Sáng kiến kinh nghiệm Một số phương pháp hoạt động nhóm có hiệu quả ở tiết Mĩ thuật lớp 6

Giáo dục Mĩ thuật đóng vai trò rất quan trọng trong việc không chỉ khuyến khích sự sáng tạo của trẻ em mà giúp phát triển nhân cách và các năng lực xã hội. Chính vì vậy, giáo dục Mĩ thuật là một phần quan trọng trong nỗ lực của Đại sứ quán Đan Mạch nhằm hỗ trợ quá trình dân chủ và đa nguyên tại Việt Nam. Dự án này nhằm truyền cảm hứng cho giáo viên dạy Mĩ thuật, khuyến khích giáo viên kết hợp các kỹ năng mĩ thuật với các phương pháp dạy học lấy người học làm trung tâm, khuyến khích sự tương tác, kích thích tư duy sáng tạo, kích thích phát triển nhận thức thông qua hoạt động thực tế.

Trên cơ sở lý thuyết giáo dục và giảng dạy Mĩ thuật, giáo viên sẽ tổ chức dạy cho các em học Mĩ thuật qua các hoạt động Vẽ cùng nhau, Vẽ theo nhạc, Vẽ biểu đạt, tạo hình 3D từ các vật tìm được, Xây dựng cốt truyện. Thông qua các hoạt động tạo hình sẽ khơi gợi và phát huy được năng khiếu thẩm mỹ vốn có ở trẻ, gây hứng thú cho các em trước cái đẹp, tiến tới hình thành thị hiếu thẩm mỹ của học sinh trong cuộc sống. Hoạt động giáo dục Mĩ thuật còn góp phần đem lại nhận thức mới, niềm vui, hứng thú và sáng tạo học tập cho trẻ. Việc sử dụng các hoạt động Mĩ thuật cũng tạo cho học sinh hứng thú, không khí lớp học vui vẻ, thân thiện.

 “Các em học sinh khi tới trường giống như những cây non có rễ cứng cáp và đầy tiềm năng. Giáo viên chỉ đóng vai trò là những người thúc đẩy, biết cần phải thêm chất xúc tác gì vào nước tưới để giúp những cây non đó phát triển”, đó là thông điệp bà Kirsren Fugl, chuyên gia tư vấn Đan Mạch đã nêu tại các buổi tập huấn cho giáo viên khi thực hiện phương pháp mới của dự án. Điểm nổi bật của phương pháp dạy học này là giáo viên có thể chủ động theo từng nội dung tiết dạy mà kết hợp nhiều kỹ thuật trong một bài dạy. Khi giảng dạy, giáo viên Mĩ thuật phải nắm vững những yêu cầu để xây dựng các nội dung liên kết, đặc biệt lưu ý tới 5 lĩnh vực năng lực: kinh nghiệm; kỹ năng và kỹ thuật; phân tích giải trình; thể hiện năng lực truyền thông tin và đánh giá với các chủ đề chung phù hợp với học sinh THCS ở các lứa tuổi khác nhau. Tổ chức lớp học phần lớn được thông qua hoạt động nhóm theo phương châm: Lấy người học làm trung tâm, khuyến khích sự tương tác, kích thích tư duy sáng tạo, kích thích phát triển nhận thức thông qua hoạt động thực tế mà các em được trải nghiệm.

 

doc14 trang | Chia sẻ: Mạc Dung | Ngày: 06/12/2023 | Lượt xem: 199 | Lượt tải: 0Download
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số phương pháp hoạt động nhóm có hiệu quả ở tiết Mĩ thuật lớp 6", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
tổ chức lớp học: Tùy theo từng chủ đề mà giáo viên chọn và tổ chức các hoạt động vẽ nào cho phù hợp và hiệu quả. Sản phẩm của học sinh không còn đơn thuần chỉ là tạo hình 2D, mà là 3D, 4D, xây dựng thành câu chuyện bằng hình ảnh.
Ví dụ:
+ Chủ đề khu nhà yêu thích: Có thể tổ chức hoạt động vẽ cùng nhau, tạo hình từ vật dụng tìm được.
+ Chủ đề tranh chân dung: Tổ chức vẽ biểu cảm hoặc vẽ theo nhạc.
+ Chủ đề tạo sản phẩm và quảng cáo trang phục: Tổ chức hoạt động vẽ cùng nhau, tạo các sản phẩm thời trang, vật dụng tìm được
e. Cách đánh giá sản phẩm của học sinh: 
Giáo viên không được đưa ra bất cứ một nhận xét nào về sản phẩm của các em. Mà tùy theo từng sản phẩm, giáo viên gợi ý các em có nên thêm vào, hay bỏ bớt các hình ảnh, nên chỉnh sửa hay thay đổi gì để tác phẩm đẹp hơn, từ đó các em tự rút ra được kiến thức và kinh nghiệm cho bản thân ở lần sau. Mặt khác cần theo dõi, đánh giá học sinh trong suốt quá trình tham gia các hoạt động chứ không chỉ là dựa trên đánh giá sản phẩm chung của nhóm. Mỗi học sinh có năng lực, sở trường riêng (em thì vẽ đẹp nhưng tạo hình thì chưa đạt và ngược lại) nên giáo viên cần quan tâm theo dõi để có những nhận xét, đánh giá cho hợp lý và đảm bảo khách quan.
Tóm lại: Tổ chức hình thức học tập theo nhóm đã và đang được áp dụng thường xuyên trong quá trình giảng dạy các môn học ở bậc THCS. Có thể nói hiệu quả của việc áp dụng hình thức học tập này đáng kể nhất là rèn được nhiều kỹ năng quan trọng cho học sinh như: kỹ năng giao tiếp, kỹ năng sống, kỹ năng hợp tácVậy khi áp dụng vào giảng dạy môn Mĩ thuật ở THCS (theo phương pháp mới) thì hình thức học tập theo nhóm được thực hiện như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu thực trạng dạy và học tại Trường THCS
II. CÁC BIỆN PHÁP TIẾN HÀNH:
Biện pháp 1: Phân chia nhóm
* Mục đích: Giúp học sinh các nhóm có cơ hội ngang bằng nhau trong học tập và hoàn thành nhiệm vụ nhóm. Thúc đẩy tinh thần thi đua của học sinh giữa các nhóm với nhau.
* Biện pháp thực hiện: Tùy thuộc vào mục đích và yêu cầu của tiết học mà ta có nhiều cách chia nhóm, nhiều mô hình nhóm khác nhau. Có khi là nhóm hai, nhóm bốn (ở hoạt động tìm hiểu chủ đề, Vẽ cùng nhau); nhóm sáu, nhóm bảy hoặc nhóm tám (ở hoạt động, Xây dựng ). Mỗi bàn có hai học sinh ngồi nên giáo viên không chia thành nhóm ba vì về mặt thẩm mĩ lớp học nhìn sẽ rất lộn xộn, giữa các nhóm không có “ranh giới” dẫn đến tình trạng nhóm này làm ảnh hưởng nhóm kia khi cùng làm việc. Khi thành lập nhóm cần lưu ý khả năng làm việc, năng lực cá nhân và mối quan hệ giữa các thành viên. Điều này là vô cùng quan trọng, bởi vì:
+ Nếu một nhóm có nhiều học sinh giỏi, các em có khả năng suy đoán, tưởng tượng, diễn đạt và sáng tạo thì khi hoạt động nhóm các em sẽ mau chóng hoàn thành tốt công việc được giao. Ngược lại, nhóm có nhiều học sinh chậm tiếp thu không chỉ khó hoàn thành nhiệm vụ mà còn bị tâm lý chán nản, mặc cảm do không bằng nhóm bạn.
+ Đối với những nhóm nhỏ, giáo viên phải chú ý mối quan hệ giữa các thành viên. Do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi ở bậc THCS, Thay vì các em cùng hăng hái học tập thì đổi lại là thái độ dè chừng, mất đoàn kết. Không nên ép buộc các em phải hoàn toàn theo chủ ý sắp đặt của giáo viên vì như thế các em sẽ mất đi sự thoải mái, nhịp nhàng trong các hoạt động của nhóm.
Nhưng làm thế nào để chia nhóm được như yêu cầu trên? Có một số biện pháp sau:
+ Nếu là nhóm hai, nhóm bốn: Giáo viên có thể sắp xếp, phân chia nhóm theo vị trí các em đang ngồi để không mất thời gian di chuyển. Vấn đề nhiều học sinh yếu hay nhiều học sinh giỏi trong cùng một nhóm sẽ ít khi xảy ra. Vì đại đa số giáo viên chủ nhiệm đều sắp xếp học sinh có học lực khác nhau ngồi xen kẽ (theo hình thức đôi bạn cùng tiến, các em tự chọn bạn) để các em hỗ trợ, giúp đỡ nhau. 
+ Nếu là nhóm sáu, nhóm bảy, nhóm tám: Giáo viên có thể tạo nhóm bằng hình thức ngẫu nhiên, ghép hai nhóm nhỏ thành một nhóm lớn hơn. Cũng nên thay đổi thành phần nhóm, cách ghép nhóm theo từng chủ đề, chứ không theo từng tiết, vì theo phương pháp mới mỗi tiết tiếp theo trong cùng một chủ đề là một phần gắn kết liền với hoạt động của tiết trước. Cần lưu ý rằng sự thay đổi giữa các hình thức thành lập nhóm là hết sức cần thiết để tránh sự nhàm chán trong học tập. Cách thực hiện như sau: 
+ Cách 1: Cứ hai nhóm mang số chẵn hoặc hai nhóm mang số lẻ theo thứ tự từ bé đến lớn ghép lại với nhau ( nhóm 1+3, nhóm 2+4,); 
+ Cách 2: Hai nhóm có thứ tự liên tiếp ghép lại (nhóm 1+2, nhóm 2+3,).
+ Ngoài ra giáo viên cũng có thể cho các em được tự thỏa thuận và chọn nhóm khác ghép cùng với nhóm mìnhCho dù là cách nào thì giáo viên cũng phải tạo nề nếp, thói quen ngay từ đầu năm học và duy trì thường xuyên, để khi có yêu cầu là học sinh biết thực hiện ngay, không làm mất thời gian và gây mất trật tự lớp học.
Để hoạt động nhóm có hiệu quả, thì một việc không thể thiếu đó là bầu nhóm trưởng. Giáo viên có thể để các em tự bầu nhóm trưởng cho mình, nhưng cần lưu ý các em chọn những bạn nhóm trưởng phải là người có kết quả học tập tốt, có ý thức giúp đỡ các thành viên trong nhóm, có khả năng trình bày lưu loát vấn đề mà giáo viên đề ra.
Việc phân nhóm cần thực hiện sao cho giáo viên có thể theo dõi, đánh giá hoạt động nhóm nhưng đồng thời cũng đảm bảo phát huy tính tích cực của mỗi học sinh. Về lý thuyết, một nhóm lý tưởng nhất gồm từ 4 đến 6 thành viên, vì quá nhiều nhóm nhỏ thì giáo viên sẽ không kiểm tra hết được, nhóm quá đông thì sẽ nhiều vấn đề nảy sinh. Trong thực tế, tùy theo từng hoạt động và quy mô lớp học giáo viên có thể thay đổi linh hoạt sắp nhóm cho phù hợp.Ngoài ra giáo viên cũng cần sắp xếp vị trí các nhóm sao cho phù hợp với từng hoạt động để các em thuận lợi trong quá trình làm việc. 
Ví dụ: Đối với hoạt động Vẽ cùng nhau thì chỉ cần sắp xếp bàn theo thứ tự như ở lớp là được vì các em chỉ cần quay lại với nhau thành một nhóm 4. Ở hoạt động Vẽ cùng nhau, giáo viên cần sắp xếp khoảng cách giữa các nhóm sao cho các em có thể di chuyển dễ dàng xung quanh bàn học của nhóm mình, tạo khoảng trống giữa lớp để các em có thể cắt, dán tranh thuận lợi. Có thể sắp xếp theo mô hình sau:
Biện pháp 2: Hoạt động nhóm
* Mục đích: Lôi cuốn học sinh tích cực tham gia học tập, tránh gây ồn làm ảnh hưởng lớp học kế bên.
* Biện pháp thực hiện:
Trong giảng dạy Mĩ thuật theo phương pháp mới, các hoạt động yêu cầu phải tổ chức hình thức hoạt động nhóm đó là:
+ Vẽ cùng nhau.
+ Xây dựng mô hình từ vật tìm được.
+ Xây dựng cốt truyện, sản phẩm.
Để hoạt động nhóm có hiệu quả, trước tiên giáo viên cần rèn luyện cho học sinh kỹ năng hợp tác nhóm bao gồm : kỹ năng hiểu được nhu cầu của người khác, kỹ năng biểu đạt một quan điểm, kỹ năng lắng nghe, kỹ năng thảo luận, kỹ năng bảo vệ quan điểm, kỹ năng giải quyết mâu thuẫn  Cần nói rõ cho học sinh rằng đánh giá kết quả theo nhóm nhưng cũng dựa vào sự phối kết hợp của từng cá nhân. Học sinh cần nhận thấy mọi thành viên cần phải có trách nhiệm đóng góp, mọi thành viên đều phải hoàn thành công việc, mọi thành viên đều phải được lĩnh hội kiến thức. Thành công của nhóm chính là thành công của mỗi cá nhân.
Yêu cầu học sinh khi làm việc nhóm phải thực hiện theo đúng những qui định sau:
+ Mỗi thành viên trong nhóm đều phải có trách nhiệm hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao. 
+ Phải biết lắng nghe ý kiến của bạn và xem xét ý kiến nào là hợp lý nhất, không được cố gắng tự làm theo chủ ý của bản thân.
+ Khi thực hiện việc phân công nhiệm vụ,mỗi cá nhân sẽ tự nhận phần việc của mình cho phù hợp năng lực cá nhân. Đồng thời các thành viên trong nhóm sẽ bàn bạc và quyết định ai – việc gì.
+ Nhóm trưởng có nhiệm vụ nhắc nhở các bạn trong nhóm khi trao đổi cần nói vừa đủ nghe, không ảnh hưởng nhóm bạn và lớp kế bên.
Ví dụ: như khi vẽ cùng nhau, thường có tình trạng em vẽ không kịp giờ - em không biết làm gì. Những trường hợp như thế giáo viên phải giúp các em dàn trải công việc một cách hợp lý như: nhắc các em phụ bạn vẽ màu vào hình, vẽ thêm vào những khoảng trống trong tranh, tùy vào khả năng của các em mà giáo viên có những gợi ý thích hợp. Hay như khi tổ chức trò chơi học tập vẽ tiếp sức, học sinh dưới lớp hay hò hét, đứng ngồi rất lộn xộn. 	Bên cạnh những biện pháp trên, để quản lý tốt hoạt động nhóm, để trật tự lớp học đảm bảo theo yêu cầu thì giáo viên phải có biện pháp để các em tích cực tham gia học tập, cuốn hút các em vào các hoạt động chung. Có như thế các em sẽ không còn nói chuyện riêng hay đùa giỡn trong giờ học. Để làm được điều này thì khi giao việc giáo viên phải chú ý giao công việc vừa sức với học sinh, phù hợp với số lượng thành viên trong nhóm. 
Trong quá trình học sinh làm việc nhóm, giáo viên không được can thiệp sâu vào công việc của các em mà chỉ gợi ý để các em thực hiện tốt hơn. Giáo viên có thể bổ sung những gợi ý và các câu hỏi để giúp học sinh phát hiện vấn đề và tăng hứng thú làm việc nhóm. Giáo viên theo dõi tổng quát, phát hiện và hỗ trợ cho nhóm có khó khăn, kịp thời uốn nắn, điều chỉnh những lệch lạc của học sinh. Giáo viên phải hạn chế đến mức thấp nhất việc nói của mình trong khi các em đang hoạt động nhóm. Nếu cần, giáo viên cho cả lớp dừng lại để tập trung chú ý nghe giáo viên hướng dẫn thêm. 
Bước 1: Giao nhiệm vụ.
Giáo viên giao nhiệm vụ và giải thích rõ ràng mục tiêu làm việc cho từng nhóm để mỗi thành viên trong nhóm hiểu được công việc cần phải làm và mô tả một cách cụ thể cách thực hiện các nhiệm vụ đó. Cần lưu ý là nếu không đề ra nhiệm vụ rõ ràng thì không có được kết quả thuyết phục, giáo viên cần nêu rõ như sau: Các em hãy trưng bày bài vẽ cá nhân của tất cả các thành viên trong nhóm lên bàn học và thảo luận, chọn những hình ảnh đẹp mà các em thích để sắp xếp vào tranh vẽ của nhóm.
Bước 2: Chia nhóm.
Phải xác định số lượng học sinh của mỗi nhóm phù hợp với yêu cầu công việc. Ở hoạt động này giáo viên chọn số thành viên khoảng 2 hoặc 4 là hợp lý nhất. Sau đó cần cung cấp những thông tin định hướng quá trình làm việc của nhóm để các em có thể thực hiện đúng và hoàn thành trong thời gian cho phép.
Ví dụ: Gợi ý các em chọn nội dung tranh, phân công các thành viên, sắp xếp bố cục
Bước 3: Làm việc trong nhóm.
Các nhóm tiến hành làm việc theo nhóm. Giáo viên tham gia quản lý và định hướng làm việc cùng các nhóm, hỗ trợ cho các nhóm khi cần thiết.
Bước 4: Trình bày kết quả.
Đại diện các nhóm trình bày kết quả làm việc, giới thiệu nội dung tranh của nhóm. Các nhóm khác đóng góp ý kiến và tham gia tranh luận. Giáo viên cần dự kiến trước các hướng trả lời của học sinh để có thể xử lí tốt các tình huống, chuẩn bị câu hỏi gợi mở để làm rõ vấn đề hơn.
Ví dụ:
+ Theo em, bức tranh này có cần vẽ thêm, bỏ bớt hay chỉnh sửa gì không?
+ Hình vẽ trong tranh đã được sắp xếp hài hòa chưa?...
Phải rèn cho học sinh có thói quen lắng nghe và khuyến khích các em đưa ra nhận xét cụ thể hoặc ý kiến bổ sung cho nội dung nhóm bạn vừa trình bày.
Bước 5: Tổng kết. 
Giáo viên tổng kết và rút ra kết luận. Cần lưu ý khích lệ tinh thần học tập của học sinh, tuyên dương những nhóm thực hiện tốt, động viên các nhóm còn lại cố gắng hơn. 
Nói chung khi tổ chức hình thức học tập theo nhóm giáo viên cần thiết kế sao cho mọi thành viên trong nhóm đều phải nỗ lực không chỉ vì thành tích cá nhân mà còn vì thành công của cả nhóm. Một hoạt động nhóm được xem là thành công nếu nhiệm vụ của nhóm sẽ được hoàn tất khi có sự đóng góp của tất cả thành viên trong nhóm. Mặt khác, giáo viên cũng cần nắm được các nhược điểm của phương pháp dạy học theo nhóm để trong khi chuẩn bị hoặc tổ chức thực hiện có biện pháp khắc phục kịp thời.
Ví dụ: Khi học sinh thảo luận làm lớp ồn, ảnh hưởng lớp bên cạnh – giáo viên cần nhắc nhở học sinh trao đổi vừa đủ nghe, yêu cầu nhóm trưởng phát huy vai trò điều chỉnh trong nhóm. Hoặc một số em thường im lặng, thụ động, không tham gia ý kiến thì giáo viên nên động viên, khích lệ kịp thời và gợi mở để các em mạnh dạn phát biểu và hợp tác tốt hơn.
Biện pháp 3: Đánh giá kết quả hoạt động
* Mục đích: Nhằm thực hiện việc nhận xét, đánh giá từng học sinh đảm bảo đúng yêu cầu, đúng thực chất năng lực và tinh thần học tập của các em
* Biện pháp thực hiện:
Việc đánh giá quá trình và kết quả hoạt động nhóm là một nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên được thực hiện ở các tiết cuối của mỗi chủ đề (hoạt động Trưng bày sản phẩm). Nó không đơn thuần là thực hiện một quy định bắt buộc để giáo viên ghi nhận vào Sổ theo dõi mà dựa vào đó giúp giáo viên nắm được năng lực, khả năng phối hợp của từng học sinh, từ đó có kế hoạch tổ chức dạy - học phù hợp và hiệu quả. Giáo viên cần quan sát thái độ học tập và làm việc trong các nhóm, đánh giá sự tiến bộ của nhóm trên cơ sở thu thập những thông tin về sự tiến bộ của mỗi thành viên trong nhóm. Sản phẩm của nhóm thể hiện quá trình trao đổi, trình bày ý kiến và kỹ năng hợp tác của từng thành viên. Do đó việc nhận xét quá trình làm việc của nhóm không nên qua loa, đại khái. Càng đưa ra nhận định cụ thể càng giúp học sinh tích lũy nhiều kinh nghiệm cho những lần làm việc sau. Những tiêu chí nhận xét cần thiết phải có:
- Sự phân công trong nhóm.
- Tinh thần thái độ làm việc của các thành viên trong quá trình thực hiện.
- Kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Thời gian hoàn thành sản phẩm.
- Kĩ năng trình bày sản phẩm trước lớp.
Việc đánh giá kết quả không chỉ dựa trên thành tích chung của cả nhóm mà còn dựa trên sự đóng góp của từng thành viên trong nhóm. Để thực hiện việc đánh giá đảm bảo công bằng, đúng thực tế, giáo viên cần có sổ tay theo dõi ghi nhận ngay những cá nhân tích cực, cá nhân thụ động hay sáng tạo, những nhóm làm việc hiệu quảKhi thực hiện việc đánh giá, giáo viên cần nêu rõ những mặt được và chưa được để học sinh nắm và thực hiện tốt hơn. Bên cạnh việc tuyên dương những học sinh tích cực, chăm chỉ, giáo viên cũng cần nghiêm khắc nhắc nhở những học sinh chưa tập trung, lơ là, hay nói chuyện, làm việc riêngđể các em có trách nhiệm và ý thức hơn. 
Hiện tại việc đánh giá môn học được thực hiện theo thông tư 30, do đó đánh giá hoạt động nhóm là một phần quan trọng để làm căn cứ cho giáo viên thực hiện đúng thực chất, công bằng và khách quan. Nhất là đối với nội dung năng lực và phẩm chất, nếu giáo viên chỉ dựa trên cơ sở là sản phẩm mĩ thuật của các em là chưa đủ, chưa chính xác, mà phải dựa trên nhiều yếu tố như: Khả năng kết hợp với bạn, khả năng giao tiếp, tính tích cực, sáng tạoChính vì vậy, giáo viên cần coi trọng khâu đánh giá hoạt động nhóm của học sinh trong các giờ học, để đảm bảo các yêu cầu về chuyên môn, đạt mục tiêu giáo dục của môn học Mĩ thuật trong Trường THCS nói chung, Mĩ thuật nói riêng.
Biện pháp 4: Một số yêu cầu khi tổ chức hình thức học tập nhóm. 
Để tổ chức hình thức học tập theo nhóm có hiệu quả , cụ thể là đối với môn Mĩ thuật thì giáo viên cần chú ý thực hiện tốt các yêu cầu sau:
- Phân chia nhóm học sinh hợp lý: Nếu là hoạt động tìm hiểu kiến thức và thực hành thì mỗi nhóm chỉ nên có số lượng từ 2 đến 6. Nếu là hoạt động thi đua, tham gia trò chơi học tập thì mỗi lớp chỉ nên chia thành 3 nhóm - tương ứng với 3 dãy bàn. Đồng thời phải có cả học sinh khá giỏi lẫn học sinh yếu trong cùng một nhóm để các em có thể hỗ trợ lẫn nhau cùng hoàn thành bài học và tiếp thu kiến thức.
- Hoạt động nhóm phải đảm bảo mọi thành viên tích cực tham gia, không để tình trạng học sinh làm dùm hoặc thụ động ngồi không.
- Quản lý trật tự lớp, nhất là khi học sinh tranh luận quá lớn hay gây ồn, tránh làm ảnh hưởng đến lớp bên cạch.
- Đảm bảo có lối di chuyển để giáo viên có thể tiếp cận giúp đỡ các nhóm. Học sinh di chuyển dễ dàng, không bị ngồi sai tư thế. Không cố định vị trí của học sinh hoặc cố định nhóm để học sinh có cơ hội thay đổi hướng nhìn.
- Dù giáo viên có đổi mới, có áp dụng phương pháp, hình thức tổ chức lớp học như thế nào đi chăng nữa thì đều phải hướng tới đạt mục tiêu giáo dục của bài học.
Tóm lại: Bất cứ hình thức tổ chức dạy học nào cũng đều có quy trình thực hiện của nó. Việc đảm bảo quy trình giúp giáo viên tránh được những lúng túng trong khi hướng dẫn học sinh. Nó còn thể hiện được tính khoa học trong tổ chức dạy học, đồng thời giúp học sinh tham gia thảo luận, chọn vấn đề và thực hiện tốt hơn. Tuy nhiên trong quá trình tổ chức cũng nên tránh máy móc mất thời gian khi học sinh đã có được nề nếp, thói quen chung. Giáo viên phải biết căn cứ vào tình hình thực tế lớp học để có kế hoạch dạy học cho phù hợp. Không phải bất cứ hoạt động nào cũng áp dụng hình thức học tập nhóm vì như thế dễ gây nhàm chán cho học sinh.
 Tổ chức hoạt động nhóm cho một quy trình:
Chủ đề 5: Tạo sản phẩm và quảng cáo trang phục ( lớp 6)
Thực hiện quy trình tạo cùng nhau và sáng tạo cùng nhau
Thời lượng: 4 tiết
Tiết 1: Tạo nền trang trí bằng hình thức in.
(Tiết này học sinh làm việc đơn lẻ, tạo ngân hàng hình ảnh).
 Tiết 2: Tạo sản phẩm thời trang.
Mục tiêu: hoạt động nhóm của tiết này là hợp tác giữa các thành viên trong nhóm, trong lớp.
Kết quả đạt được là biết làm việc tập trung vào nhiệm vụ được giao, biết hợp tác và tôn trọng ý kiến của người khác. 
- GV nói về chủ đề:. Tạo sản phẩm thời trang
- Giáo viên tạo nhóm cho phù hợp với điều kiện của lớp
- Gợi mở cho các nhóm hình thành nội dung của nhóm mình.
- GV cho học sinh chuẩn bị các dụng cụ, vật liệu.
- Các nhóm trình bày ý tưởng.
- HS chọn sản phẩm. 
- Từ ngân hàng hình ảnh của các em, GV gợi ý, hướng dẫn HS cách chọn và tạo thành tác phẩm về thiết kế sản phẩm quảng cáo.
* Câu hỏi gợi ý:
- Nhóm em sẽ tạo sản phẩm gì hoặc quảng cáo trang phục gì? 
- Ở vùng miền nào? Các nhân vật như thế nào? 
- Ngoài những hình ảnh ấy có những hình ảnh gì nữa?
Ở tiết này học sinh làm việc theo nhóm 4 hay 5, mỗi nhóm tạo một sản phẩm trang phục học sinh THCS, các em dựa vào ngân hàng hình ảnh của tiết 1, tiết 2, từ hình tượng độc lập. Nhóm sẽ thảo luận về câu chuyện của nhóm sau đó nhóm trưởng phân công cụ thể cho từng thành viên trong nhóm, tìm hình, các vật liệu đã chuẩn bị, vẽ thêm hình, ( Nhóm trưởng sẽ dựa vào năng lực, sở thích của mỗi bạn phân cho phù hợp).
- Học sinh làm việc theo nhóm trên giấy A0.
- Học sinh chia sẻ khi làm việc theo nhóm.
- Giáo viên bao quát hướng dẫn chung. 
 Tiết 3: Thiết kế sản phẩm quảng cáo trang phục.
Mục tiêu hoạt động nhóm của tiết này là: Hợp tác làm việc nhóm.
Kết quả đạt được là biết cách hợp tác và tôn trọng ý kiến khác trong làm việc nhóm.
Giáo viên gợi ý từng nhóm chọn một sản phẩm để thể hiện.
- HS quan sát, thống nhất cách thực hành
- Học sinh thảo luận, nhóm trưởng phân công cụ thể.
- Giáo viên thường xuyên giúp đỡ HS trong hoạt động này.
 Tiết 4: Trưng bày và giới thiệu sản phẩm.
Mục tiêu hoạt động nhóm của tiết này: Mạnh dạn thuyết trình trước đám đông.
Kết quả đạt được là: Tự tin biểu diễn trước đám đông.
- Hết thời gian thuyết trình trong nhóm:
- Học sinh tự nhận xét, đánh giá lẫn nhau.
- Cuối tiết nhóm trưởng tập hợp nhóm và điều hành các thành viên trong nhóm xem những gì làm được hoặc chưa được để rút ra bài học cho những tiết học sau. 
- Giáo viên quan sát động viên khích lệ sự sáng tạo của HS.
*Tóm lại: Trong mỗi tiết học giáo viên thường xuyên đưa ra những câu hỏi gợi mở nhằm trong nhóm hợp tác làm việc tự tin hơn.
Giáo viên phải luôn chú ý đến việc khuyến khích học sinh trao đổi ý kiến, thảo luận và giúp đỡ nhau trong suốt 4 bước của quy trình mĩ thuật. Giáo viên có thể sắp xếp các nhóm học sinh theo độ khó khác nhau.
 III.KẾT LUẬN
Những quan điểm và giải pháp trình bày ở trên đã được bản thân đút kết kinh nghiệm từ những năm học qua và đã được thực hiện trong giảng dạy, tôi nhận thấy GV dạy đạt chất lượng cao hơn, kết quả học tập của học sinh khả quan hơn, HS hứng thú và yêu thích bộ môn Mĩ thuật hơn trong học tập.
Với sáng kiến này bản thân tôi đã áp dụng đến các giờ học mĩ thuật đạt hiệu quả 99- 100%. Tôi đã chia sẻ với các GV chuyên mĩ thuật trong toàn huyện để tất cả mọi người cùng hưởng ứng và triển khai học tập ở các trường bạn, các đồng nghiệp tôi trực tiếp giảng dạy đã đem lại hiệu quả khả quan ngoài mong đợi, không chỉ môn mĩ thuật mà còn áp dụng được nhiều môn học khác như môn âm nhạc, công nghệ, giáo dục công dân, lịch sử, địa lý.
 Xuân hải ngày 22/9/2020
 Người thực hiện 
 Nguyễn Thị Thoa

File đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_phuong_phap_hoat_dong_nhom_co_h.doc