Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng dạy Hoạt động trải nghiệm Lớp1

 1
 A. ĐẶT VẤN ĐỀ 
 1. Lý do chọn đề tài 
 Để bảo đảm phát triển bền vững, nhiều Quốc gia đã không ngừng đổi mới 
giáo dục để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, trang bị cho các thế hệ tương 
lai nền tảng văn hóa vững chắc và năng lực thích ứng cao trước mọi biến động 
của thiên nhiên và xã hội. Đổi mới giáo dục đã trở thành nhu cầu cấp thiết và xu 
hướng toàn cầu. Trong bối cảnh đó, Hội nghị lần thứ 8 Ban chấp hành Trung 
ương Đảng (khóa XI) đã thông qua Nghị quyết 29/NQ-TW về đổi mới căn bản, 
toàn diện và đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều 
kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; Quốc 
hội đã ban hành Nghị quyết 88/2014/QH13 về đổi mới chương trình sách giáo 
khoa giáo dục phổ thông góp phần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào 
tạo. Thực hiện sứ mệnh các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội và Quyết định của 
Thủ tướng Chính phủ gửi gắm, chương trình giáo dục phổ thông mới góp phần 
phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh; tạo môi trường học tập và rèn 
luyện giúp học sinh phát triển hài hòa về thể chất và tinh thần, trở thành người 
học tích cực tự tin, biết vận dụng các phương pháp học tập tích cực, có ý thức 
lựa chọn nghề nghiệp và học tập suốt đời; có những phẩm chất tốt đẹp và năng 
lực cần thiết để trở thành người công dân có trách nhiệm, người lao động có văn 
hóa, cần cù, sáng tạo, đáp ứng nhu cầu của cá nhân và yêu cầu cảu xây dựng, 
bảo vệ đất nước trong thời đại toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp mới.
 Chương trình giáo dục phổ thông được xây dựng trên cơ sở quan điểm của 
Đảng, Nhà nước về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo; kế thừa và 
phát triển những ưu điểm của các chương trình giáo dục phổ thông đã có của 
Việt Nam. Hoạt động trải nghiệm (cấp tiểu học) và Hoạt động trải nghiệm, 
hướng nghiệp (cấp trung học cơ sở và cấp trung học phổ thông) là hoạt động 
giáo dục bắt buộc được thực hiện từ lớp 1 đến 12.
 Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp hình thành, 
phát triển ở học sinh năng lực thích ứng với cuộc sống, năng lực thiết kế và tổ 
chức hoạt động, năng lực định hướng; đồng thời góp phần hình thành phát triển 3
 dần với việc phải ngồi tập trung nghe giảng trong một thời gian nhất định, tương
 tác với thầy cô và bạn, hoàn thành nhiệm vụ được giao. Thông qua các hoạt động 
trải nghiệm, quá trình tham gia việc làm trên lớp (trò chơi, nhiệm vụ) giúp học 
sinh có được động lực tham gia các hoạt động cùng tập thể (trong nhà trường) và 
cùng gia đình (ngoài nhà trường), từ đó, tích lũy được kinh nghiệm mới (kiên 
thức, kĩ năng, cảm xúc) để thích ứng với những hoàn cảnh và thách thức với cuộc 
sống.
 Từ năm học 2020-2021, các trường tiểu học trong cả nước đã chính thức 
dạy học theo chương trình giáo dục phổ thông mới (GDPT2018), cả nước triển 
khai thay sách giáo khoa lớp 1. Hoạt động trải nghiệm lần đầu tiên được thực 
hiện với tư cách là hoạt động giáo dục bắt buộc. Năm đầu thực hiện chương 
trình giáo dục phổ thông 2018, thực tế cho thấy chất lượng và hiệu quả dạy Hoạt 
động trải nghiệm ở lớp 1 chưa cao vì giáo viên được tham gia đầy đủ các buổi 
tập huấn do các cấp tổ chức nhưng kinh nghiệm thực tế trong giảng dạy về các 
môn nói chung và Hoạt động trải nghiệm nói riêng chưa nhiều. Dịch bệnh Covid 
-19 diễn ra phức tạp, thời gian học sinh học trực tiếp tại trường chưa liên tục nên 
việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho học sinh gặp nhiều khó khăn. Mặt 
khác, do năm đầu thay sách nên sự đầu tư của giáo viên để dạy hiệu quả Hoạt 
động trải nghiệm còn hạn chế. Với những khó khăn trên, Ban giám hiệu của 
trường đã cùng chung sức suy nghĩ để tìm ra biện pháp bồi dưỡng giáo viên thực 
hiện dạy Hoạt động trải nghiệm đạt kết quả cao. Chỉ đạo giáo viên tổ chức Hoạt 
động trải nghiệm linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với lứa tuổi, với lớp, với trường
là đề tài mà tôi quan tâm trong thời gian qua. Vì vậy, chỉ đạo nâng cao chất 
lượng dạy Hoạt động trải nghiệm cho học sinh lớp 1 hiệu quả là việc làm rất 
quan trọng, cần thiết không thể thiếu được trong trường tiểu học. Nó là một 
trong những biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học.
 Vậy làm thế nào để chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng tiết dạy Hoạt 
động trải nghiệm lớp 1? Đó cũng chính là lý do để tôi chọn đề tài “Một số biện 
pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng dạy Hoạt động trải nghiệm lớp1”. 
 2.Thời gian, đối tượng, phạm vi nghiên cứu và ứng dụng 5
 B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lí luận
1. Đặc điểm tâm lí của học sinh lớp 1 và thách thức đối với giáo viên
 - Học sinh bỡ ngỡ với môi trường học tập mới, thể chất còn non nớt và kĩ 
năng học tập trên lớp chưa hình thành rõ nét, kĩ năng tương tác với thầy cô và 
các bạn còn kém, vì thế giáo viên phải tập trung hỗ trợ rèn luyện kĩ năng trước 
khi khai thác chủ đề;
 - Thời lượng sinh hoạt mỗi tiết của học sinh lớp 1 có 35 phút, học sinh 
còn chậm nên giáo viên sẽ mất nhiều thời gian hơn cho công tác tổ chức hoạt 
động và kiểm soát lớp;
 - Học sinh chưa biết đọc, biết viết thành thạo nên giáo viên cần nắm bắt 
nhiều kĩ thuật truyền đạt khác nhau để khai thác chủ đề.
2. Nội dung các chủ đề của Hoạt động trải nghiệm lớp 1
 Dựa trên yêu cầu cần đạt ở 3 mạch nội dung “Hoạt động hướng vào bản 
thân”, “Hoạt động hướng đến xã hội” và “Hoạt động hướng đến tự nhiên”, Hoạt 
động trải nghiệm lớp 1 được thiết kế thành 9 chủ đề với 21 bài. Nội dung hoạt 
động trải nghiệm trong từng tuần thể hiện cả loại hình Sinh hoạt dưới cờ, Hoạt 
động trải nghiệm theo chủ đề và Sinh hoạt lớp, trong đó trọng tâm ở Hoạt động 
trải nghiệm theo chủ đề.
 Kết hợp với các thời điểm, ngày truyền thống trong năm học Hoạt động 
trải nghiệm được chia ra 9 chủ đề cụ thể :
 STT Tên chủ đề Nội dung chi tiêt
1 Chủ đề 1: Chào năm Bài 1: Làm quen với bạn mới
 học mới Bài 2: Những việc nên làm trong giờ học, giờ chơi
2 Chủ đề 2: Em biết yêu Bài 3: Cảm xúc của em
 thương Bài 4: Yêu thương con người
3 Chủ đề 3: Truyền thống Bài 5: Thân thiện với bạn bè
 trường em Bài 6: Thực hiện Năm điều Bác Hồ dạy
 Bài 7: Kính yêu thầy cô 7
 mới được thể hiện trong chương trình Hoạt động trải nghiệm. 
 III. Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng dạy Hoạt động trải 
nghiệm lớp 1 
 Để chỉ đạo tốt việc nâng cao chất lượng tiết dạy Hoạt động trải nghiệm lớp 
1, người quản lý cần giúp giáo viên nắm vững mục tiêu, nội dung chương trình 
dạy, đặc điểm cấu trúc chủ đề, điểm mới của Hoạt động trải nghiệm lớp 1, từ đó 
lập kế hoạch một cách cụ thể, chi tiết cho loại hình của Hoạt động trải nghiệm. 
Xây dựng nhận thức, bồi dưỡng phương pháp cho giáo viên, tổ chức thực hiện 
việc dạy Hoạt động trải nghiệm cho học sinh lớp 1
1. Những điểm mới của sách giáo khoa Hoạt động trải nghiệm 
 Giáo viên nắm được điểm mới của Hoạt động trải nghiệm nói chung và 
lớp 1 nói riêng để hiểu và thực hiện.
 - Hoạt động trải nghiệm có tiền đề là Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên 
lớp trong chương trình hiện hành có 9 chủ đề với 2 loại hình cơ bản là: Sinh hoạt 
dưới cờ và Sinh hoạt lớp. Kế thừa một số chủ điểm và mối quan hệ giữa giờ 
Sinh hoạt dưới cờ và giờ Sinh hoạt lớp. 
 - Sách được thiết kế theo hướng tiếp cận 9 chủ đề xuyên suốt từ lớp 1 đến 
lớp 5, nhưng nội dung hoạt động trải nghiệm của từng lớp tùy thuộc vào yêu cầu 
cần đạt của lớp đó.
 - Hoạt động trải nghiệm được tổ chức theo phương thức trải nghiệm để 
đảm bảo phát triển năng lực; giá trị và phẩm chất cho học sinh. Kế thừa kinh 
nghiệm vận dụng quy trình học dựa vào trải nghiệm để tổ chức hoạt động giáo 
dục, các bài trong sách Hoạt động trải nghiệm lớp 1 được thiết kế theo hướng 
tiếp cận quy trình trải nghiệm. Đó là: Khám phá - Kết nối; Thực hành; Vận 
dụng.
 - Thể hiện đặc thù của Hoạt động trải nghiệm là tạo cơ hội cho mọi học 
sinh được tham gia và thể hiện kinh nghiệm, cảm xúc của bản thân, qua đó rèn 
luyện kĩ năng và củng cố niềm tin vào những điều cần làm cho học sinh. 
 - Coi trọng vai trò, nhiệm vụ của Hoạt động trải nghiệm
2. Xây dựng chương trình hoạt động trải nghiệm lớp 1 (Bộ sách “Kết nối tri 9
THƯƠNG 16 Sinh hoạt dưới cờ: Hoạt động nhân đạo
 6 17 Bài 4: Yêu thương con người - Tiết 1
 18 Sinh hoạt lớp: Sơ kết tuần, lập kế hoạch tuần tới
 Sinh hoạt dưới cờ: Thử làm ca sĩ chào mừng ngày 
 19
 Phụ nữ Việt Nam 20 - 10
 7
 20 Bài 4: Yêu thương con người - Tiết 2
 21 Sinh hoạt lớp: Sơ kết tuần, lập kế hoạch tuần tới
 Sinh hoạt dưới cờ: Tuyên dương tấm gương Nhi 
 22
 đồng chăm ngoan
 8
 23 Bài 4: Yêu thương con người - Tiết 3
 24 Sinh hoạt lớp: Sơ kết tuần, lập kế hoạch tuần tới
 25 Sinh hoạt dưới cờ: Tìm hiểu truyền thống nhà trường
 9 26 Bài 5: Thân thiện với bạn bè
 27 Sinh hoạt lớp: Sơ kết tuần, lập kế hoạch tuần tới
 Sinh hoạt dưới cờ: Lễ phát động thi đua thực hiện 
 28
 Năm điều Bác Hồ dạy
 10
 3. 29 Bài 6: Thực hiện Năm điều Bác Hồ dạy
TRUYỀN 30 Sinh hoạt lớp: Sơ kết tuần, lập kế hoạch tuần tới
THỐNG Sinh hoạt dưới cờ: chào mừng ngày Nhà giáo Việt 
 31
TRƯỜNG Nam 20 - 11
 11
 EM 32 Bài 7: Kính yêu thầy cô - Tiết 1
 33 Sinh hoạt lớp: Sơ kết tuần, lập kế hoạch tuần tới
 Sinh hoạt dưới cờ: Trưng bày giới thiệu sản phẩm ở 
 34
 “góc tri ân” thầy cô
 12
 35 Bài 7: Kính yêu thầy cô - Tiết 2
 36 Sinh hoạt lớp: Sơ kết tuần, lập kế hoạch tuần tới
 4. Sinh hoạt dưới cờ: Tìm hiểu về quyền và bổn phận 
 37
 AN 13 của trẻ em
 TOÀN 38 Bài 8: An toàn khi vui chơi - Tiết 1