Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm giúp cháu sớm thích nghi với trường, lớp mầm non

Sở Giáo Dục Đào Tạo Tp Hồ Chí Minh
Trường MNBC Thực Hành 19/5
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
Đề tài: Một số kinh nghiệm giúp cháu sớm thích nghi với trường, lớp mầm non.
Người thực hiện: Dương Bảo Anh
Nhóm lớp: Cơm thường 1
Năm học: 2006 – 2007
Đặt vấn đề:
Trong năm học 2006 -2007 tôi được khối tín nhiệm bầu làm khối trưởng khối Cơm Thường và nhóm trưởng lớp Cơm Thường 1. Lớp của tôi có 58 cháu, trong đó có 25 bé đi học lần đầu tiên còn lại là chuyển từ nhóm dưới lên. Chính vì việc giúp các cháu sớm thích nghi với trường lớp, với các cô là một vấn đề vô cùng quan trọng. Mặc dù đã được bồi dưỡng lý thuyết về các biện pháp giúp trẻ sớm thích nghi với trường mầm non và bản thân tôi cũng đã trải qua nhiều năm đón cháu mới nhưng đây vẫn là điều trăn trở của tôi khi nhận cháu mới. Mỗi năm đối tượng các cháu khác nhau và cách làm quen cũng phải khác nhau. Phụ huynh thì thường hay so sánh giữa lớp nhỏ và lớp lớn, giữa cháu cũ, cháu mới và lo lắng không biết cô đối xử với các con có tốt không? giảm tiếng khóc khi phải rời xa ba mẹ đến môi trường mới? Làm sao để phụ huynh yên tâm, vui vẻ khi trao đứa con bé bỏng cho các cô? Tôi đã suy nghĩ thống nhất với các bạn và thực hiện một số biện pháp sau:
Giải quyết vấn đề.
Tận dụng môi trường thiên nhiên, đồ chơi ngoài sân trường: Trường MNBC Thực Hành 19/5 tuy không lớn lắm nhưng cũng có một sân trường tương đối rộng để các cháu chơi đùa, đi dạoNăm nào BGH cũng cho cải tạo và sắp xếp lại, trang bị thêm nhiều cây xanh đồ chơi ngoài trời. tạo được một sân chơi thoáng mát, sạch , đẹp thu hút sự hứng thú của trẻ và phụ huynh. Đầu năm một số giáo viên sợ cháu khóc thường cho các cháu ở trong lớp, đóng cửa lại không cho các cháu ra chơi ngoài sân vì sợ các cháu gặp người quen sẽ khóc. Nhưng tôi thiết nghĩ : trong lớp mới ngột ngạt, các cháu sẽ bị ức chế, nỗi sợ hãi càng tăng. Tại sao mình không cho các bé ra sân trường đi dạo dưới những tán cây để hít thở không khí trong lành? Chính không khí này sẽ giúp bé thoải mái, tâm lý vui vẻ. Khi được ra sân các cháu thơ thẩn đi theo tôi ngắm nhìn xung quanh hoặc chạy nhảy vui đùa. Đối với những cháu còn lạ, ngơ ngác và khóc thì tôi thường dẫn cháu đi bên cạnh, vỗ về âu yếm vuốt ve để các cháu cảm thấy bớt cô đơn. Dần dần các cháu bị tiếng nói, tiếng hát, đọc thơ và kể chuyện của tôi thu hút. Các cháu không khóc nữa mà hòa cùng vào các bạn tham gia các trò chơi “Thổi bóng” “Bắt bướm” thậm chí “quên” cả mẹ đang đi ở phía sau.
Phối hợp chặt chẽ với Phụ huynh và các giáo viên nhóm dưới:
Trẻ ở lớp tôi có cháu mới đi học lần đầu nhưng cũng có bé từ lớp dưới chuyển lên. Đối với các cháu đã đi học, ngay từ ngày đầu nhận danh sách lớp tôi thường trao đổi ngay với giáo viên cũ của trẻ để nắm được thói quen, đặc điểm sinh lý, sức khỏe, sức khỏe của trẻ để có biện pháp tác động phù hợp. Những ngày đầu mới chuyển lớp thường có các giáo viên cũ đi theo, lúc đó cô giáo cũ sẽ là người tổ chức các hoạt động cho trẻ, quản trẻ, còn tôi sẽ ở vai “phụ”, lo chăm sóc vệ sinh, làm trò và quan sát trẻ. Khi trẻ bắt đầu bị tôi thu hút thì tôi sẽ làm quen, trò chuyện với trẻ trong vai trò cô giáo chính. Việc làm quen diễn ra một cách tự nhiên, dần dần các cháu không cảm thấy đột ngột. Chính các cháu này sẽ là những nhân tố tích cực lôi kéo những cháu này sẽ là những nhân tố tích cực lôi kéo những cháu mới hưởng ứng theo cô sau này.
_ Đối với các cháu lần đầu tiên đi học, trong tuần lễ được ở lại làm quen, ngoài việc trao đổi với phụ huynh về trẻ, tôi cũng đã sinh hoạt với các anh chị phụ huynh về nội quy của nhóm lớp như: cho bé đi học đều, đúng giờ, đồng thời đề nghị phụ huynh kết hợp với Cô trong việc rèn nề nếp và thói quen lễ phép. Cô và ba mẹ phải là tấm gương cho trẻ noi theo. Ví dụ:
Khi bé mới vào lớp tôi đã khoanh tay chào ba mẹ, chào bé: phụ huynh cũng khoanh tay chào lại tôi, những hình ảnh này dễ làm cho các cháu bắt chước cử chỉ đẹp của người lớn và cháu phải làm theo.
Khi tôi tập thể dục hay đọc thơ, hát múa, làm trò Phụ huynh cùng hưởng ứng cho trẻ cùng lớp.
Hay những lúc sinh hoạt tập thể ngồi vòng tròn, Phụ huynh cũng ngồi, trẻ ngồi cùng mẹ chơi trò “Đoán tên”. Phụ huynh cùng giúp bé nói tên con của mình.
Khi cháu cùng chơi xong, phụ huynh cùng bé cất dọn đồ chơi vào các góc.
Khi tôi đưa một món đồ chơi mà trẻ thích, tôi thường nói: “ Bảo Anh cho bé nè”, trẻ nhìn tôi với ánh mắt dò xét và được mẹ tiếp thêm: “ Ồ! Con cảm ơn Cô đi, Cô thương con quá!” những lời của mẹ và hành động của Cô đã làm cho bé hết sức an tâm và thoải mái tinh thần trong những ngày đầu bé mới tinh thần trong những ngày đầu bé mới đến trường.
Tuyệt đối không được la mắng trẻ trước mặt cô cũng như không đem cô ra để dọa trẻ.
 Tôi thường quan sát xem cách Phụ huynh cho bé ăn , ngủ, ngồi bô như thế nào để biết cách chăm sóc bé sau này. Đồng thời cũng trao đổi để cùng tìm biện pháp tốt nhất chăm sóc cho bé. Ví dụ đối với việc cho bé ăn:
Có phụ huynh vừa cho bé ăn vừa cho uống nước vừa thổi cho nguội mới đút cho bé, cháu ăn hết suất lại lấy thêm nên cháu ói ra Tôi cũng mạnh dạn góp ý những cách cho ăn không đúng để giúp Phụ huynh hiểu bé thêm, không phải ăn nhiều là tốt, ăn ít là không đủ mà phải hiểu cách ăn ngon vừa phải, tuyệt đối không để trẻ bị nôn thức ăn mới như vậy cháu sẽ sợ thức ăn của Trường Mầm Non.
Trong quá trình trẻ ăn, nhất là với cháu mới, phải quan sát cách ăn của trẻ, khi trẻ có những biểu hiện hơi khác thì phải ngưng ngay, cho trẻ nghỉ ăn, không nên dồn ép trẻ, trẻ dễ bị nôn ói. Sau đó bù ăn cho trẻ bằng cách uống thêm cốc sữa. Cần tạo không khí thèm ăn cho trẻ, đừng vô tình để trẻ sợ ăn.
Tôi đã có nhiều kinh nghiệm khi đón cháu mới ăn cơm không được tôi cho ăn cháo, không ăn cháo được tôi cho ăn bột. Sau đó uống thêm sữa và báo Phụ huynh khi rước cháu về nhà cho cháu ăn nhiều hơn ngày thường một chút.
_ Khi cháu đã quen dần môi trường Mầm Non, Cô cho gì bé cũng ăn nhanh gọn và ăn hết suất. Có nhiều giáo viên vì nóng vội mà ép cháu ăn đã làm cho bé sợ và thấy ăn là một cực hình, đây là điều đáng tiếc dễ xảy ra trong thời gian đầu.
Cô giáo phải là người bạn đáng tin cậy của trẻ: Khi mẹ đưa bé đến lớp những ngày đầu tiên, bé thường ôm chặt lấy mẹ không muốn rời và nhìn xung quanh dò xét. Nếu lúc đó cô giáo đến ôm chầm và bế bé ra khỏi tay mẹ thì bé sẽ rất ghét và đâm ra sợ cô. Chính vì vậy, tôi chỉ tiến lại chào hỏi phụ huynh và mỉm cười với cháu bé, có thể hỏi chuyện bé, nói chuyện với mẹ nhưng không bế trẻ. Sau đó tôi bày đồ chơi hoặc tổ chức trò chơi với các cháu cũ để gây sự chú ý của trẻ đồng thời quan sát biểu hiện của trẻ. Có những cháu thì tham gia ngay cùng cô, nhưng cũng có bé chỉ ngồi trong lòng mẹ quan sát cô và các bạn, khi cô đưa đồ chơi thì ngồi chơi cùng mẹ.Đối với những trẻ này, tôi phải lại gần, trò chuyện với phụ huynh và chơi với cháu nhiều hơn. Khi trẻ thấy cô và mẹ “thân nhau”, hay nói chuyện vui vẻ với nhau trẻ sẽ cảm thấy cô gần gũi hơn, thân thiết hơn. Từ từ trẻ sẽ chơi với cô và theo cô.
_ Khi trò chuyện hoặc chơi cùng với trẻ, tôi thường xưng tên chứ không xưng “cô” và trẻ thuộc tên tôi rất nhanh. Khi về đến nhà, trẻ luôn miệng nhắc” Bảo Anh bảo phải ăn thế này”” Ăn nhanh Bảo Anh thương”Chính những điều này làm phụ huynh tin tưởng ở tôi nhiều hơn và các cháu cũng thân thiết với tôi hơn.
_ Trong thời gian đầu tùy theo cá tính của từng trẻ tôi luôn chiều trẻ để trẻ cảm thấy an tâm trong môi trường mới. Tôi có thể đáp ứng những thói quen không đẹp của trẻ như ăn sai chế độ, tiêu tiểu không gọi cô, trước khi ngủ phải ngậm ti, ôm gối ghiền, bắt cô ẵm bồngRồi từ từ sau đó, khi bé quen rồi tôi sẽ cho bé thực hiện các nề nếp ăn, ngủ, vệ sinh, xếp hàng, thu dọn đồ chơi dưới hình thức tập, thông qua câu chuyện, làm mẫu của cô thường thì trong dịp hè, các cháu lớp tôi đã có một số thói quen nề nếp tốt.
Phân giáo viên phụ trách theo sự lựa chọn của trẻ: Các cháu khi đến lớp thườnh tự nhiên thích và theo một cô nào đó trong lớp hơn cô khác. Hễ đến lớp mà thấy cô đó thì yên tâm đi vào và không khóc. Chính vì vậy khi chia các cháu về từng nhóm cho các cô phụ trách, ngoài việc chọn các cháu khó ăn, các cháu ‘đặc biệt” vào nhóm mình, những ngày đầu nhận cháu, thường để ý xem chúa nào “hợp” và chọn cô nào thì sẽ phân công cô ấy dạy bé luôn. Nếu bé yêu và tin tưởng cô thì việc làm quen, chăm sóc, dạy dỗ những ngày đầu sẽ dễ dàng hơn.
Mỗi ngày ở trường phải là những ngày hội: Trong những ngày đầu bé mới đến trường, tôi nghĩ trường lớp phải thật đẹp, thật hấp dẫn và thu hút trẻ. Vì vậy để chuẩn bị đón trẻ, tôi cùng các bạn trong lớp sắp xếp các góc chơi với đầy đủ các loại đồ chơi khác nhau. Nhất là các loại đồ chơi chuyển động( xe ô tô, máy bay nhiều loại), tạo ra âm thanh (như con chút chit, kèn, xúc sắc) đồ chơi phát triển trí tuệ (đồ chơi lắp ghép, xếp hình) và một số thú bông, búp bê, các loại bong. Đồ chơi phải đủ để mỗi cháu có ít nhất một món, không tranh dành nhau.
_ Trong lớp cô thường treo bông, trang trí dây xúc xích, một số cờ và các dây ngộ nghĩnh, cô cắt dán rồi treo ngang tầm của trẻ. Các cháu có thể với xuống chơi một cách thoải mái.
_ Cùng với các cô khác, chúng tôi có thể mặc đồ rối lùn, múa lân , bày trò cho trẻ chơi vui vẻ.Các cháu bị nhiều thứ lạ, đẹp hấp dẫn xung quanh thu hút nên quên cả khóc và chóng quen cô với các bạn khác hơn.
Kết thúc vấn đề:
Trên đây là một số biện pháp mà tôi và các bạn trong lớp đã sử dụng trong những năm qua.
Tôi đã trải qua nhiều năm đón cháu mới, đã tạo nhiềm vui cho rất nhiều Phụ huynh khi trao con trẻ cho tôi. Các cháu ở lớp tôi thường nhanh vào nề nếp, ít khóc, yêu thích đến trường. Các cháu ăn giỏi nói nhiều, hát múa giỏi, tự tin vào khả năng tự phục vụ rất cao. Cuối năm khâu tổ chức quản lý của nhóm tôi được đánh giá rất tốt. Sáng kiến kinh nghiệm của tôi được chọn báo cáo toàn trường.
Tp Hồ Chí Minh, ngày 12 tháng 6 năm 2007
Người viết
Dương Bảo Anh