Sáng kiến kinh nghiệm Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
Môn ngoại ngữ nói chung, tiếng Anh nói riêng, là môn văn hoá cơ bản, bắt buộc trong chưng trình giáo dục phổ thông, là một bộ phận không thể thiếu của học vấn phổ thông. Cùng với toán học và tiếng mẹ đẻ, môn tiếng Anh (cũng như các môn ngoại ngữ khác như tiếng Pháp, tiếng Nga hay tiếng Trung Quốc) tạo thành 3 môn trụ cột trong chương trình giáo dục phổ thông vì một mặt chúng có nhiệm vụ trang bị cho học sinh những tri thức và cơ sở khoa học để nhận thức thế giới khách quan, mặt khác chúng là công cụ giúp học sinh nắm chắc và nghiên cứu sâu hơn tri thức cơ sở của các chuyên ngành khác.
Tiếng Anh còn là một công cụ giao tiếp giúp HS tiếp thu những tri thức khoa học, kỹ thuật tiên tiến, tìm hiểu các nền văn hoá đa dạng và phong phú trên thế giới và giúp HS dễ dàng hội nhập với cộng đồng quốc tế.
Môn tiếng Anh ở trường phổ thông góp phần phát triển tư duy trong đó có tư duy ngôn ngữ và hỗ trợ cho việc dạy và học tiếng Việt. Với đặc trưng riêng, môn tiếng Anh còn góp phần đổi mới phương pháp dạy học, lồng ghép và truyền tải nội dung của nhiều môn học khác . Môn tiếng Anh còn góp phần hình thành và phát triển nhân cách của HS, giúp cho việc thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện ở trường phổ thông.
Chương trình môn Tiếng Anh ở trường phổ thông được xây dựng theo quan điểm giao tiếp chủ điểm với những định hướng cơ bản:
v Hình thành kỹ năng giao tiếp là mục tiêu cuối cùng của quá trình dạy học; kiến thức ngôn ngữ là phương tiện cần thiết để hình thành và phát triển các kỹ năng giao tiếp.
v HS là chủ thể của quá trình dạy học. HS tích cực, chủ động, sáng tạo, trong rèn luyện và vận dụng kỹ năng giao tiếp bằng Tiếng Anh. Giáo viên là người tổ chức, hướng dẫn quá trình dạy học.
thực hiện bằng nhiều kỹ thuật và chiến lược .Để việc dạy đọc có kết quả tốt ,tiến trình dạy một bài đọc thường được tiến hành theo ba giai đoạn : Các hoạt động trước khi đọc (Pre-reading activities) Các hoạt động trong khi đọc (While-reading activities) Các hoạt động sau khi đọc (Post-reading activities) II.Các hoạt động trước khi đọc (Pre-reading activities) Các hoạt động trước khi đọc bao gồm những hoạt động và thủ thuật nhằm đạt được những mục đích sau: Gây hứng thú (Arouse interest) Thiết lập ngữ cảnh (Set up the context) Tạo nhu cầu, lý do, mục đích của việc đọc (Creat reasons for reading) Dạy trước cấu trúc, từ mới cần thiết cho đọc hiểu (Pre-teach structures, new words) Giới thiệu tóm tắt nội dung bài đọc (Introduce briefly the topic, content) Gợi ý, hướng sự chú ý vào những điểm chính của bài đọc (Eliciting, guiding questions) Cho học sinh đoán trước nội dung bài đọc (Predict the context) Nêu những điều muốn biết qua bài đọc (Give expectation) Tuy nhiên tuỳ theo mục đích và đặc thù của từng kiểu, loại bài đọc mà nhười thầy có thể chọn những hoạt động và thủ thuật cụ thể cho phù hợp. III. Các hoạt động luyện tập trong khi đọc (While-reading activities) Các hoạt động luyện tập trong khi đọc là những bài tập được thực hiện ngay trong khi HS đang đọc bài khoá, HS có thể đọc đI đọc lại để thực hiện các bài tập. Các hình thức luyện tập ở giai đoạn này là để tìm hiểu, khai thác nội dung bài đọc. Tuỳ theo mục đích và mức độ khó của từng bài, giáo viên thay đổi cách dạy, cách khai thác khác nhau, có thể vừa về nội dung, vừa về ngôn ngữ. Giáo viên có thể lựa chọn một số bài tập đọc và cho HS luyện tập trước ở nhà để khi hoạt động nhóm, HS có thể so sánh và trao đổi kết quả làm việc ở nhà với nhau. Hình thức này giúp HS yếu tự tin hơn và HS khá không có cảm giác mình bị kéo lùi lại. Một số bài tập được thiết kế để HS có thể tự sửa chữa được sẽ giúp Hs tự đánh giá được kết quả đọc của mình và dần dần khả năng đọc sẽ tốt hơn. Các bài tập này cũng giúp cho HS cảm thấy yên tâm vì được hướng dẫn, từ đó hình thành cảm giác tự tin hơn. Các bài tập và phương pháp phổ biến được dùng ở giai đoạn này cũng rất đa dạng và phong phú. Choose the sentence A,B,or C that is nearest meaning to the given sentence. Answer the questions. Explain the meaning of the italicized words/ phrases in the following sentences. Give Vietnamese equivalents to the following words/ phrases. Decide whether the following statements are true(T) or false(F). Choose the best title for the passage. Choose A, B, C, or D to complete the following sentences about the reading passage. Scan the passage and complete each of following sentences. III - Các hoạt động sau khi đọc (Post-reading activities) Sau khi HS đọc và làm bài tập theo các yêu cầu và câu hỏi đọc hiểu, giáo viên có thể tiến hành các hoạt động luyện tập đòi hỏi sự thông hiểu tổng quát của toàn bài; liên hệ thực tế; chuyển hoá vốn kiến thức, nhận thức hoặc thông tin, dữ liệu vừa nhận qua bài đọc, luyện tập củng cố các cấu trúc ngữ pháp chủ chốt được học qua bài đọc. Để kiểm tra mức độ đọc sâu hiểu rộng của HS, GV có thể thiết kế bài giảng theo nhiều phương pháp khác nhau, tuỳ theo từng kiểu bài, từng nội dung mà GV lựa chọn phương pháp kiểm tra cho phù hợp. + Summarize the passage, based on the years: 1967, 1998, + Summazed the reading passage by writing ONE sentence for each paragraph. + Fill in each space of the following paragraph with a suitable word. + Make a comparison between + Discuss the advantages of. + Scan the passage and make brief notes. + Discuss the questions. F Vấn đề thứ ba: Một số thủ thuật khai thác bài đọc hiểu trong SGK Tiếng Anh 12 để phát triển kỹ năng đọc hiểu. Trong thực tế giảng dạy, tôi nhận thấy rằng các bài đọc trong SGK Tiếng Anh 12 có rất nhiều điểm mạnh, song bên cạnh đó vẫn còn một số điểm còn hạn chế: I – Những điểm mạnh: Các chủ đề bài đọc đa dạng, phong phú, cung cấp tương đối đầy đủ lượng thong tin bổ ích, mới lạ cho cả GV lẫn HS. Một số bài đọc có chủ đề hấp dẫn thu hút, thúc đảy tư duy và sự tò mò của HS, HS hứng thú với nội dung bài đọc. Dung lượng kiến thức đáp ứng yêu cầu kiến thức cần đạt được đói với trình độ HS trong thời kỳ hội nhập. Một số nhiêm vụ (Task) trong SGK Tiếng Anh 12 khá phù hợp và phục vụ cho các mục đích dạy học khá hiệu quả. II – Những điểm hạn chế: Một số phần đọc trong sách được thiết kế chưa phù hợp với nội dung, kiểu bài, một số câu hỏi quá khó với HS vùng miền. Một số nhiệm vụ được thiết kế không gắn liền với chủ đề bài đọc. Nừu GV sử dụng các nhiệm vụ này thì HS thường gặp bối rối. Ví dụ: + “After you read” – Unit 4 – trang 46. + Unit 5 không có phần “After you read”, III – Một số thủ thuật điều chỉnh bài đọc trong SGK Tiếng Anh 12. Để khai thác bài đọc trong SGK Tiếng Anh 12 có hiệu quả hơn và phù hợp với từng đối tượng HS, GV có thể điều chỉnh một số phần trong bài đọc cho phù hợp: + Điều chỉnh giáo cụ trực quan; lời hướng dẫn; giải thích; bài tập; hoạt động; nhiệm vụ.. + Điều chỉnh bằng cách bỏ bớt; sắp xếp lại; thay thế; kết hợp; hoặc thêm vào Tất cả những điều chỉnh của GV đều phải đảm bảo tính vừa sức, phù hợp với trình độ HS, đúng chủ đề bài đọc. Sau đây là một số điều chỉnh đã được tiến hành trong quá trình dạy kỹ năng đọc hiểu trong từng giai đoạn cho HS lớp 12 đã được tiến hành trong năm học 2008-2009 ở trường THPT Lê Viết Tạo. Các hoạt động trước khi đọc. Dạy bài đọc Unit 1: Home life. + GV không sử dụng hệ thống câu hỏi trong phần “Before you read” mà thay thế bằng hoạt động sau: (GV phát phiếu học tập cho HS và yêu cầu HS Tick vào ô phù hợp) Activities Mother Father You Others Wash the dishes Wash the clothes Clean the house Buy food for the family Prepare the breakfast for the family Cook lunch Cook dinner mend things around the house Take out the garbage . Dạy bài đọc Unit 2: Cultural diversity. GV sử dụng 2 hoạt động sau: F Hoạt động 1: GV yêu cầu HS quan sát bức tranh trong SGK Tiếng Anh 12 và trả lời các câu hỏi sau: Where are the people? Are they at the wedding? What are they doing? When is it suitable for people to get married? Love first then get married or get married first, then love? Do you agree with the follwing ideas abut love and married? GV sử dụng hoạt động 2 để giới thiệu từ vựng cho HS: F Hoạt động 2: Handout: Mark true (T) or false (F): F Love first = love precedes,mariage is supposed to follow love. F A husband should confide = share his thoughts anf feelings with his wife. F If a husband comes home late, he is obliged to tell = must have a duty to tell his wife where he has been. F A woman has to sacrifice more in a marriage than a man = She has to do many things for her family than a man. F A servey was made to determine = find out their attitudes toward love and marriage. Qua hoạt động này, GV giới thiệu được các từ: precede; confide; be obliged to tell; sacrifice; determine; sau đó nghĩa của từ sẽ được kiểm tra lại ở phần Task1 (Page 22 – Tieng Anh 12) Dạy bài đọc Unit 6: Future jobs GV sử dụng bài tập sau để thay thế Task 1 (Page 64 – T.A 12): Handout: Match a question in column A with an appropriate answer in column B: Questions Answers 1. What are you going to do after finishing university? a. At the job center I can find out the information about jobs/ vacancy. 2. Where can you find out the information about jobs? b. I have to bring certificates and letter of recommendation. 3. What do you find out at the job center = an employment agency? c. I do these things to prepare a job interview. 4. What kind of paper do you need to apply for a job? d. I think I will look for a job. 5. What do you bring with you to an interview? e. Questions and answers must be prepared. 6. What do you note down = jot down in your curriculum viae = résumé’? f. On the Internet. On the radio, on TV, in the newspaper or I can come to a job center. 7. What must be prepared before an interview? g. I may note down = jot down my qualifications and experience. 8. What do you do these things for? h. To apply for a job, I need a letter of application and a résumé’. Qua nhiệm vụ này, GV giúp cho HS hiểu qua quy trình xin việc làm và giới thiệu được một số từ vụng cho HS. Dạy bài đọc Unit 8: Life in the future. GV sử dụng nhiệm vụ sau để dạy trước từ vựng cho HS. Handout: What will our life be like in the future? Put a tick () in the right column if you agree or disagree with the ideas below. Ideas agree disagree 1 The whole world will experience a period of economic depression (kinh tế trì trệ ) 2 Many large coporations will be wiped out (bị xoá sổ) and millions of jobs will be lost. 3 Terrorist (kẻ khủng bố) will kill other people with no reasons and become more powerful. 4 Domestic chores will no longer be a burden (gánh nặng) thanks to the inventions of labour-saving devides (thiết bị tiết kiệm sức lao động) 5 Developments in micro technology-computers (kỹ thuật máy vi tính siêu nhỏ) and telecommunication (viễn thông) are bound (chắc chắn) to have a huge influence on various aspects of our lives. 6 Robots will do most of the work in the factories. 7 More people will work from home on computers linked to a head office. 8 Spacecraft = space-shuttle (tàu vũ trụ con thoi) designed to be used for travelling between the earth and a space station. 9 Cars will run on anything from electricity to methane gas (khí mê-tan) Dạy bài đọc Unit 11: Books GV sử dụng hoạt động sau để dạy từ vựng thay thế cho phần Task 1 (page 120-T.A 12): Handout: Em hãy tìm nghĩa bóng của những từ sau dùng để diễn tả hoạt động đọc sách. Dựa vào nghĩa đen của từ: Vocabulary Nghĩa đen Nghĩa bóng 1. swallow /’swaləu/ = “can’t put it down” Nuốt 2. dip into Chấm vào 3. taste /teist/ = “read bits here and there” Nếm 4. digest / ’daiXest/ Tiêu hoá 5. chew /t∫u:/ nhai Dạy bài đọc Unit 13: The 22nd SEA Games GV sử dụng các hoạt động sau để giới thiệu nội dung bài đọc: Activity 1: Phôto biểu tượng SEA Games 22 và hỏi HS: What does this logo stand for? Does it stand for SEA Games? Which SEA Games? Where and when were the 22nd SEA Games held? Activity 2: Look at the information about SEA Games and circle the correct answer: The SEA GAMES is held.. A. every year B. every two years C. every four years 2. The SEA GAGES is the sports event which is held in A. Southeast American countries. B. Southeast African countries. C. Southeast Asian countries. 3. The first SEA GAMES were held in. A. Thailand/ 1959 B. Singapore/ 1960 C. Malaysia/ 1961 4. Vietnam has hosted the SEA GAMES A. once B. twice C. three times Các hoạt động trong khi đọc (While reading activities) 2. Các hoạt động trong khi đọc (While reading activities) Dạy bài đọc Unit 1: Home life GV có thể bổ sung thêm các hoạt động sau: Handout 1: Read the passage and put a cross (x) in the right column (Who does the activities) Activities Mother Father Children Washing the dishes Washing the clothes Cleaning the house Going shopping Making breakfast Taking care of younger children Running the household Mending things around the house Taking out the garbage Handout 2: Read the text again and find out adjectives used to describe: The mother. The father:. The daughter:. The boys:... The family: Dạy bài đọc Unit 4: School education GV sử dụng thêm nhiệm vụ sau: Handout: Read the passage again and decide whether statements are true (T) or false (F): Schooling is compulsory for all English children under the age of 16. The academic year begins in September and ends in July. A school year consists of two terms. The states school system is free for all students. The “independent” or “public” school system is also free for all students. English, Maths and Science are not compulsory in the national education. Dạy bài đọc Unit 15: Women in society. GV thiết kế thêm hoạt động sau: Handout: Read the passage again and decide whether statements are true (T) or false (F) or No information (NI): People in the old time believed that women were better suited for childbearing and homemaking than for working in politics. Women couldn’t work in the society because they had no intellectual ability. The struggle for women’s rights started in the 19th century. Thanks to women’s liberation, nowadays women are equal to men. Dạy bài đọc Unit 16: The Asociation of Southeast Asian Nations. GV thiết kế thêm hoạt động sau: Handout: Scan the text and find out what these mumbers fefer to: Numbers Information 5 575,5 million 4,464,322 square kilometer US$ 1,282 billion US$ 1,405 billion Các hoạt động sau khi đọc (After reading activities) Dạy bài đọc Unit 1: Home life GV thay thế nhiệm vụ trong SGK bằng nhiệm vụ sau: (Nhiệm vụ trong SGK được chuyển thành Homework) Handout: Read the text again and find out details that prove that: The mother is a caring person. .. The father is a helpful man. .. The daughter is a good child. .. This is a close-knit family. .. Dạy bài đọc Unit 2: Cultural diversity. GV thay thế nhiệm vụ trong SGK bằng nhiệm vụ sau: Handout: Fill in the table with the missing information: Key values American students Asian students Physical attractiveness A wife should maintain her beauty and appearance after marriage Wives and husbands share all thoughts Partnership of equals Woman has to sacrifice more in marriage than a man. A husband is obliged to tell his wife where he has been. Dạy bài đọc Unit 4: School education Do yêu cầu của phần After you read trong SGK không phù hợp với nội dung bài đọc, nên GV có thể thay thế bằng nhiệm vụ sau: Handout: Give missing information to talk about school education system in England. And then give information to talk about school education system in Vietnam. School education system in England School education system in Vietnam 1. Children start Primary School when they are. 1. Children start Primary School when they are 6. 2. A school year consists ofterms. They are.. 2. ... 3. The school year starts and ends. 3. 4. There areschool systems. 4. 5. Schooling is compulsory from at the age of 5. 6. English, Maths and Science are .in the national examination 6. Dạy bài đọc Unit 5: Higher education. Do SGK thiết kế không có phần After you read nên GV có thể thiết kế thêm hoạt động sau: Handout: Read the text and find out what each person likes or dislikes their first year at college. likes dislikes Sarah Ellen Brenden Dạy bài đọc Unit 6: Future jobs. GV cụ thể hoá yêu cầu của phần After you read như sau: Handout: Fill in the table what you should do and what you should not do before, during, and after a job interview. A job interview Should Shouldn’t Before the interview Find out as much as possible about the job and vacancy. During the interview After the interview Dạy bài đọc Unit 10: Endangered species. Yêu cầu của phần After you read quá khó đối với HS, vì vậy GV nên thay thế bằng hoạt động sau: Handout: Complete these sentences about the reading text: The main causes of extinction or endangerment are Approximately 8,500 plant species and 7,500 animal species around the globe are Contaminated water and increased water temperature have. Plant and animal extinction leads. Biodiversity is important for human because it provides.. To conserve endangered species, we should. Dạy bài đọc Unit 13: The 22nd SEA Games Do yêu cầu của phần After you read không gắn liền với chủ đề của bài đọc nên GV có thể thay thế bằng hoạt động sau: Handout: Find out information that relates to these mumbers: Numbers Information 2003 The 22nd Southeast Asian Games were held in Vietnam from the 5th to 13th December. 11 32 444 158 90 55 Dạy bài đọc Unit 15: Women in society. Yêu cầu của phần After you read quá khó đối với HS, vì vậy GV có thể thay thế bằng hoạt động sau: Handout: Work in groupsto summarize the text by filling in the missing words: Women in the old society were considered to be (1).. to men. They played the roles of mothers and (2).. only. They weren’t allowed to work in business and (3). Therefore it was men who controlled most positions of employment and (4) . In society. Thanks to women’s (5).since the 18th century, women nowadays have gained many legal rights equal to men. Among them, the most important are the right to vote, the right to gain (6) and the right to get equal payment in work. Housewives Education Politics Unequal Power Liberation II – kết quả Nhận xét chung Với những hướng giải quyết và những phương pháp mà tôI đã áp dụng (như phần trình bày ở phần nội dung), kết hợp với sự quan tâm, chỉ đạo của BGH nhà trường, sự trao đổi giữa các thành viên trong tổ chuyên môn về việc áp dụng những phương pháp phù hợp cho từng đối tượng HS ở trường Bán công. Sau một năm học áp dụng vào thực tiễn giảng dạy, tôI đã thu được những kết quả đáng khích lệ. Đa số HS đã dần nâng cao được chất lượng học tập của mình, đồng thời các em cũng lấp dần sự thiếu hụt về kiến thức, từ đó phát triển thêm những kỹ năng, kỹ xảo trong việc sử dụng ngôn ngữ nói chung và Tiếng Anh nói riêng. Ngoài ra trong giờ dạy học, tôI luôn gây hứng thú học tập cho các em bằng những câu chuyện ngắn nhưng dí dỏm, những câu đố vui, những trò chơi vui nhộn phù hợp với kiểu bài, mang tính giáo dục cao. Qua 1 năm, các em đã lấy lại được sự tự tin, nâng cao được tư duy sáng tạo trong học tập. Kết quả cụ thể: Học kỳ I Lớp Sĩ số Điểm kiểm tra kỹ năng đọc (Reading skill) 0 - 2 3 - 4 5 - 6 7 - 8 9 - 10 SL % SL % SL % SL % SL % 12A4 56 13 23,2 34 60,7 7 12,5 2 3,6 0 0 12B4 55 19 34,5 34 61,8 2 3,7 0 0 0 0 12C4 55 20 36,3 29 52,7 5 9,1 1 1,9 0 0 Học kỳ Ii Lớp Sĩ số Điểm kiểm tra kỹ năng đọc (Reading skill) 0 - 2 3 - 4 5 - 6 7 - 8 9 - 10 SL % SL % SL % SL % SL % 12A4 56 4 7,1 13 23,2 27 48,1 11 19,6 1 1,8 12B4 55 6 10,9 16 29,1 30 54,5 3 5,5 0 0 12C4 55 4 7,3 11 20,0 34 61,8 6 10,9 0 0 C- kết luận Như vậy, chúng ta thấy rõ một điều rằng: tất cả những bài học tưởng như đơn giản nhưng trong thực tế lại rất phức tạp, đòi hỏi mỗi chúng ta cần phảI có tầm nhìn bao quát, những phương pháp hợp lý Đây đang là những năm đầu chúng ta thực hiện chương trình thay sách giáo khoa ở bậc THPT, đặc biệt là năm đầu tiên thực hiện chương trình SGK Tiếng Anh lớp 12, vì vậy chúng ta đã gặp phảI không ít những khó khăn trong quá trình giảng dạy. Những khó khăn này đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau: từ việc cơ sở vật chất, đồ dùng và trang thiết bị chưa đáp ứng hoặc chưa phù hợp với nội dung của SGK – Chương trình đổi mới; cho đến trình độ yếu kém, thiếu hụt kiến thức nền của HS. Mặt khác, các chúng ta cũng chỉ mới ở mức độ làm quen với sách mới, có những bài/ phần còn chưa kiểm soát hết cả về nội dung lẫn phương pháp giảng dạy nên việc khắc phục những khó khăn trong quá trình dạy học còn hạn chế. Việc học chuyên đề thay sách trong một thời gian ngắn không thể đáp ứng hết nhu cầu trao đổi về kinh nghiệm, phương pháp cũng như toàn bộ nội dung của sách. Vì vậy, có thể nói viếc viết sáng kiến kinh nghiệm hàng năm của các thầy cô giáo cũng là điều kiện tốt để các thầy cô giáo cùng ghi chép, nhìn nhận, đánh giá và bày tỏ những phương pháp và kinh nghiệm dạy học của chính bản thân mình; đồng thời cùng nhau trao đổi để rút ra những bài học và kinh nghiệm quý giá nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng dạy học. Trong phạm vi bao quát của đề tài này chắc chắn tôi không tránh khỏi những thiếu sót hoặc nhầm lẫn. Vì vậy tôi rất mong được sự góp ý của các thầy cô giáo để những kinh nghiệm của cá nhân tôi áp dụng có hiệu quả hơn trong những năm tiếp theo. Tôi xin chân thành cảm ơn. Thanh Hoá, ngày 10 tháng 6 năm 2009. Người viết Nguyễn Xuân Tuấn đánh giá của hội đồng khoa học cấp trường .. .. .. .. .. .. .. .. .. Sáng kiến đạt.điểm. Xếp loại: đánh giá của hội đồng khoa học cấp tỉnh .. .. .. .. .. .. .. .. .. Sáng kiến đạt.điểm. Xếp loại:
File đính kèm:
- SKKN 2008-2009.doc