Một số phương pháp dạy và học môn Mĩ thuật ở Tiểu học

ích và tổng hợp lý thuyết (Nghiên cứu qua các văn bản, chương trình, giáo trình, tài liệu sách báo về phương pháp dạy học môn Mĩ thuật.)
Với đề tài này tôi chọn nghiên cứu hy vọng được đóng góp một phần nhỏ bé của mình vào việc dạy và học môn Mĩ thuật ở trường Tiểu học đạt kết quả cao. Mặt khác sẽ là cơ sở cho các đồng nghiệp của tôi ở trong huyện, tỉnh vận dụng vào từng bài để nâng cao chất lượng bộ môn Mĩ thuật.
* Tôi nhận thấy ở đề tài này có những điểm mới sau:
	+ Về phía giáo viên vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học, lời nói cử chỉ có phần mềm dẻo hơn, hoạt động của giáo viên trên lớp ít (chủ yếu là giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động) mà đem lại hiệu quả cao.
	+ Về phía học sinh các em biết tự khám phá những điều mới lạ trong bài học, theo cách nghĩ và cách hiểu của mình một cách độc lập tích cực, biết cảm nhận được những cái hay, cái đẹp từ những bài học cụ thể mà các em được học, được làm quen.
 2. Mục tiêu của đề tài
 - Nâng cao hiệu quả việc học môn Mĩ thuật ở tiểu học.
 - Tích cực đổi mới phương pháp dạy- học môn Mĩ thuật ở tiểu học.
 - Tuyên truyền các biện pháp giáo dục tính sáng tạo của học sinh.
 - phát huy hiệu quả việc nhận xét đánh giá kết quả học tập của học sinh.
3. Đối tượng nghiên cứu :
Học sinh từ khối 2 đến khối 5 của Trường Tiểu học Đỗ Động .
4.Đối tượng khảo sát
Sáng kiến được thực hiện trong tất cả các giờ Mĩ thuật với 7 lớp học từ khối 2 đến khối 5 của Trường Tiểu học Đỗ Động .
5.Thời gian thực hiện
Ứng dụng: Từ tháng 10/ 2014 đến tháng 4/ 2015
Nghiệm thu: tháng 4 năm 2015
B. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1. Đặc điểm tình hình thực tế khi chưa thực hiện đề tài
 - Môn Mĩ thuật là môn học nghệ thuật, thu hút rất nhiều học sinh.
 - Cho đến nay các trường đã có giáo viên dạy Mĩ thuật, phong trào học Mĩ thuật ngày càng một sôi nổi, hầu hết các em học sinh hào hứng với môn học và môn học đã được chú ý. Tất cả mọi người đã hiểu được đây là một môn học nghệ thuật sáng tạo, vì vậy không ít giáo viên và học sinh, các bậc phụ huynh luôn coi trọng và đầu tư cho môn học. Qua đó các em thấy rằng Mĩ thuật là môn học bổ ích, lý thú và tươi vui, có tính giáo dục đạo đức, thẩm mĩ cao và là môn học bổ trợ tích cực cho các môn học khác. Vì thế các em đón nhận tiết học một cách nhiệt tình và hào hứng.
- Tài liệu, phương tiện, đồ dùng trực quan, ...
- Bộ đồ dùng dạy học các phân môn Mĩ thuật từ lớp 1 đến lớp 5 sách tham khảo, một số tranh ảnh có liên quan đến bài học, ...
- Bên cạnh những thuận lợi như trên thì dạy và học môm Mĩ thuật vẫn còn gặp phải một số khó khăn như:
 Do quan niệm của một số bậc cha,mẹ học sinh thiếu sự quan tâm học tập cho học sinh, còn chưa coi trọng môn học Mĩ thuật là môn học phụ.... Điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng học tập của học sinh gây cho học sinh cảm giác chán nản, không tự tin khi học bài. Trên thực tế điều tra tôi còn thấy có giáo viên giảng dạy bộ môn về phương pháp sư phạm còn hạn chế, lời nói còn chưa hấp dẫn, lôi cuốn học sinh, trình bày bảng còn vụng về, lúng túng không khoa học,... dẫn đến học sinh không lắng nghe, không tập trung tìm hiểu bài còn mơ hồ, không nắm được mục tiêu của bài học. Điều đó khiến cho các em không thích thú với bài học, thể hiện tác phẩm của mình qua loa, đại khái, vì thế không thấy được cái hay, cái đẹp và vận dụng vào cuộc sống hàng ngày.
 - Bên cạnh đó còn một số học sinh tỏ thái độ thờ ơ với môn học cho rằng môn học phụ, vì thực tế đời sống dân trí chưa cao, hầu hết là cha mẹ thì đều là thuần nông nên điều kiện để cha,mẹ học sinh tập trung đầu tư cho học tập của các em còn hạn chế, điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến tinh thần học tập của các em.
 - Ngoài ra điều kiện nhà trường còn thiếu thốn như : chưa đầu tư về công nghệ thông tin, phòng học chức năng, vật mẫu cho giáo viên và học sinh, phương tiện, đồ dùng trực quan, ... vì thế ảnh hưởng lớn đến kết quả học tập và giảng dạy của giáo viên và học sinh. Vì vậy, là một giáo viên luôn tâm huyết với nghề tôi luôn tự học hỏi, tìm tòi, cố gắng nỗ lực hết mình để làm sao mang lại hiệu quả tốt nhất cho các em khi học bộ môn Mĩ thuật. 
2.Tình trạng thực tế khi chưa thực hiện đề tài: 
 Trong những năm học vừa qua, tôi được phân công giảng dạy môn Mĩ thuật tại trường Tiểu học Đỗ Động , tôi thấy hầu hết các em đều thích học vẽ, các em học tập với tinh thần hăng say, cảm nhận được cái hay, cái đẹp được thể hiện từ nội dung và hình thức mỗi khi các em vẽ một bức tranh. Bên cạnh đó còn một số học sinh nhút nhát, rụt rè chưa mạnh dạn nói lên những suy nghĩ của mình, một số em còn chán nản không thích học vẽ. Tất cả những vấn đề trên rất đáng lo ngại, ảnh hưởng lớn đến việc học Mĩ thuật của học sinh cho nên tôi đã tiến hành điều tra một số lớp năm học 2014 - 2015, xem có bao nhiêu em thích học vẽ và không thích học vẽ để từ đó tìm ra biện pháp khắc phục và kết quả như sau:
*Kết quả đầu năm học 2014 - 2015
(khi chưa áp dụng)
Khối lớp
Tổng số 
học sinh
Thích học vẽ
Không thích học vẽ
SL
%
SL
%
2
77 hs
60 hs
78 %
17 hs
22 %
3
70hs 
62 hs
88,5 %
8 hs
11,5 %
4
72 hs
63 hs
87,5 %
9 hs
12,5 %
5
61 hs
55 hs
90 %
6 hs
10 %
3. Những biện pháp thực hiện. 
 Từ thực tế giảng dạy ở giai đoạn đầu, phần đông học sinh yêu thích môn học. Bên cạnh đó có một số em rất thờ ơ, thậm chí chán nản mỗi khi đến giờ học, điều này khiến cho tiết học trở nên nặng nề, không hứng thú. Vì vậy việc khắc phục tâm lý cho học sinh quả là khó khăn và hết sức cần thiết. Dựa vào tâm lý của học sinh là thích khen ngợi, động viên và hay tò mò nên trước thời gian thực hành, tôi giới thiệu cho các em một số tác phẩm vẽ tiêu biểu của những hoạ sĩ nhí trong trường bạn để các em xem và tự học tập theo cách vẽ, cách thể hiện tranh. Phân tích cho các em thấy được cái hay, cái đẹp được thể hiện qua các bức tranh đó, động viên các em ai cũng có thể vẽ đẹp. Vì thế sự căng thẳng và chán nản trong mỗi giờ học được giảm bớt đi, các em đã có hứng thú hơn với các tiết học. Sau đó trong những bài học vẽ tranh tôi khuyến khích các em vẽ nhiều và vẽ đẹp cho học sinh tự nhận xét, tự đánh giá tác phẩm của bạn có đẹp hay không đẹp và vì sao? Như vậy tôi đã hướng dẫn cho các em biết tự nhận xét, đánh giá được bài vẽ của bạn và mình.
	Môn học Mĩ thuật không chỉ đòi hỏi các em vẽ phải có tính sáng tạo, vẽ đẹp mà các bài tập thực hành còn đòi hỏi các em có sự cảm nhận giá trị nghệ thuật, nắm được mục tiêu giáo dục ở trong mỗi bài học. Vì thế trong quá trình giảng dạy tôi đều phải lựa chọn các phương pháp sao cho phù hợp.
Với bài tập nặn con vật hay thực hành Mĩ thuật tôi áp dụng các biện pháp sau:
a.Biện pháp thứ nhất:
Biện pháp thứ nhất hoạt động nhóm:
Ví dụ: Ø TIẾT 1 : Mĩ thuật lớp 5 
Bài 5: Tập nặn tạo dáng
NẶN CON VẬT QUEN THUỘC
* Mục tiêu :
- Kiến thức:	 Học sinh hiểu hình dáng, đặc điểm của con vật trong các hoạt động. 
- Kĩ năng: Học sinh biết cách nặn con vật và nặn được con vật theo ý thích. 
 ( Học sinh khá giỏi : tạo hình dáng cân đối, gần giống con vật mẫu )
- Thái độ: Học sinh có ý chăm sóc, bảo vệ các con vật 
* Chuẩn bị :
- Giáo viên 
+ Sách giáo khoa, sách giáo viên
+ Sưu tầm tranh ảnh về các con vật quen thuộc	
+ Bài nặn con vật của học sinh lớp trước
+ Đất nặn và đồ dùng cần thiết để nặn 
- Học sinh 
+ Sách giáo khoa
+ Sưu tầm tranh ảnh về các con vật 
+ Bài nặn con vật của các bạn lớp trước ( nếu có ) 
+ Đất nặn và đồ dùng cần thiết để nặn hoặc đồ dùng để vẽ hay xé dán ( nếu không có điều kiện thực hành bài nặn ) 
Với bài tập nặn con vật nêu trên tôi áp dụng:
Tổ chức cho học sinh hoạt động theo nhóm 4,sắp xếp học sinh khá giỏi cùng nhóm với học sinh chưa giỏi các nhóm cùng hoạt động nhằm giúp các học tập lẫn nhau.Bằng những biện pháp như vậy tôi thấy học sinh trường tôi có rất nhiều tiến bộ trong học tập môn Mĩ thuật cả về tâm lý và năng lực. Khi các em có niềm say mê nghệ thuật thì việc truyền thụ kỹ thuật sẽ thuận lợi hơn, giờ học sổi nổi hơn, điều đó thúc đẩy khả năng sáng tạo của các em, lôi cuốn các em vào môn học và học tốt bộ môn học khác.Mặt khác giúp các em tự kiểm tra đồ dùng học tập của bạn mình đồng thời giúp bạn trong việc chuẩn bị đồ dùng học tập.
b.Biện pháp thứ hai:
Nâng cao tính chủ động sáng tạo trong giờ học
- Môn Mĩ thuật là môn dành thời gian chủ yếu để học sinh thực hành, do vậy giáo viên cần thiết kế bài dạy như một kế hoạch tổ chức các hoạt động, để học sinh chủ động, tích cực tham gia và phát huy hết khả năng và năng lực của mình ở mỗi giờ học,giúp học sinhđưa ra những tác phẩm hay, những sáng kiến bất ngờ, dưới sự hướng dẫn,gợi ý của giáo viên. 
*Ví dụ:bài tập nặn tạo dáng con vật học sinh có thể tạo ra những dáng con vật rất ngộ nghĩnh đồng thời cac em có thể nặn thêm hình ảnh phụ và sắp xếp thành đề tài.
 - Trong mỗi tiết học, giáo viên cần lựa chọn và phối hợp các phương pháp dạy học để luôn luôn tạo được không khí học tập vui vẻ, nhẹ nhàng, hấp dẫn, lôi cuốn học sinh, tránh giờ học tẻ nhạt, khô cứng.
c. Biện pháp thứ ba:
Phân bố thời gian trong mỗi giờ học
 - Về phân bố thời gian của tiết học, giáo viên cần lưu ý bố trí thời gian hướng dẫn bài và thời gian thực hành của học sinh sao cho hợp lí (phần hướng dẫn của giáo viên chỉ nên từ 10 đến 14 phút, phần thực hành từ 16 đến 20 phút, phần đánh giá từ 4 đến 5 phút ).
 - Tuỳ theo nội dung của từng bài, giáo viên điều chỉnh thời gian thực hành của học sinh cho phù hợp, không thực hiện máy móc cho tất cả các bài.
* Ví dụ:Ø TIẾT 2 : Mĩ thuật lớp 4
Bài 21: Vẽ trang trí
TRANG TRÍ HÌNH TRÒN
* Mục tiêu:
- Kiến thức:	 Học sinh hiểu cách trang trí hình tròn
- Kĩ năng: Học sinh biết cách trang trí hình tròn và trang trí được hình tròn đơn giản ( Học sinh khá giỏi : Chọn và sắp xếp hoạ tiết cân đối phù hợp với hình tròn, vẽ màu đều, rõ hình chính, phụ )
- Thái độ: Học sinh có ý thức làm đẹp trong học tập và cuộc sống	
* Chuẩn bị:
- Giáo viên 
+ Sách giáo khoa, sách giáo viên 
+ Một số đồ vật được trang trí hình tròn 
+ Hình gợi ý cách trang trí h ình tròn ở bộ đồ dùng dạy học 
+ Một số bài vẽ trang trí hình tròn của học sinh các lớp trước.
- Học sinh 
+ Sách giáo khoa
+ Giấy vẽ hoặc vở tập vẽ
+ Bút chì, tẩy, compa, thước kẻ, màu vẽ
+ Sưu tầm một số bài trang trí hình tròn. 
 Ở bài học này tôi sẽ sắp xếp thời gian để học sinh có thời gian thực hành nhiều hơn so với các bài có mục tiêu nhẹ nhàng hơn. 
 Trong quá trình thực hiện các tiết dạy, giáo viên cần lưu ý giúp học sinh hiểu biết cái đẹp, cảm nhận cái đẹp làm trọng tâm, không nên đi sâu vào việc rèn luyện kĩ năng vẽ.
d. Biện pháp thứ tư:
Nhận xét, đánh giá
 - Tất cả các bài thực hành của học sinh đều phải được giáo viên đánh giá thường xuyên theo TT 30.
Ở biện pháp này tôi áp dụng vào bài:
Ø TIẾT 3. Mĩ thuật lớp 3 
Bài 20: Vẽ tranh
 ĐỀ TÀI NGÀY TẾT VÀ LỄ HỘI
* Mục tiêu
- HS hiểu nội dung đề tài ngày tết và ngày lễ hội. 
- HS biết cách vẽ và vẽ được tranh đề tài ngày tết và lễ hội, tô màu theo ý thích. 
- HS thêm yêu quý quê hương đất nước.
* Đồ dùng dạy và học
Thầy: - Tranh, ảnh về ngày tết và lễ hội..
 - Bài của năm trước.
- Hình gợi ý cách vẽ.
Trò: - Giấy vẽ hoặc vở thực hành.
 - Bút chì, màu, tẩy.
Ở dạng bài này tôi sẽ tổ chức cho học sinh tình bày bài của mình và cho học sinh nhận xét bài của nhau đồng thời tìm bài mình thích, nêu lí do mình thích? Từ đó học sinh tự mình nhận ra bài của chính mình điểm nào tốt cần phát huy,đểm nào chưa tốt cần khắc phục.
 - Người giáo viên không áp đặt khuôn mẫu mà nên lấy động viên, khích lệ là chính, cố gắng tìm những ưu điểm dù nhỏ nhất ở từng học sinh để kịp thời động viên, khen ngợi.
* Kết quả 3 tiết dạy thực hiện các giải pháp:
Tiết
Bài
Lớp
Sĩ số
Tên bài dạy
Đạt
%
Chưa đạt
%
1
5
5A
27
Tập nặn tạo dáng
Nặn con vật quen thuộc
27
100
0
0
2
20
3A
35
Vẽ tranh
Đề tài ngày tết và lễ hội
35
100
0
0
3
21
4A
35
Vẽ trang trí
Trang trí hình tròn
35
100
0
0
Qua 3 tiết dạy mẫu trên chứng minh một số biện pháp tôi đưa ra là hoàn toàn đúng đắn. Kết quả thu được thật đáng khích lệ, không còn học sinh xếp loại chưa hoàn thành nữa, mà tỷ lệ ở mức hoàn thành và hoàn thành tốt rất cao. Đạt 100% vượt chỉ tiêu nhà trường giao .
 Vì vậy tôi sẽ áp dụng những biện pháp này vào trong việc giảng dạy của mình để chất lượng dạy và học môn Mĩ thuật của trường Tiểu học Đỗ Động được tốt hơn và tôi mạnh dạn đưa ra những biện pháp này chia sẻ với các bạn đồng nghiệp trong huyện tham khảo và góp ý để cùng nâng cao chất lượng dạy và học môn Mĩ thuật ở Tiểu học . 
4. Kết quả thực hiện. 
 Qua thời gian giảng dạy được áp dụng những phương pháp mới trong soạn và giảng qua hơn 1 học kỳ, với sáng tạo của thầy và họat động tích cực của học sinh cùng với một số phương pháp tổ chức hợp lý, bản thân tôi nhận thấy kết quả đạt được một cách rất tích cực với tỷ lệ học sinh yêu thích môn học Mĩ thuật đạt những yêu cầu cụ thể là rất khả quan, điều đó chứng tỏ thành tích đạt được qua trải nghiệm hoàn toàn có sức thuyết phục. Những con số biểu hiện trong bảng thống kê dưới đây đã nói rất rõ điều đó:
* Kết quả giữa học kì II
 Năm học 2014 - 2015 (sau khi đã áp dụng)
Khối lớp
Tổng số 
học sinh
Thích học vẽ
Không thích học vẽ
SL
%
SL
%
2
77 em
77 em
100 %
8 em
0 %
3
70 em
70 em
100 %
2 em
0 %
4
72 em
72 em
100 %
4 em
0 %
5
61 em
61 em
100 %
5 em
0 %
 Với kết quả như trên, tôi thấy việc dạy học Mĩ thuật muốn có kết quả giảng dạy cao thì người thầy phải không ngừng tìm tòi và đổi mới phương pháp dạy học. Để tạo được cách dạy lấy học sinh làm trung tâm cho bài dạy, giáo viên chỉ là người hướng dẫn, gợi mở, thì ngoài việc sử dụng một số phương pháp dạy truyền thống còn cần kết hợp nhiều phương pháp khác để tiết học sinh động lôi quốn học sinh tham gia hơn. Với kết quả này, mỗi chúng ta cũng không lấy đó làm bằng lòng để rồi dừng ở đó. Theo tôi đã là giáo viên thì việc học hỏi, tìm tòi và sáng tạo trong cách dạy là một nhiệm vụ mỗi ngày của người thầy, hoạt động đó phải được diễn ra thường xuyên có như vậy mới đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao đối với tri thức, và đặc biệt có thể tạo điều kiện cho học sinh vững vàng bước vào chương trình Mĩ thuật ở bậc Trung học cơ sở.
C. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
I. KẾT LUẬN.
 1- Nội dung
	Qua thực tế giảng dạy tại trường Tiểu học Đỗ Động trong những năm qua tôi luôn xác định được mục tiêu trong nhà trường, đồng thời cũng hiểu sâu sắc được vai trò của môn Mĩ thuật trong việc giáo dục học sinh phát hiện ra những mặt hạn chế và có một giải pháp nâng cao hiệu quả của việc dạy và học môn Mĩ thuật. Tôi thấy việc nắm vững phương pháp và cách tổ chức cơ bản về môn Mĩ thuật cũng như việc xây dựng cho mình một cách tổ chức dạy học vững chắc còn có tìm ra những giải pháp dạy học phù hợp của môn Mĩ thuật sẽ có tác dụng và ý nghĩa rất quan trọng trong hoạt động dạy và học, giúp cho giáo viên có một định hướng đúng đắn, phù hợp một cách thức tổ chức giờ hợp lý giúp cho học sinh hứng thú tìm hiểu, khám phá thế giới thẩm mĩ một cách say mê, hấp dẫn, góp phần giáo dục nên những con người toàn diện hơn theo 4 mục đích : Đức - Trí - Thể - Mĩ. 
2- Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm.
 Việc nâng cao chất lượng dạy và học là một trong những biện pháp mà không thể thiếu trong công tác giảng day, nó có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc giảng dạy và tiếp thu bài của học sinh. Chính vì vậy trong một tiết học Mĩ thuật giáo viên phải biết kết hợp các biện pháp nói trên một cách linh hoạt để đạt được hiệu quả cao trong việc dạy và học. Nên lấy học sinh làm chủ đạo hướng cho các em vừa học vừa chơi, không nên áp đặt, để các em không có cảm giác chán nản khi tham gia môn học. Giúp các em phát huy hết khả năng của mình vào bài học.
3- Hiệu quả
Trên đây, tôi đã trình bày “Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dậy và học môn Mĩ thuật” . Với giải pháp này, tôi đã triển khai và áp dụng dạy với tất cả đối tượng học sinh, thực chất nó mang lại kết quả rất cao. Bởi từ phương pháp này giáo viên sẽ giúp các em nắm được nắm được cái hay, mới lạ trong việc tiếp thu bài, giúp cho các em ngày càng yêu quý môn học hơn. Tôi mạnh dạn thực hiện giảng dạy trong những năm học tới. Vì thời gian có hạn nên tôi mới tìm ra được một số giải pháp trên, nhưng tôi sẽ cố gắng hơn nữa để tìm ra một số giải pháp tối ưu hơn, để đóng góp cho nền giáo dục Mĩ thuật của toàn ngành nói chung và trường Tiểu học Đỗ Động nói riêng. Giúp học sinh phát triển toàn diện về “Đức - Trí - Thể - Mĩ”
II. KHUYẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT.
	Để cho việc dạy và học môn Mĩ thuật được tốt hơn, tôi mong các cấp lãnh đạo quan tâm hơn nữa đến việc giảng dạy bộ môn này, và tôi có một số kiến nghị sau :
	1- Nhà trường cần có phòng học chức năng đầy đủ về cơ sở vật chất.
	2- Phòng GD&ĐT huyện quan tâm tới các buổi sinh hoạt cụm.
	3- Sở GD&ĐT cần tổ chức lớp học nâng cao việc giảng dạy môn Mĩ thuật.
	4- Bộ GD& ĐT cần có một số đồ dùng dạy phân môn Mĩ thuật cụ thể hơn, nhiều hơn.
 5- Phụ huynh cần quan tâm đến con em mình nhiều hơn, sát thực hơn đối với việc học Mĩ thuật của các em, cụ thể là đồ dùng học tập.
 6- Giáo viên phải có lòng nhiệt tình, tâm huyết với chuyên môn. Phải thường xuyên sưu tầm, học hỏi kinh nghiệm cũng như mạnh dạn áp dụng những phương pháp mới.
	Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của tôi về việc áp dụng một số phương pháp dạy học để dạy tốt hơn môn Mĩ thuật mà tôi đã mạnh dạn viết thành sáng kiến kinh nghiệm nhằm đưa ra một phương pháp mới để đồng nghiệp bộ môn cùng tham khảo và xây dựng. Cho nên, chắc chắn sẽ còn nhiều điều khiếm khuyết và chưa hoàn thiện, có những vấn đề có thể chưa cụ thể hoá hoặc vẫn còn bỏ ngỏ. Mong rằng các cấp lãnh đạo, bạn bè đồng nghiệp cùng chung sức góp ý xây dựng để sáng kiến kinh nghiệm này hoàn thiện hơn, chỉnh chu hơn.
Tôi xin cam đoan sáng kiến kinh nghiệm này do tôi tự viết, không sao chép của ai 
Xác nhận của thủ trưởng đơn vị Đỗ Động , ngày 19 tháng 4 năm 2015
 NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN
	 Phạm Đăng Dũng
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Phương pháp giảng dạy Mĩ thuật (Nhà xuất bản Giáo dục )
- Thiết kế bài giảng Mĩ thuật lớp 2; 3; 4; 5 (Nhà xuất bản Văn Hoá )
- Sách giáo khoa Mĩ thuật lớp 2; 3; 4; 5 ( Bộ giáo dục và đào tạo )
- Sách giáo viên Mĩ thuật lớp 2; 3; 4; 5 ( Bộ giáo dục và đào tạo )
- Hướng dẫn thục hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng các môn học ở Tiểu học ( Bộ giáo dục và đào tạo )
- Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên Tiểu học chu kỳ (2003 - 2007).
- Giáo trình Mĩ thuật ( Nhà xuất bản Đại học sư phạm.)
 Đánh giá xếp loại của Hội đồng khoa học cơ sở:
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
Đánh giá, xếp loại của Hội đồng khoa học cấp huyện:
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG