Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp học sinh yêu thích học môn Tin học ở Tiểu học
Thuận lợi
1.1.1 Nhà trường
Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, chính quyền địa phương, Phòng GD&ĐT, BGH nhà trường cũng như sự ủng hộ nhiệt tình của phụ huynh, cơ sở vật chất của nhà trường đã được trang bị khá đầy đủ (ở điểm chính).
Chuyên môn nhà trường luôn quan tâm chỉ đạo việc dạy và học tin học, vạch ra kế hoạch học tập ngay từ đầu năm học.
Nhà trường tuy còn nhiều khó khăn nhưng đã cố gắng trang bị Phòng Tin học khá đầy đủ các trang thiết bị và các phần mềm trong Sách “Luyện tập tin học” tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong việc giảngdạy.
1.1.2 Giáo viên
Giáo viên được đào tạo đúng chuyên ngành, có trình độ trên chuẩn, tinh thần trách nhiệm cao, ham học hỏi và dành nhiều tâm huyết trong việc giảng dạy.
Luôn khơi dậy phong trào học tập Tin học cho học sinh và việc ứng dụng CNTT trong giảng dạy của nhà trường một cách sôi nổi.
Giáo viên có khả năng hiểu biết về một số phần mềm tin học, có ý thức sưu tầm, sáng tạo đưa công nghệ thông tin vào giảng dạy cho học sinh mọi lúc, mọi nơi.
MỤC LỤC TÊN NỘI DUNG TRANG I. Lý do chọn đề tài 1. Đặt vấn đề.. Trang 3 2. Mục đích đề tài Trang 4 3. Lịch sử đề tài.. Trang 4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu . Trang 4 II. Nội dung công việc 1. Thực trạng đề tài. Trang 5 2. Nội dung giải quyết. Trang 6 3. Biện pháp giải quyết. Trang 6 4. Kết quả chuyển biến của đối tượng. Trang 16 III. Kết luận 1. Tóm lược giải pháp. Trang 16 2. Phạm vi đối tượng – kiến nghị Trang 17 Tài liệu tham khảo... Trang 17 1 cùng cầnthiết. Với giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học trung học cơ sở. Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ thông tinvào giảng dạy sẽ giúp cho giáo viên thực hiện thành công các hoạt động dạy học, đặc biệt là trực tiếp góp phần đổi mới phương pháp dạy học, hướng vào phát triển các hoạt động tích cực, sáng tạo, chủ động của học sinh (phát triển năng lực) theo đúng tinh thần của Văn bản Số 03/VBHN-BGDĐT. Tuy nhiên, thực tế cho thấy khi mới làm quen với Tin Học, học sinh tỏ ra rất hào hứng vì đây là một môn học khá mới mẻ, hiện đại và mang tính thực tế cao. Nhưng sau một thời gian, khi kiến thức đã khó hơn thì học sinh lại có thái độ thờ ơ trong việc học cũng như vận dụng tin học vào cuộc sống hằng ngày. Học sinh không có hứng thú với môn học là một tồn tại khách quan, một phần do giáo viên chưa có phương pháp dạy học phù hợp chưa quan tâm tới suy nghĩ, thái độ của học sinh. Một phần là học sinh lười học, không chịu học hay vì một số nguyên nhân khác dẫn đến ngày càng tụt hậu so với yêu cầu chung của học sinh. Nếu giáo viên không sớm nhận ra hiện tượng này thì nhận thức của học sinh ngày càng thụ động trong việc tiếp thu kiến thức dẫn đến các em không đáp ứng được chuẩn kiến thức của môn học và những kĩ năng cơ bản. Không cần kể nguyên nhân do đâu, cần phải làm sao để học sinh có thể hứng thú với môn học. Chủ động tiếp thu kiến thức, tăng khả năng tự học đáp ứng được yêu cầu của xã hội đối với con người trong xã hội ngày nay.Nắm bắt từ nhu cầu thực tế, với việc học hỏi kinh nghiệm các đồng nghiệp, nghiên cứu tài liệu, tham khảo thông tin trên Internet, tôi đã đưa ra sáng kiến “Một số biện pháp giúp học sinh yêu thích học môn Tin học ở Tiểu học” nhằm giúp học sinh yêu thích công nghệ thông tin, yêu thích học môn Tinhọc hơn. Bên cạnh đó giúpcác bạn đồng nghiệp có thêm những biện pháp thiết thực giúp học sinh Tiểu học dễ dàng tiếp cận, yêu thích và học tốt môn Tin học 3 Chuyên môn nhà trường luôn quan tâm chỉ đạo việc dạy và học tin học, vạch ra kế hoạch học tập ngay từ đầu năm học. Nhà trường tuy còn nhiều khó khăn nhưng đã cố gắng trang bị Phòng Tin học khá đầy đủ các trang thiết bị và các phần mềm trong Sách “Luyện tập tin học” tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong việc giảngdạy. 1.1.2 Giáo viên Giáo viên được đào tạo đúng chuyên ngành, có trình độ trên chuẩn, tinh thần trách nhiệm cao, ham học hỏi và dành nhiều tâm huyết trong việc giảng dạy. Luôn khơi dậy phong trào học tập Tin học cho học sinh và việc ứng dụng CNTT trong giảng dạy của nhà trường một cách sôi nổi. Giáo viên có khả năng hiểu biết về một số phần mềm tin học, có ý thức sưu tầm, sáng tạo đưa công nghệ thông tin vào giảng dạy cho học sinh mọi lúc, mọi nơi. 1.1.3 Học sinh Đây là môn học trực quan có nội dung sách nhẹ nhàng, trình bày đẹp, sách chú trọng nhiều về phần thực hành rất phù hợp với lứa tuổi HS tiểu học. Học sinh từ khối 3 đến khối 5 được học môn Tin học với thời lượng 2 tiết/ 1 tuần (gồm 1 tiết Lí thuyết, 1 tiết Thựchành). Môn Tin học là một môn học Tự chọn nên HS tiếp thu kiến thức một cách thoải mái, không bị gò ép. 1.2 Khó khăn 1.2.1 Nhà trường Trường không có phòng máy vi tính (ở điểm phụ),học sinh phải học ngay tại lớp, không gian chật hẹp, khó quan sát. Máy tính ít, đã cũ, không có wifinên cũng gây một số khó khăn cho việc học của học sinh. Là một trường thuộc vùng khó khăn của huyện. Năm học vừa qua cũng là năm đầu tiên áp dụng giảng dạy theo chương trình mới nên học sinh còn bỡ ngỡ. 1.2.2 Giáo viên 5 + Khối 5 9 2 6 1 Phân tích: Theo bảng số liệu trên đánh giá chất lượng học sinh đầu năm học nhận thấy: Học sinh chưa hoàn thành còn khá cao, học sinh hoàn thành tốt quá ít. Nguyên nhân vì: Một số học sinh chưa được học Tin học ở các lớp trước và đa số các em còn lại là chưa hứng thú và thích học môn tin học. 2. Nội dung cần giải quyết Từ nguyên nhân, thực tế khó khăn đó tôi đã đề ra kế hoạch áp dụng đề tài này. Tôi cần giải quyết các nội dung sau: Tìm hiểu mục tiêu, chuẩn kiến thức kĩ năng cần đạt khi học môn Tin học ở Tiểu học từ cơ bản đến nâng cao. Tìm hiểu thái độ của học sinh khi học môn tin học, vì có một số học sinh rất có tiềm năng và học tốt nhưng lại không hứng thú với môn Tin học. Một số biện pháp giúp học sinh yêu thích học môn Tin học ở Tiểu học. 3. Biện pháp giải quyết 3.1 Một số biện pháp giúp học sinh yêu thích học môn Tin học ở Tiểu học 3.1.1 Tạomôi trường học tập thân thiện, cởi mở Một trong những yếu tố khiến các em không có hứng thú khi tiếp xúc với bộ môn mà mình giảng dạymột phần là do giáo viên tạo áp lực cho học sinh. Giáo viên luôn đòi hỏi quá cao đối với học sinh nhưng không tìm hiểu xem liệu các em có thể đáp ứng được những yêu cầu đó hay không. Chính vì vậy mà ngay từ khi tiếp xúc với các em cần tạo cho các em tâm lí thoải mái, sự thân thiện, chân thành tin cậy trong các hoạt động dạy và học. Làm sao để cho các em thấy được đối với mỗi học sinh khi ngồi trên ghế nhà trường chúng ta phải thật sự nỗ lực để tiếp thu những kiến thức để sau này có thể học cao hơn hoặc áp dụng vào thực tế, chứ không phải học chỉ để vượt qua các bài kiểm tra mà những kiến thức này lại xem nhẹ. Trong quá trình dạy giáo viên phải có thái độ nhẹ nhàng khi các em học sinh mắc khuyết điểm, cư xử khéo léo với các em, xử lí tốt các tình huống sư phạm. 7 kế bài giảng cần chuẩn bị hệ thống câu hỏi, nhằm khuyến khích học sinh tích cực, hào hứng suy nghĩ ở mức độ cao và sâu hơn. Đặt biệt đối với môn Tin Học việc chia nhóm để thực hiện khá dễ dàng. Vì mỗi nhóm có thể viết 1 chương trình con nhỏ hay một đoạn của chương trình lớn trong Logo sau đó ghép tất cả các nhóm thành một chương trình lớn (đặc biệt đối với học sinh lớp 5). 3.1.3 Chủ động, tích cực cải thiện chất lượng phòng máy, biết xử lý các sựcố thường gặp khi học sinh thực hành, duy trì 2-3 học sinh thựchành/máy Khi nhắc đến môn Tin Học thì bên cạnh việc tiếp thu kiến thức thông qua các tiết lý thuyết thì không thể không nhắc đến các tiết thực hành. Để các tiết thực hành đạt hiệu quả cao và gây hứng thú cho học sinh thì tất cả các máy trong phòng phải đảm bảo được hoạt động tốt. Thế nhưng trong quá trình sử dụng máy tính, chắc hẳn sẽ thường xuyên gặp phải những lỗi hệ thống từ nhỏ đến lớn. Trong đó, những sự cố bất thường như: treo máy, khởi động lại, thậm chí tắt luôn không khởi động được làm ảnh hưởng rất nhiều đến giờ dạy. Là một giáo viên Tin học, cũng cần phải nắm bắt một số những thủ thuật cơ bản nhất để xử lí kịp thời. Với những sự cố bất ngờ trên, việc xác định nguyên nhân của nó sẽ giúp ta tìm ra cách giải quyết, xử lý vấn đề dễ dàng hơn. Sau đây, tôi xin trình bày một số kinh nghiệm xử lý sự cố máy tính mà các đồng nghiệp cần phải biết để tiết kiệm thời gian bảo trì và hiệu quả thực hành cho học sinh: Máy bị tắt nguồn. bị treo: Việc đầu tiên là cần phải kiểm tra tất cả các cáp (cáp nguồn, cáp dữ liệu) để chắc chắn là mọi thứ đã được gắn chặt và đúng cách. Sau đó, các bạn Reset (khởi động) lại máy, hoặc tắt máy rồi bậtlại. Bị “sung” phần mềm, mất mạng Internet hay bị treo máy: Bạn cần kiểm tra lại những phần mềm hay phần cứng được cài đặt gần đây: Nếu sự cố xảy ra ngay sau vừa cài đặt một phần cứng hay chương trình phần mềm, bạn hãy gỡ bỏ chúng ra và khởi động trở lại. Nếu máy tính vẫn hoạt động bình thường thì đó chính là nguyên nhân. Còn việc cài đặt lại sẽ do nhân viên bảo trì tiếp tục làm sau đó. 9 nội dung, phương pháp học tập sao cho phù hợp với khả năng tiếp thu của học sinh, giúp học sinh có thể chủ động, tích cực trong thực hành, chiếm lĩnh kiến thức và ứng dụng tốtCNTT. Với các bài “Làm quen với chuột máy tính”, “Làm quen với bàn phím máy tính” (lớp 3): Để giúp các em sử dụng thành thạo các thao tác với chuột máy tính và bàn phím ngay trong tiết học tôi lồng ghép, gây hứng thú cho học sinh chơi một số trò chơi như: Trò chơi Luyện chuột, trò chơi Stick, Blocks hoặc một vài trò chơi khác nhưng phải có tính giáo dục (thay vì đợi đến Phần trò chơi học sinh mới được chơi). Đối với những học sinh còn hạn chế, giáo viên sẽ chú ý quan sát, hướng dẫn cụ thể cho các em, phân công bạn giúp đỡ khi thực hành. Với phương pháp này, học sinh nắm bắt rất nhanh, rất hứng thú và nhanh chóng sử dụng đượcchuột. Với học sinh lớp 5, giáo viên yêu cầu mỗi học sinh phải tạo được cho mình một thư mục riêng để học sinh sẽ lưu các tài liệu và kết quả làm việc (soạn thảo, vẽ, logo), tài liệu của các em sẽ được sắp xếp ngăn nắp, dễ tìm kiếm và lưu có hệ thống. Với phần mềm Teach Typing: Đây cũng là phần trọng tâm của chương trình lớp 3. Phần này đòi hỏi phải có sự tập luyện thường xuyên thì mới đạt hiệu quả cao được. Giáo viên cần giúp học sinh hiểu được lợi ích của việc gõ phím bằng 10 ngón để từ đó học sinh có ý thức hơn trong việc rèn luyện. Không cần nhiều, ở mỗi tiết thực hành, nếu còn thời gian hãy khuyến khích học sinh luyện gõ trong 10 phút thôi sẽ mang lại hiệu quả rấttốt.Cầnphảichútrọngvànghiêmtúcrèntừlớp3vềcáchđặttaylênbàn phím, cách gõ phím thì đến lớp 4 - 5 học sinh mới có thói quen gõ 10 ngón. Thường xuyên tổ chức thi gõ giữa các nhóm, các tổ để gây hứng thú khi các em thực hành gõ. Phân công thực hành nhóm để các em có thể giúp đỡ nhau trong khi thực hành. Trong nhóm phải sắp xếp nhiều đối tượng học sinh cùng ngồi với nhau. Phần em tập vẽ (Paint): Với phần học này, học sinh rất có hứng thú học tập. Vì vậy giáo viên sẽ chú trọng cho học sinh thực hành nhiều, giảm tiết lý thuyết 11
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_giup_hoc_sinh_yeu_thi.docx