Báo cáo Biện pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả giờ thực hành môn Tin học cho học sinh Lớp 5

 UBND HUYỆN GIA BÌNH
 TRƯỜNG TIỂU HỌC BÌNH DƯƠNG
 BÁO CÁO BIỆN PHÁP
 NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG, HIỆU QUẢ GIỜ 
THỰC HÀNH MÔN TIN HỌC CHO HỌC SINH 
 LỚP 5
 Họ và tên: Nguyễn Thị Thu Minh
 Chức vụ: Giáo viên
 Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Bình Dương
 Gia Bình - Bắc Ninh
 Bình Dương, tháng 10 năm 2023 - 2 -
 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
 Trong thời đại hiện nay, thời đại của nền kinh tế tri thức, công nghệ - Tin 
học đóng vai trò then chốt cho sự sáng tạo, mở đường, thúc đẩy sự phát triển các 
ngành các lĩnh vực khác. Môn Tin học cũng giống như nhiều môn học khác ở 
trường Tiểu học, nó có một vị trí đặc biệt không thể thiếu được trong thời đại hiện 
nay. Thông qua môn Tin học, học sinh được rèn về kiến thức, kỹ năng, về đạo đức 
và tư duy thực hành, từ đó gây hứng thú học tập và nghiên cứu bộ môn đối với 
học sinh trong những năm tiếp theo.
 Qua thực tế giảng dạy, tôi đã nhận thức rõ nếu có một phương pháp dạy 
học tốt sẽ rất dễ gây hứng thú cho học sinh vì học sinh luôn muốn học những điều 
mới lạ, học sinh rất thích làm quen và khám phá máy tính, có thể nhận thấy đây 
là một điều kiện thuận lợi cho giáo viên. Tuy nhiên với chương trình Tin học đòi 
hỏi sự linh hoạt rất cao của các giáo viên, sự nhạy bén, tư duy có sự quan sát và 
sáng tạo, kỹ năng sử dụng máy tính của học sinh để giải quết vấn đề. Vì vậy đòi 
hỏi phải tìm ra phương pháp giảng dạy để học sinh dễ hiểu, dễ dàng tìm được sự 
móc nối giữa các kiến thức, kỹ năng thực hành.
 Với những lí do như trên tôi đã mạnh dạn chọn biện pháp: “Biện pháp nâng 
cao chất lượng, hiệu quả giờ thực hành môn Tin học cho học sinh lớp 5”. 
 PHẦN II: NỘI DUNG
 1. Thực trạng dạy học nâng cao chất lượng, hiệu quả giờ thực hành 
 môn Tin học cho học sinh lớp 5 ở trường tiểu học Bình Dương năm học 2022 
 - 2023.
 * Ưu điểm:
 - Học sinh ngoan ngoãn, chăm chỉ học tập.
 - Giáo viên tâm huyết, đầu tư vào kế hoạch dạy học và bài dạy, tìm tòi 
những phương pháp dễ hiểu, dễ tiếp thu nhất cho các em học tập. 
 - Ban giám hiệu nhà trường tạo mọi điều kiện thuận lợi để phục vụ nhu cầu 
dạy học của giáo viên và học sinh.
 * Nhược điểm:
 - Qua những giờ học tôi nhận thấy kĩ năng thực hành đúng và nhanh (thành 
thạo) của học sinh chủ yếu rơi vào những em giỏi, còn những em trung bình và 
yếu thì thao tác thực hành vẫn chậm và chưa đúng, nhiều em vẫn chưa mạnh dạn 
thao tác và quên các bước thực hiện dẫn đến kết quả chưa cao.
 - Đời sống dân cư còn gặp nhiều khó khăn, nhiều phụ huynh chưa quan tâm 
đến việc học của con em. Đa số các em cũng không có điều kiện tiếp xúc nhiều 
với máy tính, nên chưa có kỹ năng sử dụng máy tính, do đó học sinh chưa có định - 4 -
 - Tổ chức các giờ học còn thiếu linh hoạt.
 - Quản lý học sinh nền nếp chưa tốt. Chưa biết phân công học sinh theo 
nhóm trình độ thực hành trên máy.
 - Việc đổi mới phương pháp dạy học còn hạn chế, lúng túng, vận dụng chưa 
có chiều sâu. Các giờ học giáo viên chưa mạnh dạn giao việc thực hành cho học 
sinh.
 * Về phía học sinh:
 - Hầu hết học sinh không có máy tính để luyện tập thêm ở nhà nên kỹ năng 
sử dụng máy tính của các em chưa thật thành thạo.
 - Một số em còn xem nhẹ môn Tin học, ý thức học tập chưa cao.
 2. Các biện pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả giờ thực hành môn Tin 
học cho học sinh lớp 5:
 Việc đề ra những biện pháp mới của cá nhân dựa trên quan điểm kế thừa, 
phát huy cải tiến những biện pháp đã có và đề xuất thêm những biện pháp mới để 
khắc phục những hạn chế của giáo viên và học sinh, phối hợp trong việc nâng cao 
chất lượng, hiệu quả giờ thực hành đồng thời với việc nâng cao ý thức của giáo 
viên và học sinh, phối hợp việc giáo dục ở cả nhà trường và gia đình.
 a. Biện pháp 1. Cải thiện chất lượng phòng máy
 - Mục tiêu: Thực hành đạt hiệu quả cao và không ảnh hưởng nhiều đến học 
 sinh thì phòng máy phải hoạt động tốt.
 - Cách thức thực hiện:
 Việc sửa chữa máy tính trong phòng máy đã có nhân viên bảo trì đến sửa 
chữa. Nhưng người quản lí trực tiếp và thường xuyên nhất chính là GV. Để có 
một tiết thực hành đạt hiệu quả cao và không ảnh hưởng nhiều đến HS thì tất cả 
các máy trong phòng phải hoạt động tốt. Thế nhưng trong quá trình sử dụng máy 
tính, chúng ta vẫn thường xuyên gặp phải những lỗi hệ thống từ nhỏ đến lớn. 
Trong đó, những sự cố bất thường như: treo máy, khởi động lại, thậm chí tắt luôn 
không khởi động được.làm ảnh hưởng rất nhiều đến giờ dạy. Trước khi gọi 
nhân viên bảo trì tới sửa, là một GV Tin học, tôi cũng cần phải nắm bắt một số 
những thủ thuật cơ bản nhất để xử lí kịp thời.
 Với những sự cố bất ngờ trên, việc xác định nguyên nhân của nó sẽ giúp tôi 
tìm ra cách giải quyết, xử lí vấn đề dễ dàng hơn. Nếu giáo viên có thể khắc phục 
được những sự cố nhỏ một cách kịp thời đó sẽ đem lại hiệu quả lớn trong quá trình 
nâng cao chất lượng giờ thực hành. - 6 -
 c. Biện pháp 3. Đổi mới thiết kế bài dạy thực hành “Dạy học lấy học sinh 
làm trung tâm”.
 - Mục tiêu:
 Giúp giáo viên có cách dạy phù hợp hơn với từng đối tượng học sinh.
 Giúp học sinh hình thành những tư duy độc lập, sáng tạo trong giờ thực 
hành.
 - Cách thức thực hiện:
 Để thiết kế được một bài dạy phù hợp với nhiều nhóm đối tượng học sinh, 
nhằm phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của học sinh thì tôi tiến hành 
những công việc sau:
 - Xác định được mục tiêu trọng tâm của bài học về kiến thức, kỹ năng, thái 
độ, tình cảm. Tìm ra được những kỹ năng cơ bản dành cho học sinh chưa hoàn 
thành nhiệm vụ học tập và những kiến thức kỹ năng nâng cao dành cho học sinh 
có năng khiếu.
 - Xác định những việc học sinh cần thực hiện trong tiết dạy.
 - Tham khảo thêm tài liệu để mở rộng và đi sâu hơn vào bài giảng, giúp 
giáo viên nắm một cách tổng thể, giải thích cho học sinh khi cần thiết. 
 - Chuẩn bị tốt phòng thực hành, các thiết bị dạy và học. 
 - Hoàn chỉnh tiến trình của một giờ dạy học với đầy đủ các hoạt động cụ thể. - 8 -
 Trong thực tế dạy học, giờ học nào tổ chức trò chơi cũng đều gây được 
không khí học tập hào hứng, thoải mái, vui nhộn. Qua thực tế cho thấy, trò chơi 
học tập có khả năng kích thích hứng thú và trí tưởng tượng của trẻ em, kích thích 
sự phát triển trí tuệ của các em, tạo cho các em sự say mê yêu thích môn học. Trò 
chơi học tập nhất thiết phải là một bộ phận của nội dung bài học, phải là một phần 
cấu tạo nên bài học. Trò chơi sẽ cuốn hút học sinh hơn nếu có được sự giả định từ 
tên gọi, từ người tham gia, từ tình huống đến kết quả chơi. 
 Tôi đã lựa chọn những trò chơi phù hợp với từng nội dung của từng tiết dạy 
như: Ai đúng? Ai sai?; Ai nhanh, ai đúng, kết bạn, Gà mẹ tìm con... Qua đó tôi 
thấy các em rất sôi nổi, hứng thú hơn trong các giờ thực hành.
 * Tổ chức hoạt động học theo nhóm:
 Học theo nhóm là hình thức học tập có sự hợp tác của nhiều thành viên 
trong lớp nhằm giải quyết những nhiệm vụ học tập chung. Được tổ chức một cách 
khoa học, học theo nhóm sẽ phát huy tính tích cực, sáng tạo, năng lực, sở trường, 
tinh thần và kĩ năng hợp tác của mỗi thành viên trong nhóm. Trong giờ học thực 
hành, tôi thường sử dụng hình thức làm việc theo nhóm, biện pháp này đã tạo nên 
một môi trường giao tiếp tự nhiên, thuận lợi, đó là hoạt động giao tiếp nhằm trao 
đổi, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm của những người bạn.
 Trong điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường có số lượng học sinh đông 
và số máy là có hạn nên căn cứ vào hai điều này mà tôi có phương án chia nhóm 
cho phù hợp. Với một giờ thực hành, việc quan trọng là chia nhóm thực hành, 
việc chia thành từng nhóm học sinh sẽ có điều kịên hỗ trợ lẫn nhau- bài học trở 
thành quá trình học hỏi lẫn nhau chứ không chỉ là thụ động tiếp thu từ giáo viên. 
Với số lượng học sinh đông và số máy là có hạn nên căn cứ vào hai số lượng này 
mà tôi có phương án chia nhóm cho phù hợp. Tôi thường chia nhóm theo các cách 
sau đây:
 - Chia nhóm một cách ngẫu nhiên 
 - Chia nhóm theo đôi bạn cùng tiến 
 - Chia nhóm theo lực học 
 - Chia nhóm đa dạng nhiều đối tượng
 * Kiểm tra, nhận xét, đánh giá kết quả học tập:
 Trong mỗi tiết dạy, việc kiểm tra đánh giá, nhận xét là một việc tôi làm 
thường xuyên.
 - Kiểm tra là quá trình nhằm cung cấp cho thầy và trò những thông tin về 
kết quả dạy học được thực hiện thường xuyên và xen lẫn trong quá trình dạy học. 
Tại thời điểm nào đó, giáo viên dùng một biện pháp nào đó (thường là các câu hỏi 
trắc nghiệm kèm theo phương án trả lời) để nắm được ngay kết quả kiểm tra làm 
căn cứ cho các bước tiếp theo của tiết học.
 Việc kiểm tra không chỉ yêu cầu học sinh nhắc lại kiến thức đã học mà cần - 10 -
 BẢNG SO SÁNH KẾT QUẢ SAU KHI THỰC HIỆN BIỆN PHÁP
 Số học sinh Số học sinh thực Số học sinh 
 hứng thú, sáng hành thành thạo thao tác trên 
 Tổng số tạo và thực các kĩ năng trên máy chưa 
 Thời điểm học sinh hành thành thạo máy tính nhưng thành thạo, 
 lớp 5 các kĩ năng trên chưa hứng thú còn nhút nhát
 máy tính học tập
 SL % SL % SL %
 Đầu năm học 
 103 40 38,8% 35 34% 28 27,2%
 2022-2023
Tháng 12/2022 103 51 49,5% 39 37,9% 13 12,6%
Tháng 04/2023 103 85 82,5% 18 17,5% 0 0%
 Từ bảng kết quả trên cho thấy các biện pháp được áp dụng vào việc dạy 
 học đã giúp cho học sinh hứng thú hơn với môn học, tạo cho các em niềm hăng 
 say học tập tự mình tìm tòi, khám phá và tiếp thu kiến thức, vận dụng kiến thức 
 vào việc tạo ra cho mình các sản phẩm đơn giản phục vụ bản thân như viết nhật 
 ký, làm báo tường, hay thời khóa biểu học tập.
 * Bài học kinh nghiệm:
 - Thiết kế bài dạy phù hợp với nhiều đối tượng học sinh: Giáo viên phải 
 nắm bắt đối tượng học sinh về kĩ năng thực hành và phân loại đối tượng rõ ràng, 
 chính xác.
 - Kết hợp sử dụng các phần mềm hỗ trợ trong dạy học cũng như giúp các 
 em thực hành tốt hơn: Netop School, Ultra view, NetSupport School, các phần 
 mềm quản lý phòng máy 
 - Đánh giá và theo dõi kết quả học tập theo từng đối tượng học sinh, khen 
 những học sinh thực hành tốt, nghiêm túc, nhắc nhở những học sinh thực hành 
 chưa tốt, chưa nghiêm túc kịp thời.
 4. Kết luận:
 - Qua việc áp dụng các biện pháp trên vào dạy học tôi thấy các em rất yêu 
 thích với môn học, chủ động tìm tòi học hỏi thêm trong các giờ gia chơi và trong 
 các buổi sinh hoạt câu lạc bộ. Bên cạnh đó, các em đã biết khám phá và học hỏi 
 tìm các phần kiến thức mới phục vụ cho việc học tập của mình.
 - Học sinh các lớp đã hình thành kỹ năng gõ mười ngón, tư thế, tác phong 
 làm việc với máy tính một cách chuyên nghiệp. Trong các bài thực hành ở học kỳ 
 II học sinh hứng thú, tích cực hơn, chủ động hơn, sự sáng tạo của học sinh được 
 phát triển hơn. Dẫn tới kết quả giờ thực hành các em đạt hiệu quả cao.
 5. Kiến nghị, đề xuất: