Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non
Cơ sở lý luận:
Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của mình.
Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật, phản ánh hiện thực khách quan bằng những hình tượng có sức biểu cảm của âm thanh. Cùng với các yếu tố diễn tả âm nhạc như: Giai điệu, âm sắc, cường độ, hòa âm, cách cấu tạo, hình thức bản chất thời gian trong âm nhạc làm cho nó có thể truyền đạt sự vận động của các tình cảm và ý tưởng trong tất cả những sắc thái tinh tế nhất. Trong đó hát múa là hoạt động chủ yếu trong trong chương trình giáo dục âm nhạc ở lứa tuổi mầm non. Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như nghe cô hát, trẻ tự ca hát, nhảy múa, chơi trò chơi âm nhạc sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hòa, đó là sự phát triển về thẩm mĩ, tình cảm - xã hội, nhận thức và thể chất, trong mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
Âm nhạc có ảnh hưởng đến quá trình hoàn thiện cơ thể trẻ. Trước hết, âm nhạc được coi là khả năng tốt nhất để phát triển tai nghe. Tính chất đa dạng của âm nhạc gợi ra những phản ứng gắn bó với sự thay đổi nhịp tim mạch, sự trao đổi. Việc dạy trẻ vận động nhịp nhàng theo nhịp điệu âm nhạc không chỉ giúp trẻ tập phối hợp các động tác đi lại vững vàng, chạy nhẹ nhàng, mà tất cả những vận động của tay, chân, thân mình, nhờ sự phụ họa âm nhạc trở nên chính xác nhịp nhàng hơn. Vận động theo nhạc tạo cho trẻ sự hoạt bát, nhanh nhẹ có tư thế đẹp, duyên dáng. Trẻ hát gắn với sự phát triển sinh lý trẻ, đẩy mạnh chức năng hoạt động của các cơ quan phát âm, hô hấp, làm cho giọng hát của trẻ tốt hơn, tạo điều kiện rèn luyện sự phối hợp giữa nghe và hát. Tư thế hát đúng sẽ tạo điều kiện điều hòa hệ hô hấp thở sâu hơn, tạo cho trẻ có dáng dấp uyển chuyển, phong thái đẹp.
Muốn phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ, phải từng bước nâng cao dần trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc, trẻ từng bước cảm nhận và biết đánh giá âm nhạc ở mức độ đơn giản. Theo đó sở thích âm nhạc cũng dần dần xuất hiện với âm nhạc, những cảm xúc nghệ thuật cũng trở lên tinh tế và đa dạng hơn. Điều này đã thể hiện rất rõ khi cho trẻ mầm non tiếp xúc với các tác phẩm âm nhạc phù hớp với lứa tuổi.
Với trẻ 5 - 6 tuổi ở lớp tôi thì đây là giai đoạn chuẩn bị cho trẻ vào trường tiểu học.Trẻ có khả năng tri giác toàn vẹn hình tượng âm nhạc. Cảm giác tai nghe và kinh nghiệm nghe nhạc của trẻ cũng tích lũy được nhiều hơn. Trẻ có thể phân biệt độ cao, thấp, của âm thanh, giai điệu đi lên hay đi xuống, độ to, nhỏ, thậm chí cả sự thay đổi
cường độ âm thanh (mạnh hay yếu), âm sắc của một số nhạc cụ, giọng hát. Sự phối hợp giữa tai nghe và giọng hát cũng tốt hơn. Trẻ có thể vận động theo nhạc một cách nhịp nhàng, uyển chuyển, có thể di chuyển ở các đội hình khác nhau, động tác truyền cảm, đôi khi có sự sáng tạo ở mức độ nhất định. Điều này cho thấy rằng, trong quá trình giáo dục âm nhạc cần phải nắm được đặc điểm lứa tuổi chung và chú ý đặc điểm cách biệt của từng trẻ.
h, cô tham gia hát múa cùng trẻ để cùng giao lưu và tạo niềm vui cho cô và trẻ. * Kết quả đạt được: - Sau khi thực hiện biện pháp này lớp mẫu giáo lớn của tôi đã có rất nhiều tiết mục văn nghệ để tham gia ngày hội, ngày lễ của nhà trường cũng như của huyện như: + Ngày hội bé đến trường năm học 2017 – 2018 + Ngày Tết trung thu năm học 2017 - 2018 + Ngày lễ Noel năm học 2017 – 2018 + Ngoài ra trẻ lớp tôi còn được tham ra nhiều hội thi của nhà trường như : bé khỏe bé ngoan , các trò chơi dân gian ..... - Trẻ rất hào hứng và phấn khởi khi được tham gia vào các tiết mục văn nghệ, kỹ năng của trẻ được nâng cao, trẻ rất mạnh dạn tự tin. Thông qua các ngày hội ngày lễ trẻ được tiếp thu được thêm nhiều kiến thức, hiểu ý nghĩa ngày hội ngày lễ đó. Các tiết mục văn nghệ của lớp tôi được Ban giám hiệu nhà trường và phụ huynh khen ngợi, đánh giá cao, phụ huynh của lớp rất nhiệt tình ủng hộ. 3.7. Biện pháp 7: Phối kết hợp với phụ huynh giúp nâng cao chất lượng âm nhạc cho trẻ Để nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc của trẻ, ngoài các hoạt động do giáo viên tổ chức cho trẻ tại lớp thì rất cần có sự phối hợp của phụ huynh để cùng dạy dỗ và rèn luyện cho trẻ tại nhà. Chính vì vậy giáo viên và phụ huynh trẻ cần có sự kết hợp chặt chẽ. * Cách làm: - Hàng ngày vào các giờ đón, trả trẻ tôi thường trao đổi với các bậc phụ huynh về các bài hát trong chương trình trong chủ đề đang dạy trẻ để phụ huynh nắm được tình hình và khả năng của con mình trong giờ hoạt động âm nhạc. Từ đó phối hợp cùng các cô rèn luyện dạy dỗ con em ở nhà, nâng cao kiến thức kỹ năng âm nhạc cho trẻ tạo điều kiện phát triển cho trẻ một cách toàn diện hơn. - Tôi phô tô những bài hát có độ dài hoặc khó để phụ huynh về dạy thêm cho con ở nhà. Những bài có động tác múa khó con chưa thuộc tại lớp tôi thường xuyên trao đổi gửi bài hướng dẫn cho phụ huynh về nhà dạy thêm cho con. - Tôi cung cấp cho phụ huynh một số tài liệu hướng dẫn, băng đĩa nhạc, bài giảng E-learning về hoạt động giáo dục âm nhạc để phụ huynh về nhà mở lên cho con tự học thêm ở nhà. - Tôi vận động các bậc phụ huynh của lớp ủng hộ một số nguyên vật liệu, phế liệu đã qua sử dụng mang đến để làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động tổ chức giáo dục âm nhạc tại lớp. - Vào những ngày hội ngày lễ hay biểu diễn văn nghệ tổng kết chủ đề. Tôi luôn mời các bậc phụ huynh tham gia cùng các cô và các con trực tiếp tham gia vào các trò chơi và hát giao lưu. * Kết quả đạt được: Áp dụng biện pháp này tôi nhận thấy phụ huynh rất nhiệt tình phối hợp cùng giáo viên để cùng giáo dục trẻ tiến bộ hơn. Nhiều phụ huynh đã ủng hộ rất nhiều các nguyên vật liệu đã qua sử dụng để các cô làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ hoạt động. Nhiều phụ huynh đã phối hợp rèn kỹ năng hát và kỹ năng vận động minh họa cho con em ở nhà. Phụ huynh cũng thấy phấn khởi hơn khi thấy con em mình tiến bộ từng ngày và tự tin hơn trong các hoạt động âm nhạc. Mối quan hệ giữa giáo viên, phụ huynh và nhà trường rất chặt chẽ. Phụ huynh rất yên tâm và tin tưởng khi gửi con ở trường. 4. kết quả đạt được Sau một năm áp dụng các biện pháp trên, tôi đã thu được kết quả như sau: KẾT QUẢ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC CUỐI NĂM (THÁNG 4 – 2018) STT Nội dung khảo sát Tốt Khá Trung bình Yếu Số trẻ/ tổng số 40 trẻ Tỉ lệ % Số trẻ/ tổng số 40 trẻ Tỉ lệ % Số trẻ/ tổng số 40 trẻ Tỉ lệ % Số trẻ/ tổng số 48 trẻ Tỉ lệ % 1 Hát đúng giai điệu lời ca bài hát 35 87,5 3 7,5 2 5 0 0 2 Múa đúng động tác theo lời ca, giai điệu bài hát. 36 90 3 7,5 1 2,5 0 0 3 Vận động minh họa (Gõ, vỗ, vận động theo lời ca, giai điệu, phách, nhịp, tiết tấu) 37 92,5 3 7,5 0 0 0 0 4 Hiểu cách chơi và biết chơi trò chơi âm nhạc. 38 95 1 2,5 1 2,5 0 0 5 Biết lắng nghe và thể hiện cảm xúc. 37 92,5 2 5 1 2,5 0 0 6 Mạnh dạn tự tin khi tham gia hoạt động giáo dục âm nhạc. 38 95 2 5 0 0 0 0 - Bản thân tôi khả năng sư phạm và trình độ chuyên môn cũng được còn chưa cao nhưng nghệ thuật lên lớp của tôi có tiến bộ rõ rệt. Tôi và đồng nghiệp đã vững vàng hơn khi sáng tạo trong hình thức tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ. Áp dụng lồng ghép vào các hoạt động phù hợp với độ tuổi của trẻ và phù hợp theo từng chủ đề. - Tôi đã sưu tầm được một số trò chơi âm nhạc và tự sáng tác được thêm một số trò chơi âm nhạc áp dụng vào dạy trẻ. - Làm được nhiều đồ chơi tự tạo của cô và trẻ bằng các nguyên vật liệu phế thải đã qua sử dụng do tôi sưu tầm và phụ huynh lớp đóng góp, phù hợp với các chủ đề. Trẻ rất thích thú khi được sử dụng các dụng cụ âm nhạc đó, hiệu quả trên các hoạt động được nâng cao. Cụ thể là tôi đã sáng tạo được các loại đồ dùng, đồ chơi phục vụ hoạt động âm nhạc như: +Trống cơm: 5 + Trống con: 8 + Phách tre: 8 đôi + Lục lạc: 10 + Đàn ooc-gan: 2 + Đàn ghi ta: 5 + Kèn sacxophone: 1 + Mõ dừa: 20 + Nơ tay: 20 đôi + Bờm đầu: 10 + Mũ con vật mèo, thỏ, chuột: 25 + Mũ chóp: 10 - Bản thân tôi đã soạn được nhiều giáo án hay, sáng tạo đưa vào dạy trẻ đạt kết quả tốt được Ban giám hiệu nhà trường đánh giá cao về hiệu quả, nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ. - Chất lượng các hoạt động giáo dục âm nhạc của lớp tôi được nâng cao rõ rệt. Lớp tôi đã được Ban giám hiệu nhà trường và phòng Giáo dục đào tạo quận Long Biên chọn tổ chức kiến tập chuyên đề giáo dục âm nhạc cho toàn quận và nhà trường đã đạt kết quả tốt. - Lớp có nhiều tiết mục văn nghệ hay, chất lượng tham gia các hội thi ngày hội ngày lễ của trường, của huyện tổ chức và đã đạt giải cao. - Trẻ lớp tôi mạnh dạn tự tin có kiến thức và kỹ năng hoạt động âm nhạc tốt. Biết lắng nghe và thể hiện cảm xúc. Thích tham gia các hoạt động giáo dục âm nhạc, biết giữ gìn đồ dùng đồ chơi trong lớp, chơi tích cực, khéo léo linh hoạt hơn. Đặc biệt những cháu nhút nhát thì giờ đã tự tin và mạnh dạn hơn. - Các bậc phụ huynh đã quan tâm và phối kết hợp với giáo viên chăm sóc giáo dục trẻ tại nhà tốt hơn. Phụ huynh rất hào hứng để sẵn sàng phối hợp cùng cô giáo trong việc giáo dục âm nhạc cho trẻ ngay trong gia đình. 5. SƯU TẦM VÀ THIẾT KẾ TRÒ CHƠI 5.1. TRÒ CHƠI SƯU TẦM: * Trò chơi 1: Hãy chơi cùng bạn * Mục đích: Trò chơi giúp trẻ phát triển thính giác, trí nhớ cho trẻ * Chuẩn bị: Đàn oocgan * Cách chơi: Bạn đầu tiên lên hát câu thứ nhất, đồng thời chạy tới chạm vào tay một bạn bất kỳ trong hàng. Bạn đó phải hát câu tiếp theo. Cứ thế cho đến hết bài. Bạn nào không hát kịp phải ra ngoài vòng chơi và làm theo một yêu cầu của các bạn. * Trò chơi 2: Bé tập làm ca sĩ Trò chơi giúp trẻ phát triển trí nhớ âm nhạc. * Chuẩn bị: - Một số bài hát quen thuộc trong chương trình - Đàn oocgan * Cách chơi: Cô hát một đoạn bài hát bằng âm “la la” hoặc đánh giai điệu bất kì của một bài hát trong chương trình. Trẻ lắng nghe, gọi tên bài hát và hát lại bài hát đó. * Trò chơi 3: Nghe âm thanh và bắt chước Phát triển thính giác, nhận ra và mô phỏng vận động của một số phương tiện giao thông. * Chuẩn bị: Đàn oocgan hoặc băng đĩa ghi lại âm thanh của một số phương tiện giao thông như: tiếng động cơ( hoặc tiếng còi) xe máy, xe ô tô, tiếng động cơ máy bay, tiếng chuông xe đạp, tiếng tàu hỏa chạy * Cách chơi: Cô cho trẻ nghe các loại âm thanh của từng phương tiện giao thông, trẻ sẽ nói tên phương tiện, bắt trước tiếng kêu và mô phỏng vận động của phương tiện đó. * Trò chơi 4: Ai nhớ nhanh Phát triển trí nhớ âm nhạc, phát triển khả năng liên tưởng. * Chuẩn bị: Những bông hoa có vẽ hình ảnh các loại chim, hoa, các con vật( mèo, gà vịt), một cây cảnh để treo các bông hoa. * Cách chơi: - Cô treo lên cây các bông hoa có hình ảnh hoa,chim,mèo,vịt,gà,vịt... - Trẻ lên hái hoa, hái được bông hoa có hình ảnh nào thì trẻ nêu tên các bài hát về đối tượng đó và hát một trong các bài hát vừa nêu ( hát+vận đông). Bạn nào nhớ được nhiều tên bài hát và hát đúng bài hát sẽ được thưởng và được mời bạn khác lên chơi. * Trò chơi 5: Hãy gõ đúng tiết tấu Phát triển thính giác âm nhạc, phân biệt và tái hiện các loại tiết tấu. * Chuẩn bị:- Một số dụng cụ gõ đệm: trống , lắc, phách tre, chũm chọe - Một số bài hát trẻ đã được học có các cách vỗ tay hoặc gõ nhịp khác nhau * Cách chơi:- Cô mời 2 đến 3 trẻ đứng lên cầm dụng cụ gõ. Khi cô bắt nhịp cho các bạn còn lại hát, trẻ cầm dụng cụ gõ đệm theo tiết tấu của bài hát. * Trò chơi 6: Hãy tạo dáng Trò chơi giúp trẻ nhận biết và tạo dáng các con vật trong lời bài hát, trẻ biết phối hợp vận động với giai điệu. * Chuẩn bị:- Một số bài hát nói về các con vật như “Một con vịt”, “ Đàn gà con”, “Ai cũng yêu chú mèo”, “Đố bạn”.. * Cách chơi:- Khi cô giáo( hoặc một bạn trong lớp) hát bài hát về con vật nào, trẻ sẽ nói tên và làm động tác mô phỏng lại dáng điệu của con vật đó. (Ví dụ: nghe bài hát về con vịt, trẻ có thể lấy hai bàn tay làm mỏ vịt và kêu “Cạp cạp..”, chân giậm lạch bạch..) * Trò chơi 7: Nghe âm thanh đoán tên nhạc cụ Trò chơi giúp trẻ rèn trí nhớ âm nhạc, phân biệt được một số nhạc cụ, mô phỏng động tác chơi một số nhạc cụ. * Chuẩn bị:- Băng đĩa ghi lại âm thanh biểu diễn của 1 số nhạc cụ: Trống, sáo, chũm chọe, kèn, đàn ghi ta - Tranh lô tô hoặc anhe các nhạc cụ * Cách chơi: - Cô cho trẻ nghe âm thanh của từng loại nhạc cụ. Trẻ gọi tên và chọn trong tranh lô tô ảnh của nhạc cụ đó. Sau đó mô tả động tác “biểu diễn” từng loại nhạc cụ. Khi trẻ đã chơi quen,cô giáo có thể cho trẻ tập dàn nhạc “biểu diễn” với các nhạc cụ cho cả lớp cùng xem. * Trò chơi 8: Đoán tên và mô phỏng hành động Trò chơi giúp trẻ nhận biết và mô phỏng vận động của một số con vật. * Chuẩn bị: - Băng đĩa nhạc hoặc đàn oocgan có ghi âm thanh tiếng kêu của một số con vật sống trong rừng( tiếng hổ gầm, tiếng vượn hú..) tiếng kêu vật nuôi trong gia đình( gà, vịt..) * Cách chơi: - Cô cho trẻ nghe băng ghi âm tiếng kêu của các con vật. Trẻ sẽ đoán tên và làm động tác mô phongrdangs điệu của các con vật đó. Khi trẻ đã chơi thành thục, cô có thể không cần mở băng nữa mà có thể cho một vài trẻ lên mô phỏng tiếng kêu của con vật, các bạn còn lại sẽ nêu tên và làm động tác mô phỏng con vật đó. * Trò chơi 9: Chiếc đĩa hát Trò chơi giúp trẻ phát triển trí nhớ âm nhạc, hát đúng một số bài hát. * Chuẩn bị: Một chiếc đĩa quay có chai các ô. Trên mỗi ô ghi một câu trong một bài hát quen thuộc. * Cách chơi: Cô cho trẻ lên quay đĩa. Khi đĩa dừng, kim chỉ vào ô có ghi câu hát nào, trẻ phải nói được tên bài hát và hát lại bài hát đó. Ai không đoán được tên bài hát hoặc không hát được sẽ phải chấp hành một điều kiện của các bạn đưa ra (nhảy lò cò, nháy mắt, hát ba bài hát khác liền nhau,) * Trò chơi 10: Giai điệu thân quen Trò chơi này giúp trẻ củng cố kiến thức về tên bài hát và củng cố lại giai điệu bài hát đã học, đồng thời tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe và nhanh nhẹn, linh hoạt, trả lời rõ ràng, chính xác tên bài hát. * Chuẩn bị: Băng nhạc có các bài hát trong chương trình mà trẻ đã được học, casset * Cách chơi: Cô mở băng casset cho trẻ nghe giai điệu bài hát, 2 đội rung chuông giành quyền trả lời bằng cách nói rõ tên bài hát vừa nghe, nếu đúng mỗi trẻ trong đội được tặng một bông hoa, nếu sai quyền trả lời thuộc về đội bạn. Ví dụ: Cho trẻ nghe giai điệu “Lá xanh vẫy vẫy như gọi em đi nhanh đi nhanh...” thì trẻ phải nêu được đó là bài hát “Lá xanh” * Chuẩn bị: Chuyện về loài vật hoặc các loại hoa hay các hiện tượng thiên nhiên * Cách chơi: Cô kể cho trẻ nghe một câu chuyện. Câu chuyện nhắc đến loài vật nào (loài hoa nào, hiện tượng thiên nhiên nào)thì trẻ sẽ hát bài hát nói về loài vật đó (loài hoa đó, hiện tượng thiên nhiên đó) * Cách chơi: Cô giáo cho trẻ nghe đoạn nhạc đã chuẩn bị. Trẻ có nhiệm vụ nhắc lại đoạn nhạc đó. Trẻ có thể vừa nhắc lại bằng lời vừa biểu diễn bằng động tác tùy thích. Khi trẻ đã chơi thành thạo với cô, có thể cho trẻ tự chơi theo nhóm với nhau. Một trẻ sẽ là người “sáng tác” ra các đoạn nhạc ngắn, các bạn trong nhóm sẽ nhắc lại. 5.2. TRÒ CHƠI TỰ SÁNG TÁC * Trò chơi 1: Những âm thanh vui nhộn * Mục đích: Phát triển khả năng chú ý và phản xạ nhanh * Chuẩn bị: Bóng một quả, các dụng cụ âm nhạc (trống, xắ xô, lục lạc..) * Cách chơi: Cô cho trẻ lấy dụng cụ âm nhạc về vòng tròn ngồi sau đó quan sát hai cô giáo chuyền bóng cho nhau. Khi cô lăn bóng nhanh thì trẻ lắc dụng cụ âm nhạc nhanh, khi cô lăn bóng chậm thì trẻ lắc dụng cụ âm nhạc châm. Khi cô đập bóng mạnh thì trẻ lắc dụng cụ âm nhạc to, khi cô đập bóng nhẹ thì trẻ lắc dụng cụ âm nhạc nhỏ. * Trò chơi 2: Nghe giai điệu thể hiện cảm xúc * Mục đích:- Phát triển thính giác và phản xạ nhanh. - Luyện phản xạ với các tiết tấu khác nhau * Chuẩn bị: Một số đoạn nhạc có giai điệu khác nhau (vui, buồn, nhẹ nhành, sôi nổi...) * Cách chơi: Cô cho trẻ đứng thành hai vòng tròn (một vòng tròn to và một vòng tròn nhỏ) quay mặt vào nhau. Cô bật các đoạn nhạc lên trẻ chú ý lắng nghe giai điệu của từng đoạn nhạc và thể hiện cảm xúc của mình đúng với giai điệu của đoạn nhạc đó. * Trò chơi 3: Sợi dây yêu thương * Mục đích: Phát triển thính giác cho trẻ. * Chuẩn bị: 4 bảng chắn, phụ huynh của trẻ. * Cách chơi: Người thân của trẻ đứng phía sau bảng theo vị trí 1, 2, 3, 4. Cô mời từng người thân hát, trẻ lắng nghe để nhận ra giọng hát người thân của mình. Khi dứt tiếng hát, trẻ chạy nhanh về vị trí số có giọng hát của người thân. Trẻ nào tìm đúng người thân của mình thì trẻ đó chiến thắng, nếu tìm sai thì sẽ phải cùng người thân múa hoặc vận động theo một đoạn nhạc. * Trò chơi 4: Những ngón tay nhảy múa * Mục đích: - Phát triển thính giác - Luyện phản xạ với các tiết tấu khác nhau * Chuẩn bị : Một số đoạn nhạc có tiết tấu khác nhau * Cách chơi: Cô cho trẻ ngồi thành vòng tròn khi cô bật nhạc với các loại tiết tấu khác nhau thì trẻ chú ý nghe và dùng những ngón tay của mình di chuyển theo tiết tấu của đoạn nhạc. Ví dụ: Khi nghe đoạn nhạc với tiết tấu nhanh thì những ngón tay của trẻ sẽ di chuyển theo nhạc nhanh.Khi nghe đoạn nhạc với tiết tấu chậm thì tay của trẻ sẽ di chuyển theo nhạc chậm. * Trò chơi 5: Tai ai tinh * Mục đích: Phát triển thính giác và phản xạ nhanh * Chuẩn bị: Một số đoạn nhạc có âm thanh to nhỏ khác nhau. * Cách chơi: Cô bật các đoạn nhạc có độ to nhỏ khác nhau. Trẻ sẽ tạo âm thanh từ các bộ phận trên cơ thể theo cường độ tiếng nhạc to - nhỏ như (dùng tay tạo âm thanh to nhỏ theo nhạc, dùng chân tạo âm thanh to, nhỏ theo nhạc). Khi trẻ đã chơi thành thạo Cô mời trẻ tạo âm thanh to - nhỏ theo ý thích của trẻ. * Trò chơi 6: Lắng nghe tìm đồ vật * Mục đích: Phát triển thính giác và phản xạ nhanh * Chuẩn bị: Đồ vật để dấu * Cách chơi: Trẻ ngồi thành hình vòng tròn. Cháu A đi ra bên ngoài lớp. Cô dấu đồ vật vào 1 trẻ, mỗi trẻ cách nhau 1 khoảng cách nhất định. Cả lớp hát, cháu A từ ngoài vào, đi men theo các bạn ngồi vòng tròn. Nếu cháu A đi càng đến đồ vật cất dấu thì cả lớp càng hát to dần lên, nếu đi càng xa đồ vật thì cả lớp càng hát nhỏ dần. Cháu A sẽ lắng nghe tiếng hát để chỉ vào chổ dấu đồ vật. Cháu A chỉ đúng thì được cả lớp hoan hô và trẻ có đồ vật bị tìm thấy sẽ tiếp tục làm người chơi. Nếu cháu A không tìm được đồ vật cất dấu thì phải nhảy lò cò hoặc đứng giữa lớp hát một bài, cô chỉ định người khác lên chơi. * Trò chơi 7: Nhặt sỏi gõ ba nhịp phách * Mục đích: phát triển cảm giác nhịp điệu, tập gõ nhịp 3 phách * Chuẩn bị: Sỏi cho trẻ chơi. * Cách chơi: Cô chọn bài hát có nhịp lấy đà ở phách thứ 3. Trẻ ngồi thành hàng ngang hoặc vòng tròn. Mỗi trẻ có một đống sỏi có số lượng bằng số nhịp trong bài hát. Các cháu hát và nhặt sỏi vào phách thứ 3 trong nhịp lấy đà, sau đó gõ hòn sỏi xuống nền nhà vào các phách theo nhịp bài hát: Phách thứ nhất “gõ”; phách thứ 2 bỏ hòn sỏi xuống bên cạnh. Tiếp theo trẻ nhặt hòn sỏi ở phách thứ 3 của ô nhịp kế tiếp và thực hiện lại chu kỳ ban đầu. Cứ như vậy trẻ sẽ nhặt hết sỏi để sang 1 bên. Kết túc bài hát, trẻ nào nhặt vừa hết sỏi là thực hiện đúng nhịp phách của bài hát, được cô giáo khen. Trẻ nào nhặt thừa hoặc thiếu sỏi là chưa thực hiện đúng phách của bài hát, sẽ phải nhảy lò cò một vòng. III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận - Giáo dục âm nhạc là món ăn tinh thần không thể thiếu được, nó vừa là một nội dung giáo dục, vừa là phương tiện góp phần giáo dục toàn diện nhân cách của trẻ. Vì vậy ngày nay giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non đã trở thành một nhiệm vụ quan trọng trong việc đào tạo thế hệ trẻ ở các trường học. - Để tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc đạt hiệu quả cao, đòi hỏi giáo viên phải có vốn kiến thức chuyên môn, có kinh nghiệm, biết xây dựng và sử dụng linh hoạt những phương pháp, biện pháp, thủ thuật đề ra trong hoạt động. Có lòng yêu nghề, mến trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc và có sự phối hợp đồng bộ của nhà trường và gia đình. Có làm được như vậy mới giúp trẻ có được những kiến thức và kỹ năng cảm thu âm nhạc tốt. 2. Bài học kinh nghiệm Để có được những kết quả trên, sau quá trình thực hiện, tôi đã rút ra một số bài học kinh nghiệm sau: - Giáo viên cần phải nắm chắc nội dung chương trình, phương pháp bộ môn, không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tích cực sáng tạo, trau dồi kiến thức âm nhạc để tích luỹ được nhiều kinh nghiệm từ đó đưa ra những biện pháp, phương pháp giáo dục trẻ một cách hiệu quả nhất. Phải không ngừng sáng tạo và thiết kế để tìm ra những thủ thuật, kỹ xảo lồng ghép nội dung giáo dục âm nhạc cho trẻ một cách hợp lý. - Luôn đi sâu, tìm tòi, sáng tạo và học hỏi chị em đồng nghiệp, sáng tạo phương pháp giảng dạy nâng cao trình độ chuyên môn, lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục âm nhạc cho trẻ vào trong tất cả các hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ một cách linh hoạt góp phần tạo hứng thú nâng cao kỹ năng cảm thụ âm nhạc cho trẻ. - Giáo viên phải nắm được đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của trẻ trong mối quan hệ với âm nhạc, đặc điểm khả năng vận động, cơ quan phát âm để có phương pháp dạy thích hợp. Tạo môi trường giáo dục âm nhạc phong phú. Sử dụng đồ dùng trực quan một cách có hiệu quả. Biết khai thác những nội dung, thông tin cần thiết để ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy. Linh hoạt sử dụng đa dạng hoá các hoạt động cho trẻ đỡ nhàm chán và làm tăng sự tích cực hoạt động của trẻ. - Phải biết truyền đạt chính xác, hấp dẫn, truyền cảm để thu hút, hấp dẫn trẻ.Thường xuyên rèn luyện kỹ năng cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi. Cần cho trẻ được biểu diễn văn nghệ trong các ngày hội, ngày lễ. Tổ chức biểu diễn trong các cuộc thi nhằm gây cho trẻ những hứng thú nhất định. Trẻ sẽ rất hào hứng, tự tin tham gia vào các hoạt động âm nhạc, luôn khuyến khích, động viên, tạo cho trẻ niềm say mê hoạt động. - Làm tốt công tác tham mưu với Ban giám hiệu bổ sung các đồ dùng, đồ chơi và trang thiết bị đầy đủ để phục vụ cho công tác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ. - Làm tốt công tác phối hợp giữa nhà trường và gia đình, yêu nghề mến trẻ, tôn trọng phụ huynh, thường xuyên trao đổi thông tin của trẻ để phụ huynh nắm bắt được tình hình học tập của con em mình tại truờng mầm non, từ đó thống nhất với phụ huynh các biện pháp để cùng chăm sóc và giáo dục trẻ. 3.Khuyến nghị - Ban giám hiệu nhà trường tiếp tục tạo điều kiện trang bị thêm nhiều các tài liệu, sách báo, hướng dẫn nội dung tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non để giáo viên chúng tôi có thêm nhiều tài liệu nghiên cứu, tham khảo, học hỏi nâng cao việc tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc một cách có hiệu quả. Đầu tư thêm nhiều cơ sở vật chất để đảm bảo đầy đủ các điều kiện phục vụ cho việc tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc: trang bị thêm đàn, một số trang phục biểu diễn, một số đồ dùng đồ chơi góc âm nhạc - Đề xuất với Phòng giáo dục và Ban giám hiệu nhà trường quan tâm tiếp tục tổ chức các hoạt động mẫu ở các trường điểm, lớp điểm để giáo viên chúng tôi học hỏi kinh nghiệm nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc. Trên đây là một số biện pháp của tôi đã áp dụng tại lớp trong việc nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ. Kính mong các cấp xét duyệt và đồng nghiệp có ý kiến đóng góp để tôi có nhiều kinh nghiệm hơn nữa trong việc tổ chức các hoạt động của mình. Tôi xin chân thành cảm ơn!
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_h.doc