Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm non

dùng cá nhân trẻ, đồ chơi ở các góc chơi. Hỗ trợ cây xanh ở góc thiên nhiên, cây xanh bóng mát.
2.2.2. Xây dựng kế hoạch lồng ghép các nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào các chủ đề.
Đối với trẻ lứa tuổi mẫu giáo, các hoạt động giáo dục ở trường mầm non bao gồm: Hoạt động vui chơi, hoạt động học, hoạt động lao động, hoạt động ăn, ngũ, vệ sinh. Việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non hầu như không được tổ chức dưới dạng các hoạt động riêng biệt mà chủ yếu được tiến hành dưới hình thức lồng ghép, tích hợp vào các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở trường mầm non. Để hình thành các kĩ năng về ý thức bảo vệ môi trường ở trẻ thì giáo viên cần phải biết xây dựng kế hoạch lồng ghép các nội dung cho phù hợp với từng chủ đề và các nội dung hướng dẫn trẻ phải đi từ dễ đến khó. Khi xây dựng kế hoạch dần dựa vào khả năng tiếp thu của trẻ ở lớp mình phụ trách, các nội dung không ôm đồm.
* Ví dụ: Chủ đề trường mầm non.
+ Thông qua hoạt động học, lĩnh vực phát triển nhận thức ( MTXQ) chúng tôi giới thiệu cho trẻ biết các khu vực trong trường, khu vệ sinh, nơi bỏ rác, vứt rác.
+ Thông qua hoạt động chiều: Chúng tôi trò chuyện với trẻ vì sao phải rữa tay, lau mặt, hướng dẫn trẻ quy trình rữa tay, lau mặt.
* Chủ đề bản thân
+ Thông qua hoạt động học giáo viên giới thiệu cho trẻ biết các bộ phận trên cơ thể bé, tác dụng của các bộ phận như mắt để các con nhìn mọi người, mọi cảnh vật, tai để các con nghe mọi người nói cái gì.. cách giữ gìn và bảo vệ các bộ phận đó.
Thông qua giờ vệ sinh, giáo viên hướng dẫn trẻ biết giữ gìn vệ sinh cơ thể trẻ ( tắm rữa sạch sẽ, rữa tay , lau mặt đúng quy trình, biết tiết kiệm nước, không xã nước bừa bãi
* Chủ đề: Gia đình bé.
+ Thông qua trò chuyện sáng: Tôi trò chuyện với trẻ về công việc của trẻ ở nhà, chúng tôi giáo dục trẻ biết giúp bố mẹ quét nhà, lau bàn ghế
+ Thông qua giờ hoạt động góc: Chúng tôi hướng dẫn trẻ lau chùi các góc chơi, sắp xếp đồ chơi gọn gàng đúng nơi quy định.
+ Ở góc phân vai: Cho trẻ chơi nấu ăn, dọn bàn ăn, bát đũa.
+ Góc xây dựng: Xây nhà cữa, các nguyên vật liệu phải sắp xếp gọn gàng, hợp lý,
* Chủ đề: Thế giới thực vật.
+ Ở góc thiên nhiên: chúng tôi hướng dẩn trẻ biết trồng cây, chăm sóc cây.
+ Thông qua hoạt động học: Tôi trò chuyện với trẻ về cây xanh, ích lợi của cây xanh đối với con người, cách chăm sóc, bảo vệ
+ Thông qua hoạt động ngoài trời: Tôi cho trẻ quan sát cây, cho trẻ nhặt lá vàng rơi bỏ vào sọt rác. 
* Chủ đề: Tết và mùa xuân.
+ Thông qua hoạt động học tôi trò chuyện với trẻ về trang trí, lau chùi nhà cửa để đón tết. 
+ Thông qua các buổi sinh hoạt chiều: tôi cho trẻ sắp xếp lau chùi đồ dùng đồ chơi trong lớp để đón tết. 
 	* Chủ đề : Nước và hiện tượng tự nhiên.
+ Thông qua hoạt động giờ học: chúng tôi cung cấp kiến thức cho trẻ về các nguồn nước, ích lợi của nước đối với con người, sự vật, giáo dục trẻ ý thức bảo về nguồn nước.
+ Thông qua các trò chơi chiều: Cho trẻ nhận biết các trường hợp đúng, sai về bảo vệ môi trường
Để kế hoạch thực hiện một cách có hiệu quả bản thân tôi phải làm tốt công tác tham mưu.
2.2.3. Cung cấp các kiến thức bảo vệ môi trường cho trẻ. 
Để trẻ có ý thức với môi trường thì giáo viên phải biết cung cấp những hiểu biết về môi trường cho trẻ thông qua băng đĩa, thông qua bài thơ, câu đố, thông qua trò chuyện, thông qua tranh ảnh môi trường  , đây là hình thức quan trọng, nó hỗ trợ và làm giàu vốn hiểu biết cho trẻ một cách có hiệu quả.
 	* Thông quá các đoạn phim, băng đĩa về bảo vệ môi trường. 
Ví dụ: Chúng tôi cho trẻ xem các đoạn băng về cảnh trẻ vứt rác bừa bãi và cảnh trẻ có ý thức bỏ rác đúng nơi quy định. Sau khi trẻ xem xong chúng tôi cho trẻ nhận xét những hình ảnh trên. Các con vừa xem các hình ảnh trên, hình ảnh nào đúng, hình ảnh nào sai? Vì sao? Khi trẻ thảo luận xong chúng tôi nhấn mạnh lại và lòng giáo dục cho toàn thể lớp hiểu ra vấn đề đó là: Muốn có được một môi trường trong sạch lành mạnh thì các con phải có ý thức thường xuyên bỏ rác đúng nơi quy định và cụ thể khi các con uống sữa hoặc ăn bánh xong cần phải bỏ rác vào thùng rác.
+ Cho trẻ xem hình ảnh về nguồn nước sạch, nguồn nước bị ô nhiễm, qua đó cho trẻ nhận xét, nguồn nước nào có lợi cho sức khỏe? Vì sao các con biết. Vậy để có nguồn nước sạch các con phải làm gì? 
Từ những hình ảnh đó đã giúp trẻ có một hiểu biết nhất định về môi trường và trẻ sẽ có những hành động đúng với môi trường.
 * Thông qua các bài thơ, bài đồng dao giúp trẻ có thói quen vệ sinh sạch sẽ 
VD: Bài thơ: 	Em rữa tay sạch
	Mới ngồi vào bàn 
	Xúc cơm ăn ngon
	Em ngoan, ngoan quá
Khi trẻ đọc xong bài thơ tôi đưa ra các câu hỏi, bài thơ nhắc nhỡ các con trước khi ăn cơm các con làm gì?
	Bài thơ: 	Không vứt rác ra đường 
 	Cái bánh có lá gói 
 	Quả chuối võ rất trơm
 	Giẫm phải là ngã luôn
 	Nhớ bỏ vào thùng rác
Bài thơ nhắc nhỡ các con khi ăn chuối, ăn bánh xong phải bỏ rác vào đâu? Nếu không bỏ vào thùng rác thì giẫm phải thì bị như thế nào? Nếu như các con vứt rác bừa bãi thì môi trường có được sạch sẽ không?...
* Thông qua trang trí các tranh ảnh về bảo vệ môi trường gần gũi đối với trẻ.
Tùy theo từng chủ đề và nội dung lồng ghép ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mà tôi chọn tranh trang trí cho phù hợp.
Ví dụ: Chủ đề trường Mầm non
+ Thông qua hoạt động học chúng tôi giới thiệu cho trẻ các khu vực trong trường, khu vệ sinh, nơi bỏ rác, vứt rác. Thì ở phía ngoài lớp tôi treo tranh về các biểu tượng bỏ rác đúng nơi quy định.
+ Thông qua hoạt động chiều: Chúng tôi trò chuyện với trẻ vì sao phải rữa tay, lau mặt, hướng dẫn trẻ quy trình rữa tay, lau mặt. Thì ở khu vực trẻ vệ sinh tôi treo tranh vẽ về quy trình rữa tay cho trẻ xemnhằm khắc sâu kiến thức cho trẻ.
2.2.4. Cho trẻ trải nghiệm thông qua các hoạt động hằng ngày.
Sau khi trẻ đã được làm quen các kiến thức về bảo vệ môi trường, thì chúng tôi cho trẻ trải nghiệm với các kĩ năng đó. Qua quá trình trẻ trải nghiệm chúng tôi đánh giá thực chất những trẻ nào làm được, những trẻ nào chưa làm được để có biện pháp giúp đỡ trẻ kịp thời.
*Thông qua hoạt động học. 
Hoạt động học là một trong những hoạt động cơ bản của trẻ mầm non. Hoạt động học giúp cho trẻ củng cố và hệ thống hóa các kiến thức mà trẻ tích lũy được trong cuộc sống hàng ngày. Vì vậy có thể sử dụng hoạt động học để thực hiện lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ có hiệu quả
VD: Chủ đề: Thế giới thực vật
Thông qua giờ học trò chuyện về cây xanh. Mục tiêu của giờ học trẻ phải nắm được lợi ích của cây xanh đối với đời sống con người và môi trường. Giáo dục trẻ không được ngát lá, bẻ cành, để cây xanh tốt cho ta bóng mát, tạo môi trường trong lành cho chúng ta vui chơi.
Ví dụ: Chủ đề: Nước và các hiện tượng tự nhiên. 
+ Thông qua giờ hoạt động học: Khám phá sự kì diệu của nước. Chúng tôi cung cấp kiến thức cho trẻ biết được tính chất của nước (nước là một chất lỏng, không màu, không mùi, không vị, có thể hòa tan, không hòa tan được một số chất, sự đổi màu của nướcích lợi của nước đối với môi trường, sự vật..). Thông qua tiết học này giáo dục trẻ biết bảo vệ nguồn nước, vì nước rất cần cho con người, khi sử dụng nước vệ sinh cần tiết kiệm cho vòi nước chảy vừa đủ, không xả nước tự do
Trong hoạt động học, chúng tôi có thể sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để giáo dục môi trường cho trẻ, giúp trẻ tiếp thu bài một cách tốt nhất.
* Thông qua các giờ chơi.
Hoạt động chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ lứa tuổi mẫu giáo. Chính vì vậy hoạt động chơi đóng vai trò quan trọng đối với việc giáo dục trẻ nói chung cũng như giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ nói riêng. Hoạt động chơi có thể tiến hành ở ngoài trời hoặc trong không gian lớp học. Trong lớp học, hoạt động chơi được tiến hành dưới dạng trò chơi tại góc chơi. Khi trẻ hoạt động ở các góc, trẻ học được nhiều kỹ năng quan trọng như: Giao tiếp, nhận thức, vận động,
cảm xúc, tình cảm, sáng tạo dựa vào đặc điểm của mỗi góc tôi chọn nội dung chơi phù hợp.
VD: Chủ đề: Gia đình: Ở góc phân vai tôi rèn kỹ năng bảo vệ môi trường thông qua trò chơi nấu ăn, trẻ biết chế biến các món ăn, hợp vệ sinh, thu dọn đồ dùng, đồ chơi sau khi nấu ăn xong vào đúng vị trí gọn gàng ngăn nắp. 
Hoặc khi đóng vai mẹ cho bé ăn, trẻ phải biết rữa tay, lau mặt cho bé, thông qua hoạt động chơi không những hình thành kỹ năng cho trẻ mà còn giúp trẻ phát triển sự giao lưu tình cảm giữ trẻ với đồ chơi một cách gần gũi.
Ví dụ: Ở góc học tập chủ đề thế giới thực vật: Tôi chuẩn bị nhiều tranh hoặc báo về những hình ảnh chăm sóc bảo vệ môi trường và những hình ảnh có hành vi không tốt đối với môi trường, sau đó tôi hướng dẫn trẻ tìm những hình ảnh về ý thức bảo vệ môi trường, cho trẻ cắt dán làm bộ sưu tập về các hình ảnh chăm sóc cây cối, bảo vệ môi trường sau đó tôi cho trẻ nêu ý tưởng của trẻ về bộ tranh sưu tầm đó, thông qua các câu hỏi gần gũi, thân thiện với trẻ.
Khi trẻ chơi ở các góc tôi rèn cho trẻ ý thức cất dọn đồ chơi đúng nơi quy định, trong khi chơi không nên ném phá đồ chơi, cuối buổi chơi tôi luôn cho trẻ tự nhận xét ý thức của trẻ trong quá trình chơi. Góc chơi nào chơi trật tự, cách chọn đồ chơi đúng nơi quy định  Khi trẻ nhận xét xong tôi đánh giá lại và nhắc nhỡ động viên những trẻ chưa thực hiện tốt.
Ngoài những nội dung chơi ở các góc tôi luôn tổ chức cho trẻ vào các giờ họat động chiều, với những thời điểm chơi này tôi chọn những trò chơi mang tính tập thể như trò chơi gạch bỏ các trường hợp sai, ô cửa bí mật.. nhằm tạo cho trẻ sự mạnh dạn trước đông người, đồng thời thông qua các trò chơi này củng cố kiến thức cho trẻ.
*Thông qua hoạt động lao động
Hoạt động lao động đối với tuổi mẫu giáo không nhằm tạo ra sản phẩm vật chất mà được sử dụng như một phương tiện giáo dục. Điều quan trọng là chúng tôi tổ chức hoạt động lao động cho trẻ giúp trẻ cảm nhận được niềm vui từ thành quả lao động của mình, từ đó giúp trẻ có thái độ thân thiện, tích cực và có trách nhiệm đối với môi trường xung quanh. Vì thế nhiệm vụ lao động mà chúng tôi giao cho trẻ cần phù hợp với khả năng của trẻ và tăng dần mức độ từ dễ đến khó, tạo cơ hội cho trẻ thể hiện tính tự lực và sáng tạo.
+ Ví dụ: Khi hoạt động chăm sóc cây, tôi cho một nhóm từ 5-7 cháu và hướng dẫn mỗi nhóm làm việc khác nhau: Nhóm nhặt lá vàng, nhóm tưới cây, nhóm xới đất Trong quá trình trẻ làm tôi luôn trò chuyện với trẻ vì sao phải chăm sóc cây? Sau khi kết thúc công việc tôi khuyến khích các nhóm kể lại các việc các con đã làm cho lớp, con chăm sóc cây như thế nào? Đây là hoạt động rất thú vị và bổ ích dành cho trẻ đồng thời rất hiệu quả đối với giáo viên trong qúa trình giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ.
*Thông qua hoạt động ăn ngũ, vệ sinh.
Đây là hoạt động nhằm hình thành một số nề nếp, thói quen trong sinh hoạt, đáp ứng nhu cầu sinh lý của trẻ, tạo cho trẻ trạng thái thoải mái, vui vẽ.
+ Ví dụ: Khi cho trẻ ăn, tôi nhắc nhỡ động viên trẻ ăn hết suất, ăn không rơi vãi ra ngoài, trong quá trình ăn không được nói chuyện, sau khi ăn xong cùng cô thu dọn bàn ghế gọn gàng, ngăn nắp, xếp bát thìa đúng nơi quy định, khi ăn xong cô nhắc nhở trẻ đánh răng và uống nước. Lấy nước uống vừa đủ, không vặn vòi chảy mạnh khi đánh răng. Chúng tôi luôn nhắc trẻ giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ, đi vệ sinh đúng nơi quy định, đồ dùng cá nhân sắp xếp gọn gàng ngăn nắp. Rữa tay lau mặt đúng quy trình, ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ phù hợp với các mùa
 Trong quá trình trẻ thực hiện tôi luôn ghi chép lại một số trẻ những kỹ năng chưa làm được, để có kế hoạch bồi dưỡng kịp thời.
 Ngoài việc lồng ghép các nội dung trên, giáo viên luôn là tấm gương sáng để trẻ noi theo ( gương mẫu trong mọi hành động cử chỉ, trong giao tiếp ứng xữ với trẻ).
2.2.5. Phối kết hợp với phụ huynh. 
Vai trò phụ huynh rất quan trọng trong việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Vì thế tôi luôn tranh thủ mọi cơ hội gần gũi với phụ huynh, nắm bắt sự quan tâm của phụ huynh đối với con cái, đối với giáo viên. Ngay từ đầu năm học khi họp phụ huynh tôi gợi ý những phụ huynh có điều kiện quan tâm con cái tham gia vào ban chấp hành hội phụ huynh của lớp, để họ động viên lôi cuốn những phụ huynh khác quan tâm đến việc rèn luyện ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Trong khi họp phụ huynh tôi đưa ra các nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho phụ huynh cùng rõ và thống nhất chung trong giáo dục con cái. Ngoài ra tôi nhờ Ban đại diện cha mẹ tuyên truyền, động viên các phụ huynh trong lớp mua sắm đồ dung học tập, đồ dùng vệ sinh đầy đủ, đồng loạt. Nhờ phụ huynh thu gom nguyên liệu, giúp giáo viên vẽ tranh, sáng tác thơ ca về chủ đề bảo vệ môi trường Tất cả những công việc đó đã tạo cho lớp tôi có môi trường khá phong phú.
Hằng ngày vào những giờ đón trả trẻ tôi gặp gỡ phụ huynh để trao đổi tình hình học tập cũng như các nề nếp thói quen vệ sinh cá nhân của trẻ. Đối với những cháu bảo vệ môi trường còn hạn chế như: Vứt rác bừa bãi, chưa nắm vững quy trình vệ sinh cá nhân trẻ tôi nhờ phụ huynh trẻ luyện thêm cho cháu bằng nhiều hình thức như: Cho xem băng đĩa, đưa ra các tình huống đúng sai bảo vệ môi trường, tập cho trẻ có nề nếp vệ sinh thân thể sạch sẽĐộng viên, truyên truyền những phụ huynh có năng khiếu kể chuyện, đọc thơ có nội dung về việc bảo vệ môi trường cho trẻ em, để cung cấp thêm kiến thức cho trẻ. Ngoài ra tôi nhờ Ban đại diện phụ huynh đến động viên những gia đình có hoàn cảnh khó khăn, gia đình chưa thực sự quan tâm đến việc giáo dục bảo vệ môi trường cho con cái, để họ có nhận thức đúng đắn hơn về việc bảo vệ môi trường. 
Ngoài ra chúng tôi thường xuyên kết hợp với phụ huynh lao động tu sửa bồn hoa, trồng thêm cây xanh xunh quanh trường lớp, đặc biệt qua các hội thi “ Xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm” cấp trường, phụ huynh lớp tôi tham gia tích cực trong việc thu gom nguyên vật liệu để trang trí môi trường trong và ngoài lớp học. sơn quét lại các cử sổ, mảng tường của lớp tạo cho môi trường có cảnh quan luôn sạch sẽ, bầu không khí trong lành, an toàn thoáng mát, thân thiện đối với trẻ. Phụ huynh phấn khởi, hiểu rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ mổi trường đối với cuộc sống con người.
 2.3. Kết quả đạt được.
Từ những biện pháp trên và bằng việc làm cụ thể của bản thân, sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu, tập thể sư phạm trong trường, nên chất lượng giáo dục ý thức bảo vệ môi trường của lớp tôi so với đầu năm có nhiều chuyển biến rõ rệt.
* Đối với trẻ
+ 97% trẻ có thói quen vệ sinh cá nhân, vệ sinh trong ăn uống.
+ 95% trẻ biết cách dọn đồ dùng đồ chơi đúng nơi quy định.
+ 95% trẻ có ý thức không vứt rác bừa bãi, biết bỏ rác vào thùng rác.
+ 90% trẻ biết giữ gìn vệ sinh môi trường trong và ngoài lớp. 
+ 90% trẻ biết chăm sóc bảo vệ cây cối.
*Đối với giáo viên
Giáo viên nắm vững mục tiêu, nội dung, phương pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường đối với trẻ mầm non.
Biết lồng ghép các nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường vào các hoạt động hằng ngày của trẻ.
Giáo viên biết lập kế hoạch thực hiện linh hoạt, sáng tạo phù hợp với nhóm, lớp của mình.
* Đối với phụ huynh.
- Nhận thức của phụ huynh ngày càng được nâng cao, quan tâm đến việc hướng dẫn các kĩ năng bảo vệ môi trường cho trẻ.
- Phụ huynh tin tưởng vào việc dạy dỗ của cô giáo và làm tốt công tác tuyên truyền về vấn đề an toàn chăm sóc giáo dục trẻ trong cộng đồng.
- Sưu tầm giúp giáo viên về các loại tranh ảnh, áp-phích có nội dung về bảo vệ môi trường.
3. KẾT LUẬN
 3.1. Ý nghĩa của đề tài, sáng kiến, giải pháp.
Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường có ý nghĩa rất lớn đối với việc hình thành nhân cách cho trẻ. Bởi vì giáo dục môi trường góp phần phát triển về đức, trí, thể, mĩ cho trẻ. Thông qua quá trình lĩnh hội tri thức về thế giới xung quanh từ đó tạo mối quan hệ đơn giản giữa các sự vật và hiện tượng tự nhiên phù hợp với đặc điểm nhận thức của trẻ, sẽ hoàn thiện các giác quan, tích lũy được một số kinh nghiệm, hình thành các khái niệm đơn giản trong cuộc sống. Việc lĩnh hội tri thức về môi trường có liên quan trực tiếp đến sự phát triển ở trẻ khả năng nhận thức, tư duy lôgic, chú ý, ngôn ngữ, sự quan sát
Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường còn góp phần phát triển tình cảm đạo đức cho trẻ về tình yêu thiên nhiên, có thái độ giữ gìn bảo vệ động thực vật Trẻ thường gắn bó và coi trọng những gì chúng chăm sóc. Sự đa dạng của động thực vật ở trường mầm non, việc trẻ trực tiếp chăm sóc chúng sẽ hình thành những phẩm chất, nhân cách như thái độ lao động, biết yêu lao động, có thói quen lao động, có trách nhiệm với công việc được giao.
Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường còn góp phần phát triển thể chất và lao động: Hình thành ở trẻ tình yêu lao động, thái độ bảo vệ tự nhiên. Điều quan trọng là trẻ phải cảm thấy thích thú trong quá trình lao động, kết quả lao động.
Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường còn là phương tiện phát triển thẩm mỹ, cái đẹp của tự nhiên có thể ảnh hưởng đến mọi trẻ. Khi cho trẻ làm quen với tự nhiên, cần hướng sự chú ý của trẻ đến hình dạng, sắc thái của hoa lá, sự vận động của động vật. Trong quá trình đó, trẻ học được cách cảm nhận vẽ đẹp của tự nhiên để từ đó chúng biết cảm nhận thế giới với sự hấp dẫn và đa dạng.
Vậy việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ sẽ góp phần giải quyết nhiệm vụ phát triển trẻ một cách toàn diện các mặt trí tuệ, đạo đức, lao động, thẩm mỹ.
Muốn thực hiện tốt việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ có hiệu quả, trước hết giáo viên không ngừng tự học, tự bồi dưỡng về các kiến thức bảo vệ môi trường cho trẻ.
+ Nắm vững mục tiêu, nội dung, phương pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường đối với trẻ mầm non.
+ Biết xây dựng kế hoạch lồng ghép các nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường vào các chủ đề và các hoạt động hằng ngày của trẻ.
+ Cung cấp các kiến thức về giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mọi lúc mọi nơi, thông qua băng, đĩa, bài thơ, bài đồng dao, thông qua việc trang trí môi trường.
+ Cho trẻ trải nghiệm thông qua các hoạt động như: giờ chơi, thông qua hoạt động lao động, hoạt động học
+ Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh trong việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, công tác tuyên truyền về vấn đề nuôi dạy con theo khoa học.
+ Thường xuyên theo dõi ghi chép những trẻ yếu để có kế hoạch bồi dưỡng kịp thời.
+ Giáo viên luôn luôn gương mẫu, nêu cao ý thức bảo vệ môi trường, là tấm gương sáng để trẻ noi theo.
Bởi vậy mỗi giáo viên cần phải xác định rõ đây là công việc thường xuyên phải làm nhằm không ngừng nâng cao chất lượng về giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ trong trường mầm non. Từ thực tế mà chúng tôi đang gặp phải.
 3.2. Kiến nghị, đề xuất: 	
* Đối với giáo viên:
- Tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng về ý thức bảo vệ môi trường.
- Thường xuyên làm đồ dùng đồ chơi từ những nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương phù hợp với chủ đề, đảm bảo khoa học và an toàn cho trẻ hoạt động.
* Đối với nhà trường: 
- BGH nhà trường tham mưu tích cực với các ban, ngành nhằm tăng trưởng cơ sở vật chất như tao môi trường cảnh quan bên ngoài, nhằm thu hút trẻ đến với thế giới tự nhiên, từ đó trẻ biết yêu thích thiên nhiên và hình thành được ý thức bảo vệ môi trường. 
- Đầu tư các trang thiết bị nhằm phục phụ nhu cầu cho trẻ như hệ thống vệ sinh, áp phích, 
* Đối với phòng giáo dục: 
- Tham mưu tích cực với lãnh đạo cấp trên để hỗ trợ kinh phí mua sắm trang thiết bị đồ chơi ngoài trời, 
- Mở các lớp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non đặc biệt là ý thức bảo vệ môi trường để kịp thời điều chỉnh theo sự đổi mới của chương trình giáo dục mầm non.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của bản thân tôi trong quá trình nghiên cứu một số biện pháp giáo dục ý thức trẻ bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi tại trường mầm non vào đầu năm học vừa qua dựa trên những biện pháp đó đã đem lại những kết quả đáng kể. Song bản thân tôi nhận thấy còn nhiều vấn đề cần tiếp tục học hỏi, tìm kiếm các giải pháp và kinh nghiệm của một số đồng nghiệp. Tuy nhiên việc tích lũy kinh nghiệm của bản thân không tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của hội đồng khoa học các cấp để từ đó bản thân tôi rút ra được các kinh nghiệm sâu sắc hơn trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.
 Tôi xin chân thành cảm ơn.