Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm nhỏ nhằm tạo hứng thú và phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh khi học môn Khoa học Lớp 4

Đề tài : Một số kinh nghiệm nhỏ nhằm "tạo hứng thú và phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo" của học sinh khi học môn khoa học lớp 4
I, Lý do chọn đề tài
 Qua quá trình dạy học và nhất là trực tiếp chủ nhiệm lớp 4. Tôi nhận thấy một điều rằng hầu hết học sinh khối 4 chưa thực sự có hứng thú (hay chưa ham thích) khi học các môn như: Khoa học. Điều đó dẫn đến các em chưa phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong quá trình học tập môn học trên. Vì vậy tôi chọn đề tài nay để có thể cùng với các bạn đồng nghiệp , cùng nhau tìm ra các giải pháp nhằm giúp học sinh có hứng thú để các em tích cực hơn trong quá trình học tập môn học nói trên từ đó góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả của phương châm giáo dục toàn diện cho học sinh.
II, Cơ sở nghiên cứu
1, Cơ sở lý luận
 Như chúng ta đã biết , học sinh tiểu học là lứa tuổi học tập theo hứng thú và chủ yếu là cảm tính. Đồng thời lứa tuổi này còn mang các đặc điểm tâm lý hồn nhiên,ngộ nghĩnh và hiếu động các em thích vui chơi, thích các trò chơi vui nhộn "Vừa chơi, vừa học" .Mặt khác đối với học sinh tiểu học việc ghi nhớ thì rất nhanh nhưng để nhớ một nội dung, một vấn đề nào đó thì lại rất khó cho nên các nhà khoa học đã nhận định rằng lứa tuổi học sinh tiểu học là lứa tuổi "Chóng nhớ, mau quên". Muốn học sinh nhớ được vấn đề nào đó thì ngoài việc thường xuyên phải củng cố, ôn tập về nội dung cần nhứ thì việc tạo cho các em cảm giác hứng thú và say mê với nội dung cần ghi nhớ , chắc chắn rằng các em sẽ dể tiếp thu, dễ nhớ và nhớ lâu hơn. Đồng thời lứa tuổi học sinh tiểu học là lứa tuổi mang đặc điểm nhận thức, tư duy trực quan và cụ thể. Các em không những nhận thức tốt các vấn đề mang tính cụ thể mà còn rất có hứng thú khi khai thác, tìm hiểu các vấn đề mang tính cụ thể, đồng thời các em cũng rất ưa thích các vấn đề trực quan mang tính bắt mắt mà các em có thể quan sát một cách dễ dàng.
 Các môn học như Khoa học, Lịch sử, Địa lý theo chương trình và sách giáo khoa mới thì được tích hợp nhiều kiến thức, nhiều nội dung trong một môn học, một bài học: Ví dụ : môn Khoa học được tích hợp các kiến thức như : vật lý, sinh học, hoá học và một số kiến thức của môn sức khoẻ cũ củng được tích hợp vào môn học này,môn Lịch sử, Địa lý lại được tích hợp các kiến thức của khoa học xã hội như : Văn hoc, địa lý, lịch sử. Do đó các nội dung kiến thức của các môn học này mang tính trừu tượng , yêu cầu học sinh phải ghi nhớ. Đồng thời đối với học sinh lớp 4 là lớp bản lề của hai giai đoạn : Giai đoạn lớp 1,2,3 và giai đoạn lớp 4,5. Mặt khác , lớp 4 cũng là lớp học bắt đầu của việc tách môn học "Tự nhiên - Xã hội" thành các môn Khoa học, Lịch sử, Địa lý và củng là lớp tạo nền tảng cho việc học tập và tìm hiểu kiến thức các môn học này ở lớp 5 và các lớp trên. Vì vậy việc "Tạo hứng thú và phát huy tinh tích cực , chủ động , sáng tạo" cho học sinh khi học môn Khoa học ở lớp 4 là hết sức cần thiết.
2, Cơ sử thực tiển
Thực tế trong các nhà trường hiện nay theo thu thập thông tin thì việc dạy học các môn như : Khoa học, Lịch sử, Địa lý ở các lớp 4,5 là chưa thực sự có hiệu quả. Như ở trtường tôi công tác và cụ thể là lớp tôi chủ nhiệm điều đó là xác thực nhất. Qua kiểm tra theo dõi hàng ngày và qua khảo sát chất lượng cuối học kỳ I đã phần nào chứng minh điều đó.
 Những thực tế nói trên bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân nhưng có một nguyên nhân mà tôi cho là cơ bản nhất là: chúng ta bao gồm tôi và các đồng nghiệp từ trước đến nay chưa tạo được hứng thú hay nói cách khác là chưa làm sao để cho các em học sinh thích thú khi học các tiết Khoa hoc, Lịch sử, Địa lý. Do đó các em cũng chưa phát huy được tính tích cực, chủ động , sáng tạo khi học các môn học này, vì vậy mà kết quả thu được là chưa cao.
 Từ những cơ sở đã nêu trên việc "Tạo hứng thú học tập và phát huy tính tích cực, chủ động , sáng tạo" của học sinh khi học các môn : Khoa học, Lịch sử, Địa lý" là hết sức cần thiết và cấp bách. Đồng thời tôi thấy chưa có nhiều tác giả bàn về vấn đề này nên tôi quyết định chọn đề tài này để có thể góp sức mình cho sự nghiệp dạy học . ở đây tôi chủ yếu đề cập đến việc rút kinh ngfhiệm để có thể giúp học sinh nhận thức tốt hơn với môn học mang tính trừu tượng hơn đó là môn Khoa học ở lớp 4.
III, Phương pháp nghiên cứu 
 - Trong quá trình nghiên cứu tôi kết hợp sử dụng các phương pháp sau : 
1, Phương pháp điều tra : Tôi đã điều tra bàng phiếu điều tra để thăm dò tình hình học tập các môn học : Khoa học, Lịch sử, Địa lý.
2, Phương pháp trao đổi và lấy ý kiến đồng nghiệp và học sinh : Tôi đã trao đổi và lấy ý kiến của đồng nghiệp, học sinh ở trường bạn, đồng nghiệp và học sinh trường mình, lớp mình để thu thập thêm về tình hình học tập các môn học nói trên của học sinh lớp 4, lớp 5.
3, Phương pháp thực nghiệm
-Tổ chức dạy thực nghiệm ở lớp mình chủ nhiệm để khẳng định kinh nghiệm của mình là hợp lý và có hiệu quả.
* Ngoài các phương pháp cơ bản trên tôi còn sử dụng một số biện pháp nghiên cúư bổ trợ như phương pháp quan sát, phương phap đàm thoại.....
IV, Giải quyết vấn đề
- Vấn đề đặt ra ở đây là làm thế nào để "Tạo hứng thú và phát huy tính tích cực, chủ động , sáng tao" của học sinh khi học các môn KHoa học ở lớp 4. Để giải quyết vấn đề này có rất nhiều yếu tố nhưng tôi xin được đưa ra một biện pháp mà bản thân cho là cơ bản quan trọng và có hiệu quả đã dúc rút được qua quá trình dạy học của mình đó là việc "Lựa chọn và sử dung các phương pháp dạy học", " lựa chọn và sử dụng hệ thống câu hỏi " trong quá trình dạy học môn khoa học ở lớp 4 .
 Sở dĩ tôi lựa chọn môn học nói trên là vì môn học này (Khoa học) ở lớp 1,2,3 được tích hợp trong môn "Tự nhiên và xã hội" lên lớp 4 được tách ra thành ba môn học khác nhau . Đồng thời môn học này có rất nhiều vấn đề mang tính trừu tượng mà trong quá trình học tập học sinh rất khó nhận thức được nếu các em không có hứng thú và không phát huy tính tự giác học tập của các em.
 1, Một số kinh nghiệm nhỏ khi dạy học môn Khoa học ở lớp 4 
 - Đối với môn Khoa học qua quá trình dạy học bằng phương pháp điều tra và thực nghiệm trên lớp học tôi rút ra được một điều rằng : Để tạo hứng thú và phát huy tính tích cực, chủ động , sáng tạo cho học sinh trong học tập môn này đó là việc giáo viên sử dụng phối hợp các phương pháp dạy học cùng với hệ thống câu hỏi gợi mở theo hình thức trắc nghiệm khách quan. Các phương pháp và hệ thống câu hỏi thường có tác dụng gây cho học sinh tính tò mò tìm hiểu vấn đề nhưng các em có thể cũng không mấy khó khăn khi trả lời câu hỏi .Tôi có thể trình bày cơ bản về các phương pháp và một số loại bài tập mà tôi đã sử dụng trong quá trình dạy học môn Khoa học lớp 4 như sau :
1, Phương pháp quan sát
 - Đối với phương pháp quan sát : Đây là một phương pháp có nhiều ưu điểm vối lứa tuổi học sinh . Sử dụng phương pháp này trong dạy học khoa học sẽ tạo được không khí học tập trong lớp học rất thoải mái nhưng các em học sinh lại rất tập trung vào hoạt động tìm hiểu các vấn đề của bài học có trong sự vật được quan sát.
- Bên cạnh đó sử dụng phương pháp này cần lưu ý một điều về đồ dùng sử dụng để quan sát theo tôi là tuỳ thuộc vào từng nội dung bài học và nội dung cần tìm hiểu, khám phá nhưng nếu có thể thì đồ dùng để quan sát tốt nhất là sử dụng vật thật vì vật thật có tác dụng kích thích trí tò mò của học sinh tiểu học. Nếu không có điều kiện sử dụng vật thật thì có thể sử dụng tranh,ảnh minh hoạ nhưng tranh, ảnh phải đảm bảo tính khoa học và phai mang tính thẩm mỹ.
 - Để có hiệu quả tốt chúng ta cần sử dụng phối kết hợp phương pháp quan sát với các phương pháp dạy học khác như : Phương pháp thảo luận nhóm ,Phương phảp trò chơi học tập, Phương pháp thí nghiệm ...cùng với hệ thống câu hỏi theo hướng trắc nghiệm khách quan .
 * Ví dụ : khi dạy bài : Bảo vệ bầu không khí trong sạch
 Trước hết chúng ta treo các bức tranh ở sách giáo khoa (SGK) vẽ phóng to.
 Bước 1 : Hướng dẫn học sinh quan sát và nêu câu hỏi gợi ý tìm hiểu nội dung các bức tranh .
 Câu hỏi : Bức tranh vẽ gì ? 
 Bước 2 : Thảo luận nhóm 
 Giáo viên chia lớp thành nhiều nhóm nhỏ . Phát cho học sinh mỗi nhóm một tập thẻ có ghi nội dung việc làm ở từng bức tranh vừa được quan sát .
 Các nhóm thảo luận để chọn ra những việc nên làm hay không nên làm và giải thích cho từng lựa chọn của nhóm mình . Giáo viên đi đến từng nhóm để gợi ý cách giải thích : Tại sao nên làm và không nên làm ?
 Bước 3 : Trình bày kết quả làm việc của nhóm mình 
 Các nhóm cử đại diện nhóm trình bày kết quả và giải thích lựa chọn của nhóm mình . Nhóm khác nhận xét , bổ sung . Giáo viên chốt kiến thức
 Từ việc lựa chọn và giải thích lựa chọn của học sinh ở trên . Giáo viên nêu gợi ý để học sinh nêu các việc làm để bảo vệ bầu không khí trong sạch .
 Học sinh trả lời , Học sinh khác nhận xét và nhắc lại nội dung các việc làm để bảo vệ bầu không khí trong sạch ở sách giáo khoa.
2, Phương pháp thảo luận nhóm
- Thảo luận nhóm là một phương pháp giúp học sinh phát huy được khả năng giao tiếp trao đổi với mọi người và phát huy được khả năng tổng hợp ý kiến của tập thể từ đó có thể tự lĩnh hội kiến thức bài học một cách dễ dàng.
- Nhưng khi cho học sinh thảo luận nhóm không nên thảo luận chay mà phải có phiếu hoc tập . Mọi người thường sử dụng hệ thống câu hỏi một cách chung chung nhưng theo tôi thì chúng ta nên sử dụng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan .
* Ví dụ : Khi dạy bài "Nguyên nhân làm nước bị ô nhiểm"
- Trước hết chúng ta có thể cho học sinh quan sát tranh ảnh chụp (vẽ) về các nguyên nhân gây cho nguồn nước bị ô nhiểm. Giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát nội dung từng bức tranh sau đó thảo luận để trả lời các câu hỏi ở phiếu học tập .
* Nội dung phiếu học tập
Câu 1 Các nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước là :
a ,Xả rác, phân, nước thải bừa bãi ; vỡ ống nước, lũ lụt. Sử dụng thuốc trừ sâu, phân hoá học, nước thải của nhà máy không qua xử lý xả thẳng vào sông hồ.
b , Khói bụi và khí thải từ nhà máy, xe cộ ... làm ô nhiễm nước mưa.
c , Vỡ đường ống dẫn dầu, tràn dầu ... làm ô nhiểm nước biển.
d , Tất cả các nguyên nhân trên.
Câu 2 Điền các từ trong dấu ngoặc đơn vào chỗ chấm để thấy được tác hại của nguồn nước bị ô nhiễm ( vi sinh vật, bệnh , bệnh dịch, tả,lị, thương hàn, tiêu chảy, bại liệt viêm gan, mắt hột )
 Nguồn nước bị ô nhiễm là nơi các loại.......... sinh sống, phát triển và lan truyền các loại ..... như ........, ......, ....., ........, ......., ......., ....., .... Có tới 80 % các ..... là do sử dụng nguồn nước bị ô nhiểm.
Với loại câu hỏi này học sinh dễ dàng tiếp thu và lĩnh hội được kiến thức cần nắm của bài học vì thế học sinh rất hăng hái phát biểu trong giờ học và cũng có thể lưu kiến thức dễ dang ở phiếu cũng như những gì mà các em có thể nhận được từ bài học.
- Để "Tạo hứng thú cho học sinh khi học môn khoa học thì một phương pháp dạy học mà qua quá trình dạy học cũng như tìm hiểu tôi tháy nó không thể thiếu và người ta cho rằng đây là phương pháp đặc trưng của bbộ môn khoa học đo là : Phương pháp thí nghiệm.
3, Phương pháp thí nghiệm
- Đây là một trong những phương pháp dạy học thích hợp bậc nhất đối với môn học này . Phương pháp thí nghiệm có khả năng kích thích học sinh tham gia hoạt động học tập một cách tích cực, tự giác và hứng khởi nhất, Nhưng để phát huy tối đa tác dụng và hiệu quả của phương pháp này chúng ta phải sử dụng kết hợp nó với phương pháp quan sát và thảo luận nhóm . Học sinh có quan sát tốt thì mới rút ra được kiến thức từ thí nghiệm và sau đó trao đổi với bạn trong nhóm để khẳng định lại hiện tượng diễn ra trong thí nghiệm từ đó dễ dàng lĩnh hội được tri thức cần nắm và cũng giúp học sinh khắc sâu và nhớ kiến thức lâu hơn.
*Ví dụ Khi dạy bài : "Tại sao có gió"
Đầu tiên chúng ta cho học sinh quan sát tranh ảnh (Hoặc vật thật) về các hiện tượng : cây cối lung lay,lá cờ tổ quốc bay phấp phới , Sau đó chơi trò chơi chong chóng ( Theo tôi những hoạt động này nên tổ chức thực hiện ở ngoài trời), sau đó vào lớp chúng ta có thể cho học sinh hoàn thành Bài tập 1 ở phiếu học tập để các em có biểu tượng về mức độ của gió.
- Tiếp theo đó chúng ta cho học sinh làm thí nghiệm với đồ dùng đã chuẩn bị của học sinh. Thí nghiệm này để chứng minh rằng :"Không khí chuyển động từ nơi lạnh sang nơi nóng"và đó củng chính là hướng của gió thổi. Thí nghiệm được tiến hành như sau : Giáo viên chia nhóm , kiểm tra đồ dùng của học sinh đã chuẩn bị sau đó nêu mục đích và hướng dẫn cách tiến hành làm thí nghiệm. Đồng thời phát phiếu học tập với hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan . Học sinh tiến hành thí nghiệm và thảo luận trao đổi làm và trình bày từng bài tập ở phiếu kể từ Bài tập 2, 
- Đại diện các nhóm nhận xét, bổ sung.
- Giáo viên kết luận
Nội dung phiếu học tập
Câu 1: Hãy nối các câu ở cột A với cột B cho phù hợp
 	 A	 B
Chong chóng quay nhanh
Gió nhẹ
Chong chóng quay chậm
Không có gió
Chong chóng không quay
Gió mạnh
Câu 2 Theo dõi thực hiện thí nghiệm em chon câu nào sau đây:
- Khi đốt ngọn nến cháy thí nghiệm diễn ra hiện tượng ở hai ống có không khí là :
a , Một ống có không khí lạnh, một ống có không khí nóng
b , Cả hai ống có không khí đều lạnh
c , Cả hai ống có không khí đều nóng
Câu 3 Khói hương bay theo hướng :
A , Từ nơi có không khí nóng sang nơi có không khí lạnh
B , Từ nơi có không khí lạnh sanh nơi có không khí nóng
Câu 4 Theo em không khí chuyển động từ nơi nào đến nơi nào ?
Chọn một trong các ý sau ạnh
a , Từ nơi lạnh sang nơi nóng
b , Từ nơi nóng sang nơi lạnh
Câu 4 : Qua các hiện tượng vừa nêu ở những bài tập trên em hãy chọn ý thích hợp sau
- Gió có là do hiện tượng : Sự chênh lệch nhiệt làm cho :
A , Không khí chuyển động tạo ra gió
B , Vật chuyển động tạo ra gió
C , Cả hai ý trên
 Sau đó thầy cô có thể hỏi đẻ các em chốt kiến thức vừa tìm hiểu qua bài học là :
Hãy cho biết tại sao có gió ? Gió thổi theo hướng từ nơi nào đến nơi nào ?
 Học sinh trả lời , giáo viên nhận xét và chôt kiến thức cần nắm sau bài học.
 Kiến thức cơ bản được rut ngắn lại nhưng rất đầy dủ và học sinh rất dể nắm và dể nhớ ( Gió co là do chênh lệch về nhiệt làm cho không khí chuyển động từ nơi lạnh sang nơi nóng và tạo ra gió. Gio thổi theo hướng từ nơi có không khí lạnh đến nơi có không khí nóng )
 Từ đó học sinh dể dàng hoàn thành bài tập liên hệ hướng gió thổi từ biển vào đất liền hay từ đất liền ra biển theo thời gian ban ngày hay ban đêm.
 Để liên hệ dể dàng và học sinh nhận thức được một kiến thức cơ bản về gió trong tự nhiên đó là : Ban ngày gió thổi từ biển thổi vào đất liền còn ban đêm gió thổi từ đất liền ra biển. 
 Một phương pháp dạy học nữa mà theo tôi thì rất thích hợp với học sinh khi học môn Khoa học đó là phương pháp "Tổ chức trò chơi học tập" trong dạy học môn Khoa học. Lớp 4
4 , Phương pháp "Trò chơi học tập"
Đây là một phương pháp dạy học có tác dụng hoà đồng sâu rộng và thu hút mức độ tập trung của học sinh à ít có phương pháp nào sánh kịp. Hơn thế nữa từ ối quan tâm và hoạt động của học sinh thể hiện qua tiết học có trò chơi sẽ làm cho học sinh yêu thích môn học.
 Sách giáo khoa (SGK) Khoa học lớp 4 được viết theo chương trình tiểu học mới nên việc sử dụng các phương pháp dạy học còn gặp nhiều khó khăn nên tôi có thể giới thiệu thêm một vài trò chi khi dạy một nội dung chủ diểm trong chương trình môn Khoa học lớp 4 để góp phần vào việc tháo gỡ những khó khăn thường gặp trong quá trình dạy học môn Khoa học hiện nay ở các trường tiểu học. Phương pháp này có thể sử dụng phổ biến ở nhiều nội dung và hình thức dạy học môn Khoa học như : Khi hướng dẫn học sinh đi tìm kiến thức mới ; củng cố kiến thức sau bài học hoặc các tiết ôn tập tổng hợp nhiều kiến thức . 
Ví dụ 1 : Khi dạy bài Con người cần gì để sống ?
Đối với bài này chúng ta có thể sử dụng trò chơi " Đi tìm điều kiện sống" .
* Mục tiêu : Trò chơi "Đi tìm điều kiện sống " nhằm giúp học sinh kể ra được những điều kiện cần thiết tối thiểu để duy trì sự sống của con người.
*Chuẩn bị
Mổi nhóm có một bộ đồ chơi gồm 20 tấm phiếu . Trên mỗi tấ phiếu vẽ một thứ các em "cần có" để duy trì sự sống ( Ví dụ : thức ăn , nước uống, ánh sáng....) hoặc một thứ các em "muốn có" ( Ví dụ : Sách báo , đồ chơi , ti vi ....) 
* Cách tiến hành
- Bước 1 : Tổ chức và hướng dẫn
+ Giáo viên chia lớp thành nhiều nhóm nhỏ phát cho mỗi nhóm một bộ đồ chơi nêu trên và hướng dẫn :
 Đầu tiên mỗi nhóm bàn bạc với nhau , chọn ra 10 thứ ( được vẽ trong 20 tấm phiếu ) . Tiếp đó các nhóm chon ra 6 thứ trong 10 thứ sao cho các thứ các nhóm chọn là đủ diều kiện tối thiểu để đảm bảo sự sống cho con người. Trong thời gian nhất định nhóm nào chọn nhanh nhất và giải thích đúng từng thứ đã chọn thì đội đo thắng cuộc .
- Bước 2
- Lựa chọn các thứ tối thiểu để duy trì sự sông của con người . Học sinh các nhóm thảo luận để đi đến thống nhất chọn các điều kiện tối thiểu để duy trì sự sống cho con người. ậ đây giáo viên phải đi từng nhóm để giúp học sinh giải thích về các thứ mà nhóm mình đã chọn hoặc không chọn được vẽ trong phiếu đẻ các em có thể giải thích đúng và trôi chảy hơn . 
- Bước 3 : Thảo luận cả lớp
- Lần lượt đại diện các nhóm nêu kết quả lựa chọn của nhóm mìnhvà giải thích tại sao lại lựa chọn như vậy ?
- Có thể sự lựa chọn của các nhóm là không giống nhau và giáo viên gợi ý cho các em thảo luận đẻ nêu lên những điều kiện cần thiết tối thiểu để duy trì sự sống của con người theo mục "Bạn cần biết" trong sách giáo khoa môn học.
Ví dụ 2 khi cần củng cố kiến thức bài vừa học : Bài Sự lan truyền âm thanh
* Khi các em đã tìm hiểu xong bài "Sự lan truyền âm thanh" các em đã biết được âm thanh có thể lan truyền qua những môi trường nào rồi chúng ta có thể sử dụng trò chơi "Ai nhanh , ai đúng" 
* Mục tiêu :
 TRò chơi này giúp học sinh nắm chắc và nhớ sâu hơn kiến thức cơ bản đã học trong bài.
* Cách tiến hành
- Bước 1 : Phổ biến và hướng dẫn cách chơi
- Giáo viên chia lớp thành 3 nhóm lớn và dán 3 tờ giấy khổ to lên bảng ( trong phiếu có ghi yêu cầu của trò chơi )
Âm thanh lan truyền qua những môi trường nào ?
1,
2,
.
+Trong thời gian ngắn nhóm nào điền nhanh hơn và đúng thì nhóm đó thăng cuộc 
* Bước 2 : Học sinh các nhóm cử đại diện lên tham gia trò chơi ( mỗi nhóm một bạn )
- Bước 3 : Nhận xét đánh giá và công nhận đội thăng cuộc
 - Phần thưởng là một điểm 10 và một tràng pháo tay
- Giáo viên cho học sinh nhắc lại tóm tắt nội dung bài học .
*Lưu ý :
+ Có thể tổ chức trò chơi học tập cho các bài ôn tập kiến thức tổng hợp 
- Ví dụ bài : ôn tập về vật chất và năng lượng
 Ôn tập về động vật và thực vật
+ Trò chơi có thể được tổ chức dưới nhiều hình thức khác nhau tuỳ thuộc vào điều kiện của từng lớp , từng trường và từng đối tượng học sinh khác nhau .
+ Các phương pháp có thể giống nhau nhưng việc sử dụng các phương pháp cần phải dựa vào nhiều yếu tố khác .
 * Trên đây là ột vài điều cần lưu ý của tôi khi thực hiện soạn thảo bản sáng kiến kinh nghiệ này . Rất mong đồng nghiệp và các nhà giáo dục xem xét góp ý, bổ sung.
 V, Kết luận
* Qua quá trình dạy học tôi nhận thấy một số vấn đề về tình hình học tập của các em học sinh tiểu học là các em hầu hết chưa thích thú với các môn học mà nội dung của chúng mang tính khô khan , trừu tượng như môn Khoa học lớp 4 , lớp 5 và các đồng chí giáo viên cũng đang bế tắc về các phương pháp dạy học môn học này . Do đó tôi có một số ý kiến như đã nêu ở trên về việc dạy học môn Khoa học ở lớp 4 mong rằng sẽ góp một phần nhỏ vào quá trình dạy học để chất lượng học tập của học sinh ngày càng đi lên . Đồng thời góp phần giúp các bạn đồng nghiệp có thể có biện pháp làm cho học sinh say sưa với môn Khoa học hơn và có phương pháp phù hợp hơn khi dạy từng nội dung của môn khoa học lớp 4 . Tuy nhiên vấn đề mà tôi rút được kinh nghiệm ở đây cũng đang còn rất nhiều han chế mong các đồng chi đồng nghiệp và các nhà giáo dục góp ý , bổ sung để công cuộc trồng người ngày càng đi lên và đạt hiệu quả tốt đẹp .