Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục âm nhạc cho trẻ 24 -36 tháng

PHỎNG GIẢO Dực ĐẢO TẠO QUẶN CĂU GIAY
TRƯỜNG MĂM NON HOA HổNG
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
tài ĩ
Một số biện pháp giáo dục âm nhạc
cho trẻ 24 -36 tháng
Giáo viên: Trịnh Thị Tuyết Mai
ĩ
NĂM HỌC 2010 - 2011
Một số biện pháp giáo dục âm nhạc
cho trẻ 24 -36 tháng
ĐẶT VẤN ĐỂ
Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật xuất hiện sớm trong lịch sử loài người, nó gắn bó mật thiết với cuộc sống và trở thành một nh cầu lớn không thể thiếu được trong đời sống xã hội, nó có sức hấp dẫn với mọi lứa tuổi. Đối với trẻ thơ, âm nhạc là nguồn sữa nuôi dưỡng thế giới tinh thần và có vai trò quan trọng trong giai đoạn ở trường mầm non.
Âm nhạc góp phần phát triển năng lực thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, thể chất cho trẻ, tạo cơ sở hình thành nhân cách. Giai điệu trầm bổng, sự phong phú của âm hình tiết tấu, sự đa dạng của các thể loại âm nhạc đưa trẻ vào thế giới của cái đẹp một cách hấp dẫn và lý thú.
Những ấn tượng đẹp đẽ theo trẻ đi suốt cuộc đời mà âm nhạc Là một nghệ thuật có sức lôi cuốn mạnh mẽ nhất, nó tạo ra cảm xúc, nó khơi gợi ở trẻ tất cả những cái đẹp đẽ, tốt lành và có sức thuyết phục mạnh mẽ, đồng thời phê phán nhẹ nhàng những cái xấu tạo nên trạng thái tâm hồn trẻ thanh thản, khoan khoái.
Là một giáo viên mầm non, tôi có thể kết luận rằng âm nhạc không những là nguồn sữa nuôi dưỡng thế giới tinh thần mà âm nhạc còn là ngọn gió tươi mát thổi lên tâm hồn trong sáng của tuổi thơ.
Xuất phát từ những đặc điểm trên mà tôi chọn đề tài :
bu “Một số biện pháp giáo dục âm nhạc cho trẻ 24 -36 tháng”
THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN
Thuận lợi:
Trường mầm non ở giữa trung tâm của quận, nhân dân quanh vùng có trình độ dân trí cao, phụ huynh đa số là cán bộ, công nhân viên chức nhà nước, tầng lớp trí thức cũng chiếm phần lớn vì vậy họ rất quan tâm đến việc chăm sóc giáo dục trẻ.
Giáo viên trong lớp có bề dày kinh nghiệm chăm sóc, giáo dục trẻ. Cô giáo có năng khiếu về âm nhạc, biết sử dụng thành thạo đàn và có năng khiếu sư phạm dạy trẻ.
Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm tới lớp vì lớp nhỏ tuổi nhất trường, trang bị đầu tư thêm về cơ sở vật chất tương đối tốt cho lớp.
Khó khăn:
Lớp có 56 trẻ, thì trẻ mới đến trường là 100%.
Trẻ đi học chưa có thói quen nề nếp, hay quấy khóc, không biết làm theo yêu cầu của cô.
Trẻ được gia đình quá chiều chuộng, thích làm gì thì làm, không thích đi học, nhút nhát, rụt rè, không thích hát, thích múa.
Đó là những khó khăn lớn mà tôi và bạn bè đồng nghiệp trong lớp phải vượt qua.
BIỆN PHÁP CHO TRẺ LÀM QUEN VỚI GIÁO DỤC ÂM NHẠC.
Để đạt được kết quả mong muốn trong các giờ dạy âm nhạc cho trẻ, trước hết giáo viên phải hiểu được đối tượng mà mình dạy.
Biện pháp 1: Nắm vững tâm lý trẻ:
Ở lứa tuổi 24 - 36 tháng, vốn từ của trẻ đang phát triển, trẻ chỉ thuộc được những bài hát ngắn lời là những vần thơ nhẹ nhàng, trong sáng được phổ nhạc. Nội dung của bài hát gần gũi với trẻ, tình cảm, trong sáng, nhí nhảnh, vui tươi.
Cô giáo phải biết chọn bài hát cho trẻ nghe, dạy trẻ hát và xếp theo từng chủ điểm, từng giai đoạn sao cho phù hợp với tâm lý của trẻ khi đến trường.
2 Biện pháp 2: Chuẩn bị đồ dùng và trang phục:
Với môn giáo dục âm nhạc là một môn nghệ thuật mà trẻ rất yêu thích nên đồ dùng cho giờ âm nhạc phải phong phú, đa dạng, phù hợp với nội dung của từng bài hát.
Ví dụ 1: Dạy trẻ hát bài "Con gà trống" là trọng tâm.
Cô chuẩn bị: tranh vẽ con gà trống thật đẹp có cái mào đỏ đứng trên đống rơm cao đang cất tiếng gáy rồi hỏi trẻ gà trống đội cái già trên đầu mà đẹp thế? Gà trống gáy như thế nào? và cô chuẩn bị thêm vài chiếc mũ múa có gắn hình con gà trống. Sau đó cô tiến hành dạy trẻ hát.
Nội dung kết hợp: Cô háy cho trẻ nghe bài hát "Gà gáy" dân ca Cống Khao.
GIÁO ÁN ÂM NHẠC
Chủ đề: Những con vật đáng yêu
Đề tài: - Nghe hát ( TT ): Gà gáy ( Dân ca Cống Khao )
- Dạy hát: Con gà trống
Lứa tuổi: 24 - 36 tháng
Số Lượng: 12 - 15 trẻ
Thời gian: 12- 15 phút
Giáo viên thực hiện: Trịnh Thị Tuyết Mai
I. Mục đích - Yêu cầu:
Kiến thức:
Trẻ nhớ tên bài hát Gà gáy ( Dân ca CốngKhao )
Trẻ hiểu và cảm nhận được làn điệu dân ca của các vùng miền
Trẻ nhớ tên bài hát Con gà trống
Kỹ năng
Trẻ nghe cô hát và cảm thụ được giai điệu của bài hát
Trẻ ngẫu hứng minh hoạ theo lời bài hát cùng với cô.
Trẻ hát đúng lời, đúng nhịp bài Con gà trống
Giáo dục
Trẻ yêu thích ca hát, yêu thích các làn điệu dân ca
Chuẩn bị
1. Đồ dùng của cô:
Đàn ocgan, đĩa CD
Trang phục dân tộc
Đồ dùng của trẻ
Phòng nhóm sạch sẽ, thoáng mát phù hợp với tiết học
Quần áo, đầu tóc trẻ gọn gàng
Sắc xô, phách tre...
Tiến hành
Hoạt động của cô
Hoạt động của trẻ
Ôn định tổ chức: Cô cùng trẻ chơi trò chơi " Lộn cầu vồng "sau đó cô hướng trẻ ngồi vào nghế
Nội dung chính
a. Nghe hát ( TT ): Gà gáy ( Dân ca CốngKhao ) Cô cho trẻ xem hình ảnh đồng bào dân tộc đi làm nương buổi sáng sớm, và hình ảnh chú gà trống cất tiếng gáy gọi mọi người thức dậy bắt đầu một ngày mới.
Cô hỏi trẻ:
Các con vừa xem những hình ảnh gì?
Buổi sáng chú gà trống làm gì?
Có một bài hát rất hay nói về chú gà trống cất tiếng gáy gọi mọi người thức dậy bắt đầu một ngày mới.Bây giờ cô sẽ hát cho các con nghe, sau đó các con hãy đoán xem đó là bài hát gì nhé!
Cô hát lần 1 kết hợp với đàn không minh hoạ
Cô hỏi trẻ: - Cô vừa hát bài hát gì?
-Để đến với làn điệu dân ca Cống Khao cô Nhung sẽ cho các con nghe giai điệu của bài hát "Gà gáy" của chú nhạc sỹ Huy Trân sáng tác nhé! ( Cô bật đàn cho trẻ nghe )
Cô hát lần 2: Cô hát kết hợp trang phục dân tộc và múa minh hoạ.
Cô hỏi trẻ:
+ Tên bài hát ?
+ Tên nhạc sỹ ?
+ Bài hát là dân ca dân tộc nào? ( nếu trẻ không trả lời được cô nói hộ trẻ và cho trẻ nhắc lại )
Lần 3: Cô và trẻ nghe cô ca sĩ hát, cô và trẻ nghe cảm thụ giai điệu của bài hát, khuyến khích trẻ ngẫu hứng cùng cô.
- Trẻ chơi cùng cô
Trẻ xem
Trẻ trả lời
Trẻ trả lời
Trẻ trả lời
Trẻ trả lời
Trẻ trả lời
Trẻ trả lời
Cô hỏi trẻ: Cô Mai và cô ca sĩ vừa hát cho các con
- Trẻ trả lời
nghe bài hát gì?
Các con có thích làm chú gà trống không?
- Trẻ trả lời
Cô cho cả lớp đứng tại chỗ chơi: Đập cách cất tiếng
gáy ( Cô quan sát trẻ chơi khuyến khích động viên
trẻ )
Cô nói với trẻ: Các chú gà trống có thích làm ca sĩ
không?
- Trẻ trả lời
Hôm nay cô cháu mình cùng hát bài hát " Con gà
trống" nhé!
- Cô bật đàn cho cả lớp hát 1 -> 2 lần
- Trẻ thực hiện
- Cô cho trẻ hát theo tốp, theo nhóm.
- Cuối cùng cô cho cả lớp hát lại .
3. Kết thúc:
Cô nhận xét tiết học, chuyển hoạt động khác.
Ví dụ 2: vẫn nội dung trên cô hát cho trẻ nghe là trọng tâm bài hát "Gà gáy". Nội dung kết hợp: cho trẻ vận động bài "Con gà trống".
Cô phải chuẩn bị váy áo dân tộc và chiếc gùi thật đẹp hợp với nội dung của bài hát. Sau đó là chọn nhạc cũng phải kết hợp với bài hát hợp với làn điệu của từng dân tộc và phần quan trọng nữa là học hỏi chị em đồng nghiệp nghĩ ra vài động tác múa minh hoạ hợp với bài hát.
Khi trẻ vận động theo nhạc bài "Con gà trống" cô cho trẻ đội mũ múa con gà trống để gây hứng thú cho trẻ.
Chuẩn bị cho giờ âm nhạc: Phòng học là nơi mà trẻ và cô được vận động thoải mái, hứng thú => cô phải trang trí sao cho trẻ ấn tượng là giờ học giáo dục âm nhac. Đàn và đài hoặc đầu video phải đặt ở nới thuận tiện cho cô và trẻ. Ghế ngồi phải để hợp lý để khi lấy ra và cất vào không bị ảnh hưởng và làm gián đoạn trong giờ học của trẻ.
Biện pháp 3: Hình thức gây hứng thú cho trẻ trong giờ giáo dục âm nhạc:
Xuất phát từ mục đích giáo dục âm nhạc cho trẻ trong độ tuổi nhà trẻ, mẫu giáo, cô giáo cần biết khơi dậy những biểu hiện về sở thích âm nhạc trên cơ sở những ẫn tượng và khái niệm âm nhạc mà trẻ đã tiếp thu được. Phát triển tính tích cực sáng tạo trong tất cả các dạng hoạt động âm nhạc vừa sức với trẻ.
+ Ví dụ: Thể hiện tính chất các hình tượng trong trò chơi âm nhạc như "Thỏ đi tắm nắng".
Cô gợi ý với trẻ những động tác minh hoạ giống chú thỏ rung tai, vươn vai, nhảy hai chân chụm, sau đó bật nhạc bài "Thỏ tắm nắng" và nói các chú thỏ con ơi đi tắm nắng đi, hôm nay trời nắng đẹp quá rồi. Cô hát và vận động gây hứng thí cho trẻ để trẻ làm theo cô.
+ Ví dụ: Giờ dạy hát "Con chim hót trên cành cây".
Cô nói: Các bạn ơi, hãy lắng nghe xem ngoài sân trường có tiếng gì hót vui thế nhỉ (Cô treo lồng chim ở gần cửa sổ) à! Tiếng chim hót đấy. Các bạn thấy chú chim hót có hay không? Chim hót vang chào đón chúng mình đấy => Chúng mình sẽ cùng nhau cất cao tiếng hát để thi với bạn chim nhé. Đó là bạn chim khuyên, còn chúng mình hãy làm những chú chim hoạ mi và chim sơn ca. Nào! các chú chim hãy cùng cất tiếng hát với cô nhé. => Cô đàn và hát cùng trẻ.
+ Ví dụ: Giờ nghe hát: "Trống cơm" đân ca đồng bằng Bắc Bộ. Cô bật băng một đoạn của bài hát và múa minh hoạ một vài động tác hướng sự chú ý của trẻ rồi hỏi trẻ: Cô đang làm gì đây? Các bạn thấy cô mặc có đẹp không? Sau đó cô tiếp tục hát và minh hoạ. => Cô vừa múa vừa nhìn trẻ giao lưu với trẻ và khuyến khích trẻ bằng ánh mắt. Trẻ trải qua sự ngạc nhiên thích thú, đôi khi yên lặng ngẫm nghĩ rồi vui vẻ sôi động ngẫu hứng theo cô.
Hoặc giờ biểu diễn: Cô bật cho trẻ xem băng hình rồi hỏi trẻ:
Các con xem bạn biểu diễn có giỏi không?
Bây giờ cô và các con sẽ cùng nhau biểu diễn các bài hát giống các bạn nhé. Hình thức nữa là cô dùng các loại mũ múa, nơ hoa rồi nói: các bạn có thích cô đội mũ, cài nơ đẹp làm văn công để múa hát chào đón mùa xuân không nào?
Khi dạy trẻ làm quen với giáo dục âm nhạc không nên gò bó áp đặt trẻ phải theo khuôn phép mẫu mà phải cho trẻ làm quen với nội dung xúc cảm của âm nhạc với ngôn ngữ đặc biệt sinh động và đặc sắc của âm nhạc, gợi cho trẻ ngẫu hứng theo giai điệu của bài hát, thích hát và hoạt động tích cực, sáng tạo.
Bước 4: Tiến hành dạy trẻ âm nhạc theo hình thức đổi mới:
Trước hết tôi phải hiểu mục đích của giáo dục âm nhạc ở trường mầm non là đưa âm nhạc đến với đời sống trẻ thơ, đặt cơ sở ban đầu cho việc giáo dục văn hoá âm nhạc, góp phần giáo dục thẩm mỹ, đạo đức, đẩy mạnh sự phát triển trí tuệ, thể chất cho trẻ.
Nội dung dạy âm nhạc cho trẻ tôi còn phải biết cách lồng ghép tích hợp các chuyên đề khác cho giờ giáo dục âm nhạc được sinh động và có kết quả hơn. Cô cần soạn nội dung cho phù hợp với chủ điểm, với giai đoạn kể cả bài hát trong chương trình và ngoài chương trình để phù hợp với chủ điểm, nội dung và phải đảm bảo nguyên tắc giáo dục âm nhạc:
Đảm bảo mối quan hệ giữa hoạt động thẩm mỹ âm nhạc với đời sống xung quanh, với thời đại.
Đảm bảo tính chất đặc sắc của nghệ thuật âm nhạc.
Biện pháp 5: Phương pháp dạy trẻ âm nhạc trong và ngoài chương trình ở mọi lúc, mọi nơi.
Việc dạy trẻ âm nhạc không chỉ dừng lại ở trên tiết học mà tôi còn tận dụng dạy trẻ ở mọi lúc, mọi nơi. Khi đón trẻ, trả trẻ và cả khi chăm sóc trẻ, kể cả những lúc ra sân chơi, cô dạy trẻ biết yêu quý thiên nhiên, bảo vệ cây trồng, tôi đều chọn được những bài hát và lồng giáo dục lễ giáo một cách nhẹ nhàng, trẻ rất thích hát và vận động nhịp nhàng theo lời bài hát, hiểu được nội dung của bài hát.
IV KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC.
Qua thời gian dạy dỗ trẻ theo hình thức đổi mới, tôi cùng chị em đồng nghiệp tìm tòi, vận dụng những bài hát trong và cả ngoài chương trình các bài hát dân ca từng vùng, miền có nội dung tình cảm trong sáng, gần gũi với trẻ hàng ngày để hát cho trẻ nghe và dạy trẻ hát. Từ một lớp trẻ mới đi học, chưa có nền nếp trong mọi hoạt động và nhận thức về âm nhạc chưa đồng đều, trẻ còn rụt rè, nhút nhát, nói chưa đủ câu. Đến nay trẻ đã mạnh dạn, hồn nhiên vui vẻ, thích đi học, thích múa hát, hát trọn bài, biết minh hoạ điệu bộ theo lời bài hát và còn hiểu được nội dung của bài hát.
Ngoài việc dạy trẻ âm nhạc ở trên lớp, tôi còn kết hợp với phụ huynh dạy trẻ các bài hát ở nhà. Cùng thống nhất nội dung dạy nên trẻ không những phát triển năng khiếu âm nhạc mà ngôn ngữ của trẻ cũng phát triển rất tốt.
Bản thân tôi là một giáo viên rất yêu nghề, mến trẻ nên tôi luôn luôn học hỏi, tìm tòi, sáng tạo thêm về các phương pháp, biện pháp và thử thuật lên lớp để các giờ giáo dục âm nhạc thêm phong phú, sinh động hấp dẫn trẻ hơn.
Nên kết quả cuối năm lớp tôi đạt được tương đối tốt.
Lớp có 52 trẻ đi học thường xuyên.
51 trẻ biết hát và thuộc bài hát: 98,2%
1 trẻ chưa hát trọn vẹn bài hát vì trẻ chậm nói nên chỉ hát được cuối câu: 1,8%.
Trẻ hiểu được nội dung bài hát và vận động theo lời bài hát. 46 trẻ gần 88,4%
6 trẻ vì non tháng và yếu nên vận động theo nhạc kém hơn các bạn:
11,6%
V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Để đạt được những kết quả trên tôi đã trải qua nhiều khó khăn vất vả và cuối cùng tôi cũng đã tìm ra cho mình những kinh nghiệm dưới đây
Giáo dục âm nhạc là một môn nghệ thuật mà trẻ yêu thích nhất
Phải nắm vững tâm lý trẻ để chọn lọc những bài hát cho phù hợp với trẻ
Biết tận dụng các bài hát trong và ngoài chương trình có nội dung mang tính chất giáo dục và có tính nghệ thuật cao để dạy trẻ ở mọi lục mọi nơi.
Cô giáo phải có giọng nói truyền cảm, nhẹ nhàng. Nhất là phải có năng khiếu âm nhạc rất thuận lợi cho việc dạy trẻ hát và hát cho trẻ nghe.
Giáo dục âm nhạc là một quá trình lâu dài đối với trẻ, không thể nóng vội, gò bó, áp đặt mà phải nhẹ nhàng, kiên trì đối với trẻ.
Trên đây là những thành công và những bài học kinh nghiệm của bản thân mà tôi đã rút ra qua quá trình dạy trẻ lâu năm, mong các bạn đổng nghiệp và các cấp lãnh đạo tham khảo góp ý thêm cho tôi để bản kinh nghiệm của tôi được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội ngày 4 tháng 4 năm 2011
Người viết
Trịnh Thị Tuyết Mai