SKKN Một số biện pháp nâng cao giúp trẻ làm quen với môi trường xung quanh thông qua sử dụng vật thật cho trẻ 3-4 tuổi trong trường Mầm non
Thực trạng việc tổ chức hoạt động giáo dục lĩnh vực làm quen với môi trường xung quanh thông qua sử dụng vật thật.
a. Ưu điểm
- Giáo viên nâng cao hiểu biết tầm quan trọng của việc cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh thông qua vật thật, từ đó giáo viên nâng cao năng lực, nắm chắc chuyên môn và tận dụng mọi điều kiện vật thật xung quanh có hiệu quả.
- Phù hợp với đặc điểm của trẻ, nhận thức cảm tính, tư duy cụ thể, trí nhớ trực quan hình tượng, rèn luyện phát triển các giác quan vốn từ cho trẻ.
-Trẻ được hoạt động và trải nghiệm kích thích tính ham hiểu biết, tìm tòi, khám phá sự vật,hiện tượng xung quanh.
-Trẻ phát hiện được sự thay đổi, sự khác nhau, giống nhau của sự vật hiện tượng xung quanh.
- Cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động tương đối đầy đủ. Không gian trường, lớp rộng rãi, trường có mái che khu vực sân chơi thuận tiện cho trẻ tham gia trải nghiệm, khám phá.
- Được sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường cũng như đồng nghiệp luôn tạo điều kiện cho tôi xây dựng các hoạt động khám phá về môi trường xung quanh.
- Bản thân là một giáo viên có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, luôn yêu nghề mến trẻ, nhiệt tình trong công việc, luôn nâng cao vai trò tự học tập, nghiên cứu, tìm tòi những phương pháp đổi mới trong quá trình giảng dạy, chịu khó học hỏi sách báo và ứng dụng công nghệ thông tin. Bản thân tự trang bị cho mình phương tiện dạy học tốt như: Máy tính xách tay, mạng 3G.
- Phần lớn các bậc phụ huynh quan tâm đến bậc học Mầm non nên thuận tiện trong việc tìm kiếm nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương giúp cho việc sử dụng đồ dùng dạy học đạt hiệu quả cao.
b. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế.
* Về cơ sở vật chất:
- Các thiết bị dạy học, giáo cụ trực quan phục vụ cho quá trình khám phá chưa phong phú, hấp dẫn về chủng loại, màu sắc, chưa đáp ứng được nhu cầu của trẻ.
- Bản thân chưa mạnh dạn xây dựng các hoạt động khám phá vào kế hoạch hoặc nếu có xây dựng thì còn mang tính hình thức, khuôn khổ, gò bó.
- Đa số trẻ chưa có nề nếp học tập vì chưa qua học các nhóm trẻ nên khó khăn trong việc tổ chức các hoạt động khám phá về môi trường xung quanh.
- Phạm vi nhận biết sự, vật hiện tượng của trẻ còn bị bó hẹp, nhận thức chưa được sâu sắc về vật thật trong môi trường xung quanh.
-Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học của con em mình ở bậc học Mầm non nên việc kết hợp việc nắm bắt và đổi mới giáo dục còn nhiều hạn chế.
- Qua khảo sát thực tế trên lớp tại các giờ cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh ,một số trẻ nhận biết được sự vật, hiện tượng một cách đơn giản, qua loa và không nhớ hết những đặc điểm của sự vật. Hình ảnh về sự vật đó không lưu lại trong trí nhớ, vì vậy, trẻ không hứng thú khi khám phá chúng.
MỤC LỤC Trang PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 2 PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 3 1. Thực trạng việc tổ chức hoạt động giáo dục lĩnh vực làm quen với 3 môi trường xung quanh thông qua sử dụng vật thật 2. Các biện pháp giúp trẻ làm quen với môi trường xung quanh thông 5 qua sử dụng vật thật trẻ 3-4 tuổi trong trường Mầm non a)Biệnpháp 1: Sử dụng vật thật kết hợp với câu đố, ca dao, tục ngữ, 5 bài hát b) Biện pháp 2 : Đưa việc sử dụng vật thật vào trong tiết học làm 5 quen với môi trường của trẻ c) Biện pháp 3:Cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh mọi lúc 6 mọi nơi d) Biện pháp 4: Kết hợp với phụ huynh 6 3. Thực trạng sư phạm (áp dụng thực tiễn) 7 a) Mô tả cách thức thực hiện 7 b) Kết quả đạt được 14 c) Điều chỉnh, bổ xung sau thực nghiệm 16 4. Kết luận 16 5. Kiến nghị, đề xuất 16 PHẦN III : MINH CHỨNG VỀ HIỆU QUẢ CỦA BIỆN PHÁP 17 PHẦN IV: CAM KẾT 25 - 1 - PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1.Thực trạng việc tổ chức hoạt động giáo dục lĩnh vực làm quen với môi trường xung quanh thông qua sử dụng vật thật. a. Ưu điểm - Giáo viên nâng cao hiểu biết tầm quan trọng của việc cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh thông qua vật thật, từ đó giáo viên nâng cao năng lực, nắm chắc chuyên môn và tận dụng mọi điều kiện vật thật xung quanh có hiệu quả. - Phù hợp với đặc điểm của trẻ, nhận thức cảm tính, tư duy cụ thể, trí nhớ trực quan hình tượng, rèn luyện phát triển các giác quan vốn từ cho trẻ. -Trẻ được hoạt động và trải nghiệm kích thích tính ham hiểu biết, tìm tòi, khám phá sự vật,hiện tượng xung quanh. -Trẻ phát hiện được sự thay đổi, sự khác nhau, giống nhau của sự vật hiện tượng xung quanh. - Cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động tương đối đầy đủ. Không gian trường, lớp rộng rãi, trường có mái che khu vực sân chơi thuận tiện cho trẻ tham gia trải nghiệm, khám phá. - Được sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường cũng như đồng nghiệp luôn tạo điều kiện cho tôi xây dựng các hoạt động khám phá về môi trường xung quanh. - Bản thân là một giáo viên có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, luôn yêu nghề mến trẻ, nhiệt tình trong công việc, luôn nâng cao vai trò tự học tập, nghiên cứu, tìm tòi những phương pháp đổi mới trong quá trình giảng dạy, chịu khó học hỏi sách báo và ứng dụng công nghệ thông tin. Bản thân tự trang bị cho mình phương tiện dạy học tốt như: Máy tính xách tay, mạng 3G. - Phần lớn các bậc phụ huynh quan tâm đến bậc học Mầm non nên thuận tiện trong việc tìm kiếm nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương giúp cho việc sử dụng đồ dùng dạy học đạt hiệu quả cao. b. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế. - 3 - Từ những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân hạn chế trên, tôi đề ra“Một số biện pháp nâng cao giúp trẻ làm quen với môi trường xung quanh thông qua sử dụng vật thật cho trẻ 3-4 tuổi trong trường mầm non” như sau: 2. Các biện pháp nâng cao giúp trẻ làm quen với môi trường xung quanh thông qua sử dụng vật thật cho trẻ 3-4 tuổi trong trường Mầm non. a)Biện pháp 1: Sử dụng vật thật kết hợp với bài hát, câu đố, ca dao, tục ngữ. Việc sử dụng vật thật kết hợp với những câu đố, ca dao tục ngữ rất có hữu ích trong việc giúp trẻ làm quen với môi trường tự nhiên, trẻ hững thú tò mò hơn, tạo cho trẻ không khí không bị gò bó, căng thẳng, bên cạnh đó còn giúp trẻ cảm nhận được những nét đẹp của quê hương, Đất nước.Giáo viên cần khéo léo trong việc đưa những câu đố, ca dao, tục ngữ vào trong các hoạt động khám phá một cách tự nhiên nhất cho trẻ. Giáo viên tích cực sưu tầm những bài hát, câu đố, ca dao, tục ngữ theo từng chủ đề để dễ ràng tích hợp vào trong các hoạt động khám phá cho trẻ. b)Biện pháp 2: Đưa việc sử dụng vật thật vào trong tiết học làm quen với môi trường của trẻ. Để tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh trong hoạt động học, thì việc đầu tiên mà giáo viên cần làm đó là phải lựa chọn nội dung cho trẻ khám phá; xây dựng kế hoạch hoạt động theo từng chủ đề, chuẩn bị những đồ dùng, dụng cụ cho trẻ hoạt động. Trong giờ học, cô chuẩn bị đầy đủ vật thật, phong phú về chủng loại, có hình thức, màu sắc đẹp, đảm bảo tính thẩm mỹ, khoa học và phù hợp với trẻ.Việc sử dụng các loại đồ dùng trực quan phải phù hợp với nội dung từng tiết dạy. Vì trẻ 3-4 tuổi có sự tưởng tượng chưa phong phú, kinh nghiệm sống của trẻ còn ít nên cô phải thường xuyên tận dụng các vật thật để dạy trẻ. Các sự vật, hiện tượng xung quanh luôn gây hứng thú cho trẻ, làm trẻ có mong muốn tìm hiểu, khám phá. Nếu quá trình này diễn ra dưới sự điều khiển - 5 - là góp phần nâng cao chất lượng môn cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh. 3) Thực nghiệm sư phạm (áp dụng thực tiễn) a) Mô tả cách thức thực hiện Tôi đã áp dụng "Một số biện pháp nâng cao cho trẻ làm quen với môi trường xung quanhthông qua sử dụng vật thật cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi"tại lớp 3tuổi C2 trường Mầm non Thị trấn Phố Mới với tổng số 26 trẻ. Tôi đã áp dụng lồng ghép các giải pháp hằng ngày trong kế hoạch chăm sóc, giáo dục trẻ. Thời gian áp dụng các biện pháp trong năm học 2020-2021. Bắt đầu thực hiện từ tháng 9/2020 đến hết tháng 5/2021. Trước khi tiến hành áp dụng các biện pháp, tôi tiến hành khảo sát trên trẻ lớp tôi lần 1 vào ngày 10/9/2020; sau hai tháng thực hiện tôi khảo sát lần 2 vào ngày 10/11/2020. Tôi sử dụng các nhóm phương pháp:Phương pháp nghiên cứu thực tiễn(phương pháp quan sát, đàm thoại; phân tích, tổng hợp....) Phương pháp thực nghiệm(Cho trẻ trải nghiệm thực tiễn). Tôi thực hiện các biện pháp cụ thể như sau: *Biện pháp 1: Sử dụng vật thật kết hợp với bài thơ,bài hát, câu chuyện câu đố, ca dao, tục ngữ. Tôi chuẩn bị những vật thật sinh động và hấp dẫn vào mỗi hoạt động để trẻ nhận biết được đồ vật, con vật, hiện tượng, mỗi chủ đề có sự chuẩn bị khác nhau, cụ thể như sau: Ở chủ đề trường Mầm non, tôi tận dụng những đồ dùng có sẵn như: Bàn , ghế, sách vở, màu, đồ dùng đồ chơi trong lớp, ngoài trời....Hay chủ đề bản thân ,tôi chuẩn bị đồ dùng như: Quần áo, giày dép, gương, lược... Chủ đề gia đình ,tôi chuẩn bị những video về gia đình, tranh ảnh, đồ dùng gia đình...Tùy từng hoạt động để tôi chuẩn bị các đồ dùng khác nhau, phù hợp với trẻ. Tôi kết hợp với bài thơ, bài hát, câu chuyện, câu đố, ca dao, tục ngữ để cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh. Để làm tốt được điều đó thì bản thân tôi tích cực sưu tầm những câu đố vui, bài hát, ca dao, tục ngữ, thơ, chuyện - 7 - nhớ một cách có chủ định. Đồng thời ,tôi cũng sử dụng lời nói, tổ chức trò chơi, thiết kế bài giảng điện tử để tổ chức cho trẻ khám phá, như sau: * Dùng lời nói Sử dụng lời nói rõ ràng, mạch lạc, logic, chậm rãi để cung cấp kiến thức cho trẻ bởi đối tượng trẻ 3-4 tuổi ngôn ngữ còn đang hình thành, có trẻ vẫn còn ngọng .Vì thế, lời nói các cô cần chính xác, nội dung cung cấp đầy đủ, súc tích. Khi đưa ra những loại quả thật để dạy trẻ thì những vật thật đó sẽ gây được sự chú ý đối với trẻ vì trẻ được nhìn thấy đối tượng một cách toàn diện hơn, được ngắm nhình xung quanh vật một cách kỹ lưỡng. Trong chủ đề bản thân, hoạt động khám phá, tôi cho trẻ làm quen với đề tài “Dinh dưỡng của bé”, cô cho trẻ quan sát quả chuối ,cho trẻ ngắm và cung cấp kiến thức cho trẻ đặc điểm quả chuối như: Đây là quả chuối, quả chuối khi chín có màu vàng, quả chuối dài, chuối chín ăn rất ngọt, nhiều chất dinh dưỡng (Hình ảnh 4). * Đồ dùng trực quan Những tiết học trước kia, khi cung cấp kiến thức cho trẻ đơn thuần cô dùng tranh ảnh, mô hình. Giờ tôi sử dụng đồ dùng là vật thật có sẵn đã chuẩn bị từ trước để cung cấp kiến thức cho trẻ, trẻ làm quen nhanh hơn, hứng thú hơn. Ở chủ đề gia đình, tôi cho trẻ làm quen với một số đồ dùng trong gia đình, tôi đã chuẩn bị cho trẻ một số đồ dùng thật như bát, thìa, cốc, quần áo, tôi tạo một siêu thị, cho trẻ đi chơi siêu thị và mua đồ bé thích, khi về tôi hỏi trẻ được đồ gì? . Tôi cho trẻ quan sát, sờ đồ dùng đó, nhận xét đồ dùng mà trẻ mua được, có thể cho trẻ thảo luận nhóm với nhau để trẻ kích thích sự tò tò, sự làm việc nhóm cho trẻ. (Hình ảnh 5) *Trò chơi Trong tiết học cho trẻ làm quen với Môi trường xung quanh thì trò chơi nhằm giúp hệ thống hóa, củng cố kiến thức, những trò chơi làm tăng thêm sự hứng thú của trẻ. Tôi đã sử dụng trò chơi trong tiết học nhưng sử dụng bằng những vật thật để trẻ trải nghiệm một cách chính xác hơn về sự vật, đồ vật. - 9 - Tôi đã tổ chức hoạt động: Trong tiết trò chuyện về ngày tết Trung thu, tôi chuẩn bị video về ngày tết Trung thu, một số bánh kẹo, bánh Trung thu, một số đồ chơi về ngày tết Trung thu, giấy màu, hồ dán.Mở đầu, tôi cho trẻ hát, hướng dẫn tôi cho trẻ xem video về ngày tết Trung thu, đàm thoại với trẻ về video mà trẻ xem để giúp trẻ có những hiểu biết về ngày tết Trung thu, Phần trải nghiệm luyện tập, tôi cho trẻ tham gia hoạt động bày mâm ngũ quả, trang trí sân khấu cho ngày tết Trung thu, làm một số đồ chơi Trung thu như đèn lồng, trang trí đèn ông saocho trẻ biểu diễn một số bài hát về ngày tết Trung thu, cuối cùng cho trẻ phá cỗ.(Hình ảnh 8) Biện pháp 3 :Cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh mọi lúc, mọi nơi. Tôi lồng ghép cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh theo chế độ sinh hoạt của trẻ, tôi dùng những câu hỏi trao đổi, đàm thoại với trẻ, cụ thể như sau: * Trong giờ đón trả trẻ: Tôi tích hợp cho trẻ làm quen với các đồ dùng cá nhân của trẻ, như khi trẻ mang ba lô đi học, tôi hướng trẻ hỏi trẻ đây là đồ dùng gì? Dùng câu hỏi khuyến khích sự tò mò cho trẻ, hỏi trẻ về chất liệu, màu sắc, tác dụng giáo dục trẻ giữ gìn ba lô cẩn thận. Tôi tận dụng các đồ dùng thân quen của trẻ để cho trẻ khám phá, tăng tình cảm của trẻ về những đồ dùng cá nhân của trẻ. (Hình ảnh 9) *Trong hoạt động góc: Tôi tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi ở các góc theo chủ đề, mỗi góc chơi trẻ thể hiện một vai chơi khác nhau. Tôi chuẩn bị cho trẻ những đồ dùng, đồ chơi cho từng các góc. Tôi đã tổ chức cho trẻ chơi hoạt động góc, ở góc phân vai, cho trẻ đóng vai người bán hàng, tôi chuẩn bị cho trẻ một số loại rau xanh cho trẻ bán, tôi đóng vai làm người mua hàng để đến giao tiếp với trẻ, tôi đặt câu hỏi: “Bác ơi, đây là rau gì?, rau có màu gì? Rau này dùng để làm gì? Nấu được những món ăn gì?(Hình ảnh 10).s - 11 -
File đính kèm:
skkn_mot_so_bien_phap_nang_cao_giup_tre_lam_quen_voi_moi_tru.docx