Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục học sinh khuyết tật trí tuệ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TI
Trường THCS Nguyễn Hữu Cảnh được thành lập ngày 10 tháng 9 năm 1998 theo Quyết định số 29/QĐ.TC của Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đồng Nai.
Trải qua 14 năm giáo dục-đào tạo, hàng năm đều có những học sinh khuyết tật. Tuy nhiên, sự quản lý-giáo dục-đo tạo và chăm lo cho các đối tượng này chưa thực sự đúng với yêu cầu thực tế của các em.
Ngày nay theo xu thế phát triển chung của toàn cầu,cả về đời sống vật chất lẫn đời sống tinh thần, nhu cầu học tập ngày một tăng, việc sử dụng ngôn ngữ chung trong giao tiếp là rất cần thiết. Vì thế việc dạy- học cho học sinh khuyết tật “Khuyết tật trí tuệ” là rất quan trọng đối với mọi người.
Trước tình hình đó, chúng ta, những người trực tiếp quản lý- giảng dạy cần nỗ nực không ngừng để tìm ra một phương pháp giảng dạy thích hợp,nhằm đem lại kết quả cao nhất cho người học. Để làm được điều này thiết nghĩ chúng ta cần phải có những thủ thuật hay còn gọi là phương pháp dạy của thầy và hướng cho người học những định hướng nhất định nào đó.
PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CẨM MỸ TRƯỜNG THCS NGUYỄN HỮU CẢNH Mã số: ................................ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC HỌC SINH KHUYẾT TẬT TRÍ TUỆ Người thực hiện: Phạm Dục Lĩnh vực nghiên cứu: Quản lý giáo dục 1 Phương pháp dạy học bộ mơn: ............................... 1 Phương pháp giáo dục 1 Lĩnh vực khác: ......................................................... 1 Cĩ đính kèm: 1 Mơ hình 1 Phần mềm 1 Phim ảnh 1 Hiện vật khác Năm học: 2011-2012 SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC THƠNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN Họ và tên: Phạm Dục Ngày tháng năm sinh: 22/12/1975 Nam, nữ: Nam Địa chỉ: Trường THCS Nguyễn Hữu Cảnh- Ấp 1-Lâm San-Cẩm Mỹ-ĐN. Điện thoại:0933773223 (CQ):061.371.3281 (NR); ĐTDĐ:061.371.2526 Fax: E-mail: phamduc974@yahoo.com.vn Chức vụ: Hiệu trưởng Đơn vị cơng tác: Trường THCS Nguyễn Hữu Cảnh- Ấp 1-Lâm San-Cẩm Mỹ-Đồng Nai. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO Học vị (hoặc trình độ chuyên mơn, nghiệp vụ) cao nhất: Đại học Năm nhận bằng: 2007 Chuyên ngành đào tạo: Tiếng anh KINH NGHIỆM KHOA HỌC Lĩnh vực chuyên mơn cĩ kinh nghiệm: Quản lý giáo dục Số năm cĩ kinh nghiệm: 11 Các sáng kiến kinh nghiệm đã cĩ trong 5 năm gần đây: Tin học hĩa giáo viên. Ứng dụng Cơng nghệ thơng tin trong soạn giảng. Một số biện pháp nâng cao chất lượng bộ mơn Tiếng anh 9. Một số biện pháp nâng cao chất lượng bộ mơn Tiếng anh 7. Các bước dạy một tiết đọc hiểu. MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC HỌC SINH KHUYẾT TẬT TRÍ TUỆ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Trường THCS Nguyễn Hữu Cảnh được thành lập ngày 10 tháng 9 năm 1998 theo Quyết định số 29/QĐ.TC của Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đồng Nai. Trải qua 14 năm giáo dục-đào tạo, hàng năm đều cĩ những học sinh khuyết tật. Tuy nhiên, sự quản lý-giáo dục-đào tạo và chăm lo cho các đối tượng này chưa thực sự đúng với yêu cầu thực tế của các em. Ngày nay theo xu thế phát triển chung của toàn cầu,cả về đời sống vật chất lẫn đời sống tinh thần, nhu cầu học tập ngày một tăng, việc sử dụng ngôn ngữ chung trong giao tiếp là rất cần thiết. Vì thế việc dạy- học cho học sinh khuyết tật “Khuyết tật trí tuệ” là rất quan trọng đối với mọi người. Trước tình hình đó, chúng ta, những người trực tiếp quản lý- giảng dạy cần nỗ nực không ngừng để tìm ra một phương pháp giảng dạy thích hợp,nhằm đem lại kết quả cao nhất cho người học. Để làm được điều này thiết nghĩ chúng ta cần phải có những thủ thuật hay còn gọi là phương pháp dạy của thầy và hướng cho người học những định hướng nhất định nào đó. TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI Cơ sở lý luận Thực hiện Quyết định số 23/2006/QĐ-BGD&ĐT ngày 22 tháng 5 năm 2006 của Bộ Giáo dục và Đào tạo “Quy định về giáo dục hịa nhập dành cho người tàn tật, khuyết tật”. Ngày 2-3/8/2011 Sở Giáo dục & Đào tạo Đồng nai tổ chức triển khai tập huấn cho giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục về giáo dục hịa nhập học sinh khuyết tật cấp Trung học cơ sở, Trung học phổ thơng. Ngày 9-10/9/2011 tơi được Phịng Giáo dục &Đào tạo giao nhiệm vụ triển khai chuyên đề số 6 về dạy học hịa nhập học sinh khuyết tật trí tuệ cấp trung học. Quan tâm đến trẻ khuyết tật càng sớm thì khả năng hịa nhập cộng đồng của trẻ càng cao, là bàn đạp để các em vươn lên trong cuộc sống và bớt đi gánh nặng cho xã hội. Đây là vấn đề khơng phải của cá nhân từng gia đình mà địi hỏi phải cĩ sự chung sức của cả cộng đồng thì mới cĩ thể thực hiện được. Theo Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển, từ năm 1996, Bộ đã cĩ chủ trương, giải pháp và những chỉ đạo về giáo dục hịa nhập cho trẻ em khuyết tật, khĩ khăn trong cộng đồng. Theo ơng Nguyễn Hải Châu – Phĩ vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học thuộc bộ GDĐT, Giám đốc Chương trình phát triển giáo dục trung học cho hay, Luật Người khuyết tật bắt đầu cĩ hiệu lực từ ngày 1/1/2011 là tiền đề thuận lợi để học sinh khuyết tật thêm nhiều điều kiện hịa nhập cộng đồng. Bắt đầu năm học 2011 – 2012, chương trình được thực hiện trên phạm vi tồn quốc. Sau năm đầu triển khai, Bộ sẽ tổng hợp số liệu chính xác về số lượng trẻ khuyết tật cĩ nhu cầu theo học, dạng khuyết tật và mức độ khuyết tật. Bên cạnh cơng tác tuyên truyền, biên soạn tài liệu, tập huấn cho giáo viên, gia đình trẻ và cộng đồng trong việc tạo mơi trường giáo dục hịa nhập cho trẻ; Bộ cũng tạo nhiều ưu tiên cho học sinh khuyết tật để trẻ cĩ thể học tập, hịa nhập mơi trường giáo dục bình thường như được nhập học ở độ tuổi cao hơn với độ tuổi qui định, ưu tiên trong tuyển sinh, miễn giảm một số mơn học khơng phù hợp với dạng khuyết tật mà trẻ mắc phải; miễn giảm học phí; xét cấp học bổng, hỗ trợ phương tiện và đồ dùng học tập và phương tiện nghe, nĩi bằng ngơn ngữ kí hiệu, chữ nổi Braille Đồng thời, mỗi cấp quản lý giáo dục sẽ phân cơng một chuyên viên phụ trách, quản lý, theo dõi cơng tác giáo dục hịa nhập của từng cấp học để học sinh khuyết tật được hỗ trợ kịp thời nếu gặp vấn đề trong học tập, hịa nhập với nhà trường. Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển cho rằng: “Tốt hơn hết là để trẻ em cĩ những nhu cầu đặc biệt được giáo dục tại các trường trung học thơng thường, mặc dù cần nhiều hình thức hỗ trợ đặc biệt. Và Bộ GDĐT luơn tạo điều kiện tốt nhất để học sinh khuyết tật được học tập trong mơi trường giáo dục bình thường ấy”. Tuy nhiên, phải đến năm 2002 thì chủ trương mới chính thức được triển khai ở cấp tiểu học và sau đĩ là mầm non. Bậc THCS và THPT là bước ngoặt đối với học sinh khuyết tật khi tâm sinh lý cĩ sự thay đổi lớn, áp lực của nhiều mơn học, tiếp xúc cùng lúc với nhiều giáo viên, bạn bè nên vấn đề giáo dục hịa nhập cho trẻ ở cấp học này sẽ vấp phải nhiều vấn đề khĩ khăn hơn. Đến thời điểm hiện tại tồn tỉnh Đồng Nai hiện cĩ gần 700 học sinh khuyết tật các loại. Trường THCS Nguyễn Hữu Cảnh: Năm học 2011-2012 trường cĩ 01 học sinh khuyết tật trí tuệ đã cĩ 02 năm trong cùng cấp ở lại lớp (ở đây tơi chưa đề cập đến điều lệ trường THCS). Nội dung, biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài Giảng dạy cho một học sinh bình thường tiến bộ đã khĩ, dạy cho học sinh khuyết tật khĩ gấp bội phần. Ấy vậy mà những năm gần đây trường tơi đã cĩ những học sinh khuyết tật trí tuệ ra trường như em: Phạm Thành Trung; Trần Đình Nhơn; và, hiện tại đang tiếp tục chuẩn bị cho em Nguyễn Hồng Minh tốt nghiệp THCS năm học 2012-2013. Sau khi được tập huấn, chính bản thân tơi 15 năm trong ngành nhận thấy rằng làm thầy tơi chưa làm trịn trách nhiệm của một người thầy mà bấy lâu nay mình chưa để ý hết phía sau lưng là những học sinh khuyết tật đang ao ước khát vọng. Thực tế trên giảng đường trước đây cĩ mấy ai quan tâm đến số phận ấy! Trong cuộc họp Hội đồng sư phạm nhà trường ngày 09/8/2011 tơi dành riêng 60 phút để triển khai nội dung tập huấn “Giáo dục hịa nhập học sinh khuyết tật” – Đặc biệt nĩi sâu về chuyên đề “Khuyết tật trí tuệ” mà từ những năm học trước cho đến năm học này trường đang giáo dục. Những điều tiên quyết mà giáo viên khi đứng lớp cần phải nắm trong cơng tác giáo dục học sinh hịa nhập: Lý luận giáo dục và dạy học hịa nhập. Quản lý giáo dục hịa nhập cấp trung học. Dạy học hịa nhập học sinh khiếm thị. Dạy học hịa nhập học sinh khiếm thính. Dạy học hịa nhập học sinh khuyết tật học tập cấp trung học. Dạy học hịa nhập học sinh khuyết tật trí tuệ cấp trung học. Các loại hình giáo dục học sinh khuyết tật mà giáo viên cần nắm vững: Giáo dục chuyên biệt; giáo dục hịa nhập; giáo dục hội nhập. Mỗi lớp khơng quá 03 học sinh khuyết tật trong một lớp. Mỗi lớp nếu cĩ 01 học sinh khuyết tật thì biên chế được giảm trừ 05 học sinh bình thường. Riêng lớp 81 năm học 2011-2012 biên chế được giảm trừ 05 học sinh (số học sinh đĩ được nhà trường điều tiết sang các lớp khác). Học sinh khuyết tật được giảm một số mơn học, chương trình học. Học sinh khuyết tật được kiểm tra đề riêng, thi đề riêng, kiến thức kiểm tra và thi nhẹ. Đánh giá tổng thể của học sinh khuyết tật, khơng đánh giá học sinh khuyết tật như học sinh bình thường. Phương pháp trực quan là phương pháp cĩ thể là hiệu quả nhất đối với học sinh khuyết tật trí tuệ. Bài kiểm tra, bài thi: Nhà trường lưu trữ cẩn thận. Chỉ trả cho phụ huynh bản photo của bài kiểm tra, bài thi. Ngay từ đầu năm học tơi trực tiếp phân cơng cho thầy Phĩ hiệu trưởng Ngơ Văn Tồn phụ trách về chỉ đạo cơng tác chuyên mơn cho học sinh khuyết tật trí tuệ Nguyễn Hồng Minh. Giáo viên bộ mơn Ngơ Bá Độ là giáo viên cĩ nhiệt huyết, dạy bộ mơn Lịch Sử trực tiếp hổ trợ giáo viên chủ nhiệm Huỳnh Thị Thương (giáo viên chủ nhiệm em Minh) trong mọi cơng tác học tập, sinh hoạt tại trường của em Nguyễn Hồng Minh. Sự phối kết hợp, liên kết: Lập tờ trình trình UBND xã Lâm San để phối hợp thực hiện. Chỉ đạo trực tiếp cho giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ mơn theo dõi hoạt động học tập-hạnh kiểm-vui chơi giải trí ngoại khĩa (lưu trữ các tài liệu liên quan đến các hoạt động của học sinh). Trình bày nội dung văn bản và kế hoạch giáo dục của nhà trường trước Hội phụ huynh học sinh, trước UBND xả Lâm San để biết-phối hợp hợp tác giáo dục. Sắp xếp chỗ ngồi phù hợp với điều kiện thực cĩ tại trường. Học sinh tồn trường phải cùng tay hỗ trợ đối tượng và đặc biệt các bạn cùng lớp. Tuy nhiên, trong điều kiện cơ sở vật chất cịn hạn hẹp khơng thể thực hiện theo yêu cầu chuẩn của quy chuẩn dạy học cho học sinh khuyết tật, chúng tơi trong điều kiện khả năng hiện tại dần dần đáp ứng cho nhu cầu cần thiết nhất đối với học sinh khuyết tật, sẽ khắc phục những hạn chế trong quá trình thực hiện. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI Trong năm học 2011-2012 trường THCS Nguyễn Hữu Cảnh đã bước đầu hình thành được khả năng tiếp nhận dạy học trẻ khuyết tật từ các thành viên. Đối tượng tham gia chương trình giáo dục hịa nhập đã được lên lớp, tiếp cận với cuộc sống, được hướng dẫn kỹ năng sống, cĩ bạn thân và nhĩm bạn thân, được chăm sĩc y tế, được vui chơi tập thể và hồn tồn được phép áp dụng mọi hành động của mình trong trường- lớp (vì tất cả cán bộ giáo viên- cơng nhân viên cũng như 521 bạn đã được nhà trường triển khai, động viên áp dụng kế hoạch trong năm học). Phụ huynh học sinh của em Minh cũng nhận thấy được tính thiết thực của nhà trường trong thực hiện cơng tác giáo dục; cảm thấy giảm bớt phần nào sự mặc cảm khi cĩ một người con cùng hoạt động với xã hội; tự tin hơn trong việc đưa đĩn con mình; phấn khởi hơn khi con được tồn trường đồng cảm, chia sẻ. Tất cả các cán bộ giáo viên- cơng nhân viên trong nhà trường nhận thức đúng đắn trong cơng tác triển khai thực hiện của nhà trường và bước đầu đạt được những kết quả giáo dục tích cực đối với loại hình giáo dục này. Tất cả 521 học sinh cĩ ý thức trong giao tiếp với người khuyết tật nĩi chung và các bạn cùng trường nĩi riêng. Bước đầu hình thành cho các em chuẩn nhận thức đối với những người khiếm hạnh. Kết quả học tập: Em Nguyễn hồng Minh-lớp 81 năm học 2011-2012: Học kỳ I: Học lực: Y Hạnh kiểm: K Học kỳ II: Học lực: Tb Hạnh kiểm: K Cả năm: Học lực: Tb Hạnh kiểm: K ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG Năm học đầu tiên thực hiện nên nội dung và hướng dẫn của đề tài chỉ mang tính tham khảo trong ngành và nhận thức cơ bản cho giáo viên- cơng nhân viên cũng như học sinh tại trường. Tuyệt đối tránh tình trạng kỳ thị, phân biệt cấp độ nhận thức. Đề nghị UBND huyện quan tâm sâu hơn đối với Ngành giáo dục về giáo dục học sinh khuyết tật. Đặc biệt ngân sách trên mỗi đầu học sinh của các trường. TÀI LIỆU THAM KHẢO: Tài liệu tập huấn giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục về giáo dục hịa nhập học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở, trung học phổ thơng: quyển 1, 2, 3, 4, 5, 6. Tài liệu hội nghị triển khai kế hoạch giáo dục hịa nhập học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở, trung học phổ thơng. Báo Đồng Nai ngày 07 tháng 12 năm 2011. Báo mới.com-trang tin tức- giáo dục. Báo tuổi trẻ cuối tuần ngày 11 tháng 03 năm 2012. Cổng thơng tin điện tử của người khuyết tật Việt Nam. NGƯỜI THỰC HIỆN Phạm Dục PHỊNG GD-ĐT CẨM MỸ TRƯỜNG THCS NGUYỄN HỮU CẢNH CỘNG HỒ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc Lâm San., ngày 10 tháng 5 năm 2012 PHIẾU NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Năm học: 2011-2012 ––––––––––––––––– Tên sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp giáo dục học sinh khuyết tật trí tuệ Họ và tên tác giả: Phạm Dục. Đơn vị (Tổ): THCS Nguyễn Hữu Cảnh- Cẩm Mỹ. Lĩnh vực: Giáo dục Quản lý giáo dục 1 Phương pháp dạy học bộ mơn: ........................... 1 Phương pháp giáo dục 1 Lĩnh vực khác: .................................................... 1 Tính mới Cĩ giải pháp hồn tồn mới 1 Cĩ giải pháp cải tiến, đổi mới từ giải pháp đã cĩ 1 Hiệu quả Hồn tồn mới và đã triển khai áp dụng trong tồn ngành cĩ hiệu quả cao 1 Cĩ tính cải tiến hoặc đổi mới từ những giải pháp đã cĩ và đã triển khai áp dụng trong tồn ngành cĩ hiệu quả cao 1 Hồn tồn mới và đã triển khai áp dụng tại đơn vị cĩ hiệu quả cao 1 Cĩ tính cải tiến hoặc đổi mới từ những giải pháp đã cĩ và đã triển khai áp dụng tại đơn vị cĩ hiệu quả 1 Khả năng áp dụng - Cung cấp được các luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chính sách: Tốt 1 Khá 1 Đạt 1 - Đưa ra các giải pháp khuyến nghị cĩ khả năng ứng dụng thực tiễn, dễ thực hiện và dễ đi vào cuộc sống: Tốt 1 Khá 1 Đạt 1 - Đã được áp dụng trong thực tế đạt hiệu quả hoặc cĩ khả năng áp dụng đạt hiệu quả trong phạm vi rộng: Tốt 1 Khá 1 Đạt 1 XÁC NHẬN CỦA TỔ CHUYÊN MƠN (Ký tên và ghi rõ họ tên) THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ (Ký tên, ghi rõ họ tên và đĩng dấu)
File đính kèm:
- SKKN_12411934.doc