Sáng kiến kinh nghiệm Rèn luyện kỹ năng giải bài tập cho học sinh sau khi học xong hằng đẳng thức

RÈN LUYỆN KỶ NĂNG GIẢI BÀI TẬP CHO HỌC SINH SAU KHI HỌC XONG HẰNG ĐẲNG THỨC 
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Trong trường phổ thông môn toán chiếm một vị trí khá quan trọng vì nó giúp các em tính toán nhanh, tư duy giỏi, suy luận, lập luận hợp lý lôgic, không những thế nó còn hỗ trợ cho các em học tốt các môn học khác như: vật lý, hóa học, sinh vật, kỹ thuật, địa lý  “Dù các bạn có phục vụ ngành nào, trong công tác nào thì kiến thức và phương pháp toán học cũng cần cho các bạn ” 
Môn toán là môn học giúp cho học sinh phát triển tư duy do tính trừu tượng, đòi hỏi học sinh phải biết phán đoán, lập luận, suy luận chặt chẽ, là môn học “thể thao của trí tuệ”. Để nắm được kiến thức và vận dụng được các kiến thức đã học đòi hỏi các em phải biết phân tích, tìm tòi, phán đoán từ đó nó đã rèn luyện cho các em trí thông minh sáng tạo. 
Đối với chương trình Toán 9 ngoài việc lĩnh hội các kiến thức mới học sinh còn phải có kỹ năng vận dụng kiến thức các lớp dưới một cách nhuần nhuyễn linh hoạt và sáng tạo thì mới có thể làm tốt các bài tập theo yêu cầu. các hằng đẳng thức đáng nhớ là một phần kiến thức quan trọng trong chương trình Đại số lớp 8 và lớp 9. Nó theo suốt quãng đường học tập của các em. Nhờ những hằng đẳng thức đáng nhớ mà các em thực hiện giải toán được nhanh hơn và chính xác. Và cũng nhờ nó mà các em có thể phân tích đa thức thành nhân tử , thực hiện các phép tính và làm các toán có liên quan một cách nhanh hơn. 
Để học sinh nắm được hằng đẳng thức đòi hỏi học sinh phải thấy được cơ sở xây dựng nên hằng đẳng thức. Thấy được ứng dụng thực tế của hằng đẳng thức vào giải toán như thế nào? Có như vậy các em mới có động lực trong học tập. 
Để vận dụng được một cách nhuần nhuyễn hằng đẳng thức vào giải toán đòi hỏi các em phải biết nhận dạng, biết tư duy, suy luận hợp lôgíc từ đó mà nó có tác dụng bồi dưỡng các em có óc sáng tạo say mê học tập tìm tòi kiến thức, chính vì lẽ đó bản thân tôi đã đưa ra phương pháp rèn luyện kỷ năng giải bài tập cho học sinh sau khi học hằng đẳng thức bằng cách phân dạng toán trong phàn này
II. THỰC TRẠNG
Qua các tiết luyện tập cũng như trong quá trình học và làm bài của các em cho ta thấy việc nắm bảy hằng đẳng thức của các em còn mơ hồ, lẫn lộn giữa hằng đẳng thức này với hằng đẳng thức kia
Trong quá trình làm bài tập học sinh chưa biết dự đoán, nhận dạng mà chủ yếu là giáo viên phải hướng dẫn các em bằng những câu hỏi gợi mở dẫn dắt gần như làm sẵn.
Qua bài kiểm tra cho thấy học sinh vận dụng các hằng đẳng thức vào giải toán còn chậm, chưa linh hoạt hoặc có sử dụng thì còn nhầm lẫn giữa các hằng đẳng thức với nhau.
Trong bài kiểm tra 15 phút vừa qua cho thấy với một bài tập thực hiện phép tính Khi làm bài nhiều em không biết vận dụng hằng đẳng thức tổng bình phương của hai số để viết = mà các em lại thực hiện quy tắc đưa một số vào trong căn vừa dài dòng và hay sai sót còn đối với thì các em lại phân tích 2để đưa về dạng biểu thức dưới dấu lớn có 2 là nhân tử chung việc không tìm ra kết quả dẫn đến các em hoang mang, chán nản.
Thự tế như trên cho ta thấy việc nắm các hằng đẳng thức và vận dụng hằng đẳng thức vào giải bài tập đối với các em còn nhiều lúng túng nên kết quả bài làm còn thấp.
Với thực trạng như trên để giúp các em nắm vững và vận dụng tốt các hằng đẳng thức vào giải bài tập cần có các giải pháp như sau
III. CÁC GIẢI PHÁP
– Việc đầu tiên để các em nắm vững được các hằng đẳng thức là giáo viên phải làm cho học sinh thấy được cơ sở để dẫn đến các hằng đẳng thức. Các em thấy được sự tiện lợi của các hằng đẳng thức đó trong giải toán.
– Đối với hai hằng đẳng thức bình phương một tổng và bình phương một hiệu nó đều có hạng tử giống nhau chỉ khác nhau về dấu của hạng tử thứ hai, nếu là bình phương một tổng thì tất cả các hạng tử đều mạng dấu cộng còn bình phương một hiệu thì hạng tử thứ hai mang dấu trừ các hạng tử còn lại mang dấu cộng. 
+ Tích (a–b)(a–b) là bình phương một hiệu.
Trong khi giải bài tập, giáo viên cần hướng dẫn cho học sinh nhận dạng khi nào thì có thể sử dụng hằng đẳng thức này từ đó các em mới vận dụng thì kết quả tìm được là đúng.