SKKN Thực hiện dự án ngoại khóa về các bài học thuộc lĩnh vực báo chí trong chương trình Ngữ văn Trung học Phổ thông
Cơ sở thực tiễn
2.1.2.1. Thực trạng vận dụng lý thuyết vào hoạt động thực tiễn của học sinh
Vận dụng lý thuyết vào giải quyết các vấn đề thực tiễn là mục tiêu hướng tới
của quá trình dạy học. Trong chương trình giáo dục phổ thông mới xác định, vận
dụng kiến thức, kĩ năng đã học là một trong những năng lực đặc thù của các môn
khoa học, trong đó có môn Ngữ văn. Như vậy, việc thực hành hóa các bài học lý
thuyết là hết sức cần thiết nhằm làm thay đổi cách dạy và học cũ (nặng về lý thuyết
truyền thụ kiến thức một chiều, thụ động, chờ đợi) - một cách dạy và học không
phù hợp với thời đại mới - thời đại của sự năng động và sáng tạo.
Tuy nhiên, trên thực tế dạy học cho thấy, việc vận dụng kiến thức vào việc
giải quyết các tình huống thực tế ở học sinh còn hạn chế. Trong các giờ học, các
em thường chỉ phát hiện ra những mâu thuẫn thuộc về lí luận với lí luận, ngại suy
nghĩ, tìm tòi, chưa quan tâm thật sự đến mối quan hệ lí luận - thực tiễn. Do đó,
những sản phẩm được tạo ra trên cơ sở những bài học lý thuyết là còn khiêm tốn.
2.1.2.2. Thực trạng phát huy vai trò tích cực, chủ động, sáng tạo của học
sinh trong một hoạt động ngoại khóa
Hoạt động ngoại khóa có vai trò quan trọng trong quá trình giáo dục. Những
năm gần đây, các hoạt động ngoại ở nhà trường đã được chú ý áp dụng và có sự
khởi sắc. Khi được đầu tư bài bản, một hoạt động ngoại khóa sẽ tạo ra được những
hiệu ứng tích cực, khơi dậy tư duy sáng tạo, niềm đam mê, sự kết nối bè bạn.
Trong các cuộc ngoại khóa, khi được định hướng, giao nhiệm vụ, làm việc đúng sở
trường, học sinh sẽ phát huy tốt vai trò của mình. Trải nghiệm bằng những hoạt
động ngoại khóa có chất lượng, học sinh được phát huy khả năng tư duy, khả năng
sáng tạo, trưởng thành trong suy nghĩ, ứng xử và hành động.
uan Bài 1: Viết quảng cáo (Ngữ văn 10) Bài 2: Phong cách ngôn ngữ báo chí (Ngữ văn 11) Bài 3: Bản tin (Ngữ văn 11) Bài 4: Luyện tập viết bản tin (Ngữ văn 11) Bài 5: Phỏng vấn và trả lời phỏng vấn (Ngữ văn 11) Bài 6: Luyện tập phỏng vấn và trả lời phỏng vấn (Ngữ văn 11) * Cung cấp thêm tư liệu cho học sinh, đặc biệt là một số cuốn sách hướng dẫn nghiệp vụ báo chí - Sách Hướng dẫn cách viết báo (của nhóm tác giả Jean - Luc Martin - Lagardette; NXB Thông tấn, 2006) - Sách Thể loại báo chí (Nhiều tác giả; NXB Đại học Quốc gia TP. HCM, 2005) - Sách Ảnh báo chí (của tác giả Brian Horton, NXB Thông tấn, 2004) - Sách Hướng dẫn cách biên tập (của tác giả Michel Voirol, NXB Thông tấn, 2007) - Sách Biên tập ngôn ngữ sách và báo chí (của Nguyễn Trọng Báu, NXB Quân đội nhân dân, 1995) * Hướng dẫn học sinh tìm thêm tư liệu trên internet, thông qua các trang tìm kiếm: - https://vi.wikipedia.org - https://www.google.com.vn - https://www.youtube.com * Tổ chức cho học sinh giao lưu, trò chuyện với nhà báo để học hỏi kinh nghiệm (mời nhà báo Thúy Tình - Đài Phát thanh Truyền hình Nam Đàn) 15 16 2.2.2.2.3. Tổ chức kí hợp đồng dự án * Hợp đồng của Nhóm 1: CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc HỢP ĐỒNG HỌC TẬP NHÓM 1 Nam Đàn, ngày.... tháng...... năm.......... Đại diện bên A: (Nhóm giáo viên hướng dẫn) Đại diện bên B: (Nhóm 1) Nội dung: Bên B có trách nhiệm tổ chức đi thực tế, viết bài về chủ đề truyền thông kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1; ít nhất viết 5 bản tin, 5 bài phóng sự, 5 bài phỏng vấn, 5 tiểu phẩm, 5 văn bản quảng cáo; sưu tầm thêm bài viết của giáo viên, cựu học sinh nhà trường. Thời hạn: 5 tháng kể từ ngày kí hợp đồng. Bên A có trách nhiệm tư vấn, cung cấp tư liệu cần thiết khi có yêu cầu. Bên B có trách nhiệm hoàn thành công việc đúng thời gian, đảm bảo đúng yêu cầu về nội dung và hình thức. Đại diện bên A Đại diện bên B * Hợp đồng của Nhóm 2: CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc HỢP ĐỒNG HỌC TẬP NHÓM 2 Nam Đàn, ngày.... tháng...... năm.......... Đại diện bên A: (Nhóm giáo viên hướng dẫn) Đại diện bên B: (Nhóm 2) Nội dung: Bên B có trách nhiệm tổ chức đi thực tế, chụp ảnh; phụ trách phần báo ảnh và thiết kế cho tờ báo truyền thông kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1. Thời hạn: 5 tháng kể từ ngày kí hợp đồng. Bên A có trách nhiệm tư vấn, cung cấp tư liệu cần thiết khi có yêu cầu. Bên B có trách nhiệm hoàn thành công việc đúng thời gian, đảm bảo đúng yêu cầu về nội dung và hình thức. Đại diện bên A Đại diện bên B 17 * Hợp đồng của Nhóm 3: CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc HỢP ĐỒNG HỌC TẬP NHÓM 3 Nam Đàn, ngày.... tháng...... năm.......... Đại diện bên A: (Nhóm giáo viên hướng dẫn) Đại diện bên B: (Nhóm 3) Nội dung: Bên B có trách nhiệm biên tập tờ báo truyền thông kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1. Thời hạn: 5 tháng kể từ ngày kí hợp đồng (hợp tác với Nhóm 1 và Nhóm 2 để song hành thực hiện công việc) Bên A có trách nhiệm tư vấn, cung cấp tư liệu cần thiết khi có yêu cầu. Bên B có trách nhiệm hoàn thành công việc đúng thời gian, đảm bảo đúng yêu cầu về nội dung và hình thức. Đại diện bên A Đại diện bên B * Hợp đồng chung với cả 3 nhóm: CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc HỢP ĐỒNG DỰ ÁN NGOẠI KHÓA Nam Đàn, ngày.... tháng...... năm.......... Đại diện bên A: (Nhóm giáo viên hướng dẫn) Đại diện bên B: (Cả 3 nhóm) Nội dung: Bên B có trách nhiệm hoàn thành dự án xuất bản tờ báo truyền thông kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1. Thời hạn: 6 tháng kể từ ngày kí hợp đồng Bên A có trách nhiệm tư vấn, cung cấp tư liệu cần thiết khi có yêu cầu. Bên B có trách nhiệm hoàn thành công việc đúng thời gian, đảm bảo đúng yêu cầu về nội dung và hình thức. Đại diện bên A Đại diện bên B 18 2.2.2.2.4. Hướng dẫn học sinh lập kế hoạch hoàn thành dự án - Cần có sự phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên - Cần có sự phân bổ thời gian hợp lí (Các nhóm hoàn thành công việc của mình: 5 tháng; Các nhóm thảo luận, phối hợp để xuất bản tờ báo: 1 tháng) 2.2.2.2.5. Đánh giá học sinh trong quá trình thực hiện dự án Trong quá trình thực hiện dự án, giáo viên hướng dẫn học sinh tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau để có những điều chỉnh hợp lí, đảm bảo thực hiện thành công dự án. PHIẾU TỰ ĐÁNH GIÁ Họ và tên học sinh tự đánh giá: .......................................... Lớp: ................ Thuộc nhóm: ................................................................................................ TT Tiêu chí Điểm Tốt (9 - 10) Khá (7 - 8) TB (5 - 6) Yếu (dưới 5) 1 Nắm kiến thức cơ bản 2 Kĩ năng vận dụng kiến thức 3 Tinh thần sáng tạo 4 Tinh thần trách nhiệm 5 Kĩ năng làm việc nhóm 6 Đảm bảo tiến độ công việc 19 PHIẾU HỌC SINH TRONG NHÓM ĐÁNH GIÁ LẪN NHAU Họ và tên học sinh đánh giá: .......................................... Lớp: ................ Thuộc nhóm: ............................................................................................ TT Họ và tên Nội dung đánh giá Điểm TB Nắm kiến thức cơ bản Kĩ năng vận dụng kiến thức Tinh thần sáng tạo Tinh thần trách nhiệm Kĩ năng làm việc nhóm Đảm bảo tiến độ công việc 20 2.2.2.3. Giai đoạn 3: Nghiệm thu dự án 2.2.2.3.1. Giáo viên và học sinh cùng đánh giá, nghiệm thu dự án PHIẾU ĐÁNH GIÁ SẢN PHẨM Tên dự án: Xuất bản tờ báo truyền thông kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1. Người đánh giá: ...................................................................................... Tiêu chí đánh giá Điểm tối đa Điểm đánh giá Nhận xét 1. Nội dung sản phẩm 4,0 - Phù hợp chủ đề truyền thông kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1 2,0 - Phù hợp mục tiêu dự án 2,0 2. Hình thức sản phẩm 4,0 - Phù hợp chủ đề truyền thông kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1 2,0 - Phù hợp mục tiêu dự án 2,0 3. Cách trình bày sản phẩm 2,0 - Hấp dẫn, lôi cuốn 0,5 - Trả lời câu hỏi phản biện tốt 0,5 - Đảm bảo thời gian 0,5 - Có sử dụng linh hoạt các công cụ hỗ trợ 0,5 Tổng điểm 10 2.2.2.3.2. Tổng hợp kết quả * Nội dung sản phẩm: 8,0 điểm; nhận xét: Tốt * Hình thức sản phẩm: 8,5 điểm; nhận xét: Tốt * Cách trình bày: 9,5 điểm; nhận xét: Tốt 21 2.3. Giáo án thực hiện dự án ngoại khóa I. MỤC TIÊU : Xem mục 2.2.1.4 II. CHUẨN BỊ : 1. Sự chuẩn bị của giáo viên - Thiết bị, các tài liệu tham khảo liên quan đến bài học, - Cơ sở vật chất, giấy mời đại diện các tổ chức tham gia buổi báo cáo sản phẩm báo chí. - Các loại phiếu học tập, đánh giá. 2. Sự chuẩn bị của học sinh - Các bài báo cáo của từng nhóm. - Sản phẩm dự án. III. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: Hoạt động 1: GIỚI THIỆU DỰ ÁN VÀ THỰC HIỆN BƯỚC ĐẦU (1 buổi) HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH NỘI DUNG 1: Đặt vấn đề, tiếp nhận ý tưởng dự án Bước 1: Giáo viên cùng học sinh thảo luận để xác định nội dung dự án và hình thức sản phẩm dự án. Bước 2: Giáo viên nêu các mục tiêu mà học sinh cần đạt được sau khi thực hiện dự án: Về kiến thức, kĩ năng. Về việc phát triển các năng lực, bồi dưỡng phẩm chất, tâm hồn. Học sinh chú ý lắng nghe giới thiệu nội dung, đề xuất ý kiến, xác định nội dung dự án và hình thức sản phẩm dự án. Học sinh suy nghĩ, trao đổi, thống nhất với giáo viên về các nhiệm vụ. NỘI DUNG 2 : Chia nhóm học sinh, giao nhiệm vụ Bước 1: Chia nhóm học sinh. Giáo viên căn cứ vào dự án, sản phẩm dự án, sở trường, niềm hứng thú của học sinh để chia nhóm. Cụ thể: + Nhóm 1: Chịu trách nhiệm đi thực tế, gặp gỡ các đại diện của tổ chức, đoàn thể Các nhóm thống nhất bầu nhóm trưởng, thư kí 22 để viết bản tin, phóng sự, quảng cáo, sáng tác... + Nhóm 2: Phụ trách mảng hình ảnh, bố cục tờ báo... + Nhóm 3: Biên tập bài, chịu trách nhiệm in ấn. Bước 2: Giáo viên phân công nhiệm vụ, hướng dẫn lập kế hoạch nhóm, lập kế hoạch chung trong thời gian thực hiện dự án. Các nhóm nhận nhiệm vụ, quyết tâm thực hiện tốt nhiệm vụ được phân công. NỘI DUNG 3 : Hướng dẫn triển khai dự án Bước 1: Giáo viên phát phiếu học tập, bộ câu hỏi định hướng cho học sinh. + Gợi ý các nguồn tài liệu tham khảo khác tạo điều kiện cho việc hoàn thành tốt các nhiệm vụ, tư vấn cách thực hiện để nhằm cho ra mắt những sản phẩm dự án có chất lượng. + Tổ chức cho học sinh giao lưu. Trò chuyện với nhà báo để học hỏi kinh nghiệm làm báo. + Hướng dẫn học sinh lập kế hoạch dự án. Bước 2: Giáo viên tổ chức kí kết hợp đồng dự án, giải đáp những băn khoăn, thắc mắc, trăn trở từ phía học sinh. + Giáo viên hẹn lịch gặp tiếp theo để trao đổi tiếp về những vấn đề của dự án mới nảy sinh. + Đặt ra các yêu cầu cụ thể: Về sản phẩm dự án: Phải rõ ràng, đẹp về hình thức. Nội dung đầy đủ, chi tiết, có ý nghĩa về cả lí thuyết lẫn thực tiễn, Về thời gian thực hiện dự án: Đảm bảo thời gian, đúng tiến độ. Các nhóm trưởng kí kết hợp đồng dự án Thư kí các nhóm ghi lại chi tiết các yêu cầu của giáo viên 23 Hoạt động 2: THỰC HIỆN DỰ ÁN (6 tháng) HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH Bước 1: Giáo viên theo dõi tiến trình thực hiện dự án của học sinh: - Theo dõi cách phân chia nhiệm vụ cho từng cá nhân (phân chia đồng đều, hợp khả năng, sở thích của cá nhân) - Theo dõi cách thu thập, xử lí thông tin, tiến trình đi thực tế, viết bài, biên tập. Bước 2: Giáo viên gặp gỡ, giải đáp, tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình thực hiện dự án (một tháng hai lần) Bước 3: Kiểm tra sản phẩm sơ bộ của dự án. Giáo viên đánh giá tình hình, giúp nhóm chỉnh sửa nội dung để hoàn thiện bài báo cáo, ra mắt sản phẩm. - Học sinh làm việc theo nhóm ở nhà và trên lớp. + Các nhóm lập kế hoạch dự án + Nhóm trưởng phân công nhiệm vụ + Các thành viên nhận nhiệm vụ - Các nhóm gặp nhau hai lần mỗi tháng để trao đổi công việc. - Xin ý kiến giáo viên để điều chỉnh, bổ sung. - Tiếp thu ý kiến giáo viên. Hoàn thiện bài báo cáo. Hoạt động 3 KẾT THÚC DỰ ÁN (1 buổi) HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG CHÍNH Nội dung 1: Thông qua quy trình báo cáo sản phẩm Bước 1: - Giáo viên thông qua quy trình báo cáo sản phẩm dự án + Học sinh các nhóm báo cáo sản phẩm. + Học sinh, giáo viên, các đại diện khách mời đạt câu hỏi. Học sinh mỗi nhóm trả lời câu hỏi dành cho nhóm mình. + Giáo viên nhận xét, đánh giá. + Học sinh tự đánh giá và đánh giá trên phiếu học tập. Giáo viên ghi phiếu đánh giá cho từng sản phẩm của nhóm học sinh. - Học sinh lắng nghe quy trình để thực hiện theo trình tự các công đoạn của Xuất bản tờ báo truyền thông kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1. Với nội dung: - Các bài viết về trường lớp, thầy cô, bạn bè với những trang viết đậm chất báo chí. - Những bài thơ, bài văn xuôi giàu cảm xúc để tri ân thầy cô, để giãi bày tình cảm bè bạn. 24 buổi báo cáo sản phẩm dự án. Bước 2: Giáo viên phát phiếu cho học sinh và giáo viên tham dự buổi báo cáo. Phiếu tự đánh giá cá nhân Phiếu nhóm đánh giá cá nhân Phiếu đánh giá kết quả dự án nhóm Phiếu đánh giá buổi học - Góc hài hước, góc tâm sự của lứa tuổi học trò. - Những quảng cáo về các hoạt động của trường, của quê hương Nam Đàn. - Những hình ảnh, những góc quay đẹp về mái trường, về những con người đã và đang chung tay để làm nên bề dày của truyền thống của Trường THPT Nam Đàn 1. Nội dung 2: Báo cáo sản phẩm Tiến trình: - Đại diện các nhóm lên báo cáo sản phẩm.Sản phẩm là kết quả chung của tất cả các nhóm. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện dự án, mỗi nhóm được giao một nhiệm vụ cụ thể. Do đó, mỗi nhóm sẽ có một phần báo cáo sản phẩm gắn với công việc của nhóm. Cụ thể: Nhóm 1: Báo cáo về việc đi thực tế, gặp gỡ, viết bài. Giới thiệu các sản phẩm (các bài phóng sự, bản tin...). Nhóm 2: Báo cáo về quá trình thu hình, quay phim, chụp ảnh và sản phẩm mà nhóm đã thực hiện trên tờ báo. Nhóm 3: Báo cáo về quá trình biên tập, in ấn và sản phẩm đã hoàn thiện. - Sau khi mỗi nhóm trình bày, học sinh và những người tham dự buổi báo cáo nêu lên những thắc mắc, đặt câu hỏi. - Học sinh trả lời câu hỏi, giải đáp thắc mắc. - Các thành viên khác chú ý theo dõi và hoàn thành phiếu ghi nhận thông tin. Nội dung 3: Hoạt động củng cố - đánh giá - Sau khi học sinh các nhóm báo cáo xong sản phẩm, giáo viên sơ bộ đánh giá tinh thần làm việc, chất lượng sản Đánh giá, thông báo kết quả. 25 phẩm của tất cả các nhóm. Thu phiếu đánh giá của học sinh. Học sinh nạp phiếu đánh giá. - Sau buổi báo cáo dự án dạy học, giáo viên xử lí, công bố kết quả. Nội dung 4: Hoạt động tìm tòi - mở rộng - Sản phẩm của tờ báo đang ở mức phác thảo. - Học sinh tiếp tục cập nhật tình hình, viết bài, quay phim chụp ảnh để bổ sung nguồn cho tờ báo khi nó chính thức ra mắt vào dịp kỉ niệm 60 năm thành lập trường. Tiếp tục tìm tòi, viết bài, trao đổi bài trên trang truyền thông đã lập. 2.4. Sản phẩm của dự án Tờ báo truyền thông kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1 Tên tờ báo: 60 mùa hoa - Trường THPT Nam Đàn 1 Tờ báo dự kiến sẽ được in với số lượng nhiều bản vào tháng 10/2021 để chào mừng Lễ kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1. Hiện tại, chúng tôi giới thiệu bản thảo của tờ báo (ở cuối sáng kiến kinh nghiệm). Tờ báo sẽ được các em học sinh tiếp tục được hoàn thiện, bổ sung trong thời gian tới. 2.5. Hiệu quả của đề tài 2.5.1. Đối với học sinh Qua việc hoàn thành dự án ngoại khóa mà đề tài đặt ra, học sinh đã được củng cố, khắc sâu, nâng cao các đơn vị kiến thức trong các bài học thuộc lĩnh vực báo chí. Các em cũng được rèn luyện các kĩ năng, bồi dưỡng các phẩm chất, phát triển các năng lực quan trọng theo mục tiêu của dự án. Đề tài đã giải quyết được mâu thuẫn giữa nhu cầu bồi dưỡng nâng cao kiến thức về báo chí của học sinh và thời lượng có hạn của chương trình dành cho các bài thuộc lĩnh vực báo chí. Trong quá trình thực hiện dự án, để có được sản phẩm cuối cùng, học sinh đã phải làm đi làm lại nhiều lần; tranh luận, giải thích, thuyết trình sôi nổi trong các nhóm... Từ đó, các em có thêm được rất nhiều kinh nghiệm. Tình yêu, niềm say mê đối với hoạt động báo chí cũng dần được nhen nhóm. Nhiều học sinh, qua thực hiện dự án đã phát hiện được những năng lực vượt trội của mình. Như đã trình bày trong phần xác định đối tượng, đây là dự án ngoại khóa dành cho những học sinh yêu thích báo chí, tự nguyện tham gia để nâng cao kiến thức nghiệp vụ. Đề tài này, vì thế, bên cạnh việc phát triển các năng lực và phẩm chất cho học sinh nói chung, còn có 26 nhiều ý nghĩa trong việc hướng nghiệp cho học sinh. Trước mắt, chúng tôi nhận thấy hiệu quả rõ rệt thông qua việc khảo sát các bài viết của các em đăng trên trang facebook của Câu lạc bộ Truyền thông Sự kiện Trường THPT Nam Đàn 1 (MEC). Sau khi thực hiện dự án này, các bài viết của các em trở nên chuyên nghiệp hơn trước trong việc thiết kế mỹ thuật, đa dạng hóa thể loại, đảm bảo tính sinh động hấp dẫn, tính thời sự, tính ngắn gọn ... Về lâu dài, một số học sinh có thể phát triển hơn nữa, có đủ kiến thức và kĩ năng để thi các môn năng khiếu khi tham gia tuyển sinh vào các ngành học báo chí ở đại học, trở thành các nhà báo tương lai. 2.5.2. Đối với giáo viên Đề tài giúp giáo viên nắm chắc hơn phương pháp dạy học dự án, đặc biệt là nắm những ưu nhược điểm của phương pháp để có sự vận dụng hợp lí. Phương pháp này rất phù hợp với việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa do sự đòi hỏi về yếu tố thời gian. Những kết quả đạt được sẽ là gợi ý quan trọng để các giáo viên trong tổ bộ môn tiếp tục triển khai các dự án ngoại khóa tương tự. Trên có sở đó, đẩy mạnh đổi mới phương pháp dạy học, chuẩn bị cho việc thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. 2.5.3. Đối với nhà trường Sau khi hoàn thành đề tài này, chúng tôi có sản phẩm của dự án ngoại khóa là tờ báo: 60 mùa hoa - Trường THPT Nam Đàn 1. Đây sẽ là món quà ý nghĩa hướng tới chào mừng Lễ kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1 được tổ chức vào ngày 14/11/2021. 27 PHẦN 3. KẾT LUẬN 3.1. Dự án ngoại khóa về các bài học thuộc lĩnh vực báo chí trong chương trình Ngữ văn THPT đã được thực hiện theo đúng quy trình khoa học của phương pháp dạy học dự án. Bắt đầu bằng việc xây dựng bộ câu hỏi định hướng để lựa chọn chủ đề và hình thành ý tưởng. Tiếp theo là đặt tên cho dự án và xác định rõ mục tiêu dự án. Dựa trên cơ sở đó mà xây dựng kế hoạch thực hiện cũng như chuẩn bị các phương tiện cần thiết. Việc thực hiện dự án được tiến hành theo nhóm và có sự theo dõi, đánh giá thường xuyên. Sản phẩm của dự án phải được nghiệm thu dựa trên các tiêu chí chặt chẽ đã được xây dựng từ trước. Hoàn thành quy trình đó, chúng tôi có sản phẩm của dự án là tờ báo truyền thông kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1. Dự án về cơ bản đã đạt được mục tiêu đề ra. 3.2. Ý nghĩa rõ nhất của đề tài gắn liền với sự lựa chọn phạm vi, chủ đề, ý tưởng ngoại khóa và sự lựa chọn phương pháp thực hiện. Việc tổ chức ngoại khóa Ngữ văn về các bài học thuộc lĩnh vực báo chí là một hoạt động mới mẻ, hấp dẫn. Phương pháp dự án là sự lựa chọn hợp lí nhất và mang lại hiệu quả tốt. Đề tài đã giải quyết được mâu thuẫn giữa nhu cầu của học sinh và giới hạn của thời lượng chương trình dành cho mảng kiến thức báo chí, giúp học sinh bổ sung được nhiều kiến thức và kĩ năng, phẩm chất và năng lực cần thiết. Đề tài cũng đã góp phần tích cực trong việc đổi mới phương pháp dạy học cho giáo viên, chuẩn bị thực hiện chương trình mới. Hơn thế, sản phẩm của đề tài có ý nghĩa rất đặc biệt hướng tới kỉ niệm 60 năm thành lập Trường THPT Nam Đàn 1. 3.3. Từ việc thực hiện đề tài này, chúng tôi có một số đề xuất: Thứ nhất, nhà trường cần có các chính sách, quy chế rõ ràng về hoạt động ngoại khóa để khuyến khích học sinh tham gia tích cực và hiệu quả hơn nữa, ví dụ như có thể dùng kết quả đánh giá hoạt động ngoại khóa để cộng vào kết quả học tập chính khóa của học sinh; có thể cắt giảm thời lượng chính khóa để tăng cường ngoại khóa ... Thứ hai, hoạt động ngoại khóa không chỉ cần thời gian mà còn cần có các điều kiện về cơ sở vật chất, kinh phí thực hiện, ... Vì vậy, nhà trường cần có sự quan tâm đầu tư để hoạt động ngoại khóa đạt chất lượng thực sự. Thứ ba, để môn Ngữ văn trong nhà trường được nhìn nhận đúng với vị trí quan trọng của nó, giáo viên cần tăng cường các hoạt động giúp học sinh ứng dụng kiến thức Ngữ văn vào đời sống. Trong các hoạt động đó, cần hết sức lưu ý tới các hoạt động tổ chức ngoại khóa theo phương pháp dự án. 28 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Nguyễn Trọng Báu (1995), Biên tập ngôn ngữ sách và báo chí, NXB Quân đội nhân dân, Hà Nội. 2. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014), Tài liệu tập huấn dạy học và kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh môn Ngữ văn cấp THPT (Lưu hành nội bộ). 3. Brian Horton (2004), Ảnh báo chí, NXB Thông tấn, Hà Nội. 4. Jean - Luc Martin - Lagardette (2006), Hướng dẫn cách viết báo, NXB Thông tấn, Hà Nội. 5. Phan Trọng Luận (Tổng Chủ biên) (2006), Ngữ văn 10 (tập hai), NXB Giáo dục, Hà Nội. 6. Phan Trọng Luận (Tổng Chủ biên) (2010), Ngữ văn 11 (tập một), NXB Giáo dục, Hà Nội. 7. Nguyễn Thị Thanh Nga (2016), “Phát triển năng lực sáng tạo cho học sinh trong môn Ngữ văn trung học phổ thông qua dạy học dự án”, Tạp chí Giáo dục, số đặc biệt tháng 4, tr 69-71. 8. Đỗ Hương Trà (2007), “Dạy học dự án và tiến trình thực hiện”, Tạp chí Giáo dục, số 157, tr 12-14. 9. Trường Đại học Vinh (2019), Kỷ yếu hội thảo khoa học quốc gia Đổi mới hoạt động đào tạo và bồi dưỡng giáo viên Ngữ văn đáp ứng mô hình giáo dục phát triển năng lực, NXB Đại học Vinh, Nghệ An.
File đính kèm:
- skkn_thuc_hien_du_an_ngoai_khoa_ve_cac_bai_hoc_thuoc_linh_vu.pdf