Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi A9 trường Mầm non Tam Đa hứng thú, sáng tạo trong hoạt động chơi với đất nặn

 1
 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
 Nói đến hoạt động tạo hình, chúng ta đều hiểu rằng đó là một hoạt 
động mang tính nghệ thuật, hoạt động đó giúp trẻ phát triển cảm giác, tri giác 
thẩm mỹ, giúp trẻ nhận ra màu sắc, hình dạng. Ở đó trẻ có thể sử dụng ngôn ngữ 
đặc trưng riêng của nó: màu sắc, hình khối, đường nét, bố cục để phản ánh, miêu 
tả, từ đó giúp trẻ nhận thức và phản ánh sự vật thông qua các hình tượng nghệ 
thuật. Khi đến với hoạt động tạo hình, trẻ không chỉ đuợc học vẽ, tô màu, xé 
dán, mà trẻ còn được rèn luyện các kỹ năng khéo léo, linh hoạt của đôi bàn tay 
thông qua hoạt động nặn.
 Trong hoạt động tạo hình thì hoạt động chơi với đất nặn là hoạt động bổ 
ích, lý thú có sức lôi cuốn, hấp dẫn trẻ. Việc nặn để tạo ra sản phẩm như: Đồ vật, 
các loại quả, các loại bánh không những mang đến cho trẻ những ấn tượng, xúc 
cảm mà còn giúp trẻ phát huy sự khéo léo và tạo cho trẻ sự tự tin, chủ động, linh 
hoạt, sáng tạo. Tuy nhiên, trên thực tế không phải trẻ nào cũng hứng thú khi 
chơi với đất nặn, có trẻ hứng thú khi tham gia nhưng cũng có trẻ lại thờ ơ. Việc 
khích lệ trẻ nặn hình những con vật, để làm những món quà tặng sẽ giúp trẻ thấy 
hứng thú hơn khi tham gia vào hoạt động tạo hình. 
 Vậy làm thế nào để hoạt động nặn trở nên phong phú giúp trẻ lại gần nhau 
hơn, giúp trẻ có những giây phút thư giãn, hứng thú hơn và đặc biệt là kích thích 
khả năng sáng tạo cho trẻ. Hiểu được tầm quan trọng đó, tôi đã tìm tòi và nghiên 
cứu đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 3 - 4 tuổi A9 trường Mầm non Tam Đa 
hứng thú, sáng tạo trong hoạt động chơi với đất nặn”. 3
 BẢNG 1: BẢNG TỔNG HỢP KẾT QUẢ KHẢO SÁT KHẢ NĂNG CHƠI 
 VỚI ĐẤT NẶN CỦA TRẺ ĐẦU NĂM HỌC 2021-2022
 Đạt Chưa đạt
 Tống 
 STT Nội dung
 số trẻ Số Tỷ lệ Số Tỷ lệ 
 trẻ % trẻ %
 1 - Trẻ có kỹ năng nặn 14/25 56 11/25 44
 2 - Trẻ có khả năng sáng tạo 13/25 52 12/25 48
 - Trẻ hứng thú, tự nguyện 
 3 14/25 56 11/25 44
 tham gia hoạt động nặn 25
 - Trẻ tự đặt tên và gọi đúng 
 4 13/25 52 12/25 48
 tên sản phẩm
 - Trẻ có khả năng tự nhận xét 
 5 14/25 56 11/25 44
 sản phẩm của mình, của bạn
 Qua khảo sát đánh giá đầu năm, tôi thấy việc dạy cho trẻ biết cảm nhận 
cái đẹp và hứng thú tham gia vào bộ môn tạo hình là một vấn đề tôi phải đầu tư 
suy nghĩ. Vậy làm thế nào để trẻ ham thích chơi với đất nặn và tạo ra được nhiều 
sản phẩm đẹp từ đất nặn. Từ những suy nghĩ đó tôi đã nghiên cứu tìm tòi ra các 
biện pháp để giúp trẻ tích cực hơn trong hoạt động tạo hình và khả năng sáng tạo 
với đất nặn. 
 2. Biện pháp thực hiện:
 2.1. Biện pháp 1: Lên kế hoạch giáo dục và tổ chức rèn luyện cho trẻ: 
 Ngay từ đầu năm học, việc làm đầu tiên sau khi khảo sát kỹ năng của trẻ 
là lập kế hoạch giáo dục nhằm dạy trẻ những kỹ năng cơ bản về nặn như: nhồi 
đất, chia đất, xoay tròn, lăn dài, ấn dẹp, bẻ cong. Song với tình hình của lớp tôi 
có nhiều do đi nam từ khi sinh ra nên về bắc đi học muộn và là lần đầu tiên đến 
trường, nên vận động tinh của trẻ còn yếu, chưa khéo. Mỗi trẻ là một cá nhân 
riêng biệt nên khả năng nắm bắt và vận động cũng khác nhau. Có trẻ thì nắm bắt 
nhanh do hứng thú với một sản phẩm nào đó, nhưng cũng có trẻ thì ngược lại. 
Trẻ tỏ ra thờ ơ với mọi việc diễn ra xung quanh cho dù đang ở trong không gian 
vui tươi, đầy màu sắc. 5
 2.2. Biện pháp 2: Tạo môi trường lớp học hấp dẫn nhằm khuyến khích 
trẻ thể hiện cảm xúc bản thân: 
 Ngoài việc lập kế hoạch, việc tiếp theo cũng không kém phần quan trọng là 
tạo môi trường hấp dẫn trẻ khi trẻ tới lớp, trẻ cảm nhận được tình yêu thương của 
cô giáo và bạn bè thì trẻ mới an tâm và thích đến lớp. Từ đó trẻ mới có hứng thú 
tham gia vào các hoạt động cùng cô và bạn. Đối với lớp, ngay từ đầu năm tôi 
trang trí lớp với không gian thoáng, đơn giản nhưng bắt mắt để gây hứng thú cho 
trẻ khi tới lớp, luôn có sự thay đổi phù hợp tạo sự mới mẻ hấp dẫn đối với trẻ. 
 Trẻ luôn ấn tượng trước những cái mới lạ và cái đẹp. Chính vì vậy, tôi 
luôn để đồ dùng, đồ chơi đẹp có màu sắc sặc sỡ được bố trí gọn gàng, phù hợp 
và đẹp mắt. Ngoài ra, chỉ cho trẻ thấy được vẻ đẹp của lớp được trang trí rất đẹp 
bởi các sản phẩm nặn và những vật dụng trang trí. Đây cũng là một trong những 
biện pháp quan trọng nhằm thu hút và hấp dẫn trẻ, thúc đẩy trẻ hoạt động tích 
cực, hứng thú hơn.
 Để đạt được điều đó tôi cho trẻ xem nhiều sản phẩm được làm từ đất nặn. 
Đồng thời hướng dẫn trẻ quan sát để nhận thấy cái đẹp đơn giản nhất trong 
những sản phẩm đó. Thông qua đó, tôi khuyến khích trẻ phát triển khả năng cảm 
thụ thẩm mỹ, phát triển hứng thú của trẻ khiến trẻ hưởng ứng ngay mỗi khi cô 
cho trẻ nặn. 
 Được quan sát nhiều, trí tưởng tượng của trẻ tăng, trẻ có điều kiện tích 
luỹ, làm phong phú vốn hiểu biết của trẻ về nghệ thuật, đó chính là nền tảng để 
phát triển tính sáng tạo, hứng thú của trẻ. 
 Trẻ quan sát sản phẩm từ đất nặn 7
hiểu biết, thì khả năng lôi cuốn trẻ đi vào hoạt động cũng rất quan trọng. Để lôi 
cuốn được trẻ tham gia vào hoạt động, tôi luôn tìm tòi, nghĩ ra những thủ thuật 
sư phạm và từ đó dùng ngôn ngữ của mình để truyền đạt tới trẻ một cách sinh 
động và lôi cuốn. Điều đó đòi hỏi khả năng ứng xử của người giáo viên cũng 
như ngôn ngữ và phong cách đứng lớp thật tự tin, dí dỏm, vui vẻ, ngộ nghĩnh 
gây sự chú ý của trẻ vào hoạt động. Đặc biệt, người giáo viên cũng phải có khả 
năng tạo hình để tạo ra những hình mẫu đẹp mắt và mang tính nghệ thuật cao, vì 
trẻ học dựa trên sự bắt chước là chủ yếu.
 2.3. Biện pháp 3: Tổ chức cho trẻ trải nghiệm thông qua các hoạt động 
trong ngày 
 Để gây hứng thú cho trẻ nặn, thì tùy theo từng chủ đề mà tôi sẽ chuẩn bị 
phần kiến thức cũng như các loại đất nặn, kể cả đất nặn thật, các trang phục, phụ 
kiện, nguyên vật liệu. 
 Đối với đất nặn thì tôi luôn để ở trạng thái mở giúp trẻ dễ lấy, dễ sử dụng 
khi vào hoạt động. Bên cạnh đó tôi chuẩn bị một sản phẩm nặn mà tôi đã cung 
cấp hoặc sắp cung cấp để làm mảng cung cấp kiến thức cho trẻ, thu hút sự chú ý 
của trẻ trong các hoạt động đón và trả trẻ, hoạt động góc, kết hợp với lời gợi ý 
trẻ vào góc chơi. 
 Từ đó, giúp trẻ được củng cố và làm quen kiến thức đó, giúp trẻ có kỹ 
năng hơn trong hoạt động học. Vì thế ở các giờ hoạt động tạo hình cũng như các 
hoạt động khác tôi rất chú trọng về việc chuẩn bị đồ dùng cho mình như: vật 
mẫu phải đẹp, nổi bật, và đặt ở nơi trẻ dễ quan sát, đội hình trẻ ngồi phù hợp 
đảm bảo cho tất cả trẻ đều được quan sát. Khi sản phẩm của trẻ đã được hoàn 
thành, chúng sẽ được trưng bày ở nơi mà mọi người dễ dàng nhìn thấy. Đặt trên 
bàn, hoặc trên kệ để các bạn trong lớp quan sát. Qua đó trẻ có thể cảm nhận 
được công việc của mình quan trọng, được mọi người quan tâm. Trẻ sẽ cảm thấy 
thích thú, tự tin hơn cho những lần nặn tiếp theo. 
 Ví dụ: Với chủ đề “Các loại bánh” ở góc tạo hình tôi nặn một số loại 
bánh có hình dạng khác nhau. Khi trẻ vào góc chơi hoặc giờ đón trả trẻ, tôi gây 
hứng thú hoạt động nặn cho trẻ bằng cách: Đố trẻ đây là bánh gì? Các loại bánh 9
Các bé tham gia hội thi “Bé khéo tay”
 Các bé nhận giải sau hội thi 11
 3. Kết quả (Áp dụng thực tiễn)
 3.1. Kết quả đạt được: 
 Qua quá trình thực hiện nghiên cứu đề tài “Biện pháp giúp trẻ 3 - 4 tuổi 
A9 trường Mầm non Tam Đa hứng thú, sáng tạo trong hoạt động chơi với đất 
nặn” tôi đã thu được kết quả sau: 
 * Về phía trẻ:
 Đa số trẻ ở lớp tiến bộ rất nhiều, từ rụt rè, nhút nhát khi thực hiện hoạt 
động nặn nay trở nên mạnh dạn, tự tin, hứng thú hơn. Khi trẻ được học và chơi 
với đất nặn, dường như mọi khoảng cách đều tan biến, dù trẻ đang ở ngoài hay 
trong lớp học thì cũng đều nhanh chóng vào chỗ và cùng nhau nặn, chỉ còn 
những nụ cười, sự say sưa dễ thương, không có sự khác biệt giữa các trẻ, tất cả 
chỉ là sự hứng thú.
 Hầu hết các trẻ trong lớp tôi đều phấn khởi khi đi học, trẻ nhanh chóng 
thích nghi với môi trường mới và có những phản xạ phù hợp với môi trường 
mới, thích thú khi được tham gia nặn.
 Kỹ năng nặn của trẻ được tốt hơn, có sự bền bỉ dẻo dai hơn. Các thao tác 
của trẻ trở nên thuần thục và chính xác hơn rất nhiều.
 * Về phía giáo viên: 
 Về bản thân tôi, qua quá trình thực hiện tôi thấy tay nghề được nâng cao, 
tự tin hơn khi lựa chọn các đề tài nặn để dạy cho trẻ hình thành, hoàn thiện và 
phát triển những kỹ năng nặn thành thạo cho trẻ, hình thành cho trẻ cơ sở ban 
đầu của nhân cách con người: tính tập thể, tính chủ động, trẻ cảm thấy hứng thú 
và mạnh dạn tự tin khi tham gia tất cả các hoạt động cùng bạn.
 * Về phía phụ huynh:
 Tạo được sự an tâm nơi phụ huynh, phụ huynh yên tâm gửi con và hỗ trợ 
về nguyên vật liệu, luôn gần gũi, lắng nghe và chia sẻ.
 3.2. Điều chỉnh bổ sung sau khi thực hiện: 
 Sau một thời gian áp dụng “Biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi A9 trường Mầm 
non Tam Đa hứng thú, sáng tạo trong hoạt động chơi với đất nặn” đã góp phần 
nâng cao về mặt thẩm mỹ và kích thích sự hứng thú, sáng tạo cho trẻ. Từ đó trẻ 
tích cực trong tất cả các hoạt động tại lớp. 13
 PHẦN III: MINH CHỨNG VỀ HIỆU QUẢ CỦA BIỆN PHÁP
BẢNG 2: BẢNG TỔNG HỢP KẾT QUẢ KHẢO SÁT KHẢ NĂNG CHƠI 
 VỚI ĐẤT NẶN CỦA TRẺ CUỐI NĂM HỌC 2021-2022
 Đạt Chưa đạt
 Tống 
 TT Nội dung 
 số trẻ Số Tỷ lệ Số Tỷ lệ 
 trẻ % trẻ %
 1 - Trẻ có kỹ năng nặn 22/25 88 3/25 12
 2 - Trẻ có khả năng sáng tạo 23/25 92 2/25 8
 - Trẻ hứng thú, tự nguyện 
 3 22/25 88 3/25 12
 tham gia hoạt động nặn
 25
 - Trẻ tự đặt tên và gọi đúng 
 4 23/25 92 2/25 8
 tên sản phẩm
 - Trẻ có khả năng tự nhận xét 
 5 23/25 92 2/25 8
 sản phẩm của mình, của bạn
 BẢNG 3: BẢNG TỔNG HỢP SO SÁNH KẾT QUẢ KHẢO SÁT TRẺ
 ĐẦU NĂM HỌC VÀ CUỐI NĂM HỌC 2021-2022
 Đầu năm Cuối 
 Tăng
 Tống học năm học
 TT Nội dung
 số trẻ Tỷ lệ 
 Đạt Đạt
 %
 14/25 22/25
 1 - Trẻ có kỹ năng nặn 32
 56% 88%
 13/25 23/25
 2 - Trẻ có khả năng sáng tạo 40
 52% 92%
 - Trẻ hứng thú, tự nguyện 14/25 22/25
 3 25 32
 tham gia hoạt động nặn 56% 88%
 - Trẻ tự đặt tên và gọi đúng 13/25 23/25
 4 40
 tên sản phẩm 52% 92%
 - Trẻ có khả năng tự nhận xét 14/25 23/25
 5 36
 sản phẩm của mình, của bạn 56% 92%