Sáng kiến kinh nghiệm Phát huy hiệu quả công tác đội ở trường THCS Xuân Thủy

Phòng GD đt lệ thuỷ
Trường THCS Xuân Thuỷ
 Phát huy hiệu quả công tác đội
ở trường thcs Xuân thuỷ
A/ phần mở đầu:
Hoạt động Đội trong nhà trường là một nhiệm vụ trọng tâm giữ vị trí quan trọng trong việc giáo dục đạo đức cũng như việc nâng cao chất lượng học tập cho HS. Mục tiêu của công tác đội trong nhà trường là giáo dục thiếu nhi thành những con ngoan, trò giỏi, bạn tốt, những chủ nhân của đất nước trong tương lai, được cụ thể hoá trong 5 điều Bác Hồ dạy... 
Vì vậy, các nhà trường đặc biệt là trường THCS phải chủ động tiếp nhận và tổ chức các hoạt động phù hợp nhằm phát huy hiệu quả hoạt động Đội trong nhà trường
 	Bản thân trước khi là cán bộ quản lý trường học đã có một thời gian làm cán bộ phụ trách Đội, được bồi dưỡng một phần nghiệp vụ công tác Đội, qua quá trình thực hiện nhiệm vụ, trải qua những thành công, thất bại ... bản thân đã tự rút ra cho mình những kinh nghiệm bổ ích rất muốn được trao đổi...
B/ phần nội dung 
I.Cơ sở lý luận :
 Công tác Đội xuất hiện từ những năm 1941và chính thức được đưa vào nhà trường từ những năm 1962 ,đó là một chủ trương đúng đắn, kịp thời bởi nhà trường và tổ chức Đội có chung mục đích: đào tạo con người – một nhân tố quan trọng bậc nhất trong việc xây dựng xã hội mới, bởi: “ Muốn xây dựng CNXH phải có con người XHCN ’’(Hồ Chủ tịch) . Tổ chức Đội và hoạt động Đội trong nhà trường còn thống nhất ở mục tiêu, nội dung và đối tượng giáo dục
Tuy nhiên, bên cạnh đó, giữa nhà trường và tổ chức Đội vẫn có những nét đặc trưng khác biệt về nội dung, phương thức tổ chức và phưong pháp giáodục. Tổ chức Đội với các quy định tính chất hoạt động của nó đã được đưa vào pháp lệnh nhà nước. Đội về tính chất giáo dục của nó là động viên một cách mềm dẽo hơn, không giáo dục bằng hành chính mà bằng sự thuyết phục, giáo dục bằng người thật việc thật để đưa các em tham gia hoạt động chính trị xã hội. Về phương pháp: rất linh hoạt thông qua các hoạt động trò chơi, TDTT, ...
 Khi Đội được đưa vào nhà trưòng kéo theo công tác nghiên cứu lý luận...tạo thành bộ môn công tác Đội trong nhà trường, sự ra đời của nó là tất yếu, do nhu cầu xã hội, phụ thuộc nhu cầu xã hội. Sự xuất hiện bộ môn này nhằm hình thành và phát triển nhân cách trẻ đồng thời gia tăng vai trò hoạt động của tổ chức Đội trong xã hội mục đích nhằm định hướng giá trị chuẩn bị tốt nhất về thể lực, trí lực và hình thành nhân cách cho những chủ nhân tương lai của đất nước. Sự xuất hiện của HĐ Đội trong nhà trường còn có một tác dụng kép làm xuất hiện nhu cầu hoàn thiện kỹ năng, kỹ xảo phương pháp tổ chức các hoạt động xã hội cho chính những người phụ trách các em .Nó đã, đang, cùng nhà trường thực hiện tốt mục tiêu giáo dục của Đảng giúp cho các em củng cố và nâng cao những kiến thức, tri thức đã học trên lớp, biến những tri thức đó trở thành niềm tin, hành động . Mặt khác, giúp cho các em tự so sánh bản thân mình với người khác kích thích các em vươn lên trong quá trình học tập và rèn luyện, phát huy cao độ tính chủ thể chủ động tích cực của các em.
 Việc đưa HĐ Đội vào nhà trường là một phương thức hoạt động có hiệu quả góp phần hình thành và phát triển nhân cách cho các em. Bộ môn này qua thời gian được xây dựng củng cố và phát triển ngày càng phong phú vừa mang tính khoa học vừa mang tính nghệ thuật tạo được nét đặc thù riêng rất cần thiết cho các nhà trường trong quá trình thực hiện nhiệm vụ giáo dục. Vì vậy, nó được coi là một binh chủng hợp thành quan trọng trong hệ thống giáo dục.
Thực tế chứng minh rằng : Các em TNNĐ là một lực lượng cách mạng đông đảo, các em là rưòng cột của đất nước. Con người XHCN không phải từ trên trời rơi xuống mà phải qua một quá trình đào tạo, giáo dục. Quan tâm đến các em là quan tâm một thế hệ mới thay thế chúng ta gánh vác sự nghiệp cách mạng
Để xây dựng thành công CNXH phải do nhiều thế hệ kế tiếp nhau thực hiện, Nó tạo thành những mắt xích quan trọng trong hệ thống chính trị mà hạt nhân của nó là: Đảng- Đoàn- Đội. Để làm tốt vấn đề này Đảng chủ trương tập hợp đoàn kết thiếu nhi bằng sức mạnh tổng hợp các lực lượng giáo dục khác nhau bao gồm nhà trường- gia đình và các đoàn thể XH. Trong đó, yếu tố quan trọng nhất đó là nhà trường.
Đối với nhà trường, Đội có vị trí tương đối độc lập, đó là một tổ chức chính trị xã hội của thiếu nhi do Đoàn TNCS HCM phụ trách, các em hoạt động theo sự lãnh , chỉ đạo theo chuyên môn nghiệp vụ của tổ chức Đội. Mặt khác, Đội gắn với nhà trường, với lớp học chịu sự quản lýchỉ đạo của giáo viên chủ nhiệm lớp phụ trách chi đội, tập thể HĐSP và BGH, các em vừa là đối tượng giáo dục vừa là lực lượng giáo dục chủ yếu, có vị trí của một thành viên giáo dục trong hệ thống giáo dục chung. Đội là cầu nối giữa nhà trường và xã hội góp phần vào việc thực hiện nguyên lý giáo dục của Đảng: học kết hợp với hành, giáo dục kết hợp với LĐSX, nhà trường gắn liền với xã hội
 Nói tóm lại, tổ chức Đội và HĐ Đội trong nhà trường là nơi các em tự giáo dục và rèn luyện là tập thể mang lại cho các em quyền lợi niềm vui và sự tiến bộ. 
Từ nhiều năm nay Đội TN được công nhận và khẳng định là một lực lượng giáo dục trong nhà trường. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc trách nhiệm xây dựng tổ chức HĐ Đội không chỉ là của Đoàn Thanh niên mà còn là của tập thể HĐSP trong nhà trường.
Đó là những vấn đề lý luận người quản lý làm công tác đội cần phải quan tâm nhằm củng cố xây dựng và phát huy hiệu quả của công tác Đội trong nhà trường phục vụ các yêu cầu quản lý.
 II.Thực trạng công tác Đội những năm qua ở trường THC Xuân Thuỷ
1. Những kết quả đã đạt được: 
Những năm qua công tác đội ở trường đã được định hình rõ nét, mô hình HĐ Đội đã được xây dựng củng cố vững chắc. Phong trào Đội đã thu được những kết quả cụ thể trên tất cả các mặt HĐ, nhiều năm liên đội đã đạt danh hiệu liên đội vững mạnh xuất sắc, nhiều hoạt động đã đạt được những kết quả cao của phong trào huyện nhà như phong trào học sinh giỏi, hội khoẻ Phù đổng, các cuộc thi, sân chơi...
TPT Đội trong các hoạt động đã thể hiện là người có khả năng, kinh nghiệm trong HĐ Đội đã được công nhận là tổng phụ trách giỏi
2. Những hạn chế :
Bên cạnh bề nổi, những thành tích phong trào ở đơn vị chúng tôi vẫn còn bộc lộ những hạn chế ở một số mặt thuộc diện rộng đại trà cụ thể là:
 Hiệu quả công tác Đội trong việc GD đạo đức HS đặc biệt là trong việc GD HS hư, cá biệt... những năm qua vẫn còn những vụ việc xảy ra. Đội với việc đẩy mạnh phong trào nâng cao chất lượng học tập văn hoá của HS toàn trường chưa có được những hình thức, những biện pháp hữu hiệu tích cực.Hiệu quả công tác đội trong việc giáo dục đạo đức HS , đặc biệt là HS cá biệt còn hạn chế những năm qua trong trường vẫn còn những vụ việc khá nghiêm trọng xảy ra(gây gỗ đánh nhau, xúc phạm, vô lễ với thầy cô giáo, cắp vặt, vi phạm nội quy, các điều cấm của trường)
 Nề nếp tự quản của HS thiếu ổn định về nội dung cũng như hình thức. Từng nơi từng lúc sự phối hợp giáo dục HS giữa GVCN và TPT chưa thật nhịp nhàng nhất quán, có những vụ việc vẫn còn bỏ ngỏ đùn đẩy trách nhiệm cho nhau tất cả đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến việc thực hiện nhiệm vụ nhà trường buộc người quản lý phải tìm cách tháo gỡ.
3. Những viêc đã làm:
Những việc nhà trường đã làm chủ yếu nhằm cải tiến chất lượng hoạt động Đội của cán bộ giáo viên và của toàn liên đội.
* Đối với lực lượng làm công tác Đội nhà trường đã tiến hành: 
Họp lãnh đạo cốt cán cùng với khối chủ nhiệm, Đoàn - Đội để phân tích thực trạng nhà trường về cả hai đối tượng nói trên, từ đó xác định nhận thức đúng đắn về công việc mình làm, khả năng mình có và đối tượng mình đang tiến hành giáo dục.
Phân công khu vực trách nhiệm và phạm vi công tác cho từng thành viên căn cứ vào điều lệ nhà trường, điều lệ Đội thiếu niên tiền phong một mặt thực hiện các chủ tương của cơ sở Đoàn về công tác Đội mặt khác thực hiện giáo dục học sinh theo nhiệm vụ nhà trường. 
Trên cơ sở đó triển khai vào nội dung cụ thể của kế hoạch nhà trường . Giáo viên chủ nhiệm vừa là anh chị phụ trách vừa làm tốt công tác chủ nhiệm và cả công tác Đội trên cơ sở kế hoạch tháng thống nhất của trường nhằm gắn hoạt động Đội với công tác chuyên môn tạo ra sự nhất quán trong công tác chỉ đạo điều hành.
Bồi dưỡng nghiệp vụ phụ trách Đội, nhà trường hàng tháng tổ chức sinh hoạt khối CN- ĐĐ nhằm nhận xét đánh giá phong trào thi đua và trao đổi kinh nghiệm công tác Đội- chủ nhiệm, do đồng chí tổng phụ trách chủ trì dưới sự hướng dẫn chỉ đạo của ban giám hiệu.
* Đối với đội viên - học sinh
Tổ chức các đợt thi đua với nội dung mục đích cụ thể chú ý tạo điều kiện cho mọi học sinh đều được tham gia, khuyến khích những cá nhân đội viên chậm tiến.
Kiện toàn các tổ chức giám sát kiểm tra như trực lãnh đạo, trực giáo viên, trực sao đỏ với phạm vi công việc, trách nhiệm rõ ràng nhằm giám sát kiểm tra nề nếp thi đua các phong trào của Đội, trường đề ra.
Lập sổ trực tuần theo giỏi thi đua các hoạt động với các nội dung, tiêu chuẩn cụ thể đánh giá theo tuần theo đợt. Nhằm quản lý tình hình nhà trường học sinh và tiến hành đánh giá, giáo dục....
4. Những kết quả đạt được và bài học kinh nghiệm
* Kết quả:
Chất lượng hoạt động đội có những chuyển biến nhất định, bắt nhịp được với phong trào chung của trường đi sâu vào trọng tâm nhiệm vụ năm học góp phần tích cực vào việc giáo dục đạo đức học sinh cũng như nâng cao chất lượng văn hoá. Các nề nếp nhà trường được chấn chỉnh ổn định tạo đà cho các hoạt động chuyên môn nhà trường phát triển. Phong trào đội gặt hái được những kết quả tốt.
Những vụ việc tiêu cực được hạn chế, trong năm không có học sinh vi phạm kỷ luật đến mức khiển trách, không khí nhà trường sôi nổi hăng hái thi đua học tập công tác, vai trò uy tín của cán bộ Đội trong nhà trường, trước học sinh được nâng cao.
Nhận thức của đội ngũ giáo viên về công tác Đội có nhiều chuyển biến tốt nghiệp vụ công tác Đội, công tác chủ nhiệm được củng cố nâng cao thể hiện qua việc làm cụ thể hằng ngày trong việc theo dõi giáo dục học sinh.Tất cả đã góp phần khắc những thiếu sót hạn chế nêu trên.
* Kinh nghiệm rút ra đối với người quản lý:
Phải có những hiểu biết nhất định về công tác Đội, nắm chắc công tác Đội để quản lý phong trào, trao đổi kinh nghiệm cho cán bộ giáo viên làm công tác Đội khi cần thiết 
Không khoán trắng mọi công việc về Hoạt động Đội cho TPT và GVCN. Xem hoạt động Đội là một trong những công tác quan trọng của nhà trường nhằm xây dựng nề nếp các phong trào thi đua giáo dục đạo đức học sinh cũng như trong việc nâng cao chất lượng các bộ môn văn hoá.
Chỉ đạo và yêu cầu TPT xây dựng kế hoạch công tác Đội và cán bộ giáo viên tuỳ theo chức trách phải xây dựng kế hoạch phần hành chu đáo với nhiều biện pháp khả thi, đặt công tác Đội vào trong kế hoach tổng thể của trường. 
Thường xuyên đổi mới hình thức nội dung hoạt động Đội nhưng phải phù hợp gắn liền với mục tiêu nhiệm vụ nhà trường.
Bên cạnh bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ dạy học nhà trường cần có kế hoạch bồi dưỡng về nghiệp vụ phụ trách Đội để phát huy hiệu quả của nó đối với việc thực hiện nhiệm vụ chung của trường.
Trong quá trình tổ chức thi đua cần chú ý các tiêu chí phù hợp, thiết thực, khả thi với nhiều đối tượng tham gia đặc biệt đối tượng thuộc diện đại trà để tạo được hiệu quả ở diện rộng.
c.Kết luận: 
Công tác Đội là một bộ phận gắn bó khăng khít trong toàn bộ hoạt động nhà trường đặc biệt trong giai đoạn hiện nay khi các tiêu cực xã hội đang có chiều hướng gia tăng, chất lượng dạy và học vẫn đang còn nhiều bất cập thì việc tạo điều kiện làm tốt công tác Đội chính là nhiệm vụ quan trọng của nhà trường, người quản lý phải quan tâm đầu tư và tạo điều kiện để phát huy hiệu quả hoạt động Đội trong nhà trường nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học, giáo dục học sinh. 
 Xuân thuỷ, ngày 10 tháng 4 năm 2006
 Người viết 
 Lê Trung Chính