Sáng kiến kinh nghiệm Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn Toán Lớp 5

PHÒNG GD-ĐT GIÁ RAI
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG TH TÂN HIỆP A
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
Tân Phong, ngày 05 tháng 02 năm 2012
 BÁO CÁO
 THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY VÀ HỌC MÔN TOÁN LỚP 5 
Kính thưa:
 - Quý lãnh đạo, quý vị đại biểu, quý thầy cô giáo !
 Môn Toán tiểu học nhằm giúp học sinh có những kiến thức ban đầu về số học các số tự nhiên, phân số, số thập phân, các đại lượng và số đo đại lượng thông dụng, các yếu tố đại số, hình học, thống kê đơn giản. Hình thành các kĩ năng thực hành tính, đo lường, giải toán mang tính thiết thực trong đời sống của học sinh. Bước đầu góp phần phát triển tư duy toán học, khả năng suy luận hợp lí, diễn đạt đúng, biết cách phát hiện và giải quyết các vấn đề đơn giản trong cuộc sống. Kích thích trí tưởng tượng, hứng thú học tập môn Toán, góp phần hình thành bước đầu phương pháp tự học và làm việc có khoa học, chủ động, linh hoạt và sáng tạo.
 Qua mục tiêu trên cho ta thấy rằng học môn Toán ngoài phát triển tư duy, tính sáng tạo còn góp phần phát triển ngôn ngữ và nhân cách, tính cẩn thận và lòng tự tin cho học sinh .Vì vậy việc nâng cao chất lượng dạy và học môn Toán là rất quan trọng nhất là đối với lớp 5 cuối cấp. Mấy năm học vừa qua chất lượng học sinh học tập môn Toán của trường Tiểu học Tân Hiệp A có chiều hướng phát triển tốt, học sinh có học lực yếu giảm theo từng giai đoạn, học sinh có học lực khá giỏi tăng.
 Sau đây tôi xin trình bày thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn Toán lớp 5 của Tổ 5 Trường Tiểu học Tân Hiệp A.
I. THỰC TRẠNG VÀ NGUYÊN NHÂN 
1/ Giáo viên: 
 a/Ưu điểm : 
 -Đội ngũ giáo viên Tổ 5 Trường Tiểu học Tân Hiệp A có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tay nghề tương đối đồng đều.
 -Đối với giáo viên được phân công dạy phụ đạo học sinh yếu rất nhiệt tình và thường xuyên quan tâm đến học sinh, phương pháp giảng dạy cũng phù hợp với từng đối tượng học sinh yếu từ đó tỉ lệ học sinh yếu giảm dần ở từng thời điểm của năm học. 
 b/ Hạn chế :
-Trang thiết bị, đồ dùng dạy học chưa phong phú.
2/Chất lượng học sinh:
 So sánh kết quả môn Toán trong năm học 2010 – 2011:
 Môn Toán :
LOẠI
THỜI ĐIỂM
SO SÁNH
Đầu năm
Cuối HKI
Cuối năm
ĐN& CHKI
CHK& CN
ĐN & CN
SL
%
SL
%
SL
%
Tăng
Giảm
Tăng
Giảm
Tăng
Giảm
GIỎI
20
11,11
35
20,0
50
28,9
8,89
8,9
17,79
KHÁ
4
2,22
30
17,14
33
19,08
14,92
1,94
16,86
TB
46
25,56
50
28,57
79
45,66
3,01
17,09
20,1
YẾU
110
61,11
60
34,29
11
6,36
26,82
27,93
54,75
 Bảng so sánh chất lượng thời điểm đầu năm học 2011 – 2012 và cuối học kì I năm 2011- 2012:
Toán :
Đầu năm
Cuối học kì I
SO SÁNH
SL
%
SL
%
Tăng
Giảm
GIỎI 
35
17,33
51
25,50
8,17
KHÁ
54
26,73
49
24,50
2,23
TB
36
17,82
52
26,00
8,18
YẾU
77
38,12
48
24,00
14,12
*Nhận xét :
 -Ưu điểm :
+Nhìn chung về số lượng và tỉ lệ học sinh bị điểm yếu bài kiểm tra giảm dần.
+ Có sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, kịp thời của BGH. 
+Giáo viên có tinh thần trách nhiệm, xây dựng tốt nền nếp lớp học, tích cực đổi mới phương pháp dạy học.
 -Hạn chế :
+ Nguyên nhân: 
 Trong thời gian nghỉ hè, học sinh không có điều kiện được ôn lại những kiến thức đã học.
 Tình hình cơ sở vật chất chưa đáp ứng nhu cầu học tập của chọc sinh. Các trang thiết bị còn thiếu.
 Về phía gia đình cũng ít quan tâm, còn giao khoán việc học tập của con em mình cho giáo viên chủ nhiệm, cho nhà trường. Nói chung hiện nay học sinh lớp 5 học tập chưa hàn toàn đáp ứng yêu cầu đề ra. Vẫn còn một số em chưa nắm chắc kiến thức, chưa thực hiện tốt các kĩ năng, các thao tác, chưa sáng tạo, suy luận, đặc biệt chương trình môn Toán lớp 5 lượng kiến thức hầu hết là hệ thống hóa các kiến thức của các lớp dưới.
 II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐÃ THỰC HIỆN ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG MÔN TOÁN.
Sau khi tìm hiểu xong, Tổ 5 đã thực hiện các biện pháp sau để giúp các em ham thích học môn toán: xem kỹ nội dung chương trình môn toán, nội dung từng bài dạy và mục tiêu của mỗi bài để tránh việc truyền đạt quá tải cho học sinh; phối hợp nhịp nhàng giữa phương pháp và hình thức tổ chức dạy học sao cho phát huy tính tích cực, chủ động, kích thích sự hứng thú của học sinh, tránh sự đơn điệu và tẻ nhạt ở mỗi tiết học; tổ chức các hoạt động trong từng bài để giúp các em tự mình tìm tòi, chủ động phát hiện kiến thức mới, rèn thêm kỹ năng mới dựa trên các kiến thức và kỹ năng các em đã có.
1/Thường xuyên đổi mới phương pháp dạy học.
 Qua những năm gần đây việc tiếp tục tập trung đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá xếp loại học sinh bước đầu chất lượng giáo dục nói chung, chất lượng môn Toán đã từng bước được nâng lên đáng kể.
 -Ngay từ đầu năm học, qua từng tiết dạy, từng giai đoạn giáo viên luôn quan tâm theo dõi để phát hiện những em có năng khiếu về môn Toán và những em còn yếu về môn Toán từ đó có kế hoạch bồi dưỡng nhằm mở rộng, nâng cao kiến thức cho các em có năng khiếu và phụ đạo những em còn yếu.
 -GV thường xuyên thay đổi các hình thức tổ chức dạy học các phương pháp giảng dạy để học sinh say mê và hứng thú trong học tập. 
 + Đảm bảo tính trực quan (GV làm đồ dùng dạy học sáng tạo ngoài các thiết bị đã có). 
 + Đảm bảo phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập của học sinh, giáo viên luôn tạo ra các tình huống có vấn đề lôi cuốn học sinh tự phát hiện và giải quyết vấn đề. 
 + Coi trọng việc củng cố tri thức khi ôn tập giáo viên hệ thống hóa lại các kiến thức đã học theo từng mạch kiến thức, coi trọng việc rèn kĩ năng và thói quen thực hành trên lớp cho học sinh. 
 + Liên hệ chặt chẽ với thực tế đời sống, sinh hoạt và học tập ở xung quanh học sinh.
 - Giao việc cho học sinh học ở nhà như làm các bài tập ở vở bài tập, bài tập nâng cao giúp cho học sinh khắc sâu kiến thức.
 - Sau mỗi lần kiểm tra định kì tìm được nguyên nhân dẫn đến học sinh học yếu môn Toán, có kế hoạch phụ đạo giúp đỡ học sinh kịp thời.
 Trong tiết dạy GV phân hóa từng đối tượng học sinh, đối với những học sinh khá giỏi giao những bài tập có kiến thức cao hơn, đối với những học sinh yếu và trung bình giao những bài tập dễ hơn đơn giản hơn.
 Thường xuyên động viên khuyến khích các em để các em có hứng thú trong học tập. Thực hiện nghiêm túc công tác kiểm tra đánh giá học sinh qua các lần kiểm tra định kì và có kế hoạch chăm bồi đối với những em sa sút hoặc không tiến bộ thêm. 
2/Sinh hoạt tổ chuyên môn. 
 Lần 1: sau khi họp hội đồng SP, lần 2 là dự giờ, hội giảng thao giảng trao đổi kinh nghiệm chuyên môn xoay quanh những giải pháp thích hợp giải quyết những khó khăn, vướng mắc liên quan đến kinh nghiệm dạy học, soạn bài. Lần 3 rút kinh nghiệm đánh giá xếp loại.
3/Về soạn bài. 
 Giáo viên trong tổ soạn bài đầy đủ trước khi lên lớp, nội dung soạn bài khá đầy đủ, đảm bảo đúng theo phương pháp đổi mới, trong soạn bài có phân hóa đối tượng học sinh. Đối với lớp dạy phụ đạo giúp đỡ học sinh yếu kém có kế hoạch bài dạy chi tiết cụ thể cho từng lĩnh vực kiến thức phù hợp với từng đối tượng hoc sinh. Soạn giáo án vi tính chi tiết đảm bảo chuẩn kiến thức kĩ năng cơ bản.
 Tham khảo thêm nhiều tài liệu phục vụ cho việc giảng dạy môn Toán nhằm phát huy tính sáng tạo của học sinh.
4/ Về dự giờ.
	 Thực hiện đúng số tiết dự giờ theo qui định, sau dự giờ có đánh giá nhận xét nhưng ưu điểm hạn chế, đánh giá hiệu quả của tiết dạy và xếp loại.
5/Về chăm bồi học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém.
 a. Về học sinh giỏi:
 Phát hiện bồi dưỡng học sinh giỏi căn cứ vào kết quả của năm học trước và bài kiểm tra chất lượng đầu năm. Kết hợp giáo viên dạy bồi dưỡng hướng dẫn học sinh giỏi nghiên cứu và làm thêm một số bài tập nâng cao. Từ kinh nghiệm trên học sinh giỏi môn Toán vòng huyện trong năm học 2010- 2011 đạt được 6 em, vòng Tỉnh đạt 6 em, năm 2011-2012 học sinh giỏi môn Toán vòng huyện đạt được 10 em.
 b. Công tác phụ đạo giúp đỡ học sinh yếu kém:
 Giáo viên chủ nhiệm tìm ra nguyên nhân dẫn đến học sinh học yếu ở môn Toán. Họp cha mẹ học sinh thông báo kết quả và nguyên nhân học yếu và kế hoạch dạy phụ đạo cho các em. Động viên khen thưởng học sinh có tiến bộ và thông báo kịp thời về thái độ học tập của học sinh về gia đình. 
6/Công tác duy trì sĩ số.
 Đây cũng là một trong những biện pháp nhằm nâng cao chất lượng ,kiến thức Toán có sự liên quan với nhau học sinh đi học đều thì việc hổng kiến thức sẽ giảm đi. Trong năm học qua nhà trường có lập kế hoạch “Khắc phục tình trạng học sinh bỏ học”. Công tác tác này được nhà trường và giáo viên chủ nhiệm thường xuyên quan tâm nên cuối năm tỉ lệ học sinh bỏ học rất thấp.
III. KIẾN NGHỊ
 	1. Đối với lãnh đạo các cấp cần tăng cường thêm các trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho môn Toán.
 	2. Đối với học sinh lớp 4 vào thời điểm cuối năm Ban giám hiệu cần có kế hoạch tuyên truyền vận động cho các em học hè (ở trường hoặc ở nhà) để các em không bị quên lãng kiến thức sau 2 tháng nghỉ hè.
 	 Trên đây là báo cáo thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn Toán lớp 5 của Tổ 5 trong năm học 2010- 2011. Rất mong các cấp lãnh đạo, quí vị tham dự hội nghị đóng góp ý kiến nhằm giúp tôi và các thành viên Tổ 5 trường tôi phát huy tốt hơn trong năm học tốt hơn.
 Trước khi dứt lời tôi xin kính chúc đại biểu dồi dào sức khỏe, chúc hội nghị thành công tốt đẹp.
 Người viết
 Lê Thị Huyền