SKKN Tạo hứng thú cho học sinh trong dạy học Lịch sử Lớp 12 tại trường Phổ thông Dân tộc nội trú THPT An Giang bằng các phương pháp dạy học tích cực

tự tin thể hiện khả năng của bản thân trước các bạn trong nhóm, thể hiện trách nhiệm
cá nhân, biết cách tự đánh giá, điều chỉnh nhận thức và rèn luyện kĩ năng trình bày, diễn
đạt một nội dung nào đó trước đông người, giúp học sinh khẳng định mình.
Góp phần hình thành ở học sinh những phẩm chất tốt đẹp như tôn trọng, hỗ trợ,
giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, thừa nhận năng lực của nhau và học hỏi nhau về cách tư
duy, cách trình bày quan điểm
Giúp giáo viên nhận được những ý kiến phản hồi từ học sinh để điều chỉnh
phương pháp dạy học cho phù hợp; giúp giáo viên thực hiện mục tiêu dạy học nói
chung, môn lịch sử nói riêng.
3.4.2. Một số hình thức, biện pháp tiến hành tổ chức dạy học theo nhóm
trong giờ lên lớp môn lịch sử lớp 12.
Dạy học theo nhóm được tiến hành cả trong chính khóa, ngoại khóa, trên lớp,
ở nhà Dưới đây là một số hình thức, biện pháp tổ chức dạy học theo nhóm tiêu biểu
trong giờ lên lớp môn lịch sử ở trường phổ thông dân tộc nội trú THPT An Giang.
a. Mỗi nhóm trao đổi, thảo luận về một phần trong một đơn vị kiến thức và
yêu cầu thực hiện công việc thì khác nhau
Đây là hình thức hoạt động nhóm mà giáo viên sử dụng phổ biến trong dạy
học lịch sử ở trường THPT hiện nay. Tuy nhiên, hình thức này có hạn chế là học sinh
chỉ tập trung nghiên cứu, trao đổi phần kiến thức mà nhóm mình được phân công; do
đó, việc thảo luận, tranh luận cả lớp diễn ra ít sôi nổi. Để khắc phục hạn chế này,
Trang 21
trong quá trình hướng dẫn thảo luận và tổng hợp ý kiến, rút ra kết luận, giáo viên cần
dành nhiều thời gian để khắc sâu kiến thức cho học sinh.
Ví dụ 1. Khi dạy Mục b “Liên Xô tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật của Chủ
nghĩa xã hội 1950 - 1970” (Bài 2 , lớp 12), giáo viên tổ chức cho học sinh học theo nhóm
như sau:
- Mục tiêu hoạt động: Giúp học sinh hiểu được tình hình kinh tế, khoa học kĩ
thuật, văn hóa xã hội, hoạt động đối ngoại của Liên Xô trong giai đoạn 1950 –
1970.
- Tổ chức hoạt động: Chia lớp làm 4 nhóm và phân công nhóm 1 tìm hiểu thành
tựu về kinh tế, nhóm 2 tìm hiểu thành tựu về khoa học kĩ thuật, nhóm 3 tìm hiểu thành tựu
về văn hóa xã hội, nhóm 4 tìm hiểu về chính sách đối ngoại của Liên Xô.
 Biện pháp tiến hành:
- Giáo viên giao nhiệm vụ, học sinh tự nghiên cứu sách giáo khoa về nội dung liên
quan. Nhóm trưởng điều khiển các thành viên trao đổi, thảo luận và ghi kết quả vào
phiếu học tập.
- Giáo viên theo dõi, hướng dẫn các nhóm thảo luận. Chú ý đưa ra những gợi ý
cho từng nhóm.
- Sau khi thảo luận xong, các nhóm cử đại diện báo cáo kết quả trước lớp, các
thành viên còn lại của nhóm khác góp ý, bổ sung, hoàn thiện.
- Giáo viên tổng kết hoạt động, rút ra kết luận từng vấn đề và chỉ ra mối liên hệ
giữa chúng, sau đó chuyển sang nội dung khác.
Ví dụ 2. Khi dạy học Mục I phần 3: Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp
xã hội ở Việt Nam (Bài 12, lớp 12) giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm như
sau:
- Mục tiêu hoạt động: Giúp học sinh nắm được những nét cơ bản về chuyển biến
mới về kinh tế và giai cấp xã hội ở Việt Nam dưới tác động của chương trình khai thác
thuộc địa lần thứ hai.
- Tổ chức hoạt động: giáo viên chia lớp làm 4 nhóm và phân công như sau:
+ Nhóm 1: tìm hiểu về chuyển biến kinh tế Việt Nam dưới tác động của chương
trình khai thác thuộc địa lần thứ hai.
+ Nhóm 2, tìm hiểu về giai cấp giai cấp địa chủ và nông dân.
+ Nhóm 3, tìm hiểu về giai cấp tiểu tư sản và vô sản.
+ Nhóm 4, tìm hiểu về giai cấp công nhân.
- Biện pháp tiến hành: tương tự như Ví dụ 1.
Hai ví dụ trên cho thấy, mặc dù mỗi nhóm thực hiện một nhiệm vụ khác nhau,
tương đối độc lập nhưng phải tiến hành đồng thời. Vấn đề quan trọng là giáo viên cần
xác định nội dung kiến thức và yêu cầu công việc cho mỗi nhóm có khối lượng tương
đương để cùng hoàn thành trong một thời gian nhất định. Khắc phục tình trạng nhóm
sau phải chờ nhóm trước hoàn thành thì nhóm mình mới thực hiện được hoặc muốn
hoàn thành công việc được giao, nhóm sau phải bỏ thời gian để nghiên cứu nội dung
Trang 22
kiến thức của nhóm trước...
b. Tất cả các nhóm cùng tìm hiểu, thảo luận về một đơn vị kiến thức và yêu
cầu thực hiện công việc thì như nhau
Với hình thức này, số lượng nhóm có thể ít hay nhiều tùy theo mức độ phức tạp
của nhiệm vụ được giao và nội dung cần làm rõ: có thể lập mỗi nhóm là 2 học sinh,
4 học sinh hoặc 8 học sinh. Tất cả các nhóm đều có cùng nhiệm vụ; do đó, sẽ thuận
lợi cho học sinh khi nhận xét, bổ sung, tránh tình trạng cục bộ, chỉ biết đến nhiệm vụ
của nhóm mình, có tác dụng phát huy tính cạnh tranh giữa các nhóm.
Đây là loại hình hoạt động nhóm đơn giản, dễ thực hiện. Vấn đề quan trọng là
giáo viên phải biết lựa chọn kiến thức cơ bản, trọng tâm và đưa ra hệ thống câu hỏi
có giá trị để kích thích học sinh tìm hiểu, thảo luận. Ví dụ, khi dạy học Mục II, 3: Hoạt
động của Nguyễn Ái Quốc (Bài 1 2 , lớp 11), giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động
nhóm như sau:
- Mục tiêu hoạt động: Giúp học sinh nắm được tiểu sử và nguyên nhân nguyễn Ái
Quốc ra đi tìm đường cứu nước.
- Tổ chức hoạt động: Chia lớp thành 8 nhóm, mỗi nhóm có từ 4 đến 5 học sinh.
giáo viên giao nhiệm vụ cho tất cả các nhóm cùng thảo luận các vấn đề: Tìm hiểu vài
nét về tiểu sử Nguyễn Ái Quốc?; Vì sao nguyễn Ái Quốc lại quyết định ra đi tìm đường cứu
nước.
- Biện pháp tiến hành:
+ Giáo viên giao nhiệm vụ, học sinh tự nghiên cứu, rồi trao đổi thảo luận trong
nhóm về những vấn đề mà giáo viên đưa ra và ghi lại trên phiếu học tập.
+ Giáo viên giám sát, hướng dẫn học sinh thảo luận bằng các câu hỏi gợi mở như:
Tìm hiểu về ngày tháng năm sinh, tầng lớp xuất thân, người thân trong gia đình? Những
yếu tố tác động đến quyết định Nguyễn Ái Quốc ra đi tìm đường cứu nước: truyền
thống gia đình, quê hương, thực tiễn đời sống nhân dân, thực tiễn quá trình cứu
nước của các tiền bối?...
+ Gọi một vài nhóm cử đại diện trình bày kết quả thảo luận trước lớp, các nhóm
khác phát biểu tranh luận, bổ sung.
+ Giáo viên tổng hợp ý kiến, rút ra kết luận và chuyển sang nội dung tiếp theo.
c. Mỗi nhóm tìm hiểu, trao đổi về một đơn vị kiến thức riêng nhưng yêu cầu
thực hiện thì như nhau
Hình thức này được thực hiện trong quá trình nghiên cứu kiến thức mới, trong
củng cố, ôn tập, đặc biệt có thể áp dụng thường xuyên đối với những bài học xây dựng
thành một chủ đề dạy học. Lớp học chia thành nhiều nhóm, giáo viên phân công cho
mỗi nhóm tìm hiểu về một đơn vị kiến thức riêng nhưng có liên quan với nhau. Ví
dụ, khi dạy chuyên đề: “Thành tựu các nước tư bản sau CTTGII” (gồm bài 6; 7; 8 lớp
12), giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm về thành tựu các nước Mĩ, Nhật
Bản, Tây Âu giai đoạn 1945 – 1970 như sau:
- Mục tiêu hoạt động: Giúp học sinh nắm được những thành tựu chính về kinh
Trang 23
tế, khoa học kĩ thuật, chính sách đối ngoại và nguyên nhân phát triển của các nền kinh tế..
- Tổ chức hoạt động: giáo viên chia lớp thành 3 nhóm, mỗi nhóm từ 10 - 12 học
sinh và giao nhiệm vụ cho mỗi nhóm tìm hiểu về thành tựu của một quốc gia, khu vực
theo các nội dung: (1) thành tựu về kinh tế, (2) thành tựu về khoa học kĩ thuật, (3) chính
sách đối ngoại, (4) nguyên nhân dẫn đến kinh tế phát triển.
- Biện pháp tiến hành:
+ Giáo viên giao nhiệm vụ và hướng dẫn học sinh tự nghiên cứu sách giáo khoa.
+ Nhóm trưởng tổ chức trao đổi, thảo luận trong nhóm và ghi kết quả vào phiếu
học tập.
+ Giáo viên giám sát và hướng dẫn các nhóm thảo luận bằng những câu hỏi gợi mở
+ Từng nhóm cử đại diện trình bày kết quả thảo luận của nhóm mình. Các nhóm
còn lại phát biểu ý kiến, tranh luận.
+ Giáo viên tổng kết và chuyển sang nội dung khác.
d. Một số nhóm trao đổi, thảo luận về một đơn vị kiến thức riêng nhưng yêu
cầu thực hiện thì như nhau
Hình thức này được sử dụng khi dạy học những bài có 2 đơn vị kiến thức khác
nhau, nhưng phương pháp tìm hiểu để nhận thức thì giống nhau. Nó tương tự như hình
thức hoạt động nhóm ở “mục c” chỉ khác ở chỗ là thay mỗi nhóm bằng một số
nhóm cùng tìm hiểu, thảo luận về một nội dung kiến thức. Ví dụ, khi dạy mục I, 1: Hội
Việt Nam cách mạng thanh niên và mục 3: Việt Nam Quốc dân đảng trong bài 13 lớp
12, giáo viên tiến hành tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm như sau:
- Chia lớp ra làm 6 nhóm, mỗi nhóm có 5 đến 6 học sinh.
- Yêu cầu các thành viên trong mỗi nhóm nghiên cứu sách giáo khoa theo sự
phân công như sau: Nhóm 1, nhóm 2 và nhóm 3 tìm hiểu về tổ chức Hội Việt Nam
cách mạng thanh niên; nhóm 4, nhóm 5 và nhóm 6 tìm hiểu về tổ chức Việt Nam Quốc
dân đảng.
- Mỗi nhóm tổ chức thảo luận và ghi vào phiếu những vấn đề gợi ý sau:
+ Quá trình thành lập
+ Cơ cấu tổ chức
+ Phương pháp hoạt động
+ Hoạt động tiêu biểu.
+ Vai trò đối với sự phát triển cách mạng Việt Nam.
- Từng nhóm cử đại diện trình bày kết quả trước lớp. Các thành viên còn lại trong
nhóm và các nhóm khác tham gia thảo luận chung.
- Giáo viên tổng kết, rút ra nhận xét chung về từng tổ chức.
So với hình thức hoạt động nhóm ở “mục c” thì hình thức này có từ 2 đến 3
nhóm trở lên cùng tìm hiểu về một đơn vị kiến thức cho nên việc tranh luận, đóng góp,
bổ sung ý kiến giữa các nhóm diễn ra sôi nổi hơn, chất lượng đạt được sẽ cao hơn.
Trang 24
IV. Hiệu quả đạt được.
1. Thay đổi bước đầu nhận thức của học sinh đối với bộ môn Lịch sử.
Qua việc sử dụng các phương pháp dạy học tích cực vào bài học lịch sử bản thân tôi
nhận thấy rằng học sinh có nhiều chuyển biến tích cực sau đây:
- Việc lồng ghép, tích hợp các đoạn thơ, các bài ca dao, các đoạn phim, nhạc minh
hoạ, cả lớp chăm chú lắng nghe và tỏ ra rất thích thú. Thậm chí, sau tiết học, nhiều em
còn nhờ tôi đọc lại để chép vào sổ tay của mình.
- Trong các hoạt động thảo luận nhóm, lớp học trở nên sinh động, hấp dẫn hơn, các
em tỏ ra hứng thú hơn trong học tập, tích cực chủ động tham gia vào các hoạt động của
lớp.
Học sinh tích cực tham gia thảo luận nhóm và trình bày kết quả thảo luận trước tập thể
- Với việc sử dụng giáo án điện tử bằng các phần mềm Microsoft Power Point để
trình chiếu các Slide hình ảnh, các đoạn phim tư liệu và phần mềm Violet để thiết kế
phần trò chơi giải ô chữ, điền khuyết, câu hỏi trắc nghiệm trong phần khởi động, củng
cố, kiểm tra kết quả học tập của học sinh sẽ phát huy tính tích cực của học sinh trong giờ
học bộ môn Lịch sử
Trang 25
Qua trò chơi trên, tôi nhận thấy rằng học sinh rất hứng thú tham gia. Hầu hết các
câu hỏi đều được các em nhiệt tình giơ tay trả lời và kết quả đều trùng khớp với đáp án
mà giáo viên chuẩn bị.
Học sinh tích cực tham gia trò chơi do giáo viên thiết kế
- Trong quá trình học tập, học sinh chủ động chiếm lĩnh tri thức, các em chuẩn bị
tích cực các nội dung học tập theo yêu cầu của giáo viên, sưu tầm các kiến thức có liên
Trang 26
quan ở nhà để giải quyết các yêu cầu đặt ra trên lớp giúp các em phát triển tư duy, khả
năng tự học, tự nghiên cứu.
Sản phẩn thảo luận nhóm của học sinh qua các bài dạy
Trang 27
2. Kết quả định lượng qua kết quả học tập của học sinh.
 Kết quả các bài kiểm tra định kì của lớp 12A1; 12A3 trong năm học 2016 – 2017
Tổng
số
Điểm kiểm tra 1 tiết Điểm thi học kì
HK1 HK2 HK1 HK2
Số bài
trên TB
Tỉ lệ
(%)
Số bài
trên TB
Tỉ lệ
(%)
Số bài
trên TB
Tỉ lệ
(%)
Số bài
trên TB
Tỉ lệ
(%)
54 43 79,62 52 96,29 50 92,59 51 94,44
 Kết quả các bài kiểm tra định kì của lớp 12A5 trong năm học 2017 – 2018
Tổng
số
Điểm kiểm tra 1 tiết Điểm thi học kì
HK1 HK2 HK1 HK2
Số bài
trên TB
Tỉ lệ
(%)
Số bài
trên TB
Tỉ lệ
(%)
Số bài
trên TB
Tỉ lệ
(%)
Số bài
trên TB
Tỉ lệ
(%)
31 33 100 33 100 25 75,75 29 87,87
 Kết quả các bài kiểm tra định kì của lớp 12A3; 12A4 trong học kì I, năm học
2018 – 2019
Tổng
số
Điểm kiểm tra 1 tiết Điểm thi học kì
HK1 HK2 HK1 HK2
Số bài
trên TB
Tỉ lệ
(%)
Số bài
trên TB
Tỉ lệ
(%)
Số bài
trên TB
Tỉ lệ
(%)
Số bài
trên TB
Tỉ lệ
(%)
72 63 87,5 // // 72 100 // //
Qua bảng so sánh kết quả các bài kiểm tra của năm học 2016 – 2017, 2017 – 2018
và học kì I năm học 2018 – 2019, tôi nhận thấy rằng, việc sử dụng các phương pháp tích
cực trong dạy học lịch sử đã thực sự mang lại hiệu quả đáng phấn khởi, tỉ lệ các bài kiểm
tra đạt từ trung bình trở lên ngày càng tăng qua các lần kiểm tra theo thời gian trong từng
năm học. Tất cả những điều đó là nguồn động viên, khích lệ cho những người trực tiếp
đứng lớp giảng dạy có thêm niềm tin, hy vọng chất lượng bộ môn sẽ được nâng lên. Từ
đó có động lực tiếp tục thực hiện sự nghiệp giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ - những chủ
nhân tương lai của đất nước.
V- Mức độ ảnh hưởng của sáng kiến.
1. Khả năng áp dụng sáng kiến.
Từ những kết quả đạt được, trong thời gian tới, tôi tiếp tục áp dụng cho các lớp
mình giảng dạy tại trường Phổ thông Dân tộc nội trú THPT An Giang và phổ biến trong
tổ chuyên môn để đồng nghiệp tham khảo và áp dụng. Tôi hy vọng rằng giải pháp của
mình có thể góp một phần vào việc nâng cao chất lượng học tập cho học sinh, nâng cao
chất lượng thi tốt nghiệp bộ môn của cá nhân cũng như của đơn vị trong thời gian tới.
Ngoài đối tượng áp dụng là học sinh khối 12, giải pháp này cũng có thể áp dụng cho các
khối lớp khác kể cả bậc trung học cơ sở của cấp phổ thông. Tuy nhiên, khi áp dụng cũng
Trang 28
cần lưu ý đến đặc điểm nhận thức và đối tượng học sinh để có thể đạt được kết quả tốt
nhất.
2. Điều kiện áp dụng sáng kiến.
 Về phía học sinh:
- Cần xây dựng cho học sinh động cơ học tập đúng đắn đối với bộ môn Lịch sử để
các em thấy được tầm quan trọng của việc hiểu biết quá khứ, nhất là lịch sử của dân tộc.
Có như thế, học sinh mới nhận thức được thực tại và định hướng được tương lai.
- Cần tập dần cho các em tiếp cận, làm quen với các phương pháp tích cực trong
quá trình giảng dạy trên lớp ngay từ đầu năm học. Có như thế, khi áp dụng các em sẽ
không bỡ ngỡ và việc hợp tác của các em sẽ dần trở nên dễ dàng hơn.
- Cần tập cho các em có thói quen tích lũy kiến thức, sưu tầm kiến thức của các
môn học có liên quan đến Lịch Sử.
 Về phía giáo viên: Việc sử dụng các phương pháp tích cực trong dạy học lịch
sử là điều cần thiết nhưng khi áp dụng cần phải chú ý một vài vấn đề sau:
- Bản thân giáo viên phải luôn cố gắng học hỏi, đầu tư cho công tác soạn giảng,
phải nghiên cứu nội dung chương trình, tìm tòi phương pháp giáo dục hiệu quả. Ngoài ra,
phải nắm bắt cụ thể tình hình học tập và đặc điểm của học sinh lớp mình giảng dạy, phân
loại học sinh để xác định các kĩ phương pháp, kĩ thuật dạy học sao cho phù hợp.
- Phải vận dụng một cách khéo léo, có chọn lọc các trò chơi lịch sử sao cho phù hợp
với mục đích yêu cầu của bài giảng và tính chất của từng sự kiện, hiện tượng lịch sử. Để
hoạt động tổ chức trò chơi lịch sử thành công, đòi hỏi giáo viên luôn tìm tòi sáng tạo,
chuẩn bị công phu. Trò chơi không đơn giản quá nhưng cũng không khó hiểu và cũng cần
tránh sự trùng lặp gây phản cảm, không tạo hứng thú cho học trò. Tuỳ từng bài học, tuỳ
từng trò chơi mà giáo viên quy định cụ thể về thời gian, người chơi, cách chơi. Thời gian
chơi không quá dài không đảm bảo cho mục tiêu các bước lên lớp giờ học. Cuối cùng khi
tổ chức trò chơi cho học sinh giáo viên phải hướng dẫn học sinh chơi, phổ biến luật chơi,
thế nào là thắng, thế nào là thua, phạm luật. Giáo viên là trọng tài, người tổ chức cần
nghiêm khắc và công minh khen thưởng, động viên và có phần thưởng tạo sự cố gắng
học sinh ...
- Việc tích hợp kiến thức liên môn trong dạy học lịch sử ở trường phổ thông phải
đảm bảo được hai yếu tố cơ bản: tính giáo dục – giáo dưỡng, phù hợp với trình độ nhận
thức của học sinh và phải có nguồn gốc xuất xứ chính xác, rõ ràng. Bởi vì, khi ta sử dụng
những chi tiết dù nhỏ nhưng đúng lúc, đúng chỗ thì nó sẽ trở thành chất xúc tác trong
việc khơi dậy hứng thú, say mê học tập của các em. Còn ngược lại, nếu quá lạm dụng sẽ
biến giờ học lịch sử thành giờ học của môn khác, xa rời mục đích cũng như đặc trưng
riêng của bộ môn.
- Khi tổ chức dạy học theo nhóm, giáo viên phải có sự chuẩn bị chu đáo về tài
liệu, phương tiện. Những nội dung giáo viên đặt ra đối với học sinh trong quá trình dạy
học theo nhóm phải đảm bảo tính vừa sức: nếu giáo viên đưa ra yêu cầu quá cao,
các em sẽ không thực hiện được; ngược lại, nếu giáo viên đưa ra yêu cầu quá thấp sẽ
Trang 29
dẫn đến tình trạng học sinh nhàm chán, hiệu quả giáo dưỡng, giáo dục và phát triển sẽ
không đạt. Trong quá trình học sinh thảo luận, giáo viên phải thường xuyên gợi ý, động
viên, nhắc nhở các em tuân thủ về mặt thời gian. Giáo viên là người tổ chức dạy học theo
nhóm nên phải bao quát lớp, theo dõi hoạt động của các nhóm, sớm phát hiện và
điều chỉnh hoạt động của các em, hạn chế tình trạng học sinh làm việc riêng; động viên
học sinh tham gia thảo luận, đặc biệt là những học sinh hạn chế về năng lực. Giáo viên cần
rèn luyện cho mình kĩ năng tổng hợp, rút ra kết luận; phối hợp tốt giữa hoạt động cá
nhân, nhóm và cả lớp; làm sao để các em nắm được những kiến thức mà mình không
tham gia thảo luận Có thể nói, dạy học theo nhóm trong giờ lên lớp môn lịch sử ở
trường THPT như là khâu trung gian giữa làm việc độc lập của từng học sinh với công
việc chung của cả lớp. Tuy nhiên, việc tiến hành bị hạn chế bởi không gian chật hẹp
của lớp học, bởi thời gian có giới hạn của tiết học, cho nên giáo viên phải biết tổ chức
hợp lí và phải tập cho học sinh quen dần với phương pháp này thì mới có kết quả tốt
nhất.
 Về phía tổ: Thường xuyên dự giờ thăm lớp, trao đổi kinh nghiệm, phương pháp
giữa các giáo viên với nhau, chia sẻ những thông tin thiết thực cùng đồng nghiệp. Tăng
cường thảo luận bàn bạc chuyên môn trong các buổi họp tổ để có biện pháp giảng dạy
hiệu quả.
VI- Kết luận
Việc sử dụng các phương pháp tích cực vào giảng dạy lịch sử, theo kinh nghiệm của
bản thân tôi là một việc làm rất có hiệu quả nhằm gây hứng thú cho học sinh, đây sẽ là
một thế mạnh trong việc hỗ trợ cho việc truyền thụ kiến thức lịch sử.
Thông qua các trò chơi lịch sử, việc sử các đoạn thơ, bài ca dao, các đoạn phim tư
liệu, tranh ảnh minh họa làm cho bài giảng lịch sử trở nên mềm mại hơn và học sinh sẽ
dễ dàng nắm bắt, tiếp thu kiến thức.
Dạy học theo chủ đề tích hợp, liên môn làm cho các em nhận thức sự phát triển của
xã hội một cách liên tục, thống nhất, mối liên hệ hữu cơ giữa các lĩnh vực của đời sống
xã hội, hiểu được tính toàn diện của lịch sử. Điều này khắc phục được tính tản mạn trong
kiến thức của học sinh.
Dạy học theo nhóm là phương pháp dạy học mới, góp phần phát huy tính tích cực
và tương tác của học sinh. Đó là một định hướng giáo dục chú trọng khai thác tối đa
mối quan hệ và tác động đa chiều trong quá trình dạy học. phương pháp dạy học này
giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách chủ động sáng tạo, nhận được nhiều thông
tin phản hồi từ giáo viên và các học sinh khác; học sinh được lôi cuốn vào các hoạt
động học tập, tiếp thu kiến thức bằng chính khả năng của mình với sự tổ chức
hướng dẫn của giáo viên; đồng thời phát triển kĩ năng giao tiếp, kĩ năng làm việc
trong tập thể của học sinh Qua đó, học sinh sẽ chủ động, sáng tạo tiếp nhận tri thức và
rèn luyện những phẩm chất quan trọng trong học tập và cuộc sống.
Song, trong giai đoạn hiện nay, dưới tác động của nền kinh tế thị trường, cách
sống, lối suy nghĩ, của học sinh ngày càng trở nên thực dụng. Các em chỉ biết quan tâm
Trang 30
đến những gì đang hiện hữu. Có thể nói, đây là trở ngại không nhỏ đối với việc giảng dạy
bộ môn Lịch sử ở trường phổ thông. Vì thế, việc nâng cao chất lượng dạy và học môn
Lịch sử là một trong những yêu cầu cấp bách và mang tính lâu dài. Tuy nhiên, để làm tốt
nhiệm vụ này, đòi hỏi chúng ta phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Ở đây, tôi chỉ xin
nêu ra một giải pháp nhỏ mà mình đã thực hiện trong các năm học vừa qua với mong
muốn trao đổi cùng đồng nghiệp. Chắc chắn rằng đề tài này sẽ còn những hạn chế, khiếm
khuyết. Tôi mong được sự góp ý chân thành của đồng nghiệp, bạn bè để có thể hoàn
chỉnh đề tài và tiếp tục áp dụng trong những năm học sau đạt hiệu quả hơn.
Tôi xin cam đoan những nội dung báo cáo trên là đúng sự thật.
Xác nhận của đơn vị áp dụng sáng kiến Người viết sáng kiến
Nguyễn Văn Thọ