Sáng kiến kinh nghiệm Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả

1. Thực trạng ban đầu trƣớc khi áp dụng sáng kiến

- Do học sinh thường có nhận thức nghiên cứu khoa học là làm những công việc rất lớn

và ở trình độ kiến thức của các em sẽ không làm được. Cho nên khi sở giáo dục và nhà trường

phát động cuộc thi nghiên cứu khoa học thanh thiếu niên, các em thường rất ngại khi tham gia

hoặc không quan tâm vì không tìm được ý tưởng và chưa tự tin vào khả năng của bản thân có

thể thực hiện được một đề tài nghiên cứu của riêng mình. Cũng xuất phát từ lí do đó nên các em

không chịu suy nghĩ để tìm đề tài nghiên cứu từ đó mà rất ít ý tưởng để nghiên cứu.

- Đối giáo viên, việc hướng dẫn học sinh thi khoa học kỹ thuật còn ngại khó, sợ mất nhiều

thời gian hoặc chưa nắm được hình thức trình bày một đề tài nghiên cứu và các bước để gợi ý

các em thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học một cách thành công nên dẫn đến đầu tư chưa

hiệu quả, chưa có nhiều sản phẩm tham gia dự thi.

2. Sự cần thiết phải áp dụng sángkiến

- Việc học sinh tham gia nghiên cứu khoa học sẽ đáp ứng được yêu cầu đổi mới của giáo

dục là phát huy tính chủ động tích cực và sáng tạo của học sinh. Góp phần đổi mới hình thức

tổ chức dạy học; đổi mới hình thức và phương pháp đánh giá kết quả học tập; phát triển năng

lực và phẩm chất của học sinh. Ngoài ra khi giáo viên tham gia hướng dẫn học sinh nghiên

cứu khóa học sẽ thúc đẩy giáo viên tự bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ;

nâng cao chất lượng dạy học trong các cơ sở giáo dục trung học;

- Cuộc thi nghiên cứu khoa học giúp các em học sinh có thể vận dụng các kiến thức đã học

vào giải quyết các tình huống thực tế, giúp năng cao khả năng sáng tạo và linh hoạt trong việc

vận dụng kiến thức. Khi các em đã vận dụng được kiến thức sẽ tăng hứng thú học tập của học

sinh, các em sẽ yêu thích môn học hơn.

- Tạo điều kiện cho học sinh có thể thể hiện khả năng của bản thân và tăng cường trao đổi

giữa học sinh của các trường, giao lưu văn hóa, giáo dục giữa các địa phương.

pdf19 trang | Chia sẻ: thuydung3ka2 | Ngày: 02/03/2022 | Lượt xem: 4338 | Lượt tải: 4Download
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 em và kết quả mà các em mong muốn đạt được từ đề tài nghiên 
cứu của mình. Ý tưởng từ học sinh thường chưa rõ ràng giáo viên cần lắng nghe và từ đó 
định hướng cho các em trình tự để nghiên cứu đề tài 
Bước 2: Sau khi có ý tưởng nghiên cứu giáo viên cần xác định được kiến thức nền cần có để 
thực hiện đề tài nghiên cứu đó và yêu cầu học sinh lên kế hoạch để tìm hiểu các kiến thức 
nền đó từ internet hoặc các kiến thức trong sách giáo khoa. Giáo viên chỉ định hướng chứ 
không được làm thay học sinh bằng cách cung cấp kiến thức bắt các em học thuộc . 
Ví dụ : khi hướng dẫn học sinh thực hiện đề tài “ chiết xuất tinh dầu thực vật bằng màng lọc 
R.O” ý tưởng ban đầu của học sinh là chưng cất tinh dầu thực vật bằng phương pháp lôi 
cuốn hơi nước sau đó dẫn luồng hơi nước đó đi qua màng lọc R.O và cùng với lực hút ẩm 
của muối CaCl2 để tách nước ra khỏi tinh dầu. Từ ý tưởng đó giáo viên hướng dẫn định 
hướng cho học sinh các kiến thức cần tìm hiểu là: 
+ phương pháp chiết xuất tinh dầu thực vật bằng phương pháp lôi cuốn hơi nước 
+ đặc tính và công dụng hiện tại của màng lọc R.O trong các máy lọc nước. 
+ Cấu trúc hóa học của tinh dầu thực vật. 
+ Cơ chế hoạt động của bộ phận làm nóng của nồi cơm điện 
+ Đặc tính hút ẩm của muối CaCl2 
Sau đó học sinh tự tìm hiểu các kiến thức trên và ghi nhận vào sổ tay cá nhân. 
Bước 3: Từ các kiến thức nền các em có được qua quá trình tìm hiểu và từ ý tưởng của bản 
thân giáo viên hướng dẫn yêu cầu học sinh thiết kế dụng cụ để thực hiện ý tưởng nghiên 
cứu chứng minh tính khả thi và hiệu quả của đề tài. Học sinh thiết kế mô hình trước trên 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
Trang 7 
giấy, giáo viên sẽ góp ý để hoàn chỉnh mô hình dụng cụ thiết bị 
Ví dụ : thực hiện đề tài “ chiết xuất tinh dầu thực vật bằng màng lọc R.O”. Khi học sinh 
thiết kế mô hình của dụng cụ chiết rút tinh dầu thì chỉ thiết kế được khoang chứa hơi nước, 
màng lọc R.O và khoang chứa muối CaCl2, thiếu mất bộ phận làm khang muối sau khi muối 
bị ẩm. Giáo viên cần góp ý thêm bộ phận sinh nhiệt để làm khô muối và các bộ phận kèm 
theo để đảm bảo khoang chứa hơi nước hoàn toàn kín. 
Bước 4: Học sinh tiến hành làm các dụng cụ thiết bị để thực hiện đề tài nghiên cứu của 
mình dựa trên mô hình đã thiết kế. Giai đoạn này giáo viên phải để học sinh tự làm chúng ta 
không làm thay 
Bước 5: Sau khi các dụng cụ , thiết bị đã chuẩn bị xong giáo viên yêu cầu học sinh lên kế 
hoạch để thực hiện thí nghiệm kiểm chứng hiệu quả của đề tài nghiên cứu. Khi học sinh 
thực hiện các thí nghiệm giáo viên phải bám sát các em nhằm đảm bảo các em thực hiện các 
thí nghiệm một cách khách quan không đem ý muốn chủ quan của mình vào kết quả thí 
nghiệm. Giai đoạn này giáo viên cần quan sát cẩn thận khi các em thực hiện thí nghiệm 
nhằm đảm bảo an toàn cho học sinh khi sử dụng các hóa chất và điện. Một điều quan trọng 
là để đảm bảo tính khách quan và chính xác của kết quả thí nghiệm giáo viên cần yêu cầu 
học sinh tiến hành thí nghiệm nhiều lần. 
 Ví dụ khi hướng dẫn học sinh thực hiện đề tài “ chiết xuất tinh dầu thực vật bằng 
màng lọc R.O” tôi đã yêu cầu học sinh thực hiện 5 lần cho mỗi mẫu vật và thực hiện thí 
nghiệm trên 3 loại mẫu vật khác nhau. 
 Nếu kết quả thí nghiệm thất bại không đạt yêu cầu như mong đợi. Giáo viên không nên 
chỉ ra ngay các hạn chế mà các em mắc phải khi tiến hành thì nghiệm mà hãy để các em tự 
nhận xét trước để tìm ra nguyên nhân thất bại trong quá trình thí nghiệm của mình. Rồi sau 
đó cùng với các em thảo luận để tìm ra biện pháp khắc phục và tiến hành lại thí nghiệm. 
 Ví dụ: khi hướng dẫn học sinh thực hiện đề tài “ chiết xuất tinh dầu thực vật bằng màng 
lọc R.O” . Trong những lần thí nghiệm đầu tiên của học sinh đã thu được kết quả không đạt 
yêu cầu là do các nguyên nhân: điểm tiếp xúc giữa khoang chứa hơi nước và khoang chứa 
muối không khít nhau làm hơi nước thoát qua đó, mặc dù trong thiết kế mô hình đã dự đoán 
được và đã có biện pháp khắc phục là dùng gioăng cao su nhưng thiếu bộ phận ép chặt 2 
khoang với nhau. Điểm hạn chế thứ 2 là muối ẩm quá nhanh so với tốc độ làm khô muối 
của bộ phận sinh nhiệt, do khoang chứ hơi nước quá lớn không tạo được áp suất để đẩy hơi 
nước đi qua màng lọc R.O,.. tất cả các hạn chế đó phải do học sinh tự tìm ra, giáo viên 
chỉ đóng vai trò góp ý xem hạn chế đó có đúng không và thảo luận cách khắc phục. 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
Trang 8 
3.5. Thực hiện bài báo cáo nghiên cứu khoa học kỹ thuật: 
Đối với dự án kỹ thuật: quy trình nghiên cứu như sau 
Lưu ý đối với học sinh trong quá trình thực hiện nghiên cứu cần có sổ tay nghiên cứu để 
ghi chép các số liệu, những việc làm thành công cũng như thất bạitừ đó rút kinh nghiệm để 
hoàn thành dự án. 
Do mỗi năm có nhiều thay đổi trong phần chấm thi như mỗi dự án được đánh giá qua 02 
phần thi độc lập: Đánh giá thông qua hồ sơ dự án dự thi (Báo cáo nghiên cứu, bản tóm tắt, ), 
đánh giá thông qua gian trưng bày và trả lời phỏng vấn. Trong đó đánh giá thông qua hồ sơ dự 
án dự thi chiếm đến 65 điểm/100 điểm. Vì vậy khi trình bày báo cáo cần chú ý đến 04 yếu tố: 
3.5.1- Vấn đề nghiên cứu: 
Trong phần này phải nêu rõ thực tế của vấn đề cần nghiên cứu và các giải pháp để giải 
quyết vấn đề cần nghiên cứu. Nêu được tính hiệu quả hoặc tính cấp thiết của ý tưởng 
nghiên cứu 
Ví dụ dự án “ Chiết rút tinh dầu bằng màng lọc RO”. Trong báo cáo cần yêu cầu học 
sinh nêu được 2 ý sau 
+ Nghiên cứu quy trình tạo ra dụng cụ chiết rút tinh dầu bằng màng lọc RO 
+ Hiệu quả của dụng cụ chiết rút tinh dầu bằng màng lọc R.O 
3.5.2- Thiết kế và giải pháp: 
- Trong phần này cần trình bày rõ cách để triển khai ý tưởng nghiên cứu. thiết kế được quy 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
Trang 9 
trình nghiên cứu bao gồm nghiên cứu thực nghiệm và nghiên cứu lý thuyết 
- Xây dựng được mô hình hoặc sơ đồ nghiên cứu chi tiết 
- Thiết kế thí nghiệm để xác định tính khả thi và hiệu quả của dự án nghiên cứu 
Ví dụ dự án Chiết rút tinh dầu bằng màng lọc RO 
- Nghiên cứu lý thuyết về quy trình chiết tách tinh dầu bằng phương pháp chưng cất 
lôi cuốn hơi nước 
- Nghiên cứu lý thuyết về đặc tính kỹ thuật của màng lọc R.O 
- Thiết kế dụng cụ tách tinh dầu bằng cách sử dụng màng lọc R.O 
- Thiết kế thí nghiệm chứng minh khả năng tách tinh dầu ra khỏi nước của phương 
pháp sử dụng màng lọc R.O như một màng bán thấm. 
- Phân tích số liệu và nhận xét, đánh giá 
3.5.3- Tiến hành nghiên cứu:: 
- Báo cáo cần thể hiện rõ dụng cụ thiết bị, sơ đồ thiết kế, mô hình, hình ảnh thực 
nghiệm, sơ đồ chức năng, quá trình thực hiện,  Tránh trình bày lý thuyết mà không có minh 
chứng xác thực. 
- Trong quá trình hướng dẫn học sinh tiến hành nghiên cứu cần để cho các em tự làm, giáo 
viên chỉ đóng vai trò quan sát và góp ý các hạn chế trong quá trình làm để các em tự rút kinh 
nghiệm và nêu lên nguyên nhân trong các lần thí nghiệm thất bại. 
Ví dụ dự án “ chiết rút tinh dầu thực vật bằng màng lọc RO” 
* Báo cáo thể hiện được Sơ đồ dụng cụ chiết tách tinh dầu bằng màng lọc R.O 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
Trang 10 
 *Báo cáo mô tả chiết tiết cấu tạo của dụng cụ chiết tách tinh dầu bằng màng lọc RO với 
các hình ảnh thật cụ thể 
*Cấu trúc chi tiết các khoang chứa: 
- Cấu trúc khoang chứ muối CuSO4 
+ Mặt trên 
+ Mặt dƣới 
Lưới dẫn nhiệt để 
sấy khô muối 
Khoang chứa 
Muối CuSO4 
Nồi Chưng cất 
Khoang làm 
nguội để ngưng 
tụ tinh dầu 
Khoang chứa 
Muối CuSO4 
Lưới dẫn nhiệt để 
sấy khô muối 
Lưới dẫn nhiệt B 
Màng Lọc R,O 
ống dẫn hơi nước 
Nguồn điện 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
Trang 11 
 - Cấu trúc khoang chứ hới nƣớc tạo áp suất 
- Cấu trúc bộ phận sinh nhiệt 
* Báo cáo cần mô tả chi tiết cách tiến hành thí nghiệm với các hình ảnh thực tế 
Ví dụ một đoạn của bài báo cáo đề tài “chiết rút tính dầu thực vật bằng màng lọc R.O” 
a. Chuẩn bị dụng cụ: 
- Dụng cụ: Nồi chưng cất ( nồi áp suất), một đoạn 4m ống dây dẫn bằng nhựa ( dây 
dẫn hơi nước và tinh đầu ). 
- Dụng cụ chiết tách tinh dầu bằng màng lọc R.O 
- Lắp đặt các dụng cụ theo sơ đồ sau 
Khoang chứa hơi 
nước tạo áp suất 
Và ngưng tụ tinh dầu 
Đĩa tạo nhiệt 
Nguồn điện 
Đĩa sinh nhiệt 
Lưới dẫn nhiệt A 
Gioăng cao su 
Vòi dẫn hơi nước 
vào 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
Trang 12 
 b. Chiết tách tinh dầu bằng phương pháp chưng cất hơi nước thông thường 
- Tiến hành chiết tách tinh dầu của 1 kg bưởi bằng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi 
nước thông thường sẽ thu được dung dịch bão hòa có lẫn tinh dầu 
- Sau đó đem chiết tách tinh dầu bằng bình 
Chiết như hình ta thu được tinh dầu. 
- Lượng dung dịch bão hòa còn lại. Nếu 
Chúng ta để yên thì sau một khoản thời 
gian vẫn thấy tinh dầu tách lớp và chúng 
ta lại chiết thêm lần nữa 
- Điều đó có nghĩa là trong dung dịch bão hòa vẫn còn một lượng tinh dầu. 
- Với 1 Kg vỏ bưởi bằng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước sau đó chiết 
Tinh dầu bằng bình chiết thì thu được từ 1,0 đến 1.5 ml tinh dầu bưởi 
c. Chiết tách tinh dầu thực vật bằng màng lọc R.O 
Bước 1: Lắp đặt các dụng cụ theo hình phía trên 
Bước 2: Bật nguồn cho bộ phân sinh nhiệt để làm nóng khoang chứ hơi nước , đồng thời sấy 
khô muối CuSO4. 
Bước 3: Lá và hoa hoặc vỏ quả của thực vật được thu hoạch còn tươi hoặc được để khô 
tự nhiên tránh ánh sáng trực tiếp. Cho nguyên liệu vào nồi chưng cất. Trong thí nghiệm này 
sử dụng 1 Kg vỏ bưởi tươi 
Bước 4: Cho nước vào nồi chưng cất 
+ Để vỏ bưởi lên bên trên mặt nước ngăn cách với nước bằng một 
vĩ lưới ( nước không chạm vào vỏ bưởi) giống như chưng cách thuỷ 
 + Đậy kín nắp nồi áp suất và đun sôi nước 
Bước 5: Theo dõi quá trình chưng cất . thời gian chưng cất 1 Kg vở bưởi với một 1 lít nước 
là 1h30 phút. Trong quá trình chưng cất nếu muối bị ẩm quá nhiều thì cần giảm nhiệt độ đun 
của nồi chưng cất hoặc tăng nhiệt độ của bộ phận tạo nhiệt. Sao cho muối CuSO4 trong 
Tinh dầu 
Dung dịch bão 
hòa còn lẫn 
tinh dầu 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
Trang 13 
khoang chứa muối có màu trắng chiếm một lượng nhiều hơn lượng muối màu xanh. 
Bước 6. Sau một thời gian chưng cất dài ngắn tùy theo loại thực vật và nhiệt độ đun thì ta 
khóa van không cho hơi nước trong khoang chứa hơi nước đi ngược lại nồi áp suất, sau đó 
ngừng đun nồi chưng cất. Nhưng vẫn để bộ phân tạo nhiệt tiếp tục làm nóng khoang chứa 
hơi nước thêm từ 5 đến 7 phút, cho lượng hơi nước còn lại trong khoang được thẩm thấu 
qua màng lọc hết. Sau đó ngắt nguồn bộ phần tạo nhiệt.Cho nước vào khoang làm nguội và 
tháo nước ra làm liên tục nhiều lần để hơi tinh dầu trong khoang nhưng tụ lại ta thu được 
tinh dầu không lẫn nước. 
* Trong bài báo cáo đề tài nghiên cứu kỹ thuật phải thể hiện đƣợc thí nghiệm thực hiện 
nhiều lần và phải có bản kết quả của các lần thí nghiệm. Tránh hiện tƣợng thí nghiệm 
một lần rồi đƣa ra kết luận luôn. Nếu làm nhƣ thế kết quả thí nghiệm sẽ không chính 
xác . Trong đề tài này thí nghiệm đƣợc thực hiện trên 3 mẫu vật khác nhau và mỗi mẫu 
vật thực hiện 5 lần thí nghiệm 
- Tiến hành thí nghiệm trên 5 lần khác nhau sử dụng 2 phương pháp khác nhau thu được 
bảng số liệu sau 
 1 2 3 4 6 
Chiết tách tinh dầu bằng chưng cất lôi 
cuốn hơi nước 
1.2 ml 1.4 ml 1.5 ml 2 ml 1.6ml 
Chiết tách tinh dầu bằng màng lọc 
R.O 
1.2 ml 1.6 ml 1.8 ml 2.5 ml 2.0ml 
 - Tiến hành thí nghiệm trên với mẫu vật là lá Bạch Đàn 
 1 2 3 4 6 
Chiết tách tinh dầu bằng chưng cất lôi 
cuốn hơi nước 
3 ml 2.7 ml 3.2 ml 2.5 ml 2.8 ml 
Chiết tách tinh dầu bằng màng lọc 
R.O 
3.2 ml 2.9 ml 3.6 ml 3 ml 3 ml 
 - Tiến hành thí nghiệm trên với mẫu vật là hoa Hồi 
 1 2 3 4 6 
Chiết tách tinh dầu bằng chưng cất lôi 
cuốn hơi nước 
9 ml 8 ml 8.3 ml 11 ml 13 ml 
Chiết tách tinh dầu bằng màng lọc 
R.O 
9.5 ml 8 ml 9 ml 13 ml 16 ml 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
Trang 14 
 3.5.4- Tính sáng tạo (20 điểm): Dự án chứng minh tính sáng tạo đáng kể trong một hay nhiều 
tiêu chí 
Ví dụ dự án “Kỹ thuật chiết rút tinh dầu thực vật bằng da ếch” điểm sáng tạo của đề tài 
là các phương pháp trước đây tách tinh dầu ra khỏi nước còn phương pháp này thì làm ngược 
lại là tách nước ra khỏi tinh dầu bằng màng bán thấm là da ếch và nhờ lực hút nước của muối. 
Lợi dụng đặc tính bán thấm của da ếch là chỉ cho các phân tử nhỏ như nước đi qua mà không 
cho các phân tử lớn như tinh dầu đi qua. 
Ví dụ dự án “Chiết rút tinh dầu bằng màng lọc R.O”. đây là đề tài có tính kế thừa từ đề 
tài năm trước nhưng điểm sáng tạo là thay vì dùng da ếch không thể tái sử dụng và hiệu quả 
thấp thì ta dùng màng lọc RO có đặc tính tương tự là chỉ cho nước đi qua mà các phân tử 
khác không đi qua được, và điểm sáng tạo thứ 2 của đề tài này là khi hơi nước mang tinh dầu 
vừa ra khỏi nồi áp suất là được tách nước ra khỏi tinh dầu ngay mà không đợi nước ngưng tụ 
lại như các phương pháp truyền thống trước đây. 
 3.5.5. Trình bày Poster: 
 - Poster giữa trình bày được tên dự án , quy trình nghiên cứu càng chi tiết càng tốt 
 - Poster trái nêu được mục tiêu nghiên cứu và giải thuyết để giải quyết vấn đề cần nghiên 
cứu 
 - Poster phải nêu kết quả nghiên cứu và kết luận vấn đề đang nghiên cứu 
 Ví dụ dự án “ Chiết rút tinh dầu bằng màng lọc RO 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
Trang 15 
IV. Hiệu quả đạt đƣợc 
- Sáng kiến đã giúp học sinh có cái nhìn đúng hơn về việc tham gia cuộc thi nghiên cứu 
khoa học, các em không còn thấy nó quá to lớn và vượt qua tầm hiểu biết của mình mà bắt đầu 
tìm kiếm các ý tưởng nghiên cứu từ các vấn đề xung quanh mình 
- Bằng cách tổ chức giới thiệu các đề tài nghiên cứu khoa học của các trường khác đã đạt 
giải đồng thời đi sâu phân tích cơ chế của các thí nghiêm tôi đã tạo động lực cho học sinh tham 
gia nghiên cứu khoa học và gợi ý được cho học sinh các lớp mình dạy và lớp chủ nhiệm hình 
thành được nhiều ý tưởng nghiên cứu trong đó có 2 ý tưởng tôi chọn để hướng dẫn học sinh 
thực hiện đề tài nghiên cứu và đạt được kết quả trong vòng thi cấp tỉnh 
Với việc áp dụng những giải pháp trên, tôi hướng dẫn học sinh tham gia Cuộc thi khoa 
học kỹ thuật dành cho học sinh trung học đạt được kết quả như sau: 
Năm học 2017-2018: Dự án Kỹ thuật chiết rút tinh dầu thực vật bằng da ếch đạt giải 3 
lĩnh vực hóa sinh 
Học sinh thực hiện: Trần Nguyễn Gia Huy 
Năm học 2018 -2019: Dự án Chiết rút tinh dầu thực vật bằng màng lọc RO đạt giải 3 
lĩnh vực hóa sinh 
Học sinh thực hiện: Khưu Thành Sang 
- Mặt khác qua việc hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học đã rèn luyện cho các em tính kiên 
trì và tỉ mỉ trong việc nghiên cứu. Đồng thời các em đã biết tự mình tìm kiếm và khai thác các 
thông tin để vận dụng vào việc thực hiện các đề tài nghiên cứu của mình . 
- Sáng kiến giúp các giáo viên hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học có thể xây dựng được 
kế hoạch nghiên cứu cho học sinh và định hướng cho học sinh biết cách viết báo cáo đề tài 
nghiên cứu của mình 
V. Mức độ ảnh hƣởng 
1. Sáng kiến được áp dụng với nhiều luồng học sinh khác nhau nhưng khá hiệu quả . 
2. Sáng kiến giúp học sinh không còn ngán ngại khi tham gia nghiên cứu khoa học vì thiếu ý 
tưởng hoặc thiếu tự tin vào khả năng của bản thân 
3. Sáng kiến này là giải pháp góp phần nâng cao chất lượng các đề tài tham gia nghiên cứu 
khoa học cấp trường từ đó nâng cao chất lượng các đề tài nghiên cứu cấp tỉnh 
4. Sáng kiến này còn là tài liệu nghiên cứu giúp cho học sinh tham khảo để biết cách viết bài 
báo cáo nghiên cứu khoa học 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
Trang 16 
5. Những giải pháp nêu trên có thể áp dụng cho tất cả các trường phổ thông để hướng dẫn 
học nghiên cứu khoa học - kỹ thuật. Đặc biệt là áp dụng thành công đối với những dự án kỹ 
thuật giúp học sinh có cái nhìn tổng quát hơn về quá trình nghiên cứu và cũng để học sinh có 
được một kế hoạch phù hợp nhất, tiến tới có một sản phẩm dự thi tốt nhất. 
VI. Kết luận 
1. Kết luận chung 
 Việc hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học giúp học sinh rèn luyện được tính kiên 
nhẫn, tỉ mỉ trong nghiên cứu. Khi thực hiện các dự án nghiên cứu khoa học đòi hỏi các em 
phải tìm nhiều thông tin hơn để thực hiện đề tài của mình từ đó phát triển kỹ năng tự học, tự 
tìm tòi khám phá và đặc biệt là kỹ năng vận dụng kiến thức. Qua đó cho thấy khuyến khích 
học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật góp phần đổi mới phương pháp dạy học đáp ứng được 
yêu cầu đổi mới của giáo dục là phát huy phẩm chất và năng lực của học sinh. Mặt khác các 
em sẽ thấy được các kiến thức mình học không khô khan từ đó các em sẽ yêu thích bộ môn 
hơn trong quá trình học. 
Đối với giáo viên khi hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học bắt buộc phải tìm hiểu và 
học hỏi thêm kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác nhau từ đó mở rộng kiến thức của mình nâng 
cao và củng cố là các kiến thức chuyên môn. 
2. bài học kinh nghiệm: 
- Khi học sinh trình bày ý tưởng của mình thường không rõ ràng đặt biệt đối với các trường 
mà học sinh có đầu vào thấp. Giáo viên hướng dẫn cần lắng nghe và hiểu ý tưởng của các em 
để định hướng lại ý tưởng nghiên cứu của học sinh ở mức độ mà các em có thể thực hiện 
được ở trường một cách khả thi. 
- Khi học sinh thiết kế các mô hình, thí nghiệm giáo viên cần tìm hiểu thêm các kiến thức 
khác ngoài chuyên môn của mình để đảm bảo tính khả thi và tính an toàn của các thí nghiệm. 
- Khi hướng dẫn học sinh cần tránh việc phán xét các em mà hãy động viên khi các em làm thí 
nghiệm thất bại. Tuyệt đối không đưa ra kết luận trước mà hãy để các em tự tìm hiểu nguyên 
nhân thất bại và đề xuất cách giải quyết, giáo viên chỉ nhận xét cách giải quyết vấn đề của các 
em 
- Sau khi học sinh viết báo cáo giáo viên hướng dẫn cần góp ý và điều chỉnh lại theo đúng cấu 
trúc của bài báo cáo nghiên cứu khoa học. 
3. Những kiến nghị , đề xuất: 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
Trang 17 
 Đối với mỗi tổ, nhóm chuyên môn cần tăng cường hỗ trợ nhau trong việc xác định các 
thí nghiệm, cơ chế sinh học nào cần phân tích sâu để giúp học sinh có cơ sở hình thành ý tưởng 
nghiên cứu. Bổ sung thêm các ứng dụng thực tế từ các kiến thức sinh học vào đời sống để giới 
thiệu cho học sinh 
 Đối với cá nhân cần tích cực hơn trong việc tìm hiểu các ứng dụng thực tế trong lĩnh 
vực chuyên môn của mình 
 Đối với nhà trường khi các em đạt giải trong cuộc thi nghiên cứu khoa học cấp tỉnh cần 
tổ chức cho các em giới thiệu đề tài của mình trong tiết sinh hoạt dưới cờ hoặc một buổi ngoại 
khóa để các em thể hiện năng lực của bản thân và khuyến khích các học sinh khác tham gia 
nghiên cứu khoa học 
Tôi tin tưởng rằng với việc áp dụng những giải pháp trên sẽ giúp cho các trường phổ 
thông có nhiều sản phẩm dự thi hơn, giáo viên hướng dẫn sẽ có thêm những kinh nghiệm bổ ích 
để giúp học sinh nghiên cứu đạt hiệu quả, cũng giúp học sinh đam mê hơn và thích thú hơn 
trong việc nghiên cứu khoa học, để các em thỏa sức thể hiện niềm đam mê của mình. 
Tôi cam đoan những nội dung báo cáo là đúng sự thật. 
XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ 
ÁP DỤNG SÁNG KIẾN 
 Ngƣời viết sáng kiến 
 Nguyễn Quốc Đăng 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
PHỤ LỤC 
Đề tài SKKN: Hướng dẫn học sinh tham gia Cuộc thi khoa học kỹ thuật đạt hiệu quả. 
Trang 19 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
- Công văn 3486/BGDĐT-GDTrH] V/v hướng dẫn triển khai hoạt động NCKH và tổ chức Cuộc 
thi KHKT cấp quốc gia học sinh trung học năm học 2017-2018. 
(Nguồn  
- Kế hoạch về việc triển khai Hoạt động nghiên cứu khoa học và Cuộc thi khoa học kĩ thuật dành 
cho học sinh trung học năm học 2017-2018. 
- Bài báo cáo của em Trần Nguyễn Gia Huy và Khưu Thành Sang 

File đính kèm:

  • pdfsang_kien_kinh_nghiem_huong_dan_hoc_sinh_nghien_cuu_khoa_hoc.pdf
Sáng Kiến Liên Quan