Mô tả SKKN Biện pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học sinh Lớp 3 trường Tiểu học Tân Văn bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống

 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO .
 TRƯỜNG TIỂU HỌC .
 BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN
 BIỆN PHÁP RÈN KỸ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM 
 CHO HỌC SINH LỚP 3 TRƯỜNG TIỂU HỌC 
 TÂN VĂN BỘ SÁCH KẾT NỐI TRI THỨC VỚI 
 CUỘC SỐNG
 Lĩnh vực sáng kiến: [Mã cấp 1][Mã cấp 2]
 (Ghi chú: căn cứ theo Quyết định số 12/2008/QĐ-BKHCN ngày 
04/9/2008 của Bộ KHCN về việc ban hành một số bảng phân loại thống kê 
KHCN để lựa chọn lĩnh vực sáng kiến phù hợp)
 Tác giả:...............................................................................
 Trình độ chuyên môn:.........................................................
 Chức vụ:..............................................................................
 Nơi công tác:.......................................................................
 Điện thoại liên hệ: ..
 Địa chỉ thư điện tử:
 .., ngày . tháng . Năm 2023
.., năm 201.
Ngày......tháng.......năm ..... I.MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn sáng kiến
Như chúng ta đã biết Tập đọc là phân môn đảm nhiệm việc hình thành và phát triển cho 
học sinh kỹ năng đọc, một kỹ năng quan trọng hàng đầu của học sinh ở cấp tiểu học, 
cấp học đầu tiên trong trường phổ thông. Đọc giúp học sinh chiếm lĩnh được một ngôn 
ngữ để dùng trong giao tiếp và học tập, đây là một công cụ giúp học sinh học tốt các 
môn học. Việc dạy Tập đọc sẽ giúp các em hiểu biết hơn, bồi dưỡng ở các em lòng yêu 
cái thiện, cái đẹp, dạy cho các em biết suy nghĩ một cách lô gíc cũng như có hình ảnh 
về các sự vật có xung quanh cuộc sống của chúng ta. Như vậy, dạy Tập đọc có một ý 
nghĩa to lớn vì nó bao gồm các nhiệm vụ giáo dưỡng, giáo dục tình cảm chuẩn mực đạo 
đức và phát triển trí tuệ, tư duy. Việc rèn đọc cho học sinh có vị trí vô cùng quan trọng, 
là vấn đề cấp thiết đòi hỏi mỗi giáo viên cần xác định rõ yêu cầu, nhiệm vụ và vận dụng 
một cách linh hoạt, sáng tạo việc rèn đọc trong quy trình dạy một tiết tập đọc nhằm 
mang lại hiệu quả cao.
a hàng đầu của học sinh ở cấp tiểu học, cấp học đầu tiên trong trường phổ thông. Đọc 
giúp học sinh chiếm lĩnh được một ngôn ngữ để dùng trong giao tiếp và học tập, đây là 
một công cụ giúp học sinh học tốt các môn học. Việc dạy Tập đọc sẽ giúp các em hiểu 
biết hơn, bồi dưỡng ở các em lòng yêu cái thiện, cái đẹp, dạy cho các em biết suy nghĩ 
một cách lô gíc cũng như có hình ảnh về các sự vật có xung quanh cuộc sống của chúng 
ta. như vậy, dạy tập đọc có một ý nghĩa to lớn vì nó bao gồm các nhiệm vụ giáo dưỡng, 
giáo dục tình cảm chuẩn mực đạo đức và phát triển trí tuệ, tư duy.
là một giáo viên tôi luôn trăn trở, suy nghĩ: Làm thế nào để nâng cao kỹ năng đọc cho 
học sinh giúp các em thuận lợi hơn trong quá trình học tập các môn học. Vì vậy, tôi 
chọn đề tài “Biện pháp rèn kỹ năng đọc diễn cảm cho học sinh lớp 3 trường tiểu học 
Tân Văn bộ sách kết nối tri thức với cuộc sống” để nghiên cứu và áp dụng vào giảng 
dạy.
2. Mục tiêu của sáng kiến
Mục đích của bản thân tôi khi chọn đề tài này để nghiên cứu nhằm sử dụng một số biện 
pháp rèn kĩ năng đọc thông qua dạy phân môn Tập đọc để giúp học sinh đọc đúng, đọc 
rõ ràng, đọc hiểu nội dung bài và biết đọc diễn cảm. Giúp học sinh chiếm lĩnh được ngôn 
ngữ để dùng trong giao tiếp và học tập, đây là một công cụ giúp học sinh học tốt các 
môn học.
Đưa ra biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 3 nói riêng và rèn kĩ năng đọc cho 
học sinh Tiểu học nói chung 
3. Phạm vi của sáng kiến
Học sinh lớp 3B, trường Tiểu học Tân Văn, huyện .......................thời gian từ 7/9/2022 
đến hiện tại
 3 MINH CHỨNG QUA BẢNG SỐ LIỆU:
 Trước khi thực hiện
 Năm 
 TS Đọc đúng Đọc nhanh Đọc hiểu Đọc diễn cảm
 2022-
 HS
 2023
 SL % SL % SL % SL %
 Đầu 
 17 3 17,6 5 29,4 7 41,2 2 11,8
 năm
III. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN
1. Nội dung và những kết quả nghiên cứu của sáng kiến
Đưa ra biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 3 nói riêng và rèn kĩ năng đọc 
cho học sinh Tiểu học nói chung.
1.1. Các bước thực hiện sáng kiến:
Bước 1. Nghiên cứu lựa chọn phương pháp, trao đổi với giáo viên trong tổ về phương 
pháp lựa chọn áp dụng vào giảng dạy
Bước 2. Khảo sát đối tượng học sinh.
Bước 3. Áp dụng biện pháp đã nghiên cứu vào giảng dạy. 
Bước 4. Đánh giá, rút kinh nghiệm sau khi áp dụng giải pháp.
1.2. Cách thức thực hiện
Trước hết muốn rèn cho học sinh đọc thành tiếng đúng thì giáo viên phải đọc đúng, đọc 
hay. Bài đọc mẫu của giáo viên chính là kĩ năng đọc mà học sinh cần đạt được. Do đó, 
yêu cầu đọc mẫu của giáo viên phải đảm bảo chất lượng đọc chuẩn, đọc đúng, rõ ràng, 
rành mạch, trôi chảy, đọc đủ lớn, nhanh vừa phải và diễn cảm. Để đạt được yêu cầu trên 
thì giáo viên phải rèn luyện bản thân mình đọc đúng, đọc hay. Không cho phép giáo viên 
dạy tập đọc mà đọc chưa đúng, chưa chuẩn. Trước khi soạn bài giáo viên phải đọc bài 
nhiều lần, tìm hiểu kĩ nô ôi dung cảm thụ sâu sắc nhất, tinh tế nhất của bài văn, bài thơ 
để tìm được giọng đọc đúng, đọc hay, đồng thời tìm ra câu (đoạn) mà học sinh có thể 
đọc hay bị vấp, chứ không đơn thuần tìm ra những từ khó, dễ lẫn. Trước khi đọc mẫu 
giáo viên cần tạo cho học sinh tâm thế nghe đọc, hứng thú nghe đọc và yêu cầu học sinh 
đọc thầm theo. Khi đọc giáo viên đứng ở vị trí bao quát cả lớp không nên đi lại trong khi 
đọc và thỉnh thoảng mắt phải dừng sách nhìn lên học sinh nhưng không làm cho bài đọc 
bị gián đoạn. Có như vậy thì bước đọc mẫu của giáo viên mới hấp dẫn được học sinh.
 5 giọng từ để hỏi, cao giọng ở cuối câu. Nếu học sinh đọc chưa hay giáo viên có thể đọc 
mẫu cho học sinh để học sinh nghe giọng đọc, để tự điều chỉnh mình đọc theo giáo viên. 
Để học sinh đọc tốt giáo viên cần tạo niềm say mê hứng thú cho học sinh.
+ Rèn đọc từ - cụm từ
-Ở mỗi địa phương, do đặc điểm phương ngữ nên có nhiều em phát âm theo tiếng địa 
phương, phát âm sai dẫn đến viết sai chính tả hoặc khiến người nghe hiểu sai ý nghĩa 
của từ, hay nội dung văn bản khi đọc. Mục đích của rèn đọc từ, cụm từ là nhằm luyện 
sửa phát âm sai. Rèn cho học sinh đọc đúng chính âm, phân biệt với cách đọc dễ lẫn (do 
đặc điểm phương ngữ). Vì thế ở mỗi tiết tập đọc, giáo viên phải chọn ra những từ ngữ 
mà nhiều em trong lớp mình hay phát âm sai để rèn đọc, không nhất thiết phải chọn 
những từ ngữ theo như hướng dẫn SGK. Trước tiên giáo viên cần đọc mẫu những từ đó 
để đưa ra cách phát âm đúng rồi cho học sinh luyện đọc.
+ Rèn đọc câu
- Mục đích của rèn đọc câu là hướng dẫn học sinh ngừng nghỉ, ngắt hơi, ngắt nhịp đúng 
chỗ, biết lên giọng, nhấn giọng, hạ thấp giọng, ... ở những từ ngữ thích hợp trong tiết tập 
đọc, giáo viên cần chọn ra những câu văn dài, những câu thơ khó ngắt nhịp ghi ra bảng 
phụ, sau đó giáo viên đọc mẫu cho học sinh phát hiện ra những chỗ ngắt hơi, ngắt nhịp 
trong câu đó; Sau đó dùng bút lông (phấn màu) sổ (đánh dấu) chỗ ngắt hơi, ngắt nhịp, 
nhấn giọng... học sinh có thể dùng chì để làm kí hiệu vào SGK. Sau đó cho các em luyện 
đọc cá nhân, hoặc đồng thanh .
Khi đọc phải liền từ; ngoài viê ôc ngắt, nghỉ hơi theo dấu câu thì dựa vào nghĩa để ngắt 
hơi giữa các cụm từ. Sau khi xác định ngắt giọng ở mỗi câu văn dài bao giờ giáo viên 
cũng phải nhấn mạnh cho các em thấy tầm quan trọng trong viê ôc ngắt, nghỉ hơi đúng 
ở câu văn.
+ Rèn đọc đoạn
- Phương pháp dạy phân môn Tập đọc hiện nay là giáo viên hướng dẫn học sinh luyện 
đọc xong rồi mới tìm hiểu bài, sau đó tiếp theo phần luyện đọc lại. Thực tế học sinh 
trong lớp lúc đầu chưa hiểu hết nội dung bài nên đọc bài lúc đầu chưa thể đọc đúng, đọc 
diễn cảm được. Nên ở lần đọc đoạn thứ nhất giáo viên nên chọn những học sinh đọc tốt 
trong lớp đọc trước, sau đó hướng dẫn học sinh đọc câu khó có trong đoạn xong giáo 
viên mới hướng dẫn luyện đọc đoạn, giáo viên cần nêu cách cụ thể về đọc như: nhấn 
giọng, kéo dài giọng ở từ ngữ nào, đọc cao hạ thấp từ nào..., nhanh, chậm, vui, buồn.
- Tóm lại giáo viên cần phải rèn cho học sinh đọc có ngữ điệu, giọng điệu phải phù hợp 
với từng loại câu (kể, hỏi, cảm, cầu khiến). Giáo viên hướng dẫn đọc một cách cụ thể, 
rõ ràng, tránh hướng dẫn chung chung như phần hướng dẫn đọc ở SGK. Đối với các bài 
thơ để rèn học sinh đọc diễn cảm, giáo viên phải biết khai thác những nét đặc trưng của 
 7 hai câu thơ cuối bài cần đọc châ ôm để thể hiện sự thán phục và nhấn giọng các từ: biết 
bao, bàn tay cô. Bài “Ngưỡng cửa” trang 82 sách Kết nối tri thức với cuộc sống tập 1 
cần đọc với giọng trầm lắng pha chút trang nghiêm. Kết hợp với cách ngắt nhịp và cao 
giọng ở cuối câu hỏi. Để tạo nên âm hưởng biểu lộ sự xúc động niềm yêu thương của 
bạn nhỏ trước những hoạt động hằng ngày của người thân nơi ngưỡng cửa. 
 9 Giọng nhân vật “ tôi ” đọc với giọng tâm sự nhẹ nhàng, hồn nhiên; giọng “mẹ” đọc dịu 
dàng. Hoặc bài : “ Nhật ký tập bơi ” trang 26 sách Kết nối tri thức với cuộc sống tập 1, 
đoạn 3,4 đọc nhanh và dồn dập( tả hoạt động tập bơi); đoạn 3,4 đọc chậm lại (hậu quả 
tai hại của trò chơi không đúng chỗ).
Việc đọc diễn cảm tuy chưa là yêu cầu bắt buộc đối với học sinh lớp ba nhưng đối với 
dạng bài kể chuyện thì bước đầu giáo viên cần giúp cho học sinh biết đọc phân biệt lời 
nhân vật và thay đổi giọng đọc trong đoạn, bài để giúp học sinh kể chuyện tốt.
* Bài dạng văn bản hành chính
 11 - Tạo điều kiện cho học sinh giúp đỡ nhau trong việc rèn đọc thông qua “Đôi bạn cùng 
tiến”, khuyến khích những em đọc tốt giúp đỡ, kèm bạn đọc chưa tốt. việc làm này rất 
quan trọng vì những học sinh đọc chưa tốt thường ngại đọc nhưng khi được bạn giúp 
đỡ, kèm cặp các em sẽ tích cực hơn.
2. Thảo luận, đánh giá kết quả thu được
2.1. Tính mới, tính sáng tạo.
Đa phần giáo viên khi dạy Tập đọc chỉ chú trọng phần tìm hiểu nội dung bài, dành nhiều 
thời gian soạn phần tìm hiểu bài, ít quan tâm phần luyện đọc cho học sinh mặc dù môn 
Tập đọc lớp 3 phần luyện đọc chiếm nhiều thời lượng hơn. Bản thân tôi khi soạn và 
nghiên cứu bài dạy tôi thường đọc kĩ văn bản để tìm giọng đọc phù hợp cho bài đọc 
đồng thời tìm ra câu (đoạn) mà học sinh có thể đọc hay bị vấp, chứ không đơn thuần 
tìm ra những từ khó, dễ lẫn để hướng dẫn học sinh khi luyện đọc.
Khi dạy Tập đọc tôi chú trọng phần luyện đọc câu, đọc đoạn cho học sinh vì có đọc tốt 
học sinh mới nắm được nội dung của bài đọc, mới hiểu được văn bản và cảm nhận được 
cái hay cái đẹp của bài văn, bài thơ.
Nhắc học sinh đọc trước bài ở nhà, khi các em đã học trước bài thì các em sẽ đọc trơn 
tru hơn và sẽ không ngại đọc, các em sẽ hào hứng tham gia vào bài học.
Rèn đọc thông qua tất cả các môn học, cách làm này giúp giáo viên có nhiều thời gian 
để kèm những học sinh đọc chưa tốt không phải dồn tất thời gian rèn đọc cho học sinh 
vào giờ dạy Tập đọc.
 2.2. Khả năng áp dụng và mang lại lợi ích thiết thực của sáng kiến
a. Khả năng áp dụng của giải pháp
Nội dung sáng kiến kinh nghiệm này phù hợp với chuẩn kiến thức kỹ năng quy định 
trong chương trình Tiểu học của Bộ Giáo dục và Đào tạo.Với những giải pháp của sáng 
kiến kinh nghiệm này có thể áp dụng trong việc rèn đọc cho học sinh lớp 3 nói riêng và 
rèn kĩ năng đọc cho học sinh Tiểu học nói chung.
b. Hiệu quả, lợi ích thu được do áp dụng giải pháp
Sau một thời gian áp dụng giải pháp trên vào giảng dạy tại lớp 3C và áp dụng thử nghiệm 
tại các lóp trong khối 3 của trường Tiểu học nguyễn trãi tôi thấy kĩ năng đọc của các em 
được nâng lên, các em đọc to rõ ràng, đúng và diễn cảm hơn. Các em cũng yêu thích đọc 
sách báo hơn trước. Với cách tổ chức và thực hiện các biện pháp dạy học đã nêu trên, 
hiệu quả giờ dạy được nâng lên rõ rệt. HS hứng thú, say mê, tích cực hơn trong học tập. 
Các em tự tin khi đọc bài, số em đọc chưa đạt đã giảm đi, biết phân biệt thể loại bài đọc, 
phân biệt các nhân vật trong bài, thể hiện tình cảm thái độ qua giọng đọc phù hợp với sự 
 13