SKKN Một số biện pháp ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM vào các hoạt động cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp mẫu giáo 5-6 tuổi số 3, Trường Mầm non Liên Bão 1

 Phần I
 MỞ ĐẦU
1. Mục đích của Sáng kiến 
 Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên, là mắt xích quan trọng của hệ thống 
giáo dục quốc dân, là cấp học đặt nền móng vững chắc cho các cấp học sau này. 
 Thực hiện quan điểm của Đảng và Nhà nước về đổi mới căn bản, toàn diện 
giáo dục, đào tạo, có kế thừa những ưu việt của Chương trình chăm sóc, giáo dục 
trẻ trước đây. Chương trình được đổi mới theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, 
đây là một quan điểm tiên tiến và hiện đại, với mục tiêu là giúp trẻ em phát triển về 
thể chất, tình cảm, trí tuệ và thẩm mỹ.
 Để làm được điều này, việc sử dụng các mô hình giáo dục tiên tiến là hết sức 
cần thiết. Hiện nay, có nhiều mô hình giáo dục tiên tiến như: Montessori, STEAM, 
Reggio Emilia Trong đó giáo dục STEAM là một lựa chọn để giúp trẻ đánh thức 
và khơi dậy sự sáng tạo nhằm hình thành kỹ năng tư duy mới cho thế hệ mai sau.
 Giáo dục STEAM tích hợp các yếu tố Khoa học, Công nghệ, Kĩ thuật, Nghệ 
thuật và Toán học; là phương pháp giáo dục chủ yếu dựa trên thực hành và các 
hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Do đó, trẻ được tiếp cận phương pháp giáo dục 
này có những ưu thế nổi bật như: kiến thức khoa học, kỹ thuật, công nghệ và toán 
học chắc chắn, khả năng sáng tạo, tư duy logic và có cơ hội phát triển các kỹ năng 
mềm toàn diện hơn; thúc đẩy tối đa năng lực tiềm ẩn bên trong mỗi trẻ, tôn trọng 
sự khác biệt và trí tưởng tượng phong phú của trẻ, mang tính thực tiễn cao và phát 
triển kĩ năng làm việc theo nhóm.
 Từ ngàn xưa, cha ông ta đã đúc kết: “Tôi nghe tôi quên, tôi nhìn tôi nhớ, tôi 
làm tôi hiểu” vì vậy học phải đi đôi với hành. Đặc điểm tư duy của trẻ mầm non là 
tư duy trực quan; trẻ mầm non không học lý thuyết qua những lời nói suông, giảng 
giải mà học qua chính những trải nghiệm, thực hành, thí nghiệm, thực làm, thực 
học. 
 Cách tiếp cận giáo dục theo STEAM chắc chắn không phải là nhiệm vụ dễ 
dàng nhưng những lợi ích mà STEAM mang lại cho trẻ nhỏ và trường học thì rất 
lớn. Ở nơi đó những đứa trẻ được trải nghiệm những kiến thức thực tiễn, “chơi 3
 Bản thân tôi là một giáo viên, tôi luôn tìm tòi sáng tạo, có nhiều thủ thuật 
hấp dẫn thu hút trẻ, tạo nhiều tình huống làm phát huy tính tích cực chủ động, sáng 
tạo của trẻ. Tôi luôn dành nhiều thời gian để nghiên cứu đề tài, trau dồi kiến thức. 
Sau khi thực hiện đề tài này bản thân tôi không ngừng phấn đấu học tập, học hỏi 
kinh nghiệm đồng nghiệp. Từ đó có những biện pháp mới để dạy trẻ phát triển 
nhận thức.
 So với các biện pháp cũ trước đây những biện pháp mới mà tôi đưa ra đơn 
giản hơn, dễ thực hiện hơn. Qua các tiết học trẻ rất hứng thú tham gia vào các hoạt 
động học tập, nhận thức của trẻ trở nên thông minh hơn so với trước đây. 
 Đề tài: “Một số biện pháp ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM vào 
các hoạt động cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp mẫu giáo 5-6 tuổi số 3, Trường Mầm non 
Liên Bão 1” là đề tài quan trọng, nó đòi hỏi mỗi chúng ta hết sức quan tâm đến sự 
phát triển tâm lý của trẻ trong giai đoạn mầm non để có những định hướng giáo 
dục tốt nhất trước khi trẻ bước vào những lớp tiếp theo.
 Sáng kiến được áp dụng lần đầu tiên vào tháng 9 năm 2023 tại lớp 5 tuổi số 
3 Trường Mầm non Liên Bão 1.
3. Đóng góp của Sáng kiến:
 Qua hơn một học kỳ nghiên cứu các giải pháp dạy hoạt động Khám phá 
khoa học, tôi đã đúc kết được một số kinh nghiệm, tìm ra một số giải pháp giúp trẻ 
say mê học Khám phá khoa học đạt kết quả tốt. Tôi mạnh dạn trình bày những 
đóng góp để đề tài của tôi được phong phú: 
 - Sáng kiến mang tính khả thi cao, có tính mới tính sáng tạo.
 - Giúp giáo viên thực sự yêu nghề mến trẻ, có năng lực sư phạm hơn, nắm 
chắc chuyên môn hơn.
 - Có sự hiểu biết về kỹ năng dạy trẻ làm quen với khám phá khoa học.
 - Có sự sáng tạo trong mỗi tiết dạy, luôn có sự đổi mới trong phương pháp
dạy trẻ.
 - Thường xuyên rèn luyện bản thân, kỹ năng dạy, thao tác, rèn luyện giọng
nói.
 - Đồ dùng dạy trẻ phong phú sáng tạo hấp dẫn hơn với trẻ. 5
 Phần II
 NỘI DUNG
 Chương I
 KHÁI QUÁT THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP 
 GIÁO DỤC STEAM VÀO CÁC HOẠT ĐỘNG CHO TRẺ TẠI LỚP 5-6 
 TUỔI SỐ 3 TRƯỜNG MẦM NON LIÊN BÃO 1.
1. Thực trạng của lớp được nghiên cứu
1.1. Thuận lợi - khó khăn:
* Thuận lợi: 
 Năm học 2023- 2024 được sự phân công của Ban giám hiệu nhà trường tôi 
chủ nhiệm một lớp 5 tuổi Số 3. Học theo chương trình đổi mới với sĩ số là 21 trẻ. 
Độ tuổi đồng đều còng là một thuận lợi cho việc truyền thụ kiến thức cho trẻ:
 + 100% trẻ sống ở vùng nông thôn, là con em nông dân, công nhân và cán bộ 
công chức nên các cháu đều rất ngoan ham học. 
 + Nhà trường đầu tư tương đối đầy đủ cơ sở vật chất cho lớp. Ban giám hiệu 
nhà trường luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao việc thực hiện các hoạt động giáo dục 
hàng ngày.
 + Bản thân tôi là một giáo viên luôn tâm huyết với nghề, nhiệt tình và yêu 
thương trẻ, được đào tạo có trình độ trên chuẩn. Có lập trường tư tưởng vững vàng. 
Ứng dụng công nghệ thông tin thành thạo, thích tìm tòi, sáng tạo; được tham gia 
tập huấn, bồi dưỡng và tự học về đổi mới trong giáo dục mầm non, nhất là ứng 
dụng giáo dục STEAM
 + Chất lượng trẻ của lớp tương đối đồng đều, trẻ học đúng độ tuổi, thích tò 
mò, khám phá. Đa số trẻ ngoan ngoãn, khỏe mạnh, thông minh nên việc áp dụng 
STEAM cho trẻ được thuận lợi hơn. 
* Khó khăn: 
 - Giáo viên mầm non hiện nay chưa được tiếp cận nhiều và sâu với các phương 
pháp giáo dục tiên tiến trên thế giới đặc biệt là giáo dục STEAM.
 - Hình thức tổ chức các hoạt động cho trẻ khám phá, trải nghiệm chưa phong 
phú và đa dạng. 7
thụ động. Do đó, tại thời điểm khảo sát, các biểu tượng mà trẻ thu nhận được rất 
mơ hồ, có trẻ quên ngay sau khi vừa học xong. Trẻ chưa có vốn kinh nghiệm về 
môi trường sống xung quanh còn vẹt” ngồi nghe cô nói, xem cô làm và ghi nhớ 
một cách máy móc.
 Mặt khác, đôi khi giáo viên khi tiến hành tổ chức các hoạt động còn mang 
tính rấp khuôn theo tài liệu hướng dẫn, thiếu đi sự linh hoạt, sáng tạo, không phát 
huy được tính tích cực, chủ động sáng tạo của trẻ. Đồng thời chưa đầu tư, tìm tòi, 
chưa lồng ghép, tích hợp một cách có hiệu quả các hoạt động nhằm gây sự hứng 
thú, thu hút trẻ. 9
 Bố trí diện tích sân tập thể dục cho trẻ toàn trường và khu chơi thể thao (cột 
bóng rổ, thang leo, ); khu vực chơi với đồ chơi ngoài trời (cầu trượt, đu quay, 
bập bênh, nhà bóng); khu vực chơi với đất, cát, nước, đá, sỏi; khu vực trẻ 
trồng rau, trồng cây và chăm sóc cây cối, con vật nuôi; khu chơi với các nhân vật 
cổ tích, hay còn gọi là “vườn cổ tích”, khu trồng cỏ, trồng hoa, trồng cây cảnh, cây 
bóng mát trên sân trường; Đảm bảo an toàn, có tính thẩm mỹ cao. Đảm bảo vệ sinh 
về nguồn nước, không khí, vệ sinh an toàn trong ăn uống. Các trang thiết bị, đồ 
dùng, đồ chơi thường xuyên được bảo dưỡng, giữ gìn vệ sinh, tạo sự hấp dẫn đối 
với trẻ. Có hàng rào bảo vệ xung quanh khu vực trường.
 Ngoài ra, môi trường giáo dục cũng cần tạo cho trẻ cảm giác an toàn về mặt 
tâm lý: được yêu thương, được tôn trọng và đáp ứng các nhu cầu chính đáng; Cần 
đa dạng, phong phú, kích thích sự phát triển của trẻ qua các trang thiết bị ngoài 
trời; kích thích các vận động khác nhau của trẻ.
 Tận dụng các nguồn nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để trẻ khám phá, 
đặc biệt là nguồn nguyên liệu tự nhiên và phế liệu có sẵn.
 * Môi trường trong lớp học 
 Thiết kế các góc chơi trong lớp: Góc chơi phải hấp dẫn, thu hút trẻ chơi; Có 
tính kích thích, gợi mở, cuốn hút trẻ tò mò khám phá. Nguyên liệu sử dụng vật 
thật, vật tự nhiên và các phế liệu tái sử dụng đảm bảo an toàn. Có khu vực để trẻ 
hợp tác, tương tác, được thảo luận với nhau, được lựa chọn các đồ chơi khác nhau. 
Góc chơi sắp xếp khoa học, dễ quản lý, bảo quản và thuận tiện vệ sinh. Cần sắp 
xếp góc chơi theo góc nhìn của trẻ (độ cao vừa phải để trẻ dễ thao tác với đồ dùng 
trong góc)
 - Chuẩn bị học liệu Học liệu được chuẩn bị theo nội dung hoạt động tại góc 
theo từng chủ đề; cô chuẩn bị đa dạng các học liệu để định hướng, khơi gợi ý 
tưởng cho trẻ cùng thảo luận và thống nhất cách thức thực hiện.
 * Ví dụ trang trí các góc:
 Trang trí góc khám phá: Góc khám phá thường được đặt ở ngoài hành lang, 
nơi mà trẻ sẽ được thực hành các thí nghiệm nhỏ với các đồ vật quen thuộc như: 
màu nước, nước, cát sỏi, vỏ hạt, các mảnh gỗ nhỏ. Với những đồ dùng này trẻ có 
thể thoải mái vui chơi sáng tạo theo ý thích của mình.
 VD: Với những mảnh gỗ nhỏ trẻ có thể ghép thành những hình mà trẻ yêu 
thích hay với nước, sỏi và xốp thì trẻ có thể làm thí nghiệm vật chìm, nổi....
 Trang trí góc nghệ thuật: Góc nghệ thuật là nơi trẻ được tự do sáng tạo, tự 
do phát huy trí tưởng tượng cũng như chủ động thể hiện cái tôi cá nhân. 11
 Giáo dục STEAM là phương pháp tiếp cận liên ngành tạo ra sự kết hợp 
hài hòa giữa các lĩnh vực đã nêu trên để mang đến cho trẻ sự trải nghiệm chân 
thực, sâu sắc. Việc dạy và học steam tăng tính hấp dẫn với trẻ, giúp trẻ hiểu sâu 
hơn vấn đề và hơn nữa giúp trẻ liên hệ với những gì đã học được.
 Việc vận dụng phương pháp steam vào giáo dục trẻ mầm non theo quan 
điểm “lấy trẻ làm trung tâm” có thể giúp trẻ phát huy được sự tích cực cá nhân 
cũng như khả năng làm việc nhóm. Giáo viên chỉ là người tổ chức, hướng dẫn, tạo 
cơ hội cho trẻ hoạt động. Trong quá trình hoạt động, trẻ được tự mình khám phá, 
tìm tòi dưới sự quan sát và hướng dẫn mang tính tôn trọng cá nhân trẻ của giáo 
viên. Tức là, trẻ được tự do lựa chọn cách thức thực hiện, cách khám phá, tìm hiểu 
sự vật, hiện tượng, nguyên liệu học tập hay bất kì thứ gì trẻ sáng tạo ra. Mỗi trẻ là 
môt phiên bản khác nhau nên sữ không có sự đồng nhất về nhận thức và hành 
động. Giáo viên chỉ tham gia vào quá trình tìm hiểu của trẻ khi trẻ có những hành 
vi không phù hợp với chuẩn mực đạo đức. STEAM là phương pháp mà ở đó mỗi 
trẻ sẽ tự học, tự lĩnh hội kiến thức cũng như tự củng cố các kỹ năng mềm của bản 
thân. Trẻ được trải nghiệm thực tế và rút kinh nghiệm cho bản thân.
 Ở bậc học mầm non, các họat động giáo dục là hệ thống các tác động sư 
phạm mang tính mục đích, có kế hoạch, được thực hiện thông qua nhiều hình thức 
phương pháp khác nhau và mỗi hoạt động lại tồn tại những tính chất riên biệt. 
Thông qua hoạt động này, với sự dẫn dắt, gợi mở của cô giáo, trẻ tích cực lĩnh hội 
các kiến thức và kỹ năng cần thiết. Trong quá trình tổ chức hoạt động học có chủ 
định, ngòai việc sử dụng các phương pháp riêng của mỗi loại, tôi đã lựa chọn nội 
dung tích hợp hoạt động steam phù hợp cho từng hoạt động như sau:
 * Hoạt động Khám phá khoa học:
 Ứng dụng STEAM cho trẻ tiếp cận kiến thức tiền khoa học tạo điều kiện để 
trẻ tiếp thu tốt các kiến thức về khoa học, kỹ thuật ở các bậc học tiếp theo thì việc 
lập kế hoạch giáo dục ứng dụng STEAM trong hoạt động giáo dục trẻ là một việc 
làm rất quan trọng. Với đặc thù trường mầm non Liên Bão 1 chúng tôi nằm tại khu 
vực nông thôn với môi trường trải nghiệm phong phú và gần gũi với trẻ. Nên khi 
lập kế hoạch căn cứ vào nội dung kế hoạch giáo dục nhà trường, tổ chuyên môn