Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen với chữ viết trong trường mầm non
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là bậc học quan trọng trong việc đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển nhân cách con người trong tương lai. Cô giáo và gia đình là những người phải có trách nhiệm giúp trẻ phát triển một cách toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần, phát triển đồng bộ về các mặt. Để thực hiện được tốt mục tiêu đó thì người giáo viên phải linh hoạt chủ động dạy trẻ làm quen với chữ viết là một trong những nội dung quan trọng cho trẻ mẫu giáo lớn. Là một giáo viên mầm non tôi trực tiếp đứng lớp chăm sóc và giảng dạy trong năm học vừa qua, tôi luôn cố gắng tìm tòi, học hỏi áp dụng mọi hình thức đổi mới nâng cao phương pháp trong quá trình giảng dạy, mục đích cho trẻ 5 tuổi làm quen với chữ viết không chỉ nhằm cho trẻ biết được các mặt chữ cái để phát âm chuẩn khi nói mà còn tạo cho trẻ hứng thú học tiếng mẹ đẻ, làm tiền đề cho trẻ ứng dụng, thích ứng với tập đọc, viết ở bậc học tiếp theo.
Ngoài ra việc cho trẻ làm quen với chữ viết còn phát triển tư duy trực quan hành động, tư duy trực quan hình tượng và đặc biệt là phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ. Làm thế nào để giúp trẻ hứng thú trong việc đọc, tích cực luyện phát âm, vận dụng sự hiểu biết và khả năng của trẻ vào hoạt động hằng ngày. Điều này làm tôi suy nghĩ cố gắng tìm tòi mọi biện pháp như soạn giáo án điện tử, sáng tác trò chơi, sưu tầm trò chơi vận dụng vào các hoạt động làm quen chữ viết, chuẩn bị môi trường chữ mới lạ, đẹp mắt nhằm kích thích trẻ tự nguyện tham gia vào hoạt động làm quen chữ viết một cách tích cực, nhẹ nhàng thoải mái, để trẻ tiếp thu tốt 29 chữ cái.
khí và hứng thú trong việc cho trẻ làm quen với chữ viết. Thực tế ở trên lớp cho thấy trẻ ghi nhớ không chủ định chiếm đa số, để thu hút trẻ có hứng thú vào hoạt động học yêu cầu giáo viên cần có nghệ thuật và luôn đổi mới, sáng tạo. Hơn nữa tâm lý trẻ vốn hiếu động, thích tò mò, ham hiểu biết và nhạy cảm, muốn trẻ học được tốt hơn và hứng thú học hơn khi dạy tôi càng tạo hứng thú cho trẻ để trẻ tập trung vào bài học. Ví dụ 1: Trẻ làm quen với chữ cái h,k. Trước tiên là cách vào bài đã gây sự hứng thú đối với trẻ, tôi đọc câu đố về hoa hồng. tôi có hình ảnh hoa hồng và dưới bức tranh có từ hoa hồng, bạn nào hãy lên chỉ những chữ cái đã được học và cô cho trẻ làm quen chữ “ h ”. Tiếp đến chữ “ k” cô mời đại diện của 3 tổ lên cầm nét chữ và hát, khi hết một bản nhạc trẻ phải ghép thành chữ “k” Ví dụ 2: Trẻ làm quen với chữ cái i,t,c. Vào bài cô có chiếc túi giấy không có gì, sau đó làm ảo thuật biến chiếc túi không thành có một chú vịt bằng nhựa, trẻ rất hứng thú xem và tò mò vì sao cô lại làm được như vậy. sau đó cô cho trẻ xem hình ảnh con vịt trên màn hình dưới ảnh có từ “con vịt”. Ví dụ 3: Trẻ làm quen với chữ cái e,ê. Cô có 2 hình ảnh trên màn hình “ bế bé”, “âu yếm”. Cô cho trẻ quan sát từ rồi cho trẻ tìm chữ cái giống nhau trong 2 từ trên. Đó là chữ “ê”. Qua cách gây hứng thú trên đa số trẻ đều tích cực tham gia vào hoạt động làm quen với chữ viết. 3.3.Biện pháp 3: Kết hợp ứng dụng công nghệ thông tin và làm đồ dùng tự tạo cho trẻ chơi luyện tập trong mỗi bài dạy Để thu hút trẻ có hứng thú vào hoạt động học bản thân tôi cần có nghệ thuật để dạy trẻ và luôn đổi mới, sáng tạo. Riêng với các giờ làm quen với chữ viết, tôi thường xuyên soạn giáo án điện tử. Qua các tiết dạy giáo án điện tử tôi thấy đa số trẻ rất hứng thú tham gia và kết quả đạt được trên trẻ cũng rất cao. Hình ảnh minh họa trẻ học chữ cái trên vô tuyến Tôi kết hợp lựa chọn các trò chơi khác hỗ trợ cho trẻ vừa được rèn sự kiên trì, khéo léo của đôi bàn tay, vừa được nhiều trẻ tham gia chơi luyện tập cùng một thời gian trò chơi vô cùng hấp dẫn trên máy vi tính như trò chơi:“ô cửa bí mật”;“zich zắc cùng bé yêu” ;“chiếc nón kỳ diệu” hay “tìm chữ còn thiếu trong từ” là những trò chơi không những rèn cho trẻ tư duy lôgic và nhớ, phản ứng nhanh trong thời gian nhất định mà còn cho trẻ làm quen với kỹ năng di chuyển “con chỏ chuột” trên máy tính cho trẻ. Hình ảnh trẻ chơi trò chơi zích zắc cùng bé yêu Hình ảnh minh họa trò chơi chiếc nón kỳ diệu Phát huy những trò chơi hứng thú trên máy tính nhằm giúp trẻ có phản ứng nhanh với hình ảnh, âm thanh nhưng có mặt hạn chế của trò chơi trên máy tính là ít trẻ được tham gia. Với các trò chơi truyền thống, tôi sưu tầm rất nhiều nút chai, sỏi rửa bằng xà phòng, ngâm khử trùng, sấy khô cho trẻ chơi: Xếp các chữ cái theo yêu cầu của cô Tìm và xếp chữ còn thiếu trong từ Các trò chơi phát triển vốn từ: Nhằm củng cố động từ và danh từ cho trẻ. Chủ đề động vật, tôi dùng lịch làm bàn cờ, các hình ảnh con vật tôi download từ mạng internet các hình con vật cho trẻ tô màu và làm lô tô. Cột dọc của bàn cờ tôi viết các động từ, trẻ chọn nhanh lô tô và các từ tương ứng ghép vào ô hàng ngang. Trò chơi ghép chữ cái, ghép nét chữ cái: Tôi in hình bàn chân và chữ cái vào que gạc lưỡi sau đó trẻ ghép từng que thành chữ cái theo ý thích của trẻ. Tiếp theo tôi cắt các nét để trẻ ghép các nét tạo thành chữ cái và xếp theo yêu cầu của cô. Hình ảnh minh họa cô làm đồ dùng để trẻ chơi ghép thành chữ cái Trò chơi in chữ cái: Tôi cắt miếng mêka trắng cho mỗi trẻ một miếng và một cái bút viết bảng trắng trẻ tìm chữ cái xung quanh lớp và đặt miếng meeka lên chữ cái rồi in chữ cái theo yêu cầu của cô. Hình ảnh đồ dùng cô làm để trẻ chơi trò chơi in chữ cái bằng tấm mêka Trò chơi hoa tìm lá, lá tìm hoa: Tôi chuẩn bị những bông hoa và những chiếc lá ở giữa hoa và lá tôi gắn chữ cái như chữ h,k tôi cho trẻ cầm hoa lá khi hết một bản nhạc trẻ nào cầm hoa và lá có chữ h thì tìm về với nhau ghép thành một cặp hoa lá, cũng như chữ k trẻ nào cầm hoa và lá có chữ k thì tìm về với nhau ghép thành một cặp hoa lá. Hình ảnh cô làm đồ dùng để trẻ chơi trò chơi hoa tìm lá, lá tìm hoa Tôi có kế hoạch làm thêm nhiều đồ dùng, đồ chơi để phục vụ cho hoạt động làm quen với chữ viết như: Mỗi cháu có một bộ chữ cái, còn có các bộ chữ bằng nhựa, bằng gỗ tập trung ở các góc học tập cho trẻ xem, tìm hiểu và tập ghép các chữ thành từ, các nét thành chữ bằng xốp. Ngoài ra tôi còn chuẩn bị thêm một số bài tập Montessori để phát triển cho trẻ tính tích cực tham gia vào hoạt động nhiều hơn.: nút chai, đất nặn, sỏi, xốp, hình từ que gạc lưỡiđể trẻ tạo chữ và ghép chữ cái. Hình ảnh minh hoạ cô làm đồ dùng để trẻ chơi 3.4. Biện pháp 4: Luyện cho trẻ phát âm chuẩn, chính xác, rõ ràng. Muốn trẻ học tốt được chữ cái thì tôi nghĩ cô giáo phải là người phát âm chuẩn, to, rõ ràng để phát âm mẫu cho trẻ nghe. Bởi lúc này bộ máy phát âm của trẻ chưa hoàn thiện hoặc bên cạnh còn có người lớn phát âm sai nên trẻ bắt chước.Trong khi dạy tôi cho trẻ luyện đọc nhiều lần, trước tiên tôi cho trẻ đọc đồng thanh vài lần sau đó cho cá nhân trẻ đọc. Để dễ theo dõi cách phát âm và kịp thời sửa ngay cho trẻ tôi đứng đối diện với trẻ. Nếu trẻ phát âm chưa đúng, tôi yêu cầu trẻ nhìn khuông miệng và nghe tôi phát âm sau đó phát âm lại nhiều lần. Chẳng hạn chữ N- L trẻ rất khó nhận biết hay lẫn lộn nên phát âm thường sai nên tôi hướng dẫn kỹ cách phát âm + L: Khi đọc chữ l, đầu lưỡi chạm vào lợi hàm trên, hơi bật mạnh ra. + N: Khi đọc chữ n, thẳng lưỡi, lưỡi sát với hàm dưới Bên cạnh những trẻ phát âm sai, còn có một số trẻ phát âm còn nhỏ chưa rõ ràng. Tôi đã giúp trẻ phát âm to rõ ràng bằng cách cho những trẻ phát âm tốt phát âm mẫu cho trẻ nghe. Lúc này với tâm lý mình cũng phải bằng bạn nên trẻ đã cố gắng phát âm to, rõ ràng giống như bạn. Với cách làm như vậy , trẻ lớp tôi đã có những tiến bộ rõ rệt, thay vì phát âm nhỏ chưa rõ ràng, chính xác thì đa số trẻ đã phát âm to hơn, chuẩn hơn so với đầu năm học. 3.5.Biện pháp 5: Tích hợp cho trẻ làm quen chữ viết thông qua các hoạt động giáo dục khác. Thông qua hoạt động học: Trẻ em 5 – 6 tuổi ngoài việc cho trẻ làm quen với chữ viết thông qua giờ học bộ môn ra tôi còn dạy trẻ làm quen với chữ viết thông qua các lĩnh vực khác để giúp trẻ hứng thú, giúp trẻ tiếp thu và tác động lên các mặt khác nhau của trẻ. Hơn nữa ở trẻ đặc điểm quá trình tâm lý chú ý và ghi nhớ không chủ định chiếm ưu thế, nên kiến thức, ký năng của trẻ luôn luôn cần được củng cố và luyện tập. Nội dung hoạt động làm quen với chữ viết, tôi luôn chú ý tích hợp với các nội dung giáo dục khác một cách nhẹ nhàng giúp trẻ ôn luyện kiến thức, kỹ năng được tốt hơn. Hoạt động làm quen với văn học Hoạt động làm quen với văn học có rất nhiều cơ hội để rèn trẻ luyện tập phát âm, diễn đạt câu đủ thành phần ngữ pháp. Tôi thường xuyên quan tâm đến giọng đọc, giọng kể của trẻ, phát hiện cách phát âm sai của trẻ để sửa, tôi thường chú ý sửa sai cho trẻ qua những bài thơ có các cụm chữ phát âm khó mà trẻ hay nhầm. Ví dụ: cho trẻ đọc bài thơ “Làm Anh” Làm anh khó đấy Phải đâu chyện đùa Với em gái bé Phải "người lớn" cơ. Khi em bé khóc Anh phải dỗ dành Nếu em bé ngã Anh nâng dịu dàng Mẹ cho quà bánh Chia em phần hơn Có đồ chơi đẹp Cũng nhường em luôn Làm anh thật khó Nhưng mà thật vui Ai yêu em bé Thì làm được thôi Qua bài thơ trẻ đọc tôi phát hiện ra các con ngọng chữ “n” “l”, từ “anh” trẻ đọc thành” ăn”, thanh “ ngã” trẻ đọc thành “ ngá” tôi đã tích cực sửa lỗi phát âm cho các con trong giờ học cũng như các hoạt động khác mọi lúc mọi nơi. Ngoài ra các con còn được trả lời các câu hỏi của cô và biết cách nói đầy đủ trọn vẹn câu. Hoạt động làm quen với âm nhạc. Tôi không chỉ chú ý dạy trẻ hát đúng nhạc, rõ lời mà rất chú ý dạy trẻ hát chuẩn các từ trong bài hát. Khi trẻ hát, có những lúc tôi cho trẻ hát không có nhạc đệm để sửa cao độ, trường độ của bài hát, đồng thời sửa lỗi phát âm cho trẻ, đặc biệt với những bài hát có nhiều câu, từ có phụ âm khó. Ví dụ: Khi dạy trẻ bài hát: Vườn trường mùa thu, có câu hát: “Trời mây xanh, nắng lung linh ..là la la, lá la la ”, tôi thường hát chậm hoặc đọc lại lời bài hát để sửa ngọng cho trẻ. Thông qua hoạt động góc: Sau khi tham gia hoạt động học trẻ sẽ được tham gia vào hoạt động góc. Đặc biệt thông qua góc văn học và góc chữ cái sẽ giúp trẻ thích thú và học tốt các chữ cái. Để lôi cuốn được sự thích thú của trẻ tôi đã chuẩn bị rất nhiều đồ dùng, đồ chơi, nguyên phế liệu báo lịch cũ cho trẻ hoạt động. * Góc chữ cái: Tôi chuẩn bị các đồ dùng, nguyên phế liệu như bút sáp, màu nước, len, giấy màu vụnđể trẻ vẽ hoặc dán chữ từ những mảnh giấy vụn cho trẻ trải nghiệm. Vì vậy không những cho trẻ viết và tô màu chữ bằng bút sáp, tôi đã cho trẻ sử dụng màu nước(trẻ có thể dùng tay trực tiếp viết chữ hoặc dùng chổi vẽ) Khi trẻ viết xong tôi đến hỏi trẻ vừa viết được chữ gì? hoặc tôi cho trẻ nặn chữ cái bằng đất nặn. Như vậy trẻ vừa nhớ lại được mặt chữ vừa luyện được cả cách phát âm. Một số giáo viên cho rằng trẻ sử dụng màu nước hay đất nặn sẽ rất bẩn, rửa tay lại lâu sạch mất thời gian nhưng tôi nghĩ dù có hơi nhoe nhoét hay rửa tay lâu sạch hơn bình thường nhưng trẻ thích thú tham gia, không gò ép trẻ. Kết quả trẻ thu được lại rất cao. Bên cạnh đó tôi còn hướng trẻ vào chữ cái đang học bằng cách có rất nhiều thẻ tên của trẻ trong lớp, cho trẻ chọn tên và tự tìm các chữ cái rời xếp thành tên có chữ cái đang học, hoặc tôi cho trẻ sao chép chữ cái có sẵn từ, tìm bù chữ thiếu, tìm chữ cái trong từ nối với chữ cái cho trước, viết chữ trên cát, tô chữ rỗng, ghép tranh ghép thành từ, ghép nét Ví dụ 1: Ghép chữ. Tôi in hình ảnh rau bắp cải và có từ “ rau bắp cải” tôi in từ “ rau bắp cải” cắt thành chữ rời sau đó cho trẻ ghép từng chữ cái thành từ giống từ ở trên. Ví dụ 2: Ghép tranh, ghép thành từ (Bài tập Montessory). Tôi in hình vào que gạc lưỡi rồi tô màu thành hình ở dưới tôi viết từ sau đó trẻ ghép thành hình và ghép thành từ có trong hình đó Hình ảnh minh hoạ trẻ chơi ở góc chữ cái Chúng ta đã biết: Phương pháp giáo dục mầm non chủ yếu là thông qua việc tổ chức các hoạt động vui chơi để giúp trẻ em phát triển toàn diện. Tôi xây dựng các góc hoạt động khác nhau, thay đổi theo chủ đề trong lớp nhằm tạo cho trẻ hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ được nhiều hơn, hình thức hoạt động phong phú, đa dạng hơn giúp trẻ tìm hiểu khám phá và ôn luyện các kiến thức, kỹ năng cho trẻ. Đối với trẻ lớp tôi, môi trường là một vấn đề hết sức quan trọng nhằm kích thích cho trẻ hứng thú hoạt động.Vì thế tôi luôn trang trí lớp theo từng chủ đề. Tranh ảnh trang trí có màu sắc đẹp, hình ảnh rõ ràng, có nội dung giáo dục phù hợp và theo chủ đề, các góc chơi được trang trí bằng chính các sản phẩm của cô và trẻ, các từ minh họa viết bằng chữ viết thường cho trẻ làm quen với các chữ cái, tiếng, từ một cách liên tục, thường xuyên có tính luyện tập nhận biết, phát âm và nhớ chữ cái có hiệu quả. Tôi luôn giành các mảng tường mở với các bài tập sáng tạo, tái tạo để cho trẻ được tự do làm các bài tập theo khả năng, sở thích của mình, tự in, tìm chữ cái thiếu trong các từ, tô vẽ các chữ trẻ đã học, ghép các chữ cái thành từ, ghép hình con vật và dưới hình có từ, trang trí các chữ cái theo ý thích của mình bằng các hình ảnh ngộ nghĩnh, ghép chữ cái. Bằng những hình thức này trẻ rất nhớ chữ cái mà cô đã cho làm quen ở giờ hoạt động học. Trẻ 5 – 6 tuổi, tôi luôn giành cho góc học tập ở khoảng không gian rộng hơn, yên tĩnh, tôi luôn đổi mới các hình thức chơi cho trẻ luyện tập: +Nhận dạng cấu tạo chữ cái, xếp chữ cái bằng sỏi, nút chai, bằng các nét rời +Nặn chữ cái , trang trí chữ cái theo ý tưởng sáng tạo của trẻ. +Tập ghép từ bằng các chữ cái đã học Hình ảnh mảng tường trang trí góc chữ cái * Góc nghệ thuật: Trẻ tạo các sản phẩm và đặt tên cho sản phẩm mà trẻ tạo ra * Góc xây dựng, góc phân vai: Tôi quy định nơi để đồ dùng bằng tên gọi có kèm hình ảnh và chữ viết tên đồ dùng ở dưới. * Góc thiên nhiên: Các loại cây, tôi đều gắn tên để cho trẻ có thể ghép chữ xem đây là cây gì. Mỗi khi chăm sóc cây tôi thường cho trẻ nói tên cây đó và yêu cầu: Bạn Dung lau cho cô cây có tên bắt đầu bằng chữ cái t, bạn Quyên lau cho cô cây có tên bắt đầu bằng chữ cái l, bạn Vy lau cho cô cây có tên bắt đầu bằng chữ cái b trẻ tìm đến cây có chữ theo yêu cầu của cô. * Góc thư viện: Tôi luôn thay đổi sách theo sự kiện trong tuần, tôi huy động phụ huynh mang album của gia đình đến, trẻ được học, giới thiệu các thành viên trong gia đình của mình với bạn. Hay sách của trẻ chình là do trẻ làm ra: Bộ sưu tập về trường, lớp, bé học luật giao thông, bộ sưu tập về các loại hoa sau khi trẻ làm xong tôi cho trẻ viết chữ cái bất kì để trẻ biết ký hiệu sách của mình đã làm ra. Tại góc này tôi dạy trẻ kỹ năng, nguyên tắc đọc, cầm sách, lật từng trang sách từ trang bìa đến trang cuối, dạy trẻ mối liên hệ giữa chữ và hình ảnh, gợi ý cho trẻ kể chuyện theo tranh, kể chuyện sáng tạo. Qua quá trình thực hiện, tôi thấy đây là biện pháp tốt nhất để nâng cao chất lượng học tập nói chung và hoạt động làm quen với chữ viết nói riêng là giúp trẻ có điều kiện học tập. Trẻ được luyện tập cá nhân, được hoạt động theo nhóm nhỏ hiệu quả mà không thấy nhàm chán. Hình ảnh minh họa trẻ kể chuyện sáng tạo 3.6. Biện pháp 6: Tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh Sự kết hợp giữa cô giáo và phụ huynh trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ là hết sức quan trọng và cần thiết. Thấy được điều đó tôi đã giành thời gian trao đổi về tình hình của trẻ thông qua giờ đón và trả trẻ hoặc các buổi họp phụ huynh. Hai phía cùng cố gắng phối kết hợp giúp trẻ hứng thú và học tốt hoạt động làm quen với chữ viết. Để phụ huynh giúp đỡ, hỗ trợ và hợp tác một cách tự giác có hiệu quả, ngay đầu năm nhà trường tổ chức họp phụ huynh học sinh tôi đã chuẩn bị rất chu đáo. Thông qua chương trình chăm sóc, giáo dục nuôi dưỡng của trẻ để phụ huynh nắm được, đặc biệt tôi nhấn mạnh hoạt động làm quen với chữ viết, cùng trao đổi thảo luận với phụ huynh: Tại sao không nên cho trẻ học trước chương trình lớp 1? Học trước có tác hại như thế nào với trẻ? Tôi nhấn mạnh các nội dung chính công văn chỉ đạo của ngành giáo dục có liên quan đến việc cho trẻ làm quen với chữ viết để phụ huynh yên tâm hơn. Tuyên truyền kịp thời kế hoạch tuần, thời khóa biểu để phụ huynh nắm rõ chương trình học.Như vậy khi phụ huynh đến lớp thấy chương trình học của trẻ đang dạy chữ cái nào thì về nhà phụ huynh sẽ củng cố lại chữ cái đã học ở lớp cho trẻ. Bằng hình thức đó đa số trẻ lớp tôi đã nhận biết và phát âm được các chữ cái mà tôi đã dạy theo chương trình. Ngoài ra, tôi còn mời phụ huynh thăm quan lớp vào cuối mỗi tháng để phụ huynh thấy được sản phẩm của trẻ, thăm quan triển lãm đồ dùng tự tạo, qua đó vận động phụ huynh tham gia đóng góp, ủng hộ thêm các nguồn: tranh, truyện, cây xanh và các nguyên liệu làm đồ dùng tự tạo. Hàng ngày, tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của trẻ để về nhà phụ huynh kết hợp dạy thêm, cho trẻ ôn luyện nhận biết, phát âm chữ cái. Vận động phụ huynh ủng hộ các nguyên phế liệu, sách báo, tranh ảnh cho các cháu hoạt động, làm đồ dùng đồ chơi. 4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm. * Kết quả thực hiện có so sánh đối chứng. Sau thời gian thực hiện các biện pháp tại lớp mẫu giáo A5 đến nay, tôi nhận thấy kết quả đạt được như sau: STT Nội dung Kết quả Đầu năm Cuối năm Tăng Số lượng Tỉ lệ (%) Số lượng Tỉ lệ (%) Số lượng Tỉ lệ (%) 1 Trẻ nhận biết và phân biệt được các chữ cái đã học 4/35 11,4 32/35 91,4 28 80,0 2 Trẻ sao chép lại được chữ cái đã học 3/35 8,5 30/35 85,7 27 77,1 3 Trẻ phát âm chuẩn, chính xác chữ cái 5/35 14,2 33/35 94,2 28 80,0 4 Trẻ hứng thú tham gia hoạt động làm quen chữ viết 7/35 20,0 33/35 94,2 26 74,2 5 Trẻ biết cách cầm bút 8/35 22,8 35/35 100 27 77,1 6 Trẻ ngồi đúng tư thế 9/35 25,7 34/35 97,1 25 71,4 III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ: 1. Kết luận Đối với trẻ:: Trẻ nhận biết, phát âm và tập tô 29 chữ cái trong bảng chữ cái tiếng Việt. Các kỹ năng khác của trẻ dần được hoàn thiện: Tư thế ngồi, cách cầm bút, biết sao chép chữ, tập viết tên theo cách của trẻ Kiến thức trẻ lĩnh hội một cách tự nhiên, nhẹ nhàng và hứng thú. Thông qua hoạt động làm quen với chữ viết, trẻ còn phát triển được các kỹ năng sống: Biết chờ đợi đến lượt, hoàn thành bài tập cô giao, khả năng hoạt động trong nhóm, tập thể, thói quen giữ gìn đồ dùng, sách vở, sắp xếp dụng cụ học tập gọn gàng, ngăn nắp Đối với phụ huynh: Hiểu sâu hơn về chương trình giáo dục mầm non, thấy được tầm quan trọng của việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp 1, trong đó có nội dung cho trẻ làm quen với chữ viết, nắm được các chỉ số phát triển chuẩn của trẻ 5 tuổi và phối hợp với giáo viên rất tốt trong việc giáo dục trẻ. 2. Bài học kinh nghiệm Từ kết quả nêu trên, tôi rút ra được một vài kinh nghiệm nhỏ như sau: Giáo viên phải có năng lực trình độ chuyên môn chắc chắn, nắm vững được tâm sinh lý của trẻ để tổ chức các hoạt động làm quen với chữ viết thật sự hứng thú và hiệu quả. Giáo viên phải yêu nghề, mến trẻ có lòng nhiệt tình trong công việc. Giáo viên cần có sự chuẩn bị chu đáo trước khi cho trẻ hoạt động: Chuẩn bị về đồ dùng dạy học, chuẩn bị câu hỏi, chuẩn bị kiến thức cung cấp cho trẻ, chuẩn bị nội dung tích hợp sao cho phù hợp. Giáo viên phải biết sử dụng đồ dùng trực quan linh hoạt đúng lúc tránh lạm dụng, ôm đồm trong tiết dạy. Biết chọn bài phù hợp và sắp xếp, bố trí đồ dùng sao cho hợp lý để trẻ dễ hiểu và trẻ dễ làm. Giáo viên biết thiết kế và tổ chức các hoạt động làm quen với chữ viết trên giáo án điện tử làm thu hút trẻ và kết hợp các hình thức, trò chơi truyền thống, sáng tạo vào giờ học nhằm tạo hứng thú, trẻ tập trung và hoàn thành, chơi các trò chơi đúng luật. Tạo môi trường chữ viết trong lớp đẹp mắt hấp dẫn cho trẻ. Phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và các ban ngành để giúp trẻ học tốt. Giáo viên phải biết xây dựng được kế hoạch thực hiện một cách cụ thể, toàn diện sát với kế hoạch chỉ đạo nhà trường và phù hợp với tình hình thực tế của lớp. Thường xuyên theo dõi, kiểm tra về chất lượng trên trẻ để có biện pháp bồi dưỡng cho từng trẻ. Xây dựng kế hoạch và thực hiện tốt 120 chỉ số chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi sẽ là biện pháp tuyên truyền hữu hiệu nhất đối với các bậc phụ huynh và dạy trẻ triệt để các nội dung cho trẻ làm quen với chữ viết – một trong những nội dung quan trọng chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp 1. Giáo viên luôn luôn cần phải tự học hỏi, tự tìm tài liệu, tiếp cận và sử dụng có hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng toàn diện chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non. Phải biết phối kết hợp chặt chẽ với các bậc cha mẹ học sinh trong công tác giáo dục, chăm sóc trẻ. 3. Những ý kiến đề xuất sau khi thực hiện đề tài: *Đối với phòng giáo dục: Tổ chức những buổi chuyên đề: làm quen với chữ viết cho giáo viên được thường xuyên dự giờ để trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau. * Đối với nhà trường: Có kế hoạch tổ chức những buổi chuyên đề về “Làm quen với chữ viết” để cùng đưa ra phương pháp dạy học có hiệu quả nhất. Đầu tư thêm trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi hiện đại ở góc học tập đặc biệt là góc chữ cái. IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1 Tài liệu giáo dục mầm non NXB Đại học sư phạm 2 Trò chơi giúp trẻ làm quen với chữ viết NXB giáo dục Việt Nam 3 Tạp chí giáo dục mầm non NXB giáo dục Việt Nam 4 Hướng dẫn trẻ làm quen với chữ viết qua hoạt động nặn NXB giáo dục Việt Nam 5 Phương pháp cho trẻ làm quen với chữ viết NXB giáo dục Việt Nam Trên đây là bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi về “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen chữ viết trong trường mầm non”, tuy nhiên vẫn không tránh khỏi sự thiếu sót, tôi rất mong hội đồng khoa học cấp trên xem xét, bổ sung giúp đỡ để sáng kiến kinh nghiệm của tôi được hoàn thiện hơn. Tôi cam đoan đây là SKKN của tôi viết, không sao chép nội dung của người khác. Tôi xin chân thành cảm ơn!
File đính kèm:
- gdmg_do-huong_mn-phu-luong.doc