Sáng kiến kinh nghiệm Dạy học theo phương pháp hoạt động nhóm, hạn chế dạy học theo kiểu đọc chép ở bậc THCS

DH chưa nhiều, chưa thường xuyên, chưa trở thành nề nếp.
- Việc tổ chức hoạt động nhóm thường diễn ra ở những tiết có người dự, còn những tiết khác thì rất ít, thậm chí nhiều giáo viên vẫn thực hiện dạy học theo cách truyền thụ một chiều. Nội dung chuẩn bị trước đó cho hoạt động nhóm,hạn chế kiểu dạy đọc chép, thiếu chu đáo, lại không đồng đều, thường tập trung phần lớn ở nhóm trưởng “Một số học sinh khá giỏi”
- Mặc dù ở tổ chuyên môn có triển khai đầy đủ KH công tác, sự chỉ đạo của trường nhưng nhìn chung chưa có biện pháp cụ thể để từng cá nhân thực hiện hay tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc khi thực hiện một số công tác lớn. Đặc biệt trong sinh hoạt tổ CM, việc thảo luận nội dung chương trình và phương pháp dạy học nói chung, phương pháp hoạt động nhóm, giảm kiểu đọc chép nói riêng, chưa thực sự được quan tâm . Công tác đánh giá việc thực hiện tổ chức hoạt động nhóm còn chung chung, thiếu mạnh dạn chỉ ra, những hạn chế của từng giáo viên trong quá trình thực hiện, và đây chính là nguyên nhân dẫn đến sự trì trệ trong công tác đổi mới PPDH . 
 * Qua trao đổi với nhiều giáo viên thì: nguyên nhân khiến người dạy chưa chú trọng vận dụng phương pháp dạy học hoạt động nhóm, hạn chế kiểu dạy học đọc chép, bởi vì nó đòi hỏi công phu và tốn thời gian – kinh phí nhiều hơn khi không áp dụng nó; mặt khác ngay sau tiết dạy, người học có cảm nhận về tính hiệu quả không cao hơn so với các phương pháp truyền thống mà họ đã sử dụng trước đây . Hơn nữa đây là việc đổi mới quan niệm,thói quen trong dạy học, cho nên sẽ gặp những khó khăn cả về nhận thức và hành động... Bởi lẽ, đây là phương pháp mới, HS-GV không quen, còn bỡ ngỡ với cách học như thế và dẫn tới không ham thích. Đó là chưa nói tới những học sinh yếu, lười học lợi dụng sự sơ hở, quản lý của giáo viên làm mất trật tự, ồn ào, làm cho người dạy bực mình, chán nản. Thực tế có những tiết học khi đến phần hoạt động nhóm HS rất ồn, thậm chí có cả quậy phá. Và điều này cũng dễ hiểu, vì các em HS yếu ít có khả năng và không ham thích tham gia giải quyết những nhiệm vụ nhóm phân công. Một mặt khi cái “mới” ra đời thường thường ít được chấp nhận, ít được ủng hộ,nên dễ trì trệ. Để khắc phục những hạn chế này, là cán bộ quản lý chúng ta phải tác động bằng nhiều biện pháp, trong đó biện pháp không thể thiếu đó là phải tiến hành đồng bộ, kiên trì, thường xuyên trong suốt quá trình chỉ đạo hoạt động chuyên môn, với tổ CM và tất cả các GV. Những việc này phải được kiểm tra đánh giá kịp thời khách quan, cần chú trọng đến việc khuyến khích, động viên khen thưởng, những cá nhân có tinh thần trách nhiệm cao, trong thực hiện yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực. Và nếu để mỗi tổ chuyên môn, mỗi cá nhân GV làm theo cách riêng của mình thì không thể có nền nếp và như thế sẽ không bao giờ có hiệu quả cao trong hoạt động dạy học.
 * Nhận thức của GV về tổ chức hoạt động nhóm, hạn chế kiểu dạy đọc chép chưa sâu, họ chưa thực sự chấp nhận về nó, vì chưa nắm được cơ sở lý luận mang tính khoa học làm nền tảng khi áp dụng . Làm cho họ thiếu quyết tâm, thiếu kiên trì chịu khó trong thực hiện .
 * Một số công việc đã thực hiện :
 1/ Mở chuyên đề bàn về cách tổ chức “Dạy học theo phương pháp hoạt động nhóm, giảm kiểu dạy dọc chép” có hiệu quả ở từng tổ CM,có sự tham giự của lãnh đạo nhà trường nhằm đạt mục đích:
- Phát huy dân chủ, thẳng thắn xác định cho được thực trạng của việc dạy- học theo cách tổ chức hoạt động nhóm, giảm kiểu dạy đọc chép ở từng môn, từng lớp, từng đối tượng HS, cụ thể phải tìm được các câu trả lời sau:
. Vì sao tỷ lệ việc tổ chức hoạt động nhóm, hạn chế kiểu dạy đọc chép trong tổng số tiết học không cao?
. Khi tiến hành tổ chức các hoạt động nhóm, hạn chế kiểu dạy đọc chép, thường gặp những thuận lợi, khó khăn gì?
. Làm thế nào để hoạt động nhóm thực sự có hiệu quả, đạt được mục tiêu, hạn chế kiểu dạy học theo kiểu đọc chép trong các nhà trường hiện nay? 
.Thực hiện việc soạn giảng như thế nào để phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, phát huy tính tự học,tự nghiên cứu của người học, để dẫn đến việc dạy học giảm đọc chép.
- Thông qua các chuyên đề này, quán triệt và làm sáng tỏ lại một lần nữa nhận thức về yêu cầu đổi mới PPDH về tổ chức hoạt động nhóm, và dạy học theo kiểu giảm đọc chép, là yêu cầu bắt buộc, phải thực hiện trong tập thể giáo viên ,giúp giáo viên hiểu thêm rằng, để thực hiện PPDH hoạt động nhóm, giảm đọc chép, có một số điểm cần lưu ý sau: 
+ Nó đòi hỏi sự cố gắng cao của mỗi HS trong quá trình tự tìm tòi, chủ động trong việc trao đổi, thảo luận dưới mọi hình thức để tự giành lấy kiến thức mới.
+ Trong học tập, không phải mọi tri thức, kỹ năng thái độ đều được hình thành bằng những hoạt động thuần tuý cá nhân. Lớp học là môi trường giao tiếp thầy – trò, trò- trò, tạo nên mối quan hệ hợp tác giữa các cá nhân trong việc tiếp thu tri thức mới. Ở nhà là môi trường giao tiếp của bản thân học sinh với cha, mẹ, anh chị, bạn bè, những người thân, các phương tiện thông tin đại chúng,..cũng tạo ra mối quan hệ xã hội trong lĩnh hội kiến thức mới.
+ Thông qua hoạt động nhóm tìm tòi nghiên cứu, thảo luận, tranh luận trong tập thể, ý kiến của mỗi cá nhân được bộc lộ, được điều chỉnh, khẳng định hay bác bỏ, qua đó người học nhận thức được trách nhiệm của mình đối với tập thể đối với thầy cô giáo. 
+ Hoạt động trong tập thể nhóm sẽ làm cho từng thành viên được bộc lộ những suy nghĩ hiểu biết của mình, qua đó được tập thể uốn nắn, điều chỉnh phát triển tình bạn, ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần tương trợ, ý thức cộng đồng, ý thức học tập công đồng “Học thầy không tầy học bạn”
 +Thoạt nhìn, tưởng như học tập theo cách hoạt động nhóm mâu thuẫn với học tập cá thể, hạn chế mức độ tích cực của mỗi cá nhân; nhưng thực ra trong hoạt động nhóm, mục tiêu hoạt động là chung của toàn nhóm, nhưng mỗi cá nhân đều phải nỗ lực không thể ỷ lại vào người khác, toàn nhóm phải phối hợp với nhau để cùng đạt mục tiêu chung. Kết quả làm việc của từng nhóm được trình bày thảo luận trước lớp sẽ tạo được không khí thi đua giữa các nhóm, đóng góp tích cực vào kết quả chung của bài học. 
+ Việc tổ chức hoạt động nhóm phải chú ý đến trang thiết bị, ĐDDH nhất là bàn ghế học sinh. Cụ thể ở đơn vị THCS thị trấn Thới Bình: bàn ghế HS là loại 2 chỗ ngồi đóng liền (không xoay được) nên việc phân công nhóm 4 hs là phù hợp nhất .
 2/ Chỉ đạo 5 tổ chuyên môn xây dựng - dạy minh hoạ chuyên đề “Tổ chức có hiệu quả hoạt động nhóm, hạn chế kiểu dạy học đọc - chép” đối với 7 môn ở các khối lớp: Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh, địa lý, hoá học, sinh học, vật lí, trong các năm học.
Cấu trúc của chuyên đề: gồm 3 phần
- Về cơ sở pháp lý: các văn bản, các hướng dẫn, của các cấp quản lí giáo dục.
- Đặt vấn đề: nêu được thực trạng của đối tượng và yêu cầu cụ thể của vấn đề .
 - Giải quyết vấn đề: mỗi bộ môn đều có ví dụ minh hoạ cụ thể trong mỗi bước, song có phần yêu cầu chung cho tất cả các môn học là: việc soạn giảng phải phù hợp cho hoạt động nhóm để dẫn đến hạn chế tối đa việc đọc chép trong quá trình dạy học.
Việc giải quyết vấn đề thống nhất theo quy trình gợi ý sau:
* BƯỚC CHUẨN BỊ:
Đối với người dạy:
Cần phải đổi mới cách thức soạn giáo án ( mỗi giáo viên có thể tạo dựng mẫu bài soạn khác nhau), ở đây tôi xin đề xuất một loại mẫu bài soạn, theo tôi là sử dụng hợp lí, hiệu quả:
+ Các nội dung đầu của giáo án thống nhất như những mẫu hiện hành.
+ Phần tổ chức dạy học, giáo viên có thể chia giáo án thành 3 cột:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Rút kinh nghiệm
Trong nội dung này giáo viên hệ thống toàn bộ quy trình hoạt động dạy học của mình bao gồm:
 + Trình tự các hoạt động dạy học: 1; 2; 3  
 + Trong mỗi hoạt động phải có hệ thống câu hỏi phát vấn, cách thức tổ chức hoạt động theo nhóm ở từng nội dung kiến thức.
 + Hệ thống chuẩn đáp án cho các phần kiến thức.
Nội dung này giáo viên hệ thống toàn bộ các yêu cầu mà người học phải thực hiện:
Toàn bộ hệ thống kiến thức mà giáo viên đã giao cho học sinh chuẩn bị ở tiết học trước .
Hệ thống kiến thức này phải phù hợp với hệ thống các hoạt động,và hệ thống chuẩn đáp án của giáo viên.
Ghi những nội dung cần điều chỉnh hoặc thay đổi cho phù hợp, hiệu quả hơn sau mỗi hoạt động. 
* Mục hướng dẫn học sinh học bài: 
- Ngoài việc dặn dò cho học sinh học bài cũ, giáo viên phải giao việc cho học sinh một cách cụ thể, có kiểm tra ở tiết học sau. Nội dung công việc cần làm là:
 - Giáo viên phải nghiên cứu kỹ nội dung của tiết học liền sau, xác định những chuẩn kiến thức cần đạt, những kiến thức nâng cao (Phải soạn bài trước), trên cơ sở đó, thiết lập hệ thống kiến thức phù hợp với cấu trúc bài học, giao cho học sinh hoàn thành hệ thống đáp án theo cấu trúc về nội dung bài học ở tiết sau ( tùy theo yêu cầu bộ môn, bài học, giáo viên giao công việc cho phù hợp tránh quá tải).
 - Giáo viên cần hướng dẫn học sinh, thực hiện việc soạn bài theo trình tự cấu trúc các hoạt động dạy học ở tiết học sau, trên cơ sở đó trong tiết học sau, khi giáo viên đặt ra các yêu cầu giải quyết nội dung từng kiến thức, học sinh sẽ đáp ứng kịp thời các yêu cầu của giáo viên.
 - Thông qua việc giải quyết vấn đề trong từng nội dung giữa người dạy và người học, giáo viên đưa ra kết luận chuẩn kiến thức ở từng hoạt động dạy học, học sinh đối chiếu, so sánh để ghi nhận kiến thức chuẩn vào bài học.
 Đối với người học:
 - Thực hiện soạn bài theo đúng yêu cầu của giáo viên, để trong khi học, chủ động ghi nhận những kiến thức chuẩn của từng nội dung trong bài học, sau khi đã được thảo luận và có kết luận cuối cùng.
 - Việc soạn bài của người học thực hiện theo mẫu đề xuất sau:
Nội ung phần soạn của người học
Nội dung chuẩn kiến thức sau có kết luận cuối cùng.
- trong cột này học sinh ghi toàn bộ hệ thống kiến thức mà bản thân tự soạn qua tìm hiểu qua sách giáo khoa, tài liệu tham khảo, qua trao đổi với bạn bè, người thân, qua thông tin đại chúng, qua tìm hiểu trên mạng  theo đúng cấu trúc bài học mà giáo viên đã giao ở tiết học trước.
1/ .
2/ .
3/ .
Trong cột này giành để học sinh ghi chép, bổ sung những kiến thức chuẩn, tương ứng với các hoạt động dạy học, sau khi có kết luận cuối cùng của giáo viên, về các nội dung kiến thức trong bài học ( nếu nội dung kiến thức trong phần soạn không phù hợp )
1/	 Chỉ ghi những kiến thức bản thân 
2/	học sinh soạn còn sai lệch, nội
3/ dung kiến thức soạn đúng không
 Phải ghi lại.
* BƯỚC THỰC HIỆN TRÊN LỚP:
 Bước 1: Làm việc chung cả lớp:
- Nêu vấn đề, chia nhóm và xác định nhiệm vụ cho các nhóm.
- Hướng dẫn cách làm việc theo nhóm, cụ thể.
Bước 2: Làm việc theo nhóm
- Phân công trong nhóm, từng cá nhân làm việc độc lập (chú ý: yêu cầu các em suy nghĩ độc lập)
- Trao đổi ý kiến, thảo luận trong nhóm, thống nhất ý kiến.
- Cử đại diện chịu trách nhiệm trình bày kết quả làm việc của nhóm ( cần có sự luân chuyển đại diện nhóm để báo cáo nế có thể)
 Bước 3: Thảo luận tổng kết trước toàn lớp 
- Các nhóm lần lượt báo cáo kết quả, của nhóm.
- Thảo luận chung.
- Giáo viên tổng kết, nêu kết luận cuối cùng, trên cơ sở đó học sinh theo dõi, đối chiếu với nội dung bài soạn, lựa chọn kiến kiến thức cần ghi chép bổ sung.
- Giáo viên nêu vấn đề cần giải quyết tiếp theo.
* Những vấn đề GV cần lưu ý:
+ Nhóm từ 4 em trở lên, phải cử 1 nhóm trưởng (HS học khá-giỏi, có uy tín) và 1 thư ký (HS viết rõ ràng nhanh nhẹn).
+ Trong thời gian đầu, GV hướng dẫn cụ thể cho các nhóm hoạt động (tập huấn cho nhóm trưởng và thư ký). Có nhận xét, điều chỉnh bổ sung cách làm của từng nhóm và rút kinh nghiệm chung. Chú ý động viên khích lệ.
+ Khi tiến hành hoạt động nhóm, GV phải điều chỉnh tư thế ngồi cho các em để đảm bảo sự phát triển về thể chất. 
+ Phải thường xuyên chú ý HS yếu kém và biện pháp giúp đỡ để các em cùng tham gia giải quyết nhiệm vụ của nhóm.
+ Chọn những nội dung kiến thức, bài tập thích hợp với các đối tượng hs. 
 + Đánh giá, cho điểm, động viên và tuyên dương kịp thời cá nhân, tập thể.. 
 3/ Chỉ đạo xây dựng kế hoạch và quy trình sinh hoạt chuyên tổ môn :
Thực tế đã khẳng định, sự thành công của mỗi công việc đều bắt nguồn từ khâu làm việc có kế hoạch (KH). Do vậy, ngay từ đầu năm học chúng tôi đã chỉ đạo việc xây dựng KH với những mục tiêu, nội dung, chỉ tiêu, biện pháp cụ thể: Yêu cầu nội dung ngắn gọn bám sát nhiệm vụ năm học, nhưng phải đảm bảo tính cân đối toàn diện; có mục tiêu rõ ràng và biện pháp khả thi; có phân công nhiệm vụ cụ thể; có thời gian khởi đầu và kết thúc, có kiểm tra đánh giá. Bên cạnh việc chỉ đạo xây dựng KH tăng cường sự đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực, sử dụng ĐDDH vào giảng dạy; BGH còn chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn hằng tháng như sau:
Tuần 1 : Giáo viên cùng bộ môn trong khối họp, cùng nhau xác định nội dung kiến thức trọng tâm ở từng bài, từng chương. Sau đó xây dựng phương pháp dạy “ chú trọng PP hoạt động nhóm, hạn chế kiểu dạy đọc chép”
Tuần 2: Họp cả tổ thảo luận rút kinh nghiệm nội dung tuần 1, kể cả nội dung chuyên môn theo sự phân công cho các thành viên ở buổi sinh hoạt chuyên môn liền trước. Nhất thiết, tổ trưởng phải dành 2/3 thời lượng sinh hoạt cho việc đánh giá, rút kinh nghiệm tình hình thực hiện nhiệm vụ (chẳng hạn như xác định trước tổ mục tiêu, nội dung trọng tâm cần truyền đạt, tổ chức hoạt động nhóm, đổi mới PP giảng dạy, ĐDDH đối với tiết dạy cụ thể, để tập thể tổ tham gia- thống nhất và cả tổ cùng thực hiện). Như vậy mỗi tổ viên đã nghiên cứu trước bài dạy từ 2-3 tuần để chắt lọc những vấn đề mà mình băn khoăn, lúng túng, khi thiết kế bài dạy cả biện pháp khắc phục hoặc làm sáng tỏ ý đồ của người viết sách. Sau khi trao đổi, bàn bạc có thể còn nhiều ý kiến khác nhau, trách nhiệm của tổ trưởng là phải phân tích đi đến thống nhất chung và đó cũng là kết luận cuối cùng, mỗi thành viên cần phải thực hiện. Nhờ việc chỉ đạo mang tính nền nếp- tập trung và phát huy tinh thần tập thể, tinh thần tự nghiên cứu - học tập, đào sâu suy nghĩ đó, cho nên trong thời gian qua các nội dung: Thực hiện quy chế chuyên môn, nề nếp soạn giảng, tổ chức hoạt động nhóm, hạn chế kiểu dạy đọc chép, đổi mới PPDH, sử dụng và tự làm ĐDDH, cải tiến công tác kiểm tra- đánh giá xếp loại học sinh... cũng được đổi mới, đạt được yêu cầu chung theo kế hoạch.Khắc phục được hiện tượng tuỳ tiện, thiếu đầu tư, làm qua loa đại khái, vô tổ chức trong chuyên môn, hay sinh hoạt chuyên môn mà thực chất không bàn về chuyên môn. Phát động phong trào sử dụng ĐDDH hiện có và phát động phong trào tự làm ĐDDH để phục vụ cho các tiết học, xem đây là một tiêu chí xếp loại tiết dạy và xếp loại thi đua. 
 4/Vào cuối mỗi năm học (cuối tháng 5 đầu tháng 6), cùng với việc kiểm kê tài sản cuối năm ban chuyên môn chỉ đạo cán bộ thiết bị cùng với đại diện 5 tổ chuyên môn, kiểm tra vệ sinh, sắp xếp lại tất cả thiết bị dạy học hiện có, đồng thời xác định lại những thiết bị hư hỏng hoặc còn thiếu. Trên cơ sở đó lập kế hoạch đăng ký mua bổ sung dần theo danh mục của Bộ (những đồ dùng không thể tự làm được) và giao cho tập thể tổ, cá nhân tự sưu tầm, tự làm những ĐDDH đơn giản để phục vụ cho bộ môn của mình. 
5/ Cải tiến và đẩy mạnh công tác kiểm tra nội bộ: ngoài việc đảm bảo đúng các văn bản chỉ đạo của Bộ về công tác thanh kiểm tra nội bộ trường học, nhà trường còn tăng cường công tác kiểm tra HS để đánh giá việc giảng dạy của GV. Đặc biệt công tác tự bồi dưỡng, học tập nâng cao trình độ. Chính việc làm này đã góp phần tích cực trong việc xây dựng đội ngũ và tạo nên một nền nếp, một ý thức tự giác coi trọng việc sinh hoạt chuyên môn và thực hiện quy chế chuyên môn,nâng cao nghiệp vụ taynghề.
 C- Kết thúc vấn đề:
I- Kết quả đạt được:
 1. Trên 60% các tiết lên lớp, ở tất cả các môn học việc tổ chức hoạt động nhóm được chủ động thực hiện theo KH của người dạy, người học bước đầu chủ động trong việc tự tìm tòi kiến thức, đáp ứng theo yêu cầu của người dạy. Đặc biệt, cách dạy học này (tổ chức hoạt động nhóm, hạn chế kiểu dạy học đọc chép) của GV đều đảm bảo được quy trình. Khi trình bày trong bài soạn về vấn đề này, có những lúc GV chẻ nhỏ nội dung, nhưng nhìn chung qua thực tế dự giờ và kiểm tra hồ sơ của các giáo viên ở năm học 2010 - 2011, BGH, tổ chuyên môn đều có chung đánh giá- kết luận về tổ chức hoạt động nhóm, để hạn chế kiểu dạy học đọc chép của GV như sau:
+ Các thao tác của thầy, trò bước đầu được đánh giá là tương đối thành thạo, đa số học sinh ham thích, việc thảo luận sôi nổi, mạnh dạn trình bày ý kiến của mình; biết tranh luận, bước đầu chủ động chiếm lĩnh kiến thức mới, dưới sự tổ chức của GV. Hiện tượng lười biếng, không tham gia cùng nhóm để hoàn thành nhiệm vụ học tập, hay quậy phá đã được giảm nhiều. Cả thầy lẫn trò đều có sự chuẩn bị tốt cho tiết học, nhất là phần hoạt động nhóm.
 2. Từ kết quả đạt được ở trên, cùng với quy chế sinh hoạt chuyên môn của đơn vị, hầu hết GV có ý thức tự giác chấp hành và đã hình thành thói quen, đến nay việc tổ chức hoạt động nhóm trong dạy học để hạn chế kiểu dạy đọc chép đã trở thành một công việc bình thường không gây khó đối giáo viên; không còn vấn đề mang tính bắt buộc hay đối phó. Như vây, đến thời điểm này (cuối năm học 2010 - 2011) có thể khẳng định hầu hết GV ở trường đã sủ dụng thường xuyên PPDH hoạt động nhóm, nhằm hạn chế tối đa kiểu dạy đọc chép.
 3. Đa số tiết học, GV đều đã có tổ chức hoạt động nhóm và đạt hiệu quả , góp phần nâng cao chất lượng GD toàn diện. Để minh chứng cho điều này tôi xin nêu lên kết quả dự giờ các giáo viên qua kiểm tra chuyên đề và thanh tra toàn diện của trường là: 
+ Tổng số tiết dự giờ năm học 2010 – 2011:
Thời gian
TS tiết dự
Xếp loại Tốt
Xếp loại Khá
Xếp loại TB, Yếu
Kì I
78
15
( 19,2 % )
56
( 71,8 % )
7
( 9 % )
Kì II
54
13
( 24,1 % )
39
( 72,2 %)
2
( 3,7 % )
 II-Bài học kinh nghiệm:
 - Nhận thức là một vấn đề mang tính quyết định đối với sự thành công của mỗi công việc. Bởi vì không có nhận thức đúng, thì không thể có quyết tâm cao, không có hành động đúng thì tất nhiên sẽ không mang lại kết quả, chứ đừng nói gì đến hiệu quả. Do vậy, bất cứ một việc gì nếu người thực hiện chưa nắm bắt được một cách đầy đủ về mục đích, ý nghĩa, tác dụng và cơ sở khoa học của nó thì trách nhiệm của người lãnh đạo (CBQL) phải tìm mọi cách làm cho họ có một nhận thức đúng đắn, đầy đủ. Nói một cách khác người cán bộ quản lí phải trang bị cho họ nhận thức đầy đủ về mặt lý luận, nhận thức Trên cở sở đó, họ mới thấy được đâu là việc phải làm và đâu là việc nên tránh; làm cho họ có được niềm tin. Đồng thời trên tinh thần phát huy dân chủ của CBGV, người thủ trưởng phải xây dựng cho được một “cơ chế” để mọi thành viên tự giác thực hiện. Và chính việc làm này dần dần tạo cho mọi giáo viên có nề nếp, thực hiện thói quen tốt.
 - Phải thường xuyên kiểm tra, nhất là kiểm tra đột xuất và có sự đối chiếu giữa hồ sơ với thực tế để đánh giá, xếp loại. Qua kiểm tra phải có sơ-tổng kết và nhất thiết phải có kiến nghị bằng văn bản; mặt khác không được xem nhẹ việc phúc tra.
 - Đối với bất kỳ một công việc gì muốn thành công, người đứng đầu đơn vị phải nghiên cứu, khảo sát, tìm ra nguyên nhân cơ bản và tác động bằng nhiều biện pháp tích cực, khả thi đồng thời phải có quyết tâm cao. Kinh nghiệm thực tế cho thấy ở chúng ta phải tác động cùng một lúc bằng nhiều biện pháp. Tuy nhiêm, không phải dàn trãi mà phải xác định cho được đâu là biện pháp đột phá, để có sự đầu tư tập trung- hợp lý. (Muốn nâng cao chất lượng GD toàn diện, nhất thiết GV phải đổi mới PPDH).
 III- Kiến nghị:
 - Cần giảm bớt định mức lao động GV THCS từ 19 tiết/người/tuần xuống còn 18tiết/người/tuần, vì áp dụng PPDH tích cực đòi hỏi người GV phải có thêm thời gian hơn để nghiên cứu, soạn bài, làm ĐDDH
 - Đáp ứng đủ, kịp thời các trang thiết bị phục vụ dạy học mà cơ sở không có khả năng tự làm hoặc mua sắm.
Trên đây là một số việc ở cơ sở trong thời gian qua và thực tế đã mang lại một số hiệu quả nhất định. Qua bài viết này rất mong quý lãnh đạo và đồng nghiệp góp ý để bản thân có thêm những kinh nghiệm quý báu về công tác quản lý chỉ đạo của ở trường THCS vùng nông thôn, nhằm góp phần thắng lợi trong việc thực hiện đổi mới chương trình giáo dục phổ thông theo NQ 40 của Quốc hội khoá 10./.
 Người thực hiện: NGUYỄN TRỌNG QUÝ