SKKN Khai thác và ứng dụng công nghệ thông tin trong thiết kế bài giảng và dạy học Địa lí ở trường Trung học Phổ thông Con Cuông

 NỐI: GV tổ chức thi hùng biện về chủ đề sử dụng và bảo vệ 
tài nguyên rừng (HS đã chuẩn bị trước ở nhà). 
- Bước 5: Lưu bài giảng và sử dụng vào dạy học 
Khi đã hoàn tất việc thể hiện kịch bản trên máy tính, kiểm tra lại lần cuối về 
nội dung kiến thức, hình ảnh, các tư liệu sau đó lưu lại, gửi lên mail cá nhân để 
thuận tiện cho quá trình sử dụng. 
SLIDE 16 
38 
BÀI 5: VŨ TRỤ, HỆ MẶT TRỜI VÀ TRÁI ĐẤT. HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG 
TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT. 
Bước 1: Tìm hiểu nội dung bài dạy 
* Tên bài: Bài 5 – Vũ trụ, Hệ mặt trời và Trái đất. Hệ quả chuyển động tự quay 
quanh trục của trái đất. 
* Thời lượng: 1 tiết (45 phút) 
* Kiến thức cơ bản: 
- Trình bày được khái quát về Vũ trụ, Hệ Mặt Trời, Trái Đất trong Hệ Mặt trời. 
- Trình bày và giải thích được các hệ quả tự quay quanh trục của Trái Đất: hiện 
tượng luân phiên ngày đêm, giờ trên Trái Đất, sự lệch hướng của các vật thể khi 
chuyển động. 
* Kĩ năng 
- Phân tích được tranh ảnh, hình vẽ, mô hình để xác định hướng chuyển động của 
các hành tinh trong Hệ Mặt Trời, vị trí của Trái Đất trong Hệ Mặt Trời. 
- Xác định được các múi giờ và sự lệch hướng của các vật thể khi chuyển động 
trên mặt đất. 
* Thái độ 
- Nhận thức được sự tồn tại khách quan của các hiện tượng tự nhiên. 
- Tôn trọng sự sống có trên Trái Đất; có ý thức bảo vệ sự sống của các loài sinh vật. 
* Năng lực hình thành 
- Năng lực chung: năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác, 
năng lực giao tiếp, năng lực sử dụng ngôn ngữ. 
- Năng lực chuyên biệt: 
+ Năng lực sử dụng bản đồ. 
+ Năng lực tính toán. 
+ Năng lực sử dụng tranh ảnh địa lý, video clip. 
Bước 2: Thu thập nguồn tài liệu, bổ sung, mở rộng kiến thức 
Ngoài những kiến thức cơ bản trong sách giáo khoa, để làm phong phú và 
cập nhật hơn cho nội dung của bài học tôi có tham khảo thêm các hình ảnh, video 
trên Internet. 
Bước 3: Xây dựng kịch bản cho việc thiết kế bài giảng trên máy tính 
* Ý tưởng của bản thiết kế: 
39 
Sau khi đã thu thập được đầy đủ tài liệu và nắm được nội dung kiến thức cơ 
bản cần truyền đạt cũng như những kiến thức minh hoạ cần thiết cho bài giảng, tôi 
bắt đầu xây dựng kịch bản. 
 Bài giảng thiết kế phải kết hợp được một cách tốt nhất các PPDH tích cực 
nhằm phát huy tính chủ động của HS. Trong quá trình thiết kế bài giảng này, tôi 
tăng cường sử dụng các hình ảnh, video tăng tính trực quan để học sinh hiểu rõ hơn 
về Vũ trụ, Hệ mặt trời và Trái đất cũng như hệ quả các chuyển động tự quay quanh 
trục của Trái đất. 
 Ví dụ: Trong hoạt động tìm hiểu về Vũ trụ, Hệ mặt trời và Trái đất trong Hệ 
mặt trời, tôi tăng cường sử dụng các hình ảnh, video minh họa để HS có cái nhìn 
trực quan hơn, từ đó dễ dàng hình thành kiến thức mới. 
 Trong hoạt động tìm hiểu về hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của 
Trái đất, tôi tập trung sử dụng các video minh họa, giúp HS dễ dàng hiểu bài, từ đó 
hình thành kiến thức mới. 
Bước 4: Thiết kế bài giảng địa lí và sử dụng vào dạy học 
BÀI 5: VŨ TRỤ, HỆ MẶT TRỜI VÀ TRÁI ĐẤT. HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG 
TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT. 
A. KHỞI ĐỘNG 
- Bước 1: GV nhóm và phổ biến luật chơi. 
+ GV chia lớp thành 3 nhóm (tùy số lượng HS). 
+ Hình thức trò chơi: trò chơi ô chữ. 
+ GV phổ biến luật chơi. 
SLIDE 14 
40 
● Có 4 ô chữ 
● Giơ đáp án khi hết thời gian 
● Mỗi đáp án đúng được 10 điểm. 
+ GV nhờ một HS đứng trên bảng ghi điểm cho các nhóm. 
- Bước 2: Tiến hành chơi. 
+ Ô chữ số 1: Trái Đất có hình dạng gì? 
Đáp án: Hình cầu 
+ Ô chữ số 2: Trong Hệ Mặt Trời, Trái Đất và các hành tinh khác đứng yên hay 
chuyển động? 
Đáp án: Chuyển động. 
+ Ô chữ số 3: Các đường nối hai cực Bắc và Nam được gọi là gì? 
Đáp án: Đường kinh tuyến. 
+ Ô chữ số 4: Trái Đất tự quay 1 vòng quanh trục hết bao nhiêu thời gian? 
Đáp án: 24 giờ. 
- Bước 3: Thư kí tổng kết điểm các nhóm, thông báo nhóm về nhất. 
- Bước 4: GV nhận xét tinh thần tham gia trò chơi của các nhóm, tuyên dương 
nhóm có số điểm cao nhất. 
- Bước 5: Khi HS trả lời xong 4 ô chữ, màn hình xuất hiện hình ảnh Hệ Mặt Trời, 
GV dùng hình ảnh và dẫn dắt HS vào bài mới: Trái đất có dạng hình cầu, là hành 
tinh duy nhất trong Hệ Mặt Trời có sự sống. Cũng giống như các hành tinh khác, 
Trái Đất vừa chuyển động tự quay quanh trục vừa chuyển động tịnh tiến xung 
quanh mặt Trời. Các chuyển động này đã tạo nên nhiều hệ quả địa lí quan trọng 
trên Trái Đất, tác động trực tiếp và gián tiếp đến sinh hoạt và sản xuất của con 
SLIDE 3 
41 
người. Trong bài học hôm nay, cô và trò chúng ta cùng tìm hiểu về vũ trụ, hệ mặt 
trời và trái đất, các hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất. 
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI 
HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu Vũ Trụ, Hệ Mặt Trời, Trái Đất trong hệ Mặt Trời 
1. Mục tiêu 
- Trình bày được khái quát về Vũ trụ, Hệ Mặt Trời, Trái Đất trong Hệ Mặt Trời. 
- Sử dụng được tranh ảnh, hình vẽ, mô hình để xác định hướng chuyển động của 
các hành tinh trong Hệ Mặt Trời, vị trí của Trái Đất trong Hệ Mặt Trời. 
2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học 
- Động não, đàm thoại gợi mở. 
- Hình thức: Cá nhân. 
3. Phương tiện 
- Hình 5.1, 5.2 sgk, video chuyển động các hành tinh quanh Hệ Mặt Trời, phiếu 
học tập. 
(Xem thêm video về chuyển động của các hành tinh trong Hệ mặt trời ở Slide 15 
của bài giảng hoặc ở đĩa CD) 
SLIDE 11 
SLIDE 15 
42 
4. Tiến trình hoạt động 
- Bước 1: 
+ GV yêu cầu HS đọc SGK, kết hợp xem video, Hình 5.1, 5.2 và vốn hiểu biết của 
mình và hoàn thành phiếu học tập sau – thời gian 5 phút. 
(Xem thêm video trong Slide 17 của bài giảng hoặc ở đĩa CD về các chuyển động 
Trái đất trong Hệ mặt trời) 
- Bước 2: HS nghiên cứu cá nhân để hoàn thành phiếu học tập. GV quan sát và hỗ 
trợ HS kịp thời. 
- Bước 3: Sau khi HS hoàn thành phiếu học tập, 3 HS có kết quả nhanh nhất và 
chính xác nhất sẽ được cộng điểm hoặc điểm tốt (tùy quy định của GV). 
SLIDE 16 
SLIDE 17 
43 
- Bước 4: 
+ GV đặt thêm một số câu hỏi: 
● Quỹ đạo chuyển động của các hành tinh có ảnh hưởng như thế nào đến tốc 
độ quay của nó? 
● “Tại sao Trái đất là hành tinh duy nhất trong hệ MT có sự sống?” 
+ HS trả lời và GV hướng dẫn HS khái quát nhanh kiến thức. 
NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG 1 
I. Khái quát Vũ Trụ, hệ Mặt Trời, Trái Đất trong hệ Mặt Trời 
1. Vũ trụ 
- Vũ Trụ là khoảng không gian bao la vô cùng tận chứa các Thiên Hà. 
- Thiên Hà là một tập hợp của rất nhiều thiên thể cùng với khí, bụi và bức xạ điện 
từ 
- Thiên Hà chứa Hệ Mặt Trời và các hành tinh của nó gọi là Hệ Ngân Hà. 
2. Hệ Mặt Trời 
- Hệ Mặt Trời gồm có MT ở trung tâm cùng các thiên thể khí chuyển động xung 
quanh và các đám mây bụi khí. 
- Có 8 hành tinh trong Hệ Mặt Trời: Thủy Tinh, Kim Tinh, Trái Đất, Hỏa Tinh, 
Mộc Tinh, Thổ Tinh, Thiên Vương Tinh, Hải Vương Tinh. 
3. Trái Đất trong hệ Mặt Trời 
- Trái Đất là một hành tinh ở vị trí thứ 3 (theo thứ tự xa dần Mặt Trời) trong Hệ 
Mặt Trời. 
- Các chuyển động của Trái Đất: Chuyển động tự quay quanh trục và chuyển động 
tịnh tiến xung quanh MT. 
HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái 
Đất 
1. Mục tiêu 
- Trình bày và giải thích được các hệ quả tự quay quanh trục của Trái Đất: hiện 
tượng luân phiên ngày đêm, giờ trên Trái Đất, sự lệch hướng của các vật thể khi 
chuyển động. 
- Xác định được các múi giờ và sự lệch hướng của các vật thể khi chuyển động 
trên mặt đất. 
44 
2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học 
- Hoạt động nhóm. 
- Kĩ thuật động não, phát vấn, đàm thoại. 
3. Phương tiện 
- Hệ thống câu hỏi thảo luận (để chuyển cho HS). 
- Quả địa cầu, đèn pin, các video. 
4. Tiến trình hoạt động 
- Bước 1: GV chiếu Slide cấu trúc nội dung chính của hoạt động, giao nhiệm vụ 
cho HS theo hệ thống câu hỏi đã chuẩn bị trước. 
+ GV yêu cầu HS dựa vào SGK, quan sát quả địa cầu được chiếu sáng, video cung 
cấp trên màn hình (Xem thêm Slide và kiến thức đã học, trả lời các câu hỏi sau 
(câu hỏi được GV in sẵn và chuyển giao cho HS): 
+ Thời gian: 8 phút: 
● Tại sao có hiện tượng ngày đêm luân phiên nhau ở khắp mọi nơi trên Trái 
Đất? 
● Giờ trên Trái Đất được phân chia như thế nào? 
● Đường chuyển ngày quốc tế là kinh tuyến nào? Nguyên tắc chuyển ngày 
được quy định như thế nào? 
● Lực nào làm lệch hướng chuyển động của các vật thể trên Trái Đất? Sự lệch 
hướng giữa 2 bán cầu Bắc và Nam khác nhau như thế nào? 
- Bước 2: HS nghiên cứu, thảo luận và thống nhất ý kiến hoàn thành yêu cầu của 
GV. 
- Bước 3: GV và HS lần lượt giải quyết các câu hỏi 
SLIDE 18 
45 
(Xem thêm video trong Slide 19 của bài giảng hoặc ở đĩa CD về sự luân phiên 
ngày và đêm trên Trái đất) 
(Xem thêm video trong Slide 20 của bài giảng hoặc ở đĩa CD về giờ trên Trái đất 
và đường chuyển ngày quốc tế) 
(Xem thêm video trong Slide 21 của bài giảng hoặc ở đĩa CD về giờ múi) 
SLIDE 19 
SLIDE 20 
SLIDE 21 
46 
- Bước 4: GV giảng thêm cho HS: 
● Vì sao phải chia Trái Đất thành 24 múi giờ? 
● Hướng dẫn HS sử dụng đường chuyển ngày quốc tế. 
● Hướng dẫn HS xác định sự lệch hướng khi chuyển động của các vật thể ở cả 
2 bán cầu Bắc và Nam. 
NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG 2 
II. Hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất 
1. Sự luân phiên ngày, đêm: https://www.youtube.com/watch?v=li2WCdz0lO8 
- Do Trái Đất hình cầu nên sinh ra ngày, đêm. 
-Trái Đất tự quay quanh trục nên trên bề mặt Trái Đất có hiện tượng luân phiên 
ngày đêm. 
2. Giờ trên Trái Đất và đường chuyển ngày quốc tế 
 https://www.youtube.com/watch?v=vOzbuf7b2KU 
a. Giờ trên Trái Đất: https://www.youtube.com/watch?v=Rdto820SOBo 
* Giờ địa phương 
Do Trái Đất hình cầu và tự quay nên mỗi thời điểm trên các kinh tuyến khác 
nhau sẽ nhìn thấy MT ở các độ cao khác nhau. Trên mỗi kinh tuyến sẽ có một 
giờ riêng gọi là giờ địa phương. 
* Giờ múi: Là giờ thống nhất trong từng múi lấy theo giờ của kinh tuyến giữa 
múi đó. 
* Giờ quốc tế (GMT): Là giờ của múi số 0 (lấy theo giờ của kinh tuyến gốc đi 
qua giữa múi đó). 
b. Đường chuyển ngày quốc tế 
 https://www.youtube.com/watch?v=oLbmopNVOug 
- Là kinh tuyến 1800 
- Từ Tây sang Đông lùi lại một ngày lịch, từ Đông sang Tây cộng thêm một ngày 
lịch. 
3. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể. 
 https://www.youtube.com/watch?v=qj-w3G9JdY8 
- Do ảnh hưởng của lực Coriolis. 
- BCB lệch về bên phải, BCN lệch về bên trái. 
- Lực Coriolis tác động đến sự chuyển động của các khối khí, dòng biển, đường 
sông, đường bay 
47 
C. Hoạt động luyện tập 
1. Mục tiêu 
Giúp HS củng cố kiến thức toàn bài 
2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học 
- Sơ đồ tư duy. 
- Hình thức: Nhóm (GV chia lớp thành 3 nhóm) 
3. Tiến trình hoạt động 
- Bước 1: GV giao nhiệm vụ cho HS. 
● Mỗi nhóm trong vòng 6 phút hoàn thành sơ đồ tư duy thể hiện nội dung tổng 
hợp bài 5. 
● Nhóm hoàn thành xuất sắc nhất được 60 điểm, các nhóm tiếp theo lần lượt là 
40 và 20 
- Bước 2: Giáo viên nhận xét, đánh giá sơ đồ mỗi nhóm. 
- Bước 3: Giáo viên tổng kết điểm, trao thưởng cho các nhóm. 
D. Hoạt động nối tiếp - hướng dẫn HS tự học 
Giáo viên khuyến khích HS thực hiện các nhiệm vụ sau: 
● Nhiệm vụ 1: Giải thích tại sao Mặt Trời mọc ở phía Đông và lặn ở phía Tây? 
● Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu các thông tin liên quan đến chuyển động của Trái Đất 
xung quanh Mặt Trời. 
2.3.6. Kết quả thực nghiệm 
Để có cơ sở đánh giá giờ thực nghiệm hiệu quả, chính xác, sau mỗi giờ thực 
nghiệm cần tiến hành đánh giá thái độ học tập của HS và sự tiếp nhận của GV 
trong việc ứng dụng CNTT trong dạy – học. Tôi đã tiến hành các bước sau: 
- Dự giờ thực nghiệm 
- Trao đổi với GV và HS. 
- Kiểm tra chất lượng giờ học bằng cách cho HS làm bài kiểm tra trắc nghiệm và 
kiểm tra tự luận ngay. Các kết quả kiểm tra sẽ được tổng hợp sau khi GV chấm bài 
làm của HS. Nội dung câu hỏi, đáp án cũng như cách thức kiểm tra được tiến hành 
như nhau ở cả hai lớp thực nghiệm và đối chứng. Thang điểm của hai lớp được xây 
dựng theo thang điểm 10. Sau khi tổng kết kết quả kiểm tra khảo sát, tôi thu được 
kết quả cụ thể như sau: 
48 
Bảng 2.2. Kết quả bài kiểm tra của lớp thực nghiệm và lớp đối chứng ở trường 
THPT Con Cuông 
BÀI LỚP SỐ 
HS 
ĐIỂM TB 
≤ 3 4 5 6 7 8 9 10 
B5 - ĐL10 TN 10C2 41 0 0 5 4 13 8 6 5 7,5 
B5 - ĐL10 ĐC 10C6 42 0 3 11 12 9 4 2 1 6,2 
B14 - ĐL12 TN 12C1 36 0 0 4 5 8 10 5 4 7,5 
B14 - ĐL12 ĐC 12C4 35 0 1 9 12 6 4 2 1 6,4 
TỔNG SỐ TN 77 0 0 9 9 21 18 11 9 7,5 
ĐC 77 0 4 20 24 15 8 4 2 6,3 
TỔNG (%) TN 100 0 0 11,7 11,7 27,3 23,4 14,3 11,6 
ĐC 100 0 5.2 26,0 31,2 19,5 10,4 5,2 2,5 
Bảng 2.3. Bảng tỉ lệ điểm của các lớp thực nghiệm và lớp đối chứng ở trường 
THPT Con Cuông qua xử lí bảng 2.2 
XẾP LOẠI THỰC NGHIỆM ĐỐI CHỨNG 
Số HS Tỉ lệ % Số HS Tỉ lệ % 
Xuất sắc ( 9 - 10 điểm ) 20 26,0 6 7,8 
Giỏi ( 8 điểm ) 18 23,4 8 10,4 
Khá ( 7 điểm ) 21 27,2 15 19,5 
Trung bình (5 - 6 điểm) 18 23,4 44 57,1 
Dưới TB (< 5điểm) 0 0 4 5,2 
2.3.7. Đánh giá kết quả thực nghiệm 
Thông qua quá trình thực nghiệm ở trường THPT Con Cuông. Qua các mẫu 
phiếu khảo sát và đánh giá kết quả làm bài của HS, tôi có nhận xét sau: 
- Tình hình học tập bộ môn địa lí THPT chương trình mới, được ứng dụng CNTT 
trong quá trình thiết kế đã tạo cho HS sự say mê, hứng thú hơn trong học tập. Giúp 
các em biết cách khai thác tri thức, phát huy tối đa năng lực tư duy sáng tạo. Vì 
vậy, việc nắm kiến thức được chắc hơn và kết quả học tập cao hơn. 
49 
- Với những lớp dạy đối chứng HS ít tập trung hơn nên giờ học có phần tẻ nhạt, 
lớp học trầm hơn. Sự tiếp thu kiến thức của các em còn mang tính thụ động, chưa 
phát huy được tính tích cực học tập nên kết quả học chưa cao. 
- Điểm trung bình chung của kiểu TKBG và dạy thực nghiệm có ứng dụng CNTT 
cao hơn so với điểm trung bình của kiểu TKBG theo truyền thống. 
+ Lớp thực nghiệm: Điểm trung bình chung cao (7,5 điểm), tỉ lệ HS bị điểm yếu 
hầu như không có, điểm trung bình 5 - 6 ít hẳn (18%), số HS đạt điểm khá giỏi cao 
rõ rệt (50,6%), điểm 9 - 10 cao (26%). 
+ Lớp đối chứng: Điểm trung bình chung thấp (6,3 điểm), vẫn còn HS bị điểm 
yếu (5,2%), tỉ lệ điểm trung bình 5 - 6 cao (57,1%), HS đạt điểm khá giỏi chỉ 
chiếm 29,9%, điểm 9 - 10 ít chưa bằng 1/3 so với lớp thực nghiệm(7,8%). 
50 
PHẦN III: PHẦN KẾT LUẬN 
3.1. Kết luận 
3.1.1. Quá trình nghiên cứu 
 Quá trình nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn cũng như tiến hành thực 
nghiệm đã được thực hiện một cách nghiêm túc, khách quan, khoa học. Tôi đã huy 
động được nhiều nguồn tư liệu, các thông tin cần thiết với tính pháp lí và độ tin cậy 
cao, kết hợp với các hoạt động gắn với thực tiễn để phục vụ cho để tài ngiên cứu 
của mình. 
3.1.2. Ý nghĩa của đề tài và bài học kinh nghiệm 
Từ thực tiễn thực hiện đề tài này, tôi thấy ứng dụng CNTT trong TKBG và dạy 
học môn địa lí đã mang lại hiệu quả rõ nét. Đề tài này tuy không phải là một đề tài 
mới mẻ, đã có không ít người trước đây đã đề cập đến và cũng được áp dụng giảng 
dạy ở một số trường phổ thông; nhưng với ý tưởng mới trong cách thiết kế, cách thể 
hiện nội dung, tôi mong có thể góp một phần nhỏ bé nào đó trong việc đổi mới 
phương pháp, tìm ra con đường hiệu quả để đưa CNTT vào giảng dạy nói chung và 
môn địa lí ở trường THPT nói riêng được thuận lợi, hiệu quả. Qua quá trình thực 
hiện đề tài, tôi đã giải quyết được các nhiệm vụ mà đề tài đã đặt ra như sau: 
- Nghiên cứu tiếp thu những cơ sở lý luận cơ bản của việc ứng dụng CNTT trong 
đổi mới PPDH nói chung và TKBG nói riêng, làm cơ sở cho việc TKBG địa lí 
THPT trong chương trình SGK mới theo hướng tích cực có sử dụng CNTT. 
- Tôi đã tiến hành nghiên cứu thực trạng của việc ứng dụng CNTT trong dạy và 
học cũng như việc TKBG ở trường THPT Con Cuông để làm minh chứng. Đồng 
thời tiến hành nghiên cứu xu hướng đổi mới trong TKBG của GV, cũng như khả 
năng nhận thức học tập của HS THPT. Đây là cơ sở thực tiễn hết sức quan trọng để 
tiến hành tìm hiểu, nghiên cứu đổi mới nội dung và PPDH thông qua việc TKBG 
địa lí THPT. Ứng dụng CNTT và phần mền tin học, góp phần nâng cao chất lượng 
dạy học địa lí ở trường THPT Con Cuông nói riêng và các trường THPT khác nói 
chung theo hướng tích cực. 
- Dựa trên cơ sở lý luận dạy học và TKBG tôi đã nêu lên được quy trình TKBG có 
ứng dụng CNTT, từ đó TKBG trong chương trình địa lí THPT. 
Với mục đích kiểm tra hiệu quả của việc ứng dụng CNTT trong TKBG, tôi 
đã tiến hành thực nghiệm sư phạm ở các lớp có số HS và trình độ HS tương đương 
nhau. Qua đó, tôi thấy được rằng, việc ứng dụng CNTT trong TKBG để dạy học có 
thể thực hiện rộng rãi và đạt được hiệu quả cao. Thông qua việc ứng dụng CNTT 
trong TKBG sẽ giúp GV tiết kiệm được nhiều thời gian ghi bảng, trong thao tác sử 
dụng các loại phương tiện trực quan truyền thống, hướng dẫn HS thực hiện các loại 
bài tập, giới thiệu tài liệu tham khảo. GV có điều kiện tổ chức cho HS trao đổi, 
thảo luận, phát huy tính tích cực, tạo được sự say mê, hứng thú học tập cho HS 
51 
cũng như phát huy được năng lực tư duy, sự sáng tạo của các em. Mặt khác, trong 
một tiết học có ứng dụng CNTT, GV có thể hướng dẫn HS tiếp cận một lượng kiến 
thức phong phú, sâu rộng và sinh động. Đồng thời cũng đem lại niềm say mê 
trong giảng dạy, góp phần nâng cao năng lực dạy học cho GV. 
Tuy nhiên phương tiện kỹ thuật dù có hiện đại đến đâu cũng không thể thay 
thế hoàn toàn vai trò chủ động sáng tạo của người GV đối với việc tổ chức hoạt 
động nhận thức của HS. Thực tế giảng dạy cho thấy GV vẫn cần ghi bảng (đề mục, 
nội dung mở rộng của các tiêu mục một cách gắn gọn) việc làm này giúp HS tránh 
được tình trạng bị thu hút vào màn hình mà quên không ghi chép bài. 
Ứng dụng CNTT trong TKBG đòi hỏi người GV phải đầu tư nhiều công sức 
hơn so với giáo án soạn viết tay như trước đây. GV phải làm tốt khâu sưu tầm, xử 
lí tư liệu, thiết kế chúng và cũng cần có những kiến thức cơ bản để sử dụng thiết bị 
kĩ thuật, CNTT. 
3.2. Kiến nghị 
Qua nghiên cứu lý luận và thực tiễn cũng như thực nghiệm các bài giảng 
được thiết kế theo hướng tích cực có ứng dụng CNTT trong chương trình địa lí 
THPT mới, tôi có một số kiến nghị sau: 
3.2.1. Đối với nhà trường 
- Cần trang bị thêm về cơ sở vật chất thiết bị kĩ thuật dạy học hiện đại, đồng bộ. 
Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho quá trình TKBG của GV cũng như các 
ứng dụng CNTT khác vào quá trình dạy - học. 
- Cần tăng cường bồi dưỡng thêm cho GV về việc đổi mới PPDH theo hướng tích 
cực, cũng như nâng cao trình độ tin học để GV có thể TKBG theo hướng tích cực 
chứ không phải sử dụng CNTT như là một phương tiện trực quan, hay thay thế cho 
viết bảng. từ đó từng bước chuyển đổi kiểu dạy học truyền thống bằng dạy học 
hiện đại theo hướng tích cực có ứng dụng CNTT. 
- Tổ chức trình diễn các tiết dạy có ứng dụng CNTT trong nhà trường nhằm mục 
đích tuyên truyền, động viên GV thực hiện tốt việc ứng dụng CNTT trong TKBG 
và dạy học. Đồng thời tổ chức cho GV giao lưu, học hỏi kinh nghiệm về ứng dụng 
CNTT với các trường bạn. 
- Thường xuyên kiểm tra, bảo trì, sửa chữa kịp thời các trang thiết bị dạy học. 
3.2.2. Đối với giáo viên. 
- Không ngại khó, học hỏi nâng dần trình độ tin học, tự thiết kế và sử dụng bài 
giảng điện tử. 
- Khi TKBG điện tử cần chuẩn bị trước kịch bản, tư liệu, sau đó mới bắt tay vào 
soạn giảng. Cần lưu ý về Font chữ, màu chữ đảm bảo độ lớn, độ tương phản và 
52 
hiệu ứng thích hợp (hiệu ứng đơn giản, nhẹ nhàng tránh gây mất tập trung vào nội 
dung bài giảng). 
- Nội dung bài giảng điện tử cần cô đọng, súc tích; hình ảnh, các mô phỏng cần sát 
chủ đề (không nên có nhiều hình hay nhiều chữ), những nội dung HS ghi bài cần 
có quy ước (có thể dùng khung hay màu nền). 
- Không quá lạm dụng CNTT. 
- Tìm hiểu cách sử dụng đa dạng các phần mềm soạn giảng, đầu tư thiết kế các 
hoạt động tương tác (các trò chơi, hoạt động kéo thả, ...) để hướng sự tập trung của 
HS trong giờ học. 
Qua đề tài này, tôi mong rằng sẽ đóng góp được một phần nhỏ bé vào việc 
đổi mới PPDH nói chung và đổi mới TKBG địa lí ở trường THPT nhằm mang lại 
hiệu quả cao trong quá trình dạy học. 
Xin cảm ơn và mong nhận được những ý kiến quý báu từ các đồng nghiệp!