SKKN Lồng ghép kĩ năng sống vào phân môn Tập làm văn (tự sự kết hợp yếu tố miêu tả và biểu cảm) trong chương trình Ngữ văn lớp 8

n thiện văn bản và đọc lại văn bản. Quá 
trình đòi hỏi tính độc lập và sáng tạo cao, đòi hỏi sự vận dụng tri thức và năng 
lực. Cũng trong quá trình này, học sinh bộc lộ phẩm chất và tâm hồn thực của 
mình. Bởi vậy, nếu biết tổng hợp tốt phần tập làm văn với các phân môn khác, 
chúng ta không chỉ góp phần ôn luyện, nâng cao kiến thức, kĩ năng làm văn mà 
còn tạo thuận lợi để bồi dưỡng năng lực tư duy, hình thành những phẩm chất tốt 
đẹp cho học sinh. 
 * Do là môn học thực hành mang tính chất tổng hợp và sáng tạo khi tiếp 
xúc với đề bài tập làm văn, học sinh thường gặp những khó khăn sau: 
 - Sự nghèo ý, học sinh ít hiểu biết, ít vốn tích lũy về kiến thức văn hóa, về 
cuộc sống và ít hứng thú về đề bài. 
 - Sự mông lung, lan man trong ý tưởng. 
 - Sự lúng túng trong cách diễn đạt. 
 - Kết quả điều tra: 
Kĩ năng sống Còn hạn chế Không tốt Tốt 
Kĩ năng tự lập 51,5% 30,3% 18,2% 
Kĩ năng giao tiếp 45,4% 27,3% 27,3% 
Kĩ năng học hỏi 50,6% 29,2% 20,2% 
 5.1.2 Tìm ra phương pháp dạy học thích hợp cho học sinh: 
 Các em thường thoát li thực tế, thoát li cuộc sống và thiếu độc lập suy 
nghĩ nên cũng thường rơi vào lối viết văn rập khuôn hoặc sao chép, bắt chước 
một cách máy móc, vụng về. Các em thường mượn những ý có sẵn. Sở dĩ như 
vậy, chính bởi vì các em ít chịu tự mình trực tiếp quan sát và nhận thức cuộc 
sống thực tế, để làm bài văn cho phong phú, sáng tạo và chân thật, tự nhiên. Do 
đó, qua mỗi bài tập làm văn, khó thấy bộc lộ rõ bản sắc riêng biệt của từng con 
người cụ thể với cách nhìn, cách cảm, cách nghĩ và cách diễn đạt riêng của mỗi 
em. 
 Văn tự sự thường là những văn bản có cốt truyện với các nhân vật, chi tiết 
và sự kiện tiêu biểu. 
7 
 * Miêu tả và biểu cảm trong văn bản tự sự: 
 - Sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tạo lập văn bản: Phương thức 
tả và kể kết hợp rất chặt chẽ với nhau. Phương thức tả, kể và biểu cảm cũng 
thường gắn bó với nhau. 
 - Sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn tự sự: 
 + Trong văn tự sự khi kể thường đan xen các yếu tố miêu tả và biểu cảm. 
 + Các yếu tố miêu tả và biểu cảm làm cho việc kể chuyện sinh động và 
sâu sắc hơn. Cụ thể: 
 - Miêu tả trong khi kể nhằm làm cho sự việc đang kể thêm sinh động. 
Màu sắc, hình dáng, diện mạo của sự việc, nhân vật, hành độngnhư hiện lên 
trước mắt người đọc . 
 - Yếu tố biểu cảm xuất hiện trong khi kể giúp người viết thể hiện rõ hơn 
thái độ tình cảm của mình trước sự việc đó, buộc người đọc phải trăn trở suy 
nghĩ trước sự việc đang kể, ý nghĩa của truyện càng thêm sâu sắc hơn. 
 - Xác định các yếu tố kể, tả, biểu cảm trong một văn bản tự sự: 
 + Kể: Thường tập trung nêu sự việc, hành động, nhân vật. 
 + Tả: Thường tập trung chỉ ra tính chất, màu sắc, mức độ của sự vật, nhân 
vật, hành động. 
 + Biểu cảm: Thường thể hiện ở các chi tiết bày tỏ cảm xúc, thái độ của 
người viết trước sự việc, nhân vật, hành động. 
 *Viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm: 
 Để viết được đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm, cần chú ý 
một số điểm: 
 - Nòng cốt của đoạn văn tự sự là sự việc và nhân vật chính. 
 - Yếu tố miêu tả, biểu cảm phải dựa vào nhân vật chính để phát triển. 
Những yếu tố này kết hợp, đan xen, nhiều khi như hòa lẫn trong một đọan văn. 
Các yếu tố miêu tả, biểu cảm dù chiếm tỉ lệ nhiều hay ít cũng chỉ tập trung làm 
sáng tỏ cho sự việc cũng như nhân vật chính mà thôi. 
 - Các bước viết một đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu 
cảm: 
 +Bước 1: Lựa chọn sự việc chính. 
 +Bước 2: Lựa chọn ngôi kể. 
 +Bước 3: Xác định thứ tự kể. 
8 
 +Bước 4: Xác định các yếu tố miêu tả và biểu cảm dùng trong đoạn văn 
tự sự sẽ viết. 
 +Bước 5: Viết thành đoạn văn kể chuyện, kết hợp các yếu tố miêu tả và 
biểu cảm sao cho hợp lí. 
 Giáo dục kĩ năng sống giúp học sinh hiểu biết và rèn luyện hành vi có 
trách nhiệm đối với bản thân và cộng đồng. Giúp học sinh hiểu biết về xã hội và 
đời sống nội tâm của con người. Học sinh có năng lực để học tập, giao tiếp và 
nhận thức về xã hội và con người. Bồi dưỡng cho học sinh năng lực tư duy, làm 
giàu cảm xúc thẩm mĩ và hoàn thiện nhân cách. 
 * Để giải quyết thực trạng của đề tài tôi đã có những biện pháp giải quyết 
vấn đề một cách cụ thể, tôi đã tìm hiểu học sinh lớp 8.1 trường trung học cơ sở 
Trần Quang Khải về chất lượng học văn tự sự của học sinh bằng phương pháp 
quan sát, phỏng vấn, điều tra. 
 - Tôi quan sát học sinh khi các em học các tiết văn tự sự trước khi thử 
nghiệm và sau khi áp dụng đề tài, thử nghiệm trên tiết học “Miêu tả và biểu cảm 
trong văn bản tự sự” và sau đó khảo sát mức độ hiểu bài của các em . 
 - Tôi khảo sát kết quả học tập của học sinh để thấy được mức độ lĩnh hội 
kiến thức của các em. Sử dụng phương pháp điều tra bằng mẫu và thu được kết 
quả khá tốt. 
 - Tôi sử dụng phương pháp so sánh, đối chiếu để rút ra ưu điểm của đề tài. 
 -Tôi đã gặp gỡ học sinh lớp 8.1 trường trung học cơ sở trần Quang Khải 
qua tiếp xúc, trò chuyện . 
 Dưới đây là bài giảng ứng dụng một số phương pháp trong một tiết dạy 
văn tự sự tại lớp 8.1 trường trung học cơ sở Trần Quang Khải đã đáp ứng được 
thực trạng của đề tài đặt ra: 
 - Nêu vấn đề bằng hệ thống câu hỏi phát hiện, tái hiện, huy động kiến 
thức cũ và mới một cách nhanh nhất . 
 - Độc lập suy nghĩ phát biểu nhận định của riêng cá nhân mang tính tư duy 
cao qua quá trình soạn bài. 
 - Thảo luận nhóm, tổ tìm ra câu trả lời chung nhất mang tính sáng tạo 
được đa số thành viên trong nhóm, tổ đồng tình nhất trí. 
 * Việc thảo luận nhóm là cần thiết, là một biện pháp dạy học tích cực 
nhằm mục đích tạo điều kiện cho học sinh: 
 - Phát triển kĩ năng giao tiếp : lắng nghe, phản hồi, trình bày, ứng xử giao 
tiếp, cảm thông chia sẻ. 
9 
 - Phát triển kĩ năng tự nhận thức kiến thức môn học: tự tin, tự xác định 
giá trị của bản thân. 
 - Phát triển kĩ năng hợp tác nhóm: thảo luận, tham gia có hiệu quả. 
 - Học sinh mạnh dạn chủ động giải quyết vấn đề do được sự hỗ trợ của 
các thành viên trong nhóm và sự khuyến khích của giáo viên. 
 Với môn học Ngữ văn hoạt động nhóm là môi trường thuận lợi để học 
sinh cùng nhau bàn bạc thảo luận là biện pháp tích cực để khai thác những 
hướng khác nhau. Giáo viên có cơ hội phát hiện vốn sống, đặc điểm tâm lý khả 
năng tiếp nhận của học sinh. Qua đó hỗ trợ kịp thời cho từng đối tượng. 
 * Quá trình hoạt động nhóm: 
 - Thành lập nhóm. 
 - Hoạt động nhóm (cả nhóm tập trung đưa ra ý kiến cá nhân, thảo luận, 
thống nhất, sau đó đại diện nhóm ghi chép). 
 - Đại diện nhóm hay cá nhân trong nhóm thông báo kết quả trước lớp. 
 - Giáo viên theo dõi, quản lý học sinh làm việc nhóm, điều khiển từng 
nhóm báo cáo kết quả trước lớp hay trên giấy lớn còn các nhóm khác bổ sung. 
 - Kết luận vấn đề giáo viên tóm tắt khái quát kết quả đạt được, giúp học 
sinh tự nhận xét, đánh giá quá trình làm việc của mình để ghi nhận kiến thức 
đúng. 
 * Minh họa tiết dạy cụ thể: 
 TUẦN 6 - Tiết 24 : Tập làm văn 
MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ 
 I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: giúp HS 
 1. Kiến thức: 
 - Vai trò của yếu tố kể trong văn bản tự sự. 
 - Vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự. 
 - Sự kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự. 
 2. Kỹ năng: 
 - Nhận ra và phân tích được tác dụng của các yếu tố miêu tả và biểu cảm 
trong một văn bản tự sự. 
 - Sử dụng kết hợp các yếu miêu tả và biểu cảm trong làm văn tự sự. 
 3. Thái độ: 
10 
 - Yêu thích môn tập làm văn. 
 - Bình tĩnh, tự tin khi đứng trước tập thể. 
 4. Phát triển năng lực: 
 - Năng lực tạo lập văn bản. 
 - Năng lực hợp tác. 
 II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 
 1. Chuẩn bị của giáo viên 
 - Giáo án, sách giáo khoa, sách giáo viên, bảng phụ. 
 2. Chuẩn bị của học sinh 
 - Soạn bài theo hướng dẫn của GV. 
 III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 
 1. Ổn định tổ chức: 
 2. Kiểm tra bài cũ: 
 - Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự? 
 - Khi tóm tắt văn bản tự sự cần chú ý điều gì? 
 3. Bài mới: 
Trong một văn bản tự sự, nếu chỉ có sự việc, nhân vật, hành động đơn 
thuần thì văn bản trở nên khô khan và cứng nhắc. Bởi vậy để văn bản tự sự trở 
nên hấp dẫn, hình dáng sự việc và nhân vật thêm sinh động và để bộc lộ tình 
cảm của người viết trước những sự việc và nhân vật thì đòi hỏi văn tự sự phải có 
kết hợp của yếu tố miêu tả và biểu cảm. 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG GHI BÀI 
A. A. Hoạt động khởi động 
Trong các văn bản “ Tôi đi học”, 
“Trong lòng mẹ”, tác giả đã sử dụng 
những phương thức biểu đạt nào? 
- Các phương thức: Tự sự + miêu tả + 
biểu cảm => GV dẫn dắt vào bài. 
B. Hoạt động hình thành kiến thức 
?Theo em thế nào là kể, miêu tả và 
biểu cảm? 
- Kể: tập trung nêu sự việc, hành động 
I. Sự kết hợp các yêu tố kể, tả và biểu 
lộ tình cảm trong văn bản tự sự: 
11 
nhân vật. 
- Tả: Chỉ ra tính chất, màu sắc và mức 
độ của sự việc, hành động của nhân vật 
. 
- Biểu cảm: bày tỏ cảm xúc thái độ của 
người viết. 
Cho học sinh đọc đoạn văn sgk/72 
? Em hãy xác định yếu tố tự sự có 
trong đoạn văn? 
-Kể lại cuộc gặp gỡ cảm động của 
nhân vật “tôi” với người mẹ đã xa cách 
lâu ngày. 
? Tìm và chỉ ra các yếu tố miêu tả 
được dùng trong đoạn văn? 
Học sinh tìm - Giáo viên nhận xét, sửa 
sai. 
- Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hồi, 
ríu cả chân 
- Mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá 
như cô tôi nhắc 
- Gương mặt mẹ tươi sáng, đôi mắt 
trong, nước da mịn làm nổi bật màu 
hồng của hai gò má. 
? Tìm và chỉ ra yếu tố biểu cảm được 
dùng trong đoạn văn? 
Học sinh tìm - Giáo viên nhận xét, sửa 
sai. 
- Hay tại sự sung sướng  như thuở 
còn sung túc? 
- Tôi thấy những cảm giác ấm áp  
mơn man khắp da thịt 
- Phải bé lại  êm dịu vô cùng 
? Các yếu tố này đứng riêng hay đan 
xen với yếu tố tự sự. 
-Các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm 
không đứng tách riêng mà đan xen vào 
nhau một cách hài hòa để tạo nên mạch 
văn nhất quán. 
1. VD: Xét đoạn văn sgk/72 
a. Yếu tố miêu tả: 
- Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hồi, 
ríu cả chân 
- Mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá 
như cô tôi nhắc 
- Gương mặt mẹ tươi sáng, đôi mắt 
trong, nước da mịn làm nổi bật màu 
hồng của hai gò má. 
b. Yếu tố biểu cảm: 
- Hay tại sự sung sướng  như thuở 
còn sung túc? 
- Tôi thấy những cảm giác ấm áp  
mơn man khắp da thịt 
- Phải bé lại  êm dịu vô cùng 
-> Các yếu tố tự sự, miêu tả và biểu 
cảm đan xen nhau. 
12 
? Bỏ hết các yếu tố miêu tả và biểu 
cảm trong đoạn văn trên, sau đó chép 
lại các câu văn kể người và việc thành 
một đoạn. Đối chiếu đoạn văn đó với 
đoạn văn trên và rút ra nhận xét: Nếu 
không có các yếu tố miêu tả và biểu 
cảm thì việc kể chuyện trong đoạn văn 
sẽ ảnh hưởng như thế nào? 
-Đoạn văn khô khan không gây xúc 
động cho người đọc. 
? Từ đó rút ra kết luận về vai trò, tác 
dụng của yếu tố miêu tả và biểu cảm 
trong việc kể chuyện? 
 Học sinh tự bộc lộ, nhận xét. 
- Vai trò: Miêu tả, biểu cảm làm cho 
đoạn văn hấp dẫn, sinh động, khiến 
người đọc phải suy nghĩ, liên tưởng. 
? Bỏ hết các yếu tố kể trong đoạn văn 
trên, chỉ để lại câu văn miêu tả và biểu 
cảm thì đoạn văn sẽ bị ảnh hưởng ra 
sao 
Học sinh làm và rút ra nhận xét. 
- Đoạn văn không còn các sự việc, 
nhân vật, không còn câu chuyện và trở 
nên vu vơ khó hiểu. 
? Từ đó em hãy rút ra nhận xét về vai 
trò của yếu tố tự sự trong văn bản tự 
sự? 
- Không còn là văn bản tự sự. 
HS đọc ghi nhớ. 
C. Hoạt động luyện tập 
Cho học sinh đọc bài tập 1. Xác định 
yêu cầu bài tập. 
Giáo viên cho học sinh hoạt động 
nhóm. 
Mỗi nhóm làm một văn bản khác nhau, 
đoạn văn khác nhau. 
- Nhóm 1 + 2 : Tìm yếu tố miêu tả và 
biểu cảm trong đoạn văn tự sự “Tôi đi 
- Các yếu tố miêu tả, biểu cảm làm cho 
việc kể chuyện sinh động và sâu sắc 
hơn. 
2. Ghi nhớ: Sgk/74 
II. Luyện tập: 
Bài tập 1: 
a. Tìm một số đoạn văn từ trong 3 văn 
bản. 
- Tôi đi học. 
- Tức nước vỡ bờ. 
- Lão Hạc. 
13 
học”. 
- Nhóm 3 + 4 : Văn bản “Tức nước vỡ 
bờ”. 
- Nhóm 5 + 6 : Văn bản “Lão Hạc” 
Đại diện các nhóm trình bày bài làm 
của mình, các nhóm khác nhận xét - 
Giáo viên đánh giá cuối cùng, cho 
điểm các nhóm. 
(Lưu ý phân tích giá trị của yếu tố 
miêu tả, biểu cảm) 
Cho học sinh đọc bài tập 2. Xác định 
yêu cầu bài tập. 
Học sinh làm cá nhân. 
Giáo viên hướng dẫn, gợi ý cách làm 
bài cho học sinh. 
Chấm sửa một số bài - cho điểm. 
D. Hoạt động vận dụng và tìm tòi mở 
rộng 
Tìm đọc các đoạn văn tự sự có sử dụng 
yếu tố miêu tả và biểu cảm. 
b. Xác định yếu tố miêu tả và biểu cảm 
trong các đoạn văn. 
c. Phân tích giá trị của các yếu tố đó. 
Bài tập 2 : 
a. Viết đoạn văn kể về những giây phút 
đầu tiên khi em gặp lại một người thân 
(ông bà, bố mẹ, anh chị em,) sau 
một thời gian xa cách. 
b. Tìm yếu tố miêu tả và biểu cảm 
trong đoạn văn. 
c. Phân tích giá trị của các yếu tố đó. 
 4. Hướng dẫn về nhà 
 a/ Bài cũ: 
 - Học bài . Hoàn tất BT2 vào vở 
 b/ Bài mới: Soạn bài: Văn bản “Đánh nhau với cối xay gió”. 
 - Đọc văn bản, trả lời các câu hỏi phần đọc-hiểu văn bản/ sgk 
 - Phân tích cặp nhân vật tương phản Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa. 
 5.2. Về khả năng áp dụng của sáng kiến 
 Qua những kiến thức trên, tôi đã giúp học sinh bồi dưỡng tâm hồn, xây 
dựng tính cách trên cơ sở phát huy mạnh mẽ năng lực sáng tạo trong cách nhìn, 
cách cảm, cách nghĩ, nói và viết của học sinh. Từ đó, các em phải tiếp nhận vốn 
hiểu biết từ cuộc sống và con người thực của các em. Các em sẽ tự quan sát cuộc 
sống, cảm nhận cuộc sống để có được nhận thức, những suy nghĩ và cảm xúc 
mang cá tính riêng và diễn đạt bằng lời nói, cách viết của chính mình. Sau tiết 
học, tôi gặp gỡ một số em học sinh lớp 8.1 trường THCS trần Quang Khải qua 
14 
tiếp xúc, trò chuyện và lập bảng kiểm tra quan sát về việc vận dụng kĩ năng sống 
vào tập làm văn. 
 * Kết quả điều tra: 
Kĩ năng sống Còn hạn chế Không tốt Tốt 
Kĩ năng tự lập 18,2% 21,2% 60,6% 
Kĩ năng giao tiếp 21,2% 21,2% 57,6% 
Kĩ năng học hỏi 21,2% 24,3% 54,5% 
 * Mức độ tiếp thu bài sau khi vận dụng đề tài: 
Mức độ tiếp thu bài sau 
khi vận dụng đề tài 
Hiểu bài 
Không 
hiểu bải 
Hờ hững 
Bình 
thường 
Số học sinh 23 0 4 6 
% 69,7% 0% 12,1% 18,2% 
 Để giải quyết nhiệm vụ của đề tài tôi dùng phương pháp thực nghiệm 
cùng với quan sát trò chuyện đối tượng và phỏng vấn. 
 5.3. Hiệu quả mang lại: 
 Vận dụng kĩ năng sống vào văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm “thầy 
chủ đạo, trò chủ động” thông qua hệ thống câu hỏi nêu vấn đề phong phú, đa 
dạng giúp học sinh biết phát hiện, gây hứng thú và phát huy được tính tích cực, 
tư duy sáng tạo trong học tập của học sinh. Giúp học sinh bồi dưỡng năng lực tư 
duy, làm giàu cảm xúc thẩm mĩ và định hướng thị hiếu để hoàn thiện nhân cách. 
Học sinh biết nhận thức được các giá trị trong cuộc sống, hình thành lối sống, 
cách ứng xử có văn hóa trong các tình huống giao tiếp đa dạng của cuộc sống. 
Nâng cao năng lực lĩnh hội trong học tập, hình thành thái độ giúp cho bản thân 
các em sống tự tin, lành mạnh, phòng tránh các nguy cơ gây ảnh hưởng xấu đến 
sự phát triển thể chất và tinh thần của bản thân và người khác. 
 6. Các thông tin cần được bảo mật: không 
 7. Kết luận: 
 Qua việc nghiên cứu và áp dụng vào thực tế bằng cách: “Lồng ghép kĩ 
năng sống vào phân môn Tập làm văn (tự sự kết hợp yếu tố miêu tả và biểu 
cảm) trong chương trình Ngữ văn lớp 8” theo hướng dạy học tạo sự hứng thú 
say mê một cách có hiệu quả là cả quá trình giáo viên tìm tòi để có phương pháp 
15 
dạy học linh hoạt, hiệu quả có thể coi là một nghệ thuật. Điều đó, đòi hỏi mỗi 
giáo viên cần luôn luôn tự học và có ý thức, trách nhiệm của một người đứng 
lớp. Vì vậy qua nghiên cứu và tìm hiểu làm thế nào để phát huy hết điểm mạnh, 
tạo được hứng thú trong một giờ giảng dạy Tập làm văn ở lớp 8 tôi rút ra được 
kết luận sau: 
 Đề tài có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với bản thân tôi, nó giúp tôi 
giảng dạy thành công ở phân môn Tập làm văn ( văn tự sự) . Bên cạnh đó, nó 
còn giúp những học sinh của tôi có sự hứng thú, say mê trong quá trình rèn 
luyện kĩ năng sống một cách hiệu quả. Ngoài ra, đồng nghiệp còn có thể tham 
khảo và sử dụng nó một cách dễ dàng. Đây có thể coi là một nghệ thuật để tự 
đánh giá, nhận xét của bản thân mỗi giáo viên. 
 Đối với giáo viên: 
 Trong một tiết học giáo viên là người chỉ đạo có nghĩa là giáo viên đặt 
vấn đề dẫn dắt học sinh đi vào kiến thức, dùng hệ thống câu hỏi, phương pháp 
gợi mở để uốn nắn sai lầm của học sinh đồng thời củng cố kiến thức mới bằng 
các bài tập nhỏ hay thông qua các trò chơi để khắc sâu kiến thức cho học sinh. 
Chính vì thế mà tiết học không trở nên khô khan, buồn tẻ mà làm cho lớp học 
ngày càng sôi nổi, lôi cuốn học sinh vào bài học, tạo cảm giác nhẹ nhàng, thoải 
mái. Cuối cùng để có được kết quả giáo dục như mong muốn, người giáo viên 
phải luôn học tập, rèn luyện, nghiên cứu, bản thân không ngừng học hỏi và nâng 
cao tay nghề, có lòng nhiệt huyết với nghề . 
 Đối với học sinh: 
 Nắm bắt và hiểu bài ngay sau mỗi tiết học, luôn phát huy được vai trò tích 
cực chủ động của mình, luôn có sự sáng tạo, tư duy nhanh nhẹn, tích cực và 
giúp các em yêu thích môn học, biết vận dụng cái hay, cái đẹp vào cuộc sống và 
tự rèn luyện bản thân để ngày một hoàn thiện hơn. 
 Bài học kinh nghiệm, hướng phát triển: 
 Trong quá trình giảng dạy liên tục và thường xuyên thực hiện các 
phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trên, bản thân tôi đúc kết được một số 
kinh nghiệm thực tế như sau: 
 - Xây dựng mối quan hệ giữa người với người, giáo viên phải học cách 
lắng nghe ý kiến của học sinh, phải biết chấp nhận những ý kiến, giáo viên nên 
gần gũi tìm hiểu và tôn trọng học sinh, am hiểu tâm sinh lí của học sinh. Lắng 
nghe các ý kiến đúng sai của học sinh . Khích lệ tinh thần học tập của các em. 
Qua đó người giáo viên phải có trình độ, năng lực sư phạm cao, hiểu và nắm 
vững về đặc điểm tâm sinh lý của từng học sinh. 
16 
 - Cần phải quan tâm theo dõi vấn đề giáo dục, tạo mọi điều kiện thuận lợi 
hơn nữa cho việc dạy học và giáo dục, động viên giúp đỡ giáo viên cũng như 
học sinh về mọi mặt.Tạo môi trường lành mạnh cho học sinh bằng cách tổ chức 
nhiều hoạt động vui chơi giải trí có tính giáo dục hơn nữa. 
 - Gia đình là chỗ dựa tinh thần vững chắc cho các em, bởi các em được 
sinh ra và lớn lên trong tình thương yêu của cha mẹ. Chính vì vậy mà gia đình 
cần phải quan tâm, chăm sóc, động viên, an ủi và thường xuyên theo dõi, nhắc 
nhở, đồng thời tạo mọi điều kiện cho các em học tập. Tạo môi trường lành mạnh 
cho các em vui chơi giải trí. Nếu làm tốt các điều kiện trên chắc chắn rằng 
chúng ta sẽ hình thành cho các em những thái độ, động cơ đúng đắn và có hứng 
thú học tập để đạt kết qủa cao trong học tập cũng như trong các hoạt động khác. 
 Tóm lại: Lồng ghép kĩ năng sống vào phân môn Tập làm văn (tự sự kết 
hợp yếu tố miêu tả và biểu cảm) giúp học sinh hiểu nhưng chưa đủ, quan trọng 
hơn là làm sao cho các em biết vận dụng kĩ năng sống vào cuộc sống của mình. 
Có vậy tâm hồn các em mới phong phú và có thái độ yêu ghét rõ ràng từ đó mới 
có tư tưởng tốt đẹp về cuộc sống. Để cùng đạt được điều này giáo viên trước hết 
phải luôn học hỏi, nghiên cứu, sáng tạo trong chuyên môn để có phương pháp 
giảng dạy tốt nhất. 
 Trên đây là những phương pháp dạy học mang tính chất rút kinh nghiệm 
từ thực tế giảng dạy của tôi trong nhiều năm qua. Cho nên tôi hy vọng rằng từ 
thực tế giảng dạy của bản thân sẽ có những kinh nghiệm thiết thực và bổ ích 
hơn để góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy. 
 Tôi cũng mong rằng, mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương tự học và 
sáng tạo.Với sự say mê,với lòng nhiệt huyết của bản thân luôn luôn tìm tòi, 
nghiên cứu những điều mới mẻ, tạo ra những giờ dạy học thêm sinh động hơn 
và rèn cho các em kĩ năng sống để các em có thể tự tin hơn trong các hoạt động. 
Từ đó các em sẽ có thêm động lực để làm chủ bản thân, làm chủ cuộc sống và 
sẽ là những chủ nhân tương lai của đất nước. 
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ 
TÁC GIẢ 
Võ Thị Thanh Thúy 
17