Sáng kiến kinh nghiệm Dạy kỹ năng nghe cho học sinh Lớp 9

ng nhìn phụ đề nữa mà nghe lại một hai lần nữa. Ví dụ: hai chữ tomb, bury, học sinh cứ đinh ninh là sẽ phát âm là 'tôm-b(ơ), bơri' - sau này nghe chữ 'tum, beri' thì chẳng hiểu gì cả - dù cho em ấy nghe rõ ràng là tum, beri, cho đến khi xem script thì em ấy sẽ hiểu rõ
Các hình ảnh đính kèm làm cho học sinh hiểu được ít nhiều nội dung bản tin, mà không cần phải dịch từng câu của những gì xướng ngôn viên nói. Học sinh sẽ yên tâm hơn, sau khi nghe 15 phút tin tức, tự tóm lược lại thì sẽ thấy rằng mình đã nắm bắt được phần chính yếu của nội dung bản tin. 
7.2. Luyện nghe qua các sách dùng chuyên luyện nghe có kèm băng cassette hoặc nghe tin tức qua các chương trình truyền thanh, truyền hình bằng Tiếng Anh như VTV News, Talk Viet Nam, BBC, CNN...
Nghe băng và viết ra giấy những gì đã nghe, sau đó hãy so sánh với phần lời thoại ở cuối sách hoặc đáp án do giáo viên cung cấp, cách này đươc cho là hiệu quả nhất dù rằng học sinh sẽ phải mất khá nhiều thời gian cho việc luyện tập theo phương pháp này.Ta có thể so sánh và thấy được những lỗi mà ta mắc phải.
Hoặc thu một bản tin, và nghe lại rồi chép ra nhiều chừng nào hay chừng nấy không tra cứu từ điển hay tìm hiểu nghĩa vội. Đoán nghĩa trong nội dung câu, và nhớ lại âm thanh của từ, hay cụm từ đó, sau này tự nó sẽ rõ nghĩa, nếu nghe đi nghe lại nhiều lần. 
Hoặc lấy script của những bài mình từng nghe, đọc lại và nhớ lại trong tưởng tượng lời đọc mà mình từng nghe nhiều lần.Sau đó xếp bản script và nghe lại để hiểu. Lần này tự nhiên mình sẽ nghe rõ từng tiếng và hiểu. Trường hợp không hiểu một từ hay cụm từ, thì gắng lặp lại nhiều lần đúng như mình đã nghe, sau đó lật lại script để so sánh. 
Ví dụ: Một học sinh khi nghe trên đài VOA, sau mỗi chương trình em thường nghe
một cụm từ tương tự như: statue, statute hay statu gì đó, mà không biết viết thế nào, chính tả của chữ ấy đối với em ấy không thành vấn đề, tuy vẫn hiểu đại loại là: hãy đợi đấy để nghe tiếp. Rồi dần dần sau này em sẽ biết rằng thuật ngữ rất quen thuộc ấy là “stay tune” 
7.3. Học hay nghe các bài hát Tiếng Anh, và hát theo trong khi nghe.
Chọn một số bài hát mà mình thích, tìm lyrics của nó rồi vừa nghe vừa nhìn lyrics. Sau đó học thuộc lòng và hát song song với ca sĩ, và gắng phát âm cũng như giữ tốc độ và trường độ cho đúng. Khi thích cũng có thể tự hát cho mình nghe (nếu không có giọng tốt và hát sai giọng một tí cũng không sao, vì chủ yếu là tập phát âm, tốc độ, trường độ và âm điệu tiếng Anh).Và nói cho đúng giọng (qua hát) cũng là một cách giúp mình sau này nhạy tai hơn khi nghe, vì thường thường ngôn ngữ trong các bài hát khó nghe hơn những câu nói bình thường rất nhiều. Có thể gặp khó khăn khi nghe những cụm từ được đọc nối liền nhau, luyến láy, nghe sót một vài từ quan trọng nào đó hoặc hiểu nhầm một từ nào đó dẫn đến sai lệch nội dung 
Ví dụ: “I go to the copy shop” lại nghe nhầm là “I go to the coffee shop” vì âm của từ “copy” rất giống với “coffee”.
7.4 Hướng dẫn và cung cấp cho học sinh một số địa chỉ luyện nghe tiếng Anh:
+ Xem các kênh truyền hình theo lĩnh vực âm nhạc, tin tức, điện ảnh, giải trí...của những hãng truyền thông hàng đầu thế giới: CNN, BBC, NBC, ESPN....Học tiếng anh qua kênh Movie trailers, cartoon, chatshows, Entertainment TV...
+ Chương trình học nghe nói Anh ngữ sinh động của đài VOA: Voanews.com
Special English 
+ Nghe Anh Mỹ theo các chủ đề: Cnn.com/audio/radio 
+ Nghe Radio trực tuyến CNN: Bbc.co.uk 
+ Nghe Radio trực tuyến BBC: 
+ Luyện nghe các bản tin của VOA: Englishclub.com 
+ Các tài liệu luyện phát âm, các bài nghe giọng Anh-Mỹ: Rocketboom.com
+ Tập thảo luận, trao đổi bằng tiếng Anh, nghe những người khác nói, luyện kỹ năng nói tiếng Anh: Chinswing.com
+ Petalia.org/stories: trang đọc truyện online và luyện nghe qua các bài diễn văn nổi tiếng, truyện cổ tích... trên Petalia
+ Xem và nghe tin tức, những đoạn clip trên Google:  
+ Nghe nói tiếng Anh trên mạng Internet - Listen to American English:
+ Luyện nghe qua các câu chuyện cổ tích, thơ ca, viễn tưởng, các câu châm ngôn và các tác phẩm nổi tiếng (recorders): Repeatafterus.com
+ Focusenglish.com: Trang này về các cuộc hội thoại hàng ngày
+ Abcnews.go.com: Xem và nghe hai kênh nổi tiếng của ABC, Good morning America và World News Tonight
+ Các liên kết về các bài Test luyện nghe và luyện thi với miêu tả rất chi tiết: 
Esl.about.com/cs/listening 
+Great Speeches: Nghe các bài diễn văn nổi tiếng thế kỷ 20, nghe hàng chục chính trị gia hàng đầu thế giới phát biểu như Tony Blair, Bill Clinton, G. Bush, Nelson Mandela... 
+ Nbc.com/Video: Xem và nghe những clip vui nhộn của đài NBC
Luôn động viên học sinh rằng: nếu em cho là hiện nay mình chưa hiểu, và mình nghĩ rằng cố gắng nghe nhiều cũng vô ích, để mình học thêm đã, khi nào có nhiều từ vựng để hiểu rồi lúc đó sẽ tập nghe sau thì nghĩ như thế là hoàn toàn sai. Chính vì em chưa hiểu nên mới cần nghe nhiều hơn những người đã hiểu. Muốn biết bơi thì phải nhảy xuống nước, không thể lấy lý do rằng “vì mình không thể nổi” nên ở trên bờ học cho hết lý thuyết rồi mới nhảy xuống, và sẽ biết bơi! Chưa biết bơi mà xuống nước thì sẽ uống nước và ngộp thở đấy, nhưng phải thông qua uống nước và ngộp thở như thế thì mới hy vọng biết bơi. Muốn biết bơi, thì phải nhảy xuống nước, và nhảy khi chưa biết bơi. Chính vì chưa biết bơi nên mới cần nhảy xuống nước. Muốn biết nghe và hiểu tiếng Anh thì phải nghe tiếng Anh, nghe khi chưa hiểu gì cả! Và chính vì chưa hiểu gì nên cần phải nghe nhiều.
Chúng ta cần phải nghe một khoảng thời gian (nhanh hay chậm tùy theo mỗi người). Và vì thế, việc luyện nghe rất quan trọng: Hãy nghe bất cứ khi nào, bất cứ ở đâu. Chúng ta có thể nhớ hàng trăm câu trong đầu, nhưng nếu chúng ta không nghe được thì tất cả đều vô nghĩa, giống như một khách du lịch cầm quyển sách học tiếng, hỏi đường và không thể đến nơi được vì không thể hiểu người chỉ đường nói gì. Khi khả năng nghe hiểu tiếng Anh của chúng ta tiến bộ thì cách tự nhiên, chúng ta cũng sẽ thấy tự tin và tiến bộ trong khả năng nói.
8. Luôn áp dụng các thủ thuật đặt câu hỏi khi dạy kỹ năng nghe Tiếng Anh:
Trong quá trình dạy học, câu hỏi luôn luôn được sử dụng như một công cụ phổ biến và gần như không thể thiếu trong mỗi giờ học.
Đối với một giờ dạy nghe tôi thường dùng nhiều loại câu hỏi khác nhau như: Yes-No questions; Alternative questions; Wh-questions; Multiple choice; True-False
Các dạng câu hỏi được trả lời bằng cách lấy trực tiếp các câu nghe được trong bài, 
hoặc bằng các hàm ý có trong bài thì thường dễ hơn nhưng với các câu đòi hỏi sự
suy luận, đánh giá để trả lời thì rất khó nên sự lựa chọn loại câu hỏi nào để học sinh nghe, đoán và trả lời được đòi hỏi giáo viên phải linh hoạt.
Các phương pháp dạy học khác nhau lại có những quan điểm về Dạy - Học khác 
nhau nhưng có thể tóm tắt thành 2 quan điểm lớn:
+ Quan điểm lấy người thầy làm trọng tâm ( Teacher dominated )
+ Quan điểm lấy người học làm trọng tâm (Student centered )
Trong những năm gần đây, việc dạy và học Tiếng Anh trong trường THCS đã có những chuyển biến theo những định hướng đổi mới phương pháp dạy học, song nhiều khi giáo viên còn lúng túng, chưa linh hoạt vận dụng đổi mới phương pháp, nhiều khi truyền thụ kiến thức còn một chiều, chưa thực sự phát huy được tính tích cực của học sinh. Giáo viên cần nghiên cứu làm thế nào đó để dạy cách nghe tốt cho học sinh để các em vận dụng trong thực tiễn.Và học sinh cũng có nhiệm vụ không kém phần khó khăn, đó là việc kiên trì học hỏi, chịu khó, chịu khổ để rèn luyện mình, đồng thời phải tìm cách khắc phục khó khăn, tìm ra phương pháp học phù hợp với mình nhằm đạt hiệu quả tối ưu.
Sau đây tôi xin trình bày một bài giảng mà tôi đã áp dụng một số phương pháp, thủ thuật đã trình bày ở trên cùng với những điều học hỏi được cộng với kinh nghiệm bản thân, hy vọng được sự đồng tình của cấp trên, đồng nghiệp và học sinh.
Preparing date: 17/8/2013
Teaching date: 24/8/2013
PERIOD 3: UNIT 1: A VISIT FROM A PEL PAL (CON’T)
Lesson 2: Speak and Listen
I. AIMS AND OBJECTIVES:
By the end of the lesson, students will be able to:
+ make and respond to introduction
+ tell about some famous traditional dishes in Viet nam 
+ talk about famous scenic spots in some countries
+ listen to the dialogue within 100 - 120 words for detailed information
+ select the corect pictures according to the content of the dialogue.
II. ANTICIPATED PROBLEMS:
1. Vocabulary: industrial, downtown
2. Structrures: + The simple present tense
 + The present progressive tense
 + The coditional sentences type 1
3. Sound: the glide up and the glide down.
4. Skills of practicing: + Speaking, listening (main skills)
 + Reading, writing (sub skills)
5. Method of teaching: + Question – answer drill
 + Double slot substitution drill
6. Culture: + Traditional clothes: AO DAI
 + Traditional food: NEM
 + Cultural behaviors in public places
III. TEACHING AIDS:
	 - Teaching plan, reference books, text book, 6 pictures and a subboard
	 - Cassette, tape.	 
V.PROCEDURES:
STEP 1: WARM UP (1 minute): 
Ask the date, the total, the health or weather
STEP 2: GOAL (5 minutes)
Ask ss to write “wish sentences”:
1. He is going in the rain now and he gets wet because he has no umbrella or raincoat
à He wishes he had an umbrella
2. I need to contact her now but I don’t know her telephone number
à I wish I knew her telephone number
STEP 3: INPUT: (1 minute):
Lead in and say the aims of the lesson
STEP 4: PROCEDURES: (35 minutes) 
Teacher’s activities
Students’ activities
Contents
Pre-speaking.
- Ask Ss to look at the books and listen to the introduction of the teacher: Nga is talking to Maryam. They are waiting for Lan outside her school
- Guide Ss how to do: You read and put the dialogue in the correct order
- Explain newwords
- Ask Ss to work in pairs to discuss and then share the answers to the partners
- Give the correct answers
While- speaking.
- Let Ss practice speaking in pairs after correcting
- Listen and correct the pronunciation
- Ask Ss to work in pairs: you use the information in the book and make similar dialogues introducing yourself to Maryam’s friend.
- Correct the mistake if necessary. 
C. Post- speaking
- Have Ss retell some main points about the characters in those above dialogues 
D. Pre-listening.
(?)What should we do to protect the environment?
(?)What mustn’t we do when we go to the park?
(?)Do you think the characters in this following dialogue will violate the rules?
- Introduce the situation: Tim Jone’s Mexican penpal, Carlo, is visiting the USA. Now you listen to their conversation and check the numbers of the correct pictures
- Guide Ss how to do
- Introduce newwords
(?)Where do they intend to go? Do you know this word?
- Ask Ss to look at the pictures and give the meaning of the pictures, then give the differences between the two pictures in a,b,c.
(?)What’s it in the picture a1? What does this sign say?
(?)Picture a2? What does it show?
(?)Can we do the action in picture a1 and a2?
(?)In picture b1 and b2?
(?)But you must notice their numbers
(?)Which numbers?
(?)Picture c1 and c2? What is the difference between them?
- Have Ss listen and identify what Tim and Carlo are going to do and where they are going to go.
E.While- listening.
 - Play the tape (the first time): listen from beginning to the end for the main content.
- Play the tape (the second time): listen for gist, details and do their duties.
- Have Ss listen again once more in order to check the results
- Ask Ss to read their selection
- Correct and say out the differences (which contain the main information) again
F. Post- listening.
- Ask and have Ss answer:
(?)Which bus do Tim and Carlo go?
(?)What will they eat at the end?
- Point at pictures a1 + a2 and ask:
(?)Should we walk on the grass?
(?)And what else?
- Look at the books and listen to the introduction of the teacher
- Listening comprehension
- Copy and repeat
- Work in pairs to discuss, put the dialogue in the correct orders and then share the answers to the partners
- Copy down
- Practice in pairs
- Correct
- Work in pairs to talk by making similar dialogues introducing yourself to Maryam’s friend.
- Correct
- Retell: Yoko is from Tokyo in Japan. She loves Vietnamese people and old cities in our country.
+ We should prevent littering, reduce the amount of garbage
+ We aren’t allowed to walk on the grass or pick flowers
+ No, we don’t think so.
- Listen to the situation
- Listening comprehension
- Copy and repeat
- Look at the pictures and give the meanings, then say the differences between the two pictures in a,b,c.
+ It tells us not to walk on the grass. The sign says: “Don’t walk on the gras!”
+ It shows: “Don’t pick flowers!”
+ No, we can’t
+ They are 2 buses
+ Yes, they are different
+ 103 and 130
+ A Mexican restaurant and a fast food one: hamburger- an American restaurant.
- Listen attentively
- Listen to catch the main content
- Listen again for gist and details and then choose the correct pictures.
- Listen to the tape for the third time to check the answers
- Read their selection
- Listen attentively.
- Answer:
+ They go on the bus 130
+ They will eat American food
+No, we shouldn’t
+We mustn’t pick flowers in public places
3. SPEAK
a) Put the dialogue in the correct order to make a complete one
Newwords:
industrial (adj) thuộc công nghiệp
Answers:
1→C→5→B→4→D→2→E→3→A→6
b) Make similar dialogues
Example: 
Tuan: Hello, you must be Paul?
 Paul: That’s right, I am.
Tuan: Pleased to meet you,Let me introduce myself. My name is Tuan. I am 15 years old.
Paul: Nice to meet you.Do you live in HaNoi ?
Tuan: Yes ,I do. Is it the first time you have been to Ha Noi?
Paul: Yes, HaNoi is a nice city.People are friendly and verry hospitable.
Tuan: Where do you live ? Do you live in big city?
Paul: I live in Liverpool. It is an industrial city, in the north of England. Have you been there?
Tuan: No, I hope I will be able to go there next summer
4.LISTEN
Newwords:
downtown (adv) khu thương mại 
  a)   
b)
 c)
Answers:
a1; b2; c2
TAPESCRIPT:
Tim:
Are you hungry, Carlo?
Carlo:
Yes.
Tim:
Okay. Let’s go to a restaurant downtown. If we go through the park, we can catch a bus on Ocean Drive
Carlo:
That’s fine. I really like walking in the park. You’re lucky to have a place like this close to your home. It’s so beautiful with all the trees and flowers and a pond in the middle
Tim:
Carlo! Be careful! You are walking on the grass. The park keeper is growing some more- you’ll kill the new grass!
Carlo:
Oh, sorry. I didn’t see the sign
Tim:
Come on. It’s time we caught the bus.
Carlo:
Is that our bus, Tim?
Tim:
No. That’s a 103 bus. We want the number 130.
Carlo:
Where are we going to eat?
Tim:
It’s up to you. There’s a new Mexican restaurant in town.
Carlo:
Oh, no. I can eat Mexican food at home. I love American food. I’d rather eat hamburgers
Tim:
Okay. I know exactly where we need to go!
STEP 5: OUTPUT (2 minutes)
- Ask Ss to sum up the content of the dialogue, remind: traditional clothes: AODAI, 
traditional food: NEM and cultural behaviors in public places: “Don’t walk on the grass!” or “Don’t pick flowers!”, “Let’s keep the environment green, clean and beautiful!”
STEP 6: HOMEWORK (1 minute)
- Ask Ss to do exercise 4 + 5 (page 7 + 8) in their workbooks.
- Prepare for the next lesson: unit 1 (con’t): “read”.
III. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Sau gần một năm học tiến hành áp dụng những phương pháp dạy học nêu
trên, tôi đã theo dõi và tiến hành khảo sát chất lượng học sinh học kỹ năng nghe tiếng Anh ở lớp 9/4 trường THCS Kim Đồng và đã thu được những kết quả tương 
đối khả quan. Con số cụ thể như sau:
Điểm các bài khảo sát
Học kì I năm học 2013- 2014
Cuối năm học 2013- 2014
Số lượng
%
Số lượng
%
Giỏi
2
5
5
12,5
Khá
6
15
9
 22,5
Trung bình
22
55
21
52,5
Yếu
10
25
5
12,5
TB trở lên
30/40
75
35/40
87,5
Như vậy, so sánh với kết quả khảo sát đầu năm thì tỷ lệ học sinh đạt điểm giỏi, khá tăng lên rõ rệt, giảm tỷ lệ học sinh trung bình và học sinh yếu, và điều đáng kể hơn cả là khi sử dụng các bước dạy nghe này lớp học trở nên sinh động hơn, học sinh đã hình thành được một cách rõ ràng kỹ năng nghe, không còn sợ khi phải học nghe nữa, từ đó có hứng thú và tích cực học tập hơn, phát huy được tính năng động, tự chủ, tư duy, sáng tạo dẫn đến kết quả tiếp thu bài tốt hơn, tạo được một môi trường học tập thân thiện và hiệu quả.
C. KẾT LUẬN
Học là một công việc lâu dài vất vả, khó nhọc đối với học sinh. Do vậy, giáo viên ngoài nhiệm vụ truyền đạt kiến thức còn phải tìm cách làm cho giờ học có hiệu quả, thu hút sự tập trung của các em. Hướng dẫn cho các em phương pháp học tập là rất quan trọng, đặc biệt cần khuyến khích các em sử dụng tiếng Anh trong cuộc sống, với sự thông thạo tiếng Anh ở mức độ cơ bản trong trường THCS cũng sẽ góp phần cho học sinh học lên cấp THPT tốt hơn hay có thể tìm được một công việc tốt sau này. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều khía cạnh cần phải bàn tiếp để tìm được nhiều biện pháp khả thi hơn trên cơ sở lý luận cũng như kinh nghiệm thực tiễn để thực hiện công tác giảng dạy tốt hơn, có hiệu quả hơn.
Trên đây là toàn bộ những điều tôi đã học hỏi, quan sát, nghiên cứu được về vấn đề 
“Dạy kỹ năng nghe Tiếng Anh cho học sinh lớp 9 THCS”
Học đã khó nhưng dạy còn khó hơn gấp bội. Vì vậy, theo tôi, muốn trở thành giáo viên dạy ngoại ngữ giỏi thì phải có nhận thức đúng đắn, luôn tìm tòi, sáng tạo, không ngừng bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, học ở mọi nơi, mọi lúc, bằng mọi hình thức và khuyến khích học sinh học tập, lắng nghe ý kiến đóng góp của đồng nghiệp, gần gũi, thấu hiểu học sinh để rút ra kinh nghiệm và tìm ra phương pháp phù hợp cho mỗi bài dạy. Hơn thế, chính chúng ta phải tâm huyết với nghề, có lòng nhiệt tình trong công tác giảng dạy thì mới có thể đạt được kết quả như mong đợi.
Những nội dung mà tôi trình bày trên đây chỉ là sự tập hợp, đúc kết kinh nghiệm của bản thân, vì khả năng có hạn, phạm vi nghiên cứu hẹp, thời gian ngắn, tư liệu ít nên chắc chắn những gì tôi viết ra đây không thể tránh khỏi có những thiếu sót Song với mục đích nâng cao chất lượng giáo dục, tôi hy vọng đề tài nhỏ này có thể góp một phần nâng cao kỹ năng nghe cho học sinh. Rất mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp quí báu từ cấp trên cùng các bạn đồng nghiệp để tôi rút kinh nghiệm, hoàn chỉnh đề tài này và thực hiện tốt hơn cho lần sau.
 Tôi xin trân trọng cảm ơn
Đà Nẵng, ngày 27 tháng 12 năm 2014
Người viết:
Văn Qúy Tùng
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Stt
Tên tài liệu
Tác giả
Nhà xuất bản
1
Sách giáo khoa tiếng Anh 9
Bộ giáo dục và đào tạo
(Nguyễn Văn Lợi tổng chủ biên)
NXB Giáo dục
2
Sách giáo viên tiếng Anh 9
Bộ giáo dục và đào tạo
(Nguyễn Văn Lợi tổng chủ biên)
NXB Giáo dục
3
Kỹ thuật dạy tiếng Anh
Nguyễn Quốc Hùng
NXB Giáo dục
4
Tuyển chọn các bài ôn tập và kiểm tra tiếng Anh nghe hiểu lớp 9
Trần Đình Nguyễn Lữ và Xuân Trúc
NXB Giáo dục
5
Những vấn đề chung về đổi mới giáo dục THCS môn tiếng Anh
Bộ giáo dục và đào tạo
NXB Giáo dục
6
Kiểm tra đánh giá thường xuyên và định kì môn tiếng Anh lớp 9
Bộ giáo dục và đào tạo
(Vũ Thị Lợi chủ biên)
NXB Giáo dục
7
Sổ tay người dạy tiếng Anh
Thái Hoàng Nguyên
NXB Giáo dục
8
Những trò chơi trong giờ học tiếng Anh
M. F Stronin (Nguyễn Văn Tâm dịch)
NXB Thanh niên
9
Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên THCS kì III (2004- 2007)
Bộ giáo dục và đào tạo
(Vũ Thị Lợi chủ biên)
NXB Giáo dục
10
Ghi nhanh trong nghe hiểu
Trần Ngọc Kim
NXB Giáo dục
11
Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng môn tiếng Anh THCS
Bộ giáo dục và đào tạo
(Vũ Thị Lợi chủ biên)
NXB Giáo dục