SKKN Một số phương pháp hướng dẫn học sinh tự học và ôn thi “Phần I: Lịch sử thế giới hiện đại từ năm 1945 đến năm 2000” theo định hướng phát triển năng lực

 
Hình ảnh : HS làm câu hỏi trắc nghiệm theo chủ đề (P.lục 3) 
2.8: Hướng dẫn học sinh ghi nhớ sự kiện lịch sử 
2.8.1: Sử dụng bảng niên biểu 
a) Khái niệm về bảng niên biểu. 
Bảng niên biểu hay còn gọi là bảng hệ thống hóa kiến thức. Thực chất đó là 
bảng hệ thống kiến thức theo thứ tự thời gian, hoặc nêu lên các mối liên hệ giữa các 
sự kiện cơ bản của một nước hay nhiều nước trong một thời kì. Hệ thống hóa kiến 
thức bằng bảng niên biểu giúp học sinh nắm chắc các kiến thức cơ bản, tạo điều kiện 
cho tư duy logic, liên hệ tìm ra bản chất sự kiện, nội dung lịch sử. Trên cơ sở đó vận 
dụng làm các bài tập đòi hỏi kĩ năng thực hành hoặc yêu cầu tồng hợp kiến thức. 
b) Các loại bảng niên biểu. 
Niên biểu được chia làm 3 loại chính: 
 35 
- Niên biểu tổng hợp: Bảng liệt kê những sự kiện lớn xảy ra trong thời gian dài. 
Loại niên biểu này giúp học sinh không chỉ ghi nhớ những sự kiện chính mà còn nắm 
được các mốc thời gian đánh dấu mối quan hệ của các sự kiện quan trọng. 
- Niên biểu chuyên đề: Niên biểu này đi sâu trình bày nội dung một vấn đề 
quan trọng nổi bật nào đó của một thời kỳ lịch sử nhất định; nhờ đó, học sinh hiểu 
được bản chất sự kiện một cách toàn diện, đầy đủ. 
- Niên biểu so sánh: Dùng để đối chiếu, so sánh các sự kiện xảy ra cùng một lúc 
trong lịch sử, hoặc thời gian khác nhau nhưng có điểm tương đồng, dị biệt nhằm làm 
nổi bật bản chất, đặc trưng của các sự kiện đó; hoặc để rút ra một kết luận khái quát. 
Bảng so sánh là một dạng của niên biểu so sánh nhưng có thể dùng số liệu và cả tài 
liệu sự kiện chi tiết để làm rõ bản chất, đặc trưng của các sự kiện cùng loại hoặc khác 
loại 
c) Vai trò và ý nghĩa 
Với phương pháp dạy học này, học sinh sẽ phát huy được tính tích cực, chủ 
động trong quá trình học tập; rèn luyện cho học sinh các kĩ năng cần thiết như tổng 
hợp, phân tích, so sánh, tư duy ngôn ngữ, khả năng sáng tạo cho học sinh, trên cơ sở 
đó, học sinh vận dụng để làm các bài tập đòi hỏi kỹ năng thực hành hoặc yêu cầu tổng 
hợp kiến thức. 
Do đặc thù của bộ môn Lịch sử là những gì diễn ra trong quá khứ, nên học sinh 
không trực tiếp quan sát thực tế được các sự kiện lịch sử. Do đó việc học tập, tiếp thu 
kiến thức môn Lịch sử sẽ rất khó đối với học sinh.Vì vậy việc sử dụng phương pháp 
lập bảng niên biểu có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với các em học sinh: 
Thứ nhất giúp học sinh hệ thống được kiến thức trọng tâm của từng mục, từng 
bài, hoặc từng chương sau khi đã học xong. 
Thứ hai, phương pháp học này giúp các em nhớ lâu, nhớ sâu kiến thức lịch sử. 
Thứ ba, phương pháp này giúp các em có thể phát triển khả năng tổng hợp, khả 
năng phân tích, so sánh. 
Thứ tư, phương pháp này còn là một phương tiện thay cho khối lượng lớn kiến 
thức về từ ngữ, giúp các em phát triển tư duy để học tập tốt hơn bộ môn Lịch sử. 
Với tất cả những ý nghĩa trên, việc sử dụng bảng hệ thống hoá kiến thức trong 
dạy học lịch sử góp phần to lớn trong việc nâng cao chất lượng bộ môn và hiệu quả 
học tập môn Lịch sử của học sinh 
d) Cách bước lập bảng niên biểu: 
Niên biểu dùng để hệ thống hóa các sự kiện lịch sử theo trình tự thời gian, đồng 
 36 
thời nêu mối liên hệ giữa các sự kiện cơ bản của một nước hay nhiều nước trong một 
thời kì lịch sử,... 
 - Các bước tiến hành: 
 + Bước 1: Đặt tên niên biểu lịch sử. 
 + Bước 2: Lựa chọn số lượng các cột dọc, ngang (theo yêu cầu, nội dung cụ 
thể của từng dạng). 
 + Bước 3: Đặt tiêu đề cho các cột dọc, ngang. 
 + Bước 4: Lựa chọn các nội dung phải ngắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu để hoàn 
thiện niên biểu. 
*Xác định thời điểm sử dụng: 
 Niên biểu tổng hợp, so sánh và chuyên đề có thể thiết kế thành bài tập để sử 
dụng trong tất cả các dạng bài học lịch sử. Trong đề tài này, tôi đã sử dụng các dạng 
niên biểu lịch sử và rèn kĩ năng lập bảng niên biểu cho học sinh vào các thời điểm 
sau: 
 - Truyền thụ tri thức mới. 
 - Trong củng cố nhận thức. 
 - Trong các tiết ôn tập, làm bài tập, tổng kết. 
 - Trong các khâu kiểm tra, đánh giá. 
 Như vậy, phạm vi sử dụng các dạng niên biểu trong quá trình dạy học lịch sử 
là khá rộng, qua các thời điểm áp dụng, giáo viên kết hợp hướng dẫn, rèn kĩ năng lập 
bảng niên biểu cho học sinh và hoàn toàn linh hoạt trong quá trình sử dụng nhằm rèn 
luyện tư duy cho học sinh. 
e) Bài tập vận dụng (P.lục 4): 
Một số bài làm của học sinh 
 37 
 38 
2.7.2: Sơ đồ tư duy 
a) Khái niệm 
Sơ đồ tư duy (còn được gọi là bản đồ khái niệm) là một sơ đồ nhằm trình bày 
một cách rõ ràng những ý tưởng mang tính kế hoạch hay kết quả làm việc của cá nhân 
hay nhóm về một chủ đề. Lược đồ tư duy có thể được viết trên giấy, trên bản trong, 
trên bảng hay thực hiện trên máy tính. Trong quá trình giảng dạy, tùy vào nội dung và 
tính chất của từng bài giảng, sau mỗi bài học, mỗi chương, mỗi giai đoạn giáo viên có 
thể định hướng, hướng dẫn học sinh làm “sơ đồ tư duy” dựa trên nguyên lý từ “cây” 
đến “cành” đến “nhánh”, từ ý lớn sang ý nhỏ theo phương pháp “diễn dịch” : luận 
điểm, luận cứ, luận chứng. 
Từ những kiến thức, sự kiện, vấn đề cơ bản của từng bài, từng chương, từng phần 
trong sách giáo khoa hiện hành, thông qua sơ đồ tư duy, các em sẽ tự biết cách tổng 
hợp và xâu chuổi kiến thức theo trình tự, trật tự kiến thức và lý giải các mối quan hệ 
tác động biện chứng, nhân quả giữa các vấn đề, sự kiện. Từ đó các em sẽ thấy các bài 
học sẽ trở nên ngắn gọn hơn, súc tích và dễ hiểu, dễ nhớ hơn. Lúc đó, kỹ năng tự học 
của các em sẽ trở nên bớt nhàm chán khi tự học ở nhà. 
b)Phương pháp lập sơ đồ tư duy 
Việc lập sơ đồ tư duy được bắt đầu từ trung tâm với một hình ảnh của chủ đề. 
Nối các nhánh chính (cấp một) đến hình ảnh trung tâm, nối các nhánh cấp hai đến các 
nhánh cấp một, nối các nhánh cấp ba đến nhánh cấp hai.. bằng các đường kẻ. Các 
đường kẻ càng ở gần hình ảnh trung tâm thì càng được tô đậm hơn, dày hơn. Khi 
chúng ta nối các đường với nhau, bạn sẽ hiểu và nhớ nhiều kiến thức hơn do bộ não 
của chúng ta làm việc bằng sự liên tưởng. Mỗi từ hoặc ảnh hoặc ý nên đứng độc lập 
và được nằm trên một đường kẻ. Nên cố gắng tạo ra một kiểu bản đồ riêng cho mình 
(kiểu đường kẻ, màu sắc ) Nên dùng các đường kẻ cong thay vì các đường thẳng vì 
các đường cong được tổ chức rõ ràng sẽ thu hút được sự chú ý của mắt hơn rất nhiều. 
Cần bố trí thông tin đều quanh hình ảnh trung tâm. 
Với sự trợ giúp của công nghệ thông tin việc tạo lập lược đồ tư duy được thực hiện 
nhanh chóng và trực quan hơn thông qua phần mềm Mindmap 
c) Các bước dạy học trên lớp với SĐTD 
- Bước 1: HS lập SĐTD theo nhóm hay cá nhân với gợi ý của GV. 
- Bước 2: HS hoặc đại diện của các nhóm HS lên báo cáo, thuyết minh về 
SĐTD mà nhóm mình đã thiết lập. 
- Bước 3: HS thảo luận, bổ sung, chỉnh sửa để hoàn thiện SĐTD về kiến thức 
của bài học đó. GV sẽ là người cố vấn, là trọng tài giúp HS hoàn chỉnh SĐTD, từ đó 
dẫn dắt đến kiến thức của bài học. 
 39 
- Bước 4: củng cố kiến thức bằng một SĐTD mà GV đã chuẩn bị sẵn hoặc một 
SĐTD mà cả lớp đã tham gia chỉnh sửa hoàn chỉnh, cho HS lên trình bày, thuyết minh 
về kiến thức đó. 
Dạy học bằng SĐTD là phương pháp tạo hứng thú trong học tập cho học sinh, 
góp phần làm đổi mới và phong phú hơn các PPDH góp phần nâng cao chất lượng 
giáo dục. Sơ đồ tư duy có tác dụng cao trong ôn tập, hệ thống kiến thức từ đó giúp 
học sinh nhớ tốt hơn, trình bày kiến thức đầy đủ và nâng cao hiệu quả giờ ôn tập, 
luyện tập. 
d) Hình thức áp dụng 
Sơ đồ tư duy có thể hướng dẫn học sinh vẽ trong các trường hợp: 
- Hướng dẫn học sinh lập kế hoạch học tập bộ môn Lịch sử. 
- Chuẩn bị bài mới. 
- Luyện tập, củng cố kiến thức sau mỗi phần học, tiết học. 
- Để học các bài ôn tập hoặc tổng kết. 
e) Bài tập vận dụng 
Sử dụng SĐTD thể hiện nội dung II – Xu thế toàn cầu hóa và ảnh hưởng của nó 
(Bài 10 Cách mạng khoa học – công nghệ và xu thế toàn cầu hóa) 
 40 
Hình ảnh : Sản phầm sơ đồ tư duy của học sinh 
 41 
Chương 3: Thực nghiệm sư phạm 
 3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm 
 Từ việc nghiên cứu lý luận và thực tiễn cũng như việc đề xuất các biện pháp 
sư phạm nói trên, ở chương 3 chúng tôi đã tiến hành thực nghiệm sư phạm để kiểm tra 
tính khả thi của các phương pháp hướng dẫn học sinh tự học và ôn thi. 
 Thực nghiệm nhằm khẳng định tính khả thi của các phương pháp nhằm phát 
huy năng lực tự học và ôn tập của học sinh đối với phần lịch sử thế giới hiện đại từ 
năm 1945 đến năm 2000. 
 3.2. Đối tượng và nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm 
 * Đối tượng 
 - Tác giả lựa chọn học sinh lớp 12 tại đơn vị công tác để tiến hành thực 
nghiệm. Lớp thực nghiệm là lớp 12A5 và đối chứng là lớp 12A4 tương đương nhau 
về: sĩ số, trình độ, năng lực nhận thức. HS tại lớp thực nghiệm bao gồm các đối tượng 
khác nhau: giỏi, khá, trung bình, yếu. 
Mức độ điểm Trung bình Khá Giỏi 
Số HS Tỉ lệ % Số HS Tỉ lệ % Số HS Tỉ lệ % 
Lớp 11A5 (12A5) 20 50% 17 42,5% 3 7,5% 
Lớp 11A4 (12A4) 22 55% 16 40% 2 5% 
Bảng thóng kê chất lượng học tập môn Lịch sử năm lớp11 của 2 lớp 12A4 và 12A5 
Biểu đồ so sánh chất lượng học tập môn Lịch sử lớp 12A4 và 12A5 năm lớp 11 
22
16
2
20
17
3
0
5
10
15
20
25
Trung bình Khá Giỏi
12A4
12A5
 42 
* Nhiệm vụ: 
 - Lớp thực nghiệm 12A5 sẽ được tiến hành hướng dẫn công thức tự học và ôn 
thi như đề tài trình bày. HS được thực hiện theo hình thức cá nhân, nhóm học tập. Lớp 
đối chứng 12A4 được tiến hành dạy học bằng các phương pháp truyền thống. 
 - Sau khi tổ chức dạy học tiến hành đánh giá như nhau bằng bài kiểm tra 45 
phút (giữa kỳ I), tổng hợp và thống kê số liệu nhằm đánh giá hiệu quả của các phương 
pháp. 
 3.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm 
 - Tại trường đơn vị công tác, GV chọn hai lớp 12 có sĩ số, trình độ và năng lực 
tương đương. 
 - Phương pháp: tiến hành dạy học đổi mới tại lớp thực nghiệm 12A5. Ở lớp 
đối chứng 12A4, GV vẫn dạy theo nội dung, PP thông thường. 
 - Hình thức: Giao nhiệm vụ học tập, triển khai công việc, hướng dẫn phương 
pháp, cung cấp tài liệu cho lớp thực nghiệm 12A5, HS có thời gian chuẩn bị, luyện 
tập các phương pháp. Lớp đối chứng 12A4 không phải chuẩn bị, lên lớp học như bình 
thường. 
 - Đánh giá quá trình học: Lớp thực nghiệm đánh giá theo các tiêu chí của dạy 
học đổi mới, phát triển năng lực. Lớp đối chứng đánh giá tiết học theo việc ghi chép 
bài và xây dựng bài trong quá trình học. 
 - Đánh giá kết quả: Cả lớp đối chứng và lớp thực nghiệm đều được tiến hành 
làm bài kiểm tra 45 phút (xem P.lục 5) để xem hiệu quả của các phương pháp. 
 - Khi tiến hành các giờ học thực nghiệm, GV quan sát. Sau bài học, kiểm 
tra hoạt động nhận thức của HS, thu thập số liệu, xử lý, nêu kết quả về mặt định 
tính và định lượng. 
 + Đánh giá về mặt định tính: Dựa vào các nguồn thông tin có được từ khảo sát 
thực tiễn, dự giờ, phỏng vấn, trao đổi, quan sát, ghi chép, thực nghiệm cả quá trình để 
đưa ra các các kết luận có căn cứ khoa học, khách quan. 
 + Đánh giá về mặt định lượng:Để đánh giá tính trung thực của kết quả thực 
nghiệm, GV sử dụng toán học thống kê xử lý kết quả thực nghiệm. 
 3.4. Nội dung thực nghiệm sư phạm 
 -Nghiên cứu chương trình, SGK, tài liệu tham khảo và thiết kế giáo án. Trên có 
sở điều tra, phỏng vấn, dự giờ, tham vấn ý kiến của GV các trường, tác giả tiến hành 
soạn giáo án thực nghiệm và giáo án đối chứng. 
 43 
 -Trao đổi, bàn bạc và thống nhất về ý tưởng, nội dung, PP, biện pháp, phương 
tiện dạy học với GV có kinh nghiệm. 
 -Lựa chọn lớp thực nghiệm và lớp đối chứng 
 -Kiểm tra các khâu chuẩn bị cho giờ học thực nghiệm. 
 -GV tiến hành hoạt động dạy học ở hai lớp thực nghiệm và đối chứng theo 
giáo án thực nghiệm và giáo án bình thường. 
 - Đánh giá kết quả 
 3.5. Kết quả thực nghiệm 
 Qua tiến hành các bài thực nghiệm cùng với một số biện pháp được tiến hành 
song song trước và sau thực nghiệm như: trao đổi, phỏng vấn, quan sát, dự giờ, phiếu 
hỏi ý kiến sau khi kết thúc giờ thực nghiệm về việc hướng dẫn phương pháp tự học và 
ôn thi phần lịch sử thế giới hiện đại từ năm 1945 - 2000 có một số nhận xét sau: 
 a. Về mặt định tính: 
 - Các phương pháp hướng dẫn học sinh tự học và ôn thi phần lịch sử thế giới 
hiện đại đã đạt được mục tiêu dạy học. a)Về kiến thức: Có khả năng củng cố, hệ 
thống hóa, khái quát hóa những kiến thức lịch sử thế giới hiện đại từ năm 1945 
đến năm 2000.Biết phân kì và hiểu được những nội dung cơ bản về các giai đoạn phát 
triển của Lịch sử thếgiới hiện đại từ năm 1945 đến năm 2000.b) Kĩ năng: Rèn luyện 
kĩ năng phân tích, khái quát hóa vấn đề, nhận định và đánh giá,... về các sự kiện, 
hiện tượng, nhân vật lịch sử của lịch sử thế giới hiện đại từ năm 1945 đến năm 
2000.c) Thái độ, tư tưởng: Nhận thức được, trong học tập lịch sử cần thiết phải 
phân kì và khái quát hóa được những nội dung cơ bản về các giai đoạn phát 
triển của lịch sử. Từ đó, hiểu rõ sự phát triển của lịch sử Việt Nam luôn luôn là 
một bộ phận của lịch sử thế giới, gắn liền với cách mạng thế giới, đặc biệt từ sau 
Chiến tranh thế giới thứ hai. Hiểu rõ, bao trùm suốt thời kì lịch sử thế giới hiện 
đại từ năm 1945 đến nay là cuộc đấu tranh vì mục tiêu: hòa bình, ổn định, độc lập 
dân tộc, tiến bộ xã hội và hợp tác để cùng nhau phát triển 
 - Các phương pháp đã thiết kế là khả thi, thể hiện được tính đặc thù của đổi 
mới dạy học trong môn Lịch sử THPT. Các sản phẩm do HS tự làm đúng yêu cầu 
kiến thức cơ bản, có sự sáng tạo, ứng dụng CNTT, trở thành tài liệu học tập, tham 
khảo cho HS và GV, thể hiện khả năng của HS về nhiều mặt: kiến thức, kĩ năng, tư 
duy,... 
 - Trong quá trình thực hiện dự án, HS được GV cung cấp các tài liệu hỗ trợ 
như: tài liệu tham khảo, phiếu học tập, tài liệu phương pháp học, hệ thống câu hỏi 
theo chủ đề,... đã hỗ trợ thường xuyên và kịp thời các hoạt động tự học và ôn thi của 
HS. 
 44 
 b. Về mặt định lượng 
 GV tiến hành một bài kiểm tra 45 phút với cùng nội dung đánh giá ở lớp thực 
nghiệm và lớp đối chứng. Hai lớp là HS tại đơn vị trường GV đang công tác có sĩ số, 
trình độ nhận thức ngang nhau. 12A5 là lớp thực nghiệm, 12A4 là lớp đối chứng. Cho 
bảng kết quả cụ thể như sau: 
 Lớp đối chứng 12A4 
Sĩ số: 40 HS 
Lớp thực nghiệm 12A5 
Sĩ số: 40 HS 
Số lượng Tỉ lệ % Số lượng Tỉ lệ % 
Điểm dưới 5 8 20% 2 5% 
Điểm 5 12 30% 5 12,5% 
Điểm 6 10 25% 9 22,5% 
Điểm 7 8 20% 13 32,5% 
Điểm 8 2 5% 8 20% 
Điểm 9 0 0% 2 5% 
Điểm 10 0 0% 1 2,5% 
 Bảng thống kê số lượng điểm sau thực nghiệm theo các mức độ: 
Mức độ điểm < = 5 6 – 7 Trên 8 điểm 
Số bài Tỉ lệ % Số bài Tỉ lệ % Số bài Tỉ lệ % 
Lớp thực nghiệm 
12A5 
7 bài 17,5% 22 bài 55% 11 bài 27,5% 
Lớp đối chứng 
12A4 
20 bài 50% 18 bài 45% 2 bài 5% 
 45 
Biểu đồ so sánh chất lượng điểm sau thực nghiệm theo các mức độ 
 Từ các kết quả trên cho phép chúng ta khẳng định rằng: tổ chức hướng dân học 
sinh tự học và ôn thi có hiệu quả hơn so với việc vận dụng PPDH thông thường. Hiệu 
quả này được thể hiện không chỉ về những chia sẻ, trao đổi, quan sát, dự giờ định tính 
mà được kiểm chứng bằng các phép thử, đối chiếu thực tế mà kết quả học sinh đạt 
điểm khá giỏi và hạn chế học sinh có điểm yếu và trung bình của lớp thực nghiệm 
20
18
2
7
22
11
0
5
10
15
20
25
< = 5 điểm 6 - 7 điểm Trên 8 điểm
12A4
12A5
 46 
PHÀN 3 :KẾT LUẬN 
1.Kết luận chung của đề tài 
 Trong quá trình thực hiện đề tài: Một số phương pháp hướng dẫn học 
sinh tự học và ôn thi “Phần 1: Lịch sử thế giới hiện đại từ năm 1945 đến năm 2000” 
theo định hướng phát triển năng lực (Chương trình Lịch sử lớp 12, THPT), đề tài 
nghiên cứu này đã đạt được những kết quả như sau: 
 - Bổ sung và phát triển cơ sở lí luận cho phương pháp tự học và ôn tập của HS 
làm cơ sở cho việc vận dụng trong dạy học kiến thức Lịch sử nói chung, Lịch sử thế 
giới hiện đại nói riêng bao gồm khái niệm, đặc điểm, công thức, ý nghĩa, trường hợp 
áp dụng... 
 - Đề tài đưa ra các biện pháp phát triển năng lực cho HS trong dạy học: nhóm 
biện pháp phát triển năng lực tự học, giải quyết vấn đề, ứng dụng CNTT, hợp tác, 
thuyết trình 
 - Những kết quả nghiên cứu của đề tài này góp phần xây dựng cơ sở lí luận và 
định hướng vận dụng một số phương pháp trong dạy học Lịch sử thế giới hiện đại lớp 
12 ở trường Trung học phổ thông. Nó hoàn toàn phù hợp với giáo dục nước ta hiện 
nay là dạy học tập trung vào người học, chú trọng phát triển năng lực tự học, gắn học 
với hành, khắc phục tính hàn lâm của nội dung dạy học. 
 Kết quả nghiên cứu đề tài, bao gồm việc tổng kết những vấn đề lí luận và đưa 
ra các tiến trình dạy học cụ thể, đáp ứng yêu cầu về lí luận và thực tiễn, góp phần đổi 
mới PPDH, nhằm cải thiện thực trạng, nâng cao chất lượng giáo dục ở trường phổ 
thông. Những kết quả này của đề tài có thể tham khảo vận dụng cho các nội dung 
khác của chương trình Lịch sử phổ thông cũng như các môn học khác. 
 2.Kiến nghị, đề xuất 
 Để việc vận dụng một số phương pháp hướng dẫn HS tự học và ôn thi phần 
lịch sử thế giới hiện đại lớp 12 ở trong các trường THPT có hiệu quả hơn, tôi đề nghị: 
 -Bộ Giáo dục và Đào tạo khi xây dựng chương trình khung môn Lịch sử tăng 
thêm thời lượng cho chương trình tự chọn và tài liệu học tập để GV có điều kiện áp 
dụng các phương pháp dạy học tích cực, nhóm phương pháp hướng dẫn học sinh tự 
học và ôn tập 
 -Sở GD và ĐT, BGH nhà trường có thể tổ chức các buổi tập huấn, báo cáo 
chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học (trong đó có nhóm phương pháp hướng 
dẫn học sinh tự học và ôn thi) tại trường, bồi dưỡng đội ngũ GV về lí thuyết và thực 
tiễn, để họ có khả năng vận dụng trong môn dạy của mình, góp phần nâng cao hiệu 
quả dạy học ở trường phổ thông. Nhà trường tạo điều kiện về thời gian, cơ sở vật chất 
ôn thi có hiệu quả. 
 47 
 - Tổ/ nhóm chuyên môn: Khuyến khích GV nghiên cứu áp dụng phương pháp 
hướng dẫn học sinh tự học và ôn thi vào dạy học, triển khai vận dụng và rút kinh 
nghiệm. 
 - Đối với giáo viên: Không ngừng học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, tìm 
tòi các phương pháp dạy học mới. Đồng thời, GV cần chuẩn bị tâm thế cho học sinh, 
khuyến khích HS tham gia hoạt động tự học, góp phần nâng cao chất lượng dạy và 
học, góp phần đổi mới phương pháp dạy học trong giai đoạn hiện nay. 
 Trên đây là kinh nghiệm của tôi trong việc hướng dẫn học sinh tự học và ôn 
thi phần lịch sử thế giới lớp 12 tại đơn vị công tác. Việc áp dụng đề tài đã mang lại 
những hiệu quả thiết thực trong việc nâng cao năng lực học tập bộ môn Lịch sử của 
HS. Đề tài này có thể tiếp tục thử nghiệm, rút kinh nghiệm tại các trường THPT khác 
trên địa bàn tỉnh Nghệ An nhằm góp phần đổi mới phương pháp dạy bộ môn hiện nay. 
 Trong quá trình thực hiện đề tài, mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng đề tài 
cũng không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận dược sự đóng góp ý kiến của 
các chuyên gia, các anh/chị/em đồng nghiệp để đề tài được hoàn thiện, đạt kết quả cao 
hơn. 
 Nghệ An, ngày 08 tháng 03 năm 2021 
 Tác giả 
 48 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Vũ Ngọc Anh (chủ biên), Một số vấn đề đổi mới phương pháp dạy học lịch sử, 
NXB Giáo dục, 2008 
2. Bộ GD và ĐT, Sách giáo khoa Lịch sử lớp 12, NXB Giáo dục 
3. Bộ GD và ĐT, Sách giáo viên Lịch sử lớp 12, NXB Giáo dục 
4. Bộ GD và ĐT, Tài liệu tập huấn dạy học và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập theo 
định hướng phát triển năng lực học sinh môn Lịch sử cấp THPT, 2014 
5.Bộ GD và ĐT, Tài liệu về đổi mới phương pháp dạy học môn Lịch sử trung học phổ 
thông 
6. Nguyễn Lăng Bình (chủ biên), Dạy và học tích cực. Một số phương pháp và kĩ 
thuật dạy học, NXB Đại học sư phạm Hà Nội, 2010 
7. Phan Ngọc Liên (chủ biên), Phương pháp dạy học Lịch sử tập 1, 2; NXB Đại học 
sư phạm Hà Nội. 
8. Nguyễn Anh Thái (chủ biên), Lịch sử thế giới hiện đại, NXB Giáo dục Việt Nam, 
2013 
9. Trương Ngọc Thơi, Câu hỏi và bài tập trắc nghiệm Lịch sử 12 theo chủ đề, NXB 
Đại học Quốc gia Hà Nội, 2016 
10. Đề thi minh họa và chính thức môn Lịch sử THPT Quốc gia các năm theo hình 
thức trắc nghiệm khách quan, một số tài liệu và bài viết trên các báo, trang thông tin 
khác