Sáng kiến kinh nghiệm Một vài biện pháp để chỉ đạo, xây dựng nề nếp "Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp" ở trường Tiểu học
Như chúng ta đã biết " Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp" là một yêu cầu quan trọng ở trường phổ thông đạc biệt là bậc tiểu học. Đối với bậc tiểu học hình thành kỹ năng cơ bản ban đầu cho các em là rất quan trọng nhất là chữ viết vì " Nét chữ là nết người" . Thông qua phong trào " Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp" tạo cho HS kỹ năng trau dồi viết chữ và trình bày bài, từ đó giúp con người hình thành và phát triển những phẩm chất tốt như tính cẩn thận, lòng kiên trì , khiếu thẫm mỹ, óc sáng tạo biết giữ gìn tiếng nói và chữ viết của dân tộc.
Trong những năm qua việc đổi mới phương pháp cùng với việc thực hiện chương trình SGK mới chất lượng giáo dục nói chung và chất lượng chữ viết nói riêng đã không ngừng được nâng lên. Chất lượng chữ viết đã góp phần hết sức quan trọng và cần thiết để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Một vài biện pháp để chỉ đạo, xây dựng nề nếp“ Giữ vở sạch- viết chữ đẹp” ở trường tiểu học. I/ Đặt vấn đề 1, Cơ sở lý luận Như chúng ta đã biết " Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp" là một yêu cầu quan trọng ở trường phổ thông đạc biệt là bậc tiểu học. Đối với bậc tiểu học hình thành kỹ năng cơ bản ban đầu cho các em là rất quan trọng nhất là chữ viết vì " Nét chữ là nết người" . Thông qua phong trào " Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp" tạo cho HS kỹ năng trau dồi viết chữ và trình bày bài, từ đó giúp con người hình thành và phát triển những phẩm chất tốt như tính cẩn thận, lòng kiên trì , khiếu thẫm mỹ, óc sáng tạo biết giữ gìn tiếng nói và chữ viết của dân tộc. Trong những năm qua việc đổi mới phương pháp cùng với việc thực hiện chương trình SGK mới chất lượng giáo dục nói chung và chất lượng chữ viết nói riêng đã không ngừng được nâng lên. Chất lượng chữ viết đã góp phần hết sức quan trọng và cần thiết để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. 2, Cơ sở thực tiễn : Qua quá trình làm công tác chuyên môn tôi đã tìm hiểu một số trường bạn và năm học này tôi được chuyển về công tác ở trường mới, trên một địa bàn khó khăn thì phong trào "Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp " đang còn là điều băn khoăn, trăn trở của cán bộ quản lý và GV. Đây cũng là một trong những nhiệm vụ của trường trong năm học 2006 - 2007 Để góp phần thực hiện tốt cuộc vân động " Hai không ". Qua khảo sát chất lượng, kiểm tra hồ sơ HS đầu năm tôi kết quả chưa cao, nhiều em chữ viết còn xấu, sai chính tả, trình bày chưa đẹp, sách vở đồ dùng còn thiếu. Một thực tế cho thấy HS viết chữ xấu, sai chính tả phần lớn là HS yếu củng là HS cá biệt. Làm công tác chuyên môn tôi thấy rằngđối với HS tiểu học việc xây dựng nề nếp "Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp" là phải đi song song với chất lượng đại trà hiện nay. II/ Giải quyết vấn đề Thông qua khảo sát chất lượng, kiểm tra đầu năm và tìm hiểu thực tế để đánh giá ưu điểm và nhược điểm của từng khối lớp. Tôi trao đổi với đồng chí hiệu trưởng, GV chủ nhiệm để tìm ra nguyên nhân chủ quan. 1, Nguyên nhân : - Về tâm lý : HS tiểu học hiếu động, một số em chưa tập trung trong học tập, thiếu sự kiên trì, cẩu thả. Một số em có khuyết tật bẩm sinh tiếp thu khó khăn nhất là những em thiểu năng trí tuệ học trước quên sau. - Về phía gia đình : Nhận thứccòn phiến diện lệch lạc chưa quan tâm đến việc học tập của con em còn khoán trắng cho nhà trường. +Phần lớn là những em có hoàn cảnh kinh tế khó khăn : là một xã vùng lụt hàng năm bị thiên tai đe doạ nền kinh tế là xã nghèo thứ hai của huyện. Đặc biệt HS giáo dân chiếm 50 % HS toàn trường. Đa số giáo dân con đông, trình độ dân trí thấp,kinh tế nghèo hạn chế nhiều trong việc đầu tư cho con em học tập không có SGK, vở ghi chép và đồ dùng học tập. - Về phía nhà trường : thực trạng trong GV vẫn còn một số ít chữ xấu, chưa có kinh nghiệm trong việc rèn chữ cho HS, chưa quan tâm đến việc rèn chữ viết xây dựng "Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp " + Việc hạn chế tỉ lệ HS lưu ban chưa quán triệt giữa số lượng và chất lượng nên vẫn còn hiện tượng ngồi nhầm lớp. - Về phía xã hội : Tác động hai mặt của cơ chế thị trường đã ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục, trong đó có chữ viết . Cha mẹ lo chạy theo kinh tế mà ít có thời gian quan tâm đến việc học tập của con em. Sự phối hợp không đồng bộ thiếu sự liên kết thống nhất giữa gia đình - nhà trường và xã hội trong việc nâng cao chất lượng. Nhìn chung việc xây dựng nguyên nhân tác động đến chất lượng giáo dục nói chung và chữ viết nói riêng được tạo nên sự hỗ trợ và tác động lẫn nhau giữa các điều kiện : Thầy - Trò, điều kiện hoàn cảnh kinh tế, các biện pháp chỉ đạo, sự phối hợp giữa phụ huynh,... Thiếu một trong những yếu tố đó chất lượng sẽ giảm đi III/ Thực trạng Trong quá trình tìm hiểu qua đồng chí hiệu trưởng, các GV chủ nhiệm, tìm hiểu thực tế ở tất cả các khối lớp cho thấy : Những HS viết chữ đẹp hồ sơ tốt thường là những em : học khá giỏi, có ý thức trong học tập, chăm chỉ, gia đình quan tâm, có điều kiện hơn. + Lớp có phong trào về " Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp " phần lớn GV chủ nhiệm có tâm huyết, quan tâm chăm lo đúng mức đến việc rèn chữ cho HS. - Những em hồ sơ không đầy đủ, chữ xấu thường là những đối tượng : + Phần lớn là những em khuyết tật, thiểu năng về trí tuệ. + Lười biếng trong học tập, chưa chăm chỉ. + Trong học tập chưa tập trung. + Gia đình thiếu quan tâm . + Những em có hoàn cảnh khó khăn, éo le. + Cha mẹ các em có trình độ hạn chế. + Lớp có nhiều HS viết chữ xấu thường có nhiều HS yếu GV chủ nhiệm chưa thực sự tâm huyết với HS chưa quan tâm đúng mức đến việc rèn chữ cho các em. Sau khi tìm hiểu nguyên nhân và thực trạng của HS Tôi đã tìm ra một số giải pháp thích hợp cho từng loại đối tượng góp phần tích cực trong việc chỉ đạo xây dựng nề nếp "Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp" để có hiệu quả. III/ Những biện pháp thực hiện 1, Biện pháp chỉ đạo chung ( Đối với HS toàn trường ) - Trước hết thành lập ban chỉ đạo về VSCĐ đầu năm gồm : BGH, tổ trưởng, tổ thanh tra. Phân công nhiệm vụ giao chỉ tiêu cụ thể cho từng bộ phận và GV. Triển khai nhiệm vụ năm học đến tận GV, HS, phụ huynh, toàn trường, quán triệt nội dung phục vụ cho phong trào "Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp"Thực hiện đúng theo công văn số 1028 của sở GD ĐT dạy các em viết đúng kiểu chữ, cỡ chữ theo quyết định31/ 2002 của bộ GD ĐT . Mua sắm các trang thiết bị cần thiết phục vụ cho giảng dạy và học tập như : SGK, bàn ghế đúng cỡ, bảng chống loá, phòng học đủ ánh sáng, bảng chữ mẫu, khẩu hiệu "Thi đua giữ vở sạch, viết chữ đẹp ". - Đầu năm tổ chức kiểm tra hồ sơ, đồ dùng học tập, chữ viết để đấnh giá thực trạng của từng khối lớp, HS . Chỉ đạo GV xây dựng kế hoạch cho HS lớp mình phụ trách. Đặc biệt phải có trách nhiệm với HS yếu kém. Ban giám hiệu tăng cường kiểm tra hồ sơ chữ viết theo định kỳ hàng tháng, tuần kết hợp với kiểm tra đột xuất, giành thời gian nhiều hơn cho lớp yếu, nhất là những em cá biệt để động viên các em. Những HS chưa chăm, chậm tiến bộ phải kiểm tra thường xuyên hơn. Qua những lần kiểm tra của BGH không chỉ đánh giá xếp loại mà còn chỉ ra những thiếu sót, tồn tại của HS về : Tình hình hồ sơ, cách trình bày, ghi chép, cỡ chữ to hoặc nhỏ qua, nét chữ, sai chính tả, điểm đặt bút, dừng bút, HS dùng nhiều loại mưc, ...Qua kiểm tra cũng đánh giá được vai trò của GV. Chính vì vậy mà lần kiểm tra sau kết quả bao giờ cũng cao hơn lần kiểm tra trước. Để giúp các em viết đúng, viết đẹp trường đã tổ chức chuyên dạy môn tập viết và môn chính tả để GV nắm vững quy trình nhằm nâng cao hiệu quả rèn chữ viết cho các em. Điều kiện cơ bản nhất để quyết định nề nếp " Giữ vở sạch - Viết chữ đep".Của HS đạt hiệu quả cao là người GV đứng lớp. Do đó BGH giao cho GV có kế hoạch kiểm tra, rèn chữ thường xuyên cho các em bằng mọi hình thức ở tất cả các môn học. Người GV phải xác định được : Hậu quả của việc dễ dãi trong việc rèn chữ dẫn đến việc chữ viết xấu, sai chính tả, hạn chế đến chất lượng học tập của học HS người GV phải mẫu mực trong chữ viết và trình bày lớp 1, lớp 2 là nền móng để giúp các em viết đúng, viết đẹp và học tốt các lớp trên nên hằng ngày GV cần phải hết sức coi trọng việc rèn chữ, kiểm tra VSCĐ. 2, Biện pháp riêng cho những em cá biệt ( Những em có hoàn cảnh khó khăn, HS yếu kém, những em viết chữ xấu chưa đạt yêu cầu của từng lớp). Đây là đối tượng BGH , GV phải đặc biệt quan tâm để các em theo kịp các bạn. Trước hết phải dựa vào thực tế, những sai sót của HS do nhiều nguyên nhân, BGH phân ra từng đối tượng để có kế hoạch rèn luyện cụ thể theo từng yêu cầu và mức độ khác nhau. Ngoài việc học tập và rèn luyện chung theo lớp GV kèm cặp trong các giờ học nhà trường tổ chức phụ đạo thêm một đến 2 buổi trên tuần không phải đóng tiền. Những em học yếu, chữ xấu viết sai chính tả trước hết phải rèn luyện chữ sau đó mới phụ đạo kiến thức. Đối với trường hợp quá đạc biệt : HS thiểu não tiếp thu chậm, hụt hẩng kiến thức dẫn đến viết sai chính tả nhà trường tổ chức dạy ghép và hướng dẫn từng em theo yêu cầu, mức độ phù hợp để có hiệu quả thiết thực. Để thực hiện có hiệu quả cao BGH chúng tôi thường tổ chức các lực lượng cùng tham gia phối hợp như : GV chủ nhiệm, phụ huynh HS, tổ chức trong nhà trường BGH củng như GV luôn khuyến khích động viên HS vượt khó, phấn đấu vươn lên để không ngừng tiến bộ. Phải có nghệ thuật động viên khéo léo để các em phấn khởi tự tin hơn mà cố gắng vươn lên trong học tập. Mỗi lần kiểm tra hồ sơ HS lời phê dù rất ngắn gọn của GV, của BGH chính là nguồn động viên hay là lời nhắc nhở sửa chữa đối với HS . Thường xuyên trao đổi với phụ huynh bằng nhiều hình thức qua các cuộc họp phụ huynh, đến tận nhà phụ huynh để trao đổi.Từ đó làm cho gia đình gần gũi với GV, biết kính nể ,có trách nhiệm hơn và HS có nhiều cố gắng hơn. Đối với HS có hoàn cảnh khó khăn nhà trường đã giúp đỡ sách vở ,tiền để mua đồ dùng học tập. VI/ Kết quả Với những biện pháp những kinh nghiệm được thực hiện trong quá trình chỉ đạo xây dựng nề nếp "Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp" trường chúng tôi đã thu được những kết quả thiết thực trong việc nâng cao chất lượng HS. Qua các đợt kiểm tra hồ sơ GV cũng như HS đã đạt được kết quả khá tốt cả về chất lượng, số lượng và hình thức. Một số lớp đầu năm học nhiều em viết chữ quá xấu , sai chính tả nhiều, chữ viết tùy tiện như lớp 5A, 4 A, 3B, 2A. Đến cuối học kì 2 này các em đã có những tiến bộ rõ rệt phần lớn các em đã viết đúng, rõ ràng và khá đẹp.Chất lượng chữ viết ở một số lớp đầu năm chưa cao, BGH đã góp ý cụ thể những mặt còn tồn tại với GV chủ nhiệm để có những biện pháp cụ thể hơn. ở học kỳ II này những lớp được đánh giá là xuất sắc của trường 1A, 2A, 3A, 3B. Hơn 80% HS toàn trường có hồ sơ đủ về số lượng, bài học, bài làm đầy đủ, chữ viết rõ ràng. Qua phong trào "Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp " ý thức thi đua giữ gìn sách vở sạcg viết chữ đúng đẹp ngày càng cao. Việc chăm lo rèn chữ cho HS được GV quan tâm hơn. Số lớp đạt tiêu chuẩn vở sạch chữ đẹp : Khi chưa vận đề tài Kết quả khi đã vận dụng đề tài Đầu năm Học kỳ I Học kỳ II 4/ 8 lớp 6/8 lớp 8/8 lớp Số HS xếp loại VSCĐ loại C và D củng được giảm đi rõ rệt. loại khi chưa vận dụng đề tài Kết quả sau khi vận dụng đề tài đầu năm Học kỳ I Cuối học kỳ II C D 19/159 5/159 8/159 0/159 4/159 0/159 V/ Kết luận Việc xây dựng nề nếp "Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp" rèn luyện chữ viết đúng ,đẹp được đặt vào một vị trí trọng yếu, vị trí số một trong việc dạy và bảo vệ sự trong sáng của ngôn ngữ dân tộc. Nó còn góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục hiện nay, là một trong những nhiệm vụ khó khăn không đơn giản. Đặc biệt là đối với của trường chúng tôi hơn 50% con em theo đạo thiên chúa, với đời sống kinh tế khó khăn, trình độ dân trí thấp. Vì vậy nhà trường còn phải có kế hoạch, biện pháp cụ thể để chỉ đạo sâu sát. Giao khoán chất lượng cho GV. Đặt kế hoạch kiểm tra thường kỳ ,đột xuất, kết hợp với dự giờ thăm lớp để kiểm tra các em được thường xuyên hơn. Qua mỗi lần kiểm tra ngoài việc đánh giá xếp loại cần chỉ ra những mặt đã làm được, những mặt còn hạn chế để GV chỉ đạo sâu sát cho HS. Đối với những HS chậm tiến những HS có hoàn cảnh khó khăn đặc biệt cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường - Gia đình và cần có sự quan tâm đặc biệt. Trong tình hình thực tế hiện nay rèn các em viết đúng, viết đẹp càng thiết thực để nâng cao chất lượng và tránh tình trạng HS ngồi nhầm lớp. Chính vì lẽ đó, là người làm công tác quản lý tôi mạnh dạn trình bày một số biện pháp về xây dựng nề nếp "Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp" để đồng nghiệp tham khảo. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của hội đồng khoa học giáo dục.
File đính kèm:
- Kinh_nghiem_chi_dao_phong_trao_VSCD_o_Tieu_hoc.doc