Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ 4-5 tuổi B1 ở trường Mầm non Đại Lai

 1
 I. ĐẶT VẤN ĐỀ
 Bác Hồ kính yêu đã từng nói “Trẻ em như búp trên cành, biết ăn biết ngủ biết 
học hành là ngoan”. Chính vì vậy giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ 
thống giáo dục quốc dân, có vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành và phát 
triển nhân cách của trẻ. Trong chương trình giáo dục mầm non hiện nay đã đổi mới 
cả về nội dung và phương pháp giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục mầm 
non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
 Vì thế giáo dục trẻ theo hướng trải nghiệm là quá trình phối hợp hoạt động 
thống nhất giữa giáo viên và trẻ, trong đó trẻ chủ động, tích cực hoạt động và giáo 
viên với vai trò là người hướng dẫn, tổ chức các hoạt động giúp trẻ chủ động tiếp 
nhận kiến thức, hình thành kỹ năng.
 Thông qua hoạt động trải nghiệm “Học bằng chơi - chơi mà học”, hoạt động 
này đã tạo cho trẻ niềm hứng thú tìm tòi, khám phá thế giới xung quanh, vừa giúp 
trẻ mạnh dạn trong giao tiếp, vừa giúp giáo viên nhận biết tính cách, sở trường của 
từng trẻ để điều chỉnh nội dung, phương pháp giáo dục phù hợp trong quá trình dạy 
học.
 Hoạt động trải nghiệm cũng là một cách học thông qua thực hành, với quan 
niệm việc học là quá trình tạo ra tri thức mới trên cơ sở trải nghiệm thực tế, dựa trên 
những đánh giá, phân tích trên những kinh nghiệm, kiến thức sẵn có. Do đó, thông 
qua các hoạt động trải nghiệm, trẻ được cung cấp kiến thức, kỹ năng từ đó hình thành 
những năng lực, phẩm chất và kinh nghiệm.
 Như vậy với vai trò vô cùng quan trọng của hoạt động trải nghiệm đối với sự 
phát triển của trẻ, đòi hỏi mỗi giáo viên chúng ta tổ chức các hoạt động trải nghiệm 
cho trẻ phải thường xuyên hơn, thiết thực hơn để tạo ra sự hấp dẫn, mới mẻ đối với 
trẻ.
 Năm học 2023 – 2024, tôi được nhà trường phân công phụ trách lớp 4 – 5 tuổi 
B1, qua quá trình chăm sóc và giảng dạy tôi nhận thấy trẻ có sức khỏe tốt, các con 3
hoạt chuyên môn của tổ, luôn tạo điều kiện tốt nhất về mọi mặt để giúp giáo viên 
phát huy hết năng lực của mình. Mặt khác, phòng giáo dục cũng như nhà trường 
thường xuyên mở các chuyên đề bồi dưỡng đổi mới hình thức dạy và học tạo điều 
kiện cho đội ngũ giáo viên được thường xuyên học hỏi và nâng cao trình độ chuyên 
môn, đội ngũ giáo viên của trường có chuyên môn, sáng tạo trong các hoạt động.
 Bản thân là giáo viên lớp 4 - 5 tuổi B1, tôi rất yêu nghề mến trẻ, nhiệt tình 
trong công tác. Đặc biệt giáo dục kỹ năng sống cũng là lĩnh vực mà tôi yêu thích. 
Đồng thời trẻ đi học đều giúp quá trình học tập và rèn luyện được thường xuyên.
 Hình ảnh trường mầm non Đại Lai
 b. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế:
 - Khả năng nhận thức của trẻ là không đồng đều nên khi cô giới thiệu một hoạt 
động trải nghiệm mới, nhiều trẻ còn không hiểu dẫn đến việc rụt rè, nhút nhát khi 
tham gia.
 - Kiến thức về việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ còn hạn chế, giáo 
viên ngại tổ chức và hướng dẫn chưa được bám sát vào hoạt động cho trẻ. 5
 a. Biện pháp 1: Học tập, bồi dưỡng về kiến thức và kỹ năng tổ chức hoạt 
động trải nghiệm cho trẻ.
 Muốn tổ chức tốt các hoạt động trải nghiệm cho trẻ, tôi thiết nghĩ mình phải 
có nhận thức sâu sắc về quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Tôi dành nhiều 
tâm huyết để nghiên cứu học hỏi bằng nhiều hình thức khác nhau như:
 Sưu tầm tài liệu về quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm 
non. Hướng dẫn tổ chức và sử dụng môi trường giáo dục trong các cơ sở giáo dục 
mầm non, tổ chức các hoạt động giáo dục theo hướng trải nghiệm cho trẻ ở trường 
mầm nonBên cạnh đó tôi còn xem các tư liệu, giáo án mẫu, chia sẻ kinh nghiệm 
của đồng nghiệp trên mạng internet. Từ đó, tôi thấy bản thân mình cần phải vận dụng 
sáng tạo các kiến thức lĩnh hội được để tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ.
 Thông qua các buổi hội nghị, sinh hoạt chuyên môn của tổ, của nhà trường. 
Tôi học hỏi, đúc rút thêm được nhiều kinh nghiệm từ đồng nghiệp về cách thức tổ 
chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ trong trường mầm non. Tôi và giáo viên cùng lớp 
phối kết hợp với cha mẹ học sinh hỗ trợ tạo điều kiện cho giáo viên phát huy sáng 
tạo trong việc lập kế hoạch và tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ.
 Ngoài ra, tôi còn dành thời gian nghiên cứu về đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 
để có những hiểu biết sâu sắc về trẻ (sở thích, nhu cầu, mong muốn, khả năng của 
trẻ) từ đó tạo ra những hoạt động trải nghiệm mới mẻ, thúc đẩy sự tìm tòi ham hiểu 
biết của trẻ. 7
khám phá và trải nghiệm qua đồ chơi để phát huy tối đa tính tích cực và hứng thú 
của trẻ trong hoạt động trải nghiệm. Khi thiết kế các góc, góc chơi động tôi sẽ bố trí 
tránh xa góc chơi tĩnh để trong quá trình trẻ trải nghiệm sẽ không ảnh hưởng đến chất 
lượng vai chơi của trẻ. 
 Hình ảnh đồ dùng đồ chơi giáo viên tự làm
 Góc học tập: Tôi sưu tầm các loại hộp bánh, bìa cát tông làm thành các hình 
khối, về số lượng thì tôi cắt bằng xốp, gắn que kem để trẻ tự gắn lên tường, các loại 
hột hạt, que gỗ, đá cuội có viết chữ cái và chữ số, các đồ chơi này được bố trí và sắp 
xếp gọn gàng để trẻ dễ lấy để hoạt động. 
 Góc phân vai: Tôi bố trí các đồ chơi cho trẻ từ các nguyên vật liệu mở, các loại 
rau củ quả may bằng nỉ, các đồ dùng gia đình làm bằng bìa cát tông để trẻ trải nghiệm 
chơi nấu ăn, bán hàng,tất cả đều là những đồ chơi tự tạo mà trẻ cũng có thể làm 
cùng cô giáo. 9
 Từ những đồ dùng đồ chơi đó tôi chuẩn bị theo từng chủ đề cho phù hợp với 
từng góc chơi và bố trí đồ chơi tại góc chơi đa dạng, không bị chồng chéo và không 
bị nhàm chán đối với trẻ, có như vậy mới kích thích trẻ tích cực hoạt động trải nghiệm 
ở các góc chơi.
 c. Biện pháp 3: Lựa chọn và tổ chức các nội dung trải nghiệm phù hợp với 
các hoạt động trong ngày của trẻ.
 Để thực hiện bước này tôi đã chủ động xây dựng nội dung hoạt động trong 
ngày ở kế hoạch tuần theo từng chủ đề cùng với các hoạt động học, hoạt động vui 
chơi, các hoạt động ăn ngủ và vệ sinh, hoạt động lao động.
 * Với hoạt động trải nghiệm trên tiết học:
 Tùy vào các tiết học cụ thể tôi lựa chọn hình thức cho trẻ trải nghiệm phù hợp, 
đồng thời khai thác và sử dụng triệt để môi trường sẵn có nhằm tổ chức hoạt động 
trải nghiệm cho trẻ một cách hiệu quả nhất.
 Ví dụ: Hoạt động khám phá khoa học “Bé tìm hiểu về các giác quan”chủ đề 
Bản thân.
 Thay bằng lối dạy truyền thống như: dạy bằng hình ảnh hoặc chỉ và gọi tên 
các bộ phận trên cơ thể... Thì tôi tiến hành tổ chức các hình thức cho trẻ trải nghiệm 
theo nhóm.
 + Tìm hiểu khứu giác: Tôi cho trẻ ngửi mùi thơm của nước hoa? Sau đó hỏi 
trẻ: Con ngửi thấy gì? Nhờ vào bộ phận nào con cảm nhận được? Bộ phận đó có chức 
năng gì? Từ đó con rút ra bài học gì?
 + Tìm hiểu vị giác: Tôi chuẩn bị 3 cốc nước có 3 vị khác nhau tôi cho trẻ nếm 
vị của 3 cốc nước đó. Tôi hỏi trẻ: 3 cốc nước có vị gì? Nhờ bộ phận nào con biết 
được? Bộ phận đó có chức năng gì ? 11
 * Tổ chức các hoạt động trải nghiệm qua hoạt động ngoài trời, dạo chơi, tham 
quan.
 Đối với hoạt động vui chơi ngoài trời, dạo chơi tham quan thì có thể tạo cho 
trẻ hoạt động trải nghiệm với thiên nhiên, với thế giới xung quanh trẻ. Khi tổ chức 
các hoạt động trải nghiệm này cũng phải phù hợp với thời tiết khí hậu trong ngày để 
dạy trẻ một cách tự nhiên và tạo sự tích cực hứng thú ở trẻ.
 Ví dụ: Nhà trường tổ chức các buổi tham quan học tập ngoại khóa cho học 
sinh: Trẻ tham hoạt động ngoại khóa được tìm hiểu, khám phá về địa danh nơi trẻ 
đến tham quan, sau buổi tham quan ngoại khóa tôi cho trẻ chia sẻ cảm nhận của mình 
với buổi tham quan đó.
 Ví dụ: Cho trẻ làm thí nghiệm vật chìm vật nổi: Qua hoạt động này giúp trẻ 
hiểu được những vật nào có thể chìm và những vật nào có thể nổi ở trong nước. 
Trước khi tổ chức cho trẻ làm thí nghiệm, tôi gợi ý và đặt câu hỏi cho trẻ suy nghĩ : 
“Con có biết vật gì có thể chìm và vật gì có thể nổi trong nước không? ”. Sau khi trẻ 
nêu ý kiến xong, tôi cho trẻ cùng chơi và trải nghiệm: bỏ một số vật nặng xuống nước 
như hòn đá, viên bi, cái thìa, ổ khóa, một số vật nhẹ như xốp, thuyền giấy, các vật 
bằng nhựa. Cho trẻ quan sát và cùng nêu nhận xét. Từ đó trẻ sẽ rút ra kết luận: những 
vật nặng như sắt, đá, sỏi, viên bithì chìm trong nước, còn những vật nhẹ như xốp, 
giấy, đồ nhựathì nổi trên mặt nước.
 Ví dụ: Cho trẻ chơi với đất cát, các đồ chơi trải nghiệm ngoài trời: Qua đó 
giúp cho trẻ trải nghiệm với các đồ chơi và thỏa mãn được sự vui chơi thỏa thích của 
mình.
 Ví dụ: Hoạt động dạo chơi tham quan vườn hoa, vườn rau.
 Qua hoạt động trải nghiệm này giúp cho trẻ biết được tên gọi, đặc điểm, ích 
lợi các loài hoa, loài rau, đồng thời trẻ càng yêu thiên nhiên hơn, biết chăm sóc cây 
xanh, bảo vệ môi trường. 13
 * Đối với hoạt động lao động vệ sinh:
 Ở trường, tôi tạo cơ hội cho trẻ làm quen với hoạt động lao động đơn giản như: 
cho trẻ chăm sóc cây, bắt sâu, nhổ cỏ cho cây, nhặt lá vàng, lau dọn đồ dùng, sắp xếp 
đồ chơi trong lớp... Từ hoạt động lao động nhằm hình thành ở trẻ những phẩm chất 
yêu lao động, quý trọng người lao động.
 Hình ảnh trẻ cùng cô giáo phơi khăn mặt
 d. Biện pháp 4: Tổ chức hoạt động trải nghiệm trong ngày hội ngày lễ.
 Như các đồng chí đã biết, trong mỗi chủ đề thường được gắn với ngày hội, ngày 
lễ. Đó là cơ hội để chuyển tải đến trẻ ý nghĩa và giá trị nhân văn về truyền thống đạo 
đức của quê hương, đất nước, con người Việt Nam. Vì vậy, đòi hỏi người giáo viên