SKKN Một số biện pháp rèn kĩ năng đọc trong dạy tập đọc cho học sinh Lớp 2 theo chương trình Tiểu học mới qua bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống
Khó khăn
a. Học sinh:
Do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh Tiểu học khả năng tập chung của các em còn kém nên nhiều em còn ngại đọc bài , đọc qua loa không tìm hiểu nội dung các bài đọc.
Đây là một trường vùng ven Thành phố, điều kiện kinh tế khó khăn, bố mẹ chủ yếu làm nghề nông, buôn bán nhỏ lẻ, một số gia đình đi làm xa nhà để kiếm sống nên nhiều em có hoàn cảnh khó khăn vì vậy nên gia đình ít quan tâm đến việc học của các em , việc học tập của con em đều phó mặc cho giáo viên. Các em còn ảnh hưởng của tiếng địa phương nên còn phát âm chưa chuẩn. Gia đình chưa chú trọng đến việc rèn nói chuẩn tiếng phổ thông cho học sinh .
b. Giáo viên :
Nhiều năm giảng dạy Tập đọc ở lớp 2 tôi nhận thấy: Khả năng tiếp thu môn học Tiếng việt của các em còn nhiều hạn chế so với các môn Toán hay Tự nhiên xã hội và các môn học khác. Ở phân môn Tập đọc lớp 2 đa số các em đọc to rõ ràng song cũng có một số em đọc chưa lưu loát, chưa biết ngắt nghỉ đúng dấu chấm, dấu phẩy, nhiều em đọc chưa thể hiện được tình cảm nội dung văn bản, các em chưa biết nhấn giọng ở từ ngữ gợi tả, những từ ngữ trọng tâm . Trong khi sắm vai, đọc đối thoại các em còn lúng túng, thiếu tự tin trong việc thể hiện giọng đọc của mình. Một số em học sinh đọc yếu chưa xác định được giới hạn của những câu đối thoại, khi đọc thường cũng chưa biết cách thể hiện giọng đọc như thế nào cho phù hợp .
Dạy học theo hướng dẫn học Tiếng Việt 2, giáo viên phải vất vả hơn do phải hỗ trợ kịp thời đối với từng nhóm, thậm trí từng cá nhân học sinh trong các nhóm. Giáo viên cần phải linh hoạt, uyển chuyển trong hoạt động hướng dẫn học sinh học . Giáo viên phải biết chọn những hoạt động nào mình trực tiếp giúp đỡ học sinh, những hoạt động nào thì điều hành các nhóm trưởng hoặc những học sinh có năng lực giúp đỡ học sinh còn khó khăn khi thực hiện nhiệm vụ học tập.
Trong thực tế hiện nay, người giáo viên phải thay đổi cách dạy để các em có thể nắm bắt được tri thức, việc rèn đọc cho học sinh là hết sức cần thiết. Giáo viên cần dạy học sinh đọc như thế nào để người nghe hiểu được nguyên vẹn nội dung cũng như giá trị nghệ thuật của văn bản, lôi cuốn được người nghe, cảm thụ
chức dưới hình thức các trò chơi . Ví dụ ở tiết 9 - 10 Bài 13 câu g , có thể tổ chức thành trò chơi “Thi tìm từ nhanh” như sau: (Bài 13 trang 77 Tiếng Việt 2 Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống tập 1)
PHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO .. TRƯỜNG TIỂU HỌC ooo SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG ĐỌC TRONG DẠY TẬP ĐỌC CHO HỌC SINH LỚP 2 THEO CHƯƠNG TRÌNH TIỂU HỌC MỚI QUA BỘ SÁCH KẾT NỐI TRI THỨC VỚI CUỘC SỐNG Lĩnh vực: Họ và tên tác giả: . Đơn vị: . NĂM HỌC: 202 – 202 1 | 2 6 PHẦN 1: MỞ ĐẦU I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Tiếng Việt là một môn học quan trọng, chiếm vị trí chủ yếu trong chương trình Tiểu học có nhiệm vụ hình thành năng lực hoạt động ngôn ngữ cho học sinh. Phân môn Tập đọc có vị trí đặc biệt trong chương trình Tiếng Việt vì nó đảm nhận việc hình thành và phát triển cho học sinh kĩ năng đọc, một kĩ năng quan trọng hàng đầu của học sinh ở bậc học đầu tiên trong trường phổ thông . Dạy phân môn Tập đọc trong các trường Tiểu học đang là một vấn đề được các trường, các nhà nghiên cứu và toàn xã hội quan tâm. Biết đọc là có thêm một công cụ mới để học tập, để giao tiếp, để nắm bắt được mọi thông tin diễn ra hàng ngày trong xã hội. Thông qua việc đọc các tác phẩm văn chương, con người không những được thức tỉnh về nhận thức mà còn rung động về tình cảm, nảy nở những ước mơ tốt đẹp, được khơi dậy năng lực hành động, sức mạnh cũng như được bồi dưỡng tâm hồn. Chính vì vậy, dạy Tập đọc có ý nghĩa to lớn ở Tiểu học, nó trở thành một đòi hỏi cơ bản đầu tiên đối với mỗi người đi học. Học sinh đọc tốt, đọc một cách có ý thức sẽ giúp các em hiểu biết nhiều hơn, bồi dưỡng các em lòng yêu cái thiện, cái đẹp, dạy các em biết suy nghĩ một cách lôgic cũng như có những kỹ năng mà các em sẽ sử dụng suốt đời. Trong khi đó, ở trường tiểu học việc dạy đọc bên cạnh những thành công, còn nhiều hạn chế, phương pháp rèn đọc chưa được coi trọng. Học sinh của chúng ta chưa đọc được như mong muốn. Kết quả học đọc của các em chưa đáp ứng được yêu cầu của việc hình thành kĩ năng đọc. Các em chưa nắm chắc được công cụ hữu hiệu để lĩnh hội tri thức, tư tưởng tình cảm của người khác chứa đựng trong văn bản được đọc. Giáo viên cũng còn lúng túng khi dạy Tập đọc : Cần đọc bài tập đọc với giọng như thế nào ; làm thế nào để chữa lỗi phát âm cho học sinh ; làm thế nào để các em đọc nhanh hơn, hay hơn, diễn cảm hơn ; làm thế nào để các em hiểu được văn bản được đọc ; làm thế nào để những gì đọc được tác động vào chính cuộc sống của các em v,v Đó là những gì trăn trở của giáo viên trong mỗi giờ Tập đọc. 1 | 2 6 PHẦN 2: NỘI DUNG I. CƠ SỞ LÍ LUẬN Phần lớn những tri thức, kinh nghiệm của đời sống, những thành tựu văn hoá khoa học, tư tưởng, tình cảm của các thế hệ trước và của cả những người đương thời đều được ghi lại bằng chữ viết. Nếu không biết đọc thì chúng ta sẽ gặp khó khăn trong việc tiếp cậnvới nguồn thông tin, tri thức của con người. Không biết đọc, con người sẽ không có được những điều kiện giáo dục mà xã hội dành cho họ. không thể hình thành một nhân cách toàn diện, không thể làm chủ trong xã hội hiện đại. Biết đọc con người có thể dễ dàng tiếp thu nền văn minh của nhân loại. Phân môn Tập đọc cung cấp cho học sinh những hiểu biết về tự nhiên, xã hội và con người, cung cấp vốn từ, vốn diễn đạt. Biết đọc sẽ giúp các em hiểu biết nhiều hơn, hướng các em tới cái thiện, cái đẹp, dạy cho học sinh biết cách suy nghĩ lô gíc, tư duy có hình ảnh.Những hiểu biết về các tác phẩm văn học sẽ góp phần rèn luyện nhân cách cho học sinh. II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ 1. Thuận lợi Trường Tiểu học . thành phố những năm gần đây được xây dựng khang trang, thoáng mát với diện tích khá rộng trên 1.300m 2, có đầy đủ các cơ sở vật chất, trang thiết bị đảm bảo phục vụ cho việc dạy và học. Đội ngũ giáo viên nhiệt tình, thân thiện luôn được sự quan tâm, phối hợp của Ban Giám Hiệu và các Đoàn thể trong nhà trường. Đối với học sinh luôn nhận được sự giúp đỡ trong học tập từ nhiều phía. Hiện nay, việc thực hiện đổi mới công tác dạy và học theo hướng khoán nội dung chương trình cho phép giáo viên chủ động thời lượng trong từng phân môn, từng bài học; chủ động điều chỉnh các hoạt động dạy học cho phù hợp với đặc điểm trình độ học sinh của lớp mình, trường mình . 2. Khó khăn a. Học sinh: 3 | 2 6 chức dưới hình thức các trò chơi . Ví dụ ở tiết 9 - 10 Bài 13 câu g , có thể tổ chức thành trò chơi “Thi tìm từ nhanh” như sau: (Bài 13 trang 77 Tiếng Việt 2 Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống tập 1) -Nhóm trưởng lấy 3 thẻ từ : hòa thuận, yêu thương, buồn phiên -HS mỗi nhóm ghép từng từ vào lời giải nghĩa sao cho thích hợp. -Các nhóm nối tiếp nhau đọc kết quả (Ví dụ : Hòa thuận là êm ấm, không có xích mích; Buồn phiền là buồn và lo nghĩ, không yên lòng). Nhóm nào ghép đúng , ghép nhanh, báo cáo rõ ràng, gây ấn tượng sẽ thắng cuộc. Điều cần chú ý là dù giải nghĩa theo cách nào cũng chỉ nên giới hạn trong phạm vi nghĩa cụ thể ở bài đọc, không mở rộng ra những nghĩa khác, nhất là những nghĩa xa lạ với học sinh lớp 2. 3.2. Tổ chức hoạt động tìm hiểu nội dung ý nghĩa bài học Với đặc thù của môn Tiếng việt là thực hành giao tiếp. Giáo viên có thể linh hoạt, sáng tạo tổ chức làm việc theo lớp, làm việc theo nhóm ( nhóm đôi, nhóm vòng tròn ) kết hợp bổ sung các kĩ thuật học hỏi được như : học nhóm theo phương án Khăn trải bàn , Phòng tranh , Bể cá Ví dụ: Câu hỏi tìm hiểu chuyện Sự tích Hoa tỉ muội: Theo em vì sao dân làng lại đặt tên cho loài hoa ấy là hoa tỉ muội? (Bài 25 trang 109 - 110 Tiếng Việt 2 Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống tập 1) 12 | 2 6 GV có thể làm như sau : - Phương án Khăn trải bàn : Chuẩn bị một tờ giấy khổ to và bút dạ . Mỗi học sinh tự mình viết ý kiến của mình lên một góc khăn , sau đó cả nhóm thống nhất ý kiến và viết vào giữa khăn . -Phương án phòng tranh : Mỗi học sinh chuẩn bị một tờ giấy nhỏ. Các em viết suy nghĩ ý tưởng của mình , sau đó đính lên góc học tập như một “phòng tranh” của nhóm. Một số bài tập tìm hiểu bài, giáo viên có thể tổ chức dưới hình thức hỏi- đáp theo nội dung bài học : - HS1 đọc từng câu hỏi SHD học, HS2 tìm câu trả lời trong bài đọc để đáp lại. Sau đó đổi vai : em hỏi thành em trả lời và ngược lại . -HS1 có thể nhìn sách nêu lần lượt từng câu hỏi, HS2 trả lời theo trí nhớ. Sau đó đổi vai. -Cuối cùng, một vài cặp học sinh thực hành hỏi – đáp trước lớp. Hai em đầu dựa theo sách , những em sau thoát li sách . Ví dụ : Hỏi – đáp theo cặp trong Luyện tập theo văn bản đọc, bài Nhím nâu kết bạn (Bài 20 trang 89 Tiếng Việt 2 Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống tập 1) 14 | 2 6 Ví dụ : Câu thơ “ Cô/ mỉm cười thật tươi” (Bài 9 trang 40 Tiếng Việt 2 Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống tập 1) Để lại hình ảnh thơ đẹp nhất, khái quát nhất về hình ảnh cô giáo hiền dịu, nhẹ nhàng và tình cảm. - Biết nhấn mạnh các từ quan trọng trong câu . Ví dụ : Trong bài tập đọc Tớ nhớ cậu ”(Bài 18 trang 82 Tiếng Việt 2 Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống tập 1) Khi đọc câu : “ Sóc ơi, tớ cũng nhớ cậu” cần nhấn giọng ở các từ gợi cảm gợi tả : “nhớ ” để nói lên nỗi nhớ của Kiến với Sóc vì phải chia tay nhau dù là bạn thân. 17 | 2 6 27 | 2 6
File đính kèm:
skkn_mot_so_bien_phap_ren_ki_nang_doc_trong_day_tap_doc_cho.docx
