SKKN Một số biện pháp nâng cao kỹ năng tự học cho học sinh trong chương trình môn Giáo dục công dân cấp Trung học Phổ thông

ất lượng và hiệu quả để không mất thời gian và thu được 
nhiều kết quả để không mất thời gian và thu được nhiều kết quả. Đọc sách giáo khoa 
thể hiện ở hai bước đó là đọc ở nhà, đọc ở lớp. Khó khăn của việc này là GV không 
kiểm tra được, học sinh không tự lọc ra được những vấn đề quan trọng khi đọc. Bởi 
vậy GV cần hướng dẫn HS đọc sao cho có hiệu quả, đồng thời đưa ra các câu hỏi 
phù hợp trước khi đọc sách chứ không phải hướng cho HS vấn đề chủ yếu trong bài 
học. GV cần phải hướng dẫn HS tự học tương ứng với phần nội dung giảng dạy và 
cung cấp những tài liệu trong quá trình giảng để HS thực hiện việc tự học. Khi 
hướng dẫn học sinh nghiên cứu tài liệu tự học cần đảm bảo thực hiện dúng yêu cầu 
kiến thức và kỹ năng phù hợp với bộ môn, phù hợp với đối tượng, đảm bảo dễ hiểu, 
dễ tiếp cận. Như vậy trong quá trình hướng dẫn HS học tập thì các em sẽ biết cách 
nghiên cứu tư liệu và dần dần HS sẽ đạt được các kỹ năng làm việc với sách một 
25 
cách hoàn toàn độc lập chứ không còn trông chờ vào yêu cầu của GV. 
Ví dụ: Khi học các bài về đạo đức trong chương trình GDCD lớp 10 GV có 
thể hướng dẫn HS đọc các mẫu chuyện về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh chẳng 
hạn như cuốn “Bác Hồ và những bài học về đạo đức, lối sống dành cho học sinh” 
của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. 
Cụ thể: Khi dạy bài 13: Công dân với cộng đồng (GDCD 10) GV có thể 
hướng dẫn học sinh tự học ở phần hòa nhập bằng cách giới thiệu cho học sinh đọc 
câu chuyện “Nhảy một nhảy” từ đó hiểu hơn về lối sống hòa nhập của Bác và hiểu 
rõ hơn về khái niệm hòa nhập và ý nghĩa của hòa nhập. 
Khi dạy bài 14: Công dân với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. GV 
hướng dẫn HS tự học nội dung: Trách nhiệm xây dựng đất nước bằng cách cho đọc 
và tìm hiểu câu chuyện “Con đường tuổi trẻ” để hiểu được tinh thần học tập, lao 
động hăng say, góp phần vào xây dựng quê hương đất nước ngày càng giàu mạnh. 
Bên cạnh đó giáo viên còn hướng dẫn học sinh khai thác, sự dụng điện thoại, 
internet và các phần mềm hỗ trợ tự học ở nhà. Việc học ở nhà là một yếu tố cần thiết 
nhằm giúp cho HS tự củng cố, tự mở rộng, tự khám phá kiến thức. Những công việc 
tự học ở nhà của HS đối với môn GDCD là ôn tập và nắm vững kiến thức đã học ở 
trên lớp, hệ thống hóa kiến thức đã học, vận dụng kiến thức đã học để giải các bài 
tập tình huống. Với mỗi HS việc học tập nghiên cứu sách ở nhà GV cần hướng dẫn, 
yêu cầu cụ thể tránh yêu cầu chung chung, hình thức. GV có thể hướng dẫn HS cách 
Đọc có ghi nhớ như sau: 
- Đọc sách là học tập tích cực nên cần kèm theo việc ghi chép để nhớ lâu; 
- Đọc để tìm tài liệu bổ sung, cần ghi chép phần bổ sung đó ra, đồng thời 
đánh dấu để tra cứu khi cần thiết; 
- Đọc sách hoặc tài liệu giáo khoa cần ghi các dàn ý và diễn biến nội dung. 
Các ý chính cần ghi chép cẩn thận, gạch chân hoặc tô màu vì đó là ý cơ bản mà từ 
đó có thể suy luận ra các ý khác liên quan. Những phần chưa hiểu hoặc chưa nắm 
vững cũng cần đánh dấu để tiếp tục suy nghĩ, tìm người giải đáp. 
Một biện pháp đọc để nhớ lâu là mô hình hóa các nội dung đã đọc bằng cách 
sắp xếp chúng theo “bản đồ tư duy” Khi xây dựng được bản đồ tư duy có nghĩa là 
chúng ta đã hệ thống hóa toàn bộ nội dung đã đọc và giải thích được mối liên hệ 
giữa chúng với nhau. 
Mặt khác GV có thể hướng dẫn HS về thời gian và thời điểm tự học, tự đọc 
sách và tài liệu cho dễ nhớ. Về thời gian, khoa học đã chứng minh rằng con người ta 
sẽ nhớ lâu hơn nếu học vào sáng hoặc vào buổi tối, nhưng buổi tối thì hiệu quả 
không cao bằng. Nếu có thể hướng dẫn các em nên học vào buổi sáng, các em có thể 
thức dậy sớm hơn khoảng một tiếng để tự học. Đồng thời cũng nên lựa chọn địa 
điểm học tập. Cho dù có thể học ở bất kì nơi nào, nhưng có những nơi được công 
nhận là thuận lợi hơn cho việc học. Đó là thư viện, phòng đọc sách, hoặc ở phòng 
26 
riêng là tốt nhất - vì ở đây các em sẽ không lo bị người khác làm phiền trong suốt 
quá trình học. Có một nghiên cứu nói rằng đầu tư vào góc học tập tốt sẽ giúp bạn có 
thái độ học tập nghiêm túc và nâng cao được hiệu quả học tập. 
Bên cạnh đó, GV nhắc nhở HS luôn chuẩn bị chu đáo cho giờ lý thuyết học 
ở lớp. 
Tự học không phải là một công việc độc lập, mà nó song song với việc học ở 
trường. Như đã nói, thì việc học ở trường - những gì mà thầy cô giảng dạy cho phép 
các em biết các em cần học những gì khi ở nhà. Bởi kiến thức là vô biên, bạn không 
thể học hết tất cả, bạn chỉ nên tiếp nhận những kiến thức có ích giúp bạn thực hiện 
ước mơ của mình. Mục đích của tự học phần nào cũng chính là giúp việc học ở 
trường đạt kết quả cao hơn. Do vậy, một trong những công việc mà bạn cần làm là 
chuẩn bị chu đáo cho giờ lý thuyết ở tiết học sắp diễn ra. 
Chuẩn bị như thế nào? Các em có thể đọc trước sách giáo khoa để biết hôm 
nay học gì, nắm bắt trước những kiến thức cơ bản và dễ hiểu. Nếu trong đó có 
những từ ngữ hay khái niệm nào khó hiểu, các em có thể lên mạng tìm hiểu trước. 
Đặc biệt khi học phần kiến thức Triết học ở chương trình GDCD 10. Hay phần kinh 
tế ở chương trình GDCD 11. 
Ví dụ 1: Bài 1: Thế giới quan duy vật và phương pháp luận biện chứng 
(GDCD 10) GV hướng dẫn HS tìm hiểu thêm các khái niệm: 
Khái niệm Triết học 
Khái niệm thế giới quan 
Khái niệm thế giới quan duy tâm 
Khái niệm thế giới quan duy vật 
Khái niệm phương pháp luận biện chứng 
Khái niệm phương pháp luận siêu hình 
Khi học sinh tự tìm hiểu, tự nghiên cứu trước thì đến lớp GV giảng HS sẽ tiếp 
thu tốt hơn, hiểu bài nhanh hơn vì thời gian trên lớp rất ngắn mà kiến thức của bài 
lại rộng. Bởi vậy GV phải luôn luôn có sự hướng dẫn các em đọc, tìm hiểu kiến thức 
của bài học để giúp các em hiểu sâu sắc hơn. 
3.4. Thiết kế hệ thống câu hỏi/bài tập để giao nhiệm vụ tự học cho học sinh trong 
các bài học Giáo dục công dân và qua kiểm tra, đánh giá việc tự học của học sinh 
Thực hiện phương châm “đổi mới PPDH”, áp dụng PPDH tích cực vào giảng 
dạy môn GDCD giáo viên cần quan tâm đến việc phát huy tính tích cực, chủ động, 
sáng tạo của HS. Muốn vậy GV phải chú ý đến bài soạn của mình phải chu đáo, nó 
thể hiện ở chỗ GV phải định hướng được việc tiếp thu kiến thức của từng đối tượng 
học sinh trên cơ sở thiết kế bài giảng phù hợp. GV hướng dẫn HS nâng cao khả 
năng tự học của bản thân trong việc chiếm lĩnh tri thức, phải tạo điều kiện cho HS 
tham gia tích cực các hoạt động trên lớp. Đồng thời rèn luyện cho HS cần thiết như 
27 
kỹ năng tự học, tự tìm hiểu, cách giải quyết kiến thức mới. Cuối mỗi tiết học GV 
cho HS một số gợi ý về những nội dung sẽ học trong tiết sau để HS tìm tài liệu và 
nghiên cứu ở nhà. Sau đó GV sẽ giành thời gian cho học sinh trình bày kết quả tự 
học ở nhà. GV phải thiết kế được hệ thống các câu hỏi mang tính tư duy, phù hợp 
với đối tượng HS. Các dạng câu hỏi bài tập GV có thể hướng dẫn HS như sau: 
- GV gợi ý hệ thống câu hỏi và bài tập cho HS theo từng bài từng nội dung 
cụ thể. 
Ví dụ: Khi dạy bài Công dân với sự phát triển kinh tế (Giáo dục công dân 11) 
GV có thể hướng dẫn HS tự học với hệ thống câu hỏi sau: 
CH1: Hãy tìm hiểu về sự phát triển kinh tế của đất nước nói chung và của địa 
phương em nói riêng? 
CH2: Hãy liệt kê, tìm hiểu lĩnh vực sản xuất của các công ty, nhà máy, xí 
nghiệp ở địa phương em? 
Bằng những câu hỏi đó HS sẽ tự tìm hiểu và độc lập tìm tòi về việc sản xuất 
của cải vật chất trong xã hội. Mỗi công ty nhà máy sản xuất một loại hàng hóa khác 
nhau, sẽ có những yếu tố sản xuất khác nhau. Điều này sẽ giúp cho HS ghi nhớ tốt 
những khái niệm trong sách giáo khoa dễ dàng hơn. Cùng với đó HS tự rút ra vai 
trò, đóng góp của những xí nghiệp, nhà máy điển hình trên địa bàn mình sống. 
Ví dụ: Hướng dẫn nội dung tự học mục 1b - Bài 7: Thực hiện nền kinh tế 
hàng hóa nhiều thành phần (Giáo dục công dân 11) 
- GV có thể sự dụng bài tập yêu cầu HS tự tóm tắt nội dung cốt lõi nhất của 
những vấn đề trong bài học và thuyết trình trước lớp. HS có thể sự dụng máy chiếu 
để trình chiếu lại hình ảnh, tài liệu kém theo bài hùng biện của mình về vấn đề đó. 
Chẳng hạn HS trình bày các thành phần kinh tế ở nước ta trong thời kỳ quá độ 
lên chủ nghĩa xã hội. HS sẽ trình bày được khái niệm, đặc điểm và kèm theo những 
hình ảnh minh họa về các thành phần kinh tế của nước ta. Quá trình HS tự học tự 
nghiên cứu và trình bày như vậy sẽ giúp HS khác sâu kiến thức. 
Ví dụ: Hướng dẫn nội dung tự học mục 3 - Bài 10: Nền dân chủ xã hội chủ 
nghĩa (Giáo dục công dân 11) 
GV giao HS về tự tìm hiểu các hình thức dân chủ sau đó sẽ trình bày trước 
lớp. HS tự tìm những tư liệu, hình ảnh, clip liên quan và dựng lại những hình ảnh và 
clip đó kèm theo những lời hùng biện, bình luận, phân biệt dân chủ trực tiếp và dân 
chủ gián tiếp. 
Ví dụ: Hướng dẫn nội dung tự học mục 1 và mục 3 của Bài 12: chính sách tài 
nguyên và bảo vệ môi trường (Giáo dục công dân 11) 
HS sẽ tự tìm hiểu, nghiên cứu và đưa ra những ví dụ điển hình, hình ảnh, clip 
về thực trạng tài nguyên, môi trường ở Việt Nam. Từ đó tổng hợp thành nhưng giải 
pháp cụ thể để khai thác, sự dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường nước ta. Hoặc có 
28 
thể HS sẽ trình bày phần hiểu biết về tài nguyên và môi trường nước ta qua tranh 
vẽ Như vậy, với cách thức đó sẽ kích thích khả năng tự học, sáng tạo, chủ động 
tiếp nhận kiến thức ở HS. 
Ngoài việc hướng dẫn tự học theo hình thức cá nhân thì giáo viên cũng có thể 
thể hướng dẫn cho HS tự học theo hình thức nhóm. Các nhóm HS sẽ phải nghiên 
cứu cùng nhau về một nội dung nào đó mà GV yêu cầu. 
Ví dụ: Hướng dẫn nội dung tự học mục 3b - Bài 7: Công dân với các quyền 
dân chủ cơ bản (Giáo dục công dân 12) Với nội dung này các nhóm HS sẽ nghiên 
cứu, thảo luận và có thể thông qua hình thức đóng vai qua một tiểu phẩm để hiểu rõ 
về quy trình khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại tố cáo. 
Ví dụ: Hướng dẫn tự học mục 2d, 2e của bài 9: Pháp luật với sự phát triển bền 
vững của đất nước (Giáo dục công dân 12). 
HS có thể tự học tự tìm tòi tư liệu, hình ảnh, clip về vấn đề bảo vệ môi trường 
và quốc phòng an ninh nước ta. Thông qua đó HS hiểu hơn về những quy định của 
pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ tài nguyên, môi trường và những quy định cơ bản 
của pháp luật trong lĩnh vực quốc phòng an ninh. 
Bên cạnh đó GV có thể thiết kế các hoạt động để HS thực hiện việc tự học 
theo nhóm trên lớp thông qua hình thức thảo luận nhóm. GV chia nhóm mỗi nhóm 
8 đến 10 em và hướng dẫn HS thảo luận. Hết thời gian các vấn đề mà HS đã chuẩn 
bị dưới dạng văn bản hoặc Powerpoint sẽ được các em trình bày. Các nhóm khác 
có thể đặt câu hỏi thắc mắc yêu cầu nhóm phát biểu hay nhóm khác trả lời, tranh 
luận. Thông qua thảo luận của HS thì GV có thể đánh giá được mức độ nắm vững 
kiến thức của HS. Trong quá trình thảo luận GV dẫn dắt, định hướng để HS lĩnh 
hội kiến thức. Cuối cùng GV kết luận, bổ sung, chính xác hóa những kết luận, 
hoàn chỉnh kiến thức bài học cho HS, rút kinh nghiệm về cách học và hướng dẫn 
HS tự kiểm tra. 
Ví dụ 1: Hướng dẫn nội dung tự học mục 1b - Bài 4: Quyền bình đẳng của 
công dân trong một số lĩnh vực của đời sống xã hội (Giáo dục công dân 12) 
GV cho HS tự học theo nhóm thảo luận làm rõ nội dung bình đẳng giữa vợ 
và chồng 
- Thời gian (5 phút thảo luận, 5 phút trình bày) 
- Tiến hành 
- Hỏi: Trong các mối quan hệ của gia đình thì mối quan hệ nào đóng vai trò 
quan trọng nhất? 
- Trả lời: Mối quan hệ giữa vợ và chồng 
- Giáo viên: Vậy chúng ta sẽ tìm hiểu nội dung thứ nhất 
- Giáo viên: Chia lớp thành 4 nhóm thảo luận theo 2 tình huống 
29 
- Giáo viên nêu tình huống: 
Nhóm 1 và 3: Thảo luận tình huống sau 
Anh T và chị H kết hôn với nhau đã 6 năm, một ngày chị H nói với anh T về 
nguyện vọng muốn được đi thêm Tiếng Anh thì anh T lập tức không đồng ý. Anh 
nói: Phụ nữ thì cần gì học nhiều! thấy vậy chị H nói anh không có quyền quyết định 
chuyện học hành của em? 
Hỏi: a, Anh T có quyền cản trở chị H đi học không? vì sao? 
b, Anh T đã vi phạm quyền nào trong quan hệ vợ chồng? em hiểu như 
thế nào về quyền đó? 
Nhóm 2 và 4: Thảo luận tình huống sau 
Gia đình anh Thắng và chị Nga có căn hộ chung đang ở. Thế nhưng anh 
Thắng gọi người đến bán mà không hỏi ý kiến chị Nga 
Hỏi: a, Anh Thắng có quyền quyết định bán căn nhà không? vì sao? 
b, Anh thắng đã vi phạm quyền nào trong quan hệ vợ chồng? em hiểu 
như thế nào về quyền đó? 
- Các nhóm nghiên cứu, thảo luận và cử đại diện lên báo cáo. 
- GV cho HS các nhóm khác đặt câu hỏi tranh luận. 
- GV nhận xét, chốt kiến thức để HS nắm vững kiến thức bài học. 
Ví dụ 2: Hướng dẫn tự học nội dung 3b - Bài 7: Công dân với các quyền dân 
chủ cơ bản (GDCD 12) 
GV hướng dẫn tự học theo nhóm, chia lớp thành 4 thảo luận các nội dung: 
Nhóm 1: Ai là người có quyền khiếu nại, tố cáo? 
Nhóm 2: Người nào có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo? 
Nhóm 3: Quy trình khiếu nại và giải quyết khiếu nại được thực hiện theo 
những bước nào? 
Nhóm 4: Quy trình tố cáo và giải quyết tố cáo được thực hiện theo những 
bước nào? 
Các nhóm nghiên cứu, thảo luận và cử đại diện lên báo cáo. Sau đó GV cho 
HS các nhóm khác đặt câu hỏi tranh luận. Cuối cùng GV nhận xét, chốt kiến thức để 
HS nắm vững kiến thức bài học. 
4. Kết quả đạt được 
Trong quá trình thực hiện đề tài để đảm bảo tính khoa học, tính chính xác tôi 
tiến hành thực nghiệm tại một số lớp của trường THPT Cờ Đỏ - Huyện Nghĩa Đàn. 
Kết quả khảo sát như sau: 
30 
Bảng khảo sát về việc ứng dụng đề tài 
Trường 
Năm 
học 
Lớp 
Không sử dụng biện pháp 
của đề tài 
Lớp 
Sử dụng biện pháp 
của đề tài 
Hiệu 
quả 
Không 
hiệu quả 
Dễ 
hiểu 
Khó 
hiểu 
Hiệu 
quả 
Không 
hiệu 
quả 
Dễ hiểu 
Khó 
hiểu 
THPT 
Cờ Đỏ 
2019-
2020 
10C2 
18/42 
42,9% 
24/42 
57,1% 
20/42 
47,6% 
22/42 
52,4% 
10A1 
32/42 
76,2% 
10/42 
23,8% 
31/42 
73,8% 
11/42 
26,2% 
10A2 
16/40 
40,0% 
24/40 
60,0% 
15/40 
37,5% 
25/40 
62,5% 
10C5 
32/40 
80% 
8/40 
20 % 
33/40 
82,5% 
7/40 
17,5% 
10C3 
16/42 
38,1% 
26/42 
61,9% 
15/42 
35,7% 
27/42 
64,3% 
10C6 
30/37 
81,4% 
7/37 
18,9% 
28/37 
75,7% 
9/37 
24,3% 
THPT 
Cờ Đỏ 
2020-
2021 
12C2 
14/34 
41,1% 
20/34 
58,8% 
13/34 
38,2% 
21/34 
61,8% 
11C7 
30/36 
92,3% 
6/36 
7,7% 
32/36 
92,3% 
4/36 
11,1% 
12A3 
16/38 
42,1% 
22/38 
57,9% 
17/38 
37,5% 
21/38 
44,7% 
11C4 
35/41 
85,4% 
6/41 
14,6% 
34/41 
82,9% 
7/41 
17,1% 
12A4 
15/36 
41,7% 
21/36 
58,3% 
14/36 
38,9% 
22/36 
61,1% 
11C6 
32/37 
86,5% 
5/37 
13,5% 
33/37 
88,2% 
4/37 
11,8% 
Như vậy, qua việc áp dụng đề tài này tại một số trường tôi thấy học sinh rất 
ủng hộ và tỏ ra rất thích thú với các biện pháp nâng cao kỹ năng tự học môn GDCD 
được trình bày trong đề tài này. Các em đã hiểu được khái niệm tự học, sự cần thiết 
của tự học và biết cách nâng cao kỹ năng tự học các môn học nói chung và môn 
GDCD nói riêng. Việc lĩnh hội tri thức của các em có tính hiệu quả cao, tạo sự hào 
hứng, khắc phục được tư tưởng sợ học, khó học vì kiến thức khô khan của bộ môn. 
Đồng thời kích thích tính ham hiểu biết, cô và trò bình đẳng trong quá trình khám 
phá, sáng tạo, hình thành và phát huy năng lực. Tuy nhiên, bên cạnh đó đối với một 
số lớp không áp dụng đề tài này thì vẫn còn tình trạng một số ít học sinh chưa biết 
cách tự học, không khí giờ học nặng nề và hiệu quả thấp, chủ yếu phụ thuộc hoàn 
toàn vào giáo viên nói nên hiệu quả lĩnh hội kiến thức chưa cao. Bản thân tôi sau khi 
nghiên cứu và thực hiện đề tài này thì các giờ dạy của tôi đã có sự thay đổi nhiều và 
theo chiều hướng tích cực, với sự chuẩn bị chu đáo về cách thiết kế, sự kết hợp kiến 
thức của giáo viên và sự tự học của học sinh nên giờ học không còn cứng nhắc, đơn 
điệu, truyền thụ kiến thức một chiều, mà giờ học trở nên sinh động, học sinh rất tích 
cực tham gia xây dựng bài đem lại hiệu quả cao, tạo được sự đam mê trong công tác 
giảng dạy. Đồng thời tạo mối quan hệ gắn kết giữa giáo viên và học sinh, tạo điều 
kiện cho học sinh phát huy tính tích cực, sáng tạo trong học tập. Chính vì vậy tôi sẽ 
tiếp tục sử dụng và nhân rộng hơn đề tài này để học sinh ngày càng học tốt hơn môn 
GDCD cấp THPT. 
31 
Với những kết quả đó, tôi có thể khẳng định rằng những biện pháp mà tôi đã 
nêu trên sẽ là cơ sở, là điều kiện để nâng cao chất lượng dạy học cũng như tạo được 
hứng thú và niềm đam mê với môn học GDCD, giúp các em đạt điểm cao hơn khi 
lựa chọn thi tổ hợp xã hội trong kỳ thi THPT quốc gia. Đồng thời giáo viên dạy môn 
GDCD sẽ nâng cao vị trí bộ môn mình khắc phục được tư tưởng bị xem là môn phụ 
trong nhà trường. 
32 
PHẦN III. KẾT LUẬN 
1. Phạm vi ứng dụng của đề tài 
Đề tài được nghiên cứu và ứng dụng một số biện pháp nâng cao kỹ năng tự 
học cho học sinh trong chương trình môn Giáo dục công dân cấp THPT từ năm học 
2019 - 2020 và 2020 - 2021 và đang tiếp tục được triển khai tại Trường trung học 
phổ thông Cờ Đỏ - huyện Nghĩa Đàn. Đối với giáo viên môn GDCD tôi hi vọng 
sáng kiến của tôi sẽ là nguồn tài liệu tham khảo cho các GV trong công tác giảng 
dạy bộ môn GDCD tại trường trung học phổ thông. 
2. Mức độ vận dụng 
Đề tài “Một số biện pháp nâng cao kỹ năng tự học cho học sinh trong chương 
trình môn Giáo dục công dân cấp trung học phổ thông” có thể vận dụng cho tất cả 
các trường trung học phổ thông trong quá trình giảng dạy môn GDCD nhằm góp 
phần nâng cao chất lượng bộ môn. 
3. Kết luận 
Với đề tài “Một số biện pháp nâng cao kỹ năng tự học cho học sinh trong 
chương trình môn Giáo dục công dân cấp trung học phổ thông” đã giúp tôi bước đầu 
đạt được những thành công trong việc dạy học môn GDCD tạo ra được sự thích thú 
đối với HS khi học bộ môn này, các em thật sự yêu thích bộ môn của tôi không xem 
đó là môn phụ nữa. Một điều không thể phủ nhận là với niềm đam mê của mình 
trong việc thiết kế các bài dạy môn GDCD bản thân tôi ngày càng nâng cao chuyên 
môn, được đồng nghiệp ghi nhận và được Ban giám hiệu nhà trường đánh giá cao. 
Điều đó làm cho tôi có động lực để không ngừng phấn đấu hoàn thiện bản thân 
mình, thành công hơn nữa trong sự nghiệp giảng dạy của mình. Mặt khác tôi mong 
muốn các đồng nghiệp có thể tham khảo, vận dụng được phần nào những kinh 
nghiệm này vào trong quá trình giảng dạy và mong nhận được những góp ý từ các 
bạn đồng nghiệp, Hội đồng khoa học các cấp và bạn bè chia sẻ, góp ý, bổ sung để đề 
tài có thể hoàn thiện hơn. 
Xin chân thành cảm ơn! 
33 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Giáo dục công dân 10, 11, 12, Sách giáo viên, NXB 
Giáo dục. 
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Giáo dục công dân 10, 11, 12, Sách giáo khoa, NXB 
Giáo dục. 
3. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006), Chương trình giáo dục phổ thông - Những vấn 
đề chung, NXB Giáo dục. 
4. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tài liệu tập huấn chuyên đề đổi mới sách giáo khoa, 
NXB Giáo dục. 
5. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Một số phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực, 
NXB Giáo dục. 
6. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tài liệu bồi dưỡng giáo viên GDCD trường THPT, 
NXB Giáo dục. 
7. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tài liệu hướng dẫn thực hiện chương trình, sách giáo 
khoa 10, 11, 12 môn GDCD, NXB Giáo dục. 
8. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thiết kế bài giảng 10, 11, 12 GDCD, NXB Hà Nội. 
9. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Dạy học theo chuẩn kiến thức, kỹ năng GDCD 10, 11, 
12, NXB Đại học sư phạm. 
10. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014), Tài liệu tập huấn Dạy học theo định hướng 
phát triển năng lực, Nxb Giáo dục, Hà Nội. 
11. Nguyễn Hữu Châu (2005), Những vấn đề cơ bản về chương trình và quá trình 
dạy học, Nxb Giáo dục. 
12. Lê Khánh Bằng (1999), Góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả của quá 
trình tự học theo quan niệm giáo dục hiện đại. 
13. Nguyễn Duy Cần, Thu Giang (1999), Tôi tự học, NXB Thanh niên Hà Nội. 
14. Tham khảo ý kiến bạn bè, đồng nghiệp. 
34 
PHỤ LỤC ẢNH 
NHỮNG HÌNH ẢNH TỰ HỌC THEO CẶP ĐÔI, THEO NHÓM 
CỦA HỌC SINH DƯỚI SỰ HƯỚNG DẪN CỦA GIÁO VIÊN 
35 
36 
37 
38 
39 
40 
NHỮNG HÌNH ẢNH VỀ HÌNH THỨC TỰ HỌC CÁ NHÂN TẠI NHÀ 
41