Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp nhằm thu hút bạn đọc đến với thư viện trường Tiểu học phát triển văn hoá đọc trong kỷ nguyên số

 UBND QUẬN .................
 TRƯỜNG TIỂU HỌC .............................
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM THU HÚT BẠN ĐỌC ĐẾN 
VỚI THƯ VIỆN TRƯỜNG TIỂU HỌC PHÁT TRIỂN VĂN 
 HOÁ ĐỌC TRONG KỶ NGUYÊN SỐ”
 Tên tác giả : Lê Thị Phương Dung
 Lĩnh vực/Môn: Thư viện
 Cấp học : Tiểu học
 NĂM HỌC 2021 -2022 `
 PHẦN I - ĐẶT VẤN ĐỀ
1.Lí do chọn đề tài:
 Đứng trước sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin, với nhiều 
phương tiện nghe nhìn hiện đại, cùng nhiều trò chơi ngày càng đa dạng, phong 
phú, hấp dẫn đã lôi lượt giới trẻ. Hơn nữa, việc học tập chiếm nhiều thời gian 
khiến các em giảm đi ham mê đọc sách, đọc báo; nếu có đọc thì chỉ tập trung 
vào những lượt truyện tranh nhiều hình ảnh, ít tính giáo dục khiến cho Văn hóa 
đọc trong học đường bị suy giảm. Thực tế, nhiều năm qua thư viện trường học 
đã luôn đổi mới công tác phục vụ bạn đọc nhằm mục đích làm tăng lượt bạn đọc 
đến với thư viện ngày càng đông hơn, song việc ham muốn đọc sách của bạn 
đọc vẫn chưa đạt hiệu quả cao. Vậy làm thế nào để khơi dậy niềm đam mê đọc 
sách báo trong cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh trong nhà trường nhằm gìn 
giữ và phát huy nền “ Văn hóa đọc” đang bị phương tiện thông tin nghe nhìn 
lấn át? Làm thế nào để xây dựng được một nền Văn hóa đọc mang đậm tính hiếu 
học của dân tộc Việt Nam? Xuất phát từ những trăn trở trên, cũng như tìm hiểu 
thực tiễn tại trường, là một nhân viên thư viện có tâm huyết tôi luôn trăn trở tìm 
giải pháp làm thế nào để cán bộ, giáo viên, nhân viên và các em học sinh đến với 
thư viện ngày càng đông và có thói quen đọc sách bất cứ ở đâu để phát triển một 
nền Văn hóa đọc đậm đà bản sắc dân tộc Việt. Chính vì vậy, tôi đã chọn và thực 
hiện đề tài “Một số giải pháp nhằm thu hút bạn đọc đến với thư viện để phát 
triển Văn hóa đọc trong thời đại kỷ nguyên số ở trường Tiểu học”.
2.Mục đích nghiên cứu:
 Văn hóa đọc của mỗi cá nhân hình thành rất sớm, từ khi con người biết 
tiếp nhận và giải mã tài liệu. Trẻ em tuổi đến trường bắt đầu học đọc, học viết và 
cùng với đó, Văn hóa đọc hình thành và phát triển. Độ tuổi học sinh tiểu học 
cũng là giai đoạn phức tạp trong cuộc đời của mỗi người với hoạt động chủ đạo 
là hoạt động học tập. Các em còn rất ít kinh nghiệm sống và tiếp thu kiến thức, 
kinh nghiệm sống chủ yếu qua hoạt động học tập ở nhà trường và đọc sách. Do 
vậy, Văn hóa đọc là điều kiện quan trọng để các em tiếp thu tri thức, đồng thời
 20/20 `
 - Phương pháp điều tra : điều tra nhu cầu, hứng thú của bạn đọc qua phiếu 
điều tra.
 - Phương pháp thực nghiệm : Tổ chức tuyên truyền, trưng bày và giới 
thiệu sách cho học sinh và cán bộ, nhân viên bằng các phương pháp khác nhau.
5.Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu:
 Thời gian nghiên cứu trong 1 năm. Từ tháng 9/2022 tại trường tiểu học.
 Đọc và nghiên cứu tài liệu về giáo dục tiểu học; nghiên cứu thông tin trên 
mạng Internet và các phần mềm ứng dụng trong quản lý và triển khai các hoạt 
động thư viện của trường.
 20/20 `
học của nhà trường làm mục tiêu và nhiệm vụ của thư viện nhà trường. Công tác 
thu hút bạn đọc đến với thư viện là một công tác quan trọng để đánh giá hiệu 
quả hoạt động của một thư viện, có tác dụng như thế nào đến việc nâng cao chất 
lượng dạy học, và việc giáo dục thói quen đọc sách ra sao với học sinh, giáo 
viên, công nhân viên trong nhà trường. Để thu hút bạn đọc đến với thư viện ngày 
càng đông cần đảm bảo các nội dung công tác sau:
- Cơ sở vật chất đầy đủ, tạo không gian thoải mái phù hợp với lứa tuổi tiểu học .
- Xây dựng kế hoạch đọc sách theo chủ đề, chủ điểm cho học sinh.
- Nghiên cứu nhu cầu, hứng thú đọc của học sinh và giáo viên để xây dựng vốn 
tài liệu và tổ chức phục vụ bạn đọc.
- Đổi mới và mở rộng các hình thức phục vụ bạn đọc. - Sáng tạo các hình thức 
vào công tác tuyên truyền giới thiệu sách báo tài liệu cho bạn đọc.
- Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý và điều hành các hoạt
động thư viện.
2.Thực trạng vấn đề nghiên cứu:
 Nơi tôi đang công tác là một trường tiểu học có bề dày thành tích về dạy 
và học, là một trong những trường có số lượng học sinh theo học đông trong 
quận. Trường được đặt tại khu có dân số đông, chủ yếu là thu nhập thấp, đời 
sống kinh tế chưa phát triển mạnh nên ít được sự quan tâm của cha mẹ hơn nữa 
các em còn nhỏ tuổi, ham chơi, chưa có ý thức và nhận thức được tầm quan 
trọng của việc đọc sách nên học sinh chưa có thói quen đọc sách, số lượng giáo 
viên và học sinh vào thư viện đọc sách còn chưa cao.
- Thư viện trường có diện tích hơn 90m2 chia làm các phòng đọc mở: phòng đọc
cho giáo viên, phòng đọc học sinh, phòng kho. Từ năm 2011 đến nay Thư viện 
trường luôn được công nhận là thư viện đạt chuẩn và có các hoạt động sôi nổi 
thu hút bạn đọc đến thư viện. Là một nhân viên thư viện có tâm , với tinh thần 
trách nhiệm cao, sự nhiệt tình, năng nổ, hòa nhã với bạn đọc và thường xuyên 
đổi mới phương thức phục vụ mà bạn đọc rất háo hức khi đến thư viện. Hơn 
nữa, Ban giám hiệu nhà trường rất quan tâm đến việc đầu tư kinh phí bổ sung tài 
liệu và cơ sở vật chất cho thư viện và công tác tổ chức tuyên truyền giới thiệu
 20/20 `
nỗ lực của bản thân, Thư viện trường tôi đã có cơ sở vật chất tương đối đầy đủ 
với diện tích trên 90m2 chia làm 3 khu vực: khu đọc giáo viên, khu đọc học 
sinh, kho sách thuận tiện cho giáo viên và học sinh đọc sách. Có đủ bàn ghế phù 
hợp cho giáo viên và học sinh ngồi đọc ( gần 100 chỗ ngồi), có đủ quạt mát, hệ 
thống chiếu sáng, trang thiết bị chuyên dùng cho thư viện như : giá sách, tủ 
trưng bày giới thiệu sách, trang thiết bị nghe nhìnđạt tiêu chuẩn theo quyết 
định số 01 của Bộ giáo dục và đào tạo.
 Xuất phát từ thực tế và cơ sở vật chất tương đối đầy đủ, tôi nhậnthấy đối 
tượng mà thư viện phục vụ chủ yếu là học sinh nhỏ tuổi từ 6-13 tuổi. Các em 
còn chưa ý thức được việc đọc sách và tầm quan trọng của việc đọc sách nhưng 
lại rất thích nghe những câu chuyện cổ tích, thần thoại mà ông bà, bố mẹ thường 
kể. Vì vậy, để thu hút các em lên thư viện tôi đã tiến hành một số bước sau:
 + Tôi đã phân chia thư viện thành nhiều góc nhỏ và trang trí bằng các 
tranh ảnh ngộ nghĩnh, hoặc vẽ hình các nhân vật xuất hiện trong các câu truyện 
cổ tích mà các em yêu thích, tạo thành các góc hoạt động riêng biệt theo sở thích 
của các em: Góc đọc sách, góc sáng tạo, góc cảm xúc...để các em có thể trưng
bày những sản phẩm của mình. Chính điều này làm cho các em có cảm giác như 
đang bước vào một thế giới cổ tích thần tiên khiến các em luôn tò mò thích 
xuống thư viện.
 + Bàn ghế ngồi đọc của các em từ những bộ bàn ghế học sinh thông 
thường đã được thay thế bằng sáu bộ bàn ghế với các hình ngộ nghĩnh: hình 
vuông, hình tròn, bông hoa, hình tròn, bầu dục...màu sắc đa dạng cùng ghế ngồi 
nhiều màu có thể di động cũng làm các em thích thú khi xuống thư viện.
 + Các giá sách trong thư viện cũng được sơn với nhiều màu sắc phong 
phú và được sắp xếp theo các chủ đề, mỗi chủ đề được phân chia theo bảng màu: 
Truyện cổ tích ( màu hồng đậm); Truyện tranh( xanh lá cây); Sách khoa học( 
xanh nước biển); Sách văn học(hồng nhạt); Sách danh nhân – Lịch sử (màu 
vàng); sách tham khảo chung( màu trắng). Thư viện được bố trí theo hình thức 
thư viện mở, các em lên thư viện có thể tự do lựa chọn những lượt sách mà mình 
yêu thích theo chủ đề hàng tháng mà thư viện đưa ra, ngoài các tiết đọc
 20/20 `
tỷ lệ các em dành thời gian rỗi để đọc sách, báo vẫn cao nhất so với các hoạt 
động khác. Nhu cầu tìm kiếm thông tin trên Internet của các em cũng bắt đầu 
hình thành. Các em khối lớp 4, 5 cũng đã biết tìm kiếm những tác phẩm yêu 
thích thông qua Internet. Một số em đã bắt đầu có ý thức về mục đích đọc sách, 
biết tìm đến những cuốn sách có nội dung tốt, có tác dụng giáo dục cao như 
truyện cổ tích, truyện danh nhân, truyện lịch sử, truyện khoa học hay truyện viết 
về tình bạn, sách kỹ năng sống 
 Học sinh tiểu học đã bắt đầu hình thành kỹ năng đọc hiểu và lĩnh hội các 
giá trị trong sách, báo và vận dụng trong học tập và đời sống. Nếu xem xét khả 
năng cảm thụ sách ở 5 mức độ: mức thấp nhất là không nhớ gì sau khi đọc, mức 
thứ hai là nhớ một số chi tiết chủ yếu, mức thứ ba nhớ được nội dung chính, 
mức thứ tư là hiểu được chủ đề, nhớ tên sách và tên tác giả, mức thứ năm là vừa 
hiểu rõ chủ đề, nội dung, vừa có khát khao muốn vận dụng vào cuộc sống. Có 
thể thấy phần lớn các em đạt mức độ trung bình trong cảm thụ nội dung sách. 
Trong quá trình đọc, nhiều em đã biết ghi lại những suy nghĩ, cảm xúc của mình 
để các em có thể ghi nhớ lâu hơn, đồng thời cũng trao đổi với người thân những
ý kiến, cảm nghĩ của mình về các cuốn sách đã đọc. Đó là một trong những kỹ 
năng rất tích cực giúp các em đọc sách hiệu quả.
 Việc xây dựng vốn tài liệu và tổ chức phục vụ bạn đọc dựa trên nhu cầu 
hứng thú của bạn đọc rất quan trọng trong công tác thư viện. Vì vậy tôi thường 
xuyên phối hợp với tổ cộng tác viên thư viện để tìm hiểu, nghiên cứu nhu cầu, 
hứng thú đọc sách của giáo viên và học sinh từ đó lên kế hoạch bổ sung các tài 
liệu tham khảo quan trọng, thiết thực phục vụ giảng dạy và học tập của nhà
trường. Kết hợp với giáo viên dạy Tiếng Anh sưu tầm, bổ sung các loại tài liệu 
tham khảo phục vụ cho kì thi Olympic tiếng Anh đạt kết quả cao. Kết hợp với 
giáo viên chủ nhiệm bổ sung các loại tài liệu bồi dưỡng phù hợp với từng đối 
tượng học sinh; đồng thời hàng tháng đều có các phiếu điều tra nhu cầu đọc của 
học sinh để nắm bắt được chủ đề sách đọc cho học sinh. Từ đó lên kế hoạch bổ 
sung sách học sinh cần, xây dựng một kho sách phong phú đa dạng.
 20/20