Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp để xây dựng lớp học hạnh phúc

 ỦY BAN NHÂN DÂN THỊ XÃ QUẾ VÕ
 TRƯỜNG THCS VIỆT THỐNG
 BÁO CÁO 
 BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC 
 TRONG CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP 
 TÊN BIỆN PHÁP: 
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐỂ XÂY DỰNG LỚP HỌC HẠNH 
 PHÚC”
 Tác giả: Trần Thị Oanh
 Môn giảng dạy: Ngữ Văn
 Trình độ chuyên môn: Thạc sĩ
 Chức vụ: Giáo viên
 Đơn vị công tác: Trường THCS Việt Thống
 Quế Võ, ngày 01 tháng 11 năm 2023 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT Quy ước Nội dung
 1 THCS Trung học cơ sở
 2 GV Giáo viên
 3 HS Học sinh
 4 GVBM Giáo viên bộ môn
 5 GVCN Giáo viên chủ nhiệm
 6 BGH Ban giám hiệu
 7 PHHS Phụ huynh học sinh
 2 dục phổ thông. Để thực hiện tốt các chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước 
về công tác giáo dục, đòi hỏi các cơ sở giáo dục phải tiếp tục nâng cao chất lượng 
dạy và học; thực hiện nghiêm kỷ cương, nề nếp, dân chủ trong trường học, xây 
dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng chống bạo lực 
học đường và thực hiện tốt vệ sinh trường học; tăng cường giáo dục chính trị tư 
tưởng, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống và ứng xử văn hóa cho học sinh. Đây được 
xem là nhiệm vụ trọng tâm của ngành giáo dục trong đó giáo viên làm công tác 
chủ nhiệm đóng một vai trò vô cùng quan trọng. 
 Như chúng ta đã biết, GVCN không chỉ là nhà quản lí học sinh mà còn phải 
dạy dỗ và chịu trách nhiệm về mặt học tập, đạo đức của các em. Với tư cách là 
nhà sư phạm, GVCN có trách nhiệm truyền đạt tất cả yêu cầu, kế hoạch giáo dục 
của nhà trường tới tập thể và từng học sinh của lớp chủ nhiệm không phải bằng 
mệnh lệnh mà bằng sự thuyết phục, cảm hóa, bằng sự gương mẫu của người giáo 
viên chủ nhiệm, để mục tiêu giáo dục được học sinh chấp nhận một cách tự giác, 
tự nguyện. Mặt khác, GVCN là người tập hợp ý kiến, nguyện vọng của từng học 
sinh trong lớp để phản ánh với BGH, với các tổ chức trong nhà trường và các giáo 
viên bộ môn. Khi tiếp nhận thông tin từ học sinh, người giáo viên chủ nhiệm cần 
xử lí kịp thời với tư cách là nhà sư phạm, điều đó có tác dụng rất lớn trong việc 
ngăn chặn các tình huống xấu có thể xảy ra trong trường học. Sự thật là, có rất 
nhiều học sinh có thể tâm sự, chia sẻ mọi vấn đề của mình với GVCN. Do đó, chủ 
nhiệm lớp là một công việc khó khăn, vất vả nhưng vô cùng vinh dự và đáng tự 
hào.
 Nhận thức được vai trò quan trọng của GVCN lớp trong suốt thời gian công 
tác tôi đã dành rất nhiều thời gian, tâm sức cho công tác chủ nhiệm lớp. Làm thế 
nào để GVCN hoàn thành tốt sứ mệnh của mình? Làm như thế nào để xây dựng 
một môi trường học tập thực sự hạnh phúc? Làm thế nào để học sinh cảm thấy 
lớp học của mình giống như một gia đình và bản thân các em là thành viên trong 
gia đình ấy? Những câu hỏi đó đã luôn trăn trở và thường trực trong lòng tôi. Vì 
vậy, tôi mạnh dạn nghiên cứu và thực hiện đề tài “Một số biện pháp để xây dựng 
lớp học hạnh phúc” mục đích giúp cho HS cảm thấy vui vẻ, hứng thú và hạnh 
phúc khi được học tập trong chính ngôi trường của mình.
 - Thời gian thực nghiệm: Từ tháng 10 năm 2022 đến tháng 5 năm 2023.
 - Đối tượng: HS lớp 7A trường THCS Việt Thống, xã Việt Thống, thị xã 
Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh với 43 em. Đây là lớp do tôi trực tiếp chủ nhiệm.
 4 3, Hàng ngày đi học bạn cảm thấy thế nào?
 Rất thích  Thích  Bình thường Chán 
4, Cảm nhận của bạn về các tiết học ở trên lớp?
 Hứng thú với tất cả các tiết học trên lớp
 Chỉ hứng thú với tiết học của một số môn hoặc một số thầy cô
 Bình thường
 Chán tất cả các tiết học
6, Ở trường mối quan hệ của bạn với bạn bè xung quanh như thế nào?
 Tốt đẹp  Bình thường  Tệ  Rất tệ
7, Bố mẹ bạn có biểu hiện như thế nào trước kết quả học tập của bạn?
 Vui vẻ, hài lòng Không có biểu hiện gì
 Luôn động viên khích lệ Không hài lòng 
8, Quan hệ giữa bạn với các thầy cô giáo?
 Thân thiện, gần gũi
 Thầy cô rất nghiêm khắc xa cách với học sinh
 Bình thường
9, Bạn có hay nhận được lời khen ngợi từ các thầy cô giáo
 Thường xuyên  Thỉnh Thoảng  Không bao giờ 
10, Mỗi khi nhận sự chỉ trích, chê bai từ thầy cô hoặc bố mẹ em cảm thấy 
như thế nào?
 Rất buồn chán  Bình thường vì đã quen
 Hơi buồn  Chán ghét, tự ti, mặc cảm
11, Đến trường bạn có cảm giác an toàn (trước nguy cơ bạo lực học đường 
và các tệ nạn xã hội) không?
 Có  Không
12, Bạn có thấy yêu mến, gắn bó với trường học của mình?
 Có  Không
13, Bạn mong muốn điều gì từ phía các thầy cô giáo và bố mẹ mình để việc 
học tập của bạn trở nên thoải mái, hạnh phúc hơn?
 6 việc làm hữu ích thầm lặng, những niềm vui nho nhỏ, những nụ cười, những ánh 
mắt thân thương”.
 Như vậy, có nhiều cách diễn đạt khác nhau về khái niệm của lớp học hạnh 
phúc, nhưng theo quan niệm của bản thân tôi: Lớp học hạnh phúc là nơi mà mọi 
người biết lắng nghe, thấu hiểu, biết chia sẻ, đồng cảm. Ở đó tất cả đều được tôn 
trọng, được ghi nhận, được an toàn và được sống trong tình yêu thương. Như vậy 
lớp học hạnh phúc là lớp học mà cả cô và trò đều cảm thấy hạnh phúc. 
2.2. Các tiêu chí để xây dựng lớp học hạnh phúc
Từ quan niệm về ở lớp học hạnh phúc ở trên, người viết xin đưa ra 4 tiêu chí 
để xây dựng hạnh phúc đó là:
 -Lắng nghe, thấu hiểu
 - Chia sẻ, đồng cảm
 - Tôn trọng, được ghi nhận
 - An toàn, yêu thương
 Trong môi trường giáo dục GVCN cần phải biết lắng nghe chia sẻ, đồng 
cảm đối với các em học sinh từ đó gắn kết tình cảm cô trò để xây dựng một lớp 
học hạnh phúc. Có thể nói, GVCN không chỉ đóng vai trò là một người Thầy mà 
còn là người Cha, người Mẹ, người bạn trong lòng mỗi học trò.
2.3. Một số biện pháp để xây dựng lớp học hạnh phúc
 - Biện pháp 1: Vận dụng quy tắc 2H (Hiểu rõ - Hợp tác) để xây dựng lớp 
học hạnh phúc
 - Biện pháp 2: Vận dụng quy tắc 2N (Nghiêm khắc - Ngọt ngào) để xây dựng 
lớp học hạnh phúc
 8 Ví dụ: Ngay khi tiếp quản lớp chủ nhiệm tôi đã thiết kế cho học sinh bản sơ 
yếu lý lịch nhằm cung cấp cho GVCN những thông tin cơ bản, cần thiết về các 
HS trong lớp:
 SƠ YẾU LÍ LỊCH HỌC SINH
I. Phần tự ghi của học sinh 
1. Họ và tên học sinh:. Giới tính: ............
2. Ngày. tháng. năm sinh Dân tộc:.... Tôn giáo:.............
3. - Địa chỉ thường trú: Xóm..thôn ..xã .huyện ........
4. - Họ, tên cha: ...........Nghề nghiệp:....SĐT:..
 - Họ, tên mẹ: ..............Nghề nghiệp:.SĐT:....
5. Điều kiện kinh tế gia đình:........................................................
6. Xếp loại của năm học 2021 - 2022:
 - Học lực:.Rèn luyện:.
 - Chức vụ đã làm ở năm học trước:...
7. Năng khiếu: Môn học yêu thích:.
8. Các bạn thân hiện nay:
9. Em có cảm thấy hạnh phúc khi đến trường không? Điều gì khiến em thích/ 
không thích khi học tập tại trường?
10. Chỉ tiêu phấn đấu của em trong năm học này:
Học lực:..Rèn luyện:
11. Em có ý kiến, đề nghị gì với GVCN và nhà trường:
.................................................................................................................................
II. Phần ghi của PHHS
1. Phụ huynh có thường xuyên quan tâm, giáo dục con em mình hay không? 
Vì sao?...............................................................................................................
2. Phụ huynh tạo điều kiện gì cho con em mình học tốt ? 
.................................................................................................................................
3. Phụ huynh có nhận xét gì về con em mình?
.
4. PHHS có đề nghị gì với nhà trường và GVCN?
.
 10 đua dành bông hoa điểm tốt dâng lên thầy cô; một nhóm học sinh tham gia thi văn 
nghệ, một nhóm khác sẽ làm báo tường, các nhóm còn lại tham gia thể dục thể 
thao. Tất cả học sinh dù có năng khiếu hay không có năng khiếu đều sẽ tham gia, 
chỉ cần các em có một tinh thần tự giác và nghiêm túc. Kết quả là sau cuộc thi các 
học sinh của tôi đều trưởng thành hơn, các con học được cách hợp tác với nhau, 
có được sự vui vẻ và đoàn kết. 
 HS tham gia vẽ trang trí báo tường chào mừng 20/11
 Thứ hai, bên cạnh việc xây dựng giá trị hợp tác giữa HS với HS, GV cũng 
cần chú trọng xây dựng mối quan hệ hợp tác giữa GV với HS, GV với các lực 
lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường như: các PHHS, GVBM, tổ chức Đoàn 
- Đội và chính quyền địa phương. GVCN cần biết lắng nghe, biết thấu hiểu, 
chia sẻ, đồng cảm và có khả năng nắm bắt được tâm sinh lý lứa tuổi của học sinh. 
Có như vậy, HS mới sẵn sàng hợp tác với GV trong quá trình học tập và rèn luyện. 
Mỗi tiết sinh hoạt lớp tôi thường nhắn nhủ với HS của mình rằng: “Dù có bất cứ 
chuyện gì xảy ra với các con thì cô vẫn luôn ở đây, luôn sẵn sàng lắng nghe, chia 
sẻ, giúp đỡ và bảo vệ các con. Hãy tin tưởng cô, các con nhé!” 
 Ví dụ: Em Nguyễn Thị Quỳnh Liên1 là một học sinh khá trầm tính ở lớp tôi. 
Khi nhận công tác chủ nhiệm lớp, qua theo dõi và quan sát tôi nhận thấy em Liên 
1 Tên học sinh đã được thay đổi để đảm bảo tính riêng tư và tôn trọng đối với HS
 12