Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp

 1. MỤC LỤC
 NỘI DUNG TRANG
Mục lục 1
Danh mục viết tắt 1
1. ĐẶT VẤN ĐỀ: 2- 3
2. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 3
 2.1 Cơ sở lí luận 4
2.2 Thực trạng của vấn đề 4
2.3 Các biện pháp để giải quyết vấn đề 5 - 12
 2.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm 12- 13
3. KẾT LUẬN 13- 14
Tài liệu tham khảo 15
Đánh giá Hội đồng khoa học 16
Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 
 1 
 - của HS dẫn đến tình trạng HS bỏ học, chán học, lười học không có sự phấn đấu. 
Thiếu sự phối hợp giữa GVCN với cha mẹ HS, GV bộ môn, TPT đội, chính 
quyền địa phương, chưa đồng bộ nên không chưa có thống nhất, tình trạng HS bỏ 
học chiếm tỉ lệ cao, HS lưu ban nhiều. lớp học không đạt hiệu quả cao. Thiếu sự 
quan tâm chỉ đạo của các ban ngành, địa phương, chính quyền nên công tác vận 
động HS ra lớp gặp nhiều khó khăn, Nhận thức của các bậc phụ còn kém, không 
quan tâm đến vấn đề học tập của con em mình 
 Không có sự hỗ trợ về vật chất của các đoàn thể, chính quyền hay nhà hảo 
tâm, tài trợ từ dự án nên các em không có điều kiện thuận lợi đầy đủ sách vở để 
tham gia học tập. Bên cạnh đó khi lên kế hoạch dạy học GV chưa chú tâm đến 
đặc điểm từng đối tượng HS, tình hình lớp học, hình thức tổ chức và các phương 
pháp dạy học không phù hợp nội dung bài giảng, không có tranh ảnh, mô hình 
để minh họa, cho bài học, thực hành.
 * Những việc làm hiện nay:
 Trong những năm gần đây với sự nhận thức kịp thời và đúng đắn của giáo 
viên chủ nhiệm và sự chỉ đạo sâu sát của BGH nhà trường cùng các cấp lãnh đạo. 
Việc dạy học của HS phải được cụ thể hóa từng đối tượng, nhằm đáp ứng nhu cầu 
đổi mới phương pháp dạy học lấy HS làm trung tâm, HS phải tích cực chủ động 
tìm hiểu, thảo luận đưa ra ý kiến dưới sự điều hành của nhóm trưởng được giáo 
viên theo dõi hướng dẫn. Trẻ học một cách độc lập. Trẻ tự học thông qua các việc: 
làm thử; khám phá; nhìn; nghe; thảo luận, trình bày ý kiến; suy nghĩ và tự giải 
quyết vấn đề. Học tập là quá trình lâu dài, suốt đời và cần phải trải nghiệm, tương 
tác, giao tiếp và phản ánh. Điều này có tác động rõ ràng đến hoạt động giảng dạy 
của giáo viên và học tập trên lớp của HS. 
 Ngày nay người giáo viên không chỉ là người truyền thụ kiến thức, mà còn 
là người tổ chức, người hướng dẫn quá trình học tập của học sinh. GV phải xây 
dựng kế hoạch hoạt động toàn diện của lớp, bồi dưỡng đội ngũ Hội đồng tự quản 
của lớp, biết phối hợp với các lực lượng trong và ngoài nhà trường để thực hiện tốt 
công tác giáo dục. Nắm được đặc điểm, nguyện vọng của HS, ý kiến của cha mẹ 
HS. GVCN luôn gương mẫu có tinh thần trách nhiệm cao, có năng lực sư phạm, 
đặc biệt có tình yêu thương HS, có sức thuyết phục đối với HS.
 Với tầm quan trọng của công tác chủ nhiệm lớp có vai trò rất lớn trong công 
tác dạy học để đưa chất lượng giáo dục nhà trường có hiệu quả thì trước nhất phải 
quản lí tốt lớp học ngày một. Để quá trình học tập trở nên có ý nghĩa, giáo viên cần 
tạo môi trường học tập thân thiện như đặt câu hỏi mở, khởi xướng các cuộc tranh 
luận, thảo luận để giải quyết các vấn đề với sự hỗ trợ của giáo viên, bạn bè với 
mục đích giúp tất cả các em cảm thấy tự tin, thoải mái khi tham gia tích cực trong 
hoạt động học tập. GV cần tạo điều kiện học tập phù hợp, khuyến khích các em cởi 
mở, trình bày ý kiến và xây đựng đóng góp ý kiến cho bạn. 
 2.1 Cơ sở lí luận:
 Nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm:
 Nắm vững mục tiêu giáo dục tiểu học, chương trình giáo dục dạy học của 
trường. Đây là nhiệm vụ trước mắt, cần thiết vì chỉ trên cơ sở nắm vững mục tiêu 
cấp học, nhiệm vụ năm học của ngành, chương trình hoạt động dạy và học của 
Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 
 3 
 - Giáo viên chủ nhiệm lớp phải là người quản lí giáo dục toàn diện học sinh 
của một lớp: Cần hiểu quản lí giáo dục không chỉ là nắm được những chỉ số của 
quản lí hành chính như tên, tuổi, số lượng, gia cảnh, trình độ học sinh về đạo đức 
và học lực . . . mà còn dự báo trước hướng phát triển nhân cách của học sinh trong 
lớp để có phương hướng tổ chức hoạt động giáo dục, dạy học sao cho phù hợp với 
điều kiện và khả năng của mỗi học sinh. Muốn thực hiện chức năng quản lí giáo 
dục toàn diện, đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm phải có những kiến thức cơ bản 
về tâm lí học, giáo dục học và phải có hàng loạt những kĩ năng sư phạm như: kĩ 
năng tiếp cận với đối tượng học sinh, kĩ năng nghiên cứu tâm lí lứa tuổi, kĩ năng 
đánh giá, kĩ năng lập kế hoạch chủ nhiệm lớp và phải có sự nhạy cảm sư phạm để 
có dự đoán đúng, chính xác về sự phát triển của học sinh. 
 Giáo viên chủ nhiệm là tổ chức tập thể học sinh hoạt động tự quản nhằm 
phát huy tiềm năng tích cực của mỗi học sinh. Đây là một chức năng rất đặc biệt 
của giáo viên chủ nhiệm, mà các giáo viên bộ môn khác ( không làm chủ nhiệm 
lớp) không thể có. Giáo viên chủ nhiệm cần lưu ý xây dựng đội ngũ tự quản xuất 
phát từ đặc điểm nhiệm vụ của từng năm học và tính chất phát triển của tập thể học 
sinh. Luôn tìm tòi nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động chiều sâu 
của nội dung học tập, hoạt động ngoại khóa, văn hóa xã hội làm phương tiện giáo 
dục tập thể, rèn luyện năng lực tự quản, tình cảm và hành vi của mỗi em. Để phát 
triển vai trò cố vấn thì giáo viên chủ nhiệm cần phái khơi gợi tiềm năng sáng tạo 
của học sinh trong lớp. Điều đó không có nghĩa là khoán trắng, đứng ngoài hoạt 
động tập thể của học sinh, lớp học mà nên cùng học sinh hoạt động và điều chỉnh 
những hoạt động cho các em, kịp thời giúp đỡ các em tháo gỡ những khó khăn 
trong quá trình hoạt động. 
 Giáo viên chủ nhiệm lớp là chiếc cầu nối giữa tập thể học sinh với các tổ 
chức xã hội trong và ngoài nhà trường, là người tổ chức phối hợp các lực lượng 
giáo dục: 
 + Chức năng này trước hết thể hiện ở chỗ giáo viên chủ nhiệm có trách 
nhiệm truyền đạt đầy đủ nghị quyết, tư tưởng chỉ đạo của Ban Giám hiệu tới học 
sinh của lớp chủ nhiệm. Ở góc độ này thì giáo viên chủ nhiệm là người quản lí, 
nhà sư phạm, truyền đạt những yêu cầu đối với học sinh, với phương pháp thuyết 
phục, thái độ nghiêm túc để mỗi học sinh và tập thể lớp ý thức dầy đủ trách nhiệm 
phải tuân thủ, tự giác thực hiện. 
 + Chức năng cầu nối còn thể hiện là người đại diện cho quyền lợi chính đáng 
của học sinh trong lớp, bảo vệ học sinh về mọi mặt một cách hợp lí, phản ánh kịp 
thời với hiệu trưởng, các giáo viên bộ môn, với gia đình, đoàn thể trong và ngoài 
nhà trường về những nguyện vọng chính đáng của học sinh để có giải pháp giải 
quyết phù hợp, kịp thời và có tác dụng giáo dục.
 Giáo viên chủ nhiệm phải là người có lương tâm có uy tín, sống mẫu mực, 
biết tự kềm chế, có ý chí vượt khó, kiên định thực hiện hoài bão ước mơ và lí 
tưởng giáo dục thế hệ trẻ.
 Giáo viên chủ nhiệm là đánh giá một cách khách quan kết quả rèn luyện của 
mỗi học sinh và phong trào chung của lớp.
Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 
 5 
 - yêu thương, tôn trọng, nhẹ nhàng trong việc uốn nắn, nhắc nhở, động viên giúp 
HS nhận ra những khiếm khuyết của mình mà khắc phục.
 b) Tổ chức bầu Hội đồng tự quản của lớp: 
 - Tiếp theo tôi tiến hành tổ chức cho lớp chọn bầu ban Hội đồng tự quản của 
lớp, theo sự gợi ý của GV. Sau khi bầu Hội đồng tự quản của lớp xong tôi tổ chức 
họp Hội đồng tự quản của lớp để phân công hướng dẫn một số việc cần làm cho 
từng thành viên, giúp HS biết cách quản lí và điều hành tổ viên trong các hoạt 
động học trong tiết học và ngoài giờ trên lớp, tạo điều kiện cho HS được tiến hành 
tham gia các hoạt động học tập, tạo điều kiện cho các em có cơ hội phát biểu và 
lắng nghe ý kiến, được bạn tiếp thu ý kiến của mình, trao đổi với bạn
 Cuối mỗi tuần, vào tiết sinh hoạt lớp ngày thứ sáu, chủ tịch hội đồng tự quản, 
các phó Phó chủ tịch hội đồng tự quản và các ban báo cáo các mặt hoạt động của 
lớp của từng thành viên trong tuần qua và đề ra kế hoạch tuần tới yêu cầu các em 
thảo luận đưa đến ý kiến thống nhất và cùng phối hợp hoàn thành tốt nhiệm vụ. 
Căn cứ vào báo cáo của từng em, tôi nắm được khả năng quản lí lớp của từng em. 
Và cứ cuối mỗi tháng, tôi tổ chức họp HĐTQ lớp 1 lần để tổng kết các mặt làm 
được của lớp, động viên khen ngợi những việc các em đã làm tốt, đồng thời chỉ rõ 
những thiếu sót và hướng dẫn các em cách khắc phục. 
 1.2 Duy trì sĩ số:
 Công việc duy trì sĩ số không phải một giáo viên chủ nhiệm làm được mà 
phải có sự cộng tác từ gia đình, nhà trường và xã hội. Vì thế tôi coi trọng sự cộng 
tác này và thực hiện những việc sau để duy trì sĩ số lớp:
 a) Tác động vào gia đình:
 - Nâng cao vai trò của gia đình trong giáo dục vì sự quan tâm chăm sóc của 
gia đình sẽ tạo điều kiện cho trẻ thói quen đi học chuyên cần.
 - Gia đình là tế bào của xã hội, là nơi các em sinh ra và lớn lên, nơi dạy các 
em tiếng nói đầu đời, nơi các em học được sự yêu thương con người, yêu cuộc 
sống. Chính gia đình là trường học đầu tiên đặt nền móng cho sự phát triển về mọi 
mặt và người thầy đầu tiên và không thể thiếu trong suốt cuộc đời của các em là 
cha mẹ. Đây là cơ hội để giáo viên trao đổi về nội dung và phương pháp giáo dục 
trẻ với phụ huynh học sinh. 
 b) Làm tốt chức năng phụ trách lớp.
 - Đặc điểm tâm lí của học sinh lớp đòi hỏi giáo viên phải có năng lực tổ chức 
lớp học; thiêt kế nội dung giáo dục phù hợp và làm tốt chức năng phụ trách lớp.
 - Giáo viên phụ trách lớp được coi là một nhạc trưởng vì thế nội dung và 
phương pháp giáo dục phải phù hợp và có sức hút đối với học sinh.
 - Học sinh vừa là đối tượng giáo dục vừa là chủ thể giáo dục, vì vậy cần 
phải hiểu học sinh về mọi mặt trên cơ sở đã hiểu đặc điểm tâm lí chung của lứa 
tuổi, người giáo viên cần tìm hiểu tâm lí riêng của từng học sinh, hiểu rõ về năng 
lực nhận thức, thể lực, sở thích, hoàn cảnh gia đình, sự quan tâm của gia 
đình,qua đó thấy được mặt mạnh, mặt yếu của học sinh để có nội dung và hình 
thức giáo dục phù hợp. Đây là tiền đề cho công tác giáo dục học sinh có hiệu quả 
và ngăn chặn kịp thời các hiện tượng nghỉ học theo mùa và bỏ học.
Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 
 7 
 -