Đơn công nhận Sáng kiến Nâng cao hiệu quả dạy học môn thể dục Lớp 5 bằng việc sử dụng Âm nhạc hỗ trợ

 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
 ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
 TÊN SÁNG KIẾN
 NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC MÔN THỂ DỤC LỚP 5
 BẰNG VIỆC SỬ DỤNG ÂM NHẠC HỖ TRỢ
 * Đồng tác giả sáng kiến
 1. Lương Thị Oanh – Hiệu trưởng
 2. Lê Thị Thanh – Giáo viên
 3. Nguyễn Thị Hằng – Giáo viên
* Đơn vị: Trường Tiểu học Ninh Khánh, thành phố Ninh Bình
 Thành phố Ninh Bình, tháng 3 năm 2018
 1 hoạt ở trong và ngoài nhà trường. Do đó, học tập môn Thể dục đã góp phần 
hình thành và rèn luyện phẩm chất đạo đức của các em, giúp các em trở 
thành những con người phát triển toàn diện.
 Tuy nhiên, trên thực tế trong trường Tiểu học hiện nay, việc dạy và 
học môn thể dục vẫn mang tính chất truyền thống. Học sinh học ngoài trời, 
giáo viên hô cho học sinh tập luyện các nội dung. Quy trình lặp đi, lặp lại 
khiến cho học sinh nhàm chán, không có hứng thú tập luyện; giáo viên còn 
thiếu kinh nghiệm với cách thức tổ chức hoạt động tích cực cho học sinh 
lĩnh hội kiến thức, hoặc có tổ chức thì còn lúng túng, mất thời gian, chưa 
đáp ứng được việc dạy học tích hợp nội dung các môn học một cách hiệu 
quả. Chính vì vậy mà chất lượng giáo dục thể chất chưa đạt được như mong 
muốn.
1. Giải pháp cũ thường làm
 - Giáo viên nhận lớp, phổ biến nội dung bài học.
 - Giáo viên tổ chức cho học sinh thực hiện hoạt động khởi động:
 + Giáo viên hô cho học sinh chuyển đổi đội hình.
 + Giáo viên hô cho học sinh khởi động các khớp: đầu cổ, tay, vai, 
hông, đầu gối, cổ chân ....
 + Giáo viên tổ chức cho học sinh chơi trò chơi.
 - Giáo viên tổ chức cho học sinh thực hiện hoạt động cơ bản:
 Nội dung 1: Đội hình đội ngũ; Bài thể dục phát triển chung; Bài tập rèn 
luyện tư thế và kĩ năng vận động cơ bản.
 + Giáo viên làm mẫu, phân tích kĩ thuật.
 + Giáo viên hô cho học sinh luyện tập kết hợp quan sát, sửa sai 
cho học sinh.
 + Cán sự lớp điều hành các bạn luyện tập theo tổ.
 + Giáo viên hoặc cán sự lớp hô cho học sinh thi đua thực hiện các 
động tác theo tổ, nhóm.
 Nội dung 2: Trò chơi vận động
 + Giáo viên giới thiệu trò chơi, cách chơi, luật chơi.
 + Giáo viên tổ chức cho học sinh chơi trò chơi vận động và rèn kĩ 
năng cơ bản.
 - Giáo viên tổ chức cho học sinh thực hiện hoạt động kết thúc:
 + Giáo viên củng cố nội dung bài học, nhận xét việc thực hiện
 3 GIẢI PHÁP MỚI
 Giải pháp 1: Sử Giải pháp 2: Sử Giải pháp 3: Sử
 dụng âm nhạc hỗ dụng âm nhạc để dụng âm nhạc
 trợ hiệu lệnh trong tạo nhịp trong hoạt trong quá trình
 hoạt động khởi động thực hành tổ chức trò chơi.
 động và thả lỏng các động tác thể
 dục và rèn luyện
 tư thế cơ bản.
 Khởi Thả Luyện Luyện Tổ Tổ
 động: lỏng: tập Bài tập đội chức chức
 HS HS thể hình, trò chơi trò
 nghe nghe dục: đội rèn chơi
 các bài các bài HS ngũ, tư luyện rèn kĩ
 hát hát nghe thế cơ thể lực: năng:
 thiếu thiếu các bài bản: HS HS
 nhi nhi có hát HS nghe nghe
 nhịp tiết tấu thiếu nghe các bài các
 nhẹ nhẹ nhi có các bài hát có bài hát
 nhàng nhàng, giai hát tiết tấu có tiết
 vừa êm dịu điệu thiếu sôi tấu
 nghe, thư dứt nhi động nhẹ
 vừa thái. khoát, nhịp mang nhàng,
 khởi có đảo 2/4 và tính êm
 động phách, 4/4 cao dịu,
 các sử hoặc trào, cổ thư
 khớp. dụng các vũ, thái
 quãng quãng khích
 4, 5, 6. 4,5,6 lệ.
 HIỆU QUẢ
 - Chất lượng môn học được tăng lên; đáp ứng mục tiêu dạy học tích hợp.
 - Học sinh tập đều, đúng kĩ thuật động tác, có hứng thú, yêu thích môn học,
các em có sức khỏe tốt, nâng cao tinh thần để học tốt các môn học khác
 - Giáo viên không phải hô nhiều, sức khỏe được đảm bảo, có thời gian
quan sát, hỗ trợ, sửa sai cho học sinh kịp thời; rèn tư duy sáng tạo góp phần
đổi mới phương pháp dạy học.
 5 (Hình ảnh minh họa Phụ lục 1)
 Giải pháp 2: Sử dụng âm nhạc để tạo nhịp trong hoạt động thực 
hành các động tác thể dục và rèn luyện tư thế cơ bản.
 a. Sử dụng âm nhạc để tạo nhịp trong hoạt động thực hành các 
động tác của bài thể dục phát triển chung.
 Khi học sinh đã biết tập các động tác của bài thể dục phát triển chung, 
thay vì giáo viên hoặc cán sự lớp hô cho học sinh tập thì tôi hướng dẫn cho 
học sinh tập trên nền nhạc, các bài hát. Lúc này, bắt buộc các em phải chú ý 
lắng nghe xem các câu hát, đoạn nhạc này thì tập với các động tác nào nên 
các em rất hứng thú. Chỉ qua vài lần tập luyện, các động tác trở nên mềm 
dẻo, có tính thẩm mỹ. Học sinh rất nhớ các động tác. Với hoạt động này, tôi 
chọn loại bài hát có tính chất vui - sôi nổi có giai điệu dứt khoát thể hiện 
một không khí sinh hoạt vui vẻ liên quan đến cuộc sống xung quanh của các 
em. Tiết tấu thường sử dụng nốt trắng, nốt đen, móc đơn, dấu lặng đen, lặng 
đơn, đôi khi có móc kép để tạo không khí nhanh vui hay sự dí dỏm ngộ 
nghĩnh của bài hát. Một vài bài tác giả có thay đổi về tiết tấu như đảo phách, 
nghịch phách. Một số bài khác lại sử dụng các quãng 4, quãng 5, thỉnh 
thoảng có quãng 6 tạo sự mới lạ cho trẻ. Đôi khi để thay đổi tránh sự nhàm 
chán, tôi thường chọn một số bài hát vui, sôi nổi thường có sự hài hước dí 
dỏm; tiết tấu trong bài rõ ràng ổn định và có sự lặp lại của một âm hình tiết 
tấu; hát với âm thanh sáng, gọn, linh hoạt, trôi chảy; hát nhịp nhàng, ngắt 
tiếng và nhấn đều vào phách mạnh ở đầu nhịp; lấy hơi nhanh, ngắt hơi chính 
xác; phát âm rõ nét nhưng lướt nhanh không đẩy hơi ồ ạt. Loại nhịp và nhịp 
độ của bài mang tính vui vẻ, hoạt náo, sôi nổi có nhịp độ vừa, nhanh hoặc 
hơi nhanh, chủ yếu ở nhịp 2/4 và 4/4.
 Khi cho học sinh ôn luyện Bài thể dục phát triển chung, tôi thường 
cho các em tập trên nền bài hát Em bay trong đêm pháo hoa, Em yêu trường 
em, Reo vang bình minh, Trái đất này là của chúng mình, 
 Cách tiến hành:
 - Cán sự lớp hô cho các bạn ôn lại các động đã học.
 - Giáo viên và học sinh nhận xét, sửa sai.
 - Giáo viên tổ chức cho học sinh tập luyện trên nền nhạc.
 7 tuổi của các em. Tiết tấu thường sử dụng nốt trắng, nốt đen, móc đơn, dấu 
lặng đen, lặng đơn, đôi khi có móc kép để tạo không khí nhanh vui hay sự dí 
dỏm ngộ nghĩnh của bài hát. Một vài bài tác giả có thay đổi về tiết tấu như 
đảo phách, nghịch phách. Một số bài hát thường sử dụng: Baby shark, Chú 
thỏ con, Trên ngựa ta phi nhanh
 Cách tiến hành:
 - Giáo viên gọi tên trò chơi, làm mẫu và giải thích ngắn gọn cách chơi, 
luật chơi (hoặc cho học sinh nhắc lại – nếu là trò chơi các em đã được học).
 - Giáo viên tổ chức cho học sinh chơi thử.
 - Tổ chức cho học sinh chơi, thi đua giữa các tổ / nhóm trên nền nhạc cổ vũ.
 - Học sinh, giáo viên nhận xét, tổng kết trò chơi.
 Ví dụ:
 Bài 29, 30 (Tuần 15), Học sinh trò chơi “Thỏ nhảy” - Bài hát “ Chú 
thỏ con”.
 Bài 57 (Tuần 29), Học sinh trò chơi “Nhảy ô tiếp sức” Bài hát “Baby 
shark”.
 b. Sử dụng âm nhạc trong quá trình tổ chức các trò chơi rèn luyện 
các kĩ năng.
 Các trò chơi trong chương trình Thể dục lớp 5 không chỉ rèn 
luyện thể lực cho các em mà còn góp phần rèn luyện các kỹ năng nhanh 
nhẹn, khéo léo, chính xác... Các trò chơi này đã giáo dục học sinh một 
số phẩm chất đạo đức, nếp sống vui tươi, lành mạnh, tự tin.
 Để thực hiện có hiệu quả nội dung này, tôi thường chọn những bài hát 
vui tươi, trong sáng phù hợp với lứa tuổi, những bản nhạc học sinh dễ cảm 
nhận, dễ thuộc, phù hợp với các bài tập để tạo cảm giác hứng thú cho các 
học sinh như: This is the way go to school, A B C song,...
 Cách tiến hành: Tương tự như khi tổ chức các trò chơi rèn luyện thể
lực
 Ví dụ: Bài 68 (Tuần 34), trò chơi “Nhảy đúng, nhảy nhanh” - Bài hát 
“This is the way go to school”.
 (Hình ảnh minh họa Phụ lục 3)
3. Hiệu quả kinh tế, xã hội dự kiến đạt được
 a. Hiệu quả kinh tế
 Hiệu quả kinh tế mà sáng kiến đem lại chính là việc giảm bớt năng
 9 - Giáo viên không phải hô nhiều, sức khỏe được đảm bảo, có thời gian 
quan sát, hỗ trợ, sửa sai cho học sinh kịp thời; rèn tư duy sáng tạo góp phần 
đổi mới phương pháp dạy học.
 * Hình thức tổ chức, phương pháp dạy học và giáo dục được thay 
đổi đã phát huy được tính chủ động, sáng tạo của giáo viên và học sinh, 
tăng thêm tính hấp dẫn cho học sinh.
 Giáo viên được lựa chọn các bài hát, đoạn nhạc phù hợp. Các bài hát 
đa dạng, phù hợp với từng động tác của bài thể dục, từng trò chơi,... đã kích 
thích mạnh mẽ tư duy sáng tạo của giáo viên.
 Tác động tích cực đến thái độ và hành vi, góp phần giáo dục toàn diện 
nhân cách của học sinh một cách nhẹ nhàng, tự nhiên. Học sinh không chỉ 
học tập, tiếp thu kiến thức mà còn được bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm; được 
bộc lộ khả năng, năng khiếu về các lĩnh vực nghệ thuật. Qua đó góp phần 
phát triển toàn diện nhân cách học sinh.
 Giải pháp “Nâng cao hiệu quả dạy học môn Thể dục lớp 5 bằng việc 
sử dụng âm nhạc hỗ trợ” là một trong những giải pháp cụ thể hoá mục tiêu 
“Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo” theo tinh thần Nghị quyết 
số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Đây cũng là một điểm 
mới, có tính đột phá, quyết liệt về đổi mới cách dạy, đổi mới cách học theo 
phương châm của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
4. Điều kiện và khả năng áp dụng
 a. Điều kiện để áp dụng sáng kiến
 Giải pháp “Nâng cao hiệu quả dạy học môn Thể dục lớp 5 bằng việc 
sử dụng âm nhạc hỗ trợ” có thể áp dụng đối với mọi điều kiện dạy và học: 
không đòi hỏi nhiều về trình độ, năng lực của giáo viên cũng như điều kiện 
về cơ sở vật chất của các trường; mỗi trường chỉ cần sắm một chiếc loa di 
động đi kèm với một chiếc điện thoại thông minh (hầu hết giáo viên nào 
cũng có) có các bài hát đã được lựa chọn phù hợp với nội dung từng bài.
 Sáng kiến sẽ được áp dụng hiệu quả hơn khi: Giáo viên nhiệt tình, 
tâm huyết, nghiên cứu kỹ nội dung bài học trước khi lên lớp để lựa chọn các 
bài hát và các đoạn nhạc phù hợp. Các bài hát, đoạn nhạc được lựa chọn nên 
thay đổi, cập nhật kịp thời các bài hát, đoạn nhạc phù hợp với sở thích, đôi 
khi mang tính trào lưu để tạo sự mới mẻ, hấp dẫn đối với học sinh. Tránh sử
 11