SKKN Một số kinh nghiệm trong quản lý: Giúp trẻ sớm làm quen với trường lớp mầm non, rèn kỹ năng sống cho trẻ
Cơ sở lý luận:
Giáo dục Mầm non là bậc học đầu tiên của hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển của nhân cách con người. Chính vì thế, hầu hết các quốc gia và các tổ chức quốc tế đều xác định GDMN là một mục tiêu quan trọng của giáo dục cho mọi người. Thụy Điển coi giai đoạn mầm non là “thời kỳ vàng của cuộc đời ”và thực hiện chính sách: trường mầm non do chính quyền địa phương quản lý, Luật Giáo dục quốc gia Indonesia đã công nhận GDMN là giai đoạn tiền đề cho hệ thống giáo dục cơ bản. Luật Giáo dục Thái Lan nhấn mạnh gia đình và Chính phủ phải cùng chia sẻ trách nhiệm đối với GDMN nhằm thực hiện Công ước quốc tế về quyền trẻ em. Quan trọng là vậy, nhưng trẻ vào trường với bao bở ngỡ, với kỹ năng sống ít ỏi.
Giáo dục kỹ năng sống là giáo dục cách sống tích cực trong xã hội hiện nay., là xây dựng những hành vi lành mạnh và thay đổi những hành vi, thói quen tiêu cực trên cơ sở giúp người học có cả kiến thức , giá trị, thái độ về kỹ năng thích hợp.
Vào đầu thập kỷ 90, các tổ chức của Liên Hiệp Quốc như tổ chức Y tế thế giới, Quỹ cứu trợ nhi đồng, Tổ chức Giáo dục văn hóa và khoa học, các nhà giáo dục thế giới đã cùng tìm cách giáo dục để tạo cho trẻ năng lực tâm lý xã hội, nhằm ứng phó với những yêu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày. Đó là kỹ năng sống. Hay nói cách khác kỹ năng sống là những kỹ năng cần có cho hành vi lành mạnh, cho phép mỗi cá nhân đối mặt với những thách thức của cuộc sống hàng ngày.
Theo UNESSCO, 8 tuổi đã là quá trễ để giáo dục kỹ năng sống. Vì đến độ tuổi này trẻ đã hình thành cho mình phần lớn các giá trị, trừ phi có sự thay đổi sâu sắc về trải nghiệm trong đời, nếu không thì khó mà lĩnh hội thêm giá trị sau độ tuổi này. Trẻ từ dưới 2 tuổi đã bắt đầu tiếp thu từ môi trường sống xung quanh, như giọng nói của người lớn khi trò chuyện với trẻ, cách thức tiếp xúc với trẻ, tất cả đều tác động đến sự phát triển của trẻ. Vì vậy việc hình thành và phát triển kỹ năng sống cần được tiến hành từ bậc học mầm non.
Tiến sĩ Nguyễn Thu Cúc, chuyên gia tư vấn của ABS Training cho biết: “Kỹ năng sống không phải là những gì quá cao siêu, phức tạp. Việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ em bao gồm những nội dung hết sức đơn giản, gần gũi với trẻ em, là những kiến thức tối thiểu để các em có thể tự lập”.
ười tạo cơ hội hướng dẫn gợi mở các hoạt động tìm tòi của trẻ, trẻ chủ động tham gia các hoạt động để phát triển khả năng, năng lực của cá nhân phải khắc phục được những hạn chế và kế thừa những mặt mạnh. Chuẩn bị cho trẻ một hành trang bước vào trường tiểu học có hiệu quả. Đó chính là hình thành phát triển các lĩnh vực: Tình cảm xã hội nhận thức, thể chất , thầm mĩ , ngôn ngữ. Chính vì việc giúp các cháu sớm thích nghi với trường lớp, với các cô là một vấn đề vô cùng quan trọng. Mặc dù đã được bồi dưỡng lý thuyết về các biện pháp giúp trẻ sớm thích nghi với trường mầm non và bản thân tôi cũng đã trãi qua nhiều năm đón cháu mới nhưng đây vẫn là điều trăn trở của tôi khi nhận cháu mới. Mỗi năm đối tượng các cháu khác nhau và cách làm quen cũng phải khác nhau. Phụ huynh thì thường hay so sánh giữa lớp ghép hai độ tuổi với một độ tuổi, giữa cháu cũ, cháu mới và lo lắng không biết cô đối xử với các con có tốt không? Làm thế nào để trẻ giảm tiếng khóc khi phải rời xa cha mẹ đến môi trường mới? Làm sao để phụ huynh yên tâm, vui vẻ khi trao đứa con bé bỏng cho các cô? Tôi đã thống nhất với cô giáo trong trường và một số biện pháp sau: 3. Các biện pháp thực hiện: 3.1 / Tận dụng môi trường thiên nhiên, chơi ngoài sân trường: Trường tôi là một trường ngoài công lập, chỉ có một điểm chính . Trường được lợi thế là có một sân trường tương đối rộng để các cháu chơi đùa, đi dạoMỗi năm học được cải tạo và sắp xếp lại, trang bị thêm nhiều cây xanh , bóng mát, hoa kiểng bốn mùa đua nhau khoe sắc thắm nhất là trường có dàn Thiên Lý, Phong Lan rất đẹp. tạo được một sân chơi thoáng mát, sạch, đẹp , thân thiện, an toàn thu hút sự hứng thú của trẻ và phụ huynh. Đầu năm , một số cô sợ cháu khóc thường cho các cháu ở trong lớp, đóng cửa lại không cho các cháu ra chơi ngoài sân vì sợ các cháu gặp người quen sẽ khóc. Nhưng tôi thiết nghĩ : trong lớp thì ngột ngạt, các cháu sẽ bị ức chế, nỗi sợ hãi càng tăng. Tại sao mình không cho các cháu ra sân trường đi dạo dưới những tán cây để hít thở không khí trong lành? Chính không khí này sẽ giúp bé thoải mái, tâm lý vui vẻ. Khi được ra sân các cháu thơ thẩn đi theo cô ngắm nhìn xung quanh hoặc chạy nhảy vui đùa. Đối với những cháu còn lạ, ngơ ngác và khóc thì tôi thường dẫn cháu đi bên cạnh, vỗ về âu yếm vuốt ve để các cháu cảm thấy bớt cô đơn. Dần dần các cháu bị tiếng nói, tiếng hát, đọc thơ và kể chuyện của cô thu hút. Các cháu không khóc nữa mà hòa cùng vào các bạn tham gia các trò chơi “ Nu na nu nống ”, “ Mèo bắt chuột” thậm chí “quên” cả mẹ đang đi ở phía sau. Đúng là trẻ con dễ làm quen . 3.2/ Phối hợp với Phụ huynh: Trẻ ở trường tôi có cháu mới đi học lần đầu nhưng cũng có trẻ từ lớp dưới chuyển lên. Đối với các cháu đã đi học, ngay từ ngày đầu nhận danh sách lớp , tôi thường trao đổi với giáo viên để cô tiếp xúc với cha mẹ của trẻ , nắm được thói quen, đặc điểm sinh lý, sức khỏe, sức khỏe của trẻ để có biện pháp tác động phù hợp. Những ngày đầu trẻ mới đến trường hoặc mới chuyển lớp thường có các anh chị hoặc cha mẹ đi theo, lúc đó cô nhờ phụ huynh giúp trường chăm sóc trẻ như: lau mặt cho trẻ đối với những trẻ quen và cô cùng với phụ huynh tổ chức cho trẻ chơi những trò chơi dân gian, hát dân ca. Khi trẻ bắt đầu thích thú, thu hút vào hoạt dộng tập thể thì cô sẽ làm quen, trò chuyện với trẻ trong vai trò “cô giáo”. Việc làm quen diễn ra một cách tự nhiên, dần dần các cháu không cảm thấy đột ngột. Chính các cháu này sẽ là những nhân tố tích cực lôi kéo những cháu mới hưởng ứng theo cô sau này. Đối với các cháu lần đầu tiên đi học, trong tuần lễ được ở lại làm quen, ngoài việc trao đổi với phụ huynh về trẻ, hiệu trưởng và giáo viên cũng đã sinh hoạt với phụ huynh về nội quy của nhóm lớp như: cho bé đi học đều, đúng giờ, đồng thời đề nghị phụ huynh kết hợp với Cô trong việc rèn nề nếp và thói quen lễ phép. Cô và ba mẹ phải là tấm gương cho trẻ noi theo. Ví dụ: - Khi bé mới vào lớp cô đã chào ba mẹ, chào bé, phụ huynh cũng chào lại cô, những hình ảnh này dễ làm cho các cháu bắt chước cử chỉ đẹp của người lớn và cháu phải làm theo. - Cô hướng dẫn trẻ cất đồ chơi vào nơi quy định, phụ huynh đặt trước và giúp trẻ đặt đồ dùng của bé. Dần dần bé sẽ tự giác , biết nơi nào cất vật gì. - Khi cô tập thể dục hay đọc thơ, hát múa, làm trò thì vận động Phụ huynh cùng hưởng ứng , tạo cho trẻ hứng thú, vui vẻ như ở nhà. Những lúc sinh hoạt tập thể ngồi vòng tròn, Phụ huynh cũng ngồi, trẻ ngồi cùng mẹ chơi trò “Kết thân”. Cô nói : “Kết thân , kết thân ” cả lớp hỏi : “kết thân với ai ? ”, cô nói : “kết thân với bạn.” Phụ huynh cùng giúp bé nói tên con của mình. - Khi cháu chơi xong, phụ huynh cùng bé cất dọn đồ chơi vào các góc. - Khi cô đưa một món đồ chơi mà trẻ thích, cô thường nói: “ Cô Hai cho con nè”, trẻ nhìn tôi với ánh mắt dò xét và được mẹ tiếp thêm: “ Ồ! Con cảm ơn Cô đi, Cô thương con quá!” những lời của mẹ và hành động của Cô đã làm cho bé hết sức an tâm và thoải mái tinh thần trong những ngày đầu bé mới tinh thần trong những ngày đầu bé mới đến trường. - Một điều đặc biệt là tôi khuyên các cô cố gắng ngọt ngào, thân thiện với trẻ , không rầy la trẻ, cũng như không đem chú bảo vệ ra để dọa trẻ. Tôi thường quan sát xem cách Phụ huynh lau mũi cho trẻ như thế nào để biết cách chăm sóc bé sau này. Đồng thời cũng trao đổi với phụ huynh cách rửa tay theo quy trình 6 bước, tôi coi đó là biện pháp tốt nhất chăm sóc cho bé. Cần tạo không khí vui vẻ cho trẻ, đừng vô tình để trẻ sợ đến trường. Tôi đã có những kinh nghiệm khi đón cháu chưa biết cách rửa tay, đi vệ sinh chưa đúng nơi quy định. Tôi sẽ trao đổi với phụ huynh về các mặt nề nếp của bé để về nhà phụ huynh tập cho trẻ theo như lời trao đổi của tôi để cháu quen dần môi trường Mầm Non . Tôi không nóng vội mà ép cháu làm được ngay , tuần đầu đến trường , cái gì cũng dễ làm cho bé sợ và thấy cô giáo là một cực hình. Trường tôi là trường ngoài công lập, học sinh đến từ nhiều địa phương khác nhau, nhiều thành phần khác nhau. Do đã nghỉ hưu, tôi có thời gian rãnh , tiếp xúc nhiều với phụ huynh và với trẻ , là người bạn của trẻ.Khi mẹ đưa trẻ đến lớp những ngày đầu tiên, trẻ thường ôm chặt lấy mẹ không muốn rời và nhìn xung quanh dò xét. Nếu lúc đó cô giáo đến ôm và bế trẻ ra khỏi tay mẹ thì trẻ sẽ rất ghét và đâm ra sợ cô. Chính vì vậy, tôi khuyên cô chỉ tiến lại chào hỏi phụ huynh và mỉm cười với cháu, có thể hỏi chuyện trẻ , nói chuyện với mẹ của trẻ. Sau đó tôi bày đồ chơi và tổ chức “Trò chơi dân gian” trong sân trường, tổ chức trò chơi với các cháu cũ để gây sự chú ý của trẻ đồng thời quan sát biểu hiện của trẻ. Có những cháu thì tham gia ngay cùng cô, nhưng cũng có trẻ chỉ ngồi trong lòng mẹ quan sát cô và các bạn, khi cô đưa đồ chơi thì ngồi chơi cùng mẹ.Đối với những trẻ này, tôi phải lại gần, trò chuyện với phụ huynh và chơi với cháu nhiều hơn. Khi trẻ thấy cô và mẹ “thân nhau”, hay nói chuyện vui vẻ với nhau trẻ sẽ cảm thấy cô gần gũi hơn, thân thiết hơn. Từ từ trẻ sẽ chơi với cô và theo cô. Khi trò chuyện hoặc chơi cùng với trẻ, cô thường xưng cô + tên chứ không chỉ xưng “cô” và trẻ thuộc tên cô rất nhanh. Khi về đến nhà, trẻ luôn miệng nhắc rửa tay sạch sẽ, để dép ở nơi qui định , không được để tay dơ, trẻ biết tự giác chào hỏi từ Bà Hai Hiệu trưởng, đến cô giáo, đến chú Ba Bảo Vệ, Cô.cấp dưỡng... Chính những điều này làm phụ huynh tin tưởng cô nhiều hơn và các cháu cũng thân thiết với cô Hiệu Trưởng, với cô giáo hơn, cháu cũng dần dần làm quen và gần gũi với trường lớp, có cháu lúc cha mẹ đến đón còn xin Mẹ :“cho con ở lại chơi một chút xíu nữa ”. - Trong thời gian đầu tùy theo cá tính của từng trẻ, tôi và các cô luôn theo sát, giúp trẻ để trẻ cảm thấy an tâm trong môi trường mới. Bước đầu, cô có thể đáp ứng những thói quen không đẹp của trẻ như ngồi đưa chân lên ghế bạn khác đang ngồi, tiêu tiểu không gọi cô, ăn quà trong giờ học, bắt cô ẵm bồng Rồi từ từ sau đó, khi bé quen rồi cô sẽ cho bé thực hiện các nề nếp, vệ sinh, xếp hàng, thu dọn đồ chơi, tự phục vụ dưới hình thức tập, thông qua câu chuyện, làm mẫu của cô thường thì sau hè, các cháu đã có một số thói quen nề nếp tốt. Thí dụ ; Để cháu có thói quen đánh răng, không ăn quà bánh, tôi đã dạy cho các cháu hát bài : Anh Tí Sún : “ Kìa cái anh Tí Sún , Tí Sún, Nhe cái răng nham nhở ra ngoài. Vì anh lười đánh răng sớm tối, Lại ăn kẹo suốt ngày mà thôi. Anh Sún ơi là anh Sún ơi. Răng với tóc là góc con người, Răng có đẹp thì đời mới vui.” Từ đó, các cháu tự đánh răng sau khi ăn và giảm hẳn thói quen ăn quà vặt mà cha mẹ thường mua để vào cặp cho cháu mang vào trường ăn những lúc ra chơi ngoài trời. Đối với giáo viên: Tập cho các cháu khi đến lớp thường thích tự nhiên theo cô vào trong lớp hơn là cha mẹ phải kè kè đưa vào lớp. Cháu đến lớp thấy cô mà cháu thích thì yên tâm đi vào và không khóc. Làm sao để khi ra về,cháu lưu luyến với cô thể hiện chào ríu rít. phân công phụ trách lớp cần yếu tố tâm lý, thực trạng của từng lớp, bởi một số bé đã yêu và tin tưởng cô, mà một khi bé đã yêu cô thì việc làm quen, chăm sóc, dạy dỗ những ngày đầu sẽ dễ dàng hơn. Mỗi ngày ở trường phải là một ngày vui, ngày hội: Trong những ngày đầu trẻ đến trường, tôi nghĩ trường lớp phải thật đẹp, thật hấp dẫn và thu hút trẻ. Vì vậy để chuẩn bị đón trẻ, tôi cùng các cô giáo trong trường sắp xếp các góc chơi với đầy đủ các loại đồ chơi khác nhau. Nhất là các loại đồ chơi chuyển động (xe ô tô, máy bay nhiều loại , tạo ra âm thanh như con chút chit, kèn, xúc sắcbằng hững nguyên liệu sẳn có ở địa phương , làm đồ chơi phát triển trí tuệ , đồ chơi lắp ghép, xếp hình và một số thú bông, búp bê, các loại bóng. Đồ chơi phải đủ để mỗi cháu có ít nhất một món, không tranh dành nhau. Hình ảnh những đồ chơi cháu thích sẽ dễ thu hút, cháu quên khóc, nhanh chóng làm quen với cô và bạn. Tôi chỉ đạo cho tất cả giáo viên : Trong lớp thường treo bông hoa, trang trí dây xúc xích, một số cờ và các dây ngộ nghĩnh, cô tự cắt dán rồi treo ngang tầm của trẻ. Các cháu có thể chơi một cách thoải mái. Phụ huynh học sinh cũng tìm những nguyên liệu có sẳn ở địa phương , sách vở cũhổ trợ cô. Tôi cũng trang bị một tủ trang phục như áo quần , khăn , nón , vương miện . nhạc cụ đủ loại để trong giờ hoạt động học môn âm nhạc cô có thể mặc bộ áo dài truyền thống, áo tứ thân , bày trò cho trẻ chơi vui vẻ. Các cháu bị nhiều thứ lạ, đẹp hấp dẫn xung quanh thu hút nên quên cả khóc và chóng quen cô với các bạn khác hơn. Tôi vận dụng những kinh nghiệm hiểu biết của trẻ đã qua lớp cũ để kích thích sự chú ý của trẻ mới: Các hình thức tổ chức: Dạo chơi, sinh hoạt hằng ngày, tổ chức hoạt động ở các góc, tiết học, ở ngoài trời . Tham quan cảnh quan của trường , của Nhà Truyền thống, Nhà Thiếu Nhi huyện và cho trẻ biết được những cây cảnh lớn lên là nhờ sự chăm sóc bảo vệ của các anh chị lớp lớn. Trường tôi có thuận lợi là ở gần Nhà Thiếu Nhi , Nhà Truyền Thống huyện và các cô chú luôn sẳn sàng phối hợp cùng nhà trường đón các cháu đến sinh hoạt. Các phương pháp chính: Quan sát, đàm thoại, trò chuyện, đọc truyện, thơ, dân ca, ca dao đồng dao, vè, kể chuyện, xem tranh ảnh, mô hình, băng hình. Với các nội dung về: Động vật, thực vật, phương tiện giao thông cô có thể tự “sáng tác những bài vè” để áp dụng vào thực tiễn tại lớp tạo cho trẻ hứng thú. Nội dung bài vè được trẻ thể hiện trên lớp và mọi lúc mọi nơi. Thí dụ để giáo dục về Luật giao thông, tôi đặt ra bài vè : “ Nghe vẻ nghe ve . Nghe vè đi học . Mình kể bạn nghe .Có bạn đi học , cha mẹ chở đi, không đội bảo hiểm . Cứ thế phóng nhanh , Bị ngã một cái, Thật là đau điếng, mới nhớ lời cô hoặc ; Nghe vẻ nghe ve, Trẻ em qua đường, phải người lớn dắt, đi đến ngã tư, theo tín hiệu đèn .” Hoặc tôi tự sáng tác bài “ Em yêu trường Mầm non Minh Hằng ” để cô và cháu cùng hát vui vẻ với nhau : Em yêu Minh Hằng, yêu mái trường em, Yêu dàn phong lan, yêu vườn cây trái, Con chim trên cành, nó hót mừng em, Em học em chơi , ở dưới sân trường.. Để thực hiện có hiệu quả các biện pháp nhằm giảm sốc cho trẻ khi lần đầu đi học, theo tôi điều quan trọng nhất là cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường, tránh tình trạng “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”. Muốn vậy, nhà trường phải chủ động và tạo điều kiện cho phụ huynh phối hợp với mình, cụ thể như: – Tùy theo tình hình thực tế của từng trường, Hiệu trưởng có thể bố trí một khu vực riêng và trang bị nhiều đồ chơi để thực hiện mô hình “Mái nhà thân thiện ”,“ Ngôi nhà cổ tích ” sao cho thật gần gũi, thật hấp dẫn và thu hút bé để phụ huynh đưa bé đến làm quen với trường, lớp. Ví dụ như trường tổ chức cho cháu sinh hoạt tập thể, biễu diễn văn nghệ , sau khi xem biểu diễn tiết mục, các cháu lớp lá đã nói : " Chúng cháu hôm nay rất vui bởi vì được xem văn nghệ. Đây là lần sinh hoạt văn nghệ cuối cùng của chúng cháu ở trường Mầm Non Minh Hằng . Khi bọn cháu lên học tiểu học, chắc chắn bọn cháu sẽ nhớ những người bạn cũ , các cô và trường của chúng cháu ", sau đó cháu hát tập thể bài “ Tạm biệt búp bê ”, có nhiều cháu vừa hát vừa khóc thấy thương làm sao và cô cũng rơm rớm nước mắt. – Phải tuyên truyền sâu rộng đến từng phụ huynh, giúp phụ huynh hiểu được tâm sinh lý trẻ khi bắt đầu đi học cũng như ý nghĩa của việc đưa bé đến trường mầm non nhằm giúp phụ huynh an tâm và có biện pháp phối hợp tốt với nhà trường. – Phải có sự thống nhất trong chỉ đạo và phối hợp chặt chẽ giữa tất cả các bộ phận trong nhà trường , phối hợp ba môi trường giáo dục : Nhà trường- gia đình- xã hội về yêu cầu, nội dung cũng như biện pháp thực hiện. 4. Kết quả chuyển biến thực trạng : Sau khi thực hiện các biện pháp nêu trên, tôi nhận thấy có một số kết quả sau : – Các bé mới vào học không còn khóc nhiều như trước đây nữa mà dễ thích nghi , làm quen với trường, lớp hơn, hòa nhập với các bạn nhanh hơn. – Phụ huynh cũng yên tâm và tin tưởng nhà trường hơn khi gửi con đến trường, không còn ưu tư lo lắng như trước đây. – Nề nếp lớp được ổn định nhanh hơn, giáo viên đỡ vất vả hơn khi nhận cháu mới. Nhờ thế uy tín của nhà trường càng tăng cao, sĩ số cháu ổn định và tăng hơn nhiều so với trước (từ 150 trẻ ở những năm học 2010-2011, tăng dần 180, 200, 210 bé đến nay trường tôi có tổng số 276 bé , dù trường tôi là trường Mầm non Tư thục, đóng học phí cao hơn trường Mầm non công lập, gần trường có nhiều trường Mầm non đạt chuẩn quốc gia nhưng Phụ huynh học sinh vẫn tin tưởng đem con gửi cho trường, số học sinh trường tôi hiện đang quá tãi, nhiều người chưa gửi được con vào trường đã đăng ký cho con vào học năm học sau dù năm học này chưa kết thúc.), không còn tình trạng bé vào học được vài ngày lại xin nghỉ do cháu khóc nhiều, tâm lý không ổn định hoặc vì cha mẹ “xót con” - Trước 8h 30 sáng và sau 15h 30 , cả trường đều chơi cùng nhau. Trong sân, những bạn lớn cầm tay những bạn nhỏ, những bạn nhỏ đuổi theo những bạn lớn. Chúng chơi đùa rất vui vẻ, thân thiện, thương yêu như là anh chị em trong một nhà . . Dạy trẻ biết cách "mỉm cười" và nói "cảm ơn", Khi được hỏi cô dạy bọn trẻ những gì thì bạn sẽ nghe câu trả lời: "Chúng tôi dạy bọn trẻ cách luôn luôn mỉm cười!" Ở trường tôi , bạn ở đâu không quan trọng, bạn đang nói chuyện với ai không quan trọng, mà quan trọng nhất là bạn phải “ Luôn mỉm cười ”. “Một học sinh luôn mỉm cười là học sinh xinh đẹp nhất.”, “ không khóc nhè vì không xinh đẹp”. Cô còn dạy trẻ nói “ cảm ơn” khi được giúp đỡ, khi nhận quà . Sau khi cháu tương đối ổn định, đã từng bước làm quen với trường Mầm non , tôi tập trung vào việc rèn kỹ năng sống cho trẻ, tôi chọn 60 cháu lớp lá và kết quả như sau : Kỹ năng sống Tiêu chí đánh giá Sự tự tin , lễ phép – Trẻ biết được mình là ai, cả về trong cá nhân và trong mối quan hệ với người khác . Luôn lễ phép với người xung quanh. Kỹ năng hợp tác – Trẻ biết tự thỏa thuận, phân công công việc trong quá trình đóng vai, chơi với nhau, biết trao đổi ý kiến của mình với các bạn, biết tìm cách để giải quyết mâu thuẫn, biết cảm thông và giúp đỡ bạn trong quá trình làm việc. Kỹ năng giao tiếp – Trẻ biết diễn đạt ý tưởng của mình cho người khác hiểu, biết điều chỉnh giọng nói và sử dụng từ ngữ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp, chăm chú lắng nghe người khác nói và chờ đến lượt trong giao tiếp, trò chuyện, không nói hớt, không tranh nói Kỹ năng xử lý tình huống – Trẻ có những hành động ứng phó đúng với các tình huống xảy ra trong cuộc sống , biết tự bảo vệ mình, có thái độ dè chừng với người lạ mặt. Sự tò mò và khả năng sáng tạo – Trẻ hứng thú học hỏi, khám phá, tìm tòi cái mới, hay đặt câu hỏi: Vì sao? Cái gì ? Làm sao ? Sao vậy ? Tại sao thế này mà không phải là thế kia ? Kỹ năng giữ an toàn cá nhân – Trẻ biết kêu cứu khi gặp nguy hiểm, biết đề nghị sự giúp đỡ của người khác khi cần thiết, biết tránh xa những đồ vật và những nơi gây nguy hiểm. Bước đầu biết tự bảo vệ mình . Kết quả khảo sát: STT Kỹ năng sống Tổng số trẻ Đạt Chưa đạt Số trẻ Tỉ lệ % Số trẻ Tỉ lệ % 1 Tính tự tin , lễ phép 60 31 51.6 29 48.3 2 Kỹ năng hợp tác 60 24 40 36 60 3 Kỹ năng giao tiếp, ứng xủ 60 25 41.7 35 58.3 4 Kỹ năng xử lý tình huống 60 21 35 39 65 5 Sự tò mò và khả năng sáng tạo 60 21 35 39 65 6 Kỹ năng giữ an toàn cá nhân 60 24 40 36 60 III . Kết luận : Mặc dù tôi đã về hưu trên 10 năm rồi, nhưng vì cái “ Tâm ”, mong muốn góp chút ít tâm trí của những ngày cuối cuộc đời giúp cho trẻ sớm làm quen với trường mầm non, rèn kỹ năng sống cho trẻ ,là việc làm thiết thực, cấp bách. Tôi nghĩ đây là một quá trình cần xây dựng , giáo dục cho trẻ từ trường Mầm Non. Nếu làm được những việc trên , tôi thiết nghĩ không chỉ trường Mầm Non Minh Hằng của chúng tôi mà tất cả các trường dù công lập, dân lập hay tư thục đều có thể giúp trẻ làm quen trường Mầm non một cách tốt nhất nhằm giảm “sốc” cho trẻ khi lần đầu đi học, góp phần rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ. Trên đây là một số việc mà tôi và các cô giáo đã sử dụng trong năm qua. Tôi đã trải qua nhiều năm đón cháu mới, đã tạo nhiềm vui cho rất nhiều Phụ huynh khi trao con trẻ cho tôi. Các cháu ở trường tôi thường nhanh vào nề nếp, ít khóc, yêu thích đến trường. Các cháu ăn giỏi nói nhiều, hát múa giỏi, tự tin vào khả năng tự phục vụ rất cao. Cuối năm khâu tổ chức quản lý của trường tôi được Phụ huynh học sinh, chi bộ khu phố 3 , Đảng Ủy Thị trấn Tầm Vu đánh giá rất tốt. Việc giúp trẻ thích nghi với môi trường ở trường mầm non là một cơ sở tốt để giúp trẻ hình thành và phát triển nhân cách con người. Đối với trẻ thơ một trong những nhiệm vụ trọng tâm của việc giáo dục nhân cách trẻ là hình thành ở trẻ tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống con người qua đó trẻ biết thích nghi với môi trường lớp học, biết thương yêu , quan tâm tới cô giáo, bạn bè , em nhỏ, luôn có thái độ chăm sóc và bảo vệ vệ sinh cá nhân cũng như các hoạt dộng ở trường. Trường lớp Mầm Non là kho tàng quý báu được khai thác không ngừng phục vụ cho việc bồi dưỡng tâm hồn trẻ thơ. Thông qua các hoạt động học và chơi, chơi mà học , đặc biệt là nề nếp lễ giáo, với hình tượng nghệ thuật gần gũi của cô phù hợp với tâm lý của trẻ được áp dụng theo từng lứa tuổi, từng bước chấp cánh cho trẻ vươn tới ước mơ và những điều tốt đẹp. Trẻ mầm non không thể cảm nhận được những cái hay, cái đẹp khi thiếu sự tác động của cô giáo và người lớn xung quanh. Bởi các cháu chưa có nề nếp thói quen tốt mà phải nhờ vào sự tổ chức, hướng dẫn của cô giáo và những người thân yêu trong gia đình, cộng đồng xã hội cùng chung tay giáo dục đến với các cháu ,trở thành nhân tố giúp trẻ phát triển tư duy, trí tưởng tượng, ngôn ngữ, thẩm mỹ hình thành nhân cách và giáo dục đạo đức , kỹ năng sống cho trẻ. Những việc làm trên của tôi được thực hiện từ nhiều năm học gần đây . Nhưng từ đầu năm học 2015-2016 tôi đúc kết kinh nghiệm và đưa vào thực hiện trong toàn trường , bước đầu đạt được kết quả tốt. Học sinh trường tôi rất an tâm , thích thú đến lớp, vui vẻ, hồn nhiên , thân thiện, dạn dĩ, có thể nói “ Mỗi ngày đến trường là một ngày vui ”. Các cháu sớm làm quen với trường lớp Mầm Non, vui vẻ đến trường, có được một số kỹ năng sống cần thiết là điều hạnh phúc cho những người làm công tác “trồng người”. Châu Thành, ngày 15 tháng 5 năm 2016 Người viết Trần Thị Ngởi
File đính kèm:
- skkn_mot_so_kinh_nghiem_trong_quan_ly_giup_tre_som_lam_quen.doc