Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4-5 tuổi làm quen văn học
Tính mới và ưu điểm của Sáng kiến
*Tính mới của Sáng kiến kinh nghiệm:
Mặc dù chuyên đề Nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với văn học đã được triển khai từ nhiều năm. Nhà trường đã tạo điều kiện cho các nhóm lớp thực hiện chuyên đề nhưng hiệu quả vẫn còn nhiều hạn chế, một số giáo viên chưa linh hoạt trong việc lựa chọn nội dung và việc sử dụng phối hợp các phương pháp còn thiếu tính sáng tạo, thiếu tính đổi mới trong hoạt động cho trẻ làm quen với văn học, hiệu quả giáo dục đem lại còn chưa cao.
Trong quá trình thực hiện chuyên đề, bản thân tôi cũng đã thực hiện các biện pháp để cho trẻ làm quen văn học nhưng chủ yếu là biện pháp mang tính chất máy máy móc, đồ dùng đồ chơi còn thiếu thốn, tính thẩm mĩ còn chưa cao, công nghệ thông tin chưa áp dụng nhiều. Nên việc giáo dục cho trẻ sẽ không đem lại hiệu quả cao như mong đợi, thiếu tính chủ động tích cực sẽ không phát huy được khả năng sáng tạo của trẻ, đồng thời kết quả về mặt phát triển trí tuệ sẽ thấp, trẻ sẽ phát triển một cách thụ động.
Vì vậy các giải pháp của SKKN là rất cần thiết, mang tính mới khác với những biện pháp đã thực hiện trước đây.
Thứ nhất: Các giải pháp mang tính toàn diện, phù hợp với nội dung chương trình giáo dục mầm non, phù hợp với khả năng của trẻ và tình hình thực tế của lớp, nhà trường và địa phương.
Thứ hai: Hình thức giáo dục linh hoạt, đa dạng, phong phú có tính xã hội hóa giáo dục cao.
Thứ ba: Điểm mới cơ bản là tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng giáo dục cho trẻ làm quen với văn học nâng cao nhận thức của các bậc phụ huynh thấy tầm quan trọng của việc cho trẻ làm quen văn học. Từ đó cán bộ giáo viên, phụ huynh học sinh hiểu sâu sắc hơn về vai trò hoạt động làm quen văn học cho trẻ 4-5 Tuổi. Từ sự chuyển biến nhận thức tạo nên sự đồng thuận tích cực tham gia vào hoạt động Làm quen văn học cho trẻ một cách tự nguyện và hứng thú.
Các giải pháp mang tính cụ thể, gần gũi phù hợp với trẻ, đáp ứng yêu cầu cần đạt theo nội dung chương trình giáo dục mầm non. Tạo ra những cơ hội tốt nhất cho trẻ phát huy khả năng chủ động sáng tạo một cách triệt để đó là sẽ tạo điều kiện cho trẻ được trải nghiệm dưới nhiều hình thức.
- Sáng kiến được áp dụng lần đầu thực tiễn tại đơn vị vào tháng 8 năm 2019
* Ưu điểm nổi bật của Sáng kiến
- Giúp giáo viên sử dụng các phương pháp cho trẻ làm quen văn học một cách sáng tạo, linh hoạt.
- Giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc dưới nhiều hình thức tổ chức hoạt động như kể chuyện, đọc thơ theo tranh minh họa, rối tay, trò chơi đóng kịch.
- Phát triển tư duy, sự sáng tạo của trẻ qua hoạt động kể chuyện sáng tạo
- Xây dựng hệ thống các bài đồng dao cải biên đưa vào các hoạt động.
MỤC LỤC STT Nội dung Trang 1 Mục lục 1 2 Quy ước viết tắt 3 Phần 1: MỞ ĐẦU 1 Mục đích của SKKN 4 2 Tính mới và ưu điểm nổi bật của Sáng kiến 5 3 Đóng góp của Sáng kiến 6 Phần 2: NỘI DUNG Thực trạng chất lượng cho trẻ làm quen với văn học Chương I 7 tại trường mầm non Châu Phong 1 Một vài nét đặc điểm tình hình nhà trường 7 2 Những thuận lợi và khó khăn 8 Kết quả khảo sát thực trạng chất lượng cho trẻ làm quen 3 9 văn học tại trường mầm non Châu Phong Chương II Những giải pháp đã được áp dụng tại đơn vị 13 Giải pháp thứ nhất: Nghiên cứu rèn luyện nâng cao nghệ 1 thuật giảng dạy 13 Giải pháp thứ hai: Tạo môi trường cho trẻ làm quen với 2 tác phẩm văn học 15 1 QUI ƯỚC VIẾT TẮT TT QUI ƯỚC NỘI DUNG 1 GDMN Giáo dục mầm non 2 SKKN Sáng kiến kinh nghiệm 3 CMHS Cha mẹ học sinh 6 LQVH Làm quen văn học 7 CSGD Chăm sóc giáo dục 8 CSVC Cơ sở vật chất 3 Năm học 2019 - 2020 tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo nhỡ (4 - 5 tuổi) đa số trẻ nam hiếu động chưa chú ý trong các hoạt động làm quen văn học nên trẻ chưa hứng thú với cái hay cái đẹp và sự phong phú của mỗi tác phẩm văn học ở trẻ vẫn còn hạn chế. Chính vì vậy trong quá trình giảng dạy cũng như việc tạo hứng thú và cung cấp kiến thức, kỹ năng cho trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học tôi thấy: Việc tổ chức thực hiện hoạt động làm quen với văn học của khối 4 - 5 tuổi nói chung và của lớp tôi nói riêng vẫn còn nhiều hạn chế. Vậy nên, tôi suy nghĩ cần có những biện pháp cụ thể để giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học ở lớp tôi, vì vậy tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4 - 5 tuổi làm quen văn học” 2.Tính mới và ưu điểm của Sáng kiến *Tính mới của Sáng kiến kinh nghiệm: Mặc dù chuyên đề Nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với văn học đã được triển khai từ nhiều năm. Nhà trường đã tạo điều kiện cho các nhóm lớp thực hiện chuyên đề nhưng hiệu quả vẫn còn nhiều hạn chế, một số giáo viên chưa linh hoạt trong việc lựa chọn nội dung và việc sử dụng phối hợp các phương pháp còn thiếu tính sáng tạo, thiếu tính đổi mới trong hoạt động cho trẻ làm quen với văn học, hiệu quả giáo dục đem lại còn chưa cao. Trong quá trình thực hiện chuyên đề, bản thân tôi cũng đã thực hiện các biện pháp để cho trẻ làm quen văn học nhưng chủ yếu là biện pháp mang tính chất máy máy móc, đồ dùng đồ chơi còn thiếu thốn, tính thẩm mĩ còn chưa cao, công nghệ thông tin chưa áp dụng nhiều. Nên việc giáo dục cho trẻ sẽ không đem lại hiệu quả cao như mong đợi, thiếu tính chủ động tích cực sẽ không phát huy được khả năng sáng tạo của trẻ, đồng thời kết quả về mặt phát triển trí tuệ sẽ thấp, trẻ sẽ phát triển một cách thụ động.. Vì vậy các giải pháp của SKKN là rất cần thiết, mang tính mới khác với những biện pháp đã thực hiện trước đây. 5 - Phát triển óc quan sát, tư duy, sự khéo léo cho trẻ. - Giúp giáo viên linh hoạt, sáng tạo trong cách tổ chức cho trẻ làm quen văn học SKKN không chỉ được ứng dụng trong trường mầm non Châu Phong mà còn có thể ứng dụng phù hợp với các trường mầm non trong toàn Huyện. Hình thành, tạo tiền đề cho trẻ phát triển toàn diện các mặt ngôn ngữ, trí tuệ, thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội. Phần 2 : NỘI DUNG Chương I: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CHO TRẺ LÀM QUEN VĂN HỌC TRONG TRƯỜNG MẦM NON CHÂU PHONG I - Một vài nét đặc điểm tình hình nhà trường 1. Nhà trường Trường mầm non Châu Phong được thành lập tháng 11 năm 1994, từ khi thành lập đến nay nhà trường đã có nhiều thành tích trong việc chăm sóc giáo dục trẻ, nhiều năm liên trường đạt danh hiệu “Tâp thể lao động xuất sắc”. Năm học 2019 - 2020 nhà trường không ngừng nâng cao chất lượng mọi mặt trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ đặc biệt là phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Quy mô nhà trường với 17 nhóm lớp trong đó có; 4 lớp mẫu giáo 5 tuổi, 6 lớp mẫu giáo 4 tuổi, 4 lớp mẫu giáo 3 tuổi, 3 nhóm trẻ tập thể. Nhà trường đã luôn quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ từng bước đáp ứng yêu cầu giáo dục hiện nay. 2. Lớp học Năm học 2019-2020 tôi được sự phân công của nhà trường phụ trách lớp mẫu giáo 4 tuổi A3 Tổng số trẻ trong lớp tôi là: 26 cháu; trong đó 14 trẻ nam; 12 trẻ nữ. Các trẻ phát triển bình thường 7 - Một số phụ huynh nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của hoạt động cho trẻ làm quen với văn học đối với sự phát triển của trẻ. - Diện tích lớp học chưa đảm bảo ảnh hưởng đến việc xây dựng môi trường giáo dục, cho trẻ làm quen với văn học. 3.Kết quả khảo sát thực trạng của việc cho trẻ 4-5 Tuổi làm quen với văn học tại trường mầm non Châu Phong Dựa trên mục tiêu đã đặt ra nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ 4-5 tuổi làm quen với văn học tôi đã tiến hành khảo sát với nhiều phương pháp khác nhau trên Giáo viên, cha mẹ học sinh, và trẻ kết quả thu được như sau: 3.1. Nhận thức của giáo viên trong việc tổ chức các hoạt động nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với văn học năm học 2019-2020. Nhận thức của giáo viên T.s Nắm bắt Nắm bắt cơ Nắm bắt Ghi Nội dung chú GV Tốt bản chưa đầy đủ SL % SL % SL % Nhận thức đúng đắn về mục tiêu, ý nghĩa, vai 34 16 47,0 10 29,4 8 23,5 trò, nội dung cho trẻ làm quen văn học Nắm bắt đặc điểm phát triển tâm sinh lý, phát 34 13 38,2 10 29,4 11 32,3 triển ngôn ngữ của trẻ Linh hoạt, sáng tạo phối hợp thực hiện phương 34 12 35,2 9 26,4 10 29,4 pháp và hình thức cho trẻ làm quen văn học. 9 3.3. Kết quả khảo sát nhận thức của CMHS đầu năm học 2019 - 2020. Nhận thức đúng Có tinh thần phối Tích cực tham vai trò, ý nghĩa hợp với giáo viên gia các hoạt Nội của hoạt động trong các hoạt động giáo dục Ghi chú dung cho trẻ làm động cho trẻ làm cho trẻ làm quen quen với văn quen văn học văn học học Số Số Số PH % % % lượng lượng lượng 26 19 73,0 17 65,3 16 61,5 Dựa trên kết quả khảo sát cho thấy, đa số phụ huynh đã nhận thức được mục đích, ý nghĩa, vai trò của hoạt động cho trẻ làm quen với văn học. Tuy nhiên số phụ huynh có tinh thần phối hợp và tham gia với giáo viên trong các hoạt động giáo dục cho trẻ làm quen với văn học còn hạn chế. Một phần do nhận thức chưa đầy đủ của một bộ phận phụ huynh và một phần do công tác tuyên truyền của giáo viên chưa đạt hiệu quả cao. 3.4. Khảo sát về đồ dùng, trang thiết bị, môi trường phục vụ cho hoạt động Làm quen văn học Đạt yêu Chưa Ghi Yêu cầu cầu đạt yêu chú (%) cầu (%) Đồ dùng, trang thiết bị 82,6 17,4 Môi trường giáo dục hiệu quả 80,5 19,5 11 Chương II: NHỮNG GIẢI PHÁP ĐÃ ĐƯỢC ÁP DỤNG Nhận thức rõ tầm quan trọng của hoạt động LQVH cho trẻ 4-5 Tuổi, đứng trước thực trạng trên. Để thực hiện tôt chương trình chăm sóc, giáo dục trẻ, đặc bệt là nâng cao chất lượng cho trẻ 4 – 5 tuổi làm quen với văn học. Tôi đã thực hiện một số biện pháp sau: 1.Giải pháp thứ nhất: Nghiên cứu rèn luyện nâng cao nghệ thuật giảng dạy Để giúp trẻ nâng cao được khả năng cảm thụ văn học học thì việc nghiên cứu kỹ bài trước khi lên lớp là một việc làm thường xuyên của giáo viên. Muốn lên lớp truyền tải được cho trẻ tốt thì cô giáo phải nghiên cứu kỹ tác phẩm đồng thời nâng cao nghệ thuật giảng dạy bằng cách luyện đọc kể diễn cảm như vậy khi lên lớp cô giáo mới tự tin, giờ học mới đạt kết quả cao. Chính vì vậy, để chuẩn bị cho các hoạt động dạy nói chung, hoạt động làm quen với văn học nói riêng tôi đều phải nghiên cứu kỹ tác phẩm, tìm hiểu về đặc điểm tiếp nhận tác phẩm thơ, truyện của trẻ. Khả năng tiếp nhận các tác phẩm thơ, truyện của trẻ phụ thuộc vào sự lớn khôn, vào kinh nghiệm sống của trẻ. Vì vậy khi tổ chức các hoạt động dạy đọc thơ, kể chuyện giáo viên không chỉ chú ý đến nghệ thuật đọc, kể diễn cảm để đọc thơ, kể chuyện cho trẻ nghe, giảng giải bằng mọi cách nhằm giúp trẻ hiểu được nội dung và ý nghĩa của tác phẩm mà còn chú ý tới mối quan hệ giữa tác phẩm với cuộc sống của trẻ, phải hướng tới quá trình phát triển của chính trẻ. Khi xây dựng kế hoạch giảng dạy tôi đã lựa chọn các tác phẩm thơ, truyện phù hợp với khả năng ngôn ngữ, khả năng hiểu biết về môi trường tự nhiên, xã hội của trẻ 4 - 5 tuổi. Các tác phẩm thơ, truyện tôi lựa chọn không quá ngắn vì nó sẽ hạn chế về nội dung cũng như ngôn từ và cũng không quá dài vì trẻ sẽ khó ghi nhớ tác phẩm. Những bài thơ, câu chuyện cho trẻ 4 - 5 tuổi làm quen phạm vi mở rộng, mang tính kế tiếp so với các bài thơ, câu chuyện dành cho trẻ 3 - 4 tuổi. 13
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_c.doc