Sáng kiến kinh nghiệm Đổi mới phương pháp giảng dạy bộ môn Hóa học nhằm từng bước nâng cao chất lượng học tập bộ môn Hóa học trong trường THCS
Hóa học là một bộ môn khoa học có từ lâu đời, các nhà hóa học đã nghiên cứu và tìm tòi ra các chất, nghiên cứu các tính chất vật lý, các tính chất hóa học, các hiện tượng vật lý, hóa học, các hiện tượng thường sảy ra trong tự nhiên và giải thích tại sao lại như vậy!
Môn hóa học là bộ môn khoa học gắn liền với tự nhiên, đi cùng đời sống của con người. Việc học tốt bộ môn hóa học trong nhà trường sẽ giúp học sinh hiểu được rõ về cuộc sống, những biến đổi vật chất trong cuộc sống hàng ngày. Từ những hiểu biết này giáo dục cho học sinh ý thức bảo vệ tài nguyên thiên nhiên rất hạn chế của Tổ quốc, đồng thời biết làm những việc bảo vệ môi trường sống trước những hiểm họa về môi trường do con người gây ra trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nhằm tạo dựng một cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn.
Môn hóa học trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản, tối thiểu để học sinh khỏi bỡ ngỡ trong các tình huống gặp phải trong tự nhiên, trong cuộc sống. Từ đó lý giải được các hiện tượng kỳ bí, bài trừ mê tín dị đoan.
Môn hóa học là bộ môn khoa học nghiên cứu về chất, sự biến đổi về chất- những biến đổi vật chất trong tự nhiên. Ngày nay các nước trên thế giới, việc giảng dạy bộ môn hóa học rất được coi trọng. Môn hóa học được đầu tư trang bị các thiết bị dạy học đầy đủ, hiện đại, con người được bố trí phụ trách phòng thiết bị (đủ biên chế), phù hợp với mục tiêu, yêu cầu giảng dạy bộ môn, phù hợp cấp học, bậc học, đồng thời đội ngũ giáo viên được chuẩn hóa, được cập nhật thông tin đầy đủ, kịp thời. Trong thực tế giảng dạy, với năng lực cụ thể của từng giáo viên, kỹ năng sử dụng các phương pháp, phương tiện dạy học, đặc biệt là các thao tác thực hiện kỹ thuật thực hành trong từng bài cụ thể: thí nghiệm chứng minh, thí nghiệm biểu diễn, thí nghiệm thực hành,.chính nhờ những thao tác kỹ năng thực hiện đó đã giúp cho học sinh nắm chắc kiến thức lý thuyết một cách chủ động, sáng tạo và hứng thú. Đó chính là bản sắc riêng của từng thầy cô giáo, tựu chung lại là giúp cho học sinh nắm kiến thức nhanh nhất, sâu sắc nhất, chủ động nhất. Bộ môn hóa học là bộ môn được coi là bộ môn khó đối với học sinh, nhưng nếu tạo cho học sinh hứng thú khi học bài trên lớp .thì việc học môn hóa học lại trở nên nhẹ nhàng bằng cách cho học sinh nắm chắc các kiến thức cơ bản, sát với thực tế đời sống, sản xuất, đáp ứng được các yêu cầu cơ bản của nhu cầu lao động sản xuất và tiếp tục học lên cao của học sinh. Vì vậy người giáo viên đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong chất lượng giảng dạy nói chung, trong giảng dạy bộ môn hóa học nói riêng. Từ thực tế giảng dạy bộ môn hóa học trong những năm thay sách hóa học ở bậc học THCS tôi mạnh dạn trao đổi với đồng chí, đồng nghiệp một số kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng học tập bộ môn hóa học trong trường THCS . Sáng kiến kinh nghiệm có tên: “ Đổi mới phương pháp giảng dạy bộ môn hóa học nhằm từng bước nâng cao chất lượng học tập bộ môn hóa học trong trường THCS”. Kính mong có sự trao đổi, đóng góp ý kiến của đồng chí, đồng nghiệp để nâng cao chất lượng giảng dạy nói chung và chất lượng giảng dạy bộ môn hóa học nói riêng, tôi xin trân trọng cảm ơn!
học tìm tyòi trên cơ sở vận dụng các điều đã biết. Khuyến khích người học hiểu hơn là ghi nhớ mà không hiểu. Đem lại những phản hồi tức thì về kết quả cho cả giáo viên và học sinh. Đảm bảo để bài học được triển khai vừa sức học sinh. Gây được hứng thú học tập cho học sinh. Tạo cho học sinh cơ hội hưởng thụ sự thành công và tìm ra cái mới trong học tập. Tạo cơ hội để giáo viên phát hiện những khó khăn học sinh có thể gặp phải. Cho phép đánh giá việc học của học sinh và việc dạy của giáo viên. 3. Tổ chức vấn đáp tìm tòi. 3.1 Quy trình tổ chức vấn đáp tìm tòi: Giáo viên nêu câu hỏi cho cả lớp, yêu cầu học sinh suy nghĩ và chuẩn bị trả lời ( không chỉ định học sinh trả lời trước khi nêu câu hỏi). Cả lớp suy nghĩ từ 1-2 phút. Một số học sinh xin ý kiến trả lời. Giáo viên chỉ định học sinh trả lời. Giáo viên và học sinh nghe ý kiến trả lời của học sinh được chỉ định phát biểu. Các học sinh khác theo dõi nhận xét , nêu ý kiến bổ xung chỉnh sửa. Giáo viên nhận xét đánh giá xếp loại. 3.2 Những chú ý khi tổ chức quy trình vấn đáp tìm tòi ở lớp học. Giáo viên đưa ra câu hỏi với thái độ khuyến khích, giọng nói ôn tồn nhẹ nhàng. Thu hút học sinh vào nội dung câu hỏi, giành thời gian thích hợp cho học sinh suy nghĩ. Phân phối hợp lý số học sinh được chỉ định trả lời. Có thể cho học sinh hoạt động theo cặp như sau: + Viết câu hỏi lên bảng. + Phân chia học sinh theo cặp (nhóm cặp hai). + Giao nhiệm vụ cho các cặp ( nội dung, thời gian). + Theo dõi kiểm tra công việc của các cặp. + Yêu cầu học sinh trả lời nhận xét và đánh giá câu trả lời. Khi học sinh trả lời nhắc học sinh phát biểu cần giơ tay. G. Sử dụng phương pháp dạy học đặt vấn đề và giải quyết vấn đề trong nâng cao chất lượng dạy học hóa ở trường THCS. Nét đặc trưng chủ yếu của dạy học đặt vấn đề và giải quyết vấn đề là sự lĩnh hội kiến thức thông qua đặt và giải quyết vấn đề. Đây cũng là một trong những phương pháp dạy học tích cực đêm lại hiệu quả cao trong giảng dạy hóa học ở trường THCS. Để đạt được kết quả trong vận dụng phương pháp dạy học này chúng ta cần thực hiện tốt các công việc chính sau: 1. Đặt vấn đề. + Tạo tình huống có vấn đề (xây dựng bài toán nhận thức). + Phát biểu và nhận dạng vấn đề nảy sinh. + Phát biểu vấn đề cần giải quyết. Những chú ý khi tạo tình huống có vấn đề: Vạch ra những điều chưa biết, chỉ ra cái mới trong mối quan hệ cái đã biết, với cái cũ. Trong đó điều chưa biết, cái mới là cái trung tâm của tình huống có vấn đề, sẽ được khám phá ra trong giai đoạn giải quyết vấn đề ( đặt giả thiết, lập kế hoạch giải quyết vấn đề vấn đề đó). Tình huống đặt ra phải kích thích, gây hứng thú, nhận thứca đối với học sinh, tạo cho học sinh ý thức tự giác tích cực trong hoạt động nhận thức . Tình huống đưa ra phải phù hợp khả năng của học sinh, để học sinh căn cứ vào những kiến thức cũ, để giải quyết được vấn đề đặt ra bằng hoạt động tư duy của học sinh. + Câu hỏi nêu vấn đề của giáo viên cần phải chứa đựng các yếu tố sau: Chứa đựng mâu thuẫn nhận thức: Có một hay vài khó khăn, đòi hỏi học sinh phải tư duy, huy động và vận dụng các kiến thức đã có ( nghĩa là câu hỏi phản ánh được mối liên hệ bên trong giữa điều đã biết và điều chưa biết). Chứa đựng phương hướng giải quyết vấn đề, thu hẹp phạm vi tìm kiếm câu trả lời, tạo điều kiện làm xuất hiện giả thiết, tạo điều kiện tìm ra được con đường giải quyết. Gây được cảm xúc mạnh đối với học sinh khi nhận ra mâu thuẫn nhận thức liên quan đến vấn đề. 2. Giải quyết vấn đề. Gồm các bước sau: 2.1 Xây dựng các giả thuyết. 2.2 Lập kế hoạch giải quyết vấn đề. 2.3 Thực hiện giải quyết vấn đề, kiểm tra các giả thuyết bằng các phương pháp khác nhau. 3. Kết luận: Gồm các bước sau: 3.1 Thảo luận các kết quả thu được và đánh giá. 3.2 Khẳng định hay bác bỏ giả thuyết đã nêu. 3.3 Phát biểu kết luận. 3.4 Đề xuất vấn đề mới. Tuy nhiên khi vận dụng phương pháp này chúng ta cần chú ý lựa chọn mức độ cho phù hợp với trình độ nhận thức của học sinh và nội dung cụ thể cảu từng bài thì hiệu quả mới được nâng cao. Ví dụ: Giáo viên nêu và giải quyết vấn đề ( Thuyết trình hoặc làm thí nghiệm). Giáo viên nêu vấn đề và tổ chức cho học sinh tham gia giải quyết vấn đề. Giáo viên nêu vấn đề và gợi ý học sinh tìm cách giải quyết vấn đề. Giáo viên cung cấp thông tin, tạo tình huống để học sinhphát hiện vấn đề và giải quyết vấn đề. Học sinh tự phát hiện vấn đề, tự lực giải quyết và tự đánh giá. 2. Vận dụng dạy học nêu vấn đề khi giảng dạy hóa học ở trường THCS. 2.1 Vận dụng: Dạy học nêu vấn đề khi giảng dạy hóa học ở trường THCS chỉ thực hiện trong phạm vi hẹp trong một số bài cụ thể: Ví dụ 1. Khi nghiên cứu thí nghiệm: Nhôm phản ứng với dd kiềm trong bài nhôm ở lớp 9. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh + Nêu vấn đề: Nhôm có đầy đủ TCHH chung của kim loại, ngoài ra nhôm còn có tính chất gì đặc biệt ? + Hãy nghiên cứu thí nghiệm nhôm tác dụng với dd NaOH. + Gợi ý: Phản ứng này có mâu thuẫn với những điều đã học ? + Giải quyết mâu thuẫn: Điều này không sai và không mâu thuẫn. Đó là do hợp chất của nhôm có tính chất đặc biệt, ta sẽ học ở lớp trên. + Nhóm HS : Thả dây nhôm vào ống nghiệm đựng dd NaOH, có ống vuốt dẫn khí ra ngoài. + Quan sát hiện tượng: Có khí thoát ra. + Châm lửa đốt, khí cháy, ngọn lửa xanh -> Khí tạo ra là H2. + HS nêu vấn đề: Phản ứng Al với dd NaOH có mâu thuẫn với TC của KL đã học không ? Hay TN sai ? Ví dụ 2. Khi nghiên cứu tính chất hóa học của axit sùnuric đặc nóng, với đồng thì vấn đề xuất hiện là: Trái với tính chất của kim loại đã học đó là : Kim loại đứng sau hiđrô trong dãy hoạt động hóa học đã phản ứng với axit. Điều này đúng hay sai ? Ta hãy xem điều kiện và sản phẩm cảu phản ứng H2SO4 tác dụng với Cu như thế nào ? Học sinh phát biểu: H2SO4 đặc, nóng. Cu kim loại hoạt động yếu ( đứng sau H) Sản phẩm: Khí không màu, mùi khó chịu, làm đổi màu quỳ tím thành đỏ. dd CuSO4 màu xanh. * Kết luận: Điều này không mâu thuẫn gì với TCHH chung của axit và dd H2SO4 loãng. Đó là do TCHH đặc biệt của H2SO4 đặc, nóng.... IV. Kết luận: Dạy học nêu và giải quyết vấn đề góp phần rất lớn trongviệc giúp học sinh tích cực phát hiện kiến thức mới, và có thể áp dụng một cách linh hoạt hiệu qủa trong dạy học đặc biệt là dạy kiến thức mới. Tuy nhiên muốn thật sự mang lại hiệu quả cao người dạy, người học phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình thực hiện phương pháp này để tạo tịnh huống, giải quyết tình huống một cách nhanh chóng, hiệu quả, chính xác nhất. Bên cạnh việc thực hiện đổi mới PPGD để đáp ứng yêu cầu này vấn đề soạn giáo án (thiết kế bài giảng) cũng phải được đổi mới cho phù hợp. Để thiết kế một bài soạn trước khi lên lớp đáp ứng yêu cầu của đổi mới chương trình, SGK, PPGD thì người GV cần phải lập được kế hoạch bài dạy có hiệu quả đáp ứng các yêu cầu của đổi mới nhằm nâng cao chất lượng dạy và học bộ môn hóa học trong trường THCS trên cơ sở SGK, SGV các tài liệu tham khảo khác. Dạy học tích cực đòi hỏi vai trò của người giáo viên là người thiết kế, tổ chức, hướng dẫn các hoạt động độc lập theo nhóm nhỏ để học sinh tự lực chủ động chiếm lĩnh nội dung học tập, chủ động đạt được mục tiêu kiến thức cần đạt theo chương trình đổi mới. Trên lớp học sinh hoạt động là chính, giáo viên có vẻ nhàn nhã tuy nhiên quá trình chuẩn bị đòi hỏi người giáo viên đầu tư nhiều công sứchơn, chu đáo hơn thì mới có thể thực hiện giờ lên lớp đạt hiệu quả cao trên cương vị là người gợi mở, xúc tác, động viên cố vấn, trọng tài trong các hoạt động tìm tòi tranh luận của học sinh. Do vậy người thầy cũng cần quan tâm đúng mức trong công tác chuẩn bị bài giảng cụ thể như sau: Xác định mục tiêu: + Mục tiêu học tập. + Mục tiêu phát triển. + Mục tiêu phân hóa. + Mục tiêu khả thi, căn cứ để đánh giá. Soạn nội dung: + Tập chung vào hoạt động của học sinh. + Hoạt động học -> Hoạt động dạy. + Giáo viên học sinh -> Kiến thức + phương pháp. + Học sinh Học sinh. Trên lớp: + Học sinh hoạt động là chính. + Học sinh thực hiện các công tác độc lập/ theo nhóm. + Giáo viên tổ chức, hướng dẫn các hoạt động của học sinh. * Mục tiêu cuối cùng là trong mỗi tiết học học sinh được : + Hoạt động nhiều hơn. + Thực hành nhiều hơn. + Thảo luận nhiều hơn. + Suy nghĩ nhiều hơn. Để tiết dạy thực sự hiệu quả người gaío viên cần thực hiện đầy đủ quy trình thiết kế 1 bài học: Bước 1: Xác định mục tiêu của bài. + Là cái đích cần đạt sau mỗi bài học. + Mục tiêu của bài học chỉ đạo toàn bộ nội dung, phương pháp dạy học, nội dung phương pháp đánh giá. + Mục tiêu của bài gồm ba thành tố: Kiến thức, kỹ năng, thái độ. + Khi xác định mục tiêu, cần chú ý đến những kiến thức và đặc biệt là các kỹ năng thái độ ẩn chứa trong nội dung từng bài. + Trong mục tiêu nêu rõ sau khi học song phần đó học sinh biết cách tiến hành hoạt động để có thể có được kiến thức mới nào?kỹ năng mới nào ?có thái độ tích cực gì ? +Các bài soạn thuộc mỗi dạng bài có thể có những mục tiêu chung, chỉ khác nhau ở đối tượng cụ thể. Bước 2. Chuẩn bị đồ dùng dạy học. Cần chuẩn bịo đủ, đúng các đồ dùng dạy học cần thiết, các hóa chất cụ thể, các phương tiện cần thiết phục vụ cho bài dạy một cách chu đáo. ( Cho từng cá nhân, cho từng nhóm,...). Bước 3. Xác định phương pháp dạy học chủ yếu. Cần xác định phương pháp dạy học đơn giản xong phải hiệu quả và phù hợp với đối tượng học sinh trên cơ sở mục tiêu cuả bài học. Phối kết hợp nhuần nhuyễn giữa các nhóm phương pháp dạy học với nhau một cách sáng tạo. Bước 4. Thiét kế các hoạt động của giáo viên và học sinh trên lớp. Có thể chia ra các hoạt động kế tiếp nhau. Mỗi hoạt động nhằm thực hiện một nhiệm vụ cụ thể hóa mục tiêu bài học. Trong các hoạt động đó có thể gồm các hoạt động cơ bản khác nhau để thực hiện mục tiêu đó. Các hoạt động này được sắp xếp hợp lý lôgic có dự kiên sthời gian cụ thể. Hoạt động của giáo viên và học sinh trong một tiết học được chia theo quá trình của tiết học, có thể phân chia thành: * Hoạt động khởi động: Hoại động này có thể là mở đầu, có thể nêu mục tiêu của bài , kiểm tra bài cũ, nêu vấn đề của bài mới, một câu chuyện có liên quan đến bài học,... * Tiếp theo sau của hoạt động khởi động là hoạt động nhằm đạt được mục tiêu của bài học về kiến thức, kỹ năng bao gồm: Hoạt động để chiếm lĩnh kiến thức mới. Hoạt động củng cố. Hoạt động để hình thành kỹ năng. Cuối cùng là hạot động kết thúc tiết học, bao gồm: Hoạt động đánh giá. Ra bài tập về nhà và dặn dò chuẩn bị cho bài sau. Bước 5. Ra bài tập để học sinh tự đánh giá và vận dụng kiến thức. Câu hỏi và bài tập để học sinh tự đánh giá và vận dụng kiến thức sau mỗi tiết học cần đảm bảo một số yêu cầu sau: bám sát mục tiêu đề ra. Đảm bảo kiểm tra đánh giá được kiến thức kỹ năng cơ bản sau mỗi tiết học. Kiểm tra được nhiệu học sinh. Đảm bảo thời gian. Bước 6. Dặn dò, ra bài tập về nhà. Tóm lại: Để đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình sách giáo khoa việc cần làm đầu tiên đó là vận dụng những hiểu biết về đổi mới phương pháp trong việc thiết kế kế hoạch bài giảng theo hướng đổi mới nhằm nâng cao chất lượng của giờ lên lớp. Thể hiện vai trò tổ chức các hoạt động còn học sinh là người thực hiện các hoạt động đó. G. đổi mới phương pháp cách thức thiết kế bài học nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập bộ môn hóa học trong trường THCS. Ngoài việc đổi mới thiết kế bài dạy người giáo viên còn phải đổi mới công tác truyền đạt thông tin trong dạy học hoá học: Đó là truyền đạt thông tin thông qua kênh hình ( bằng các phương pháp trực quan); qua thực hành thí nghiệm; qua ngôn ngữ nói, viết. Cách truyền đạt thông tin có hiệu trong dạyhọc hóa học đó là phải áp dụng các phương pháp tích cực, giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động giành lấy kiến thức mới, linh hạot sử dụng phối các phương pháp dạy học khác nhau. Khi lập kế hoạch bài dạy và thực hiện kế hoạch đócần chú ý thực hiện đầy đủ các quan điểm trên. Phương pháp truyền đạt thông tin có hiệu quả trong dạy học hóa học. áp dụng các phương pháp dạy học tích cực. Học sinh được hcủ động hoạt động, đặc biệt là các hoạt động tư duy để tự chiếm lĩnh kiến thức mới. Giáo viên là người tổ chức, điều khiển cho học sinh hoạt động chủ động giành láy kiến thức mới tùy theo tài liệu học tập tùy theo trình độ và kỹ năng của học sinh. Giáo viên cần áp dụng phối hợp và linh hoạt những hướng dẫn sử dụng các nhóm phương pháp dạy học như các phương pháp dạy học trực quan, thực hành, các phương pháp dùng lời. Lập kế hoạch bài học và tổ chức các hoạt động để rèn luyện cách truyền đạt thông tin có hiệu quả. 2.1 Xác định mục tiêu: + Người giáo viên trên cơ sở nội dung cần đạt được trong một tiết dạy cụ thể mà tiến hành cách thức tổ chức hoạt động truyền đạt thông tin một cách chủ động, tích cực nhằm giúp học sinh nắm bắt kiến thức một cách chủ động và hiệu quả nhất. 2.2 Tiến hành các hoạt động dạy học: + Khi lập kế hoạch bài dạy giáo viên nên chỉ rõ các hoạt động của học sinh, dự đoán các tình huống sảy ra khi giải quyết các vần đề nảy sinh để quá trình tổ chức truyền đạt thông tin được nhanh chóng, chính xác, hiệu quả,... 2.3 Dạy thử và tự đánh giá kết quả. + Để quá trình truyền đạt thông tin diễn ra một cách trôi chảy, đạt hiệu quả cao, trở thành kỹ năng kỹ sảo của người giáo viên thì người giáo viên cần chủ động dạy thử đồng thời tự đánh giá xêm trong giờ dạy của mình đã áp dụng các phương pháp tích cực hay chưa ? nếu có thì đã áp dụng phương pháp nào ?ở nội dung nào ? Học sinh đã chủ động tích cực chiếm lĩnh kiến thức mới hay chưa ? Giáo viên đã là người hướng dẫn tổ chức hay chưa ? Giáo viên đã phối hợp linh hoạt các phương pháp thực hành và các phương pháp dùng lời không ?Từ đó đúc rút kinh nghiệm làm tốt hơn công tác giảng dạy, nâng cao chất lượng dạy và học bộ môn hóa học THCS. 4. Kết quả thực tế giảng dạy và kết quả khảo sát : Trong quá trình giảng dạy bộ môn hóa học lớp 9trong nhiều năm từ khi có chương trình đổi mới qua cá hình thức kiểm tra đánh giá kết quả : Kiểm tra miệng, 15 phút, 1 tiết, học kỳ và các bài khảo sát chất lượng, thi HSG Tôi rút ra các kết quả và đánh giá như sau : 1.Kết quả : Đối với phương pháp dạy học cũ : Tổng số HS Chưa hiểu bài Hiểu bài chưa kỹ Hiểu bài T S % T S % T S % 100 23 23 25 25 55 55 Đối với phương pháp dạy học mới : Tổng số HS Chưa hiểu bài Hiểu bài chưa kỹ Hiểu bài T S % T S % T S % 84 9 10,7 12 14,4 63 74,9 Đánh giá : Sau một năm trực tiếp giảng dạy áp dụng đổi mới phương pháp dạy học bộ môn hóa học trung học cơ sở, tôi nhận thấy đã có sự chuyển biến tích cực trong chất lượng dạy học, trong các hoạt động của Thầy, hoạt động của trò, sự nhận thức về dạy, học có nhiều chuyển biến đặc biệt là phía người họ, người học chủ động tích cực hơn trong việc lĩnh hội kiến thức, trong đó kiến thức thực tế, thực nghiệm được học sinh tiếp nhận một cách hứng thú.Chất lượng học sinh được nâng lên rõ rệt : Cả về đại trà, cả về mũi nhọn,... Phần III : bài học kinh nghiệm Kinh nghiệm : Để thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy học hóa học trung học cơ sở nhằm nâng cao chất lượng dạy và học bộ môn, đòi hỏi người giáo viên trước hết phải nắm vững các kién thức cơ bản, phổ thông, các kién thức về đổi mới về chương trình, về phương pháp dạy học đồng thời cấp bách cần có kỹ năng sử dụng dụng cụ đồ dùng dạy học một cách hiệu quả nhằm phát huy tính chủ động sáng tạo, tích cực tìm tòi chiếm lĩnh lĩnh hội các kiến thức phổ thông thực nghiệm nhằm phát huy khả năng tư duy khả năng độc lập sáng tạo trong mọi hành động. Bên cạnh đó giáo viên cần khai thác triệt để nội dung sách giáo khoa, các tài liệu tham khảo, tài liệu bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, các phương tiện giảng dạy hiện có, thường xuyên tiến hành đổi mới phương pháp dạy học bộ môn hóa học thông qua việc khai thác triệt để bộ dụng cụ thiết bị dạy học để học sinh thông qua thực hiện các thí nghiệm trong từng bài học để tạo hứng thú học tập, chủ động tiếp thu kiến thức, tìm hiểu kiến thức từ đó nắm chắc kiến thức cơ bản phổ thông, các kiến thức trong thực tế, qua đó tôi rút ra các bài học sau đây : Để dạy và học bộ môn hóa học đạt hiệu quả trước hết cần có đầy đủ trang thiết bị cho dạy và học như : Phòng học bộ môn đật tiêu chuẩn, cán bộ chuyên trách phòng thiết bị được đào tạo bài bản ( không kiêm nhiệm), các trang thiết bị hiện đại ( máy chiếu đa năng, máy vi tính),... Các dụng cụ hóa chất đầy đủ, chất lượng tốt. Giáo viên có tâm huyết với nghề, với bộ môn, không ngại khó ngại khổ, khắc phục khó khăn để thực hiện đầy đủ các thí nghiệm theo yêu cầu tối thiểu, giáo viên phải chuẩn bị chu đáo, các thao tác thành thạo thông qua việc làm thử, dạy thử, ca cs thao tác của giáo viên thực hiện đảm bảo chuẩn xác, sư phạm, mẫu mực đảm bảo an toàn và hiệu quả. Giáo viên cần xây dựng các nhóm học sinh hoạt động có nèn nếp, hiệu quả làm sao phát huy tối đa tính chủ động sáng tạo của từng học sinh khi tham gia xây dựng bài. Đề xuất kiến nghị : Sự nghiệp giáo dục là sự nghiệp của toàn đảng, toàn dân của mọi lực lượng giáo dục, trong bối cảnh đất nước hội nhập với nền kinh tế thế giới một nền kinh tế tri thức đòi hỏi ngành giáo dục cần tiếp tục đổi mới về mọi mặt thực hiện nghiêm túc cuộc vận động hai không với bốn nội dung của Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo, cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong đó người giáo viên là người chién sỹ trên tuyến đầu. Vì vậy tôi xin mạnh dạn có một số ý kiến đề xuất như sau : Tiếp tục tuyên truyền vận động đồng thời có những biện pháp quyết liệt hơn trong chỉ đạo nhằm làm thay đổi nếp nghĩ trong từng suy nghĩ của cán bộ giáo viên tại từng cơ sở giáo dục, kiên quyết chống bệnh thành tích và tiêu cực trong các hoạt động giáo dục. Đầu tư thỏa đáng cho giáo dục : Ngân sách, con người, cơ sở vật chất, trang thiết bị hiên đại, cập nhật.... Tiếp tục đầu tư thêm các tài liệu dành cho bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ sách giáo khoa, sách tham khảo, bổ xung thiét bị dạy học còn thiếu, còn kém chất lượng,... Các cơ sở giáo dục làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục huy động tôí đa các nguồn lực đầu tư cho cơ sở vật chất trang thiết bị của nhà trường đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội, thúc đẩy sự nghiệp giáo dục ngày càng phát triển sánh vai các nước trong khu vực nhằm xây dựng đất nước giàu đẹp, văn minh theo di chúc của Chủ Tịch Hồ Chí Minh vĩ đại ./. T/M hội đồng khoa học Ngày 10 tháng 12 năm 2007 trường THCS Phương Thịnh người thực hiện Phụ lục Nội dung trang Phần I Đặt vấn đề I. Nội dung đề tài sáng kiến kinh nghiệm. 1 II-Cơ sở lý luận: 2 III- Cơ sở thực tế. 3 Phần II Giải quyết vấn đề I- Đối tượng và phương pháp nghiên cứu. 3 II- Quá trình thực hiện nội dung. 3 A. Sử dụng tốt các thí nghiệm hóa học để giảng dạy tích cực 5 B. Sử dụng các phương tiện hiện có của nhà trường để dạy học tích cực nâng cao chất lượng giảng dạy 6 Sử dụng bài tập hóa học để dạy học tích cực nâng cao chất lượng dạy học môn hóa học 6 D. Sử dụng phương pháp học tập hợp tác theo nhóm nhỏ để nâng cao chất lượng dạy học môn hóa học trong trường THCS 7 Đ. Sử dụng phương pháp nêu và giải quyết vấn đề nhằm tích cực hóa người học, nâng cao chất lượng dạy và học môn hóa học 14 E. Sử dụng phương pháp dạy học vấn đáp tìm tòi nhằm tích cực hóa hoạt động học nhằm nâng cao chất lượng dạy học hóa học trong trường THCS 15 G. Sử dụng phương pháp dạy học đặt vấn đề và giải quyết vấn đề trong nâng cao chất lượng dạy học hóa ở trường THCS 17 H đổi mới phương pháp cách thức thiết kế bài học nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập bộ môn hóa học trong trường THCS. 23 Phần III : bài học kinh nghiệm A. Kinh nghiệm 25 B. Đề xuất kiến nghị 26 Phụ lục 28 Tài liệu tham khảo 29 Tài liệu tham khảo 1. Phương pháp giảng dạy bộ môn hóa học THCS ( Chương trình mới) ( tác giả : Lê xuân trọng – nguyễn cương - đỗ tất hiển – nguyễn phú tuấn) 2. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên chu kỳ III ( 2004 –2007) ( tác giả : Cao Thị thặng – nguyễn cương - đặng thị oanh) 3. Sách GV hóa học 8 – 9 ( Chương trình mới) 4. Tạp chí GD&TĐ 5. những vấn đề chung về đổi mới giáo dục THCS ( tác giả : Nguyễn hải châu)
File đính kèm:
- sang kien kinh nghiem Hoa hoc.doc