Sáng kiến kinh nghiệm Tuyên truyền, giới thiệu và hướng dẫn bạn đọc sử dụng sách, báo thư viện

ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TUYÊN TRUYỀN, GIỚI THIỆU VÀ HƯỚNG DẪN BẠN ĐỌC SỬ DỤNG SÁCH, BÁO THƯ VIỆN
I ĐẶT VẤN ĐỀ
Sách,báo có vị trí đặc biệt quan trọng đối với đời sống xã hội như VILÊNIN đã nói:’’ không có sách thì không có thức, không có tri thức thì không có chủ nghĩa cộng sản’’. Với nhà trường sách, báo lại có ý nghĩa quan trọng vì nó là người bạn gần gủi nhất, là học liệu cần thiết nhất của thầy và trò. Học sinh cần có sách giáo khoa, sách bài tập, sách tham khảo để học tập và luyện tập. Giáo viên cần có sách giáo khoa,sách nghiệp vụ, sách tham khảo để giảng dạy và bồi dưỡng chuyên môn, không ngừng nâng cao kiến thức. Ngoài ra các loại báo, tạp chí...ở Thư viện cũng là nguồn tài liệu tham khảo hết sức quan trọng đối với giáo viên và học sinh trong nhà trường.
Chính vì vậy, từ lâu thư viện trường học đã trở thành một bộ phận không thể thiếu được trong nhà trường. Nhận thức được vai trò sách, báo trong nhà trường cũng như nhu cầu sử dụng sách, báo ngày càng tăng của giáo viên và học sinh. Đội ngủ cán bộ thư viện trường học không ngừng học hỏi trau dồi, mở rộng, nâng cao kiến thức nắm vững kỷ thuật nghiệp vụ thư viện nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của giáo viên vàì học sinh đối với sách, báo và thông tin khoa học. Một số cán bộ thư viện trường học đã có những biện pháp cải tiến trong các khâu nghiệp vụ thư viện. Đã tổ chức tuyên truyền, giới thiệu và hướng dẫn bạn đọc sử dụng sách báo thư viện. Nhằm truyền tải đến giáo viên và học sinh những tài liệu, thông tin cần thiết phục vụ cho công việc giảng dạy và học tập trong nhà trường, lôi cuốn bạn đọc nhiều hơn nữa vào việc sử dụng sách báo thư viện, kích thích sự ham mê đọc sách, báo, xem sách là người bạn đồng hành không thể thiếu được trong giảng dạy và học tập của mình. Một số cán bộ thư viện đã kết hợp với Đoàn đội tổ chức các cuộc thi kể chuyện theo sách, điểm sách, trưng bày sách nhân các ngày lể lớn... nhằm phát huy hiệu quả tốt nhất cơ sở vật chất trọng yếuvà trung tâm sinh hoạt văn hóa khoa học của nhà trường.
Với tôi, mặc dù làm công tác thư viện trường học chưa lâu nhưng qua hơn một năm công tác và học tập tôi nhận thấy đối với thư viện trường học để phát huy một cách tốt nhất cơ sở vật chất trọng yếu và trung tâm sinh hoạt văn hóa của nhà trường thì việc tuyên truyền, giới thiệu và hướng dẫn bạn đọc sử dụng sách báo thư viện là một khâu nghiệp vụ hết sức quan trọng trong toàn bộ công tác thư viện. Làm tốt khâu nghiệp vụ này là người cán bộ thư viện đã góp phần rất lớn vào việc hoàn thành nhiệm vụ giảng dạy và học tập của giáo viên và học sinh. Tạo ra môi trường giáo dục hết sức thuận lợi, giúp cho các em đến với một sân chơi bổ ích và lý thú. Và từ sân chơi này, các em có thể tự mình khám phá bao điều mới mẻ ẩn sau những trang sách, bài báo hoặc rèn luyện cho mình phương pháp tự học chiếm lỉnh tri thức một cách chủ động và sáng tạo. Chính vì vậy mà tôi chọn việc tuyên truyền, giới thiệu và hướng dẫn bạn đọc sử dụng sách báo thư viện làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm của mình.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1.Tuyên truyền, giới thiệu sách, báo đến bạn đọc.
Trong trường học,việc giới thiệu và tuyên truyền sách, báo cho giáo viên và học sinh chiếm vị trí quan trọng trong công tác thư viện, nó được đặt lên hàng đầu. Đây là việc làm phải thường xuyên, khoa học, hợp ly ïnhằm giới thiệu những cuốn sách, bài báo có nội dung phục vụ thiết thực cho dạy và học nhất là quá trình thực hiện cải cách giáo dục.
Chính vì vậy theo tôi để phát huy tối đa của việc tuyên truyền , giới thiệu sách báo đến bạn đọc người cán bộ thư viện phải thực hiện những nội dung sau:
 a.Lựa chọn sách, báo phù hợp
Việc lựa chọn sách, báo có tác dụng rất lớn cho công tác tuyên truyền, giới thiệu sách báo đến bạn đọc. Muốn làm tốt công tác này người cán bộ thư viện phải nắm bắt nhu cầu, yêu cầu bạn đọc các sự kiện liên quan đến bạn đọc. Như chúng ta cũng đã biết trong nhà trường nhiệm vụ chính của thầy và trò là giảng dạy và học tập. Vì vậy sách, báo tuyên truyền, giới thiệu có nội dung phù hợp phục vụ cho nhiệm vụ trên. Sách được giới thiệu và tuyên truyền là những sách được mọi người quan tâm, có tính thời sự, sách còn mới, có giá trị cao.làm được như vậy chúng ta mới thu hút bạn đọc tự đến với sách, kích thích bạn đọc tự tìm tòitài liệu để thỏa mản nhu cầu của mình.
 Ví dụ:
- Đối với học sinh trung bình thì ngoài những sách giáo khoa để học trên lớp thì người cán bộ thư viện giới thiệu cho các em các sách bài tập, các sách tham khảo để các em luyện tập , bổ sung, củng cố lại kiến thức của mình.
-Đối với những em học sinh giỏi cán bộ thư viện giới thiệu cho các em những sách nâng cao, sách bài tập khó để các em mở rộng thêm kiến thức .
-Đối với giáo viên ngoài những sách nghiệp vụ, sách giáo khoa để giảng dạy và học tập thì cán bộ thư viện tìm tòi giới thiệu cho giáo viên những sách tham khảo hay những chuyên đề bồi giỏi để giáo viên có tài liệu học tập nâng cao chất lượng giảng dạy của mình.
Nói tóm lại hiệu quả cuối cùng của việc tuyên truyền, giới thiệu sách báo như thế nào phụ thuộc rất lớn đến công việc lựa chọn sách, báo tài liệu của thư viện.
 b.lựa chọn phương pháp và hình thức tuyên truyền 
Phương pháp và hình thức tuyên truyền sách báo có tác động trực tiếp rất lớn đến bạn đọc. Theo tôi với đối tượng các em là học sinh phương pháp tối ưu cho việc tuyên truyền, giới thiệu sách, báo tuyên truyền bằng miệng là hiệu quả nhất. Phương pháp này gần gủi với việc lên lớp của giáo viên, nó tác động trực tiếp đến bạn đọc, gây hứng thú đọc sách, khắc phục đựợc một phần tình trạng thiếu sách hiện nay. 	Phương pháp này rất thông dụng có thể thực hiện bất cứ lúc nào, ở nơi đâu, thời gian nhiều hay ít.
 Ví dụ:
- Đối với học sinh ta áp dụng việc giới thiệu mỗi ngày một cuốn sách cho các em vào 15 phút đầu giờ thông qua phương tiện truyền thanh của nhà trường. Đồng thời cán bộ thư viện kết hợp với Đoàn đội, giáo viên chủ nhiệm tổ chức các buổi ngoại khóa giới thiệu sách cho các em hoặc tổ chức các cuộc thi kể chuyện theo sách, thi vui đọc sách ... cho các em nhân các ngày lễ lớn...
- Đối với giáo viên : ngoài những buổi giới thiệu sách trên thì thông qua các buổi sinh hoạt tập thể, các cuộc họp, hội nghị...cán bộ thư viện kết hợp giới thiệu sách hay, sách mới.
- Đối với các thông tin trên báo, tạp chí ... cán bộ thư viện có thể cập nhật hàng ngày thông qua phương tiện truyền thanh của nhà trường tuyên truyền, giới thiệu kịp thời đến các em hoặc đưa vào bảng kiến thức hay của nhà trường để bạn đọc tham khảo.
Kết hợp việc tuyên truyền, giới thiệu sách báo cán bộ thư viện trưng bày các sách mới, sách hay ở tủ trưng bày sách trong thư viện để bạn đọc tiện theo giỏi.
Ngoài cán bộ thư viện là người nồng cốt trong các buổi giới thiệu sách thì các cộng tác viên của thư viện gồm giáo viên và học sinh là mạng lưới tuyên truyền, giới thiệu sách báo hiệu quả là những người cùng cán bộ thư viện truyền tải thông tin đến bạn đọc một cách nhanh nhất.
 2. hướng dẫn bạn đọc sử dụng sách, báo thư viện
Hướng dẫn bạn đọc sử dụng sách, báo không chỉ bạn đọc nắm được kỷ năng đọc sách báo đơn giản mà nhằm mục tiêu giáo dục nhất định. Thư viện cần xác định nhiệm vụ cụ thể đối với từng lứa tuổi, từng nhóm, thậm chí đối với từng giáo viên và học sinh cá biệt. Muốn làm tốt công tác này cán bộ thư viện phải xác định rõ các nhiệm vụ sau đây:
- Hướng dẫn bạn đọc sử dụng các loại sách, báo gì?
Đối với thư viện trường học muốn phát huy tốt tác dụng của thư viện, người cán bộ thư viện cần hướng dẫn chu đáo bạn đọc các loại sách báo phục vụ trực tiếp yêu cầu giáo dục toàn diện của nhà trường các loại sách tham khảo,sách giáo khoa, sách nghiệp vụ... sát hợp với chương trình học tập trong nhà trường, các loại sách báo nhằm mở rộng kiến thức góp phần đẩy mạnh chất lượng giảng dạy và học tập. Ngoài ra còn có các loại sách phục vụ việc rèn luyện tư tưởng, đạo đức, tác phong ý chí, và tình cảm lành mạnh của học sinh. 
-Nắm bắt được tâm lý và nhu cầu sử dụng sách báo bạn đọc 
Ở từng lứa tuổi, từng đối tượng cấp học bạn đọc có nhu cầu sử dụng sách, báo khác nhau. Nắm bắt được nhu cầu của bạn đọc thì người cán bộ thư viện mới hướng dẫn bạn đọc sử dụng sách phù hợp đáp ứng được yêu cầu của bạn đọc. Với học sinh cán bộ thư viện hướng dẫn các em cụ thể, trực tiếp vào các môn học của các em.
 Ví dụ:
- Đối với học sinh giỏi hướng dẫn các em sử dụng các loại sách tham khảo
- Đối với học sinh trung bình hướng dẫn các em sử dụng các loại sách bài tập....
Ngoài ra thư viện kết hợp với giáo viên từng bộ môn để nắm được yêu cầu và có kế hoạch phục vụ liên tục, chu đáo các đối tượng,cần giúp các em biết sử dụng thư viện, sử dụng hệ thống tra cứu thư viện, biết cách đọc sách, coi sách là người thầy thứ hai của mình.
III. KẾT QUẢ
Qua hơn 1 năm tuyên truyền, giới thiệu và hướng dẫn bạn đọc sử dụng sách, báo thư viện kết quả là:
Đến nay có đến 90% học sinh và 100% giáo viên toàn trường sử dụng sách, báo thư viện. Số lượng học sinh thích đọc sách, báo thư viện ngày một nhiều, học lực của học sinh toàn trường tăng lên, học sinh giỏi ngày một nhiều thêm, học sinh yếu giảm. 
Tinh thần tự học tự rèn luyện thể hiện rõ rệt ở từng học sinh trong toàn trường. Đội ngủ cán bộ giáo viên ở trưòng đều đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp trường trở lên. Nhiều đồng chí giáo viên nhiều năm liền đạt giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, học sinh trong trường đều biết sử dụng các công cụ tra cứu ở thư viện.
IV. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Thưa các đồng chí, qua một thời gian công tác chưa lâu tôi chưa có kinh nghiệm nhiều nên chưa giám đưa ra một phương pháp tối ưu. Song thiết nghĩ hiệu quả của việc tuyên truyền, giới thiệu và hướng dẫn bạn đọc sử dụng sách báo thư viện là rất lớn đối với tôi trong năm học qua. Bản thân tôi tự thấy để thành công trong việc tuyên truyền, giới thiệu và hướng dẫn bạn đọc sử dụng sách, báo ở thư viện cán bộ thư viện cần phải:
- Nhận thức đầy đủ về vị trí, tầm quan trọng của công tác tuyên truyền, giới thiệu và hướng dẫn bạn đọc sử dụng sách báo thư viện. Và thấy hết trách nhiệm của mìnhtrong việc vận động tổ chức và hướng dẫn nhu cầu đọc sách, báo trong nhà trường.
- Việc đọc sách báo trong nhà trường có tác dụng trau dồi,nâng cao kiến thức cho học sinh, giáo viên. Rèn luyện tính tự học, tự tìm tòi của học sinh.
- Ngược lại người cán bộ thư viện phải ra sức rèn luyện, tu dưỡng về mọi mặt, phải là một tấm gương tốt về việc tự học tự bồi dưỡng. Nhanh nhạy, kịp thời phát hiện ra nhiều sách, báo mới, hay phục vụ bạn đọc xứng đáng là ‘’ linh hồn’’ thư viện. Có như vậy thì thư viện mới có khả năng thỏa mản nhu cầu ngày càng cao của giáo viên và học sinh và thư viện mới phát huy được tác dụng, mới thực sự là một phương tiện giáo dục không thể thiếu được trong nhà trường.
Do điều kiện và khả năng hạn chế nên chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong quý thầy cô tham gia ý kiến đóng góp để đề tài được hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn.
 Trung Giang, ngày 06 tháng 02 năm 2007
 Người thực hiện
 Phan Thị Thu Hoài
Đề tài giới thiệu sách
Giới thiệu cuốn sách phục vụ giảng dạy và học tập
Địa lý trong trường học (tập 1)
Chào tất cả các thầy cô giáo cùng tất cả các em!
Trong buổi giới thiệu sách hôm nay tôi rất vui vì sự có mặt đông đủ của tất cả các thầy cô giáo cùng tất cả các em!
Bạn đọc thân mến! 
Tôi đang cầm trên tay không chỉ là cuốn sách mà cả một thế giới thu nhỏ, một cữa sổ để nhìn ra bốn phương trời. Tôi nghĩ khi bạn đọc có cuốn sách này tren tay bạn sẽ biết các nhà thám hiểmđã phải vất vả như thế nào để tìm ra ngọn nguồn của sông Nin, con sông đã biết đến từ thời cổ đại, nhưng lại chẵng rõ bắt nguồn từ đâu. Các bạn cũng sẽ hiểu rõ tại sao thuyền trưởng Cuxtô lại quá vất vả truy tìm cho ra lục dịa Atlăngtít, một lục địa huyền thoại đã làm bận tâm bao nhà bao nhà thám hiểm. Các bạn cũng sẽ được các con tàu không gian đưa đi thám hiểm hệ mặt trời để khám phá các bí ẩn ở đó.
Các bạn muốn biết về Dung Quất nhà máy lọc dầu đầu tiên của nước ta? Các bạn có biết ở nước ta co bao nhiêu suối nóng và suối khoáng? Tính chất suối khoáng ở ta nước ta như thế nào? Các bạn cũng được giải đáp : Tại sao nước ở một số hồ lại mặn, thậm chí có nơi mặn đến nổi bạn có thể nằm đọc báo trên mặt hồ mà không bao giờ bị chìm... Còn biết bao nhiêu điều mới nữa mà các bạn cần biết đến đất nước và con người Việt Nam về những đất nước xa lạ ở khắp các châu lục trong thế giới rộng mở ngày nay...
Đáp lại mong muốn của các bạn muốn tìm hiểu về đất nước và con người Việt Nam cũng như các nước trên thế giới. Trong buổi giới thiệu sách hôm nay thư viện xin trân trọng giới thiệu đến thầy cô và các em hoc sinhmột quyển sách rất hay viết về ĐỊA LÝ TRONG TRƯỜNG HỌC do tác giả Nguyễn Hữu Danh chủ biên. Một tác giả rát quen thuộc với các thầy cô giáo và các em học sinh qua một số tên sách đã được tiếp xúc như: tập bản đồ Địa lý 7,8,9 , trái dất hành tinh xanh,tìm hiểu hệ mặt trời...Địa lý trong trường học được nhà xuất bản Giáo dục tái bản lần thứ ba năm 2003, khổ sách 14,3x 20,3 cm, dày 219 trang, nghệ thuật in ấn rõ ràng, nhiều hình ảnh phong phú thu hút người đọc.
Bạn đọc thân mến! Thế giới quanh ta chứa đựng bao điều bí ẩn. Tập 1 của cuốn sách Địa lý trong trường học sẽ giúp các bạn khám phá bao điều bí ẩn ấy với nhiều nội dung hấp dẫn, lý thú mà khoa học hiện đạicòn đang tiếp tục khám phá.
Mở đầu cuốn sách muốn thông báo những nội dung đến độc giả, sách đã in mục lục ngay từ trang đầu với những tiêu đề hết sức hấp dẫn:
truy tìm lục địa cổ Atlăngtít đã biến mất cách đây 24 thế kỷ
đồng bằng Amadôn ở Braxin
đi tìm thượng nguồn sông nin 
có gì lạ trong hệ mặt trời
tại sao nước ở một số hồ lại mặn
hãy thận trọng với những cơn gió thịnh nộ
Khu công nghiệp Dung Quất
Mươi vết thương của trái đất....
Từng nội dung tác giả trình bày thật chi tiết, cụ thể, hấp dẫn giúp bạn đọc hiểu rõ ý nghĩa của từng vấn đề.
Mở đầu cuốn sách tác giả dẫn dắt bạn đọc bằng lối hành văn nhẹ nhàng, hấp dẫn lạc vào thế giới huyền thoại xa xưa của đất nước Hy Lạp về lục địa Atlăngtit qua tựa đề: ‘’Đi tìm lục địa Atlăngtit đã mất tích 24 thế kỷ. 24 thế kỷ? Một thời gian xa lạ, lạ lẫm với chúng ta phải không? Thật là thú vị. Đầu tiên tác giả muốn nói đến sự xuất hiện và mất tích của lục địa Atlăngtit thông qua lời kể lại của Platon - một triết gia nổi tiếng của Hy Lạp: đó là một thien đàng hạ giới, rộng lớn bằng cả châu Á và châu Phi được thần biển Pêdêiông xây dựng nên. Đó là một đát nước kỳ diệu, có suối nước nóng cho người dùng, có suối nước lạnh để cho gia súc và vườn cây tuyệt vời đầy hoa thơm cỏ lạ. Một miền đát mà tưởng chừng như ở đó con người sẽ được sống trong vĩnh viễnvà hạnh phúc và là đất nước lý tưởng của loài người. Thế nhưng chỉ trong một ngày đêm với những trận đọng đất và sóng thần đã san bằng và nhấn chìm toàn bộ Atlăngtit và cư dân xuống đáy biển sâu. Nguyên nhân do đâu mà lục địa Atlăngtit bị mất tích? Vì sao thuyền trưởng Cuxtô phải thực hiện cuộc hành trình đi tìm như vậy? Cuộc hành trình vất vả thế nào? Nội dung từ trang 4 đến trang 14 của sách sẽ là câu trả lời cho tất cả các bạn.
Nhắc đến đất nước Braxin là nhắc đến đồng bằng Amadôn rộng và bằng phẳng nhất thế giới, đến con sông được tôn vinh là “ vua các dòng sông”, một con sông mạnh nhất thế giới, chảy qua khu rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới. Đặc biẹt bạn sẽ được khám phá một khu rừng nhiệt đới với nhiều bí ẩn rừng Amadôn. Vậy rừng Amadôn có phải là lá phổi của hành tinh chúng ta? mời bạn đọc đón đọc từ trang 15 đến 37 cuốn sách nhé.
Nào chúng ta cùng các nhà thám hiểmthực hiện cuộc hành trình “ đi tìm thượng nguồn của sông Nin” một con sông dài nhất châu Phi(trang47). Cuộc hành trình của các nhà thám hiểm kéo dài bao lâu? Liệu họ đã tìm ra thượng nguồn của sông Nin chưa? Từ trang 47 đến 54 cuốn sách sẽ là lời giải đáp cho bạn đọc.
Bạn đọc thân mến! Đã bao giờ bạn gặp những thân cây có đường kính hàng chục người ôm chưa? và bạn có nghĩ rằng người ta có thể xây dựng cả một tòa nhà trong thân cây khi cây bị mối ăn rỗng chưa? đố các bạn đó là cây gì? Nguồn gốc xuất phát của nó ở đâu và ở việt nam mình hiện nay có cây đó chưa? Nó được trồng ở đâu? Hãy đón đọc từ trang 55 đến57 cuốn sách nhé.
Trong mỗi chúng ta ai đã từng qua thời học sinh đều biết đến những câu thơ đầu của bai thơ “đoàn thuyền đánh cá” của nhà thơ Tế Hanh:
Làng tôi vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây cách biển nửa ngày sông
Khi trời trong gió nhẹ sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá
Bằng những lời văn rất chân thật và gần gũi,tác giả dẫn dắt bạn đọc đến những như trường cá lớn của đất nước ta qua mục “cá và biển” từ trang 58 đến 64 sách sẽ giải thích cho bạn đọc biết vì sao một số loài cá thích sống theo dòng biển nóng hoặc lạnh? Vì sao vùng hải đảo,ngư dân bắt được nhiều cá? Vì sao ở nước ta có nhiều ngư trường cá lớn như vậy.
Bây giờ mời các thầy cô cùng các em học sinh khám phá hệ mặt trời qua tựa đề”có gì mới lạ trong hệ mặt trời?”.tác giả giới thiệu 8 hành tinh của hệ mặt trời và những điều mới lạ của những hành tinh ấy.
sao thủy:quá gần mặt trời nên khó có thể quan sát đầy đủ.
Sao kim: dưới bầu khí quyển nóng bỏng là một bề mặt hoang vu.
Sao hỏa: hành tinh với bao huyền thoại.
Sao mộc: hành tinh khổng lồ.
Sao thổ: hành tinh giữ về bí mật nguồn gốc sự sống.
Sao thiên vương: hành tinh khổng lồ màu lá biếc.
Sao hải vương: những loại gió ngược,mạnh của hệ mặt trời.
Sao diêm vương: hành tinh ở cõi xa mờ...
Từng hành tinh,tác giả miêu tả thật chi tiết,đường kính,nhiệt độ ngày và đêm,trục quay và nói rõ những hành tinh nào đã được con người gửi đến những thiết bị nghiên cứu(65-79).
Các bạn đã có bao giờ nghĩ đến ngày trái đất bị mất thăng bằng chưa? Thước đo thời gian đầu tiên của nhân loại là gì? Tại sao nước ở một số hồ lại mặn? Bão được đặt tên như thế nào...