Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 3-4 trong trường mầm non

 1
 PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ
 Như chúng ta đã biết trẻ em là niềm tự hào lớn của mỗi gia đình, là chủ
nhân tương lai của đất nước, là nền tảng vững chắc cho xã hội Việt Nam “Trẻ
em hôm nay, thế giới ngày mai”. Để đạt được điều đó thì việc chăm sóc giáo 
dục trẻ phải có sự chung tay góp sức của nhà trường, gia đình và xã hội. Nhưng
trước sự phát triển mạnh mẽ không ngừng của nền kinh tế hiện nay thì rất nhiều
các bậc phụ huynh có rất ít thời gian để quan tâm đến con cái, chính vì vậy trẻ
hay thu mình và rất ít khi giao tiếp với thế giới bên ngoài. Điều này làm ảnh
hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển nhận thức, tình cảm và sự phát triển toàn diện
của trẻ, đặc biệt là hầu hết trẻ không có vốn lễ giáo. 
 Muốn dạy trẻ các kỹ năng, những kiến thức xung quanh vấn đề lễ giáo để 
trở thành người con ngoan trong gia đình, người có ích cho xã hội thì trước tiên 
cần dạy cho trẻ các lễ nghĩa, dạy trẻ biết tôn trọng người lớn, biết yêu thương 
nhường nhịn em nhỏ, vui vẻ hòa đồng với bạn bè, biết được những quy tắc trong 
cuộc sống. Lễ phép là đức tính không thể thiếu để tạo nên nhân cách đẹp ở con 
người. Người biết lễ phép, khiêm nhường luôn được mọi người yêu quý và dành 
nhiều thiện cảm. Nó là hành trang không thể thiếu nếu chúng ta muốn trở thành 
người tử tế. 
 Ông cha ta từ lâu đã luôn đề cao đức tính này, vậy nên mới có câu 
“Tiên học lễ, hậu học văn”: ý nói con người ta phải học cách rèn luyện tính lễ 
phép, phải học cách làm người trước khi học văn hóa. Đức tính này cần được 
rèn luyện từ khi chúng ta còn nhỏ để nó trở thành hành trang gắn bó suốt cuộc 
đời chúng ta. Trẻ biết lễ phép kính trọng ngoan ngoãn thì được thầy cô bạn bè 
yêu quý, bố mẹ vui lòng. Thế nhưng trong xã hội ngày nay, do tiếp thu nhiều 
nền văn hóa khác nhau, do lối sống công nghiệp vội vã mà nhiều người đã quên 
đi những chuẩn mực đạo đức Việt Nam ấy, đâu đó chúng ta vẫn thường thấy 
nhiều câu chuyện thương tâm về suy đồi đạo đức, về luân thường đạo lý đó là 
hậu quả của việc giáo dục lễ giáo không đến nơi đến chốn. 3
 PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
 1.Thực trạng việc nâng cao chất lượng giáo dục lễ giáo cho trẻ 3 – 4 
tuổi ở trường mầm non
 Để biết được thói quen, ý thức ban đầu của trẻ, vào đầu năm học tôi đã 
tiến hành khảo sát tại lớp, kết quả cụ thể như sau:
 Nội dung khảo sát Số trẻ Đạt % K/ Đạt %
 Thói quen chào hỏi lễ phép 23 10 43,5 13 56,5
 Biết nói lời cảm ơn và xin lỗi 23 11 47,8 12 52,2
 Biết chơi hòa đồng cùng bạn, 23 12 52,2 11 47,8
ứng xử nhã nhẹn lịch thiệp với mọi 
người
 Có 1 số hành vi văn minh (ho, 23 10 43,5 13 56,5
ngáp lấy tay che miệng; vứt rác đúng 
nơi quy định, đi vệ sinh đúng nơi quy 
định.
 Mạnh dạn tự tin tham gia vào 23 12 52,2 11 47,8
các hoạt động
 a. Ưu điểm 
 - Được sự quan tâm, giúp đỡ của Ban Giám hiệu nhà trường, của tổ 
chuyên môn, luôn tạo điều kiện về cơ sở vật chất và trang thiết bị để tôi có thể 
thực hiện chế độ sinh hoạt 1 ngày cho trẻ một cách tốt nhất. 
 - Môi trường lớp học sạch sẽ, thoáng mát, không khí trong lành.
 - Bản thân được tham gia học tập tại các buổi tập huấn về chuyên đề giáo 
dục lễ giáo cho trẻ mầm non.
 - Có sự phối hợp của phụ huynh trong các hoạt động cũng như luôn quan tâm 
đến vấn đề chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non.
 - Tôi được phân công cùng một đồng chí giáo viên làm tổ trưởng chuyên môn có 
thâm niên công tác, có kinh nghiệm trong việc rèn nề nếp học sinh. 5
 - Lớp tôi có một trẻ chậm phát triển về mọi mặt.
 - Để giải quyết những hạn chế nêu trên không những cần có sự nỗ lực của 
giáo viên mà còn cần sự giúp đỡ, phối kết hợp của gia đình và nhà trường. Và 
trước thực trạng đó, cũng như nhận thức được tình hình thực tế hiện nay tôi đã 
suy nghĩ làm thế nào để trẻ 3-4 tuổi có nề nếp thói quen tốt nhằm đáp ứng nhu 
cầu hiện nay, nên tôi đã tập trung vào một số biện pháp sau:
 2. Biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động giáo dục lễ giáo 
cho trẻ.
 Biện pháp 1:Xây dựng môi trường gần gũi, thân thiện với trẻ
 Môi trường giáo dục có ảnh hưởng rất lớn đến kết quả giáo dục trẻ. Có 
môi trường trong lớp và môi trường ngoài lớp học. Môi trường trong lớp như 
các góc hoạt động, đồ dùng học tập có tác dụng giúp trẻ lĩnh hội kiến thức và 
một số kỹ năng. Môi trường ngoài lớp như góc thiên nhiên, vườn cây giúp trẻ 
phát triển tình cảm xã hội. 
 Đối với trẻ mầm non thì trường học là nhà, cô giáo như mẹ hiền vì vậy 
cần phải xây dựng một môi trường gần gũi, thân thiện để tạo cho trẻ có cảm giác 
an toàn và trẻ cảm thấy đến lớp như đang ở nhà qua đó cũng nắm bắt được tâm 
sinh lý của trẻ để việc giáo dục trẻ được dễ dàng hơn.
 Hơn nữa, để tạo sự thân thiện với trẻ cô vừa đóng vai người mẹ chăm sóc 
dạy dỗ trẻ vừa đóng vai người bạn chơi cùng với trẻ. Vào đầu năm học, để tạo 
sự gần gũi với trẻ vào những giờ đón trẻ tôi thường trò chuyện với trẻ cho trẻ 
chơi tự do ở các góc Qua đó nắm bắt tâm lý, đặc điểm tính cách của từng trẻ 
và tiếp tục ở những tuần học sau, chú ý quan sát những biểu hiện về thái độ học 
tập, những cử chỉ, hành vi tại chỗ ngồi hay góc chơi mà trẻ chọn để bắt đầu có 
điều chỉnh phù hợp. Việc giáo dục lễ giáo cho trẻ có thể thực hiện ở mọi lúc mọi 
nơi, bất cứ hoạt động nào cũng có thể lồng ghép được.
 Nhằm tạo môi trường giúp giáo viên và các bậc cha mẹ tăng cường đọc 
sách cho con trẻ. Tại lớp, tôi đã trang trí, sắp xếp góc thư viện và văn học, để nơi 
dễ hoạt động với nhiều tên gọi khác nhau theo chủ đề: “Thư viện trường mầm 7
 Cô giáo có thể đàm thoại: Cây xanh để làm gì? Cây xanh có ích lợi như 
thế nào?
 Muốn có nhiều cây xanh chúng ta phải làm gì?
 Qua đó trẻ biết lợi ích của cây xanh, cô giáo dục cháu không ngắt ngọn bỏ 
cành, mà phải biết bảo vệ chăm sóc cây xanh vì cây cho ta nhiều lợi ích.
 + Đối với hoạt động thể chất 
 Cô giáo dục trẻ siêng năng thể dục, tập đều đặn giúp cơ thể khoẻ mạnh, 
trong lúc tập các con không chen lấn, không xô đẩy nhau.
 + Đối với hoạt động tạo hình: "Tô màu tranh gia đình".
 Cô có thể đàm thoại.
 - Gia đình cháu gồm có những ai, thuộc gia đình nhỏ hay gia đình lớn?
 - Mọi người sống trong gia đình phải như thế nào với nhau?
 =>Giáo dục trẻ biết yêu thương, kính trọng đối với ông bà, cha mẹ, anh 
chị, biết nhường nhịn em bé.
 + Giờ làm quen văn học: Qua chuyện "Thỏ con không vâng lời".
 Tôi đàm thoại với trẻ:
 - Bạn Thỏ con có nghe lời mẹ dặn không?
 - Khi đi chơi Thỏ con bị làm sao?
 - Thỏ con đã nói gì với mẹ?
 Qua câu chuyện tôi giáo dục trẻ phải biết ngoan ngoãn ,vâng lời ông 
bà ,bố mẹ. Khi làm sai phải biết nhận lỗi và xin lỗi. Biết nói cảm ơn với 
người đã giúp mình.
 + Giờ học âm nhạc: Bài "Bông hoa Mừng Cô".
 Cô Đàm thoại:
 - Đối với cô giáo các con phải như thế nào?
 -Khi tặng hoa cho cô, các con tặng bằng mấy tay?
 -Thông qua đó giáo dục trẻ khi nhận hoặc trao vật gì với người lớn nên 
trao hoặc nhận phải bằng hai tay, khi nhận các con nói lời cảm ơn.
 + Giáo dục lễ giáo vào hoạt động vui chơi 9
 -Trong giờ ăn cơm, giáo viên luôn nhắc nhở trẻ biết khoanh tay mời cô và 
các bạn trước khi ăn, cô chia cơm thì nhận bằng 2 tay và nói lời cảm ơn.
 -Trong giờ ngủ trưa: lịch sự không ồn ào, luôn nói lời: chúc cô và các bạn 
ngủ ngon trước khi ngủ.Giáo viên giáo dục cho trẻ biết nghịch ngợm ồn ào trong 
giờ ngủ thì là không ngoan.
 * Biện pháp 3: Cô là tấm gương để trẻ noi theo
 Người ta thường ví trẻ em như một chồi non mới nhú hay như tờ giấy 
trắng mà người lớn là những người đặt bút vẽ trên đó nên trẻ em có ngoan ngoan 
lễ phép hay không đều do cách giáo dục của những người lớn đặc biệt là gia 
đình và nhà trường. Mỗi trẻ có một tính cách khác nhau, có trẻ sinh ra vốn rất 
điềm đạm biết lắng nghe sự chỉ dạy của người lớn, có trẻ thì bướng bỉnh và 
thường thích làm theo ý mình. 
 Để đạt được hiệu quả trong giáo dục lễ giáo cho trẻ thì việc cô giáo gương 
mẫu là việc làm vô cùng cần thiết. Bởi hàng ngày thời gian của trẻ ở trường, ở 
bên cô là chủ yếu, trẻ luôn thích được cô yêu thương, gần gũi. Mọi hành vi của 
cô được trẻ để ý và thích bắt chước làm theo. Vì vậy cô luôn luôn thể hiện chuẩn 
mực trong cách giao tiếp với người lớn và mọi người xung quanh. Với trẻ không 
to tiếng quát tháo, xưng hô dịu dàng bằng cô và cháu, giờ đón trả trẻ tôi luôn ân 
cần dịu dàng thương yêu trẻ, khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với phụ huynh, 
cháu hỏi gì tôi trả lời rõ ràng, đủ câu, không trả lời qua loa chiếu lệ.
 Ví dụ khi giao tiếp với phụ huynh vào giờ đón trả trẻ tôi thường vui vẻ, 
tươi cười đón cháu và chào “ Em chào chị/ anh/ chú/ bác. Cô chào con, con 
chào bố mẹ/ ông bà đi nào”
 Khi mời trẻ phát biểu tôi thường nói “ Cô mời bạn .. trả lời nào hay cô 
mời con, con trả lười đủ câu nhé.
 Ngoài ra đối với đồng nghiệp tôi phải luôn khiêm tốn lịch sự trong giao 
tiếp, sử dụng các từ cảm ơn hay xin lỗi đúng lúc. Tác phong quần áo lịch sự, phù 
hợp với môi trường sư phạm vì trẻ cũng rất chú ý đến cách ăn mặc của cô giáo. 11
mời trẻ nhận xét về bản thân và các bạn khác. Điều này giúp trẻ chủ động mạnh 
dạn hơn và biết được những hành vi sai thì hạn chế, hành vi đúng thì phát huy.
 Biện pháp 5: Phối hợp với phụ huynh trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ
 Sự phối kết hợp giữa phụ huynh và giáo viên đóng vai trò quan trọng 
trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ, tạo được nền tảng vững chắc, kịp thời sửa 
chữa những lệch lạc của trẻ để trẻ sau này trở thành người con ngoan trò giỏi, là 
người công dân có ích cho xã hội.
 Trong buổi họp mặt đầu năm tôi đã mạnh dạn trao đổi với phụ huynh về 
tầm quan trọng của giáo dục lễ giáo đối với trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi để phụ huynh 
nhận thức được ý nghĩa của vấn đề. Tôi thường xuyên trao đổi trực tiếp với phụ 
huynh vào giờ đón trả trẻ, hoặc trao đổi vào group của lớp để phụ huynh nắm 
bắt kịp thời cùng kết hợp và có biện pháp giáo dục trẻ tốt nhất.
 Tuyên truyền với phụ huynh dành thời gian chăm sóc, giáo dục con nhiều 
hơn, giúp con có những hành vi và kĩ năng như: thưa chào lễ phép, nói những lời 
hay, biết cảm ơn, xin lỗi, biết vệ sinh thân thể, chải răng đúng cách... mà các con đã 
được học tại lớp. Vì trẻ em chóng nhớ, mau quên vì vậy ở lớp có cô giáo, ở nhà có 
ông bà, cha mẹ sẽ giúp trẻ được học đi đôi với hành, được kết hợp cuộc sống thực 
tế hàng ngày không để trẻ tuỳ tiện trong mọi việc làm, mọi hành động. Việc làm 
này phải được thực hiện thường xuyên ở lớp cũng như trong gia đình.
 Ngoài ra, tôi cũng trao đổi với phụ huynh không nên nuông chiều con quá 
mức, phải giải thích cho trẻ hiểu cái gì là tốt, cái gì chưa tốt. Dần dần trẻ sẽ nhận 
ra thói quen, hành vi, lời nói của mình là chưa đúng, chưa ngoan và trẻ sẽ tự điều 
chỉnh, thay đổi, tiến bộ.
 3. Kết quả 
 a/ Kết quả đạt được
 Sau những giải pháp mà tôi nghiên cứu và thực hiện thì việc giáo dục lễ 
giáo đã khá lên rõ rệt, cụ thể
 *Đối với giáo viên