Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng công nghệ thông tin và giờ hoạt động ngoài giờ lên lớp Lớp 10

MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU
1/. Lý do chọn đề tài
1.1 Lý do khách quan
1.2 Lý do chủ quan
2/. Giới hạn đề tài
Phần Nội Dung
1/. Cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý
1.1. Cơ sở lý luận
1.1.1 Khái niệm về HĐNGLL
1.1.2 Vị trí của HĐNGLL
1.1.3 Nhiệm vụ của HĐNGLL
1.1.3.1 Nhiệm vụ giáo dục về nhận thức
1.1.3.2 Nhiệm vụ giáo dục về thái độ
1.1.3.3 Nhiệm vụ rèn luyện kỹ năng
1.1.4 Nguyên tắc tổ chức hoạt động HĐNGLL
1.1.4.1 Nguyên tắc về tính mục đích, tính kế hoạch
1.1.4.2 Tính tự nguyện tự giác
1.1.4.3 Tính đến các đặc điểm lứa tuổi và cá biệt của học sinh
1.1.4.4 Kết hợp lãnh đạo sư phạm với tính độc lập tự quản của học sinh
1.1.4.5 Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả
1.2 Cơ sở pháp lý
2/. Thực trạng tổ chức HĐNGLL ở trường THPT Lấp Vò 1, năm học 2010 –2011
2.1. Đặc điểm tình hình của trường THPT Lấp Vò 1
2.2. Ứng dụng CNTT vào giờ HĐNGLL
PHẦN KẾT LUẬN
1/. Những nhận xét đánh giá chung
2/. Bài học kinh nghiệm
3/. Những đề xuất với cơ quan hữu quan
3.1. Đối với cấp trên
3.2. Đối với nhà trường
PHẦN MỞ ĐẦU
1/. Lý do chọn đề tài 
1.1. Lý do khách quan
HĐNGLL là một bộ phận câu thành của hoạt động dạy học và giáo dục. Trong quá trình dạy học, ngoài việc cung cấp cho học sinh những tri thức khoa học qua các bộ môn mà qua đó còn hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh. HĐNGLL làm cơ sở cho các em bổ sung và hoàn thiện những tri thức đã học trên lớp. Tạo điều kiện cho các em làm quen với các lĩnh vực khác nhau trong đời sống xã hội, giúp các em có cơ hội liên hệ các kiến thức đã học với thực tế cuộc sống trong cộng đồng.
HĐNGLL có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với hoạt động tự giáo dục, tự rèn luyện của học sinh, vì nó có nội dung phong phú hơn, phạm vi tiến hành rộng rãi hơn, khả năng liên kết các lực lượng giáo dục dồi dào hơn.
HĐNGLL có vị trí rất quan trọng trong quá trình giáo dục. Nó là cầu nối tạo ra mối liên hệ hai chiều giữa nhà trường và xã hội. Là điều kiện và phương tiện để huy động sức mạnh cộng đồng cùng tham gia vào quá trình phát triển giáo dục của nhà trường. HĐNGLL mang lại hiệu quả giáo dục cao trong nhà trường phổ thông. Vì ở lứa tuổi này các em rất thích và khát khao hoạt động, có tính năng động, tự lập, tự vươn lên học làm người lớn; các em rất thích tự khẳng định mình trước tập thể. Nên HĐNGLL là môi trường tốt nhất để các em thể hiện khả năng của mình, giúp cho nhà trường định hướng được quá trình giáo dục nhằm thực hiện tốt mục tiêu đào tạo của cấp học.
HĐNGLL là linh hồn của các hoạt động tập thể trong nhà trường. Nó là thước do sự phối hợp tổ chức các hoạt động của các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường nhằm góp phần “ nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đổi mới nội dung phương pháp dạy và học, hệ thống trường lớp và hệ thống quản lý giáo dục; thực hiện chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hoá giáo dục. Phát huy tinh thần độc lập suy nghĩ và sáng tạo của học sinh, sinh viên, đề cao năng lực tự học, tự hoàn thiện học vấn và tay nghề ” Văn kiện Đại hội Đại biểu Đảng Cộng Sản Việt Nam lần thứ X.
1.2. Lý do chủ quan
Qua 6 năm công tác tại trường THPT Lấp Vò 1, bản thân tôi đã nhiều năm làm công tác chủ nhiệm, tôi tâm đắc một điều: HĐNGLL là công cụ để nhà trường xây dựng, nuôi dưỡng, phát triển phong trào thi đua Hai Tốt và các hoạt động xã hội khác trong nhà trường phổ thông.
Đặc điểm học sinh ở trường THPT Lấp Vò 1 trong những năm trước đây phong trào học tập chưa cao. Tỉ lệ học sinh bỏ học còn nhiều, do rất nhiều nguyên nhân, nhưng một trong những nguyên nhân đó là hoạt động ngoại khoá của nhà trường chưa thu hút được học sinh tham gia. Do đó việc tổ chức tốt các HĐNGLL là một trong những biện pháp đảm bảo duy trì được sĩ số học sinh của nhà trường.
 HĐNGLL của trường do GVCN giữ vai trò nòng cốt. Nên GVCN tổ chức thực hiện tốt HĐNGLL, qua đó có các biện pháp điều chỉnh và định hướng quá trình giáo dục toàn diện để đạt kết quả cao trong trường.
Trong thời gian tham gia công tác giáo dục ở trường, bản thân tôi nhận thấy những kết quả của quá trình giáo dục là do kinh nghiệm có tính kế thừa và sự cố gắng của từng cá nhân và của tập thể sư phạm nhà trường. Nhìn lại HĐNGLL ở trường THPT Lấp Vò 1 những năm qua còn nhiều thiếu sót, chồng chéo, nên đã gặp rất nhiều khó khăn trong việc tổ chức thực hiện. Do đó tôi chọn đề tài: “Ứng dụng công nghệ thông tin vào giờ HĐNGLL” để nghiên cứu. Đề tài này sẽ giúp tôi những bài học kinh nghiệm bổ ích trong công tác sau này.
2/. Giới hạn đề tài
Trong sáng kiến kinh nghiệm này, tôi chỉ tìm hiểu nghiên cứu về việc ứng dụng CNTT vào giờ HĐNGLL ở lớp 10CB3 trường THPT Lấp Vò 1, năm học 2010 – 2011.
PHẦN NỘI DUNG
1/. Cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý của đề tài:
1.1. Cơ sở lý luận:
1.1.1. Khái niệm về HĐNGLL
HĐNGLL là những hoạt động giáo dục được thực hiện nhằn lôi cuốn đông đảo học sinh tham gia để mở rộng hiểu biết, tạo không khí vui tươi lành mạnh, tạo cơ hội để học sinh rèn luyện thói quen sống trong cộng đồng và phát huy tối đa năng lực, sở thích của từng cá nhân.
HĐNGLL là một mặt hoạt động giáo dục cơ bản được thực hiện một cách có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức nhằm góp phần hình thành nhân cách học sinh theo mục tiêu đào tạo, đáp ứng những yêu cầu đa dạng của xã hội.
HĐNGLL do nhà trường quản lý chỉ đạo, với sự tham gia của các lực lượng xã hội. và do GVCN trực tiếp tổ chức, hướng dẫn cho học sinh thực hiện. Nó được tiến hành xen kẽ hoặc tiếp nối hoạt động dạy – học trong phạm vi nhà trường hoặc trong đời sống xã hội. 
1.1.2. Vị trí của HĐNGLL:
HĐNGLL là một bộ phận cấu thành của hoạt động dạy học – giáo dục.
HĐNGLL là cầu nối tạo ra mối liên hệ 2 chiều giữa nhà trường với xã hội :
- Thông qua HĐNGLL nhà trường có điều kiện để phát huy vai trò tích cực của mình với đời sống, mở ra khả năng thuận lợi để gắn nhà trường với xã hội.
- HĐNGLL là điều kiện và phương tiện để huy động sức mạnh cộng đồng tham gia vào quá trình đào tạo học sinh và sự phát triển của nhà trường, thực hiện tốt công cuộc xã hội hoá giáo dục.
1.1.3. Nhiệm vụ của HĐNGLL:
1.1.3.1. Nhiệm vụ giáo dục về nhận thức:
HĐNGLL giúp học sinh bổ sung củng cố và hoàn thiện những tri thức đã học trên lớp, đồng thời giúp các em có những hiểu biết mới, mở rộng nhãn quan với thế giới xung quanh và cộng đồng xã hội.
HĐNGLL giúp học sinh biết vận những tri thức đã học để giải quyết các vấn đề do thực tiễn cuộc sống đặt ra. 
HĐNGLL giúp học sinh hướng nhận thức, biết tự điều chỉnh hành vi đạo đức, lối sống cho phù hợp. Qua đó từng bước làm giàu thêm những kinh nghiệm thực tế xã hội cho các em.
HĐNGLL giúp học sinh định hướng chính trị, xã hội, có những hiểu biết nhất định về truyền thống đấu tranh cách mạng, truyền thống văn hóa tốt đẹp của đất nước  qua đó tăng thêm sự hiểu biết của các em về Bác Hồ, về Đảng, về Đoàn mà thực hiện tốt nghĩa vụ học sinh, nghĩa vụ đoàn viên.
HĐNGLL giúp học sinh có những hiểu biết tối thiểu về các vấn đề có tính thời đại như vấn đề hợp tác quốc tế, vấn đề bảo vệ môi sinh, môi trường, vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình, vấn đề pháp luật 
1.1.3.2. Nhiệm vụ giáo dục về thái độ:
HĐNGLL từng bước hình thành cho học sinh niềm tin vào những giá trị mà các em phải vươn tới, đó là niềm tin vào chế độ XHCN đang đổi mới mà Bác Hồ và Đảng ta đã lựa chọn, tin vào tiền đồ, tương lai của đất nước. Từ đó các em có lòng tự hào dân tộc, mong muốn làm đẹp thêm truyền thống của trường, của quê hương đất nước, mong muốn vươn lên thành con ngoan trò giỏi, tích cực để trở thành công dân có ích cho xã hội.
HĐNGLL bồi dưỡng cho học sinh những tình cảm trong sáng, qua đó giúp các em biết kính yêu và trân trọng cái tốt, cái đẹp, biết ghét những cái xấu, cái lỗi thời không phù hợp.
HĐNGLL bồi dưỡng, xây dựng cho học sinh lối sống và nếp sống phù hợp với đạo đức, pháp luật, truyền thống tốt đẹp của địa phương và của đất nước.
HĐNGLL bồi dưỡng cho học sinh tính tích cực, tính năng động, sẵn sàng tham gia những hoạt động xã hội, hoạt động tập thể của trường, của lớp vì lợi ích chung, vì sự trưởng thành và tiến bộ của bản thân.
1.1.3.3. Nhiệm vụ rèn luyện kỹ năng:
HĐNGLL rèn luyện cho học sinh những kỹ năng giao tiếp, ứng xử có văn hóa, những thói quen tốt trong học tập, lao động công ích và trong các hoạt động khác.
HĐNGLL rèn luyện cho học sinh các kỹ năng tự quản, trong đó có kỹ năng tổ chức, kỹ năng điều khiển và thực hiện một hoạt động tập thể có hiệu quả, kỹ năng nhận xét, đánh giá kết quả hoạt động.
HĐNGLL rèn luyện cho học sinh các kỹ năng giáo dục, tự điều chỉnh kỹ năng hòa nhập để thực hiện tốt các nhiệm vụ do thầy, cô giáo, do nhà trường hoặc do tập thể lớp giao cho. 
1.1.4. Nguyên tắc tổ chức HĐNGLL:
1.1.4.1 Nguyên tắc về tính mục đích, tính kế hoạch:
Tính mục đích: Cần xác định mục tiêu, yêu cầu của hoạt động HĐNGLL cho cả năm học, từng học kỳ, từng hoạt động; trong đó cần định hướng nhằm thực hiện mục tiêu tổng quát là phát triển nhân cách học sinh.
Tính kế hoạch: Mọi hoạt động đều cần có kế hoạch, đặc biệt kế hoạch hoạt đông GDNGLL cần đảm bảo tính ổn định tương đối, tính hệ thống và tính hướng đích, không gây sự hỗn loạn và tuỳ tiện trong tổ chức các hoạt động của nhà trường.
1.1.4.2 Tính đến các đặc điểm lứa tuổi và cá biệt của học sinh:
Nội dung và hình thức hoạt đông HĐNGLL phải được thay đổi, tuỳ thuộc vào sự chuyển từ giai đoạn lứa tuổi này sang lứa tuổi khác ở học sinh. Do đó các loại hình hoạt động và các hình thức công việc phải phù hợp với khả năng và hứng thú của lứa tuổi học sinh.
1.1.4.3 Kết hợp lãnh đạo sư phạm với tính độc lập tự quản của học sinh:
Học sinh THPT có tính tích cực hoạt động xã hội và khả năng tự quản, tuy nhiên các em chưa có đủ kinh nghiệm, vì vậy cần có sự lãnh đạo sư phạm thường xuyên.
Nguyên tắc này đòi hỏi phát huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh. HĐNGLL phải là hoạt động của học sinh, do học sinh tổ chức, vai trò của người thầy là xác định phương hướng hoạt động và giúp đỡ học sinh tổ chức công việc, là người cố vấn của học sinh trong các công việc của họ.
1.1.4.4. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả:
Khi tiến hành bất cứ hoạt động nào cũng phải tính đến hiệu quả, nhưng hiệu quả giáo dục luôn được coi là hàng đầu, chủ yếu của hoạt đông HĐNGLL.
Kết hợp hiệu quả giáo dục với các hiệu quả khác như : kinh tế, chính trị, xã hội  thì phải lấy hiệu quả giáo dục để điều chỉnh các hiệu quả khác.
1.2. Cơ sở pháp lý:
Điều 2, chương I , Luật Giáo dục có nhấn mạnh : “ Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ tổ quốc”
Điều 23, chương II, Luật Giáo dục khẳng định: “ Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam XNCN, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ tổ quốc”.
Điều 3, chương I, Luật Giáo dục còn nêu tính chất, nguyên lý giáo dục như sau: “ Hoạt động giáo dục phải được thực hiện theo nguyên lý học đi đôi với hành, lý luận gắn liền với thực tiễn, giáo nhà trường kết hợp giáo dục gia đình và giáo dục xã hội.” 
2/. Thực trạng tổ chức HĐNGLL ở trường THPT Lấp Vò 1, năm học 2010 – 2011:
2.1. Đặc điểm tình hình trường THPT Lấp Vò 1:
Trường THPT Lấp Vò 1 là một cơ sở giáo dục lớn nhất huyện về cả CSVC, hình thức và quy mô đào tạo. Trường tọa lạc tại trung tâm thị trấn Lấp Vò, huyện lỵ của huyện Lấp Vò, nên thuận lợi cho việc đi lại của học sinh.
Hiện nay, CSVC của trường có 31 phòng học, trong đó có 3 phòng học bộ môn Lý – Hóa – Sinh, bên cạnh đó nhà trường còn có 1 thư viện đạt chuẩn, 2 phòng máy vi tính được nối mạng internet, phòng thiết bị và một số phòng hành chính khác. 
Đội ngũ cán bộ, giáo viên và nhân viên của trường (hiện nay) gồm có 103 người, được chi làm 8 tổ chuyên môn và 1 tổ HCVP. Đa số giáo viên của trường đều đạt chuẩn.
Trường THPT Lấp Vò 1 là nơi tạo nguồn nhân lực của huyện, là nơi trang bị những kiến thức văn hoá cho học sinh toàn huyện. Nhiều cán bộ, công chức đang công tác tại huyện là cựu học sinh của trường, nên đã được các cấp chính quyền địa phương quan tâm giúp đỡ nhà trường từng bước xây dựng và trang bị CSVC, nhằm tạo điều kiện cho trường hoàn thành nhiệm vụ giáo dục của mình.
Từ những thực trạng trên, trường THPT Lấp Vò 1 đang có những thuận lợi và những khó khăn sau:
* Thuận lợi:
- Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên còn trẻ, hơn 70% dưới 30 tuổi, nhiệt tình, năng nổ trong công tác, đặc biệt là các hoạt động ngoại khóa.
- Được sự quan tâm giúp đỡ của Sở GD&ĐT Đồng Tháp, UBND huyện Lấp Vò, các Ban ngành đoàn thể ở địa phương, sự đoàn kết nhất trí trong tập thể sư phạm nhà trường và sự tích cực tham gia của phụ huynh học sinh, nên các hoạt động của nhà trường thường đạt hiệu quả giáo dục cao.
* Khó khăn:
- Đội ngũ giáo viên trẻ, nhiệt tình nhưng lại thiếu kinh nghiệm trong việc giáo dục học sinh, tổ chức các hoạt động ngoại khóa và sinh hoạt tập thể.
- Học sinh ở nông thôn, các em phải phụ giúp gia đình trong việc nông nghiệp, nên ít có thời gian tham gia các phong trào HĐNGLL.
- CSVC và tài chính phục vụ cho HĐNGLL còn thiếu và yếu, hầu như chưa có gì. 
2.2.Ứng dụng CNTT vào giờ HĐNGLL:
 - Khi tiến hành HĐNGLL trong các tiết mục trò chơi, trò chơi ô chữ thường được dùng. Trong trò chơi ô chữ dùng máy chiếu sẽ tạo ra sự hấp dẫn hơn vì có thể dùng tranh, ảnh hay đoạn phim minh họa cho câu hỏi. Ví dụ : tiến hành hoạt động chủ đề tháng 4 – Thanh niên với hòa bình hữu nghị và hợp tác 
T
A
N
K
H
O
C
M
A
U
H
O
A
Đ
O
T
H
A
N
H
N
I
E
N
L
A
M
T
H
E
O
L
O
I
B
A
C
C
H
I
M
B
O
C
A
U
T
I
N
H
H
U
U
N
G
H
I
L
I
E
N
H
O
P
Q
U
O
C
C
A
U
M
Y
T
H
U
A
N
 Ô chữ 7: Gồm 10 chữ cái, đó là tên của một công trình hợp tác giữa Việt Nam với Úc (Australia) – Dùng ảnh gợi ý 
 - Dùng phim nói về biên giới để minh họa cho chủ đề hoạt động tháng 12 – Thanh niên với hoạt động xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Với những đoạn phim được xem giúp các em hiểu rõ hơn về biên giới cũng như thấy rõ trách nhiệm của mình hơn trong việc bảo vệ Tổ quốc. Ở hoạt động tháng 9, khi xem 1 số đoạn phim về nền công nghiệp các nước trên thế giới giúp học sinh hiểu rõ hơn về công nghiệp hóa.
 - Dùng nhạc nền từ CD để các em văn nghệ thêm sinh động hơn. Ví dụ khi tiến hành hoạt động tháng 11 các em sẽ hát những bài hát về thầy cô, với nhạc nền bài hát sẽ hay hơn. Hay dùng nhạc nền khi các em diễn tiểu phẩm ở chủ đề tình bạn, tình yêu.
 - Internet là nguồn tư liệu tốt cho giờ hoạt động. các trang Violet, Báo mới, Thể thao 24, Google... là nơi cung cấp nhiều nguồn tư liệu hay mà giáo viên cũng như học sinh không thể không truy cập.
PHẦN KẾT LUẬN
1/. Những nhận xét đánh giá chung:
 HĐNGLL thông qua việc tổ chức các hoạt động tập thể để học sinh được giáo dục trong tập thể bằng tập thể tổ chức các hoạt động này nhằm hình thành thái độ của học sinh đối với xã hội, giáo dục lòng yêu nước, cụ thể là tình yêu quê hương làng xóm, tình yêu đồng bào, yêu quý và tự hào về lịch sử vẻ vang của dân tộc. Tình cảm đó phải được thực hiện bằng thái độ và hoạt động cụ thể của học sinh.
Qua HĐNGLL, học sinh sẽ có nhu cầu tự khẳng định mình trong tập thể. Thông qua hoạt động học sinh biết vận dụng những kiến thức đã học vào hoàn cảnh cụ thể, và từ chỗ là đối tượng giáo dục đã trở thành chủ thể giáo dục. Tập thể là môi trường ngoài tác động đến từng nhân cách của học sinh. 
Trường THPT Lấp Vò 1là môi trường để học sinh hình thành và phát triển nhân cách toàn diện. Sự hình thành và phát triển nhân cách thể hiện thông qua các hình thức hoạt động da dạng và phong phú. Có ý nghĩa thiết thực được phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng để tổ chức thực hiện hoạt động HĐNGLL có hiệu quả.
Do đó, người GVCN phải làm sao cho giờ HĐNGLL hiệu quả, học sinh hứng thú trông chờ từng giờ hoạt động. Với công nghệ thông tin nó sẽ giúp làm được điều đó.
2/. Bài học kinh nghiệm:
Trên cơ sở lý luận và thực trạng công tác tổ chức HĐNGLL của lớp 10Cb3 trường THPT Lấp Vò 1 năm học 2010 - 2011, bản thân tôi rút ra một số bài học kinh nghiệm sau: 
Muốn tổ chức tốt HĐNGLL trước hết đòi hỏi GVCN hiểu một cách đúng đắn về vị trí vai trò và nhiệm vụ của HĐNGLL trong việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh nhằm góp phần tích cực vào việc thực hiện nhiệm vụ giáo dục. GVCN phải ứng dụng công nghệ thông tin vào giờ HĐNGLL.
HĐNGLL rất phong phú và đa dạng, người GVCN phải biết khai thác các hình thức của công nghệ thông tin cho từng chủ đề. 
3/. Những đề xuất với cơ quan hữu quan:
3.1. Đối với cấp trên:
Bộ Giáo dục & Đào tạo và Bộ Nội vụ cần : trang bị phương tiện kĩ thuật cho từng phòng.
Sở Giáo dục & Đào tạo cần phối hợp tổ chức tập huấn cho giáo viên làm công tác HĐNGLL thường xuyên hơn, tổ chức tham quan học tập kinh nghiệm tổ chức hoạt động giáo dục ở các đơn vị bạn trong và ngoài tỉnh. 
3.2. Đối với nhà trường:
Hiệu trưởng cần xây dựng kế hoạch và lịch HĐNGLL cùng với kế hoạch năm học, có sự tham gia đóng góp của tập thể giáo viên và học sinh trong trường. 
Hiệu trưởng cần cân đối ngân sách, hỗ trợ kinh phí cho HĐNGLL có kế hoạch hoạt động trong suốt năm học, tránh chồng chéo, HĐNGLL phải đảm bảo tính tự giác, độc lập sáng tạo của học sinh.
Sau mỗi hoạt động Ban Chỉ đạo HĐNGLL cần rút kinh nghiệm, nhận xét đánh giá ưu điểm cần phát huy hoặc khuyết điểm cần khắc phục. Đồng thời cần có chế độ khen thưởng động viên những tập thể cá nhân có thành tích xuất sắc trong các HĐNGLL.
Qua thực trạng việc ứng dụng CNTT vào giờ HĐNGLL, bản thân tôi đã rút ra được những bài học bổ ích. Tôi hy vọng rằng quát trình công tác sau này sẽ vận dụng được những gì đã nghiên cứu một cách linh hoạt và có hiệu quả nhất, từng bước đưa HĐNGLL của nhà trường đi lên.