Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao hiệu quả sử dụng thí nghiệm trong dạy học Sinh học tế bào (Sinh học 10)

lá : phân biệt rõ tế bào biểu bì và tế bào khí khổng; dễ dàng quan sát hiện tượng co và phản co nguyên sinh.
+ Mẫu vật là củ hành tía: Dễ tách mẫu: quan sát rõ các tế bào biểu bì; tế bào lớn, có màu hơi tím nên dễ quan sát trong quá trình co nguyên sinh, quá trình phản co nguyên sinh diễn ra mạnh.
+ Mẫu vật là củ hành tây: dễ tách mẫu; tế bào lớn nên dễ quan sát trong quá trình co nguyên sinh, quá trình phản co nguyên sinh diễn ra mạnh.
+ Nhuộm tế bào bằng xanh mêtylen sẽ quan sát tế bào tốt hơn.
+ Nồng độ đường và muối xác định giúp cho kết quả chính xác, dễ quan sát. Đồng thời có sự so sánh về tác động khác nhau của cùng một dung dịch nhưng khác nhau về nồng độ và cùng một nồng độ nhưng khác nhau về
dung dịch.
● Ví dụ 2, “Một số thí nghiệm về enzim - TN với enzim catalaza”(Bài 15)
* Mục tiêu
Sau khi thực hành bài này, HS phải:
- Biết cách bố trí TN và tự đánh giá, giải thích được các mức độ ảnh hưởng của nhiệt độ môi trường lên hoạt tính của enzim.
- Rèn luyện tư duy phân tích - tổng hợp, kĩ năng làm TN, hợp tác nhóm và làm việc độc lập của HS.
- Tự tiến hành TN theo qui trình đã cho trong SGK.
* Thực hiện TN theo SGK
a. Chuẩn bị TN
- Mẫu vật:
+ Củ khoai tây sống (φ≈5 cm): 2 củ.
+ Củ khoai tây đã luộc chín (φ≈5 cm): 1 củ.
* Dụng cụ và hóa chất
+ Dao, miếng lót để cắt: 1 cái.
+ Ống nhỏ giọt: 1 ống.
+ Dung dịch H2O2: 20 ml.
+ Nước đá: 1 kg.
b. Tiến hành thí nghiệm
(1) Chuẩn bị khoai tây: khoai tây rửa sạch, không cần gọt vỏ, cắt khoai tây thành lát mỏng (dày khoảng 5 mm).
(2) Làm lạnh khoai tây sống: cho một lát khoai tây sống vào khay đựng nước đá hoặc trong ngăn đá của tủ lạnh trước khi TN 30 phút.
(3) Lấy các lát khoai tây để TN Đặt vào khay : 01 lát khoai tây để ở nhiệt độ phòng. 01 lát khoai tây sống đã ướp đá.
(4) Nhỏ dung dịch H2O2 lên các m ẫu: Dùng ống nhỏ giọt hút lấy một ít dung dịch H 2O2 nhỏ lên mỗi lát một g iọt. Có thể nh ỏ thêm một vài g iọt nữa nếu kết quả quan sát không rõ.
(5) Quan sát xem có hiện tượng gì xảy ra trên các lát khoai tây và giải thích nguyên nhân.
c. Kết quả và nhận xét
- Lát khoai tây s ống ướp đá có bọt khí trắng nhưng xuất hiện chậm và ít, nếu lạnh quá có khi không có hiện tượng sủi bọt ngay.
- Lát khoai tây sống để trong nhiệt độ phòng, có bọt khí ngay khi cho H2O2 lên, sủi bọt mạnh và nhanh.
- Lát khoai tây chín: không có hi ện tượng sủi bọt.
- Thời gian tiến hành thí nghiệm khoảng 5 phút.
- Đây là kết quả dễ thực hiện, kết quả thí nghiệm dễ nhận thấy.
* Các khó khăn g ặp phải
- Tính thuyết phục không cao vì khoảng cách nhiệt độ giữa các lát khoai lớn lại phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện nhiệt độ thời tiết nơi tiến hành thí nghiệm.
* Đề xuất cách khắc phục khó khăn
Để khắc phục khó khăn nêu trên, GV sẽ thực hiện TN trên các lát khoai tây ở nhiệt độ xác định. Như vậy thì phần chuẩn bị dụng cụ cần bổ sung:
+ Nhiệt kế: 01 cái.
+ Cốc thủy tinh 250 ml : 06 cái.
+ Nước đun sôi: 01 phích.
+ Nước để ở nhiệt độ phòng : 01 l.
* Tiến hành TN theo đề xuất
 Củ khoai tây sống được cắt thành lát mỏng khoảng 5mm, chuẩn bị 8 lát và thực hiện:
+ 01 lát ở nhiệt độ phòng.
+ 01 lát ướp đá.
+ 01 lát ngâm ở nhiệt độ 150C trong vòng 15 phút.
+ 01 lát ngâm ở nhiệt độ 300C trong vòng 15 phút.
 + 01 lát ngâm ở nhiệt độ 450C trong vòng 15 phút. Củ khoai tây chín cắt thành lát mỏng:
+ 01 lát khoai tay chín, đ ể nguội và để ở nhiệt độ phòng. Cách chuẩn bị các lát khoai tây trên như sau:
- Khoai tây rửa sạch, cắt ngang củ khoai tây thành những lát mỏng khoảng 5mm.
- Cho vào 3 cốc thủy tinh, mỗi cốc 2 lát sao cho 2 lát này không chồng trực tiếp lên nhau.
- 3 cốc thủy tinh còn lại: 1 cốc đun nước sôi, 1 cốc nước đá, 1 cốc nước để ở nhiệt độ phòng.
- Tiến hành ngâm mẫu ở các nhiệt độ khác nhau.
Ví dụ: Ngâm mẫu ở nhiệt độ 300C
Lấy một cốc đựng 02 lát khoai tây ra, đổ nước ở nhiệt độ phòng vào sao cho gần ngập khoai tây. Dùng nhiệt kế đo nhiệt độ hiện tại trong cốc. Nếu nhiệt độ dưới 300C thì thêm nước sôi vào cho đến 300C hoặc hơn một chút. Nếu nhiệt độ nước trên 300C thì thêm n ước đá vào đến 30 0C thì dừng lại hoặ c thấp hơn một chút. Nếu nhiệt độ thay đổi thì bổ sung thêm nước đá hoặc nước đun sôi tùy thu ộc vào mức tăng giảm nhiệt độ của nước trong cốc. Giữ nguyên nhiệt độ của nước trong cốc trong thời gian 15 phút.
Cách ngâm mẫu ở nhiệt độ khác tiến hành tương tự .
* Kết quả và nhận xét
+ Lát khoai tây chín vẫn không có hiện tượng sủi bọt
+ 4 mẫu khoai tây còn lại đều sủi bọt nhưng tốc độ và độ mạnh của hiện tượng sủi bọt biến đổi rất lớn qua các mẫu.
+ Đây là TN khó th ực hiện, tuy nhiên, kết quả TN rõ, tính thuyết phục cao, thấy được nhiệt độ tối thích của enzim và khi nhi ệt độ tăng thì tốc độ của phản ứng thay đổi như thế nào. Từ đó rút ra kết luận về sự ảnh hưởng của nhiệt độ tới hoạt tính của enzim.
 5.3 Giáo án thực nghiệm.
 TiÕt sè 16
 Ngµy so¹n: ....................
 Ngµy d¹y: ............................................
Bµi 15. thùc hµnh mét sè thÝ nghÖm vÒ enzim.
 I, môc tiªu: Sau khi häc song bµi nµy häc sinh ph¶i.
 1, KiÕn thøc.
 - Quan s¸t ®­îc c¸c hiÖn t­îng xÈy ra trong thÝ nghiÖm vµ gi¶i thÝch ®­îc hiÖn t­îng.
 - Cñng cè thªm vai trß xóc t¸c cña enzim vµ ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè m«i tr­êng tíi ho¹t tÝnh cña enzim.
 - Quan s¸t ®­îc ADN trong tÕ bµo ( NÕu cã).
 2, Kü n¨ng.
 - RÌn luyÖn ®­îc t­ duy hÖ thèng, ph©n tÝch, so s¸nh.
 - H×nh thµnh ®­îc kÜ n¨ng sö dông kÝnh hiÓn vi .
- RÌn luyÖn kÜ n¨ng sèng cho häc sinh.
 3, Th¸i ®é.
 - ThÊy ®­îc vai trß thÝ nghiÖm trong häc tËp và vai trong của enzim trong đời sống.
II, Ph­¬ng ph¸p vµ ®å dïng d¹y häc.
1, Ph­¬ng ph¸p.
 Sö dông ph­¬ng ph¸p ph©n nhãm nhá thùc hµnh trong phßng thÝ nghiÖn.
 2, §å dïng d¹y häc.
 Trong bµi gi¸o viªn sö dông c¸c tiªu b¶n hiÓn vi ®· lµm s½n vÒ NST trong tÕ bµo.
 III, TiÕn tr×nh bµi gi¶ng.
 Ho¹t ®éng æn ®Þnh tæ chøc.
 GV æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra bµi cò. 
 -Enzim lµ g×? Nªu vai trß cña enzim trong tÕ bµo?
 HS: Tr¶ lêi c©u hái, gi¸o viªn nhËn xÐt ®¸nh gi¸ vµ ®Æt vÊn ®Ò vµo bµi míi.
 GV chia líp thµnh c¸c nhãm nhá. Mçi nhãm tõ 4 ®ªn 5 häc sinh.
Ho¹t ®éng cña thÇy – trß.
Néi dung
B­íc 1:
 GV yªu cÇu häc sinh ®äc SGK sö dông c¸c c©u hái 
 Môc tiªu cña bµi thùc hµnh lµ g×?
H/S : tr¶ lêi c¸c c©u hái dùa vµ th«ng tin trong SGK.
GV: chuÈn hãa kiÕn thøc. 
B­íc 2:
GV: Sö dông c¸c c©u hái .
MÉu vËt cña thÝ nghiÖm lµ g×?
T¹i sao l¹i chän mÉu vËt lµ cñ khoai t©y ë c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c nhau?
Dông cô cÇn chuÈn bÞ nh÷ng g×?
 GV: H­íng dÉn häc sinh c¸ch sö dông kÝnh hiÓn vi.
 GV: Yªu cÇu häc sinh ®äc néi dung thÝ nghiÖm trong SGK vµ nªu c¸ch tiÕn hµnh thÝ nghiÖm..
 H/S: ®äc néi dung bµi vµ nªu c¸ch tiÕn hµnh.
 GV: Gi¶i thÝch c¸c hiÖn t­îng vµ biÓu diÔn thÝ nghiÖm.
B­íc 3:
 GV: Yªu cÇu c¸c nhãm häc sinh tiÕn hµnh thÝ nghiÖm sè 1 – ThÝ nghiÖm víi enzim catalaza . 
 HS: tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo nhãm.
 GV: quan s¸t ®iÒu chØnh, söa ch÷a sai sãt.
 GV yªu cÇu HS b¸o c¸o thÝ nghiªm ( §¹i diÖn nhãm)
 GV yªu cÇu c¸c nhãm häc sinh b¸o c¸o thÝ nghiÖm, nép b¸o c¸o.
 Sau ®ã gi¸o viªn tæ chøc cho c¶ líp th¶o luËn vµ chuÈn kiÕn thøc.
HS tù nghiªn cøu néi dung thÝ nghiÖm sè 2 trong SGK.
i. môc tiªu.
 - BiÕt c¸ch bè trÝ thÝ nghiÖm vµ ®¸nh gi¸ ®­îc møc ®é ¶nh h­ëng cña m«i tr­êng tíi ho¹t tÝnh cña enzim catalaza.
II. ChuÈn bÞ.
1. MÉu vËt. Khoai t©y, gan gµ, qu¶ røa.
2. Dông cô vµ hãa chÊt.
Dông cô: K×nh hiÓn vi quang häc, m¸y xay sinh tè, rao c¾t, giÊy thÊm.
Hãa chÊt: N­íc cÊt, n­íc ¤xi giµ, n­íc röa b¸t...
3. Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh c¸ch ®iÒu chØnh vµ quan s¸t kÝnh hiÓn vi.
III. Néi dung vµ c¸ch tiÕn hµnh.
ThÝ nghiÖm víi enzim catalaza.
 A, Môc tiªu: SGK.
 B, GV kiÓm tra sö chuÈn bÞ mÉu vËt cña c¸c nhãm.
 C, TiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
 - C¾t c¸c mÉu khoai t©y sèng, chÝn, ®Ó l¹nh thµnh c¸c l¸t máng ( 5 mm).
 - Nhá lªn mçi l¸t khoai t©y ®ã 1 -2 giät n­íc ¤xi giµ vµ quan s¸t hiÖn t­îng xÈy ra.
 D, ViÕt thu ho¹ch.
 - Nªu hiÖn t­îng quan s¸t ®­îc vµ gi¶i thÝch t¹i sao cã sù kh¸c nhau ®ã?
 - Enzim catalaza cã ë ®©u, c¬ chÊt cña enzim cxatalaza lµ g×?
 - S¶n phÈm t¹o thµnh sau ph¶n øng lµ g×?
ThÝ nghiÖn sö dông enzim trong qu¶ døa t­íi ®Ó t¸ch chiÕt AND.
 Do ®iÒu kiÖn thÝ nghiÖm gi¸o viªn chØ h­íng dÉn häc sinh vÒ cahs tiÕn hµnh vµ cho häc sinh quan s¸t h×nh r¹ng NST trong tÕ bµo qua tiªu b¶n cã s½n. ( NÕu cã thÓ).
Ho¹t ®éng cñng cè. – 5 phót.
 GV hÖ thèng l¹i kÕt qu¶ cña thÝ nghiÖm.
	Đặt câu hỏi: En zim có vai trò gì đối với đời sống? Giải thích câu nói “ Nhai kĩ no lâu”?
 *.C¨n dÆn.
 GV yªu cÇu häc ë c¸c nhãm thu dän dông cô thÝ nghiÖm vµ dän phßng thÝ nghiÖn.
 ChuÈn bÞ tr­íc c¸c c©u hái theo phiÕu häc tËp cho bµi sè 18.
Tiết 26
 Ngµy so¹n: ..
 Ngµy d¹y: 
Bµi 20. thùc hµnh quan s¸t c¸c k× cña nguyªn ph©n
 trªn tiªu b¶n rÔ hµnh.
I, môc tiªu: Sau khi häc song bµi nµy häc sinh ph¶i.
 1, KiÕn thøc.
 - X¸c ®Þnh ®­îc c¸c k× kh¸c nhau cña qu¸ tr×nh nguyªn ph©n d­íi kÝnh hiÓn vi.
 - VÏ ®­îc h×nh d¹ng c¸c tÕ bµo dang ë c¸c k× kh¸c nhau cña qu¸ tr×nh nguyªn ph©n.
 2, Kü n¨ng.
RÌn luyÖn ®­îc t­ duy hÖ thèng, ph©n tÝch, so s¸nh.
H×nh thµnh ®­îc kÜ n¨ng sö dông kÝnh hiÓn vi vµ kÜ n¨ng quan s¸t tiªu b¶n.
 3, Th¸i ®é.
Cã th¸i ®é ®øng ®¾n víi viÖc thùc hµnh thÝ nghiÖm trong häc tËp.
II, Ph­¬ng ph¸p vµ ®å dïng d¹y häc.
 1, Ph­¬ng ph¸p.
 Sö dông ph­¬ng ph¸p ph©n nhãm nhá thùc hµnh trong phßng thÝ nghiÖn.
 2, §å dïng d¹y häc.
 Trong bµi gi¸o viªn sö dông c¸c tiªu b¶n hiÓn vi ®· lµm s½n vÒ hiÖn t­îng nguyªn ph©n trªn tÕ bµo rÔ hµnh.
Iii, TiÕn tr×nh bµi gi¶ng.
 1, æn ®Þnh tæ chøc.
 GV æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè. 
 2, KiÓm tra bµi cò. 
C©u 1. Nªu diÔn biÕn cña qu¸ tr×nh nguyªn ph©n? KÕt qu¶ cña nguyªn ph©n lµ g×?
3, Bµi míi. GV ®Æt vÊn ®Ò vµo bµi míi.
 GV chia líp thµnh c¸c nhãm nhá. Mçi nhãm tõ 4 ®ªn 5 häc sinh.
Ho¹t ®éng cña thÇy - trò
Néi dung
Ho¹t ®éng I: Ho¹t ®éng tËp thÓ.
 GV yªu cÇu häc sinh ®äc SGK sö dông c¸c c©u hái 
 Môc tiªu cña bµi thùc hµnh lµ g×?
H/S : tr¶ lêi c¸c c©u hái dùa vµ th«ng tin trong SGK.
GV: chuÈn hãa kiÕn thøc. 
Ho¹t ®éng II: Ho¹t ®éng tËp thÓ. 
GV: Sö dông c¸c c©u hái .
Dông cô, mÉu vËt cña thÝ nghiÖm lµ g×? 
T¹i sao l¹i chän mÉu vËt lµ chãp rÔ hµnh?
Hs tr¶ l­ßi c©u hái.
 Ho¹t ®éng III: Ho¹t ®éng tËp thÓ.
 GV: Yªu cÇu häc sinh ®äc néi dung thÝ nghiÖm trong SGK.
 H/S: ®äc néi dung bµi.
 GV: Gi¶i thÝch c¸c c¸ch hiÖu chØnh kÝnh hiÓn vi.
 - Gi¶i thÝch c¸ch ®­a tiªu b¶n vµ quan s¸t tiªu b¶n. Hái.
 - T¹i sao ph¶i quan s¸t tiªu b¶n tõ vËt kÝnh thÊp ®Õn vËt kÝnh cao.
HS tr¶ lêi c©u hái.
GV: H­íng dÉn häc sinh.
Ho¹t ®éng IV : Ho¹t ®éng nhãm.
 GV: Yªu cÇu c¸c nhãm häc sinh tiÕn hµnh thÝ nghiÖn. 
 HS: tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo nhãm.
 GV: quan s¸t ®iÒu chØnh, söa ch÷a sai sãt.
 GV: Yªu cÇu HS b¸o c¸o thÝ nghiªm ( §¹i diÖn nhãm)
 GV yªu cÇu c¸c nhãm häc sinh b¸o c¸o thÝ nghiÖm, nép b¸o c¸o.
 Sau ®ã gi¸o viªn tæ chøc cho c¶ líp th¶o luËn vµ chuÈn kiÕn thøc.
i. môc tiªu.
 - X¸c ®Þnh ®­îc c¸c k× kh¸c nhau cña qu¸ tr×nh nguyªn ph©n d­íi kÝnh hiÓn vi.
 - VÏ ®­îc h×nh d¹ng c¸c tÕ bµo dang ë c¸c k× kh¸c nhau cña qu¸ tr×nh nguyªn ph©n.
 - RÌn luyÖn ®­îc kÜ n¨ng quan s¸t tiªu b¶n trªn kÝnh hiÓn vi.
II. ChuÈn bÞ.
 - KÝnh hiÓn vi quang häc cso vËt kÝnh x10, x15 vµ x40.
 - Tiªu b¶n cè ®Þnh l¸t c¾t däc rÔ hµnh hoÆc c¸c tiªu b¶n t¹m thêi.
III. Néi dung vµ c¸ch tiÕn hµnh.
C¸ch ®iÒu chØnh kÝnh hiÓn vi.
 - HiÖu chØnh kÝnh hiÓn vi quan s¸t cÇn chó ý c¸ch lÊy ¸nh s¸ng cho kÝnh hiÓn vi quang häc b»ng c¸ch hiÖu chØnh g­¬ng cÇu thu ¸nh s¸ng.
 - Chó ý kh«ng ®Ó ¸nh s¸ng mÆt trêi chiÕu th¼ng vµo g­¬ng.
§­a tiªu b¶n lªn kÝnh vµ quan s¸t.
 - §Æt tiªu b¶n lªn kÝnh hiÓn vi vµ ®iÒu chÝnh sao cho vïng cã mÉu vµo gi÷a tr­êng kÝnh hiÓn vi.
 - Quan s¸t toµn bé mÉu vËt b»ng vËt kÝnh X10.
 - Sau ®ã quan s¸t ë vËt kÝnh cao h¬n vµ cuãi cïng quan s¸t ë vËt kinh X40.
Quan s¸t tiªu b¶n.
 - Häc sinh quan s¸t c¸c tÕ bµo cña rÔ hµnh vµ nhËn biÕt c¸c k× cña qu¸ tr×nh nguyªn ph©n.
 - VÏ c¸c h×nh d¹ng quan s¸t ®­îc vµ nªu tªn vµ ®Æc ®iÓn cña c¸c k× t­¬ng øng.
 - L­u ý trong qu¸ tr×nh quan s¸t häc sinh cã thÓ hiÖu chØnh ®é nÐt cña mÉu b»ng c¸ch hiÖu chØnh c¸c èc trªn m¸y
4. VÖ sinh kÝnh.
IV. ViÕt thu ho¹ch.
Yªu cÇu häc sinh viÕt b¸o c¸o thÝ nghiÖm theo yªu cÇu cña bµi. VÏ h×nh ¶nh c¸c tÕ bµo quan s¸t ®­îc d­íi kÝnh hiÓn vi, nªu tªn vµ ®Æc ®iÓm cña chóng.
 IV, Cñng cè.
1.Cñng cè.
 GV hÖ thèng l¹i kÕt qu¶ cña thÝ nghiÖm vµ l­u ý nh÷ng sai sãt cÇn chØnh söa trong thÝ nghiÖm.
 2.C¨n dÆn.
 	GV yªu cÇu häc ë c¸c nhãm thu dän dông cô thÝ nghiÖm vµ dän phßng thÝ nghiÖn.
 	ChuÈn bÞ tr­íc c¸c c©u hái c¸c c©u hái theo phiÕu th¶o luËn cho bµi sè 22.
 6. Hiệu quả áp dụng của sáng kiến:
	- Sáng kiến đã được áp dụng tại trường TPT số 1 Văn Bàn với đối tượng học sinh lớp 10 của các năm học 2011 – 2012.
	- Kết quả: Sau khi áp dụng sáng kiến kết quả nhận thức của học sinh về việc sử dụng thí nghiệm thực hành trong dạy học có nhiều chuyển biến tích cực, học sinh có được những kĩ năng thực hành thí nghiệm, yêu thích môn học và chất lượng các bài thực hành, chất lượng bộ môn có nhiều chuyển biến. Cụ thể:
Chỉ tiêu so sánh
2009-2010
Chưa áp dụng SK
2010-2011
Chưa áp dụng SK
2011-2012
Áp dụng SK
Điểm bình quân các bài thực hành
6.25
6.31
7.25
Chất lượng giáo dục bộ môn
Giỏi 5%, Khá 32%, TB 52%, Yếu, kém 11%. 
Giỏi 5%, Khá 30%, TB 55%, Yếu, kém 10%. 
Giỏi 12%, Khá 37%, TB 46%, Yếu, kém 5%. 
 KẾT LUẬN
 1. Kết luận:
- Sáng kiến đã giúp cho giáo viên và học sinh có được kết quả tốt trong việc dạy và học. Việc áp dụng sáng kiến sẽ giúp nâng cao chất lượng giáo dục bộ môn, giúp học sinh thêm yêu thích môn học.
- Trên cơ sở phân tích nội dung SGK, SGV, sách tham khảo, nghiên cứu thực trạng, bản thân tôi đã đưa ra cơ sở lí luận và thực tiễn của việc nâng cao hiệu quả sử dụng thí nghiệm đồng thời đưa ra quy trình cải tiến cách làm, cách sử dụng thí nghiệm trong dạy học Sinh học tế bào (SH 10). Trên cơ sở phân tích và đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng thí nghiệm trong dạy học Sinh học tế bào (SH 10) tạo ra nền tảng để nâng cao hiệu quả sử dụng thí nghiệm trong dạy học Sinh học nói riêng và dạy học nói chung.
- Qua kết quả thực nghiệm bản thân tôi nhận thấy sáng kiến có thể áp dụng rộng rãi các phương án cải tiến mà tảc giả đưa ra vào dạy học ở các trường THPT.
 2. Kiến nghị
- Cần tăng cường trang bị thiết bị thí nghiệm, cơ sở hạ tầng cho các trường phổ thông đặc biệt là phòng thí nghiệm, phòng bộ môn.
- Duy trì việc tự làm đồ dùng, phát kiến cải tiến TN của GV trên tất cả các môn học ở cấp học phổ thông. 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Đinh Quang Báo, Nguyễn Đức Thành (2001), Lí luận dạy học Sinh học phần đại cương, Nxb Giáo dục, Hà Nội.
2. Đinh Quang Báo (1991) “Sử dụng phương tiện trực quan đơn giản, rẻ tiền nhưng có hiệu quả trong môn Sinh KTNN ở trường phổ thông”, Tạp chí giáo dục, Số 156/1991,48-50.
3. Nguyễn Trọng Bé (2007) “Cải tiến, thiết kế và lắp ráp bộ thí nghiệm dạy học phần dòng điện xoay chiều lớp 12” Tạp chí giáo dục, Số 156/2007,38-39.
4. Võ Chấp (1971), Hoàn thiện phương tiện giảng dạy trực quan trong chương trình hóa vô cơ của trường phổ thông, Luận án PTS (bản tiếng Việt).
5. Võ Chấp (1979), Một vài kinh nghiệm bước đầu về việc sử dụng các phương tiện dạy học nhằm phát huy tính tích cực, độc lập và chủ động của HS trong quá trình học tập, Báo cáo tại Hội nghị khoa học về thiết bị dạy học, Viện Khoa học Giáo dục.
6. A.N.Lêonchép (1989), Hoạt động, ý thức, nhân cách, NXB Giáo dục. 
7. Hoàng Thị Chiên (2004) “Sử dụng phương tiện trực quan rèn luyện ngôn ngữ Hóa học cho học sinh trung dạy học ở trường phổ thông” Tạp chí giáo dục, Số 93, 24-25.
8. Nguyễn Phúc Chỉnh (2005), Đại cương phương pháp dạy HS học, Bài giảng.
9. Nguyễn Cương (1995), Phương tiện kĩ thuật và đồ dùng dạy học, Giáo trình đại học, Bộ GD&ĐT.
10. Nguyễn Tiến Dũng, Nguyễn Văn Tư (1995), “Về công tác thiết bị trường học giai đoạn hiện nay”, NCGD, Số 21/1995, 6-7.
11. Nguyễn Thành Đạt, Nguyễn Đức Thành, Nguyễn Xuân Viết (2005), Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên giáo viên THPT chu kì III (2004-2007) môn Sinh học, Nxb Đại học Sư Phạm, Hà Nội.
12. Sách giáo khoa, sách giáo viên, tài liệu chuẩn kiến thức kĩ năng sinh học 10, Nxb giáo dục.
 PHỤ LỤC
STT
Nội dung
Trang
1
Phần mở đầu
3
2
Lý do chọn đề tài
3
3
Mục đích nghiên cứu
4
4
Đối tượng và khách thể nghiên cứu.
4
5
Giới hạn, phạm vi nội dung nghiên cứu.
4
6
Nhiệm vụ nghiên cứu
5
7
Phương pháp nghiên cứu
5
8
Thời gian nghiên cứu
5
9
Một số khái niện liên quan đến đề tài.
6
10
Tầm quan trọng của việc sử dụng TN trong dạy học SH
7
11
Cơ sở khoa học của sử dụng thí nghiệm trong dạy học.
8
12
Thực trạng của việc sử dung TN trong dạy học ở trường phổ thông.
11
13
Biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng thí ngiệm trong dạy học sinh học tế bào (SH 10)
15
14
Kết luận.
30
15
Tài liệu tham khảo
31
Nhận xét, đánh giá 
của Hội đồng khoa học trường THPT số 1 huyện Văn Bàn
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Nhận xét, đánh giá 
của Hội đồng khoa học Sở Giáo dục và Đào tạo Lào Cai
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................