SKKN Những biện pháp nhằm củng cố và nâng cao chất lượng môn Toán cho học sinh Lớp 5
Môn Toán là môn học mà chúng ta cần phải học và vận dụng vào trong cuộc sống sau này, cho dù làm bất cứ công việc gì cũng có sự tín toán mới đạt được mục đích và yêu cầu mà mình mong muốn. Học Toán giúp các em từng bước phát triển năng lực tư duy, rèn luyện phương pháp và kĩ năng suy luận, khêu gợi khả năng quan sát, phỏng đoán, tìm tòi, rèn phong cách làm việc của người lao động như cẩn thận, chu đáo, vượt khó, giúp các em luyện tập, củng cố và vận dụng các kiến thức đã học vào trong thực tiễn. Nội dung của việc giải Toán có quan hệ hữu cơ với nội dung của số học, số tự nhiên, số thập phân, các đại lượng cơ bản, các yếu tố đại số và hình học có trong chương trình. Môn Toán ở tiểu học là một môn học độc lập, chiếm phần lớn thời gian trong chương trình học của các em. Nó là một môn khoa học nghiên cứu có hệ thống phù hợp với hoạt động nhận thức tự nhiên của con người. Chính vì vậy nhiệm vụ đặt ra cho ngành giáo dục và mỗi giáo viên đứng lớp làm thế nào để trang bị cho các em một hệ thống kiến thức cơ bản, vững chắc nhằm nâng cao chất lượng tránh để học sinh ngồi nhầm lớp để các em tự tin bước vào thời đại mới, thời đại công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
PHẦN MỞ ĐẦU I. Bối cảnh của đề tài: Trong tất cả các môn học ở tiểu học, môn Toán là môn có vị trí rất quan trọng, nó góp phần trong việc đặt nền móng để hình thành và phát triển nhân cách học sinh và đây cũng là môn học mà đa số học sinh rất ngán học, vì nó luôn tuân thủ theo những nguyên tắc, tính chất nên khó tiếp thu hơn những môn học khác. Ngoài ra học Toán cần phải cẩn thận, chịu khó, tìm tòi sáng tạo, độc lập suy nghĩ. Do đó việc nâng dần chất lượng trong dạy-học Toán là rất quan trọng và cần thiết. II. Lí do chọn đề tài: Toán là một phân môn rất quan trọng, nó mang một ý nghĩa quyết định trong việc hình thành kiến thức, kĩ năng cơ bản, phát triển trí tuệ và nhân cách của học sinh, góp phần giáo dục lí trí và những phẩm chất quan trọng của người lao động trong xã hội hiện nay, nó còn là môn học rất cần thiết để học các môn khác. Tuy nhiên kiến thức và kĩ năng làm bài của một số học sinh còn yếu, tính toán còn chậm hay sai, không thuộc cửu chương dẫn đến chán học môn này. Học sinh yếu kém môn Toán chiếm tỉ lệ khá cao so với các môn học khác. Trước tình hình đó để giúp các em củng cố lại những kiến thức toàn cấp tiểu học một cách chắc chắn để bước sang cấp Trung học cơ sở không chỉ học Toán được dễ dàng hơn mà còn say mê học Toán, chính vì vậy tôi chọn viết đề tài: “ Những biện pháp nhằm củng cố và nâng cao chất lượng môn Toán cho học sinh lớp 5” III. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu: -Phạm vi: môn Toán lớp 5 -Đối tượng: học sinh lớp 53 trường TH Thạnh Phước B IV. Mục đích nghiên cứu: Bổ sung và khai thác sâu nội dung chương trình nhằm giúp học sinh củng cố kiến thức, rèn kĩ năng để nâng cao chất lượng môn Toán cho học sinh yếu kém ở cuối bậc tiểu học. V. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu: Qua việc vận dụng đề tài này học sinh bước đầu ham thích học Toán và có chiều hướng tiến bộ đáng kể. 1 trong từng giai đoạn học tập của học sinh. Nhìn chung, học sinh có hứng thú học tập, tất cả đều hiểu bài và làm bài tập tốt, biết cách trình bày bài giảng và giải đúng kết quả. 2.Khó khăn: Ở một số tiết học, học sinh chưa thật sự hiểu bài, kĩ năng làm bài ở một số em còn hạn chế, các em còn hiểu bài một cách máy móc; một số em chưa có thói quen làm việc tự giác, tích cực, độc lập chủ động và sáng tạo; một số em không thích học môn này nên không chăm chỉ, chỉ học theo kiểu đối phó. Tuy vậy, trong lớp nếu chúng ta thực hiện những tiết dạy đại trà không thể đáp ứng được cho từng đối tượng học sinh, nếu chỉ quan tâm đến học sinh yếu kém thì học sinh khá giỏi dễ chán không phát huy hết khả năng học của các em, bản thân giáo viên không kịp chương trình. Do đó làm thế nào để nâng cao chất lượng giảng dạy đó là công việc cần phải làm. Ngay từ đầu năm học, sau khi nhận lớp và ôn tập, tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng học sinh ; về môn Toán kết quả cụ thể như sau: Tổng số học sinh: 26 -Giỏi : 12 HS - 46,1% -Khá : 10 HS - 38,5% -Trung bình : 2 HS - 7,7% -Yếu kém : 2 HS - 7,7% Qua kết quả trên tôi thấy rất lo ngại và suy nghĩ làm thế nào để nâng chất lượng môn Toán. Từ đó tôi luôn tìm tòi và phân tích sự yếu kém của học sinh là do nguyên nhân như: -Có nhiều chỗ hỏng về kiến thức, kĩ năng từ lớp dưới. -Tiếp thu kiến thức kĩ năng còn chậm. -Phương pháp học tập chưa tốt, ý thức tự giác chưa cao. -Năng lực tư duy còn yếu. -Một số phụ huynh chưa thật sự quan tâm đến việc học tập của con em mình, còn phó mặc cho giáo viên và nhà trường vì gia đình còn nghèo, phụ huynh còn phải lo kinh tế gia đình. 3 pháp giảng dạy cho phù hợp với từng đối tượng học sinh và tôi liền lập kế hoạch, nội dung để phụ đạo các em. 2.3.Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục, phải tâm huyết với nghề, tận tụy với công việc, yêu thương học sinh, biết động viên khuyến khích học sinh tham gia học tập, giáo dục, xây dựng được môi trường thân thiện (lớp học thân thiện, giờ học thân thiện, phòng học thân thiện, giáo viên thân thiện, bè bạn thân thiện, môn học thân thiện) Định hướng về dạy học Toán ở tiểu học là tổ chức các hoạt động Toán học cho học sinh. Giáo viên là người thiết kế các hoạt động học từ các kiến thức trong sách giáo khoa. Tổ chức cho học sinh hoạt động trong từng tiết dạy học toán để học sinh được phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, tìm tòi để tự hình thành, chiếm lĩnh kiến thức cho mình trong học toán. 2.4.Tuỳ theo nội dung bài học mà tôi có những biện pháp dạy học khác nhau, tôi dùng phương pháp dạy mở dẫn dắt các em đi từ dễ đến khó, từ không biết gì, không hiểu gì đến nắm được bài. Đối với học sinh khá giỏi tôi đặt câu hỏi khó, còn học sinh yếu kém trung bình tôi dành những câu hỏi dễ hơn và cũng có thể đặt thêm những câu hỏi nhỏ gọn, dễ hiểu để các em dễ trả lời. Trong từng câu hỏi, từng bài tập tôi có ước lượng rằng em nào sẽ trả lời được. Sau khi các em trả lời đúng câu hỏi mà tôi đặt ra thì tôi luôn có lời khen hoặc động viên để các em thích thú và cố gắng hơn. Hằng ngày vào đầu mỗi buổi học, tôi thường cho các em đọc lại bảng cửu chương hoặc những công thức, quy tắc toán học thay cho những bài hát văn nghệ đầu giờ. Trong mỗi bài học, đến phần củng cố, tôi thường cho các em thi đua với nhau, vừa kiểm tra việc nắm kiến thức của các em vừa tạo không khí sôi nổi gây hứng thú cho các em học tập những tiết tiếp theo. 2.5.Trong giờ học tôi tập trung rèn kĩ năng và ôn tập các kiến thức đã học rồi tổ chức cho các em học cá nhân và học theo nhóm, luôn tạo không khí thoải mái, tự nhiên, tránh gây căng thẳng và luôn trân trọng những phát hiện, những ý kiến của các em dù là rất nhỏ để hình thành ở các em niềm tin vào bản thân mình. Không những thế tôi luôn quan tâm đến mọi đối tượng học sinh, theo kết 5 những sai lầm không đáng có. Sau đây tôi xin nêu một số sai lầm thường gặp khi làm toán của học sinh lớp 5: *Sai lầm khi giải các bài toán về tỉ lệ xích Ví dụ: Một mảnh đất có hình vẽ trên bản đồ tỉ lệ 1:1000 là hình chữ nhật với chiều dài 5cm, chiều rộng 3cm. Tính diện tích mảnh đất đó với đơn vị đo là mét vuông? Nhiều học sinh giải như sau: Bài giải Diện tích trên bản đồ là: 5 x 3 = 15 (cm2) Diện tích trên thực tế là: 15 x 1000 = 15000(cm2) Đổi 15000cm2 = 1,5 m2 Đáp số: 1,5 m2 Nguyên nhân: Sai lầm trên là học sinh đã nhầm lẫn tỉ lệ của đại lượng đo độ dài với đại lượng đo diện tích. Biện pháp khắc phục: Khi dạy các dạng toán trên giáo viên cần lưu ý cho học sinh hiểu tỉ lệ 1: 1000 là tỉ lệ của các số đo độ dài chứ không phải là tỉ lệ của số đo diện tích nên phải tính các số đo độ dài trên thực tế trước. Bài giải đúng sẽ là: Bài giải Chiều dài trên thực tế là: 5 x 1000 = 5000(cm) Chiều rộng trên thực tế là: 3 x 1000 = 3000(cm) Diện tích mảnh đất trên thực tế là: 5000 x 3000 = 15000000(cm2) Đổi: 15000000 cm2 = 1500 m2 Đáp số: 1500 m2 7 375,23 : 69 375,23 69 302 5,43 263 56 Nhiều học sinh sẽ nhận nhầm số dư là 56 Nguyên nhân: Học sinh đưa ra kết quả chỉ dựa vào trực quan chứ chưa hiểu bản chất phép chia số thập phân Biện pháp khắc phục: Khi dạy đến dạng bài này giáo viên cần lưu ý cho học sinh hiểu khi ta chia đến số 3 ở hàng phần trăm thì số dư của phép chia này phải là: 56/100 hay 0,56. Dạy đúng, đủ chương trình là nhiệm vụ, trách nhiệm của giáo viên nhưng biết dự đoán trước được những sai lầm có thể xảy ra trong quá trình học tập của học sinh để từ đó có những phương án, biện pháp giúp học sinh tránh được được những sai lầm đó cũng là rất cần thiết. IV- Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm: Từ những việc làm thiết thực nêu trên đã có một số kết quả nổi bật trong dạy học môn Toán như sau: -Học sinh tích cực học tập, lớp học phát biểu sôi nổi hơn -Đa số học sinh đều nắm vững được kiến thức một cách có hệ thống và vận dụng kiến thức đã học để giải các dạng bài tập, thực hành thành thạo các phép tính, biết trình bày bài giải của bài toán có lời văn, học sinh yếu kém khắc phục được những kiến thức bị hỏng, tiếp thu được những kiến thức mới tạo sự hưng phấn trong học tập, giúp học sinh khá giỏi có điều kiện phát huy năng lực học toán của mình, góp phần vào việc khắc phục học sinh yếu kém ở tiểu học. Đặc biệt, chất lượng của môn Toán được nâng lên rõ rệt. Cuối học kì I kết quả cụ thể như sau: Giỏi: 15hs- 57,7% Khá: 8 hs- 30,8% T.Bình: 3hs – 11,5% 9
File đính kèm:
- skkn_nhung_bien_phap_nham_cung_co_va_nang_cao_chat_luong_mon.doc