Sáng kiến kinh nghiệm nâng cao hiệu quả sử dụng ngôn ngữ tạo hình trong phân môn vẽ tranh cho học sinh trung học cở sở

 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Nâng cao hiệu quả sử dụng ngôn ngữ tạo hình trong phân môn vẽ tranh cho học sinh trung học cở sở 
 Người thực hiện: Bùi Nguyên Hùng
 Chức vụ: Giáo viên
 Nghi Trung, ngày 15 tháng 10 năm 2017
MỤC LỤC
A. Phần mở đầu:.............................................................. .................Trang 3
 1.Lý do chọn đề tài: 
 2.Mục đích nghiên cứu................................................................. Trang 4 
 3.Phạm vi nghiên cứu
B. Phần nội dung...............................................................................Trang 4 
Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ng«n ng÷ t¹o h×nh.
 1. Nh÷ng nÐt chung
 2. C¸ch nh×n vµ c¸ch c¶m nhËn.
 3. Kết quả khảo sát trước khi đề tài thực hiện Trang 5 
 II. Thực trạng đề tài .....................................................................Trang 6 
 1.VÒ bè côc
 2.VÒ ®­êng nÐt..............................................................................Trang 7 
 3. VÒ h×nh khèi
 4.VÒ mµu s¾c. Trang 8 
 III. BiÖn ph¸p.................................................................................Trang 8 
ChuÈn bÞ.
 PhÇn lªn líp...........................................................................Trang 9 
 Kêt quả chuyển biến..............................................................Trang 9 
 C. KẾT LUẬN: ..................................................... ..........................Trang 11 
 1. Ý nghĩa của đề tài
 2. Kiến nghị.................................................................................Trang 11 
A PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
 Trong cuộc sống hiện nay với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ đã ảnh hưởng không nhỏ tới sự phát triển của trẻ. Tình trạng mê trò chơi điện tử, các thể loại truyện tranh đã làm giảm khả năng tư duy trừu tượng, thẩm mỹ của trẻ. Giáo dục nghệ thuật nói chung và Mĩ thuật nói riêng có vai trò quan trọng cùng với các lĩnh vực giáo dục khác góp phần hình thành, phát triển các phẩm chất chủ yếu và năng lực chung cho học sinh; đồng thời, thông qua việc trang bị những kiến thức cơ bản, kỹ năng cốt lõi về các lĩnh vực nghệ thuật và phát triển năng khiếu cho học sinh, tập trung hình thành, phát triển cho học sinh năng lực thẩm mỹ, sáng tạo; giáo dục thái độ tôn trọng, khả năng kế thừa, phát huy những giá trị văn hoá, nghệ thuật truyền thống của dân tộc trong quá trình hội nhập và giao lưu với thế giới, đáp ứng mục tiêu giáo dục hài hòa về đức, trí, thể, mỹ cho học sinh. Với môn Mỹ Thuật học sinh biết cách cảm nhận cái đẹp, yêu cái đẹp từ đó biết cách rèn luyện đôi bàn tay trí óc của mình để tạo ra cái đẹp qua việc phát huy óc sáng tạo, tính độc lập của mình. Môn Mỹ Thuật đã góp phần cùng với các môn học khác giáo dục học sinh phát triển toàn diện.
Trong giảng dạy, nhận thấy học sinh rất ham thích học vẽ vậy nếu chúng ta xây dựng cho các em có ý thức học tập tốt tạo ra không khí thoải mái khi học thì sẽ đạt được hiệu quả tốt nhất.Xuất phát từ thực tế giảng dạy của đồng nghiệp và cùng với quá trình giảng dạy của bản thân, đặc biệt là việc từng bước đổi mới phương pháp dạy học, tôi luôn đặt cho mình mục tiêu là: “Phải làm gì để thực hiện yêu câu đổi mới nhằm nâng cao chất lượng bài dạy của mình” và để các em học sinh cảm nhận được một cách sâu sắc về vẻ đẹp của con người, thiên nhiên xung quanh mình qua đó phát huy được trí tưởng tượng và óc sáng tạo, hình thành thị hiếu thẩm mỹ, hoàn thiện nhân cách thông qua nội dung các bài học mỹ thuật.
 Là một bộ môn thiên về năng khiếu, khả năng diễn đạt những suy nghĩ, sáng tạo của học sinh bằng nét vẽ rất khó khăn. Vì thế trong khi học và khi học sinh thực hành rất dễ gây ra tình trạng chán nản, mất hứng thú vì phân môn vẽ tranh đòi hỏi sự sáng tạo, sự tìm tòi,đưa ra ý tưởng của mình như thế nào cho hợp lý. Trong giảng dạy bản thân tôi luôn chú ý đến các đặc điểm lứa tuổi của học sinh, mỗi lứa tuổi sẻ có cách cảm nhận và lý giải về cái đẹp khác nhau. Trẻ em thì có cách cảm nhận ngây thơ, nhìn sự vật qua cảm quan trong sáng, không vướng bận những nguyên tắc mà chủ yếu tập trung tình cảm yêu thích của mình vào bài vẽ, cho nên bài vẽ học sinh thường đem lại cho ta nhiều cảm xúc và tình cảm mới lạ. Nói vậy nhưng mỗi lứa tuổi sẻ có các mức độ cảm nhận khác nhau. Là giáo viên mĩ thuật cần nắm bắt được đặc điểm này của học sinh để có phương pháp giảng dạy tốt nhất, phát huy được năng lực, sự đam mê của các em. Đây cũng là lý do tôi chọn để viết sáng kiến “Nâng cao hiệu quả sử dụng ngôn ngữ tạo hình trong phân môn vẽ tranh cho học sinh trung học cở sở ”
 2. Mục đích nghiên cứu
Đặc trưng ngôn ngữ tạo hình của hội họa nói chung bao gồm nhiều yếu tố như tính không gian, tính tạo hình trực tiếp trong đó bao gồm: đường nét, hình khối, màu sắc, bố cục... và ngôn ngữ tạo hình của học sinh THCS Nghi Trung cũng không nằm ngoài những yếu tố đó.
 Qua tìm hiểu học sinh, tôi thây đối tượng HS có cách nhìn, cách cảm nhận lý giải như thế nào về những sự vật hiện tượng xung quanh, về hình khối, màu sắc sự cảm nhận đó có khác gì so với sự cảm nhận của người lớn, của từng lứa tuổi khác nhau. Nó có những điểm thuận lợi khó khăn gì và những điểm mạnh, điểm yếu trong cách nhìn nhận, cảm thụ của học sinh THCS đó là những điều cần phải nghiên cứu, tìm hiểu để bổ sung vào lượng kiến thức chuyên môn của người giáo viên giảng dạy mỹ thuật.
3 Phạm vi nghiên cứu
Ở đây đối tượng tìm hiểu là học sinh THCS Nghi Trung, mà cụ thể là học sinh lớp 6,7,8,9 lứa tuổi từ 11 đến 15 tuổi với các đặc điểm tính cách nhận thức riêng. Bộ môn Mỹ Thuật là môn học mà kiến thức của nó vừa cụ thể, rõ ràng vừa chung chung trừu tượng, khó thấy khó nhìn, lấy những sự vật hiện tượng cũng như nhận thức thế giới xung quanh ta để biểu đạt.
 B PHẤN NỘI DUNG
Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ng«n ng÷ t¹o h×nh.
 1. Nh÷ng nÐt chung.
	Như chúng ta đã biết, lịch sử cho thÊy r»ng con ng­êi b¾t sử dụng ngôn ngữ hình tượng tõ rÊt sím, tr­íc khi cã c¶ ch÷ viÕt vµ tiÕng nãi. Trong c¸c hang ®éng ta b¾t gÆp nh÷ng h×nh vÏ hÕt søc sèng ®éng, nh­ng nh÷ng t¸c phÈm lóc bÊy giê chØ nh»m ®¸p øng nhu cÇu cuéc sèng, lµ trao ®æi th«ng tin víi nhau thay thÕ cho tiÕng nãi. Nãi nh­ vËy tøc lµ vÏ xuÊt hiÖn tõ rÊt sím nh­ng khi đó con ng­êi ch­a ý thøc ®­îc vÏ ®Ñp ý nghÜa h×nh khèi mµu s¾c vµ t¸c dông cña nã ®èi víi ®êi sèng tinh thÇn, chØ ®¬n thuÇn vÏ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu trao ®æi th«ng tin. Còng t­¬ng tù nh­ thÕ, víi trÎ từ khi mới chập chững thì nh÷ng nÐt vÏ ngo»n ngÌo vµ nh÷ng mµu s¾c xanh, đỏ, tím, vàng ®­îc trÎ ®Æt c¹nh nhau lµm cho trÎ thÝch thó, nh­ng chóng ta còng kh«ng thÓ coi ®ã lµ vÏ mµ ®óng h¬n lµ trÎ ®ang ho¹t ®éng ®Ó tù hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn, ho¹t ®éng nµy chØ d­îc xem lµ ho¹t ®éng b¶n n¨ng. Nã chØ cã thÓ coi lµ ho¹t ®éng vÏ khi b¾t ®Çu ý thøc ®­îc vÏ ®Ñp vÒ mµu s¾c, h×nh khèi, ®­êng nÐt..., h×nh vÏ cña trÎ ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn h¬n, nhiÒu chi tiÕt h¬n, lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó diÔn t¶ thÕ giíi xung quanh ®Çy mµu s¾c theo suy nghÜ sù c¶m nhËn vµ lý gi¶i cña b¶n th©n mình. 
	2. C¸ch c¶m nhËn, cách nhìn sự vật hiện tượng
	Mỗi løa tuæi th× sÎ cã nh÷ng c¸ch nh×n vµ c¸ch c¶m nhËn kh¸c nhau, t¹o nªn nh÷ng nÐt ®Æc tr­ng ng«n ng÷ t¹o h×nh riªng cña tõng løa tuæi, nã kh¸c víi nh÷ng nhµ ho¹ sỹ, ng­êi nghiªn cøu, kh¸c víi ng­êi lín, thÇy c« gi¸o. Cïng víi thêi gian vµ sù ph¸t triÓn trÝ tuÖ, nÐt vÏ bµi vÏ cña trÎ ngµy mét kh¸c h¬n gÇn gièng víi thËt h¬n, vÏ nh­ thÕ nµo cho ®Ñp cho ®óng ®· ®­îc trÎ quan t©m vµ t×m hiÓu.
	 Qua ®ã cho thÊy rÊt nhiÒu yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn c¸ch nh×n c¸ch c¶m nhËn cña trÎ trong ®ã sù ph¸t triÓn lµ yÕu tè ®Ó h×nh thµnh ng«n ng÷ t¹o h×nh của các em trong từng độ tuổi.
3. Kết quả khảo sát trước khi đề tài thực hiện: 
Qua 15 năm công tác tại nhiều trường, nhiều đối tượng học sinh được phân công giảng dạy Mĩ thuật đủ tất cả các khối lớp từ khối 6 đến khối 9. Bản thân tôi nhận thấy rằng vấn đề lớn nhất của học sinh ở đây là ngôn ngữ tạo hình. Có thể các em vẽ tương đối đẹp nhưng còn hiểu mơ hồ về ngôn ngữ tạo hình. Đã là người học mĩ thuật chắc ai cũng biết vẽ một triết lý đơn giản nhưng vẽ như thế nào cho đảm bảo các yếu tố về ngôn ngữ tạo hình, chắc chắn người đó sẽ vẽ đẹp. Thiết nghĩ nguyên nhân của việc học sinh còn yếu trong cách vẽ một phần cũng do "thiếu kiến thức về ngôn ngữ tạo hình" 
 Thông qua giảng dạy môn mĩ thuật từ lớp 6 đến lớp 9 tôi đã tổ chức một số buổi kiểm tra chất lượng các bài vẽ.
Mục đích của bài kiểm tra: nhằm kiểm tra khả năng cảm thụ, khả năng thể hiện bài vẽ tranh thông qua các ngôn ngữ tạo hình. Qua đó so sánh với chỉ tiêu chung về chất lượng bộ môn, để tìm ra học sinh của mình đạt ở mức độ nào nhằm có biện pháp khắc phục khuyết điểm kịp thời.
Kết quả khi chưa áp dụng đề tài
Lớp
Sỹ số
Đạt 
Chưa đạt 
SL
%
SL
%
Lớp 6B
37
9
24.3%
28
75.7%
Lớp 7B
40
11
27.5%
29
72.5%
Lớp 8B
37
12
32.4%
25
67.6%
Lớp 9B
38
14
36.8%
26
68%
Tổng cộng 
152
46
27%
108
71%
Kết quả thống kê hơn 70% học sinh có kết quả chưa đạt yêu cầu thấp hơn chất lượng quy định.
 Đạt yêu cầu là quá thấp (chưa tới 30%).
 Là một giáo viên tôi luôn trăn trở không biết phải làm thế nào để học sinh của minh nâng cao được kỉ năng vẽ của học sinh. 
 II. Thực trạng đề tài
Phân môn vẽ tranh ®­îc ®a số häc sinh ­a thÝch bëi tÝnh tù do Ýt gß bã, nh­ng vÏ tranh còng ph¶i tiÕn hµnh theo c¸c b­íc,vµ còng cã nh÷ng c¸ch thøc riªng mµ tuú vµo ®Æc ®iÓm ng«n ng÷ t¹o h×nh cña tõng løa tuæi, giai ®o¹n mµ cã c¸ch thÓ hiÖn vµ sö dông kh¸c nhau, tuy nhiªn ë ®©y tôi t×m hiÓu løa tuæi häc sinh THCS Nghi Trung trong ph¹m vi ph©n m«n vÏ tranh vµ víi nh÷ng néi dung cô thÓ sau.
1.VÒ bè côc
 C¸c em häc sinh chñ yÕu có các điÓm chung lµ khi tiÕn hµnh bµi vÏ c¸c em kh«ng tu©n theo tr×nh tù c¸c b­íc vÏ, nhiÒu em vÏ th¼ng h×nh vµo giÊy nghĩ g× lµ thÓ hiÖn ra mµ kh«ng chó ý ®Õn bè côc mảng hình chÝnh phô, dÉn ®Õn bè côc bÞ to bÞ lÖch, cã em th× bè côc láng lÎo, cã em l¹i chËt chéi vv... dÉn ®Õn kÕt qu¶ bµi vÏ kh«ng cao. ý thøc vÒ bè côc cña c¸c em ch­a ®­îc râ rµng. Bè côc nh­ thÕ nµo lµ ®Ñp ? Vµ nh­ thÕ nµo lµ bè côc? cã nhiÒu em hiÓu r»ng bè côc lµ sù s¾p xÕp c¸c m¶ng chÝnh phô sao cho hîp lý, c¸c m¶ng kh«ng ®Òu nhau, m¶ng chÝnh tr­íc, m¶ng phô sau, nh­ng khi lµm bµi l¹i bị bá qua kh«ng cÇn biÕt chÝnh phô lµ g×. §iÒu ®ã cho thÊy gi÷a thùc hµnh vµ lý thuyÕt cßn c¶ mét kho¶ng c¸ch lín ®èi víi c¸c em cã lẽ thùc hµnh lµ mét chuyÖn, lý thuyÕt l¹i lµ mét chuyÖn kh¸c c¸i cèt yÕu lµ m×nh thÝch m×nh vÏ, nãi thÕ nh­ng cũng cã mét sè em ý thøc ®­îc bè côc ®Ñp vµ hîp lý ®­a l¹i kÕt qu¶ cao cho bµi vÏ. 
Bố cục hài hòa Bố cục rời rạc
 2.VÒ ®­êng nÐt.
§a sè c¸c em ®· biÕt kÕt hîp gi÷a nÐt c«ng mÒm m¹i ®Ó vÏ ng­êi vµ nÐt th¼ng ®Ó vÏ nhµ cöa, vµ mét sè c¶nh vËt. Tuy nhiªn ®Ó b¾t ®Çu bµi vÏ c¸c em th­êng ®i ngay vµo nh÷ng nÐt vÏ chÝnh kh«ng cã sù ph¸c nÐt tr­íc, nÐt vÏ thiÕu sù døt kho¸t linh ho¹t vµ cßn l­ìng lù, nhiều em còn lệ thuộc vào thước kẻ dẫn tíi nÐt vÏ kh« khan, cøng, th«. §Æc biÖt khi vÏ khu«n mÆt hay ch©n tay cña ng­êi th× ®a phÇn c¸c em chØ vÏ m« phæng t­îng tr­ng lµ chñ yÕu. Nh­ng ®ã còng lµ c¸i riªng ë løa tuæi c¸c em, lµm cho bøc tranh cña c¸c em cã vÏ g× ®ã ngé nghÜnh, dÝ dám hån nhiªn.
V× vËy mµ ng­êi gi¸o viªn ph¶i biÕt ®­îc ®Æc tr­ng ®­êng nÐt ë løa tuæi cña c¸c em ®Ô cã c¸ch nhËn xÐt ®¸nh gi¸ cho phï hîp, tuy nhiªn còng cÇn cã ph­¬ng ph¸p n¾m b¾t vµ uèn n¾n dÇn cho c¸c em, ®Ó c¸c em vÏ bµi linh ho¹t h¬n n©ng cao h¬n kü n¨ng vÏ h×nh cho c¸c em
 Đường nét khô cứng do sử dụng thước 
3. VÒ h×nh khèi
 Thực tế,đa sè c¸c em ë häc khi vÏ tranh ®Ò tµi ®Òu kh«ng chó ý ®Õn h×nh khèi, vÏ chØ lµ mét m¶ng bÑt, thiÕu chiÒu s©u cho kh«ng gian. Thùc tÕ c¸c em khi vÏ ng­êi hay c¶ch vËt chØ chó ý diÔn t¶ chiÒu réng vµ cao cña nh©n vËt, cßn chiÒu s©u do ®Þnh luËt xa gÇn t¹o nªn th× c¸c em kh«ng n¾m b¾t ®­îc.. cã ch¨ng chØ diÔn t¶ ®­îc rÊt Ýt r»ng ng­êi ë gÇn th× to ng­êi ë xa th× nhá, cßn l¹i ®Òu ngang nhau cïng n»m trªn mét mÆt ph¼ng, nã mang t×nh chÊt trang trÝ lµ chñ yÕu kÕt hîp víi nh÷ng ®­êng viÒn ®Ëm. Mét ®iÒu ®¸ng l­u ý n÷a lµ khi c¸c em vÏ tranh ®Ò tµi th× tõ b­íc ph¸c bè côc nh­ng khi sang b­íc vÏ h×nh th× ®a sè c¸c em ®Òu vÏ v­ît ra khái bè côc ®· ph¸c, hoÆc nhá h¬n dÉn ®Õn h×nh vÏ kh«ng c©n ®èi
4.VÒ mµu s¾c
Mµu s¾c lµ yÕu tè t¸c ®éng m¹nh ®Õn canh thÞ gi¸c cña con ng­êi, nhÊt lµ løa tuæi häc sinh THCS ®¹i ®a sè c¸c em thÝch vÏ mµu, ®Æc biÖt lµ ë ph©n m«n vÏ tranh, phÇn vÏ h×nh vÏ ®­êng nÐt ®­îc c¸c em vÏ nhanh, vµ c¸c em dµnh phÇn lín thêi gian ®Ô vÏ mµu. VÏ mµu kÜ , nh÷ng mµu s¾c sÆc së, b¾t m¾t th­êng lµ nh÷ng mµu ®­îc c¸c em sö dông nhiÒu nhÊt, mét sè häc sinh cã c¸ch nh×nh mµu rÊt tèt, sù c¶m thô mµu hÕt søc nh¹y c¶m. C¸c em ®· b¾t ®Çu cã sù suy nghÜ t×m tßi, ®Çu t­ vÒ mµu s¾c trong bµi vÏ cña m×nh. Mét sè em ®· biÕt c¸ch pha mµu, chång mµu kÐo mµu tõ m¶ng chÝnh ra xung quanh mét c¸ch hîp lý, lµm næi bËt tréng t©m bµi vÏ nh­ng vÉn t¹o ®­îc sù hµi hoµ vÒ mµu s¾c.Tuy nhiªn nhiÒu em cßn ch­a thÓ hiÖn ®­îc ®é ®Ëm nh¹t ë trong bøc tranh lµm cho bøc tranh ®Òu ®Òu mµu s¾c dµn tr¶i, kh«ng t¹o ®­îc chiÒu s©u cña bøc tranh lµ” gÇn th× rá, xa th× mê”. Nªn ®a phÇn tranh cña c¸c em mang ®Ëm tÝnh chÊt trang trÝ.
Các em thường sử dụng gam mµu t­¬i vui sèng ®éng, mµu s¾c trÎ trung, nh­ng còng cã nh÷ng bµi cã gam mµu hµi hoµ, nhÑ nhµng trong s¸ng... 
Đa số phụ huynh chưa quan tâm đến việc học mỹ thuật của con em mình với quan niệm là “ môn học phụ không quan trọng” nên không chuẩn bị tốt về dụng cụ học tập, họa phẩm cần thiết như: Thiếu giấy vẽ, thiếu viết chì, thiếu màu vẽ,vào giờ học các em lung túng về việc này nên tình trạng không tập trung mất trật tự trong giờ học dẫn đến bài vẽ thường chưa hoàn chỉnh hoặc bỏ dở giữa chừng..
Những thực trạng trên hầu như đều không đảm bảo được yêu cầu, nội dung, phương pháp dạy học. Bản thân tôi suy nghĩ và đưa ra quyết định nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm trong chuyên môn để dạy tốt môn mỹ thuật cấp THCS nói chung và phân môn vẽ tranh nói riêng thông qua cách thể hiện ngôn ngữ tạo hình trong vẽ tranh . 
Màu sắc hài hòa Màu sắc sặc sỡ tương phản
III. BiÖn ph¸p 
ChuÈn bÞ
 Đồ dung d¹y häc là yếu tố vô cùng quan trọng trong dạy và học Mỹ Thuật
Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, ph­¬ng ph¸p d¹y häc , ®å dïng trùc quan (tranh, ¶nh minh ho¹) v× ë løa tuæi trÎ em th× tranh ¶nh nã cã t¸c dông rÊt m¹nh ®Õn thÞ gi¸c vµ trÝ nhí cña c¸c em, do vËy cÇn ph¶i cã ®å dïng trùc quan phong phó vµ ph¶i biÕt sö dông ®óng lóc, 
Học sinh: S¸ch, vở, giÊy vÏ, mµu, ch×, tÈy, nh÷ng ®å dïng häc tËp cÇn thiÕt, ngoµi ra ph¶i t×m hiÓu vµ quan s¸t tham kh¶o nh÷ng ®Ò tµi mµ m×nh sÏ thÓ hiÖn tr­íc khi lµm bµi.
Khi so¹n gi¸o ¸n cÇn so¹n kü biÕt ch¾t läc nh÷ng lêi tho¹i, c©u hái chÝnh vµ c©u hái gîi mì ph¶i râ rµng dÔ hiÓu nh»m t¹o høng thó vµ s«i næi trong tõng ®èi t­îng häc sinh. Nªn tr¸nh nh÷ng c©u hái dµi khã hiÓu vµ nh÷ng c©u hái l÷ng . 
+ §èi víi häc sinh kÐm cÇn gîi më cô thÓ h¬n gióp c¸c em nhËn ra chæ ch­a ®óng ch­a ®Ñp ®Ó bµi vÏ ®Ñp h¬n .VÝ dô: Bè côc cã láng lÎo qu¸ kh«ng, hay mµu s¾c cã lén xén qu¸ kh«ng? vv...
+ §èi víi häc sinh kh¸, trung b×nh th× cã thÓ gîi më ®Ó c¸c em t×m tù t×m ra, tù ®iÒu chØnh hay söa chöa. VÝ dô: Chæ nµy, mµu nµy nh­ thÕ nµo ? Lµm sao cho bµi vÏ ®Ñp h¬n, hình khối, đường nét như thế nào?
+Víi häc sinh giái th× yªu cÇu cao h¬n. VÝ dô: Thö t×m xem bµi vÏ cã chæ nµo ch­a hîp lý? Cã thÓ vÏ kh¸c ®­îc kh«ng?
§Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh lªn líp tèt, th× gi¸o viªn cÇn ph¶i cã thêi gian vµ qu¸ tr×nh th©m nhËp gi¸o ¸n kỹ cµng, ph¶i n¾m v÷ng tiÕn tr×nh bµi d¹y, §Ó võa ®¶m b¶o tiÕn tr×nh bµi d¹y võa gióp häc sinh tiÕp thu bµi mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt, vµ ®iÒu cèt yÕu nhÊt lµ ph¸t huy tÝnh tÝch cùc s¸ng t¹o cña tõng em, ®ång thêi ph¶i t¹o ®­îc bÇu kh«ng khÝ vui vÏ tho¶i m¸i trong khi c¸c em lµm bµi .
Gi¸o viªn ph¶i ph©n tÝch kÜ c¸c b­íc tiÕn hµnh mét bµi vÏ tranh ®Ò tµi ph¶i thùc hiÖn theo nh÷ng b­íc nµo? Nh÷ng b­íc ®ã lµ g×, phân tích các ngôn ngữ tạo hình trong tranh một cách cụ thể? vµ kÕt hîp ®å dïng minh ho¹ ®Ô häc sinh dÔ nhí dÔ n¾m b¾t, bµi vÏ cña häc sinh líp tr­íc ®Ô c¸c em cã thÓ thÊy ®­îc møc ®é thÓ hiÖn bµi, tham kh¶o tranh cña c¸c ho¹ sØ vÒ néi dung. Tuú vµo sè l­îng bµi mµ nh÷ng bµi sau cã thÓ gi¶m thêi l­îng lý thuyÕt vµ t¨ng dÇn thêi gian thùc hµnh, h­íng c¸c em ®i vµo tr×nh tù c¸c b­íc vÏ tranh
VËn dông triÖt ®Ô lîi thÕ khoa häc c«ng nghÖ th«ng tin. sÎ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong c«ng t¸c gi¶ng d¹y. Cho nªn lµ ng­êi gi¸o viªn nãi chung gi¸o viªn mü thuËt nãi riªng cÇn ph¶i nhanh chãng tiÕp cËn n¾m b¾t nh÷ng lîi thÕ mµ khoa häc ®em l¹i. t¹o høng thó vµ sù ®æi míi trong c¸ch gi¶ng d¹y.
PhÇn lªn líp 
Trong thêi gian lªn líp, giáo viên phải linh hoạt, ph¶i ®¶m b¶o quy tr×nh thêi gian, ph©n chia líp hîp lý, gióp c¸c em nhËn thøc vµ hiÓu ®­îc bµi häc ngay t¹i líp, gióp c¸c em vÏ ®­îc mét bµi vÏ tranh theo ý thÝch ®óng qui tr×nh thùc hiÖn c¸c b­íc vÏ.
+ H­íng dÉn häc sinh khai th¸c néi dung 
Gi¸o viªn gîi ý gióp c¸c em thông qua hình ảnh minh họa để hiÓu s©u h¬n vÒ ®Ò tµi, t×m ra ®­îc c¸ch thÓ hiÖn (c¸ch vÏ) kh¸c nhau, phân tích các ngôn ngữ tạo hình trong tranh một cách cụ thể để học sinh t×m ra nh÷ng ý t­ëng hay dÝ dám cho tranh cña m×nh 
+ H­íng dÉn häc sinh c¸ch vÏ 
Giáo viên giíi thiÖu qua ®å dïng minh ho¹ vµ kÕt hîp trùc tiÕp minh ho¹ b¶ng ®Ó häc sinh nhËn thøc râ rµng h¬n tr×nh tù c¸c b­íc còng nh­ ­u ®iÓm khi tiÕn hµnh theo tr×nh tù c¸c b­íc ®em l¹i, vµ nã cô thÓ h¬n khi chØ lµ nh÷ng lý thuyÕt s¸o râng. NÕu nh­ giíi thiÖu néi dung råi míi chØ vµo tranh, e r»ng häc sinh kh«ng chó ý kh«ng nhËn ra ®­îc c¸ch tiÕn hµnh(®©u lµ m¶ng, ®©u lµ h×nh trong m¶ng )
-Sắp xếp, ph¸c m¶ng chÝnh phô sao cho hîp lý, c©n ®èi víi tê giÊy râ träng t©m, rõ néi dung thÓ hiÖn ®­îc chñ ®Ò.
- Vẽ màu, vẽ hình khối ph¶i râ ®Æc ®iÓm cña ®èi t­îng kh«ng vÏ chung chung, kh«ng vÏ h×nh qu¸ chi tiÕt cô thÓ sÎ rÊt khã ®Ô thÓ hiÖn, mµu cã thÓ vÏ nh­ thùc hoÆc theo c¶m høng, song cÇn chó ý t­¬ng quan gi÷a c¸c mµu, kh«ng vÏ ®éc lËp tõng mµu, chó ý ®Õn ®é ®Ëm nh¹t cña c¸c mµu gam mµu ®Ó thÓ hiÖn ®­îc tÝnh chÊt bµi vÏ. 
Bước1.Phác bố cục Bước 2. Vẽ hình
Bước 3.Vẽ màu
 + H­íng dÉn häc sinh lµm bµi
Gi¸o viªn tương tác víi nhiÒu häc sinh vµ bao qu¸t tæng thÓ líp gióp c¸c em t×m c¸ch thÓ hiÖn ý t­ëng cña b¶n th©n về bè côc, đường nét, vÏ h×nh, t×m mµu. Dïng ph­¬ng ph¸p gîi mì trong khi h­íng dÉn häc sinh vÏ tranh sÏ ®¹t hiÖu qu¶ h¬n c¶.
Sử dụng ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y phï hîp ë phÇn thùc hµnh còng rÊt quan träng. CÇn x¸c ®Þnh ®­îc néi dung kiÕn thøc tréng t©m vµ yªu cÇu hîp lý víi ®èi t­îng häc sinh.
T¹o ®­îc bÇu kh«ng khÝ tho¶i m¸i nhÑ nhµng vui vÏ trong tõng tiÕt d¹y theo ®Æc ®iÓm riªng cña tõng ph©n m«n
Xö lý linh ho¹t các tình huống sư phạm ®em l¹i hiÖu qu¶ gi¸o dôc cao. Ngoµi ra cÇn ph¶i cho häc sinh thÊy ®­îc tÇm quan träng cña viÖc n¾m v÷ng kiÕn thøc lý thuyÕt, vËn dông kiÕn thøc vµo bµi vÏ mét c¸ch linh ho¹t kh«ng m¸y mãc ®Ô lµm cho bµi vÏ sèng ®éng h¬n cã hån h¬n, vµ tiÕn tíi viÖc n¾m b¾t c¸ch thøc s¸ng t¹o mét bøc tranh riªng ®i s©u vµo chuyªn ngµnh m×nh lùa chän. 
Kêt quả sau khi áp dụng đề tài:
Cụ thể:
Đạt yêu cầu: 96.7%
Chưa đạt: 3.3%
Lớp
Sỹ số
Đạt 
Chưa đạt 
SL
%
SL
%
Lớp 6B
37
35
94.5%
2
5.5%
Lớp 7B
40
37
92.5%
3
7.5%
Lớp 8B
37
37
100%
0
0%
Lớp 9B
38
38
100%
0
0%
Tổng cộng 
152
147
96.7%
5
3.3%
C. KẾT LUẬN
 Trong quá trình giảng dạy, với sự đúc rút kinh nghiệm và sự tìm tòi sáng tạo, bản thân tôi thấy những giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng ngôn ngữ tạo hình cho học sinh THCS với phân môn vẽ tranh thực sử có ý nghĩa trong bộ môn Mĩ thuật tại trường THCS Nghi Trung chúng tôi. Trong quá trình áp dụng đề tài, toâi thaáy hoïc sinh toâi phuï traùch coù söï tieán boä hôn trong quaù trình hoïc taäp moân Myõ thuaät, nhaát laø ñoái vôùi phaân moân veõ tranh. Vì ñaây laø nhöõng kinh nghieäm cuûa caù nhaân toâi neân chaéc chaén laø chöa hoaøn thieän, raát mong söï tham khaûo vaø yù kieán ñoùng goùp cuûa quyù laõnh ñaïo, anh chò, baïn beø ñoàng nghieäp. Giuùp cho toâi coù nhöõng kinh nghieäm quyù baùu hôn trong quaù trình giaûng daïy.
 Nghi Trung, March 2018
 Written by:
 Nguyen Thai Chung
Nghi Trung, ngày 15 tháng 10 năm2017
NGƯỜI THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
Bùi Nguyên Hùng
 XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC TRƯỜNG