Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao hiệu quả phương pháp hoạt động nhóm của học sinh tiểu học trong môn Mĩ thuật
Trong môn Mĩ thuật, phương pháp làm việc theo nhóm thường được thực hiện khi tìm hiểu các tác phẩm nghệ thuật, bày mẫu và lựa chọn mẫu vẽ, trong các trò chơi ghép hình, vẽ màu . Tôi nhận thấy việc áp dụng phương pháp làm việc theo nhóm trong từng tiết dạy còn rất nhiều hạn chế cần được khắc phục để nâng cao chất lượng môn mĩ thuật:
- Hình thức làm việc theo nhóm còn đơn điệu.
- Học sinh không tập trung chú ý, mất trật tự, những HS lười có cơ hội trốn tránh công việc ỷ lại vào các bạn trong nhóm.
- Trong 1 tiết dạy còn diễn ra 2 đến 3 lần thảo luận nhóm.
- Học sinh chưa thực sự hứng thú tham gia hoạt động nhóm, và thi đua giữa các nhóm.
- Học sinh lạc đề, thảo luận chưa đúng nội dung yêu cầu.
- Trình bày ý kiến thảo luận hoặc sản phẩm hoạt động nhóm còn sơ sài. Các nhóm chỉ đọc kết quả, giáo viên nhắc lại, chưa có ý kiến phản biện, phỏng vấn, tranh luận để khai thác sâu hơn nội dung bài.
Áp dụng phương pháp làm việc theo nhóm còn mang tính hình thức, phong trào, ít hiệu quả .
Phương pháp này bị hạn chế bởi không gian chật hẹp của lớp học, bởi thời gian hạn định cho một tiết học, giáo viên phải mất nhiều thời gian chuẩn bị đồ dùng và thiết kế nhiệm vụ cho nhóm, tổ chức một cách hợp lí và học sinh đã quen với hoạt động này thì mới có kết quả tốt.
Do vậy giáo viên ngại đổi mới, ngại dạy học theo nhóm, có giáo viên tổ chức hoạt động nhóm chỉ mang tính hình thức, chưa phù hợp với nội dung bài dạy, dẫn đến kết quả chưa cao.
bước chung lên bảng Phần thực hành: - GV nêu nhiệm vụ. Đề xuất thời gian thực hành (20 phút) + GV yêu cầu HS suy nghĩ để chọn con vật, các thành viên trong nhóm mỗi người nặn một con vật và trưng bày chung vào một bảng nhóm để ghép thành một đề tài con vật cụ thể với sắp xếp hình ảnh chính, phụ hoàn chỉnh. - HS lựa chọn con vật nặn và thực hành cá nhân rồi trưng bày sản phẩm vào bảng chung của nhóm. Mỗi bảng nhóm gắn hình biểu tượng con vật của nhóm đó. - Những HS nào hoàn thành sản phẩm cá nhân mình xong có thể nặn thêm các hình ảnh phụ: cây, nhà, một số đồ vậtđể sản phẩm nhóm thêm sinh động. - GV theo dõi, gợi ý, giúp đỡ, hướng dẫn HS thực hành. Phần nhận xét, đánh giá, xếp loại: - Các nhóm mang sản phẩm nhóm mình lên trên bàn trưng bày sản phẩm theo thứ tự. - Đại diện các nhóm nhận xét sản phẩm của các nhóm khác. Cả lớp bình xét kết quả và tìm ra nhóm hoàn thành xuất sắc nhất. - GV nhận xét, tổng kết bài, tuyên dương các nhóm và cá nhân tích cực học tập, hoàn thành tốt sản phẩm. 2.3 Vai trò của giáo viên trong hoạt động nhóm: - Cung cấp nhiệm vụ có thách thức và tạo điều kiện để nhóm hoàn thành nhiệm vụ. - Cân nhắc việc chia nhóm, thay đổi nhóm, tạo nhóm mới để đảm bảo 2 yếu tố an toàn và thách thức trong hoạt động nhóm. - Quản lí hoạt động nhóm (quan sát quá trình hoạt động nhóm, hỗ trợ và hướng dẫn khi cần thiết, khen ngợi và động viên HS). Hình 3: Giáo viên cùng học sinh chơi trò chơi nhóm + Người giáo viên phải là người điều động các nhóm làm việc. + Phải quan sát và theo dõi hoạt động, công việc của từng nhóm để tìm ra cách giải quyết hợp lý nhất. + Trong quá trình quan sát các nhóm làm việc, người giáo viên phải phát hiện các sai lầm mà các nhóm mắc phải khi tham gia nhóm, những sai lầm mang tính điển hình và chưa được sữa chữa để cuối phần thảo luận nhóm giáo viên có nhận xét, góp ý. + Giáo viên phải nhắc lại các ý kiến mà nhóm đã trình bày một lần nữa khẳng định lại ý kiến của nhóm để nhóm cần bổ sung ý kiến hay không. Nhấn mạnh các khái niệm, các ý quan trọng của bài học. + Giáo viên tóm tắt, tổng hợp, liên kết các ý kiến của từng nhóm thảo luận theo thứ tự để nêu bật được nội dung bài học. - Tham mưu với BGH nhà trường chuẩn bị chu đáo về cơ sở vật chất, phòng bộ môn phù hợp, thuận tiện cho việc áp dụng hình thức thảo luận nhóm( sắp xếp sơ đồ chỗ ngồi, vị trí bày mẫu) - Không lạm dụng hình thức làm việc theo nhóm.Mỗi tiết dạy chỉ lập kế hoạch cho 1 lần thảo luận nhóm( đối với lí thuyết) hoặc áp dụng làm việc theo nhóm đối với yêu cầu của bài thực hành. - Nghiên cứu kĩ phương pháp dạy học để hiểu rõ bản chất của hình thức làm việc theo nhóm giúp áp dụng hợp lý trong từng bài dạy. - Cần hiểu rõ được những ưu điểm để áp dụng, lường được hạn chế của hình thức làm việc theo nhóm để có kế hoạch khắc phục. - Giáo viên cần nhắc nhở HS chuẩn bị tốt đồ dùng học tập . - Giáo viên cần có kĩ năng tổ chức, chuẩn bị chu đáo đảm bảo tính thực tiễn, tính khoa học, tính sư phạm. - Bám sát mục tiêu bài học để đưa ra yêu cầu làm việc theo nhóm( hệ thống câu hỏi ngắn gọn, súc tích, phù hợp đối tượng.) - Giao nhiệm vụ và quy định thời gian cụ thể cho các nhóm. - Xác định rõ vai trò của người giáo viên trong hoạt động này chỉ là người hướng dẫn để học sinh chủ động hoạt động nhóm , không áp đặt HS làm theo ý tưởng của GV. - GV cần đưa ra những tiêu chí thi đua, tránh ganh đua giữa các nhóm để các em tích cực, đoàn kết tham gia hoạt động học... - Trong thời gian hoạt động nhóm GV bao quát lớp nhắc nhở những học sinh cá biệt không tích cực tham gia. - Phương pháp thảo luận cần kết hợp vấn đáp để bổ xung, khắc sâu kiến thức. - Phương pháp hoạt động nhóm cũng không phù hợp đối với lớp quá đông. Muốn tổ chức hoạt động nhóm thành công thì người giáo viên phải nhiệt tình nghiên cứu kĩ nội dung bài dạy, thiết kế hoạt động cho nhóm phù hợp, thay đổi hình thức chia nhóm gây hứng thú cho học sinh. - Giáo viên nên gợi ý để HS nêu lên 1 số câu hỏi phỏng vấn và phản biện các nhóm khác giúp bổ xung kiến thức bài, tạo tâm lí hứng thú trong giờ học. - Giáo viên nhận xét bổ sung cần chính xác, đánh giá công bằng, khách quan. - Biểu dương nhóm hoàn thành xuất sắc. - Giáo viên cần nắm vững quy trình thực hiện hình thức làm việc theo nhóm trong bài giảng. - Cần kết hợp phương pháp dạy học theo nhóm với các phương pháp đặc trưng bộ môn trên cơ sở nội dung bài học . Các phương pháp nầy phát huy tính tự giác, tích cực chủ động, sáng tạo của học sinh dưới sự tổ chức chỉ đạo của giáo viên. - Việc lựa chọn đúng và sự kết hợp hài hoà các phương pháp dạy học nhằm đạt hiệu quả cao phụ thuộc rất nhiều vào trình độ, nghệ thuật sư phạm và lòng nhiệt tình, ngoài trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và vốn sống của người thầy. Phải không ngừng trau dồi kiến thức, tìm tòi học hỏi, đồng thời bổ sung tinh thần yêu nghề mến trẻ thể hiện sự nhiệt huyết của bản thân với ngành nghề mình đã chọn. 2.4 Yêu cầu đối với học sinh trong hoạt động nhóm: - Người học cần có kiến thức, kỹ năng làm việc theo nhóm. Nếu kiến thức, kỹ năng của các thành viên tham gia làm việc theo nhóm còn hạn chế, giáo viên cần có sự gợi ý " châm ngòi " cho cuộc thảo luận. - Làm việc theo nhóm cần động viên tất cả các thành viên tham dự có tinh thần đoàn kết, tất cả HS đều phải nhiệt tình có trách nhiệm tham gia vào công việc được giao. Mỗi thành viên trong nhóm đều phải làm việc tích cực không được ỷ lại một vài người có hiểu biết và năng động hơn. + Các thành viên tham gia làm việc theo nhóm cần có thái độ làm việc nghiêm túc, tích cực.Thái độ làm việc thiếu tích cực của một vài thành viên, coi thời gian làm việc theo nhóm như là một khoảng thời gian xả hơi, làm việc khác mà không tập trung vào đề tài sẽ làm ảnh hưởng xấu đến kết quả làm việc. Trong trường hợp này giảng viên cần uốn nắn và đưa ra những yêu cầu, nhiệm vụ cụ thể hơn. - Các thành viên trong nhóm giúp đỡ lẫn nhau tìm hiểu vấn đề và tìm ra giải pháp giải quyết vấn đề đó trong không khí thi đua với các nhóm khác. Kết quả làm việc của mỗi nhóm sẽ đóng góp vào kết quả học tập chung của cả lớp. - Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ học tập cho môn học. - Biết giác ngộ mục đích học tập, tự giác trong học tập, có ý thức trách nhiệm về kết quả học tập - Nhóm tự bầu ra 1 nhóm trưởng để điều khiển hoạt động của nhóm , một thư ký để ghi chép kết quả thảo luận của nhóm. Việc bầu chọn phải khách quan, dựa trên năng lực của các cá nhân trong nhóm. 2.5 Một số điều kiện để thực hiện phương pháp làm việc theo nhóm đạt hiệu quả: Không can thiệp sâu vào quá trình làm việc của nhóm (đóng góp ý kiến như một thành viên của nhóm hoặc hỏi nhiều câu hỏi làm ảnh hưởng đến sự tập trung của nhóm. Chức danh của các thành viên trong nhóm: tuỳ vào số lượng của nhóm và nội dung bài học mà giáo viên đề ra các chức danh: Ví dụ nhóm trưởng, thư ký, báo cáo, quản lý thời gian, giám sát, liên lạc, Để việc hoạt động nhóm thực sự có hiệu quả phải phân công nhiệm vụ, quy định thời gian rõ ràng và cụ thể cho các nhóm. Nhóm trưởng đóng vai trò quan trọng nhất. Nhóm trưởng phải là người khởi động buổi thảo luận nhóm bằng cách tạo một bầu không khí vào đề một cách sinh động, chân tình và thật sự thỏa mái. + Trong khi thảo luận, làm bài: Người nhóm trưởng phải điều động được tất cả các nhóm viên tham gia tích cực vào buổi thảo luận, người nhóm trưởng phải biết lắng nghe, khuyến khích các người rụt rè, ngăn chặn những người nói nhiều, theo dõi và quan sát phản ứng của từng người để điều chỉnh buổi thảo luận. Khai thác nội dung bằng cách đặt câu hỏi kích thích tư duy của từng người. Phát hiện những mâu thuẫn trong cách trình bày của mỗi thành viên, tổng kết lại ý kiến của nhóm ở cuối buổi thảo luận. Với các bài tập nặn hoặc vẽ, nhóm trưởng sẽ tổng hợp ý kiến trong nhóm để quyết định nội dung bài vẽ, bài nặn. Vì vậy cần hướng dẫn cho học sinh ngay từ những lần đầu tiên làm việc theo nhóm theo các hình thức đến khi quen việc, các em phải cùng nhau hợp sức để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Khi làm việc theo nhóm, tự các nhóm có quyền lựa chọn cách thực hiện nào tuỳ thích, sao cho khi nhóm trình bày phải đạt được yêu cầu GV giao. Các thành viên trong nhóm thay phiên làm nhóm trưởng, thư ký, báo cáo, ở mỗi lần làm việc nhóm. Với phương pháp này để tránh học sinh có thể làm qua loa, hình thức, nếu không có sự kiểm tra theo dõi của giáo viên, một số em yếu, thụ động không chịu động não, suy nghĩ, hoặc không bày tỏ ý kiến của mình, không tham gia làm bài; ngược lại những em nhanh nhẹn thì tự quyết định vấn đề mà không có sự thảo luận trong nhóm. Vì thế, để đảm bảo cho tất cả học sinh đều tham gia làm việc một cách chủ động, một mặt tôi khuyến khích động viên các em, nhất là các em còn nhút nhát, giao nhiệm vụ cho nhóm trưởng quản lí và theo dõi phân công các thành viên trong nhóm làm việc. Khi giao việc cho các nhóm tôi thường theo dõi quan sát, nếu thấy các em làm việc chăm chú và sôi nổi thì tôi yên tâm, nếu các em làm việc trầm hoặc nhốn nháo, lúng túng thì tôi hướng dẫn, gợi ý cho các em, tránh can thiệp quá sâu. Mặt khác luôn cho các nhóm thi đua với nhau qua bảng thi đua làm việc giữa các nhóm ( bảng thi đua ở đây có thể là bông hoa, cờ). Trong quá trình diễn ra hoạt động nhóm, nhóm nào làm việc tốt không gây ồn ào không có thành viên làm việc riêng nhóm đó được cộng điểm và ngược lại, nhóm trưởng sẽ chịu trách nhiệm khi có bạn trong nhóm không hợp tác, để tránh nhóm làm nhanh chờ đợi sẽ sinh ra nói chuyện, làm việc riêng tôi cho các nhóm trưởng có thể chọn nhóm kiểm tra chéo, hay trao đổi thêm các thông tin có liên quan đến bài học từ các nhóm khác. Sau khi hết thời gian làm việc, tôi cho đại diện các nhóm lên báo cáo kết quả thảo luận. Nếu khác nhiệm vụ thì đại diện từng nhóm lên báo cáo hoặc trình bày sản phẩm. Thành viên báo cáo không nhất thiết là báo cáo viên mà có thể là thành viên khác trong nhóm như thư kí, nhóm trường, quản lý thời gian hay giám sát, để em nào củng chủ động, tránh ỷ lại, các thành viên trong nhóm đều phải tham gia trả lời, các nhóm khác nghe, nhận xét. Qua hoạt động này tôi có thể kiểm tra được sự hợp tác của các thành viên trong nhóm và đánh giá được khả năng kiểm tra chéo của các nhóm trưởng. Cùng nhiệm vụ thì đại diện một đến hai nhóm lên báo cáo, các nhóm khác quan sát và so sánh với kết quả của nhóm mình sau đó nhận xét. Với điều kiện bàn ghế chưa phù hợp, còn cồng kềnh và không để tốn nhiều thời gian khi tổ chức hoạt động nhóm, tôi thường cho các em làm việc theo nhóm cố định, bàn trên quay xuống bàn dưới. Để các em không nhàm chán, thay đổi chỗ ngồi mỗi tháng một lần, như vậy các em có điều kiện giao lưu, làm việc với bạn khác mà không bị nhàm chán. - Các mục tiêu nêu ra cần cụ thể. - Nội dung làm việc theo nhóm cần cụ thể, có trọng tâm . - Cần khuyến khích HS tham gia với thái độ đúng đắn. - Động viên khích lệ những HS ít nói, rụt rè cùng tham gia. - Đối với HS kém, khả năng vẽ chưa cao, GV cần có hệ thống những câu hỏi phụ dễ hiểu để yêu cầu các em trao đổi và nêu ý kiến. Hoặc gợi ý cách vẽ, cách nặn, làm bài - Có phương pháp tổ chức điều hành dạy học theo nhóm. - Kiến thức của GV phải vững vàng để đáp ứng được nội dung thảo luận (đặc biệt đối với phân môn thường thức Mĩ thuật) - Cần làm rõ các vấn đề đưa ra thảo luận. - Tóm tắt kết quả làm việc của nhóm, nhận xét xác đáng, không chung chung, trên tinh thần khích lệ động viên HS là chính... - Phương pháp này bị hạn chế bởi không gian chật hẹp của lớp học, bởi thời gian hạn định cho một tiết học nên giáo viên phải biết tổ chức hợp lí và tổ chức thường xuyên để học sinh đã quen với hoạt động này thì mới có kết quả tốt. 2.6 Những ưu điểm so với phương pháp cũ : Tiến hành nhiều hình thức học tập. Đặt học sinh vào môi trường học tập tích cực, trong đó học sinh được tổ chức thành các nhóm một cách thích hợp. Để học sinh có điều kiện bộc lộ ý kiến, tăng khả năng hợp tác và năng lực làm việc cá nhân. Cho phép học sinh bộc lộ ý kiến riêng đồng thời tạo điều kiện cho HS học hỏi giúp đỡ lẫn nhau.Trong nhóm học sinh được khuyến khích thảo luận và hướng dẫn làm việc hợp tác với nhau. Cụ thể: - Đem lại cho học sinh cơ hội sử dụng các kiến thức và kĩ năng mà các em được lĩnh hội và rèn luyện. - Hoạt động hợp tác trong nhóm sẽ làm cho từng thành viên quen dần với sự phân công hợp tác trong lao động xã hội, hiệu quả học tập sẽ tăng lên nhất là lúc phải giải quyết những vấn đề gay cấn, lúc xuất hiện thực sự nhu cầu phối hợp giữa các cá nhân để hoàn thành công việc. Hình 2: Học sinh trình bày nội dung thảo luận theo nhóm đôi, chủ động tìm và đặt câu hỏi, trả lời phản biện. - Trong hoạt động hợp tác, mục tiêu hoạt động là của toàn nhóm, nhưng mỗi cá nhân được phân công một nhiệm vụ cụ thể, phối hợp nhau để đạt mục tiêu chung : Mô hình hợp tác trong xã hội đưa vào đời sống học đường có tác dụng chuẩn bị cho học sinh thích ứng với đời sống xã hội trong đó mỗi người sống và làm việc theo sự phân công hợp tác với tập thể cộng đồng. - Tất cả các thành viên trong nhóm đều có cơ hội tham gia chia sẻ ý kiến và kinh nghiệm của mình với cả nhóm. Trong quá trình quan sát các nhóm làm việc giáo viên có thể thay đổi cấu trúc của nhóm để tạo cơ hội cho các thành viên có dịp trao đổi nhiều người với nhau. Khích lệ mọi thành viên tham gia học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, phát triển mối quan hệ gắn bó, quan tâm đến nhau. Xây dựng ý thức làm việc theo nhóm. - Tăng cường động cơ học tập, làm nảy sinh những hứng thú mới - Kích thích sự giao tiếp, chia sẻ tư tưởng, nguồn lực và cách giải quyết vấn đề. Thông qua hoạt động nhóm phát triển kĩ năng giao tiếp và kĩ năng xã hội như: biết chờ đợi đến lượt; tóm tắt và xử lí thông tin; biết xây dựng niềm tin như bày tỏ sự ủng hộ qua ánh mắt nụ cười, yêu cầu giải thích, giúp đỡ và sẵn sàng giúp đỡ; khả năng giải quyết bất đồng như kiềm chế bực tức, không làm xúc phạm người khác khi bất đồng ý kiến. Tăng cường các kĩ năng biểu đạt, phản hồi bằng các hình thức biểu đạt như lời nói, ánh mắt cử chỉ - Trong khi thực hiện phương pháp làm việc theo nhóm, giáo viên đóng vai trò là người chuyển giao kiến thức và hiểu biết, chuẩn bị, tổ chức, theo dõi việc thực hiện và đánh giá tổng kết kết quả làm việc của các nhóm. Như vậy công việc của giáo viên trong làm việc theo nhóm không bao giờ là thừa, trái lại đó là một sự cần thiết để giúp cho các nhóm đạt được kết quả trong việc tìm ra những giải pháp, câu trả lời cho vấn đề được đưa ra. Hình 6: Học sinh phân tích tranh theo cảm nhận Trước đây: Học sinh làm việc theo nhóm chỉ là thay đổi theo một hình thức khác trong các hình thức tổ chức hoạt động trên lớp. Các nhóm chưa thể hiện được tính đoàn kết và tập trung chưa cao Học sinh chỉ làm những bài tập nhỏ chưa thể hiện được tính chủ động sáng tạo và tự chiếm lĩnh kiến thức, còn mang tính hình thức, mờ nhạt. Tình trạng hiện nay: Đối với năm học này tôi mạnh dạn áp dụng hình thức học nêu trên nhiều hơn thì kết quả rất khả quan, qua hình thức cho học sinh học tập trên tôi nhận thấy nó đã đem đến cho các tiết học Mĩ thuật kết quả như sau: Hình thành thói quen sử dụng SGK ở học sinh. Lật ngược và khắc sâu vấn đề. Dần cá biệt hoá đối tượng. Cả lớp: thoải mái, tránh đồng loạt. Nhóm: hợp tác thích nghi, giúp đỡ trách nhiệm, giao tiếp học hỏi lẫn nhau, tự tìm tòi, tự phát hiện, tự chiếm lĩnh kiến thức. Cá nhân: tự giác, linh động, sáng tạo, tự tin. + Học sinh nhút nhát mạnh dạn hơn. Học sinh hứng thú, tập trung, thi đua, vui vẻ, tích cực. Học sinh hiểu bài, hình thành ở các em tính đoàn kết, thi đua để vươn lên trong học tập... Tiết dạy nhẹ nhàng, tự nhiên, sinh động và hiệu quả. Thu hút được cả tập thể lớp tập trung chú ý, tham gia vào hoạt động học một cách tích cực, tạo nên không khí lớp học sôi nổi... Lớp học trở nên thân thiện, gần gũi đối với học sinh tạo cho các em có cảm giác mỗi ngày đến trường là một ngày vui. Giáo viên giữ đúng vai trò chỉ là người hướng dẫn điều khiển theo phương pháp dạy học tích cực. III. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Năm học 2011 – 2012, khi chưa áp dụng sáng kiến kinh nghiệm, tôi đã khảo sát chất lượng học sinh trong môn Mĩ thuật từ khối 2 đến khối 5 cuối năm học, kết quả như sau: STT Lớp Tổng số học sinh Xếp loại Hoàn thành tốt % Hoàn thành % Chưa hoàn thành % 1 2A 19 3 15.8 16 84.2 0 0 2 2B 20 4 20 16 80 0 0 3 3A 20 3 15 17 85 0 0 4 3B 20 4 20 16 80 0 0 5 4A 21 5 23.8 16 76.2 0 0 6 4B 21 5 23.8 16 76.2 0 0 7 5A 22 5 22.7 17 77.3 0 0 8 5B 20 4 20 16 80 0 0 Dưới đây là kết quả cuối năm học 2012- 2013, sau khi tôi áp dụng phương pháp mới vào việc dạy học môn mĩ thuật: STT Lớp Tổng số học sinh Xếp loại Hoàn thành tốt % Hoàn thành % Chưa hoàn thành % 1 2A 31 10 32.3 21 67.7 0 0 2 2B 29 8 27.6 21 72.4 0 0 3 3A 19 5 26.3 14 73.7 0 0 4 3B 20 7 35 13 65 0 0 5 4A 20 8 40 12 60 0 0 6 4B 20 8 40 12 60 0 0 7 5A 21 10 47.6 11 52.4 0 0 8 5B 21 9 42.9 12 57.1 0 0 Như vậy, qua khảo sát, tôi nhận thấy chất lượng học sinh có nhiều chuyển biến rõ rệt. Các em đã có ý thức tham gia các hoạt động nhóm, biết cách làm việc theo nhóm. Giờ học mĩ thuật được các em sôi nổi đón nhận, tích cực phát biểu ý kiến xây dựng bài. Tiết dạy nhẹ nhàng, tự nhiên, sinh động và hiệu quả.Thu hút được cả tập thể lớp tập trung chú ý, tham gia vào hoạt động học một cách tích cực, tạo nên không khí lớp học sôi nổi... Các em đã biết nêu cảm nhận của bản thân về các tác phẩm hội họa được học. Trong giờ học mĩ thuật, các em đã mạnh dạn phát biểu nêu lên ý kiến của mình, bước đầu hình thành các kỹ năng như: thuyết trình, phản biện, làm việc theo nhóm; tinh thần đoàn kết, sự hợp tác nhóm trong giờ học đã được nâng cao. Lớp học trở nên thân thiện, gần gũi đối với học sinh, tạo cho các em có cảm giác mỗi ngày đến trường là một ngày vui. Giáo viên giữ đúng vai trò chỉ là người hướng dẫn điều khiển theo phương pháp dạy học tích cực. IV. ĐIỀU KIỆN VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG Mỗi phương pháp dạy học đều có những ưu, nhược điểm riêng, do đó người giáo viên phải biết vận dụng sao cho phù hợp với đặc điểm riêng của từng lớp, từng loại bài. Áp dụng phương pháp làm việc theo nhóm trong dạy học mĩ thuật như thế nào cho hiệu quả là một bài toán khó, trong phương pháp dạy học đòi hỏi người giáo viên cần thường xuyên nghiên cứu và học hỏi. Việc sử dụng phương pháp dạy học theo nhóm trong giảng dạy mĩ thuật đối với giáo viên không phải là mới vì ngay từ khi việc đổi mới chương trình triển khai thì song song đó giáo viên cũng được tập huấn những phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh trong đó có phương pháp dạy học theo nhóm và giáo viên cũng đã vận dụng trong công tác giảng dạy. Tuy nhiên, đổi mới phương pháp làm việc theo nhóm trong môn Mĩ thuật như thế nào để mang lại hiệu quả cao nhất? Ta cần chú ý đến yêu cầu phát huy tính tích cực của học sinh và rèn luyện năng lực hợp tác giữa các thành viên trong hoạt động nhóm. Cần tránh khuynh hướng hình thức và lạm dụng phương pháp này khi cho rằng tổ chức hoạt động nhóm là dấu hiệu tiêu biểu nhất của đổi mới phương pháp dạy học hoặc hoạt động nhóm càng nhiều thì càng chứng tỏ phương pháp dạy học càng đổi mới. Đó chính là điều tôi muốn chia sẻ, trao đổi và học tập kinh nghiệm từ các đồng nghiệp. Trong điều kiện hiện tại, với một số biện pháp nêu trong sáng kiến kinh nghiệm này, giáo viên hoàn toàn có thể áp dụng linh hoạt phương pháp dạy học theo nhóm để mang lại hiệu quả cao cho tiết học Mĩ thuật. Xác nhận của cơ quan, đơn vị Tác giả sáng kiến Nguyễn Thị Thu Hà TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Văn hóa thẩm mỹ và sự phát triển con người Việt Nam trong thế kỷ mới - PGS.TS Nguyễn Văn Huyên chủ biên – Nhà xuất bản Văn hóa – Năm 2002 2. Sách giáo khoa Mĩ thuật lớp 4,5 – Nhà xuất bản Giáo dục - Năm 2010 3. Sách Nghệ thuật lớp 1, 2, 3 - Nhà xuất bản Giáo dục - Năm 2010 4. Sách Giáo viên Mĩ thuật lớp 4, 5 - Nhà xuất bản Giáo dục - Năm 2010 5. Hướng dẫn thực hiện Chuẩn kiến thức, kĩ năng các môn học ở Tiểu học lớp 1,2,3,4,5 - Nhà xuất bản Giáo dục
File đính kèm:
- PGD YM Nguyen Thi Thu Ha TH mai Son.doc