Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực trong tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ở các trường THPT trên địa bàn huyện Hưng Nguyên - Nghệ An
Giáo dục phổ thông nước ta những năm vừa qua đã được đổi mới cả về mục
tiêu, nội dung và phương pháp dạy học gắn với bốn trụ cột giáo dục của thế kỉ
XXI: Học để biết, học để làm, học để tự khẳng định mình, học để cùng chung
sống, mà thực chất là một cách tiếp cận kĩ năng sống. Luật giáo dục 2005 đã xác
định: “ Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp cho học sinh phát triển toàn diện
về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân
cách con người Việt Nam Xã hội Chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công
dân ” (Điều 23-Luật giáo dục).
Trong thời gian qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức một số hoạt động
hướng tới việc rèn luyện năng lực cho học sinh như: Tổ chức Chương trình đánh
giá học sinh quốc tế PISA với cách đánh giá kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải
quyết các vấn đề thực tiễn trong cuộc sống; tổ chức cuộc thi vận dụng kiến thức
liên môn giải quyết các vấn đề thực tiễn; Đề án đổi mới căn bản và toàn diện giáo
dục và đào tạo, mục tiêu giáo dục đang chuyển hướng từ trang bị kiến thức nặng lý
thuyết sang trang bị những năng lực cần thiết và phẩm chất cho người học. Điều đó
cũng khẳng định thêm tầm quan trọng và yêu cầu thiết yếu đưa giáo dục KNS vào
trường học cùng với các môn học và các hoạt động giáo dục. Theo đó, nội dung,
phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra đánh giá đều phải hướng tới năng lực
tự học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề trong học tập, trong cuộc sống; coi
trọng rèn luyện kỹ năng sống.
Đối với học sinh THPT nói chung và học sinh lớp 10 nói riêng là lứa tuổi học
sinh đang hình thành những giá trị nhân cách, giàu ước mơ, ham hiểu biết, thích
tìm tòi, khám phá song thiếu hiểu biết sâu sắc về xã hội, thế hệ trẻ còn thiếu kinh
nghiệm sống, dễ bị lôi kéo, kích động . Đặc biệt trong bối cảnh hội nhập quốc tế
và cơ chế thị trường hiện nay thường xuyên chịu tác động đan xen của những yếu
tố tích cực và tiêu cực, luôn được đặt trong hoàn cảnh phải lựa chọn, ra quyết định
đối với những hành vi của mình, phải đương đầu với những khó khăn thách thức,
những áp lực tiêu cực. Nếu không được giáo dục kỹ năng sống, thiếu kỹ năng sống
các em dẽ bị lôi kéo vào các hành vi tiêu cực, bạo lực, vào lối sống ích kỷ, thực
dụng, dễ bị phát triển lệch lạc vè nhân cách. Hiện nay, một bộ phận không nhỏ các
em HS có các hiện tượng tiêu cực như: nghiện game, bạo lực học đường, mang
thai sớm, theo bạn bè xấu .chính là do các em thiếu các kỹ năng cần thiết như:
Kỹ năng xác định giá trị, kỹ năng từ chối, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng kiên định, kỹ
năng nhận diện và kiểm soát cảm xúc . Thực tế cho thấy, tình trạng học sinh
thiếu KNS vẫn xảy ra, biểu hiện qua hành vi ứng xử không phù hợp trong xã hội,
sự ứng phó hạn chế với các tình huống trong cuộc sống như: ứng xử thiếu văn hóa
trong giao tiếp nơi công cộng; thiếu lễ độ với thầy cô giáo, cha mẹ và người lớn
tuổi; chưa có ý thức bảo vệ môi trường, giữ gìn vệ sinh công cộng, gây gỗ đánh
nhau.nhiều em còn có biểu hiện của bệnh trầm cảm trong xã hội hiện nay.
ết không nhiều nên tôi cho học sinh chuẩn bị ở nhà để vừa tiết kiệm thời gian, vừa giúp các em chủ động trong việc nghiên cứu, rèn luyện kỹ năng khai thác ứng dụng CNTT. Thông qua hình thức thi kể chuyện về tấm gương đạo đức của Bác, học sinh được tham gia hoạt động một cách sôi nổi, hợp tác, sử dụng tốt kỹ năng tư duy sáng tạo, ngôn ngữ trình bày, kỹ năng tự tinCũng thông qua cuộc thi học sinh học tập được nhiều phẩm chất tốt đẹp về tấm gương đạo đưc Hồ Chí Minh. Qua quá trình ứng dụng phương pháp này trong tiết học ngoại khóa giáo dục KNS giúp HS thấy được vai trò cần phải rèn luyện KNS đối với bản thân mình để có khả năng ứng phó tích cực trước các vấn đề của cuộc sống, học hỏi được những tấm gương giàu nghị lực vươn lên trong cuộc sống như tấm gương đạo đức, phong cách của Bác Hồ và những nhân vật hiện nay. Qua giờ học, học sinh sôi nổi, tham gia phân tích, thảo luận, bày tỏ ý kiến cá nhân. 3.5. Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sử dụng CNTT trong tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng sống Phương pháp trực quan là phương pháp giáo viên sử dụng đồ dùng dạy học để minh họa cho kiến thức thức bài giảng. Sử dụng phương tiện trực quan trong dạy học giúp học sinh quan sát, tiếp thu các kiến thức mới thông qua các hình ảnh và tình huống mà giáo viên đưa ra. Việc sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sử dụng các phương tiện dạy học hiện đại mang nhiều hiệu quả tích cực. Phương pháp này giúp giáo viên minh 25 họa bài giảng sinh động hơn, rút ngắn một số công đoạn trong việc truyền tải thông tin đến người học, các phần mềm hỗ trợ giúp giáo viên thiết kế đựơc những hoạt động giáo dục KNS một cách thuận tiện, các phần mềm công nghệ đã giúp giáo viên tiết kiệm cơ sở vật chất, thời gian, công cụ dạy học; rèn luyện cho giáo viên ý thức luôn tìm tòi ứng dụng CNTT trong dạy học. Trong tất cả hoạt động giáo dục KNS sử dụng phương tiện trực quan kết hợp ứng dụng CNTT, không một học sinh nào tỏ ra chán nản, lười biếng học tập hoặc học với tâm trạng đối phó, thụ động. Ngược lại, các em nghiêm túc hơn, hứng thú hơn, say mê tìm tòi, không ỷ lại giáo viên như trước đây và việc học tập trở thành một niềm vui, kích thích sự tìm tòi sáng tạo trong học tập. Và điều đó cũng có tác động tích cực trở lại đối với giáo viên, làm cho giáo viên càng yêu nghề, hứng thú với nghề hơn góp phần mang lại kết quả tốt đẹp hơn cho giáo dục tạo ra trạng thái tâm lý tiếp thu nhẹ nhàng, thoải mái, không gây áp lực, ngược lại gây được sự hứng thú, tư duy cho học sinh. Phương pháp trực quan trong hoạt động tổ chức giáo dục KNS bao gồm: Sơ đồ, bảng biểu, tranh ảnh, phim video, số liệu thống kê. Màn hình, máy chiếu. Sử dụng ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy. Tổ chức tham quan dã ngoại... Đây cũng là phương pháp tôi sử dụng nhiều trong giáo dục rèn luyện KNS ở trường THPT Thái Lão. Bằng các sử dụng máy chiếu, màn chiếu, giấy khổ lớn, sơ đồ....Thông qua việc khai thác, ứng dụng CNTT, tôi sưu tầm, khai thác một số tranh ảnh, đoạn phim video liên quan đến bài học. *Ví dụ: Để thiết kế các hoạt động giáo dục kỹ năng - Kỹ năng nhận diện và kiểm soát cảm xúc, tôi sử dụng hình ảnh biểu hiện cảm xúc trong phần mềm Microsoft Powerpoint trình chiếu cho hs quan sát, tham gia trò chơi. Sau đó cho học sinh xem video được kết nối trong phần mềm để học sinh rút ra bài học, các biện pháp để kiểm soát và kiềm chế cảm xúc tiêu cực - Đối với Kỹ năng tự chủ tôi sử dụng phần mềm để trình chiếu các tình huống cho học sinh thảo luận; Sơ đồ bảng biểu nhận diện mối quan hệ giữa cảm xúc, suy nghĩ, hành vi và cơ thể. - Cho HS quan sát hình ảnh về những tấm gương, những nhân vật điển hình có kỹ năng sống, biết vươn mình khắc phục mọi khó khăn, thành công trong cuộc sống. Bằng hình ảnh minh họa, kết hợp kể chuyện tôi giúp tôi thành công trong tổ chức hoạt động giáo dục KNS cho học sinh. *Kết quả đạt được Việc sử dụng phần mềm Microsoft Powerpoint, giúp bài giảng thêm sinh động, tạo hứng thú cho học sinh đồng thời tạo không khí thoải mái, nhẹ nhàng. Vì vậy, tôi nhận thấy, sử dụng phương pháp trực quan kết hợp CNTT là phương pháp tích cực, có hiệu quả nhằm làm phong phú thêm bài học, việc khai thác sử dụng hình ảnh hợp lý giúp giáo viên minh họa tốt hơn về nội dung bài học, kích thích được tính tư duy sáng tạo của học sinh, tạo sự hứng thú, lôi cuốn các em vào bài học, phát huy được khả năng quan sát, phân tích hình ảnh, tạo niềm say 26 mê, lôi cuốn học sinh, có ý nghĩa giáo dục cao. Đồng thời tiết kiệm cho giáo viên trong khâu chuẩn bị các phương tiện, công cụ dạy học. Tuy nhiên khi sử dụng phương pháp trực quan kết hợp ứng dụng CNTT vào tổ chức các hoạt động giáo dục KNS, người giáo viên cần lưu ý : Việc sử dụng tranh ảnh, phim video phải có chọn lọc. Vì tranh ảnh, phim video minh họa đúng nội dung và có tác dụng tốt. Song tranh ảnh nếu thiếu sự chọn lọc sẽ có tác hại xấu, gây phản cảm đôi khi còn đi ngược lại mục đích người sử dụng. Trên đây là những phương pháp dạy học tích cực tôi đã sử dụng trong hoạt động tổ chức giáo dục KNS tại trường THPT Thái Lão và một số trường trên địa bàn huyện Hưng Nguyên: Trường THPT Nguyễn Trường Tộ - Hưng Nguyên; trường THPT Lê Hồng Phong; trường THPT Phạm Hồng Thái. Để giáo dục KNS cho học sinh tôi còn phối hợp với các đồng chí trong BCH Đoàn trường, Ban Nữ công Công đoàn Nhà trường, tổ chức các buổi ngoại khóa ngoài giờ lên lớp cho học sinh toàn trường và cũng thu được nhiều kết quả khả quan. 3. Tiểu kết Trong năm học 2018- 2019, tôi đã thực hiện dạy học giáo dục rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh tại các lớp khối 10 cùng với việc sử dụng kết hợp nhiều phương pháp dạy học tích cực như sử dụng phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình, phương pháp đóng vai, trò chơi, phương pháp ứng dụng công nghệ thông tin tại các lớp 10A3, 10A4. Những phương pháp đó đã phát huy được tính tích cực, sáng tạo học tập của học sinh, các em mạnh dạn đưa ra các quan điểm cá nhân, thể hiện lập trường thái độ, từ đó tiếp thu bài tốt hơn. Khắc phục được những hạn chế của những năm học trước khi áp dụng phương pháp dạy truyền thống, chuur yếu giáo viên cung cấp kiến thức về KNS cho học sinh. Qua học tập, các em đón nhận các hoạt động giáo dục rèn luyện KNS một cách hào hứng, phấn khởi. Để khẳng định điều đó tôi tiến hành dạy đối chứng tại lớp 10A5, 10A6 nhưng chỉ sử dụng các phương pháp và phương tiện dạy học truyền thống như thuyết trình, đàm thoại, không sử dụng phương pháp đóng vai, trò chơi, phương pháp thảo luận vận dụng CNTT nên việc tổ chức hoạt động giáo dục KNS cho học sinh đạt hiệu quả chưa cao. Sau khi tổ chức các hoạt động giáo dục KNS ở các lớp tôi đã tiến hành kiểm tra 5 phút khảo sát mức độ về khả năng rèn luyện KNS của học sinh qua các lớp thực nghiệm và đối chứng bằng cách cho học sinh trả lời câu hỏi Câu hỏi 1: Sắp đến dịp nghỉ lễ, một nhóm bạn trong lớp có ý định rủ em đi chơi xa nhưng bố mẹ không cho em đi chơi. Vận dụng kỹ năng sống đã học, em hãy xử lý tình huống Câu hỏi 2: H bạn em và mẹ bạn ấy vừa xảy ra mâu thuẫn khiến H rất buồn và tỏ ra chán nản. Là bạn của H em sẽ xử sự như thế nào để giúp H và mẹ bạn aaysgiair quyết được mâu thuấn? Để đánh giá kết quả thu nhận được của học sinh, tôi sử dụng phiếu đánh giá mức độ rèn luyện kỹ năng sống của học sinh như sau: 27 PHIẾU ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ RÈN LUYỆN KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH Họ và tên học sinh.....................................................Lớp............ Tiêu chí Mức độ đạt được Chưa nhận thức được Nhận thức được Nhận thức được nhưng chưa hành động được Nhận thức được, hành động được 1/ Kỹ năng Từ chối 2/ Kỹ năng tự chủ 3/ Kỹ năng nhận diện và kiểm soát được cảm xúc 4/ Sáng tạo, tích cực, chủ động sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ được giao Kết quả Kết quả đánh giá dựa vào hai hình thức đánh giá kết hợp: - Đánh giá của giáo viên đối với học sinh. - Đánh giá của tổ trưởng, nhóm trưởng đối với thành viên trong nhóm học sinh. *Kết quả đạt được như sau: Bảng kết quả đánh giá mức độ hình thành các kỹ năng sống của học sinh trong giờ học ở các lớp dạy thực nghiệm Lớp Tổng số HS Mức độ nhận thức Chưa nhận thức được Đã nhận thức được Nhận thức được Nhận thức được, hành động được Nhận thức được nhưng chưa hành động được 10A3 43/ 100% 10/ 23,25% 33/76,74% 28/84,84% 5/ 15,15% 10A4 41/ 100% 9/21,95% 32/78,04% 25/60,97% 7/21,87% KQ 84/100% 19/22,61% 65/77,38% 53/81,53% 12/18,46% 28 Bảng kết quả đánh mức độ hình thành các kỹ năng sống của học sinh trong giờ học ở các lớp dạy đối chứng Lớp Tổng số HS Mức độ nhận thức Chưa nhận thức được Đã nhận thức được Nhận thức được Nhận thức được, hành động được Nhận thức được nhưng chưa hành động được 10A5 42/ 100% 25/59,52% 17/40,47% 6/35,29% 11/64,70% 10A6 42/ 100% 26/61,90% 16/38,09% 9/56,25% 7/43,75% KQ 84/100% 51/60,71% 33/39,28 % 15/45.45% 17/51,51% Kết quả khảo sát như trên ta thấy, trong tổng số 84 học sinh ở lớp thực nghiệm (10A3, 10A4) có: - 19 HS chưa nhận thức được, chiếm tỷ lệ 22,61% - 65 HS nhận thức được, chiếm tỷ lệ 77,38%, trong đó có 53 HS (81,53%) nhận thức đươc, hành động được; 12 HS (18,46 %) nhận thức được nhưng hành động chưa được. Bên cạnh đó, kết quả khảo sát 84 HS ở lớp đối chứng ( 10A5, 10A6) cho thấy: - 51 HS chưa nhận thức được, chiếm tỷ lệ 67,71% - 33 HS nhận thức được, chiếm tỷ lệ 39,28%, trong đó có 15 HS (45.45%) nhận thức đươc, hành động được, 17 HS ( 51,51%) nhận thức được nhưng hành động chưa được Vì vậy việc sử dụng đổi mới phương pháp, phương tiện vào tổ chức hoạt động giáo dục KNS cho học sinh có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm của học sinh vùng nông thôn huyện Hưng Nguyên, đa số các em đều rất thích thú, sôi nổi hăng say tích cực tham gia các hoạt động, hoàn thành tốt các nhiệm vụ mà giáo viên giao. Điều đó cũng khẳng định mỗi phương pháp và hình thức tổ chức giáo dục KNS đều có mặt mạnh và mặt hạn chế riêng, phù hợp với từng loại bài riêng, từng khâu riêng và từng tiết dạy. Cho nên người dạy không quá lạm dụng hoặc phủ định hoàn toàn một phương pháp hay hình thức dạy-học nào, mà điều quan trọng là cần phải lựa chọn và sử dụng kết hợp tốt các phương pháp và các hình thức dạy học một cách hợp lý. Vì vậy, tôi lựa chọn một số phương pháp được sử dụng nhiều nhất trong tiết học ngoại khóa, giáo dục KNS ở trường THPT Thái Lão trong 2 năm qua và một số tiết dạy ứng dụng tại các trường bạn trong huyện đã có hiệu quả thiết thực, chất lượng học tập của học sinh đối với bộ môn đạt kết quả cao hơn. 29 C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1. Kết luận Qua quá trình nghiên cứu, ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực vào việc tổ chức hoạt động giáo dục KNS cho học sinh tại các trường THPT trên địa bàn huyện Hưng Nguyên, bản thân tôi thu được một số kết quả như sau: Thiết kế bài dạy ngoại khóa nhằm tổ chức các hoạt động giáo dục KNS cho học sinh theo phương pháp đổi mới, hướng phát huy tính tích cực của học sinh đã tạo cho học sinh nhu cầu nhận thức, ham muốn tìm hiểu, tự lực tham gia các hoạt động học tập, có điều kiện tranh luận, bảo vệ ý kiến của mình, đã cuốn hút được các hoạt động học tập do giáo viên thiết kế, giáo viên với vai trò là người tổ chức, chỉ đạo và hướng dẫn, qua đó học sinh có thể tự khám phá và chiếm lĩnh nội dụng bài học. Việc sử dụng các phương pháp dạy học tích cực trong tổ chức hoạt động giáo dục KNS khá phong phú và đa dạng. Mỗi phương pháp có thể được sử dụng để giáo dục nhiều loại KNS khác nhau tùy theo mục tiêu của tiết học đó. Vì vậy trong quá trình vận dụng các phương pháp dạy học tích cực vào giáo dục KNS cho học sinh, chúng ta không được tuyệt đối hoá một phương pháp giảng dạy nào, mà phải kết hợp cả phương pháp truyền thống với các phương pháp hiện đại gắn với nhiều hình thức tổ chức dạy học theo lớp, theo nhóm và cá nhân, học ở trong lớp, ngoài lớp, trong trường hay liên hệ thực tế địa phương, trong tổ chức các hoạt động trải nghiệm có liên quan đến nội dung bài học. Các KNS cần được giáo dục cho học sinh luôn có mối liên hệ mật thiết với nhau, vì vậy trong quá trình thiết kế các hoạt động cũng như sử dụng các phương pháp dạy học tích cực, giáo viên phải biết lựa chọn KNS vừa tạo thuận lợi cho việc sử dụng các phương pháp, hình thức tổ chức giáo dục, vừa phù hợp với đối tượng học sinh được lĩnh hội. Như vậy, sử dụng các phương pháp dạy học tích cực trong tổ chức hoạt động giáo dục KNS đã đem lại nhiều hiệu quả thiết thực, kích thích hoạt động tư duy của học sinh, hình thành ý thức ham muốn học tập, khả năng rèn luyện KNS thường xuyên, học sinh đã biết tương tác lẫn nhau, say mê thực hành và có khả năng ứng dụng trong cuộc sống. Tuy nhiên, vận dụng phương pháp dạy học theo hướng tích cực hoá các hoạt động học tập của học sinh, đặc biệt trong chương trình giáo dục phổ thông nói chung và trong giáo dục KNS nói riêng là một quá trình khó khăn và không dễ dàng. Việc phát triển các phương pháp tích cực đòi hỏi giáo viên phải đổi mới mục tiêu bài học, đổi mới cách soạn bài, đổi mới cách kiểm tra đánh giá học sinh. Bản thân tôi, cũng như các thầy cô giáo đồng nghiệp ở các trường bạn trên địa bàn huyện đã tiến hành vận dụng phương pháp dạy học tích cực trong giảng dạy nói chung và giáo dục KNS cho học sinh nói riêng. Điều này đã khắc phục không nhỏ cách tổ chức dạy học cũng như tổ chức các hoạt động giáo dục KNS lồng ghép trong các bộ môn lâu nay của Nhà trường cũng như các trường phổ thông trên địa bàn huyện Hưng Nguyên. 30 Sau mỗi hoạt động tổ chức giáo dục KNS cho học sinh trong lớp, tôi đều cho học sinh lưu giữ lại những sản phẩm của nhóm mình bằng cách treo trong lớp, nơi dễ quan sát, với mục đích để học sinh hàng ngày nhìn thấy những hình ảnh đó góp phần giúp các em ghi nhớ được kiến thức, cách thức rèn luyện một số KNS cũng như ý thức được về trách nhiệm của bản thân trong sinh hoạt tập thể. Bên cạnh đó, tôi đã tham gia tích cực vào các hoạt động ngoại khóa, rèn luyện KNS do Nhà trường tổ chức, đóng vai trò tham vấn, tư vấn cho các em học sinh thông qua các hoạt động. Nhờ đúc rút được nhiều kinh nghiệm, đặc biệt là bài học thu được qua mỗi bài dạy, qua từng giờ thao giảng, các tiết học ngoại khóa giáo dục KNS trong và ngoài lớp, được sự giúp đỡ của các đồng chí bạn bè đồng nghiệp, đặc biệt là các đồng chí trong tổ KHXH, Đoàn trường và Ban Nữ công trường THPT Thái Lão, các tổ chuyên môn bộ môn GDCD và Ban Giám hiệu các trường THPT trên địa bàn Huyện Hưng Nguyên đã giúp tôi hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm này. 2. Kiến nghị Trong khuôn khổ bài viết này, tôi xin có một vài đề xuất đối với các cấp quản lý giáo dục, nhằm nâng cao việc sử dụng PTDH vào giảng dạy như sau: * Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo - Cần tăng cường đề xuất với Bộ Giáo dục và Đào tạo thiết kế tài liệu, sách giáo khoa, các PTDH cho các tiết học rèn luyện giáo dục KNS (bao gồm: bài giảng mẫu, sơ đồ, tranh ảnh, số liệu, Video minh họa liên quan đến các kỹ năng sống cần giáo dục cho học sinh THPT) để các tiết học KNS thêm sinh động, hấp dẫn, thực sự lôi cuốn, kích thích tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong tư duy của học sinh. - Thường xuyên chỉ đạo đổi mới nội dung, hình thức các hoạt động ngoại khóa, các cuộc thi về tổ chức các hoạt động giáo dục KNS cho HS một cách thiết thực, hiệu quả hơn để HS có nền tảng kiến thức rộng hơn, được trang bị và hiểu biết, thực hành tốt hơn các KNS thiết yếu trong học tập, cuộc sống, sự tự tin và khả năng hội nhập quốc tế tốt hơn nhiều... Làm sao để năng lực, ý thức và kỹ năng mềm, KNS xã hội, kỹ năng nghề nghiệp, thực hành, khả năng vận dụng sáng tạo kiến thức được học vào giải quyết các bài toán thực tiễn cuộc sống của học sinh có kết quả tốt hơn nữa. - Tiếp tục tổ chức mở rộng các lớp tập huấn về tổ chức dạy học, giáo dục KNS cho giáo viên, các hoạt động hội thảo chuyên đề, sinh hoạt đổi mới chuyên môn, kỹ năng sử dụng để các giáo viên được trao đôỉ, đúc rút kinh nghiệm từ bạn bè, đồng nghiệp. - Mở rộng tập huấn cho giáo viên kỹ năng sử dụng phương tiện dạy học hiện đại để giáo viên học tập, nâng cao khả năng sử dụng phương tiện dạy học hiện đại phục vụ công tác giảng dạy. * Đối với nhà trường - Tạo nhiều điều kiện hơn nữa trong hoạt động chuyên môn như hỗ trợ kinh phí để GV thực hiện các tiết ngoại khoá, tìm hiểu thực tế địa phương, tham quan 31 khu bảo tàng, mời các chuyên gia nói chuyện về các lĩnh vực như ATGT, SKSS, Dân số. - Bố trí các giáo viên, nhân viên có khả năng có kinh nghiệm hướng dẫn giáo dục rèn luyện kĩ năng sống cho các em thông qua các giờ giáo dục kĩ năng - Tổ chức nhiều hơn nữa các buổi sinh hoạt ngoại khóa, thực hiện chuyên đề về rèn kỹ năng sống cho học sinh và hướng tới giúp các em được học tập theo hướng phát triển năng lực với quan điểm: Biết làm gì từ những điều đã biết. - Xây dựng kế hoạch, tìm kiếm sự hỗ trợ cả về vật chất và tinh thần từ các nhà hảo tâm, từ phía phụ huynh học sinh và các tổ chức khác đóng trên địa bàn để có nguồn kinh phí tổ chức tốt các hoạt động trải ngoại khóa, trải nghiệm sáng tạo rèn luyện KNS cho học sinh. Bởi hiện nay các trường ở thành phố như trường Thực hành Đại học Vinh, các trường Huỳnh Thúc Kháng, Lê Viết Thuật.tổ chức rất tốt các hoạt động ngoại khóa bằng nhiều hình thức do có nhiều nguồn hỗ trợ. Trên đây là một số phương pháp dạy học nhằm giáo dục, rèn luyện KNS phát huy tính tích cực sáng tạo của học sinh lớp 10. Trong quá trình dạy học, thiết kế các hoạt động ngoại khóa, chúng tôi luôn cố gắng vận dụng những phương pháp này trong giảng dạy với mục đích tạo hứng thú học tập, nhằm phát huy tính tích cực của học sinh. Tuy nhiên, với kinh nghiệm giảng dạy, tổ chức các tiết học ngoại khóa của bản thân chưa nhiều lại giảng dạy trong môi trường có đối tượng học sinh không đồng đều nên đề tài không tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn ! Hưng Nguyên, ngày 25 tháng 03 năm 2019 Giáo viên thực hiện Dương Thị Hoàn 32 D. PHỤ LỤC 1. Một số hình ảnh sử dụng trong tổ chức giáo dục kỹ năng sống * Sử dụng phương pháp đóng vai để tổ chức hoạt động giáo dục Kỹ năng từ chối 33 *Sử dụng phương pháp trò chơi trong tổ chức giáo dục Kỹ năng nhận diện và kiểm soát cảm xúc 34 Học sinh lớp 10 A4 tham gia trò chơi “Ai nhanh hơn” 35 36 Sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong tổ chức hoạt động giáo dục Kỹ năng làm chủ 37 38 Sử dụng phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình trong tổ chức giáo dục Kỹ năng sống (kể chuyện về tấm gương đạo đức của Bác Hồ) *Hình ảnh minh họa cho hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ngoài trời 39 Sản phẩm của học sinh sau mỗi hoạt động rèn luyện các kỹ năng được lưu giữ lại trong phòng học, nhằm rèn luyện khả năng ghi nhớ cho học sinhvề các KNS được giáo dục. 40 E. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Tài liệu giáo dục kỹ năng sống trong môn Giáo dục Công dân ở trường THPT của NXB Giáo dục 2010 2. Tài liệu giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho học sinh phổ thông- PGS-TS Nguyễn Thị Mỹ Lộc, TS Đinh Thị Kim Thoa – Nxb Đại học quốc gia Hà Nội – 2010. 3. Tài liệu bồi dưỡng về kỹ năng sống, giáo dục môi trường và các vấn đề xã hội theo dự án phát triển giáo dục THPT giai đoạn 2 của Bộ Giáo dục - Đào tạo năm 2018. 4. Tài liệu tìm hiểu đặc điểm tâm lý của học sinh THPT- modul 1-THPT- Nguyễn Đức Sơn 5. Phan Thanh Vân (2010), "Tích hợp mục tiêu giáo dục KNS trong hoạt động ngoài giờ lên lớp” Tạp chí giáo dục số 239 kỳ 1/06/2010 6. Chỉ thị 40/2008/CT-BGDĐT Về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường phổ thông giai đoạn 2008- 2013 7. Adam – Khoo (Singapore). Tôi tài giỏi, bạn cũng thế. Nxb Phụ nữ - 2008
File đính kèm:
- video_33.pdf