Đơn công nhận Sáng kiến Một số phương pháp dạy Tập đọc nhạc cho học sinh Khối 4, 5 ở trường Tiểu học Phát Diệm

 “Một số phương pháp dạy Tập đọc nhạc cho học sinh khối 4, 5
 ở Trường Tiểu học Phát Diệm”
 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
 Kính gửi: - Hội đồng sáng kiến UBND huyện Kim Sơn
 - Hội đồng thẩm định sáng kiến cấp Phòng GD&ĐT Kim Sơn
 - Hội đồng thẩm định sáng kiến Trường Tiểu học Phát Diệm
 Tên tôi là:
 Tỷ lệ (%)
 đóng góp
 Ngày tháng Chức Trình độ
 TT Họ và tên
 năm sinh Nơi công tác vụ chuyên môn vào việc
 tạo ra
 sáng kiến
 Trường Tiểu Tổng
 Đại học
 1 Phạm Thị Hương Ly 27/11/1983 học Phát phụ 100%
 Sư phạm
 Diệm trách
 I. TÊN SÁNG KIẾN, LĨNH VỰC ÁP DỤNG
 - Tên sáng kiến: “Một số phương pháp dạy Tập đọc nhạc cho học sinh khối 4, 
5 ở Trường Tiểu học Phát Diệm”.
 - Lĩnh vực áp dụng:
 + Áp dụng cho học sinh khối 4, 5 ở Trường Tiểu học Phát Diệm.
 + Vấn đề sáng kiến cần giải quyết:
 Âm nhạc là loại hình nghệ thuật, gắn bó mật thiết với đời sống xã hội, nó là 
món ăn tinh thần không thiếu trong đời sống của con người. Con người đã sử dụng 
âm nhạc như là phương tiện làm cho đời sống tinh thần thêm phong phú, góp phần 
cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống.
 Trong những năm gần đây, nắm bắt tình hình thực tế và những yêu cầu của sự 
phát triển xã hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã điều chỉnh nội dung dạy học âm nhạc 
trong nhà trường và coi đây là môn học bắt buộc đối với các trường Tiểu học và 
Trung học cơ sở. Việc giáo dục bộ môn âm nhạc tại các trường Tiểu học cũng đã 
được quan tâm, nhằm mục đích phát triển khả năng âm nhạc, góp phần đào tạo các 
em trở thành những con người phát triển toàn diện: Đức – Trí – Thể - Mĩ. Thông 
qua môn học này, hình thành cho các em những kĩ năng ban đầu về ca hát, về kiến 
thức Âm nhạc. Đặc biệt là trang bị cho các em những kiến thức cơ bản về âm nhạc, 
giúp khơi dậy sự say mê sáng tạo trong hoạt động nghệ thuật, làm cho đời sống tinh 
thần của các em thêm phong phú, tạo điều kiện để các em tham gia vào các hoạt 
động khác của nhà trường. Từ đó, giúp các em nắm bắt tri thức tốt hơn nhằm phát 
triển con người một cách toàn diện.
 Phạm Thị Hương Ly 1 Năm học 2016 - 2017 “Một số phương pháp dạy Tập đọc nhạc cho học sinh khối 4, 5
 ở Trường Tiểu học Phát Diệm”
 - Giáo viên hướng dẫn học sinh nhận biết tên các nốt nhạc.
 - Cho học sinh đọc cao độ các nốt nhạc theo thứ tự trong bài.
 - Giáo viên cho học sinh tập đọc từng câu kết hợp gõ đệm.
 - Ghép các câu và đọc hoàn chỉnh bài tập đọc nhạc. Cho học sinh thực hiện 
nhiều lần theo nhiều hình thức : tập thể, chia nhóm, cá nhân...
 Chính vì phương pháp dạy tập đọc nhạc đơn điệu trên nên học sinh không say 
sưa, yêu thích các tiết học tập đọc nhạc, dẫn đến kết quả học tập đọc nhạc của học 
sinh chưa cao.
 Qua kết quả khảo sát ban đầu tôi có bảng thống kê sau:
 Khối Tổng số học sinh Đọc tốt, trôi chảy Đọc được Chưa đọc được
 4 132 15/132 = 11,4% 85/132 =64,4% 32/132 =24,2%
 5 116 17/116 =14,7% 80/116 = 68,9% 19/116 = 16,4%
 Từ kết quả khảo sát trên cho thấy, tỉ lệ học sinh chưa đọc được nốt nhạc còn 
tương đối cao đặc biệt là học sinh khối lớp 4, do các em mới bắt đầu được tiếp xúc 
với phân môn Tập đọc nhạc.
 Qua kiểm tra đọc tập đọc nhạc đối với học sinh, thì số lượng các em đọc tốt 
còn rất khiêm tốn. Thực tế khi nghe các em thực hiện bài tập, bên cạnh những em 
trình bày tự nhiên và thoải mái vẫn còn một số em chưa thực sự mạnh dạn, tự tin, 
chỉ đọc với tính chất thuộc lòng, đọc nhạc thì chỉ đúng tên nốt mà chưa đúng trường 
độ, ngắt, nghỉ tuỳ ý không đúng tiết tấu của bản nhạc.
 Vì vậy, để khắc phục tình trạng trên, tôi xin mạnh dạn trình bày kinh nghiệm 
của mình về vấn đề này.
 1.2. Ưu điểm:
 Trường Tiểu học Phát Diệm nằm ở khu trung tâm văn hóa, chính trị của huyện 
Kim Sơn. Mặt bằng dân trí khá cao, học sinh có truyền thống hiếu học. Sự nghiệp 
giáo dục của địa phương liên tục phát triển.
 Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên quan tâm, giúp đỡ giáo viên trong quá 
trình giảng dạy.
 Các em học sinh đi học chuyên cần và rất thích học môn Âm nhạc.
 1.3. Nhược điểm và những tồn tại:
 Một số phụ huynh và học sinh coi thường môn học, cho đó là môn phụ nên 
không cần quan tâm, không dành thời gian luyện tập và ôn luyện.
 Phạm Thị Hương Ly 3 Năm học 2016 - 2017 “Một số phương pháp dạy Tập đọc nhạc cho học sinh khối 4, 5
 ở Trường Tiểu học Phát Diệm”
 Đây là bước quan trọng giúp học sinh nắm được cao độ của các trong bài tập 
đọc nhạc.
 Bước 3: Luyện tập tiết tấu
 Được thực hiện theo trình tự như sau:
 - Cho học sinh nhận biết hình nốt, phân tích giá trị trường độ của mỗi hình nốt.
 - Học sinh đọc hình nốt theo thứ tự trong tiết tấu.
 - Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc, gõ tiết tấu.
 - Học sinh đọc kết hợp dùng thanh phách gõ tiết tấu theo hướng dẫn của giáo viên.
 - Cho học sinh chỉ gõ tiết tấu, không đọc.
 Đây cũng là bước quan trọng giúp học sinh định hình được độ dài các hình nốt 
trong bài, từ đó hình dung ra giai điệu của các câu nhạc trong bài tập đọc nhạc.
 Bước 4: Tập đọc nhạc từng câu
 Được thực hiện theo trình tự như sau:
 - Giáo viên đàn mẫu giai điệu của bài tập đọc nhạc.
 - Cho học sinh đọc cao độ các nốt nhạc theo thứ tự trong bài. Giáo viên hướng 
dẫn theo hiệu lệnh (dùng đàn, dùng thước, vỗ tay) không theo tiết tấu.
 - Giáo viên cho học sinh nghe đàn mẫu giai điệu và hướng dẫn, học sinh tập 
đọc từng câu kết hợp gõ đệm theo tiết tấu (giáo viên có thể đọc mẫu từng nốt trong 
trường hợp câu nhạc khó, học sinh không đọc được).
 - Ghép các câu và đọc hoàn chỉnh bài tập đọc nhạc kết hợp gõ tiết tấu. Cho học 
sinh thực hiện nhiều lần theo nhiều hình thức : tập thể, chia nhóm, cá nhân...
 Bước này học sinh sẽ được kết hợp giữa cao độ và tiết tấu vừa luyện trong bước 2 
và bước 3 để đọc bài tập đọc nhạc đúng cao độ, trường độ. Đây là bước trọng tâm, 
quyết định kết quả học tập của học sinh và mục tiêu bài học. Giáo viên cần vận dụng 
linh hoạt các phương pháp giảng dạy để giúp học sinh đọc nhạc chính xác nhất.
 Bước 5: Ghép lời ca, trình bày hoàn chỉnh bài tập đọc nhạc
 Thực hiện theo trình tự sau:
 - Giáo viên đàn lại cả bài tập đọc nhạc.
 - Tiến hành ghép lời từng câu.
 - Ghép lời cả bài.
 - Chia nhóm : nhóm đọc nhạc, nhóm ghép lời ca
 Phạm Thị Hương Ly 5 Năm học 2016 - 2017 “Một số phương pháp dạy Tập đọc nhạc cho học sinh khối 4, 5
 ở Trường Tiểu học Phát Diệm”
 - Giáo viên gõ mẫu tiết tấu – yêu cầu học sinh lắng nghe.
 - Giáo viên chỉ định 1 em gõ
 - Giáo viên nhận xét và hướng dẫn học sinh cả lớp thực hiện theo các 
 bước: + Đọc tiết tấu theo hình nốt:
 Đen, Đen, Đen, Đen, Trắng, Đen, Đen, Đen, Đen, Trắng. 
 + Đọc kết hợp dùng thanh phách gõ tiết tấu.
 + Dùng thanh phách gõ tiết tấu, không đọc.
 Hoạt động 4: Tập đọc nhạc từng câu ngắn
 - Giáo viên đàn mẫu toàn bộ phần nốt nhạc của bài tập đọc nhạc.
 - Giáo viên đàn từng nốt nhạc trong bài (không theo tiết tấu) cho HS đọc theo 
để các em định hình được cao độ của các nốt nhạc trong bài, trong quá trình đọc 
giáo viên chú ý chỉnh sửa cao độ cho học sinh nếu các em đọc sai.
 - Giáo viên đàn câu thứ nhất sau đó, đàn giai điệu 3 ô nhịp đầu rồi bắt nhịp 1-2, 
học sinh đọc lại 2 – 3. Giáo viên chỉnh sửa. 3 ô nhịp tiếp theo thực hiện tương tự sau 
đó ghép 6 ô nhịp để hoàn thành câu nhạc thứ nhất. Câu nhạc thứ 2 thực hiện tương 
tự câu nhạc thứ nhất (trong trường hợp học sinh không đọc được thì giáo viên đọc 
mẫu chỗ khó và cho học sinh đọc theo).
 - Giáo viên chỉ định 2 đến 4 học sinh đọc lại từng câu đồng thời hướng dẫn các 
em chỉnh sửa những chỗ chưa chuẩn xác.
 - Giáo viên đàn giai điệu cả bài cho các em đọc nhạc, luyện tập với các hình 
thức như: tập thể, dãy (nhóm), cá nhân.
 - Chỉnh sửa, hoàn thiện phần đọc nhạc.
 Hoạt động 5: Ghép lời, đọc hoàn chỉnh bài tập đọc nhạc
 Giáo viên hướng dẫn học sinh:
 + Ghép lời ca theo giai điệu từng câu.
 + Ghép toàn bài.
 + Hát lời toàn bài.
 + Lần 1 đọc nhạc, lần 2 ghép lời toàn bài kết hợp gõ đệm theo các hình thứ: 
Nhịp, phách, tiết tấu (giáo viên có thể đàn giai điệu và hướng dẫn học sinh thực hiện 
theo các hình thức như: tập thể, nhóm, cá nhân.
 Phạm Thị Hương Ly 7 Năm học 2016 - 2017 “Một số phương pháp dạy Tập đọc nhạc cho học sinh khối 4, 5
 ở Trường Tiểu học Phát Diệm”
bài, đồng thời phải biết sử dụng các nhạc cụ, thiết bị hỗ trợ trong quá trình giảng 
dạy, đặc biệt là dạy học bằng trình chiếu (Powerpoint) một cách linh hoạt. Biện 
pháp này hỗ trợ rất hiệu quả cho việc giảng dạy âm nhạc. Trường hợp nhà trường 
không có nhạc cụ hỗ trợ hoặc không có đủ điều kiện sử dụng nhạc cụ thì giáo viên 
cần thường xuyên luyện tập xướng âm, luyện thanh, tiết tấu để khi dạy các em đọc 
nhạc giáo viên phát âm được cao độ một cách chính xác nhất.
 Thường xuyên học hỏi, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ sư phạm, nghiên cứu 
tài liệu, học hỏi đồng nghiệp. Đó là những kinh nghiệm tôi đã đúc kết được trong 
thời gian qua để nâng cao hiệu quả giảng dạy.
 III. HIỆU QUẢ KINH TẾ VÀ XÃ HỘI DỰ KIẾN ĐẠT ĐƯỢC:
 Từ đầu năm học, tôi đã áp dụng thực hiện giảng dạy tập đọc nhạc với các biện 
pháp như đã trình bày ở trên ở các khối lớp 4, 5 và thấy các em rất say mê hứng thú 
học tập, do đó kết quả đã được nâng lên rõ rệt.
 Sau một thời gian thử nghiệm, kết quả khảo sát tính đến giữa học kỳ II cho 
thấy tỉ lệ học sinh chưa đọc được tập đọc nhạc đã được cải thiện:
Khối Tổng số học sinh Đọc tốt, trôi chảy Đọc được Chưa đọc được
 4 132 25/132 = 18,9% 95/132 = 72% 12/132 = 9,1%
 5 116 27/116 = 23,3% 80/116 = 69% 9/116 = 7,7%
 Qua bảng thống kê trên cho thấy, tỉ lệ học sinh thực hiện được tốt phần tập đọc 
nhạc đã tăng so với kết quả khảo sát khi chưa áp dụng biện pháp cải tiến. Phần nào 
góp phần làm giảm tỉ lệ học sinh đọc tập đọc nhạc chưa chuẩn xác so với đầu năm. 
Tôi tin rằng, nếu kiên trì áp dụng các biện pháp dạy đọc nhạc như đã nêu trên thì lần 
khảo sát tiếp theo sẽ khả quan hơn và sẽ khắc phục được tình trạng học sinh ngại 
học phân môn Tập đọc nhạc, tình trạng học sinh đọc nhạc yếu như hiện nay.
 IV. ĐIỀU KIỆN VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG
 Sáng kiến đã được áp dụng trong thời gian từ đầu năm học đến nay và cho thấy 
kết quả khả quan. Tôi tin chắc rằng sáng kiến có thể áp dụng và thực hiện lâu dài tại 
trường Tiểu học Phát Diệm cũng như các trường Tiểu học trong toàn huyện.
 V. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT:
 1. Kết luận:
 Âm nhạc là môn học được hầu hết các em học sinh Tiểu học yêu thích, đó là 
điều tôi nhận thấy trong suốt quá trình công tác. Vì môn học này giúp các em có 
những giờ phút thư giãn, thoải mái, đồng thời bổ trợ cho các em tiếp thu kiến thức 
của các môn học khác tốt hơn. Tuy ở nội dung tập đọc nhạc các em học còn yếu 
nhưng điều đó không làm cho các em chán ghét môn Âm nhạc mà ngược lại "Tập 
đọc nhạc" là sự mới mẻ, thú vị đối với các em. Từ thực tế đó, tôi tin rằng với sáng
 Phạm Thị Hương Ly 9 Năm học 2016 - 2017