Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp đổi mới công tác chủ nhiệm ở trường THPT Đô Lương 2 trong việc xây dựng tập thể lớp tiên tiến vững mạnh
Công tác chủ nhiệm lớp là công tác tổ chức quản lý một lớp học sao cho khi
thầy cô có hoặc không có ở lớp thì lớp vẫn được duy trì ổn định, có tính tự giác cao
và mọi việc đều phải được hoàn thành tốt.
Trong nhà trường, đơn vị tổ chức cơ bản để giảng dạy và học tập là lớp học.
Để quản lý trực tiếp một lớp học nhà trường phải cử ra những giáo viên tâm huyết,
nhiệt tình để làm công tác chủ nhiệm lớp. Giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường phổ
thông là nhân vật trung tâm, là linh hồn của lớp, giáo viên chủ nhiệm lớp như thế
nào thì lớp học sẽ như thế. Hiệu quả công tác của người giáo viên chủ nhiệm lớp
được thể hiện thông qua chính sản phẩm giáo dục của mình. Vì vậy, người giáo
viên chủ nhiệm lớp ở trường phổ thông là người thay mặt Hiệu trưởng quản lý toàn
diện học sinh của một lớp học, là người chịu trách nhiệm chính về mọi hoạt động
của tập thể lớp và mọi hành vi của mỗi học sinh trong lớp mình phụ trách.
Giáo viên chủ nhiệm là người quản lý giáo dục toàn diện học sinh một lớp
trên cơ sở quản lý học tập và quản lý sự hình thành và phát triển nhân cách.
Giáo viên chủ nhiệm là cầu nối giữa tập thể học sinh với các tổ chức trong
và ngoài nhà trường, là người tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục.
Giáo viên chủ nhiệm là người đánh giá khách quan kết quả rèn luyện của
mỗi học sinh và phong trào chung của lớp.
Ngày nay, với sự nhận thức ngày càng đúng đắn và sâu sắc về giáo dục, có
thể coi giáo viên chủ nhiệm như một nhà quản lý với các vai trò: Người lãnh đạo
lớp học; người điều khiển lớp học; người làm công tác phát triển lớp học; người
làm công tác tổ chức lớp học; người giúp hiệu trưởng bao quát lớp học; người giúp
hiệu trưởng thực hiện việc kiểm tra sự tu dưỡng và rèn luyện của học sinh; người
có trách nhiệm phản hồi tình hình lớp. Một người giáo viên chủ nhiệm giỏi sẽ góp
phần xây dựng nên một tập thể lớp giỏi, nhiều tập thể lớp giỏi sẽ xây dựng nên một
nhà trường vững mạnh. Giáo viên chủ nhiệm là cầu nối giữa nhà trường - gia đình
và xã hội. Nếu thực hiện thành công công tác chủ nhiệm sẽ góp phần giáo dục học
sinh sau này trở thành thế hệ trẻ năng động, sáng tạo và tài năng.
Giáo viên chủ nhiệm phải chuẩn nghề nghiệp, có nhân cách toàn vẹn thể hiện
qua việc nhận thức, có thái độ và hành vi cá nhân phù hợp với chuẩn mực xã hội và
phát huy truyền thống đạo đức của dân tộc. Giáo viên chủ nhiệm phải yêu nghề, say
sưa với công tác giáo dục, có lòng nhân ái, có tinh thần trách nhiệm và tự trọng cao,
có lương tâm nghề nghiệp, khiêm tốn, cầu tiến, tích cực tự hoàn thiện không ngừng.4
Giáo viên chủ nhiệm phải là người có khả năng kích hoạt, gây hào hứng nhằm khơi
dậy sự hứng thú và động cơ học tập và rèn luyện đạo đức ở học sinh.
Để trở thành một GVCN chân chính thì người GV đó cần hội tụ đủ những
yếu tố sau: Có hiểu biết rộng về văn hóa chung, có tri thức sâu sắc; vững vàng về
môn học phụ trách ở lớp chủ nhiệm; có khả năng sáng tạo trong công tác giáo dục,
dạy học; có khả năng thu thập tích lũy tri thức để ngày càng nâng cao hoặc mở
rộng tầm hiểu biết của mình; có khả năng kích hoạt, gây hào hứng nhằm khơi dậy
sự hứng thú và động cơ học tập, rèn luyện đạo đức ở học sinh; GVCN cần tự trang
bị cho mình nhiều thủ thuật lôi cuốn đa dạng để khi cần có thể tung ra trước học
sinh nhằm tạo sự gần gũi, thân mật giữa cô và trò, giữa trò và trò; có sự thành thạo
trong các kĩ năng sư phạm như: giao tiếp sư phạm trước đám đông, biểu lộ và kiềm
chế tình cảm, cảm xúc khi cần thiết, ứng xử các tình huống sư phạm linh hoạt.
hình thành những kĩ năng tích hợp cho học sinh như kĩ năng đặt câu hỏi và trả lời, kĩ năng trình bày, kĩ năng phân tích tổng hợp, kĩ năng ra quyết định, kĩ năng xử lý tình huống, kĩ năng tự học, kĩ năng làm việc hợp tác (còn gọi là hợp tác nhóm hay hoạt động nhóm) Trong đó, kĩ năng làm việc hợp tác cần được đặc biệt quan tâm vì đây là kĩ năng sống mang tính thời đại, nó thể hiện cách làm việc theo cơ chế phân công hợp tác, tôn trọng quyền và lợi ích của từng thành viên và cùng nhau phát triển. Qua sự tổ chức hướng dẫn của giáo viên, học sinh được chia thành các nhóm. Mỗi em được phân công đảm trách một công việc của nhóm (nhóm trưởng, thư ký, theo dõi thời gian, động viên phát biểu, trình bày trước lớp). Tất cả thành viên trong nhóm được trình bày suy nghĩ của cá nhân nhưng cũng phải tôn trọng ý kiến người khác và chấp nhận sự thống nhất chung của nhóm. Mỗi nhóm sẽ cùng nhau thảo luận để giải quyết một nội dung khó của bài học mà chỉ với mỗi cá nhân có thể không tìm được lời giải đáp. + Ở tiết sinh hoạt lớp, giáo viên cần tạo điều kiện để các em tự đánh giá nhận xét về bản thân và lớp của mình. Các em có thể trình bày ý kiến về những việc làm tốt và chưa tốt; cùng nhau xây dựng nội quy của lớp; thiết kế, đề xuất các việc làm, hoạt động hằng tháng và cả năm học. + Một số chức vụ trong lớp như lớp trưởng, lớp phó, tổ trưởng, tổ phó nên được thay đổi theo tháng hoặc học kỳ để nhiều em được làm quen với kỹ năng điều hành, quản lý công việc đồng thời ngăn ngừa cách sống tự kiêu, độc đoán có thể xảy ra ngay từ tuổi học đường. + Xây dựng các quy tắc ứng xử với môi trường như giữ gìn vệ sinh trường lớp, bảo vệ môi trường sống, rèn luyện và bảo vệ sức khoẻ, tiết kiệm năng lượng, phòng chống tai nạn thương tích. Bên cạnh đó, cần chú ý xây dựng cảnh quan 40 trường lớp với những hình ảnh mang tính giáo dục và thẩm mỹ, những lời hay ý đẹp như “Bảo vệ môi trường là bảo vệ chính cuộc sống của chúng ta”, “Mỗi lần giao tiếp là mỗi lần bạn thể hiện mình”, “Bạn có thể vấp ngã, điều quan trọng là bạn phải đứng lên”... + Ngoài ra, cần tạo cơ hội cho các em được bày tỏ ý kiến của mình đối với thầy cô giáo và nhà trường qua việc thực hiện “Hộp thư những điều em muốn nói” và tổ chúc tư vấn cho học sinh. Rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh phải thông qua việc làm cụ thể và sự chủ động cao của các em. - Cách rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh phải từ dễ đến khó. Chẳng hạn khi học sinh mới vào lớp, trong mục cùng góp ý trong giờ sinh hoạt, tôi yêu cầu học sinh “Em hãy nói vài ý kiến của mình về những vi phạm của các bạn trong tuần vừa qua”. Ban đầu, các em còn nói năng lí nhí, mắt không dám nhìn thẳng, gương mặt căng thẳng. Nhưng sau vài lần, các em không còn những cái nhìn ái ngại, trở nên dạn dĩ hơn, cảm thấy tự tin và câu nói chắc gọn, cộng thêm một môi trường giáo dục thân thiện hoà đồng, cho phép các em tiến đến gần và hoà nhập với nhau, sau đó là những điều khác như đóng góp ý kiến cho tập thể, ý tưởng độc đáo cho các hoạt động của lớp phong phú hơn, hiệu quả hơn và đặc biệt kỹ năng làm việc nhóm, các em được trang bị lý thuyết cụ thể, rồi thực hành để hiểu. Với kỹ năng làm việc nhóm, các em được tập làm việc để biết cách hợp tác và chấp nhận lẫn nhau trong mọi hoàn cảnh. Mục đích quan trọng nhất là giúp các em tự tin hơn, tự lập hơn trong cuộc sống, đây là điều rất cần thiết trong cuộc sống của các em sau này. 2.3.12. Giáo viên chủ nhiệm lớp là tấm gương sáng cho học sinh noi theo Nhìn chung biện pháp để làm tốt công tác chủ nhiệm thì nhiều, tuỳ theo đặc điểm tình hình của mỗi lớp, giáo viên chủ nhiệm có thể tìm cho mình những biện pháp thích hợp. Tuy nhiên điều cơ bản nhất là giáo viên chủ nghiệm phải tạo được uy tín với học sinh và đồng nghiệp về năng lực chuyên môn và tư cách đạo đức, tác phong công việc. Chỉ có thể trở thành GVCN tốt khi thực sự là một tấm gương mẫu mực trong cuộc sống, giải quyết tốt các mối quan hệ không chỉ đối với học sinh lớp chủ nhiệm mà còn với gia đình, đồng nghiệp, với mọi người ở nơi cư trú. Có thể thấy mọi cử chỉ, cách ăn mặc, nói năng, đi đứng, thái độ biểu hiện của GVCN đối với mọi hiện tượng xã hội lúc có mặt học sinh hay không có mặt học sinh đều có ảnh hưởng đến nhân cách học sinh lớp chủ nhiệm. Trong lớp học, GVCN là người để các em noi theo. Cách hành động, suy nghĩ, cư xử của giáo viên sẽ ảnh hưởng rất nhiều về quan niệm của học sinh và phụ huynh về giáo viên. Bản thân tôi vừa là GVCN đồng thời là giáo viên bộ môn Toán. Vì vậy, khi đến trường hoặc lên lớp, tôi đều có những tác phong làm gương cho học sinh. Giáo viên chủ nhiệm cần thường xuyên quan tâm sát sao đến học sinh, giao tiếp ứng xử văn hoá, sống lành mạnh trong sáng, đánh giá kết quả rèn luyện, học 41 tập công bằng khách quan thì có ảnh hưởng rất tốt đến sự rèn luyện đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh, ngược lại nếu giáo viên lạm dụng chức trách quyền hạn, nhiệm vụ mà coi thường thờ ơ, thiếu tôn trọng, đánh giá kết quả tu dưỡng rèn luyện, thi đua khen thưởng thiếu công bằng, sai lệch, sống làm việc thiếu gương mẫu, lời nói không đi đôi với việc làm đều có tác động không tốt và ảnh hưởng lớn việc giáo dục đạo đức học sinh. Theo tôi, chỉ khi nào thầy cô cảm thấy hứng thú với bài dạy thì sự hứng thú đó mới lây truyền sang học sinh. Sự hứng thú này đi đôi với sự soạn bài trước và có một chương trình trước cho những gì phải làm trong giờ học thay vì một thái độ "tùy cơ ứng biến". Giáo viên cần chuẩn bị đầy đủ tài liệu, đồ dùng dạy học trước khi dạy. Người dạy càng tận tâm thì các em càng cố gắng học. Khi lên lớp, GV cần có lời nói gọn, rõ ràng, dứt khoát. Khi nói nhìn thẳng vào học sinh, nói thẳng với các em chứ đừng nói như nói với chính mình hay nói khơi khơi giữa lớp. Dùng từ, câu dễ hiểu, hợp với trình độ học sinh. Biết lắng nghe học sinh nói. Mỗi khi các em phát biểu ý kiến hay nói một điều gì, thầy cô dù bận rộn cũng phải lắng nghe các em nói. Có như vậy khi thầy cô nói các em mới chú ý nghe trở lại. Bên cạnh đó, GVCN biết thông cảm và chia sẻ những khó khăn của các em. Trả lời những câu hỏi của các em một cách thấu đáo (nếu chưa có câu trả lời, hứa sẽ tìm câu trả lời chính xác). Cho các em biết là các em có thể điện thoại cho thầy cô để nói chuyện hay hỏi bài vở (cách làm bài, giải thích chữ khó, cách trả lời...). Hỏi các em về những khó khăn trong đời sống, những khó khăn ở trường... giúp các em giải quyết những khó khăn này. Trong lớp học hay ngoài lớp học, thầy cô còn phải đóng vai người anh, người chị mà các em có thể tin tưởng, nhờ cậy được. Qua đó, các em sẽ biết sống nhẫn nại, kiên trì và giàu lòng nhân ái. 42 Chương 3 KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM GIẢI PHÁP 3.1. Kết quả đạt được Sau khi thực hiện những biện pháp trên với lớp 12A1, trường THPT Đô Lương 2 năm học 2018 - 2019 lớp đã đạt được nhiều kết quả khả quan. Việc phân công nhiệm vụ rõ ràng cho từng học sinh trong ban cán sự lớp đã đem lại hiệu quả trong việc quản lí nề nếp và chất lượng học tập. Các em thực hiện nhiệm vụ đầy đủ với tinh thần trách nhiệm cao. Có những trường hợp GVCN không cần có mặt nhưng các em vẫn quản lí lớp tốt. Đây là một trong những nhân tố quyết định thành tích lớp đạt được. Lớp tôi chủ nhiệm các em đều tham gia tốt các hoạt động của trường của Đoàn trường và luôn được đánh giá cao, nhiều năm lớp đạt danh hiệu xuất săc và bản thân tôi được hội đồng thi đua nhà trường công nhận là giáo viên chủ nhiệm giỏi. Trong năm học qua tôi đã áp dụng những biện pháp trên và đạt hiểu quả. Tuy nhiên cũng cần có sự phối hợp của ban giám hiệu nhà trường, các tổ chức Đoàn. Đặc biệt sự quan tâm của phụ huynh, của ban đại diện cha mẹ đóng vai trò rất lớn. Đại đa số học sinh của lớp chủ nhiệm có ý thức, kỷ luật cao. Các em tự rèn cho mình một ý thức giữ gìn lớp sạch đẹp, tự trang trí lớp học. Trong thời gian gần đây lớp A1 mà tôi được phân công chủ nhiệm đã đạt được những thành tích như sau: - Không có hiện tượng HS phải đưa ra hội đồng kỷ luật nhà trường. - Quan hệ thầy trò, bạn bè ngày càng được thắt chặt. - Uy tín nhà giáo được nâng cao, tạo được niềm tin trong phụ huynh học sinh. - Về công tác Đoàn: + Giải nhất văn nghệ. + Giải ba bóng đá. + Giải nhất kéo co. + Giải nhất bóng chuyền. + Giải nhất cắm hoa. + Giải ba báo tường. + Giải nhất cuộc thi “Chúng em với an toàn giao thông”. + Giải nhất và giải nhì cuộc thi “Rung chuông vàng” 43 - Về học tập: + Mặc dù trường đóng trên địa bàn xã miền núi có xuất phát điểm thấp nhưng bằng sự nỗ lực của cả thầy và trò năm học 2017-2018 trong kỳ thi chọn học sinh giỏi tỉnh lớp tôi đã đạt được 2 giải nhì, 6 giải ba,2 giải khuyến khích. + Học kỳ 1 năm 2018-2019 lớp đạt 98% học sinh xếp loại học lực giỏi, 2% xếp loại học lực khá. - Về hạnh kiểm: + Từ khi nhận lớp cho đến nay tập thể lớp A1 luôn đạt 100% hạnh kiểm tốt. Kết quả là cuối học kỳ 1 vừa qua lớp tôi được xếp thứ nhất toàn trường. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC 44 Văn nghệ chào mừng năm học mới Giải nhất văn nghệ chào mừng 20-11 45 Giải nhất hoạt động kéo co Giải nhất hoạt động bóng chuyển 46 Tập san chào mừng ngày 20-11 của lớp đạt giải cao 47 Trong cuộc thi Rung chuông vàng lớp có 2 em đạt giải cao, đó là: Em Trần Thị Tới đạt giải nhất, em Hoàng Anh Tuấn đạt giải nhì 48 Khuyến khích, động viên học sinh có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập. Điển hình có em Trần Thị Tới gia đình khó khăn (thuộc hộ nghèo nhiều năm liền) nhưng đã vươn lên trong học tập đạt giải nhì môn Vật lí và giải ba môn Toán trong kỳ thi HSG tỉnh năm học 2017-2018 49 Tổ chức khen thưởng học sinh xuất sắc kịp thời theo tuần, theo tháng 50 Trong kỳ thi HSG tỉnh năm học 2017-2018 lớp đạt được kết quả: 2 giải nhì, 6 giải ba, 2 khuyến khích Môn Toán do giáo viên chủ nhiệm bồi dưỡng đã đạt được 2 giải ba trong kỳ thi HSG tỉnh năm học 2017-2018 51 Tổ chức các hoạt động trải nghiệm để qua đó giáo dục kỹ năng sống cho học sinh 52 3.2. Kết luận chung về thử nghiệm Với những kết quả đạt được trong công tác chủ nhiệm thời gian qua cho phép rút ra kết luận: Các hoạt động mà giáo viên chủ nhiệm tổ chức đã có tác động tích cực đến việc xây dựng tập thể lớp tiên tiến vững mạnh ở trường THPT. - Kết quả thu được từ thử nghiệm đã chứng minh rằng những kinh nghiệm mà tác giả đề xuất có khả năng áp dụng cho các lớp trong toàn trường, các trường THPT huyện Đô Lương, Nghệ An nói riêng và các trường THPT trong toàn tỉnh nói chung, trong việc xây dựng tập thể lớp tiên tiến vững mạnh ở trường THPT trong điều kiện thực tế hiện nay. 53 PHẦN III - KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT 1. Đóng góp của đề tài 1.1. Tính mới Các giải pháp đổi mới công tác chủ nhiệm trong đề tài đáp ứng yêu cầu phát triển nhân cách của học sinh trong giai đoạn hiện nay, học sinh không chỉ tiếp cận, được cung cấp kiến thức về mọi mặt của đời sống văn hóa xã hội mà còn được hình thành và phát triển nhiều phẩm chất quan trọng: nhân ái, yêu nước, trung thực, trách nhiệm; nhiều năng lực cần thiết: năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề, năng lực tự học và sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực tính toán, năng lực ngôn ngữ, năng lực thẩm mỹ, năng lực thể chất, Bên cạnh đó, tuỳ thuộc vào điều kiện thời gian, hoàn cảnh cụ thể, giáo viên linh hoạt lựa chọn cách thức hoạt động phù hợp khi tiến hành công tác chủ nhiệm, chính vì vậy hiệu quả giáo dục học sinh được nâng cao rõ rệt và có tính bền vững. Quan trọng hơn, đổi mới công tác chủ nhiệm nhằm góp phần hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực học sinh trong việc xây dựng tập thể lớp tiên tiến vững mạnh như trên đã tạo nên mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa GVCN với HS, GVCN - HS - Phụ huynh - Các tổ chức trong nhà trường. Mọi thành viên đều được tôn trọng và trao quyền chủ động trong quá trình giáo dục HS. Hơn nữa, cùng với các giải pháp đổi mới công tác chủ nhiệm này, HS đã làm ra được nhiều sản phẩm đẹp, có tính giáo dục cao. Đây cũng là một hướng đi rất mới mẻ. 1.2. Tính khoa học Sáng kiến kinh nghiệm của tôi phù hợp với Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8 Ban chấp hành trung ương (Khoá XI) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo tập trung đổi mới phương pháp dạy học, chú trọng vào giáo dục phẩm chất, năng lực cho học sinh. Sáng kiến kinh nghiệm của tôi được triển khai trên cơ sở lý luận và thực tiễn vững chắc, có tính cụ thể, rõ ràng, chính xác, khách quan cao. Sáng kiến kinh nghiệm của tôi được trình bày, giải quyết vấn đề với một hệ thống các đề mục rõ ràng, logic và mạch lạc. Mọi vấn đề đều được lập luận chặt chẽ, có cơ sở, có tính thuyết phục cao. 1.3. Tính hiệu quả Mục tiêu của chương trình phổ thông mới là GD phát triển con người toàn diện về 4 mặt đức, trí, thể, mỹ. Giáo dục học sinh nói chung và giáo dục nhằm góp phần hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực học sinh nói riêng là một quá trình tác động có mục đích, có kế hoạch đến học sinh nhằm hình thành và bồi 54 dưỡng những nét tính cách của con người mới phù hợp mục đích giáo dục theo hướng hiện đại. Nhiệm vụ xây dựng tập thể lớp tiên tiến vững mạnh là mục tiêu quan trọng hàng đầu của quá trình giáo dục tổng thể. Riêng trường THPT Đô Lương 2, công tác chủ nhiệm đã có nhiều đổi mới và đạt được những thành tựu đáng kể góp phần hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực học sinh một cách hiệu quả. 2. Kết luận Qua quá trình làm công tác chủ nhiệm, với những thành quả đã đạt được tôi rút ra các kinh nghiệm như sau: + Xây dựng tập thể lớp vững mạnh là hết sức phong phú và phức tạp. Đòi hỏi ngoài những phẩm chất và năng lực của mọi giáo viên bình thường khác, giáo viên chủ nhiệm lớp còn phải có lòng nhiệt tình, yêu nghề, yêu trẻ sâu sắc, chấp nhận gian khó và rèn luyện năng lực hoạt động xã hội, đoàn thể, chính trị,... để làm tốt công tác chủ nhiệm của mình. + Để xây dựng được tập thể lớp tiên tiến vững mạnh đòi hỏi người giáo viên phải thật sự hết sức yêu quý học sinh, phải biết lấy sự tiến bộ của học sinh làm niềm vui và hạnh phúc cuộc sống của mình. + Phải biết hi sinh cả thời gian, sức lực, đặt hết tâm huyết vào công việc, quyết tâm giáo dục đến nơi đến chốn. + Việc tìm hiểu học sinh không chỉ dừng lại trên sổ sách mà cần phải đi sâu vào hoàn cảnh thực tế của từng em, đặc biệt chú trọng đối với học sinh cá biệt để có biện pháp uốn nắn kịp thời. + Phải có các hình thức khen thưởng xử phạt hợp lí lúc đó mới tạo ra được không khí thi đua, rèn luyện trong tập thể lớp. + Phải biết kết hợp giáo dục học sinh từ nhiều phía: Nhà trường, gia đình, xã hội. + Muốn cho học sinh làm một việc gì đó thì người giáo viên phải tạo cho các em ham muốn làm việc đó, cho các em thấy được lợi ích của nó. + Luôn tôn trọng học sinh, nhất là ở nơi đông người. + Luôn đặt lợi ích của học sinh làm đầu, xem các em là trung tâm của mọi vấn đề trong lớp học. + Từng bước rèn luyện cho các em năng lực tự quản, tự giải quyết các vấn đề. Từ đó học sinh sẽ cảm nhận được vai trò làm chủ của mình. + Người giáo viên chủ nhiệm cần phải gương mẫu, chuẩn mực, bình tĩnh trong xử lí các tình huống. Kiên quyết, cứng rắn trong xử phạt, nhưng phải biết động viên khuyến khích trong những trường hợp cần thiết. Trên cơ sở lý luận và thực trạng về công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên trường trung học phổ thông, đề tài đề xuất được một số kinh nghiệm giúp xây 55 dựng tập thể lớp vững mạnh ở trường trung học phổ thông qua công tác chủ nhiệm lớp. Đề tài đã tiến hành tổ chức thử nghiệm các kinh nghiệm trên tại các trường trung học phổ thông Đô lương 2, Đô Lương 3, Đô Lương 4, Anh Sơn 2, Tân Kỳ và đã khẳng định hiệu quả của các biện pháp đề xuất trong việc nâng cao chất lượng lớp chủ nhiệm cho giáo viên trung học phổ thông qua công tác chủ nhiệm lớp. Đối chiếu với nhiệm vụ của đề tài đặt ra, nội dung nghiên cứu đã giải quyết trọn vẹn các nhiệm vụ của đề tài. 3. Đề xuất Để tạo điều kiện cho giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm tôi có một số đề xuất như sau: + Tuyên truyền và vận động phụ huynh không coi việc giáo dục con em là việc riêng của giáo viên. + Thành lập tổ chủ nhiệm trong trường, thông qua đó các GVCN có thể trao đổi, học hỏi kinh nghiệm của nhau để giúp nhau làm tốt hơn nữa cong tác chủ nhiệm. + Các cấp lãnh đạo cần thường xuyên tổ chức các hội thảo về công tác chủ nhiệm để giáo viên học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. + Tham mưu với các cấp chính quyền địa phương chỉ đạo các lực lượng ngoài nhà trường tham gia công tác giáo dục tại địa phương. + Có hình thức khen thưởng các giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm nhằm động viên khuyến khích họ. + Mở nhiều lớp tập huấn, thường xuyên xây dựng tổ chức các chuyên đề về đổi mới công tác chủ nhiệm để GVCN thấy rõ: Sứ mệnh người thầy của mình trong quá trình giáo dục học sinh, cách thức tổ chức hoạt động cho HS một cách sinh động, mới mẻ, hấp dẫn, các hình thức kỷ luật giáo dục tích cực áp dụng đối với từng trường hợp, đối tượng HS cụ thể. + Tổ chức cho học sinh gặp gỡ với các chuyên gia tư vấn tâm lý để các em giải đáp thắc mắc và được chia sẻ những lời khuyên bổ ích và học hỏi các kỹ năng mềm quan trọng (kỹ năng thuyết trình, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng từ chối,...). + Tổ chức nhiều buổi hội thảo, buổi hoạt động ngoại khóa về nhiều chủ đề liên quan đến đời sống học đường (pháp luật, truyền thống dân tộc, truyền thống tôn sư trọng đạo, sức khỏe sinh sản vị thành niên, thời trang và tuổi trẻ, bảo vệ môi trường,), nhiều hoạt động trải nghiệm (làm thiệp chúc mừng, làm bánh dân gian, kinh doanh ẩm thực) nhằm hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực của người học sinh mới. + Bên cạnh việc xây dựng những nội quy kỷ luật học sinh, cần phải xây dựng nội quy kỷ luật lao động của giáo viên cần tạo ra bầu không khí tâm lý tích cực trong nhà trường, giáo viên có quan hệ đồng nghiệp thân thiết, tương trợ, 56 đoàn kết lẫn nhau, có môi trường sống lành mạnh. Sự mẫu mực trong sinh hoạt, lối sống của giáo viên sẽ là tấm gương soi sáng và có tác dụng giáo dục rất lớn đối với học sinh. + GVCN cần không ngừng cập nhật những văn bản mới về giáo dục học sinh đồng thời không ngừng học hỏi, đổi mới cách thức chủ nhiệm lớp để bồi dưỡng và phát huy tối đa phẩm chất, năng lực của người học sinh. Đặc biệt các giáo viên chủ nhiệm cần nâng cao vai trò trách nhiệm của mình để chủ động xây dựng nội dung chủ nhiệm và vận dụng các phương pháp chủ nhiệm một cách linh động, hiệu quả nhất. + Trong gia đình ông bà, cha mẹ cần thường xuyên quan tâm, yêu thương, nhắc nhở động viên các em cả khi các em làm điều hay cũng như lúc các em vấp ngã. + Gia đình cần thường xuyên kết hợp chặt chẽ với GVCN để nắm bắt kịp thời tâm sinh lý, nguyện vọng và những ưu thế, hạn chế của con em mình. Từ đó, góp phần hỗ trợ, giúp đỡ các em hoàn thiện mình, hình thành và phát triển phẩm chất năng lực tốt. + Gia đình cần khuyến khích con tự lập, chăm chỉ học tập, làm việc nhà, không bao bọc con mà biết ở bên để giám sát, kiểm tra hỗ trợ các em. Trên đây là một vài kinh nghiệm nho nhỏ của bản thân trong quá trình làm công tác chủ nhiệm lớp. Trong phần trình bày chắc hẳn không tránh khỏi sai sót, rất mong nhận được sự góp ý của các bạn đồng nghiệp và cán bộ quản lý giáo dục để đề tài được hoàn thiện và hữu ích hơn. Xin chân thành cảm ơn. Đô Lương, ngày 28 tháng 3 năm 2019 Người thực hiện Nguyễn Thị Minh Mẫn 57 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Tài liệu bồi dưỡng CBQL, GV về công tác chủ nhiệm trong trường THCS, THPT (Quyển 1 và quyển 2), NXB ĐH Sư phạm Hà Nội. 2. Giáo trình tâm lí sư phạm. 3. Nguyễn Quang Uẩn (chủ biên), Nguyễn Văn Luỹ, Giáo trình tâm lí học đại cương. NXB Đại học Sư phạm. 4. Những điều Giáo viên chủ nhiệm cần biết, NXB Lao Động. 5. Công tác chủ nhiệm ở trường trung học, NXB ĐH Sư phạm Hà Nội. 6. Sổ chủ nhiệm lớp. 7. Các tập san giáo dục, các bài tham luận trên internet.
File đính kèm:
- video_67.pdf