Sáng kiến kinh nghiệm Lỗi chính tả của học sinh Lớp 1B trường tiểu học Lê Quý Đôn, Cư Jút-Đắk Nông

 Mục lục
 Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
2. Lịch sử vấn đề.
3. Đối tượng, nhiệm vụ và phương pháp nghiên cứu.
3.1. Đối tượng nghiên cứu.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
3.3. Phương pháp nghiên cứu
 Nội dung 
1. Giới thiệu về trường tiểu học Lê Quý Đôn .
2. Số liệu thống kê
3. Lỗi chính tả của học sinh.
3.1. Lỗi chính tả do viết sai với phát âm chuẩn.
3.2. Lỗi do sai do quy tắc chính tả hiện hành. 
3.3. Lỗi do ảnh hưởng của phát âm địa phương
4. Một số biện pháp khắc phục lỗi cho học sinh.
4.1. Giáo viên cần luyện đọc, phát âm đúng chuẩn
4.2. Cần chú ý nhắc nhở học sinh phân biệt chữ thường và chữ viết in.
4.3. Hạn chế lỗi viết sai phụ âm đầu.
4.4. Khắc phục lỗi phát âm địa phương cho học sinh.
5. Một số kiến nghị.
 Kết luận.
Tài liệu tham khảo
 Mở đầu Người ta thương nói “măng non dễ uốn” bởi vậy các em học sinh lớp 1 mới bắt đầu 
làm quen với việc học tập và rèn luyện chữ viết. Nếu chúng ta hình thành cho các em 
thói quen rèn luyện chữ viết ngay từ đầu thì sau này việc học tập và rèn luyện chữ 
viết của các em trở thành thói quen và kĩ năng, lúc đo sẽ tạo thuận lợi rất tôt cho việc 
học tập và giảng dạy phân môn tiếng Việt của thầy và trò.
 Vì lẽ đó tôi muốn qua đề tài “lỗi chính tả của học sinh lớp 1B trường tiểu học 
Lê Quý Đôn, Cư Jút –Đắk Nông” đúc rút những kinh nghiệm suy nghĩ của bản thân 
trong dạy phân môn chính tả lớp 1 để có dịp nhìn nhận lại quá trình dạy học của 
mình, từ đó sẽ tiếp tục hoàn thành tốt hơn những nhiệm vụ được giao trong những 
năm học tiếp theo. 
2. lịch sử vấn đề
 Tiếng Việt hình thành và phát triển năng lực chính tả cho học sinh ở trường 
tiểu học thực hiện trong các hình thức dạy cái đúng và sửa chữa khắc phục cái sai. 
Học sinh được rèn kĩ năng viết qua các hình thức: Tập chép, nghe – viết, nhớ - viết.
Trường tiểu học Lê Quý Đôn của chúng tôi trong những năm qua đã đầu tư khá nhiều 
cho việc dạy chính tả cho học sinh như tổ chức các chuyên đề, các cuộc thi viết về đề 
tài nghiên cứuLà một giáo viên có kinh nghiệm, tôi đã tích cực tham gia với khá 
nhiều đề xuất, giải pháp cụ thể. Vì thế có thể xem các nội dung được nêu trong đề tài 
này la kết quả của một quá trình làm việc nghiêm túc của tập thể giáo viên trường 
tiểu học Lê Quý Đôn nói chung và bản thân tôi nói riêng.
3. Đối tượng, nhiệm vụ và phương pháp nghiên cứu
 3.1 đối tượng nghiên cứu
 Đối tượng mag chúng tôi chọn nghiên cứu là lỗi chính tả của học sinh lớp 1B 
trường tiểu học Lê Quý Đôn, huyện Cư Jút, tỉnh Đăk Nông (năm học 2011- 2012)
 3.2 Nhiệm vụ
 Đề tài này thực hiện hai nhiệm vụ chủ yếu:
 - Phát hiện và chỉ ra những lỗi mang tính phổ biến của học sinh (thuộc địa phương 
giảng dạy), tìm ra nguyên nhân của những lỗi đó. 
 - Nêu một số hướng khắc phục đã và đang áp dụng trong việc giảng dạy và bước 
đầu có hiệu quả, đồng thời đưa ra các đề xuất.
 3.3 phương pháp nghiên cứu
 Để giải quyết nhiệm vụ đặt ra, Tôi sử dụng một số phương pháp cơ bản sau: - Thứ nhất: Sự ảnh hưởng của ngôn ngữ địa phương quá lớn trong một lớp học, 
đưa đến nhiều lỗi sai khác nhau khi học sinh viết chính tả.
- Thứ hai: Học sinh dân tộc Êđê học tiếng Việt khó khăn hơn rất nhiều so với học 
sinh các dân tộc khác (từ phát âm, diễn đạt, đến chữ viết,). Nguyên nhân một phần 
do ở gia đình hầu như người Êđê không dùng ngôn ngữ toàn dân mà họ giao tiếp 
bằng thứ tiếng của dân tộc mình. Học sinh chỉ học tiếng Việt ở trên trường học hoặc 
giao tiếp ngoài xã hội. Vì thế việc các em đọc không có thanh điệu, viết không có 
dấu là chuyện bình thường và rất khó sửa.
 - Thứ ba: Giáo viên cũng đến đây từ nhiều miền quê khác nhau, ngay từ giọng nói 
giữa thầy và trò cũng có những khoảng cách nhất định, có khi giáo viên giảng mà học 
sinh vẫn không nghe. Mặc dù mỗi giáo viên đều cố gắng khắc phục, hạn chế âm sắc 
địa phương (nhất là tiếng Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Nam, Bình Định) nhưng khó 
đạt đến trình độ chuẩn mực. Điều này cũng là một trở ngại rất lớn tác động vào chất 
lượng viết chính tả của học sinh, nhất là khi đọc – viết.
 Tất cả những trở ngại trên đã tác động trực tiếp vào quá trinh viết chính tả của học 
sinh mà qua khảo sát tôi đã thu được.
 2. Số liệu thống kê
 Thống kê kết quả kháo sát tôi có số liệu như sau:
 Tổng số bài khảo sát: 480 bài.
 Số bài phạm lỗi: 424 bài (chiếm tỉ lệ 88,33%)
 Số bài không phạm lỗi: 56 bài (chiếm tỉ lệ 11,66 %)
 Thống kê theo từng loại cụ thể như sau:
 Tên bài Tổng Số bài Số bài Số Số Tần 
T/T số bài không phạm tiếng tiếng số 
 bị lỗi trong bị viết xuất 
 phạm bài sai hiện
 lỗi
 1 Trường em 24 1 23 26 4 38
 2 Tặng cháu 24 2 22 28 5 41
 3 Bàn tay mẹ 24 1 23 35 7 45
 4 Cái Bống 24 3 21 28 5 49 cạnh tính thống nhất cũng có những nét dị biệt khá rõ ràng trong cách phát âm, 
dùng từ giữa các vùng, miền mà theo như các nhà nghiên cứu đã chia tách nó ra 
thành ba kiểu: Phương ngữ Bắc Bộ, phương ngữ Trung Bộ, phương ngữ Nam Bộ.
 Như vậy mỗi vùng phương ngữ có những biến thế tiếng Việt khác nhau và 
đương nhiên nó phần khác so với phát âm chuẩn của ngôn ngữ toàn dân. Điều đó có 
ảnh hưởng rất lớn đến việc viết sai chính tả của học sinh.
 Nguyên nhân dẫn đến lỗi này là do ảnh hưởng của việc “nói sao viết vậy” . Vì 
giọng nói, cách phát âm của một số địa phương lệch so với hệ thống ngữ âm chuẩn 
nên cùng một tiếng có nhiều sự phát âm khác nhau như: Nội/ lội; anh/ eng; đạp/ 
độp
 Ta có thể chia ra các loại viết sai với lần xuất hiện trên tần số và tỉ lệ theo 
bảng thống kê sau:
 Các lỗi sai Tổng số bài Tần số xuất hiện Tỉ lệ
Sai cả tiếng 81 156 17,9%
Sai phụ âm đầu 152 315 31,7%
Sai vần 146 217 30,4%
Sai thanh điệu 40 69 8,33%
 a) Lỗi sai cả tiếng
 Nguyên nhân của lỗi sai này là do học sinh không chú ý nghe giáo viên đọc, 
không nhớ chữ cần viết dẫn đến việc viết theo suy luận hoặc nhớ nhầm.
 Lỗi này rất phố biến đối với học sinh lớp 1 vì các em mới bắt đầu làm quen với 
môn học này nên mọi cái đang còn bỡ ngỡ, các em chưa hình thành được thói quen 
và kĩ năng nghe- viết chỉnh tả nên phạm lỗi này rất nhiều.
 b) Lỗi sai phụ âm đầu
 Đây là trường hợp sai nhiều nhất mà chủ yếu là do ảnh hưởng của tiếng địa 
phương, từ phát âm sai chuẩn dẫn đến viết sai phụ âm đầu, trong đó sai nhiều ở các 
phụ âm: l/ n, tr/ ch, x/ s, gi/ d
 Lỗi này có thể thống kê theo bài như sau:
 Trường em
 Trường/ chường, giáo/ dáo. Bác đưa thư
 Trao/ chao, rồi/ dồi, quýnh/ kính
 Loài cá thông minh
 Dạy/ giạy, sống/xống.
 Òóo
 Tre/ che, nảy/ lảy
 c) Lỗi về phần vần:
 Học sinh hay viết lẫn lộn giữa vần mang nguyên âm đôi như iê và ê, uô và u, 
ươ và ư, oa và ao, oe và eo ương và ươn,
 Hoặc viết sai các vần chứa các cặp phụ âm cuối như: n/ ng/ ngh, t/ c, ch/ nh
thống kê theo bài như sau:
 Trường em
 Hai/ hay, bạn/ bạng, thiết/ thiếc.
 Tặng cháu
 Tặng/ tặn, yêu/ iêu, chút/ chúc.
 Bàn tay mẹ
 Nhất/ nhấc, hằng/ hàng, biết/ biếc, giặt/ giặc.
 Cái Bống
 Bang/ ban, khéo/khóe.
 Nhà bà ngoại
 Thoáng/ tháng, khắp/ khắc.
 Câu đố
 Suốt/ suốc, vườn/ vường.
 Ngôi nhà
 Ngôi/ ngô, mạc/ mạp.
 Quà của bố
 Thương/ thươn, chúc/ chút.
 Mời vào
 Tai/ tay, gạc/ gạt.
 Chuyện ở lớp
 Vuốt/ vuốc
 Mèo con đi học Mèo con đi học
 Kiếm/ kiểm, chữa/ chứa..
 Ngưỡng cửa
 Đã/ đá
 Kể cho bé nghe
 ĩ/í 
 Hồ Gươm
 Dẫn/ dấn, rễ/ rế.
 Cây bàng
 Kẽ/ ké.
 Bác đưa thư
 Nhễ/ nhế.
 Loài cá thông minh
 Dẫn/dấn
 4. Một số biện pháp khắc phục lỗi chính tả cho học sinh.
 Từ sự phân tích trên chúng ta có thể tổng hợp lại các nguyên nhân phạm lỗi 
của học sinh như sau:
- Thứ nhất: Phát âm sai so với chuẩn của ngôn ngữ toàn dân đưa đến việc sai lỗi 
chính tả do “nói sao viết vậy”
 - Thứ hai: Học sinh chưa nắm vững hoặc quên một số quy tắc chính tả hiện hành 
(lẫn lộn chữ viết in và chũ viết thường, giữa các phụ âm, giữa các vần mang nguyên 
âm đôi,)
 - Thứ ba: Do một số học sinh có thói quen cấu thả, không chú tâm đến bài viết.
 - Thứ tư: do giọng đọc của một số giáo viên chưa chuẩn ,ảnh hưởng của tiếng địa 
phương nên dẫn đến học sinh nghe không rõ, nhầm lẫn, nhất là giữa các thanh điệu.
 Với bốn nguyên nhân chủ yếu trên, theo tôi nguyên nhân thứ ba là dễ khắc 
phục hơn cả bởi nó phụ thuộc vào ý thức học tập của học sinh. Do đặc trưng lứa 
tuổi, tâm lý ở đối tượng học sinh này nếu được giáo viên chú trọng hướng dẫn, rèn 
cho các em có được thói quen tốt, cẩn thận, tập trung trong quá trình học tập thì sẽ 
thành công. 
 Ba nguyên nhân còn lại đòi hỏi phải có một quá trình lâu dài, thường xuyên, 
liên tục và phải đươc thực hiện ngay từ những bài đầu của lớp 1. đến một số học sinh do có giọng nói khác với các bạn bè trong lớp, bị trêu chọc trở 
nên mặc cảm, rụt rè ít giao tiếp, không giảm phát biểu, ngại nói, ngại đọc,cũng từ 
đó giáo viên ít gọi đọc bài, ít cho tham gia phát biểu và cơ hội sửa chữa lỗi phát âm 
lại càng ít hơn. Để khắc phục điều này, khi trong lớp có học sinh như vậy chúng ta 
cần dành cho các em sự quan tâm riêng, tăng cường cho các em cơ cơ hội nói năng, 
hoạt động trước tập thể để uốn nắn, sửa chữa dần. Đồng thời ta cũng phải chú ý 
hướng dẫn học sinh trong lớp biết giữ phép lịch sự, tôn trọng bạn mình, không nhịa 
theo giọng nói của bạn. Ở một số tiếng hay bị sai trong phát âm nên cho học sinh 
luyện đi luyện lại nhiều lần và có sự so sánh với những tiếng có liên quan, nói- đọc 
gần giống nhau để biệt phân biệt, rút ra quy tắc.
 5. Một số kiến nghị.
 Từ việc điều tra, đánh giá các lỗi chính tả của học sinh ở lớp 1B và dựa vào 
mục đích, yêu cầu nội dung phương pháp dạy học chính tả cho học sinh tiểu học nói 
chung và học sinh lớp 1 nói riêng tôi xin phép nêu ra một số kiến nghị sau:
 a) Đối với giáo viên dạy lớp 1: Trước hết cần thực hiện nghiêm túc các biện pháp 
 khi hướng dẫn học sinh viết chính tả:
 - Đối với loại bài chính tả tập chép nên cho học sinh luyện đọc nhiều lần để các em 
nhớ từ, câu để viết đúng, tránh phải nhìn từng chữ, từng nét để viết.
 - Với bài chính tả nghe viết: Giáo viên cần đọc rõ ràng, phát âm chính xác tốc độ 
vừa phải theo yêu cầu của bộ giáo dục (20 chữ/15 phút). Muốn đọc đúng theo tốc độ 
này giáo viên cần phải luyện thử trước qua việc kết hợp luyện đọc và viết. Từ đó 
cũng phát hiện ra những chữ học sinh hay viết sai, viết nhầm để lưu ý các em viết 
đúng.
 - Cần vận dụng tích hợp các biện pháp và phương pháp dạy chính tả như: Thường 
xuyên ôn lại về cấu tạo âm tiết, các phụ âm, vần đã học để giúp học sinh viết đúng 
chính tả. Với học sinh yếu kém, cần thường xuyên theo dõi, động viên giúp các em 
viết từ dễ đến khó, từ ít đến nhiều. Nếu cần thiết, giáo viên có thể cho những học sinh 
này xem lại bài chỉnh tả trước khi viết để các em ghi nhớ. Cùng với việc rèn luyện ta 
cần củng cố, tạo sự tự tin, niềm hứng thú cho các em, tránh sự mặc cảm, chán nản; 
khuyến khích, khen ngợi kịp thời khi các em co biểu hiện tiến bộ.